• Home
  • Politics
  • Opinion
  • Culture
  • Sports
  • Economy
  • Interview
  • Reporting
  • Community
  • Vatra

Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

ÇADRA E LIRISE: LENDA KUNDRA VEPRUESE NDAJ VIRUSIT KOMUNIST!

April 24, 2017 by dgreca

besim_ndregjoniNGA BESIM NDREGJONI/Francezët kan një shprehje: “Nuk ndërtohet mbi boshllëk!’’ periudha 26 vjeçare pluraliste tregoi se vendi i jonë nuk vuni themelet e shëndosha  për nji shtet shqiptar  të së drejtës , dhe nji shoqëri demokratike fuksionale. Në këto ditë të protestës dy mujore të shqiptarve ndërmend më sillet çdo ditë historia e një patrioti shqiptar Ziso Vangjeli i cili besoi në “komunizma”. Plaku Ziso Vangjeli  ishte shkolluar në Amerikë dhe  gjatë luftës kishte zbarkuar në Normandi si oficer amerikan. Historian  dhe ushtarak  punoi në Paris pastaj kthehet në një klub kulturor dhe ju dha të kthehej në Shqipëri. Sëmundja e dashurisë për atdhe. Sipas bisedimeve paraprake do të punonte si pedagog . Ja fali shtetit shqiptar  gjithë biblotekën e tijë. Por përfundon në burg. Dhe në sallën e gjygjit ai nuk do të i përgjigjiej akuzës së  prokurorit komunist por do të ligjëronte një mesazh për të ardhmen e shqiptarve:- Kur të bjerë” komunizma”, -tha se do të bjerë “patjetër”  ne do të vuajmë më pas  me dekada  prej hibridit. Komunistët janë të sofistikuar në politikën e kuadrit. Bijtë e të kuqve do të vijojne etërit. Ajo përzjerje  zelli dhe inati, here i fshehtë e here i hapur  për etërit e kuq  që spatën fuqi  dhe mend të ishin të pëjetshëm, do të i bëjnë më dinakë dhe më të liq. Nga kundërshtarë e tyre  që i urrejnë për vdekje, do të u  vjedhin idetë , projektet dhe deri sloganet e do të i propogandojnë më mizorishtë  për ti vënë  ato në jetë, gjoja si amanete.. (Shifni sloganet e  “Rilindjes” sot “Për një Shqipëri europiane” etj slogane propagandistike .)  dhe do të kërkojnë me çdo çmim zhdukjen e zotërve  të këtyre ideve. Do të kërkojnë  pushtet të pamerituar  si trashgimtarë , si zanatçinj të kuq, dhe kundërshtarët do ti durojnë sa për sfond.  Do të kërkojnë të bëhen  ata pronarë  dhe që të mbrohen  do të bëjnë atë politikë që etërit e tyre  e rroposën  ose e luftuan  gjithë jetën si bolshevikë të trashë. Kundërshtarët e të kuqve  në Shqipëri ç’kanë mbetur  pas kasaphanave  dhe të rinjtë që do të dalin , janë pa përvojë dhe kështu do të sundojnë te ne hibridi. Gjatë, mjaftë gjatë.  Hibridët janë si monstrat. E për të luftuar ato duhet qënë si ata. Do të jetë më keq ca  kohë e njerzit  do të mendojnë diktaturën si zgjidhje. Burg i detyruar . Liri e detyruar.  Kaos dhe llum. Pra pas denimit  me burg populli do të denohet me liri qorre. Liria qorre është denim. Se  ne  nuk do të dime  ç’t’i bëjmë asaj si një gjeje të tepërt.  Do ta përdhunojmë si barbarët. Unë nuk do të jem atëhere . Ju do të jeni: Mbahe mend  dhe kujtojmë. Ske ç’bën jo. Veç kujtojmë  mua plakun. Nuk jam unë njeri, kundër komunistëve, jane komunistët kundra njeriut. Kështu përfundon fjalën e mbrotjes në gjygjin komuniste Ziso Vangjeli. E këtë ligjëratë plaku i urtë  profesori, historian,  dhe ushtaraku i mire e bëri para gjysëm shekulli. Dhe që vertetohet sot,  si para 50 viteve  kur e shqiptoi në sallën e gjygjit plaku i urtë. Ky ka qënë trashëgimi që na la komunizmi në vendin tone, nga i cili do të ndërtohej Shqipëria e re  demokratike;  e plagët e hapuna nga “diktatura e proletariatit” mbeten të hapuna , dhe na ndjekin  kamba –kambës. Kjo “tragjedi e pameritueme”  u dyfishue  nga mungesa  e traditës demokratike në vendin tone… larg  nga Europa. Mbas 26  vjet “tranzicioni” që akoma vazhdon, duket sikur kemi arritë pikën ma të ulët në qeverisjen e vendit, dhe kemi ra në nji pellg imoraliteti që kërcënon me u revelue “i pashërim”. Kemi shkelë pragun pa kthesë të humbjes së besimit në “njeriun”; nuk besojmë njeri, nuk përfillim njeri, përpiqemi të varrosim tjetrin në përpjekje me ngritë veten tonë…. Ashtë krijue nji atmosferë e sëmurë në shoqëninë tonë shqiptare. “Diçka qelbet në Danimarkë”, deklaronte Hamleti. E përpara  kësaj shurdhmërie a duhet të heshtim? Sot atdheu i jonë vajton  për një udhëheqje serioze, fisnike  e thellësishtë demokratike, me rrënjë të thella  në traditat e kombit tone. Revolta e shqiptarve në këtë 64 ditësh  jep kuptimin filozofik e praktik të kuptojmë se një rend publik demokratik dhe i qëndrushëm kërkon kryesishtë :“pushtet” dhe “moralitet”. Ne shqiptarët nuk duhet të i lejojmë vetes  të fundosemi në humnerën e shprehejes :”tani është vonë”  dhe flas për ata shqiptarë që nuk e ndjejne veten fajtorë.  Cadra e lirisë, është ndenje  pafajsie  që krijon revoltën , akt guximtar  që sjell lirinë. Misioni i votës së lirë asht një përgjegjesi  e paevitueshme  për botën ku jetojmë. Këtu lind shpresa  për një nji jetë që nuk është skllavëri,. Së bashku, të gjithë ngrihemi nalt e fitojmë betejën morale: shpresën për të gjithë ata që kërkojnë lirinë, pa lejue që fitorja e përbashkët të kthehet   në tragjeditë tona individuale , si në komunizëm. Sot shqiptarët janë të djegun  për liri e demokraci.  Shqiptarët janë të sigurtë që, nëse e tashmja është  në  duar  të oligarkëve të  pseudopushtetit  në Shqipëri, e ardhmja i takon  lirisë dhe demokracisë, republikës së re për të gjithë. Kjo andërr nuk shuhet dhe do të bëhet realitet. Ejani në vete, o shqiptarë! ( Faik Konica)

Filed Under: Politike Tagged With: Besim Ndregjoni, cadra e Lirise, virusi komunist

Apelet e Uashingtonit për Maqedoninë

April 23, 2017 by dgreca

Qëndrimi i Uashingtonit është i qartë: Qytetarët i kanë zgjedhur përfaqësuesit e parlamentit në dhjetor, po ashtu ka një shumicë të qartë në Parlament e cila pret që të formojë qeverinë, prandaj ajo duhet të krijohet./

Mazedonien Gespräche Johannes Hahn mit Zoran Zaev (picture-alliance/AP Photo/B. Grdanoski)

Uashingtoni fton autoritetet e Maqedonisë të formojnë pa vonesë qeverinë e re. Politikanët në Maqedoni të cilët përpiqen që të bllokojnë formimin e Qeverisë, dëmtojnë stabilitetin e vendit dhe rajonit, prandaj këtyre politikanëve, mund të kërkohet të mbajnë përgjegjësi. Qytetarët i kanë zgjedhur përfaqësuesit parlamentar në dhjetor dhe ka një shumicë të qartë në Parlament e cila pret që të formojë Qeveri, ka thënë zëdhënësi i Departamentit Amerikan të Shtetit. “Shtetet e Bashkuara inkurajojnë liderët maqedonas që të bëjnë gjithçka që munden që të formuar një Qeveri pa vonesa të mëtejshme në mënyrë që vendi të mund të vazhdojë me reformat e nevojshme për t’u bërë anëtare e plotë e familjes euro-atlantike.

Politikanët të cilët përpiqen që të bllokojnë formimin e qeverisë, e zhvlerësojnë sundimin e ligjit, proceset demokratike dhe stabilitetin në Maqedoni dhe në rajon”, vlerëson Departamenti i Shtetit. DASH do të punojë me partnerët evropianë për të inkurajuar këta politikanë që të ndalin opstrukcionet e tyre, duke përfshirë edhe mundësinë që të njëjtit të japin përgjegjësi për veprimet e tyre.

Mazedonien Proteste der Anhänger von VMRO-DPMNE (DW/P. Stojanovski) Protesta e VMRO-DPMNE

Ruzhin: Maqedonia mund të përballet me sanksione

Reagimi i DASH mbi krizën politike në Maqedoni, si edhe kërkesa për formimin pa vonesë të qeverisë së re  vlerësohet nga analistët politik në vend si një shpresë për zhbllokimin e ngërçit politik duke patur parasysh pozicionet e partive politike që janë aq të betonuara, sa që vështirë mund të ketë lëvizje nga vijat e tyre të kuqe pa një ndërhyrje të fuqishme nga SHBA-të dhe Bashkimi Evropian. Ish-ambasadori në NATO, Nano Ruzhin thekson se porosia e DASH-it në thelb përmban sanksione individuale ndaj aktorëve politik në Maqedoni, të cilat sipas tij do t’i mbështesin edhe shtete tjera të BE-së.

“Departamenti Amerikan i Shtetit shpreh qartë qëndrimin se politikanët të cilët bllokojnë formimin e Qeverisë së re dhe zgjedhjen e kryetarit të Parlamentit mund të ndëshkohen me sanksione individuale. Është ky apel që duhet t’i vërë në lëvizje politikanët vendorë”, vlerëson Nano Ruzhin.

Klasa politike duhet t’u qaset me kujdes thirrjeve të Uashingtonit në të kundërtën vendi mund të përballet me sanksione është i mendimit edhe profesori universitar Bashkim Selmani. “Udhëzimet nga faktori ndërkombëtar e diplomatik deri tani fatkeqsisht tek udhëheqësit e vendit kanë hasur në vesh të shurdhër. Tani mesazhet janë më konkretë, më decide, në rast se nuk përfillen këto mesazhe atëherë politikëbërja vendase mund të përballet me sanksione”, thotë profesor Selmani.

Shumica parlamentare duhet të jetë më aktive

Mazedonien EU Federica Mogherini mit Gjorge Ivanov in Skopje (picture-alliance/AP Photo/B. Grdanoski) Federica Mogherini me presidentin, Ivanov

Për profesorin e të drejtës ndërkombëtare, Denko Malevski qëndrimi i DASH për krizën politike në Maqedoni mund të ndikojë në lëvizjen e krizës nga pika zero. “Besoj se të gjitha këto reagime apo presione, pavarësisht se si interpretohen, në fund do të rezultojnë me sukses. Duke parë zhvillimet në katër muajt e fundit, që nga përfundimi i zgjedhjeve, apo edhe të viteve të fundit, nga politikanët tanë gjithçka mund të pritet”, thotë Maleski.

Për profesorin universitar Bekim Kadriu porositë që vijnë nga jashtë janë parapërgatitje për formimin e qeverisë nga shumica e re, e cila do të njihet nga faktori ndërkombëtar. “Vlerësoj se ata përgatisin terrenin, që nesër të mundet që një Qeveri e tillë e zgjedhur të ketë njohje edhe nga shtetet e BE-së dhe SHBA-ve, pra thjesht të ketë legjitimitet dhe mbështetje të plotë. Për shkak se zgjedhja e Qeverisë pa dhënien e mandatit do të jetë një masë e jashtëzakonshme si rezultat i shkeljes së Kushtetutës nga vetë Presidenti Ivanov”, shprehet profesor Kadriu.

Analisti politik Nikolla Dujoski është i mendimit se partitë e koalicionit të ri parlamentar duhet të shpërfillin VMRO-në e Nikolla Gruevskit dhe vetë të votojnë institucionet e reja, pasi në të kundërtën, rrezikojnë të humbin mbështetjen tek elektorati. “Kemi një shumicë parlamentare, ata duhet ta kryejnë punën e tyre. Çdo ditë e humbur është humbje për Maqedoninë. Deri në formimin e Qeverisë kjo mbështetje për ta mundet të mbetet, por nëse ngërçi nuk zgjidhet qytetarët do të kërkojnë zgjedhje tjera”, thotë Dujovski. Presidenti Gjorgji Ivanov dhe kryetari i VMRO-DPMNE-së Nikolla Gruevski përmes deputetëve të partisë së tij kanë bllokuar zgjedhjen e kryetarit të Parlamentit, duke vlerësuar se platforma e shumicës parlamentare rrënon themelet e shtetit unitar maqedonas, pasi me të i hapet rruga ndryshimit të Kushtetutës dhe federalizimit të vendit.(Fatos Musliu)

Filed Under: Analiza Tagged With: Apelet e Uashingtonit, PËR MAQEDONINË

Francë: Zgjedhje dramatike presidenciale

April 23, 2017 by dgreca

Në Francë po mbahen zgjedhjet presidenciale, derisa janë shtuar masat e sigurisë.Votimet e sotme në kuadër të rrethit të parë të zgjedhjeve tejet dramatike, mund të kenë ndikim të madh në situatën gjeopolitike në përgjithësi, përfshirë të ardhmen e Bashkimit Evropian dhe raportet e perëndimit me Rusinë.

Më se 60 mijë vendvotime janë hapur në orën 8:00 të mëngjesit, ndërsa në orët e para të votimeve është shënuar dalje prej 28.54% e zgjedhësve, ka njoftuar Ministria e brendshme e Francës. Kjo përqindje është pak më e lartë se ajo që është regjistruar në të njëjtën kohë të zgjedhjeve në vitin 2012.Zgjedhjet, që janë më të paparashikueshmet në votimet presidenciale në Francë për disa dekada, mbahen vetëm disa ditë pas vrasjes së një oficeri të policisë në Paris, për të cilin përgjegjësinë e kishte marrë grupi ekstremist, Shteti Islamik (IS). Kjo gjë e ka vënë çështjen e terrorizmit dhe të sigurisë në ballë të garës zgjedhore, ku marrin pjesë gjithsej 11 kandidatë, por katër prej tyre konsiderohen favoritë.

Autoritetet thonë se në ditën e zgjedhjeve, në gjithë Francën, janë aktivizuar afro 50 mijë policë dhe 7 mijë ushtarë.Në Francë ende është në fuqi gjendja emergjente pas një serie të sulmeve, nga të cilat prej vitit 2015 janë vrarë më se 230 vetë.

Sipas hulumtimeve të opinionit, kandidati i qendrës, Emmanuel Macron, dhe liderja e së djathtës ekstreme, Marine Le Pen, janë favoritë në raundin e parë të zgjedhjeve, megjithëqë kandidati konservator, Francois Fillon, dhe politikani i së majtës ekstreme, Jean-Luc Melenchon, po ashtu, konsiderohet se kanë gjasë për tu kualifikuar në raundin e dytë të zgjedhjeve presidenciale më 7 maj.Në një incident në ditën e zgjedhjeve, afro gjashtë demonstruese pa veshje të sipërme, nga grupi i aktivisteve feministe, Femen, janë arrestuar sot herët në mëngjes, afër një vendvotimi në Paris, ku kandidatja Le Pen, ishte nisur për të votuar.Protestueset kërcyen para një makine duke bartur maska të politikanes franceze të së djathtës ekstreme, Marine Le Pen, dhe presidentit amerikan, Donald Trump, por ishin larguar me të shpejtë nga policia. Pak pas këtij incidenti, Le Pen votoi.

Kandidati Emmanuel Macro votoi në qytetin bregdetar, Le Touquet, në pjesën veriore të Francës, së bashku me bashkëshorten e tij, Brigitte.Vlerësohet se zgjedhësit e papërcaktuar e përbëjnë gati një të katërtën e votuesve. Rrjedhimisht, vëzhguesit politikë thonë se vrasja e policit para disa ditëve në Shamp-Elize, mund të jetë epërsi për kandidatët që shihen si më të ashpër në terrorizëm dhe siguri.

Pas këtij sulmi, Le Pen e portretizoi vetveten si kandidate e vetëm e aftë për ta mbrojtur vendin kundër ekstremistëve islamikë.Liderja e Frontit Kombëtar, Marine Le Pen, 48 vjeçare, është kritikuar për shfrytëzim të sulmit për përfitime politike.Fitorja eventuale e zonjës Le Pen, me politikën e saj kundër imigrimit dhe kundër Bashkimit Evropian, do ta shënonte vazhdimin e rritjes së ndjenjës izolacioniste në gjithë botën perëndimore, që e ndihmoi dërgimin e Donald Trumpit në presidencën amerikane dhe referendumin për dalje të Britanisë nga Bashkimi Evropian.

Franca është anëtare kryesore e NATO-s dhe është shtyllë e unitetit të Bashkimit Evropian në përgjigje ndaj Rusisë për aneksimin e Krimesë së Ukrainës dhe për mbështetjen e Moskës për separatistët e armatosur në pjesën lindore të Ukrainës. Për këtë arsye, perëndimi ka imponuar sanksione kundër Rusisë.

Sikur zoti Trump, edhe Le Pen, në të kaluarën, ka folur me admirim për presidentin e Rusisë, Vladimir Putin, dhe e ka mbështetur tërheqjen e sanksioneve kundër Rusisë për shkak të ndërhyrjes në Ukrainë.

Pas një vizite në Moskë gjatë muajit të kaluar, me ç’rast është takuar me presidentin rus, Vladimir Putin, ajo e ka kritikuar atë që e ka quajtur “vizion militant” të Bashkimit Evropian.

Në shumë hulumtime të opinionit, Marine Le Pen plasohet në vendin e dytë, pas kandidatit Macron në raundin e parë, por për raundin e dytë duket se ajo nuk ka gjasë të fitoj kundër ish-ministrit të ekonomisë, Emmanuel Macron, që është politikan pro-evropian.

Zoti Macron e ka marrë një pozicion më të ashpër kundër Rusisë në mesin e katër kandidatëve kryesorë presidencialë, duke i mbështetur sanksionet e BE-së kundër Moskës dhe duke e akuzuar Kremlinin se është i involvuar në sulmet kibernetike, kundër fushatës së tij.

Rusia disa herë i ka hedhur poshtë akuzat se është përpjekur të ndikoj në zgjedhjet franceze.(Kortezi:RFL)

Filed Under: Analiza Tagged With: Francë: Zgjedhje dramatike presidenciale, Siguri e larte

PROTESTA E SE HENES- QEVERIA: E PALIGJSHME- OPOZITA: PAQSORE

April 23, 2017 by dgreca

*Policia nuk jep leje për protestën e PD: Cenohet rendi, rrezikoni burgun/

* Opozita, policisë: Mos dilni kundër popullit për interesa të Ramës/

Një ditë para protestës së paralajmëruar të opozitës, Drejtori i Përgjithshëm për Sigurinë në Policinë e Shtetit, Altin Qato, apeloi qytetarët të shmangin pjesmarrjen në tubime të paligjshme.Altin Qato: Policia nuk do të tolerojë aspak këdo që me veprimet e tij shkel ligjin në lidhje me tubimet e manifestimet. Policia e shtetit u bën thirrje qytetarëve të mos bien pre e thirrjeve që synojnë kaos, destabilizim, ashtu sikundër u bën thirrje të mos i bashkohen manifestimeve të paligjshme që cënojnë lirinë  qytetarëve të tjerë dhe të drejtën e tyre për qarkullim të lirshëm. Të gjithë ata që do të marrin përsipër tu shkojnë pas politikanëve të kujdo subjekti politik për të cënuar rendin publik, penguar qarkullimin e lirë të njerëzve dhe mallrave, dëmtuar bashkëjetesën e qytetarëve dhe ekonominë e bizneseve do të përballen me ligjin.Policia e Shtetit do të regjistrojë çdo shtetas dhe automjet që vihet në dispozicion të një manifestimi të tillë dhe bashkë me provat përkatëse do t’ia paraqesë organit të prokurorisë me kallëzimet penale përkatëse.

Në konferencën për shtyp, Qato kujtoi se ligji parashikon dënime të deri në burgim për pjesmarrësit në tubime të paligjshme. Ai  tha se protesta e opozitës cënon rendin dhe sigurinë, duke paralajmëruar organizatorët se do mbajnë përgjegjësi për pasojat.

Qato: Kodi penal sanksionon dënime të rënda deri në burgim për ata shtetas që marrin pjesë në manifestime të paligjshme, prishin rendin ose qetësinë publike. Organizatorët dhe udhëheqësit e këtyre manifestimeve të paligjshme duhet të kuptojnë dhe të kenë përgjegjshmëri politike dhe qytetare për pasojat që mund të vinë. Do jenë ata përgjegjës ligjorë për çdo pasojë të ardhur si rrjedhojë e prishjes së rendit publik ose destabilizimit publik. Zhvillimi i manifestimeve të paligjshme mund të shfrytëzohet dhe nga elementë kriminalë me qëllime të caktuara për të krijuar destabilitet. Qytetarët të shmangin pjesmarrjen në këto tubime të paligjshme, të jenë vigjilentë si dhe të tregojnë kujdes të madh nëse gjenden pranë këtyre tubimeve të paligjshme.

Qato tha se Policia e Shtetit gjithashtu, siç ka dëshmuar në gjithë këto vite, është plotësisht e aftë për të përmbushur detyrimin ligjor si garante e zhvillimit të çdo tubimi paqësor kudo dhe nga kushdo.

Opozita, policisë: Mos dilni kundër popullit për interesa të Ramës/

Partitë opozitare përmes një deklarate të përbashkët kanë reaguar ndaj paralajmërimit të Policisë së Shtetit për tubimin e nesërm të opozitës.

Në deklaratë thuhet se “me urdhër të Edi Ramës, krerët e policisë që nuk luftojnë krimin, trafikantët, banditët, por bëhen palë me ta, kërcënuan sot qytetarët e lirë të vendit, në një përpjekje të dëshpëruar për të ndalur popullin të shprehet”.

Partia Demokratike dhe Opozita e Bashkuar, i bëjnë të qartë sot kupolës së policisë të heqin dorë nga keqpërdorimi politik dhe të mos pranojnë të dalin kundër popullit për interesat e Edi Ramës.

Partia Demokratike dhe Opozita e Bashkuar i bën të ditur publikisht cdo punonjësi dhe funksionari të policisë, se do të filmohet e do të regjistrohet emër për emër kushdo që tenton të pengojë apo intimidojë qoftë dhe një qytetar të vetëm.

“Do të mbajnë përgjegjësi penale para ligjit, dhe nesër do të përgjigjet deri më një, cdo drejtues, shef apo punonjës policie që do tentojë të cënojë të drejtën sovrane të qytetarëve për të protestuar paqësisht.Protesta nesër do të jetë paqësore, por e vendosur dhe e pathyeshme”.

Partia Demokratike dhe Opozita e Bashkuar bëjnë me dije se kanë 65 ditë që protestojnë, pasi mbajtën një nga mitingjet më të mëdha që ka parë ndonjëherë Shqipëria.

“Të gjitha veprimet kanë qenë paqësore dhe shembull i qytetarisë më të lartë europiane që ka dëshmuar shoqëria shqiptare. Nuk ka patur asnjë provokim, asnjë incident të vetëm, asnjë prishje të qetësisë apo pronës publike”.

Në vijim të deklaratës thuhet se “protesta e Opozitës së Bashkuar dhe qytetarëve do ta shpëtojë Shqipërinë nga krimi që ka sjellë Edi Rama. Me besimin tek vlerat e demokracisë dhe lirisë, Partia Demokratike dhe Opozita e Bashkuar do të vazhdojë qëndresën qytetare me çdo mjet demokratik deri sa të sigurojmë zgjedhjet e lira dhe të ndershme”.

Në përfundim një apel dhe për qytetarët.

“I bëjmë thirrje të gjithë qytetarëve shqiptarë të bashkohen masivisht nesër mes orës 11 dhe 12 paradite në këtë protestë kundër krimit dhe drogës me mbështetje qeveritare, për të ndalur krimin, për të ndalur pushtetin e lidhur me krimin dhe për të siguruar të drejtën themelore të qytetarëve në demokraci, të drejtën e zgjedhjeve të lira dhe të ndershme”. 

 

Filed Under: Politike Tagged With: - OPOZITA: PAQSORE, - QEVERIA: E PALIGJSHME, PROTESTA E SE HENES

Etika e Kënaqësise

April 23, 2017 by dgreca

Nga Blerta Haxhiaj/Aristoteli thotë: “Femra, si femër është pasive, ndërsa mashkulli si mashkull është aktiv” ku roli i dy aktorëve është se njëri performon aktin dhe partneri është i përformuar nga akti. Për njeriun aktivizimi dhe pasivizimi (tepruar) janë dy forma të imoralitetit për të praktikuar kënaqësinë. Si strukturë e praktikës të aktivitetit seksual Foucault në shkrimet e tij tregon se si ky akt bëhet objekt i diferencimeve dhe vlerave, se si arsyeja nuk konsiston, se akti seksual është një e keqe në vetëvete, si rënie në humnerën e kotësisë ku në përgjithësi aktiviteti seksual përceptohet si natyrore dhe e domosdoshme ku krijesat njerëzore janë të afta për riprodhim, e tërë raca mund t’i ikë zhdukjes. Shen Agustini thotë “Ne lindemi mes feçes dhe urines”. Si gjendje natyrore (ajo që rritet nga vetëvetja) nga Platoni, kënaqësitë që kontrollohen nga aphrodisia kanë shkaqet e tyre duke u dakorduar me Aristotelin si të domosdoshme dhe për trupin në përgjithësi. Përdorimi i kënaqësisë duhet të respektojë rregullat, normat dhe duke qëndruar larg në mënyrë që mos të ofendohen zotat, duke praktikuar një strategji të përdorimit të kënaqësisë si të do-mos-doshme. Mënyra skandaloze e Diogenes Laertius, që kur kishte nevojë të përmbushtë oreksin e tij seksual shkonte në vendet publike kishte impakt me karakerin publik të aktit. Rregullat e Diogenes Laertius ishin kundër privatësisë të drejtuara nga performanca e tij kritike ku ai tregon se kjo është një zakon ‘për të bërë gjithçka në publik, puna e Demetres më pëlqimin e Afërditës’ duke u arsyetuar se nëse mengjesi (ushqimi) nuk është absurd, as mëngjesi në publik nuk është absurd. Duke analizuar këtë paragonizëm të ushqimit e cila është shumë e çuditshme i jep Diogenes Laertius një domethënie të duhur përderisa praktikimi i kënaqësisë nuk mund të jetë e turpshme derisa është e natyrshme as më pak dhe as më shumë përmbushja e kënaqësisë “E vërteta eshte se seksi publik eshte dekadent” Strategjia bën të aplikueshme një ekuilibër të dinamikës të kënaqësisë dhe dëshirës, e lidhë dinamikën nga të larguarit, që të bëhet e teprueshme duke mbajtur përmbushjen e domosdoshmërisë në limitet e brendshme. Foucault në “Përdorimi i Kënaqësisë’ përmes autoreve antikë grekë thotë se në vërejtjen e kënaqësisë brenda gratifikimit të dëshiravë a-normale është ai lloji i njerëzve të cilët ushqehen me ushqime të mira, blejnë verë të shtrenjte dhe ikin nga të ngrohtët në kërkim të ftohtit dimëror, ky lloj raporti përdoret edhe për meshkujt dhe femrat në rend për të gjetur kënaqësi të reja të afrodisies duke u kuptuar në këtë mënyrë kjo kodifikon dhe moderon një formë të nënshtrimit të një sistemi të ligjeve të normave të sjelljes siç thotë Sokrati është një art praktikimi i kënaqësisë apo ‘vetëkontrollimi i vetevetes’. Marrëdhënia mes kënaqësisë dhe dëshirës mund të përshkruhet kështu; njeriu mund të marrë pozicionin dhe rolin e kundërshtarit me gjithë respektin për të dyjat, lufta shpirtërore është një traditë e cila merr shumë forma dhe delineohet në mendimin klasik grek, lufta mes vetevetës me veten ose mposht ose mund të jetë i mundur por të dyja janë pjesë të tij. Në traditën e krishtertë kjo lloj lufte kundër dëshirës dhe kënaqësisë ishte të kryqëzosh shpatat me vetëvetën. Domeni i kënaqësisë, virtytit nuk konceptohet si një gjendje e integritetit por si marrëdhënie e dominimit. Marëdhënia e sundimit këto terme janë të përdorura edhe nga Platoni, Xenofoni, Diogjeni, Aristoteli duke e definuar ‘sundo dëshirat dhe kënaqësitë’ – ‘ushtro pushtet mbi to’, ku me fjalët e Sokratit: “Nuk është abstinencë nga kënaqësia që qëndron e mira e kësaj por sundimi mbi to pa u dëmtuar nga to” në spiritualizmin kristian mund të quhet heudokratizëm. Etika e kënaqësisë eshtë si strukturë politike ku individi është si qyteti (polisi) prandaj ai duhet të sundojë kënaqësitë që mos të ngujohet në lakun e pushtetit të kënaqësisë të sundojë mbi të dhe mos të jetë inferior ndaj atyre fuqive si te paradigma e polisit në “Republika”-“Politea” e Platonin ku filozofët duhet të ndërtojnë një udhëheqje të shpirtit. Virtyti ishte aftësia për të qënë ‘ në mënyrë të përkryer’ është diçka që nuk mund të tregohet në veprim, në kuptimin grek virtyti përputhet me realizimin e vet esencës, apo te Aristoteli që paraqitet si habitat, në këtë mënyrë ky nocion është i shtrirë te të gjitha qëniet njerëzore. Sipas Sokratit virtyti është të bësh atë për të cilën je i programuar ta bësh, ajo që në planin objektiv duhet realizuar vetë esenca, në planin subjektiv përputhet më lumturinë, virtyti (virtus-virilita-vir-mashkull – (lat) ) individual duhet të strukturohet si një qytet (polisi). Nga origjina e fjalës përdoret dhe sensin maskilist pikërisht për aftësitë luftarake si p.sh guximi, por që ky koncept shndërrohet në aspektin relativist si reference e vlerave dhe kritereve, por për ironinë e fjalës që na rezervon etimiologjia në latinisht ky koncept virtyt shumë shpesh përdoret për ndëshkimin femëror. Platoni në pasazhet e tij paralajmëron se këto ngjarje shpirtërore mund të jenë të rrezikshme dhe mund të pushtojntë tërë shpirtin, por asketizmi mund të përshkruhet si vetë-kontrollim edhe nga praktikat e pitagorianëve. “Ereksioni është mendim, kurse orgazma akt përfytyrimi” në të cilën ereksioni është shpresa për objektivitet “për pushtet, për të vepruar si agjent i lirë”  Foucault-ja përmes tekstet e autorëve grekë paraqet një ushtrim të pushtetit dhe vetë-kontrollimit të vetëvetës dhe të qytetit se si moderohet qyteti një autonomi relative mes ushtrimit të sundimit të vetëvetës dhe mësimit të asaj e cila është e nevojshme për të sunduar të tjerët si teknikë etike pastaj autokratike. Asketizmi në mendimin klasik grek ishte që vetëvetja të hyjë në një subjekt etik si pjesë integrale duke praktikuar një jetë të virtytshme. Aksesi drejt së vertetës dhe ashpërsisë së seksualitetit është zhvilluar nga grekët në bazë të dashurisë se djemve, në  “Simpozium” paraqitet biseksioni e njeriut të parë i ndarë në dy pjesë (mashkull dhe femër) të dy pjesët të të njejtit seks, një andrologji, dhe ngihet pyetja e natyrës së dashurisë që ironikisht vendoset në gojen e Aristofanit, një kundërshtar i vjetër i Sokratit, në pasazhet e Platonit, që të ndarë në botë larg njëri-tjetrit duke kërkuar në mënyrë të dëshpëruar pjesën e humbur për tu bërë sërisht një me të, natyra e dashurisë së djaloshit për mashkullin është gjysma e mashkullit si qënie, ai do të marrë kënaqësi dhe ngjitet anash mashkullit duke u bërë njësh me mashkullin.  “Per mua, parësore është estetika. Largimi i athinasve nga gratë dhe të shkuarit me djem ishte një akt i shkelqyer konceptualizmi. I padrejte dhe në analizë të fundit vetëdëmtues, ky akt ishte gjithësesi një lëvizje e qenësishme drejt formimit të kulturës dhe identiteti perëndimor. Djali i bukur grek, siç vura në dukje më sipër, është një prej personae seksuale të mëdha të Perendimit.” “Për Platoni dashuria është lidhja me të vertetën” nëse Erosi është lidhja më të vërtetën, të dy dashuruarit mund të bashkohen vetëm nëse ata lëvizin në të njëjtin drejtim të dashurisë. Lidhja mes së vërtetës dhe dashurisë të erotikës platonike është çështje shumë themelore, të njihet natyra e dashurisë së vertetë e cila e përkufizon atë. “Homoseksualiteti mashkullor mund të jete përpjekja më e guximshme për t’i shpëtuar femme fatale dhe për ta mposhtur natyren. Duke u larguar nga meduza nënë, qofte me nderim apo urrejtje për të, homoseksualiteti mashkull bëhet një nga farketaret e mëdhenjt të absolutizmit të identitetit perëndimor. Por, sigurisht natyra fiton, siç ka fituar ngahere, duke e paguar me semundje çmimin e shthurjes seksuale” Duke përdorur në mënyrë të drejtë kënaqësinë e gjejme si të ushqimi, te trupi por edhe të dashuria, loja mizore e Erosit dhe Afërditës lidhën me të vertetën që nga dy vlera të vërtetësisë ose pohojmë ose mohojmë, Foucault përmes pasazheve të autoreve greke antike në “Përdorimi i Kënaqësisë” jep një pasazh të rëndësishem ku dashuria lidhet me të vertetën. Në “Simpozium” dhe “Memorabilia” Xenofoni paraqet Sokratin i cili paraqet një linjë të ndarë mes dashurise së trupit dhe shpirtit, duke likuiduar dashurinë e trupit dhe duke bërë dashurinë e shpirtit si dashurinë e vërtetë, parimin i cili jep vlera çdo relacioni më terme pozitive ku çdo element duhet të bazohet mbi socializimin, shoqërinë, një shqetësim ontologjik dhe deontologji, e cila sillet rreth delimitimin se ku duhet të jetë dhe ku nuk duhet të jetë, dashuri e mirë, dashuri e keqe që konsiston në një lojë reciproke. Në kulturën greke dhe në relacion me dashurinë e djemve ështe një nga elementet e etikës seksuale duke aplikuar parimet si atë te simetrisë dhe reciprocitetit në një lidhje dashurore, purifikimi i dashurisë në të vërtetën e saj, ku një pikë e rëndësishme sjell një ambient të çuditshëm për sa i përket dashurisë së djemve për të pranuar realitetin e tyre, pse të mbjellësh farën në një arë që është sterile, kur je i përceptuar për të prokrijuar, por përsëri zgjedhja jote është për një dashuri që të drejton në apori duke të të lidhur me të verteten. Një asketizën tregon pikërsht stilizimin me dashurinë e djemve duke valorizuar vatrën e kësaj dashurie duke organizuar nje etikë të estetikës së vetëvetes. DEONTOLOGJI. Arti i erotikës në mënyrë të veçantë trajtohet në kontekstin e etikës së kënaqësisë si problematizim e aktivitetit seksual sidomos të atyrë të djemve, në lidhje me të vertetën, si një moderim i veçante në refleksionin grek që kjo mund të konstituohet në një pikë të rëndësishme e cila pyet një elaborim të sjelljes dhe stilizimit të përdorimit të kënaqësisë por duke u sjellur rreth kësaj mes përdorimit të kënaqësisë dhe aksesit dejt të së vërtetës është zhvilluar nën një forme të kujdesit rreth natyrës së dashurisë se vertetë. Tipet e stilizimit të konduktit seksual janë të përqëndruara rreth trupit, menaxhimi i martesës, një erotikë që si subjekt janë djemtë dhe një filozofi në kërkim të së vërtetës, që nuk mbetet mbrapa shqetësimi i njeriut i cili kujdeset për veteveten, se në çfarë mënyre kanë përdorur kënaqësinë që për grekët konsiderohej nga ata si një problem moral, përkufizimi moral i kënaqësisë e cila njihet si loja mizore e Aferditës e huazuar nga kodi kristian ishte të fiksohet koha e duhur për martesë dhe lindja e fëmijëve duke u paraqitur si nje pjesë ofensive dhe e pafajshme.

 

Filed Under: Analiza Tagged With: Etika e Kënaqësise, Mr.Sc Blerta Haxhiaj

  • « Previous Page
  • 1
  • …
  • 2054
  • 2055
  • 2056
  • 2057
  • 2058
  • …
  • 5724
  • Next Page »

Artikujt e fundit

  • Bahamas njeh Kosovën!
  • Legjenda e portës shkodrane, Paulin Ndoja (19 dhjetor 1945 – 16 prill 2025) do të mbushte sot 80 vjeç
  • “Roli dhe kontributi i diplomacisë shqiptare në Maqedoninë e Veriut nga pavarësia deri sot”
  • Marie Shllaku, kur një jetë e re u shndërrua në përjetësi kombëtare
  • Në sinoret e Epirit…
  • Mbrëmë hyri në fuqi Ligji i SHBA për autorizimin e mbrojtjes kombëtare
  • Skënderbeu “grek”, ose si të bëhesh grek pa e ditur
  • A historic moment of pride for the New Jersey Albanian-American community
  • U zhvillua veprimtaria përkujtimore shkencore për studiuesin shqiptaro-amerikan Peter Prifti
  • Dashuria që e kemi dhe s’e kemi
  • “Jo ndërhyrje në punët e brendshme”, dorëheqja e Ismail Qemalit, gjest atdhetarie dhe fletë lavdie
  • Arti dhe kultura në Dardani
  • Gjon Gazulli 1400-1465, letërsia e hershme shqipe, gurthemeli mbi të cilin u ndërtua vetëdija gjuhesore dhe kulturore e shqiptarëve
  • “Albanian BookFest”, festivali i librit shqiptar në diasporë si dëshmi e kapitalit kulturor, shpirtëror dhe intelektual
  • VEPRIMTARI PËRKUJTIMORE SHKENCORE “PETER PRIFTI NË 100 – VJETORIN E LINDJES”

Kategoritë

Arkiv

Tags

albano kolonjari alfons Grishaj Anton Cefa arben llalla asllan Bushati Astrit Lulushi Aurenc Bebja Behlul Jashari Beqir Sina dalip greca Elida Buçpapaj Elmi Berisha Enver Bytyci Ermira Babamusta Eugjen Merlika Fahri Xharra Frank shkreli Fritz radovani Gezim Llojdia Ilir Levonja Interviste Keze Kozeta Zylo Kolec Traboini kosova Kosove Marjana Bulku Murat Gecaj nderroi jete ne Kosove Nene Tereza presidenti Nishani Rafaela Prifti Rafael Floqi Raimonda Moisiu Ramiz Lushaj reshat kripa Sadik Elshani SHBA Shefqet Kercelli shqiperia shqiptaret Sokol Paja Thaci Vatra Visar Zhiti

Log in

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Cookie settingsACCEPT
Privacy & Cookies Policy

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT