Vizita e Vuçiqit ne Kosove, fyerje e shqetesim- jo pajtim
Nga Sadik ELSHANI/*Kete fundjave, 8 e 9 shtator, Ne Kosove beri nje vizite Aleksander Vuçiq, kryetari (presidenti) i Serbise. Si zakonisht keto jane vizita kunderthenese (kontraverzale), provokuese, teper shqetesuese qe nuk ndikojne ne zbutjen e marredhenieve ne mes Kosoves dhe Serbise.
Qellimet e Serbise kurre nuk kane qene ne interesin e permiresimit te ketyre marredhenieve dhe hapjes se kapitujve te pajtimit e bashkepunimit. 
E tille ishte edhe kjo vizite. Aleksander Vuçiq nuk erdhi me qellime te mira, me nje dege ulliri ne dore: t’i pranoje krimet serbe ndaj popullsise shqiptare e te kerkoj falje per keto krime. Por, ai erdhi qe t’i provoje ujerat e Ujmanit, te ngul kembe per pronesine e Trepçes dhe te mase pulsin e politikes shqiptare, qe per fat te keq, ne kete çast eshte ne gjendje te vdekjes klinike. 
Vuçiq beri nje bresheri kercenimesh, duke e lartesuar figuren e kriminelit Sllobodan Millosheviq, Neronit te Ballkanit dhe per te theksuar edhe nje here se Serbia kurre nuk do ta njohe shtetin e pavarur te Kosoves.
Udheheqesit tane ende nuk jane mbushur mend
Sjellje te tilla nuk duhet te jene te papritura. Por, udheheqesit politike te Kosoves ende nuk jane mbushur mend me sjelljet e Serbise dhe udheheqesve te saj. Prandaj, ata perseri i perserisin te njejtat gabime, duke pritur qe kete radhe politikanet e Serbise do te sillen ndryshe. Ministri i puneve te Jashtme dhe zevendeskryeministri i Kosoves, Bexhet Pacolli u shpreh: “Ne kemi derguar mesazhe presidentit te Serbise se ai eshte i mireseardhur ne Kosove, çdohere kur te doje mundet me ardhe ne Kosove. Kosova eshte vend i hapur, demokratik, ne jemi nikoqir te mire dhe ai, eshte pergatitur dhe pritja per zoteri Vuçiq, por pritja vizita ne Ujman pak na u duk e pakuptimte…” Ndersa zevendeskryeministri tjeter, Enver Hoxhaj, u shpreh se BE-ja duhet ta denoje viziten e Vuçiqit. Nuk di çka te thote njeriu kur degjon deklarata te tilla, qe dikush tjeter duhet te kujdest per ne se kush hyne e kush del ne Kosova, thua se ky vend nuk ka zot. Eshte pikerisht kjo BE-ja qe permes zedheneses se saj, Maja Kocijançiq e denoi ndaljen e Vuçiqit ne Drenice. Kjo tregon naivitetin, shkeputjen nga realiteti te udheheqesve te Kosoves. Po, shqiptaret jane te njohur per mikpritjen e tyre, por behet fjale per pritjen e mikut, e atij njeriu qe te vjen me qellime te mira. Me veprimet, sjelljet e tij, zoti Vuçiq po tregon se nuk eshte mik i shqiptareve, mik i Kosoves, prandaj atij i duhet rezervuar nje “pritje” tjeter, apo edhe me mire, t’i ndalohet fare hyrja ne Kosove. Te shpresojme se udheheqesit tane do te mbushen mend nje dite. Kemi nje histori te hidhur shumeshekullore me Serbine dhe politikanet tane duhet t’i parashohin disa gjera. Por, si mund t’i parashikojne situatat keta driteshkurter qe nuk shohin se çka po ndodh para syve te tyre. Kur vete e fton ujkun ne vathe, duhet ta dishe mire se çka mund te ndodhe.
Vuçiqi te shkoje ne Prekaz, te kerkoje falje e te perkulet me nderim per te gjitha viktimat
Kete radhe Vuçiqi u mundua te beje edhe nje provokim tjeter, te kaloje mespermes Drenices qe te vizitoje ne nje fshat te Skenderajt te banuar me popullsi serbe, por qytetaret e ndaluan, ia ndane kufirin te thana, siç thote nje fjale e jona. Ate qe nuk e beri shteti e beri populli dhe i tregoi qarte Vuçiqit se ky vend ka zot dhe ai eshte populli dhe jo politikanet e shitur. Madje kryetari Thaçi mori guxim dhe i quajti te pakulturuar keta qytetare qe po e ndalonin nje kriminel, partnerin (ortakun) e tij. Kete veprim Vuçiqi e ka bere me vetedije te plote, sepse ai e di fare mire se çka paraqet e çka perfaqeson Drenica ne historine e Kosoves dhe çka ka ndodhur ne Prekaz e ne fshatrat e tjere te Drenices dhe anembane Kosoves. Zoti Vuçiq mund te vije ne Drenice, por te shkoje te Kompleksi Memorial “Adem Jashari” e te perkulet perpara viktimave e te kerkoje falje ne emer te popullit dhe shtetit serb. Keshtu sillen ata qe duan ta harrojne te kaluaren e te lidhin ura miqesie, por politika dhe politikanet e Serbise jane shume larg ketyre veprimeve fisnike. Kur po mendoj per konfliktin ne mes te serbeve e shqiptareve, kur jam duke i shkruaj keto radhe mendja po me shkon te kancelari i Gjermanise Perendimore, Willy Brandt (1913 – 1992).
Gjunjezimi i Willy Brandit perpara monumentit te kryengritjes se Getos se Varshaves
Me 7 dhjetor te vitit 1970 gjate vizites qe i beri Polonise kancelari i Gjermanise Perendimore, Willy Brandt, ai e vizitoi edhe Monumentin e Kruengritjes se Getos se Varshaves. Sipas protokollit ai e vendosi nje kurore me lule ne emer te shtetit te Gjermanise Perendimore, por ajo qe ishte e papritura dhe qe i befasoi te gjithe ishte ai gjunjezimi i famshem i peruljes dhe pendeses per te gjitha ato miliona viktima te nazizmit. Ky eshte ai gjesti fisnik, human i nje njeriu te madh me zemer te madhe e shpirt te paster, pendimi i sinqerte per te gjitha ato krime qe kane kryer bashkekombesit e tij. Willy Brandt gjate kohes se nazizmit eshte larguar nga Gjermania si kundershtar i atij regjimi çnjerezor dhe ka qendruar larg luftes, ndersa per dallim nga ai, Vuçiq ka qene bashkepunetor i krimineleve serbe, posacerisht Sheshelit. Per kete shpesh e kane pyetur Brandtin se perse e beri kete veprim, ndersa ai eshte pergjigjur: “Nen peshen e historise me te re, une e bera ate qe njerezit e bejne kur fjalet u mungojne. Ne kete menyre une kam perkujtuar miliona njerez te vrare.” Keshtu veprojne njerezit qe kane ndergjegje, ndiejne dhimbje per krimet e luftes, ndersa njerezit si Vuçiqi dhe shumica e bashkekombesve te tij, veprojne ne menyren e tyre me te shemtuar dhe jonjerezore.
Kjo ngjarje e fundit dhe shume te tjera para saj deshmojne se udheheqesit tane jane te paafte, te padenje per te drejtuar shtetin e Kosoves, per t’i dale zot asaj, per te kerkuar drejtesi per te gjitha ato viktima, per te gjitha ato krime e shkaterrime. Udheheqesit e shantazhuar, te korruptuar i japin nje pamje, nje emer te keq vendit te vet dhe askush nuk mund t’i marre seriozisht. Me kete klase politike Kosova dhe imazhi i saj, ashtu – ashtu jo fort i mire, kane rene ne nivelin me te ulet ne keto 20 vitet e fundit. Keto dobesi tetyre jane duke I shfrytezuar mire kundershtaret tane. Prandaj, eshte koha qe kjo klase sunduese e deshtuarte largohet sa me pare nga jeta politike e Kosoves. Me mire sot se neser – me mire me te mire se me zor.
Filadelfia, 9 – 10 shtator 2018
Sadik Elshani eshte doktor i shkencave te kimise dhe veprimtar i bashkesise shqiptaro – amerikane.
Teatri politik e cinik për Kosovën vazhdon…
Ishte vërtet kaq afër zgjidhja? Përse u fol kaq shumë për një ujdi të afërt Kosovë-Serbi, për shkëmbim territoresh? Kur dy politikanë e duan një zgjidhje së bashku duhet t’i rezistojnë furtunave, mendon Adelheid Feilcke.
Për disa javë me radhë nuk ka pasur temë tjetër në Balkan: Serbia dhe Kosova janë pak para një ujdie! Hashim Thaçi dhe Aleksandar Vuçiq po punojnë së bashku për një zgjidhje! As shkëmbimi i territoreve nuk përjashtohet! Pika kulmore e këtij inskenimi të diskutuar në rajon e të orkestruar ndërkombëtarisht do të ishte fjalimi i presidentit Vuçiq para serbëve në Veriun e Kosovës. Whumë spekuluan, se ky udhëtim do të ishte udhërrëfyesi i ri: Pajtimi, normalizimi i marrëdhënieve dhe një bashkëjetesë paqësore, pranimi i Kosovës në OKB. Por asgjë nga këto!
Fundjavë zhgënjyese!
Pas javësh shpresash politike erdhi një fundjavë plot tensione politike me një fund zhgënjyes. Dialogu mes presidentit të Kosovës, Thaçi dhe atij serb, Vuçiq dështoi në Bruksel, sepse presidenti serb ndjehej i mashtruar nga kosovarët. Dhe fjalimi udhërrëfyes në Mitrovicën e Veriut ishte vetëm një përsëritje e pozicioneve të vjetra. Në vend të një rruge të re, kështu duket, Vuçiç zgjodhi rrugën e vjetër duke e çimentuar madje atë me fjalë të forta: Asnjë njohje të Kosovës, asnjë ndryshim kufijsh.
Çfarë ka ndodhur, që të gjitha pritshmëritë për një “deal” me gjasë mes dy presidentëve u shpërbënë kaq papritur? Ka ndodhur vërtet diçka, apo e gjitha kjo ishte një akt i ri në teatrin e njohur politik të Ballkanit? Sipas presidentit serb, duhet të ketë ndodhur diçka me peshë, sepse i ngarkuari i tij për Kosovën përdori të premten akuza të rënda: Kosovarët e kanë gënjyer dhe mashtruar Vuçiqin. Përse? Për këtë spekulohet shumë.
Ende shumë pika të ndjeshme mes Kosovës dhe Serbisë
Fakt është që presidenti i Kosovës ndryshe nga ai serb ndodhet nën presion të madh të brendshëm politik duke pasur reagime të forta si nga qeveria ashtu edhe opozita. Po ashtu dihet, se ka shumë pika të ndjeshme mes Kosovës dhe Serbisë që duhen sqaruar derisa të arrihet një zgjidhje. Kosova kërkon para së gjithash njohjen, ose jo bllokimin nga Serbia për pranimin në Kombet e Bashkuara. Serbia nga ana e saj para së gjithash kërkon ta zgjidhë problemin e Kosovës duke ruajtur fytyrën, me qëllim që të ecë përpara me anëtarësimin në BE. Deri këtu në rregull, por në mes të këtyre qëndrojnë shumë çështje të hapura: sidomos sqarimi i të drejtave të minoriteteve, mbrojtja e kishave dhe monumenteve të kulturës, përdorimi i burimeve, sidomos në veri të Kosovës, e shumë të tjera.
Por megjithatë, çfarë është i gjithë ky teatër? Si është e mundur, që dy presidentë njëherë tentojnë të gjejnë drejtpërdrejt një zgjidhje, dhe pas kësaj nuk rezistojnë me furtunën e parë që u del përballë për të vazhduar kursin e dialogut dhe kompromisit. Atë që e arritën me kaq sukses të dy kryeministrat e Greqisë dhe Maqedonisë, vazhdimi i kursit me gjithë erën e fortë në radhët e veta.
Drejtoresha e Departamentit të Europës, Deutsche Welle
Për fat të keq të ngjallet dyshimi, se dëshira për një zgjidhje me ujdi përmes bisedimeve direkte nuk ishte aq e pjekur. Sepse problemi i përfolur i madh i së premtes në bisedimet e Brukselit, se Kosova nuk do ta lejonte vizitën e Vuçiqit në Gazivodë u mënjanua përmes presionit ndërkombëtar. Edhe frika e kosovarëve se Serbia me Veriun e Kosovës kërkon të krijojë një tip Republika Srpska do të mund të ishte sqaruar përmes negociatave të mirëmoderuara nga ndërkombëtarët.
Koha nuk pret
Po si mund të përgatitet popullsia për një zgjidhje, kur politikanët kryesorë nuk janë në gjendje të përfaqësojnë së bashku një koncept. Ose të paktën një rrugë të përbashkët? E gjitha mbetet një teatër politik cinik. Tani mbetet shpresa për një ndërmjetësim intensiv europian, si e kërkon e ngarkuara e BE-së, Federica Mogherini. Koha nuk pret, sepse vitin e ardhshëm janë zgjedhjet europiane dhe nuk është aq e lehtë e parashikueshme, se çfarë do të ndodhë pas kësaj. Forca rrezatuese e një BE-je ndërmjetësuese, që josh me anëtarësimin në BE ka kohë që është dobësuar.
Pasi sot Vuçiq foli jo vetëm për muaj, por për vite, madje dekada deri sa të arrihet një normalizim i marrëdhënieve, shtrohet pyetja, nëse vërtet tek ai e të tjerë ekziston shtysa për një zgjidhje finale e të afërt në kohë? Por dihet se pa përfshirjen e politikanëve kryesorë në të dyja vendet, veçanërisht Vuçiqin në Serbi, nuk do të ketë zgjidhje. Ne duhet të përgatitemi për momente të tjera dramatike, se një fund i lumtur i këtij teatri politik është ende shumë larg.
Vuçiç i kthehet dashurise per Millosheviçin, reagon BE
Bashkimi Evropian reagoi ndaj fjalimit të presidentit të Serbisë, Aleksandar Vuçiq, në Kosovë, gjatë të cilit, Sllobodan Millosheviqin e cilësoi si “udhëheqës të madh, me qëllimet më të mira”.
Maja Kocijançiq, zëdhënëse e BE-së e ngarkuar me çështjet e Ballkanit Perëndimor, tha se “nuk guxon të lihet hapësirë për dykuptimësi apo lavdërim” të atyre që kanë mbështetur politikën e Millosheviqit dhe veprimet e tij.
“Vendimet e gjykatave vendase dhe ndërkombëtare në këtë drejtim janë shumë të qarta”, tha Kocijançiq.
Ajo theksoi se të gjitha vendet në Ballkanin Perëndimor kanë perspektivë evropiane dhe për këtë arsye “do të duhet të jenë në përputhje me parimet e BE-së, përfshirë pajtimin dhe marrëdhëniet e mira fqinjësore”.
Vuçiq ka qëndruar në Kosovë fundjavën e kaluar, ndërsa fjalimin e ka mbajtur në Mitrovicën e Veriut.
Përfaqësuesit e Luginës tek THAÇI-Rezolutë për bashkim
Përfaqësuesit e Luginës kërkojnë rezolutë për bashkim me Kosovën/
Presidenti i Kosovës, Hashim Thaçi i ka dhënë edhe njëherë mbështetje, siç ka thënë ai, vullnetit të shprehur të shqiptarëve të Luginës së Preshevës, Medvegjes dhe Bujanocit për t’iu bashkuar Kosovës.
Njëherësh, ai ka mbështetur edhe përfshirjen e përfaqësuesve të këtyre komunave në delegacionin e Kosovës në kuadër të dialogut me Serbinë.
Sipas Thaçit, lënia e këtyre tri komunave brenda territorit të Serbisë, ishte një padrejtësi historike që duhet të korrigjohet. Këto komente, Thaçi i bëri gjatë një konference për media pas një takimi që zhvilloi me përfaqësuesit e tri komunave nga Serbia, Presheva, Medvegja e Bujanoci.
Thaçi tha se në kuadër të dialogut dhe marrëveshjes paqësore me Serbinë, të përfshihet edhe çështja e këtyre tri komunave dhe vullneti i qytetarëve të atjeshëm për t’iu bashkuar Kosovës.
Thaçi ftoi Kuvendin, liderët politik të Kosovës dhe partitë politike që ta mbështesin angazhimin e tij që këto tri komuna t’i bashkohen Kosovës.
“Na duhet unitet në Kosovë. Vet përfaqësuesit e Preshevës, Medvegjes e Bujanocit, kanë propozuar një rezolutë e cila tash do t’i prezantohet kryetarit të Kuvendit, kryeministrit dhe partive politike”, tha Thaçi.
Tani, sipas tij, mbetet që Kuvendi i Kosovës ta shqyrtojë dhe miratojë këtë rezolutë, si mbështetje për aspiratat politike të përfaqësuesve të këtyre komunave për bashkim me Kosovën.
Drafti i rezolutës është prezantuar nga kryetari i komunës së Preshevës, Shqipërim Arifi. Ai tha se rezoluta do t’u dorëzohet të gjithë liderëve politik në Kosovë, nga presidenti deri te kryetarët e partive politike.
Kërkesa kryesore, tha ai, është që Kuvendi i Kosovës ta miratojë këtë kërkesë dhe të miratojë rezolutën për bashkimin e Preshevës, Medvegjes e Bujanocit me Kosovën, duke u thirrur në vullnetin e shprehur të popullatës së atjeshme në referendumin e vitit 1992.
Përfshirja e Luginës së Preshevës në ekipin negociator në fazën finale të dialogut me Serbinë, sipas Arifit, është kërkesë legjitime. Ai tha se me këtë përfshirje do të krijohej një barazpeshë në dialog, ngase në kuadër të delegacionit të Serbisë, përfshihen edhe përfaqësuesit e serbëve të Kosovës.
Kërkesa e komunave Preshevë, Bujanoc e Medvegjë, për bashkim me Kosovën, sipas Shqipërim Arifit nuk ka të bëjë me shkëmbim të territoreve ndërmjet Kosovës e Serbisë, por me korrigjimin e kufirit të Kosovës.Edhe këtë herë, presidenti Thaçi tha se inicimi i korrigjimit të kufirit të Kosovës me përfshirjen e këtyre tri komunave është çështje të cilën ai do ta shtrojë në tavolinën e bisedimeve, por tha se nuk mund të garantojë askush se rezultati do të jetë përfshirja e Luginës në kuadër të territorit të Kosovës.Ndërkaq, Thaçi sërish u shpreh kundër që si kompromis me Serbinë, Kosova të shkëmbej pjesën veriore me këto tri komuna.