• Home
  • Politics
  • Opinion
  • Culture
  • Sports
  • Economy
  • Interview
  • Reporting
  • Community
  • Vatra

Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

Prof. Dr. SAMI REPISHTI NË 90 – VJETORIN E LINDJES

July 18, 2015 by dgreca

“Profesori që vazhdon të na mahnitë me freskinë e forcën e mendimit”- (Fotaq Andrea)
Nga Anton Çefa*/
“Familja Repishti” është shembulltyra e familjes shkodrane të njohur në dy rrafshe veprimtarie: në atë atdhetare dhe në atë fetare.
Gjyshi i Samiut, Haxhi Jusuf Repishti, njeri me kulturë të gjerë dhe me një bibiliotekë të pasur në shtëpi, krahas veprimtarisë fetare, shquhej edhe për një veprimtari të vazhdueshme kombëtare. Ai qe një ndër firmëtarët e Memorandumit të dt. 13 Qershor 1878, dërguar Kryeministrit britanik Lord Disraeli, në Kongresin e Berlinit për mbrojtjen e tokave shqiptare. Ai qe edhe kryetar i Komisionit për financimin e forcave të Lidhjes së Prizrenit, Dega e Shkodrës, që luftonin për mbrojtjen e tokave shqiptare të Plavës, Gucisë, Hotit e Grudës, nga ushtritë e Malit të Zi.
I ati i Samiut, Hafiz Ibrahim Repishti, qe atdhetar i devotshëm, politikan demokrat, burrë i nderuar, një nga hoxhët më të shquar të qytetit, një shembull i shquar i idealit të lartë për fe e atdhe, i pajisur me një kulturë të lartë teologjike nga Universiteti i Istanbul-it, i kualifikuar në mënyrë të veçantë për të drejtën kanonike islame. Luftoi me armë në dorë, i rreshtuar në forcat vullnetare të Shkodrës, që luftonin kundër ushtrisë së Malit të Zi gjatë rrethimit të Shkodrës, në vitet 1912-13. Në luftën politike të viteve 1920-24, u radhit me vendosmëri në krah të opozitës demokratike, me grupin politik “Ora e Maleve” të At Gjergj Fishtës, At Ambroz Marlaskajt, Luigj Gurakuqit, Xhemal Bushatit etj. Në vitin 1923, zgjidhet përfaqësues i qytetit të Shkodrës, anëtar i Asamblesë Kushtetuese e më vonë deputet i opozitës fanoliste. Gjatë qëndrimit të tij në Parlament, ka kryer funksionet e Nënkryetarit të Komisionit Parlamentar për Jurisprudencë dhe të Komisionit Parlamentar për Arsimin. Me ardhjen e A. Zogut në fuqi, u dënua me vdekje “in absentia” dhe u detyrua të kalojë në ilegalitet për një periudhë njëvjeçare. Me 1928, u internua në Shijak për tetë muaj si armik i regjimit monarkist. Vdiq në vitin 1943, viktimë e keqtrajtimit nga ana e policisë fashiste italiane, duke lënë gruan me gjashtë fëmijë, prej të cilëve djali i madh ishte Samiu.
Mbi nënë Havanë, bijë e fisit të Bushatlijve, mbeti kujdesi i familjes. Është pak me thanë një nënë shembullore. E pakufishme në dashurinë e saj, e pandalur në sakrificat e saj, autoritare në butësinë e saj, e pamposhtur në vuajtjet e saj. Dinjitoze dhe stoike si ajo. Mbas arratisjes së djalit Fahri, atë me të gjithë familjen e internuan në kampet e përqendrimit të Beratit dhe të Veliqotit, Tepelenë. Nënë Havaja ishte 54 vjeçe, motra Hadije 14, vëllau Vehbi 11. Vuajtje të papërshkrueshme të përballueme fisnikërisht!
Janë për t’u vënë në dukje marrëdhëniet shpirtërore të Samiut me nënën, sepse ato qenë të veçanta, dhe po ashtu qe edhe ndikimi i saj në formimin e tij. Në njërën nga letrat që i shkroi Andre Malraux-s, kur po përgatiste diplomën për doktoratë në Francë, Samiu na e bën të qartë këtë. I mbushur me ndjenjën e dashurisë dhe të vëllazërimit njerëzor, i etur për lirinë dhe të drejtat e individit, i shqetësuar për fatin e njeriut, nga njëra anë, dhe i çoroditur nga gjendja e krijuar nga rregjimi kriminel antinjerëzor i komunizmit, nga ana tjetër; është ajo, e ëma, që mbas lirimit nga burgu e frymëzon dhe e sjell në jetë. Ja si shkruan ai në letrën dërguar Malraux-s: “Kur dola nga burgu, fillova të kuptoj se e tërë pjesa tjetër e botës ishte e huaj për mua, përveç nënës sime. E shtrëngova fort në krahë. Qau! Nuk shkëmbyem një fjalë. Por e ndjeja aq pranë meje. Qëkurse isha nda nga shoqëria, ajo kishte qenë për mua personi i parë që më mbante të përmallur me praninë e saj, jo sepse ishte nëna ime; edhe vëllezërit e motrat e mia ishin aty; por gjithçka qe ndryshe me ta, me to. Kurse me atë, me nënën time, kishte ndodhur si me mua, kishte qenë e burgosun së bashku me mua, përbrenda meje, ajo, nji banore e botës, që e vetme kishte bërë të mundur komunikimin njerëzor; ajo nuk ishte si të tjerët, ‘një e huaj’. Kishte tek ajo krijesë e moshuar një si aureolë pafajësie, e mjaftueshme me përligjë revoltën që më ziente përbrenda, dhe që ta merrshe në mbrojtje, revoltë e drejtë dhe sigurisht njerëzore. E dojshe nënën siç dojshe përligjjen e aktit tim. Me të dhe përmes saj fillova proçesin e ‘pajtimit’, pa mundur dhe pa dashur ta plotësoj”.

* * *
Jeta e Samiut qe e vështirw, por e pasur me ngjarje, e ngarkuar tej mase me veprimtari shoqërore, kulturore, dhe sidomos, atdhetare. U lind në Shkodër, në vitin 1925, ku kreu studimet e para, dhe të mesmet në Liceun “At Gjergj Fishta”. Në vitet 1942-43, ndoqi studimet në Universitetin e Firenze-s (Itali), Fakulteti i Letërsisë dhe Filozofisë, por u detyrua t’i ndërpresë për arsye të luftës.
U rrit në vitet e Monarkisë me frymën e kundërshtarit të saj, dhe u poq, si thotë populli, në vitet e pushtimeve të huaja italiane dhe gjermane si armik i tyre, mori formimin e plotë dhe përcaktoi qëndrimin e tij jetësor si ithtar i lirisë dhe i emancipimit shoqëror, si luftëtar për të drejtat e njeriut, në vitet e para të diktaturës komuniste në Shqipëri.
Gjatë viteve të pushtimit të huaj (1939-44), u aktivizua në lëvizjen e rezistencës pa anëtarsim partiak. I zhgënjyer nga propaganda dhe ushtrimi i terrorit nga ish-Partia Komuniste e Shqipërisë, që nga viti 1945 kundërshtoi diktaturën e përgjakshme, që u vendos në atdhe. Në vitin 1946, u arrestua dhe mbas 14 muaj torture të egër në qelitë e Sigurimit të Shtetit, u dënua me 15 vjet burgim të rëndë dhe punë të detyruar, nga të cilat bëri plot dhjetë vjet. Fillimisht, qe i burgosur në burgun e Shkodrës, mandej kaloi në kampet e punës së detyruar të Bedenit (Kavajë), Maliqit, Urës Vajgurore (Berat) Levanit (Fier), Vjosës, aeroportit të Rinasit (Tiranë), nga ku u lirua në korrik 1956. I liruar nga burgu fitoi bukën e përditshme për vete dhe për familjen tejet të vorfnueme si punëtor krahu në hapjen e kanaleve në një moçalishte të Fermës Zooteknike, dhe në kantieret e ndërtimit, i përbuzur, i nëpërkëmbur dhe i përndjekur vazhdimisht. U arratis në Jugosllavi në gusht 1959, ku kaloi plot një vit në qelitë e destinuara për emigrantët politikë. Në qershor të vitit 1961, policia jugosllave e transferoi në kampin për refugjatë të Gerovo-s (Kroaci), nga ku u arratis në Itali, në shtator 1961. Në kampin e refugjatëve San Sabba (Trieste), ku qëndroi vetëm tri javë, fitoi të drejtën e azilit politik, dhe mbas një qëndrimi gjashtëmujor në kampet e Capua-s (Napoli) dhe Latina-s (Romë), në prill 1962 emigroi në Shtetet e Bashkuara, ku filloi jetën e re si shqiptaro-amerikan.
Me nji dashuri të ethshme për dije dhe me një vullnet të papërkulur për studime, Samiu u bë një personalitet intektualisht i kompletuar për një veprimtari jetësore të ndergjegjshme, këmbengulëse, dhe të frytshme për shoqërinë dhe për atdheun. Porsa erdhi në Amerikë, për 15 vite me radhë iu vu studimeve. Në verën e vitit 1962, u diplomua nga English Language Institute të Queens College (CUNY). Në vitin 1962-64, mori Diplomën në frëngjisht (B.A.) (minor: ekonomi), përsëri në Queens College, njëkohësisht edhe Çertifikatën për arsimtar nga Shteti i Nju York-ut. Më 1965-69, studioi frëngjisht dhe mori Diplomën magjistraturë në frëngjsiht, (M. A. CUNY). Në vitin 1970, fitoi bursë nga Qeveria Franceze për studime në fazën e “aggregation” në Universitetin e Parisit (Francë), dhe në vitin 1974, përfundoi programin e doktoratës për frëngjisht pranë Graduate Center of the CUNY, ndërsa për tre vjet (1974-77), punoi në përgatitjen dhe mbrojtjen me sukses të tezës për doktoratë (shkurt 1977), një studim i thuktë i veprës së shkrimtarit francez Andre Malraux. Për arsye praktike, ai u pajis edhe me Diplomën për Administratë Arsimore nga Hofstra University, N.Y. (1978), që i mundësoi emërimin e tij si shef i departmentit të gjuhëve të huaja në distriktin shkollor të qytetit Malverne, N.Y.
Para se të fillojë karierën e tij akademike, Sami Repishti punoi si nëpunës në Seksionin e Rindërtimit në Shkodër (1945-46). Mbas burgimit dhe arratisjes, punoi si nëpunës në Seksionin e Statistikës në Zagreb (Kroaci). Më 1961-62, ai u punësua si përkthyes i Konsullatës amerikane në Napoli e Romë. Gjatë qëndrimit në Kampin e refugjatëve të Capua-s, ai dha mësime frëngjisht për refugjatët që mërguan në Belgjikë. Në SHBA, u punësua pranë një kompanie amerikane në Wall Street, dhe në vitet 1966-1991, si profesor i frëngjishtes dhe italishtes pranë liceut Malverne, N.Y. Njëkohësisht, gjatë viteve 1975-79, ka dhënë mësime si pedagog i jashtëm pranë Universitetit Adelphi, N.Y. Që nga viti 1975-1991, datë e pensionimit, ka shërbyer si kryetar i departmentit të gjuhëve të huaja për shkollat e qytetit Malverne, N.Y. Gjatë viteve 1976-91, ka qenë edhe koordinator i programit të studimeve të avancuara Lice-Universitet pranë Adelphi University, dhe në vitet 1975-77 si asistent professor i frëngjishtes, (pedagog i jashtëm). Në qershor 1991, ka dalë në pension.

***
Gjithë jetën dhe veprimtarinë e tij prej njeriu me zemër të madhe, Dr. Repishti ia kushtoi lëvizjes për të drejtat e njeriut, sidomos në ndihmë të shqiptarëve të trojeve tona të “Shqipërisë lindore” (si e quante ai Kosovën dhe pjesën shqiptare të Maqedonisë). Atë e ka shqetësuar gjatë gjithë jetës dhe e shqetëson edhe sot e kësaj dite problemi i “njeriut”, i potencialit të tij fisnik si dhe çoroditja e çnjerëzimi i tij për shkak të rrethanave të pafavorshme. “Gjatë udhës, shkruan ai, takova dhe njoha më mirë “njeriun”, krijesën fisnike, e të etshme për liri, të djegur për vëllazërim e njëkohësisht, të aftë me zbritë poshtë, në botën ku mbretëron çnjerëzimi më i plotë e vdekja më e frikshme. Në këtë botë të nëntokës përqafova viktimën, dhe e deshta me pasion”.
Si aktivist i të drejtave të njeriut, Dr. Samiu ka qenë anëtar që në fillim (1976) i Amnesty International, dhe koordinator për Jugosllavinë dhe Shqipërinë (komuniste) me: AI: East European Coordination Committee, me qendër në Nju Jork City. Mbas vitit 1982 ka bashkëpunuar edhe me NY State Bar Association, Commission of Human Rights, dhe Minnesota Lawyers International Human Rights Committee.
Dr. Repishti është i pari shqiptaro-amerikan, që ka ngritur problemin e shqiptarëve në ish-Jugosllavi para Kongresit Amerikan (prill, 1965), ka dëshmuar pa ndërprerje para Komisioneve të Kongresit (Dhomës dhe Senatit), si dhe qëndrave studimore amerikane kryesisht për problemin kosovar. Në vitin 1986, ai kërkoi hapjen e përfaqësisë amerikane në Prishtinë, që u realizua me sukses në vitin 1996, dhe hapjen e përfaqësisë kosovare në Washington D.C., që u aprovua nga Presidenti W. J. Clinton, më 1993.
Dr. Repishtin e ka shqetësuar, gjithashtu, edhe problemi i Çamërisë. Për këtë, ai së bashku me Dr. Zamir Shtyllën dhe z. Agron Alibalin, organizoi në Fordham University, N.Y. City, “Seminarin e Parë Kulturor mbi Çamerinë”, më 12 Qershor, 2000. Në këtë seminar, Samiu parashtroi me hollësi gjendjen e Çamerisë me shifra e fakte, gjeografinë dhe historinë e saj që nga koha e Lidhjes së Prizrenit dhe deri në ditët tona. Seminari nxori në dritë shkeljet flagrante masive dhe të përhershme të të drejtave të njeriut të popullsisë shqiptare në Çameri, duke u nisur nga e drejta e jetës, e drejta e zotërimit të pronës e të pasurisë, etj., dhe kritikoi ashpër shtetin nënë “demokratik” që nuk e ngriti zërin në mbrojtje të bijve të vet. Nën kujdesin e tij, materialet e seminarit u botuan në saje të kontributit bujar të Albanian Center Inc. N. Y.
Dr. Repishti është bashkëthemelues (1986) dhe drejtor ekzekutiv i Lidhjes Qytetare Shqiptaro-Amerikane (1986-1992); bashkëthemelues i organizatës “Rinia Shaqiptare Kosovare në Botën e Lirë”, (1968-1992); Kosova Relief Fund USA, Inc. (1978-2000); i American Friends of Albania, sekretar (1992-1996), bashkëthemelues dhe kryetar i parë i Këshillit Kombëtar Shqiptaro-Amerikan (1996-1998), dhe anëtar bordi i disa organizatave shqiptaro-amerikane. Në vitin 1962, është bërë anëtar i “Vatrës” deri në vitin 1968, kur u tërhoq për arsye mospajtimi me disa orientime të “Vatrës” lidhur me “politizimin” dhe partizanitë e partive poitike të emigracionit shqiptar. Ai vazhdon edhe sot e kësaj dite të merret me studime shqiptare, dhe me të drejtat e njeriut.
Në fushën e veprimtarisë letare, ku spikat një talent i padiskutueshem, ai na ka dhënë dy xhevahire të prozës tregimtare: “Pika Loti-Tregime burgu” dhe “Nën hijen e Rozafës-Narrativë e jetueme”. Veprat dëshmojnë qartë që ai e sakrifikoi talentin letrar artistik për t’iu kushtuar lëvizjes për të drejtat e njeriut.
Dr. Sami Repishti është vlerësuar nga institucione të ndryshme në verimtarinë e tij humane, shoqërore, atdhetare, akademike etj. Në vitin 1964, me Departmental Honors (frëngjisht), College Honors for achievement; Më 1965, W. Wilson Honorable Mention; më 1970, Bourse d’etudes du Gouvernement français; 1988: AANO Pllakë mirënjohjeje për veprimtari në fushën e të drejtave të njeriut, dhe distinktivin e Kryepeshkopatës Shqiptare në Amerikë për të drejtat e njeriut; më 1991, kandidat për Çmimin Yavner Shteti i New York-ut, arsimtar i dalluar në mbrojtjen e të drejtave të njeriut; më 1991, “Dhuratë për demokraci”, nga Kandidati për president W. J. Clinton dhe Mrs. Clinton etj. Ai është dekoruar disa herë nga qeveritë shqiptare dhe amerikane për veprimtari patriotike dhe akademike. Në vitin 2004, për kontributin e pareshtur ndaj problemit të Kosovës, u dekorua nga Presidenti Ibrahim Rugova me “Medaljen e Artë të Lidhjes së Prizrenit”, me rastin e 125-vjetorit të kësaj ngjarjeje madhore të historisë sonë. Ai është anëtar nderi i Institutit Alb-Shkenca. Para pak vitesh, Bashkia e Shkodrës emëroi një rrugë të qytetit me emërin e tij: “Rruga Sami Repishti”, një simbolikë nderimi dhe pavdekësie. Ajo tabelë ogurmire në krye të asaj rruge do t’i kujtojë Shkodrës, breznive të sotme dhe të ardhme, një nga bijtë e saj që u përpoq gjithë jetën për të pakësuar vuajtjet e tjerëve.
(Kohët e fundit, Dr. Repishti ka dërguar kopje të shkrimeve dhe dokumente të veprimtarisë së tij në Muzeun Historik të Qytetit të Shkodrës, dhe në Bibliotekën Universitare të Republikës së Kosovës).
Edhe pse në moshë të thyer, Dr. Repishti vazhdon punën e tij në hullitë e veprimtarisë së tij të zakonshme. Atë e shqetëson çdo gjë jo e mirë që ngjet në Shqipëri, në Kosovë dhe në trojet tjera tonat në Ballkan. Dhe ai i përgjigjet flakë për flakë çdo problemi preokupues. Ai ka demaskuar gjendjen dhe zhvilimet politike në Shqipëri mbas vitit 1990, të cilat, siç shkruan ai: “kanë anashkalue imperativin kategorik të demaskimit të periudhës së tiranisë komuniste në Shqipëri. Krimi nuk është dënue, e krimineli ashtë kthye në pushtet i veshun me rrobën e ‘socializmit europian’. Gjendja politike vazhdon të jetë kaotike, ajo ekonomike e dëshprueme…’; Shqipëria ‘demokratike’ dështoi të lindë si antitezë e mentalitetit dhe praktikës kriminale enveriste”.
Gjatë gjithë jetës, ai nuk e ka lëshuar penën nga dora. Fryt i kësaj pune këmbëngulëse dhe të vazhdueshme janë njëzet librat si autor dhe bashkautor, dhe qindra studime, ese, artikuj, memorandume, peticione, recensione, letra etj
Më vjen mbarë të bie këtu vlerësimin e lartë të një personaliteti të lartë të kulturës sonë këtu, Peter Priftit: “… Për mendimin tim, shkruan ai, prof.dr. S. Repishti qëndron në krye të intelektualëve të diasporës shqiptaro-amerikane. Ai është pasardhës i denjë i Rilindasve, sepse ka zbatuar me besnikëri idealet e tyre të larta.”
Me gëzimin që na ushqen gjendja më se e mirë shëndetësore e mendore, energjia e tij e pashtershme në veprimtarinë jetësore në shërbim të plotësimit të idealeve dhe dashurisë së tij ndaj popullit dhe atdheut, i urojmë me përzemërsi profesorit tonë, Dr. Samiut, “që vazhdon të na mahnitë me freskinë dhe forcën e mendimit” siç ka thënë Fotaq Andrea, shëndet të plotë, dhe jetë të gjatë e të frytshme.
Përfitoj nga ky rast që t’i propozoj pjesëmarrësve të këtij tubimi shkencor, t’i drejtohemi Presidentit të Republikës së Shqipërisë që me rastin e 90-vjetorit të lindjes, Dr. Sami Repishtit t’i jepet titulli i lartë : “Nderi i Kombit”.

Falemnderës!

* Kumtese e mbajtur me 18 Korrik 2015, ne Simpoziumin kushtuar Jetes dhe Vepres te Prof. Sami REPISHTI me rastin e 90 Vjetorit te Lindjes

Burimet:

Hamdi Bushati, “Shkodra dhe motet” – Traditë, ngjarje, njerëz – Shtëpia botuese “Idromeno”, Shkodër, 1999.
Faik Luli, Islam Dizdari, Nexhmi Bushati, “Në kujtim të brezave”, Shtypur në shtypshkronjën “Rozafat”, Shkodër, 1999.
Eleni Karamitri, “Zëra nga diaspora”,- Studime, portrete, dëshmi, – “Plejad”, Tiranë, 2005.
Fatbardha Saraçi – Mulleti, “Dhimbje”, Shtypur në shtypur në shtypshkronjën “Rozafat”, Shkodër, 1996.
Sami Repishti, “Pika loti” – Tregime burgu – Shtëpia botuese “At Gjergj Fishta”, Shkodër, 1997.
Sami Repishti, “Nën Hijen e Rozafës” – Narrativë e jetueme – Shtëpia botuese “Onufri”, Tiranë, 2004.
Sami Repishti, “Dialektika e rendit dhe e rebelimit tek André Malraux”, përktheu nga origjinali frëngjisht Fotaq Andrea, shtëpia botuese “Onufri”, Tiranë, 2011.
Sami Repishti, Hajdar Bajrktari, “Kosovë, prill 2000” – Përshtypjë udhëtimi – Prishtinë, 2001.
Sami Repishti, “Punimet e Seminarit të Parë Kulturor ‘Mbi Çamerinë”, Botim i posaçëm i së përkohshmes kulturore “Phoenix”, Shkodër, 2002.

Shtesë për botim: 

Veprimtaria akademike :

Autor/Author:
1)La dialectique de l’ordre et du moi profound de l’homme, chez Andre Malraux (frengj,1969). Dialektika e Rendit dhe e Rebelimit tek A.Malraux CUNY
2)The theme of the Revolution in the novels of Andre Malraux (1977)
(Tema e revolucionit ne romanet e Andre Malraux)Doktorate. C.U.N.Y.
3)Ten memorandums: The plight of the Albanians in Yugoslavia (1985).
4) Albania in brief (1992) Shqiperia me pak fjale N.Y.
5)Pika loti-tregime burgu (Tear drops- Prison Notes)(Shkoder 1997,2008)
6) Breaking the silence- A voice for Kosova (N.Y.:2000) Thyemja e heshtjes …
7)Nen hijen e Rozafes-narrative e jetueme. (Tirane, Onufri, 2004)
(In the Shadows of the Castle- Lived narrative)
8)Dialektika e Rendit dhe Rebelimit tek A.Malraux (shqip,Fotaq Andrea)2014

Bashkeautor/Co-author:
1)Lidhja e Prizrenit.100 Vjetori(The Centenn. of the League of Prizren.)(Rome,’78)
2) Studies on Kosova (Studime mbi Kosoven)(C.U.P. 1984) w/Arshi Pipa
3) Human Rights in Yugoslavia Gruenwald/Rosenbloom-Cale Eds)(C.U.P. 1986)
(Te drejtat e njeriut ne Jugosllavi)
4) Yugoslavia:Failure of Democratic Communism (Freedom House,N.Y.)1987
(Yugoslavia; Deshtimi i Komunizmit Demokrat)
5) Selbstbestimmung fuer Mittel -und OstEurope(Geneva,CH. 1989)
(Vetevendosje ne Europen Qendrore dhe Lindore)
6) Gaerung in Mittel-und OstEurope (Perleshje ne Europen Qendrore dhe Lindore (Geneva, CH. 1989)
7) Neue Epoche (Epoka e re)(Geneva,CH.) 1990
8)Albanian language and competencies (Gjuhe dhe kompetence shqipe)(Peace Corps,1992,w/I.Haznedari)
9)Kosova 2000.Pershtypje…(Kosova.Travel Impressions)(w/H. Bajraktari)
10)Çameria, seminar(Fordham U.2002)(Seminar on Chameria)(Z.Shtylla, A.Alibali)
11)The Jews in Albania: A story of survival-Essays and Documents (Rosenthal Inst. for Holocaust Studies,C.U.P.2011)( Jahudijte ne Shqiperi:Historia e nji Mbijetese)
12) Shqiperia e Jugut- Çameria. (Southern Albania:Çameria)(UET,Tirane,2014)
13) Arthur Koestler.Erresine ne mesdite (perkthim) (ne pergatitje)
Essais, artikuj, memorandums, peticione, letra gazetave etj.
(Essais, articles, memorandums, petitions, letters to newspapers etc.:)
Afersisht/Appr: 700(shtateqind)-Per Shqiperine: 130 +. Per Kosoven : 83+. Per Çamerine: 35 +. Per Maqedonine: 9 +. Per Mali i Zi, Presheva: 3+.
Memorandume: e peticione : 56. Konferenca , Simposiume e Seminare: 21.
Deshmi (Testimonies)para U .S. Kongresit : 14.
Botime ne gazetat dhe revistat shqiptare. dhe te hueja/Foreign media:The Wall Street Journal, The Washington Times, The Washington Post, Newsday, Daily News, Philadelphia Inquirer, The Christian Science Monitor, Le Monde Diplomatique, International Herald Tribune….

Filed Under: ESSE Tagged With: 90 - VJETORIN, Anton Cefa, e lindjes, Prof. Dr. SAMI REPISHTI NË

Nuk shkohet kështu në Çamëri

July 18, 2015 by dgreca

Përmes Rrogozhinës dhe paradhomës së Kuvendit nuk fitohet çështja çame.. Rrogozhina nuk është Paramithia/
Nga Ilir Levonja/
Çamëria nuk është plaga e vetme e shqiptarëve, por një nga ato më të dhembshet në historinë e tyre. Por po ashtu, si shumë vraje kohërash, edhe ajo nuk i ka shpëtuar koklavitjes për së pari brenda Shqipërisë, midis Greqisë dhe Europës. Megjithatë më prapësia është si ngahera mendësia, pa aftësia, pa zotësia…, a gërrgërrja brenda sojit. Sojit tonë. Pra inati me njëri-tjetrin dhe mos konkludimi në një unifikim shqiptar. Ai i tipit demagog. Që në emër të një çështje kërkon të qëndrojë përjetësisht në pushtet.
1)Shumë herë kam dashur të shkruaj për Çamërinë. Më saktë për punën e shqiptarëve çemër. Për të drejtat e tyre mbi pronën, genocidin, dëbimin apo shkëmbimin e popullatës. Por është një sprovë e madhe. Që kërkon përkushtim. Dhe nuk kam droje të them se më luhatet dora. Janë në mes një mori historish e fatkeqësi, përdhunime, vrasje, plaçkitje, poshtërimi, ashtu sikur edhe koha e atyre viteve. Por nuk jam ulur. Edhe këtë opinion e quaj diçka përkitas për shkak se në këto dy ditë, ku çamët tashmë me parti të konsoliduar, po grinden me inat për një ministër grek, që bën një vizitë sa të zakonshme aq dhe premtuese për momentin në Shqipëri. Kjo nisur edhe nga acarimi i marrëdhënieve mes dy vendeve tona. Të mos harrojmë, jo më larg se në maj të 2015-ës, Kryeministri grek refuzoi ftesën e Ramës për pjesëmarrje në Samitin e Kryeministrave të Rajonit. Organizuar nga qeveria jonë, në Tiranë. Dhe midis të tjerave më habiti fakti se si në pritjen, në Kuvendin e Shqipërisë. Pikërisht aty ku duhej, pranë Metës, nuk u shfaq nënKryetari i Kuvendit. Dhe Kryetari i çemërve Shpëtim Idrizi?
Mua më duket se pikërisht, këtu. Tek bërja e Partisë. Apo ekzistenca e Partisë mori fund dhe një çështje kaq e madhe. Pasi pas ikjes së ministrit grek, Idrizi foli sikur e kishte përgjuar atë. I mbyllur diku. Në një kthinë të Kuvendit. Kur shefi i madh fliste me grekun.
Pra retorika e natyrës me patos patriotik, është pikë së fundi, politikë. Jo më Çamëri.
2)Por le t’i kthehemi për pak memories, për të kuptuar gërrgërrjen, retorikën politike. Dhe largimin nga çështja madhore.
Në fillim çemërit tanë ishin një pjesë e madhe demokratë. Një pjesë socialistë. Një shoqatë. Më pas parti. Jo larg nga sot, shkurt 2011. Atë botë më erdhi mirë. Në fund të fud të fundit janë pjesa e shqiptarëve ndër më të përsekutuarit. Madje deri edhe nga ne vetvetja e tërë. Por shpejt e gjykova se partia do e dëmtonte çështjen. Thjesht, çështja nuk është politikë për tu përfaqësuar në legjislativ. Jo se çemërit nuk duhet të qeverisin. Jo se ata nuk duhet të drejtojnë. Përkundrazi ata janë pjesë organike e qënies shqiptare. Kështu edhe çështja çame. Ndërsa në këtë formë, me parti, duket sikur ka marrë pjesën e një pakice kombëtare. Brenda nesh. Përndryshe pse i duhej Shpëtimit posti i nënKryetarit të Kuvendit? Për të përgjuar nga paradhomat e Metës, bisedën me grekun maskara? Për ca vende pune? Për integrim? Ku? Në shtëpinë e vet?
3) Përse jemi gërrgërras. Dhe patriotë të padobishëm? Vura re dje, midis të tjerave, tek-tuk. Një lloj inati nga grekërve. Ndaj grekut. Që mirë apo keq, në kohën më të vështirë për Greqinë. Marksisti i poshtër, udhëton edhe në Kosovë. Pi dhe një kafe faqje të gjithë me Hashim Thaçin. Kur Greqia nuk e ka njohur Kosovën. Dhe Partia e Shpëtimit e ka në program edhe Kosovën. Në aspektimin e bashkimit kombëtar. Pra ka tentativë për bisedime. Por ne këto nuk i bëjmë. Ose nuk dimë të bisedojmë. Ndaj përdorim patosin patriotik duke u thënë shqiptarëve se sa nazist, se sa diskriminues ishte greku. Madje na habit se si nuk kërkoi falje.
Tani kjo puna e të falurit nga të huajt është kollajllëk për ne. Ne akoma nuk i kemi kërkuar të falur njëri-tjetrit. Një burri i mençur çam, më fliste dikur edhe për martesat brenda fisit. Në mënyrë që të mos u shuhej soji. Dikur e quajti gabim. Dhe në atë pleqërinë e syve me lot më tha se, kemi ne gjynahet tona. Por gjynahi më i madh është kur tall vëllai vëllain.
Akoma për faljen. Një nga gjeneralët e parë që kishim, Teme Sejkon, e vdiqëm me tortura Akoma nuk i kemi kërkuar falje.
Akoma për faljen. Dhe me që jemi te gërrgërrjet tona. Sidomos kur përdorim retorikën e demaskimit me përbuzje të grekut të poshtër, grek i pa besë. Qelbësirat. Komunistët e vjetër apo marksist-leninistët që i përkëdhel Europa. Në analogji mund t’i përgjigjet edhe gërrvërrja jonë e parë. Ne vetë i themi njëri-tjetrit…, ose kur duam të poshtërojmë dikë, sidomos për pabesi, i themi çam i pabesë. Ose çamin më të mirë vare në qëndër të qytetit. Dhe nga ana tjetër, edhe pse mburremi se i kemi dhënë strehë, i kemi trajtuar me mëshirë. I kemi përdorur si karrocierë, zanatellinjë dhe pak në poste të larta.
A i ka kërkuar falje vëllai, vëllait? Hiç fare. Si mund të presim nga greku.
4) Së pari nga vetë çamët. Këta shqiptarë që e kanë izoluar veten në një ishull, brenda familjes sonë të madhe. Këtë ishullizim e shoh sot pikërisht përmes Partisë së tyre, PDIU. Asaj faqe blu me degën e ullirit dhe me pjesëmarrje kaq të gjërë në zgjedhje politike. Duke marrë vendin e nënKryetarit të Kuvendit. I cili ndenji në paradhomë ndërsa Meta postoi kudo me vrap fotot nga takimi me grekun. Kishte arsye, i duhej të rehabilitohej. Nuk ia vari as Merkeli nga Gjermania, as Nuland nga SHBA. Po ashtu me vrap nxitoi edhe Basha. I kërkoi llogari. Nuk e bëri sa ishte në pushtet. Nuk e kanë bërë deri dje thuajse të gjithë qeveritarët tanë. Ose e kanë bëlbëzuar. I hapën dyert Greqisë, deri tek kockat e besimit. I lumturoheshin arratisë nëpër male të robve të tyre, duke fërkuar duart për buxhetin e bjerrur. Si shenjë progresi i ekonomisë formale.
Përkundrazi edhe në pikën e hallit greku ishte më i përgatitur. Dhe më i qetë se kushdo nga ne. Por kur kënaqesh me paradhomën e Kuvendit. Me Bashkinë e Rrogozhinës, Konispolit etj. Një çështje kthehet në shtratin e gërrgërrjes shqiptare. Ligji i luftës, ligji i ujrave. Një deklaratë që duhej, që greku ta bënte. Ndërkohë kur dihet qartësisht se, asnjë deklaratë, asnjë marrëveshje ndër qeveritare nuik pi ujë pa miratimin e Kuvendit të Greqisë. E bëri Papandreu i madh dikur, dhe nuk piu ujë. Ashtu mbeti, një marrëveshje qeverish. Por që të shkohet deri tek Kuvendi, duhet për së pari të mundim veteveten. Gërrëgërrjen. Jo të fitojmë Rrogozhinën. Përmes Rrogozhinës dhe paradhomës së Kuvendit. Nuk fitohet çështja çame. Asnjëherë. Rrogozhina nuk është Paramithia.

Filed Under: Analiza Tagged With: Ilir Levonja, Rrogozhina nuk eshet Paramithi

KOMPLOT NË HESHTJE

July 18, 2015 by dgreca

Nga Rasim BEBO-Çikago/
“Komplot në heshtje, apo një vullnet pёr të errёsuar historinë parahelene të Greqisë?!… Kjo nuk na pengon për të çuar hulumtimet tona sa më larg që të jetë e mundur dhe për të kundërshtuar mosangazhimin e atyre që pranojnë njohuri historike të dyshimta.” (Aref,  “Mikena”,  f. 360).  
Ka, jo më larg se tre muaj që po nxirret Dodona në malin e Tomorit, nga zotërinjtë Besim Klodiani, Xhemajl Tahiri e tj. Këta dalin përpara figurave të mëdha botërore që prej kohës së antikitetit, deri më sot, të cilët kanë përcaktuar me fakte historike, se Dodona ndodhet në Çamëri atje ku është dhe tani.
Profesor Robert Temple, në librin e tij “Nertherëorld”  (“Bota e të vdekurve”), botimi i Londrës 2003, argumenton: “Jam angazhuar të gjej vendndodhjen origjinale të Orakullit të Dodonës. Pranohet nëse Dodona ndodhet nën këmbët e malit të Tomorit. Liritzis (arkeollog koleg grek) ky dhe unë në vitin 1979,  mblodha fonde për një ekspeditë kërkimi në malin e Tomorit për të gjetur Dodonën, dhe dola pa sukses, Dodona është në vend tjetër.  Greku,  Liritzis komploton për të fshehur të vërtetën se Dodona ndodhet në Çamëri. Nëntoka e tyre flet për historinë e gjyshërve dhe stërgjyshërve tonë dhe u del gënjeshtra në shesh. (MaksZotaj).                              
Herodoti shkruan, se Dodona ishte Orakulli më i lashtë në Pellazgji, qendra e adhurimit Pellazg. Tempulli i njohur i Zeusit ndodhej në Dodonë, në jugperëndim të Janinës. Rruga që të çon atje, përshkohet kështu nga Eskili: “Në ultësirën Mollose arrin, duke dalë pas Dodonës, ku ndodhet vendi i Orakullit të Zeusit, Thesprot (çam), lisat që flasin, një mrekulli që imagjinata s’mund te rrokë”. (E. J. “Shqiptarët”, f. 79).  
Pohimi i Homerit, se Zeusi  ishte “Princ dodonas dhe pellazg”, (Iliada XVI, 234). Mirëpo Dodona, kryeqyteti shpirtëror i “Pellazgëve,  bënte pjesë në Thesprotinë e kohës së Homerit, vendi që në kohën e lashtë quhej “Pellazgji”. (Aref, “Mikena”,  f. ).300).             Homeri ka qenë kategorik përsa i takon Dodonës, “vendi i shenjtë i ZEUSIT  pellazg dhe Dodonës” (Iliada .XVI, 278). Aref ‘mikena”, f. 400). Për saktësi, shiko vendndodhjen e Dodones  në “Reader’s digest” General Books, Atlas of thёorld, bot. 1987. Printed in the USA, f. 91, kuadrat J. D.           
 Këta persona shqiptarë, të përfshirë në dinakërinë greke, kërkojnë të shuajnë Dodonën nga vendi i saj në Çamëri, nga frika se errësohet, apo zhduket historia parahelene e Greqisë. Prof. Gene Haddleburg, kryetari i shoqatës helenistike në Universitetin Georgetoёn thotë: “Ekemi sajuar Greqinë e lashtë”. Ose e kemi “fabrikuar krejtësish Greqinë e lashtë”. (http://ëëë. Theonion.com 20 tetor 2010).                                     Këta persona, që shkruajnë në çdo njoftim artikuj dhe në krye vendosin fjalët “Dodona e Tomorit”, pastaj  fillojnë njoftimin ose artikullin e sheqerosur “patriotik”.  Si shembull marrim shprehjen: “DODONA  E TOMORIT”                                                                      
Besim Klodiana Dervishi, shkruan më 11 korrik 2015:“Ky grup është i hapur për të gjithë ata të cilët e duan mëmën tonë Shqipëri pa kushte. Qëllimi i këtij grupi është vazhdimi i rrugës së Rilindësve tanë të mëdhenj, Konstandin Kristoforidhi, Jani Vreto, Pashko Vasa, Sami, Abdyl dhe Naim Frashëri, Andon Zako Çajupi, Ismail Qemali, Eqerem Vlora, Perikli Ikonomi, Ali Asllani, Aristidh Kola, të cilët nëpërmejt penës së tyre mbajtën të gjallë identitetin tonë kombëtarë. Një aspekt i punës së tyre është dhe identifikimi i kombit shqiptar me Pellazgo- Iliryanët, të cilët kishin si qendër të tyre Orakullin e Zeusit, Dodonën, e malin e Tomorit në Shqipërinë e lirë. Ka 200vjet që mëpërmjet një propaganda dashakeqe, mesazhi I tyre,kërkon që ti fshehë këto të vërteta, duke I lënë në pluhurin e harreses. Duke respektuar etikën e komunikimit, qëllimi është paraqitja e dokumenteve të shkruar dhe çdo materiali me vlerë historike për ndëgjegjësimi e istitucioneve shqiptare, si Akademija e Shkencave në Shqiperi dhe në Kosovë, me idenë përfundimtare, Nisjen e ekspeditave arkeollogjike në malin e Orakullit të Dodnës ne Tomor të Beratit. Faleminderit”!  (Besim, Klodiana, internet 11 korik 2015). Pra, fjalë të sheqerosura në shërbim të dinakërisë greke Inderuar lexues: shiko se sa ngulmuese është agjentura greke, që mbulohet nga shqiptarë si Besim Klodiani, kur flet me vendosmëri me grupin “heleniko shqiptar”, të përgatitur nga kryetari i shtetit grek në shtetin shqiptar, “Komisari”, për të zhdukur tempullin në Çamëri dhe për ta vendosur në Malin Tomorit në Berat, bashkë me gjithë atë arsenal – ndërtesash dhe me Teatrin më të madh të kohës, ku rrinin ulur 18.000 spektatorë, që nuk gjen asnjë gjurmë në Tomor. Ky shantazhus, u vihet kundër figurave më të mëdha në botë, prej HOMERIT deri te Matheu Arefi. Kryesisht për të dalë kundër vendndodhjes  së tempullit të Dodonës në Çamëri.Ka mbi 10 vjet që greku, e quan Çamërinë “inekzistente”. Tani do edhe Dodonën në Çamëri, ta bëjë inekzistente, se ia ka frikën. (lexoni: “Figurat çame në historinë boterore (Rasim Bebo, “Shqipëria”, bot. 2014, f. 78. Pra shikoni si vazhdon shpifja e sheqerosur për shuarjen e emrit të Dodonëes në Çamëri nga Besim Klodiani.
Dodona e Tomorit, Besim Klodiani:   
          Sot, pas rreth 127 vjetësh, bota shkencore ende vazhdon të jetë në kërkim të 
vendndodhjes së saj. Shkuarja tek Dodona e vërtetë, vërtet që i tremb ata që e kane manipuluar dhe ata që e mbeshtein atë verbërishtë, por në këto kohë moderne nuk mund te vazhdohet me manipulime. Duhet shkuar te e vërteta historike, . Kush përfiton nga mashtrimi? Asnjë. As fqinji ynë jugor që e “mban” kurorën e saj padrejtësisht. As ne shqiptarët , që pajtohemi me vendndodhjen e saj të gabuar. I gënjen mëndja ata qe mendojnë se përfitojnë, kur mashtrimin e ka bërë dikush tjetër për llogari të tij. Dodona pellazgjike është a-ja e qytetërimit evropian. Zbardhja e saj do t’u bëjë mirë jo vetëm shqiptarëve, por edhe fqinjëve tanë. Jemi në një epokë, kur të vërtetat nuk mund të fshihen dhe ata që janë përgjegjёs për zbardhjen e tyre, nuk mund të heshtin. (10 korik 2015).
Dodona e Tomorit,Besim Klodiani:“Shumë shpejt do të hedhim foto fantastike të disa gurëve me simbole të pëllumbave dhe gjarpërinjve … Këta gurë gjenden në shtëpitë e banorëve afër Tomorit … Dyshohet se këta gurë janë marrë nga rrënojat e qytetit Dodona, afër fshatit Tomor dhe janë përdorur nga banorët për të ndërtuar shtëpitë e tyre”.9-8-15. (ku janë këto rrënojat?).
Dodona e Tomorit, Besim Klodiani:“Kemi marrë informacione për mbetje arkeologjike me interes në zonën e Tomorit…..por disa gjëra nuk do i publikojmë….faleminderit banorëve të zonës për infot. (12 koik 2015). Besim Klodiani, Lexoni mirë nënvizimet që kam bërë unë të shkrimeve tuaja. Ju shkruani dhe akuzoni me“lojëra fjalësh” dhe kërkoni në kotësi, për hatër të grekut Dodonën në mal të Tomorit. Ju shfaqeni, si një nip ose stërnip I bllokmenëve, Jeni I një krahu të qeveris dhe Akademis së Shkencave, që janë në shërbim të boshtit sëerb-rus-grek. Ndofta Edi Rama për këto që shkruani, në vijën e boshtit, do të u chojë ambassador në ndonjë shtet. Ju kërkoni patjetër Tmpullin e Dodonës në malin e Tomorit dhe për këtë akuzoni, për dashakeqësi, për manipulim, për verbërim, për mashtrim. Ju vulosni artikullin e Perikli Ekonomit I vitit 1936 i një mësuesi mediokër që është cepi I litarit në fund të pusit dhe nuk shikoni se kush e mban cepin tjetër të litarin te lulishtja afër pusit dhe këta janë profesor, doctor, Akademik, për Pellazgjinë, Dhimitër Pilikën, Eduin Jackues, historian Amerikan, Mathieu Aref I doktoruar nga Sorbona ne Paris për antikitetin, referencat e tij janë të pranueshme për të gjitha Akademite. Historianin Tajar Zavalanin etj. Në emër të demokracisë u botuan shume libra qe më parë ishin të ndaluara. Por sot PD dhe PS I shikon këto libra me urrejttje ashtu si dhe ju që nuk I merrni për referenca. Por ngreni dhe ulni Perikli Ekonomi. Kur ju arrini t’u  kundërviheni,  Yllit më të madh të botës, që  është shkrimtari gjigand, HOMERI. Për fat të keq ende në tekstet shqiptare vazhdohet të quhet “poeti i madh grek”. Dhe arrini deri te figura e “Doktor Pilikes etj. Ju shkruani për Rilindjen me fjalë të ëmbëlsura, për Pashko Vasën, Ismail Qemalin. Tani qëndroni. “Komisari” juaj në gazetën “Kathemerini” ka deklaruar se  do të luftojë Rilindjen kombëtare shqiptare, se ai nuk i njeh fjalët lapidare që “FEJA E SHIPTARIT ËSHTË SHQIPËRIA. Ndërsa ISMAIL QEMALI  është i pari që piketoi vendndodhjen e Dodonës në Çamëri,(e shkatërruan në vitnt 551 të e. s. nga vandalët me Totilen etj.) aty ku ishte deklaruar nga HOMERI,  HERODOTI e të tjerë, reth 3.000 vjet më parë. Ju flisni për gurë të simboleve me pëllumba dhe gjarpërinj, siç i treguam më lartë, se ato kanë qënë të tempulli i Dodonës në Tomor. Sa shpifje e madhe. Si nuk paska asnjë shënjë të këtij Tempulli gjigant të Dodonës në malin e Tomorit?… Dhe ju merreni me gurët e shtëpive që do të vijnë nga Greqia të përgatitur enkas.                         
Gazetari Tedi Blushi shkruan: “Kisha e shën Ilias, në afërsi të fshatit Lin të Pogradecit, kishë më e vjetra në gjithë rajonin, sapo futesh në oborrin e saj ndesh me ca mbishkrime greqisht, shkronja të stampuara në beton, ku një shkronjë i kalon 45 cm. …shtruan platenë e oborrit të kishës dhe me nga një daltë shkruan tekstin që ua dha pronari në gjuhën greke. Kaluan disa kohë dhe një buzëmbrëmje, kishës ia ndërruan të gjitha ikonostaset e saja me mbishkrime shqip dhe u vendosën ikonostase që erdhën nga Greqia me mbishkrime të dukshme në gjuhën greke. Po këtë fat, do të kenë edhe gurët me pëllumba dhe gjarpërinj, që gjoja janë të tempullit të Dodonës në Tomor.                                         
Maks Zotaj citon: “Teatri më i madh i kohës antike, është ai i DODONËS me 18.000 spektatore të ulur, me ndërtesa të mëdha 20. 80 x 19.20 m. Si nuk ka asnjë shënjë të dukshme nga ky tempull kaq i madh në malin e Tomorit?! Sipas Legjendës së transmetuar nga Dionisi i Halikarnasit (II, 51, 1) apo të vjershëruar nga Virgjili (Aen. III, 239) “Enea zbriti në Butrot për në rrugën e Dodonës, ku mori nga Orakulli miratimin për themelimin e Romës”.                                                      
Për vjetërsinë e Dodonës: Aristidh Kola shkruan: “Një traditë e përafërt i tregon pellazgët aq të lashtë, saqë të kenë lindur përpara hënës dhe për këtë i quajnë parahënës (në greqisht porselinës).”                                                                   
Vendndodhjen e Dodonës, e vërteton dhe Erik von Daniken, se “është 12 km në jug-perëndim të Janinës , me anë të trekëndëshave: Dodona–Delphi–Sparta, njëri trekëndësh dhe trekëndëshi tjetër: Nikosia-Dodona–Knosos. (“Dodona”, f. 18).  
“Ndër 1800 objektet e Zhgroposura në Dodonë më 1875 – 1877, gjithçka (ndërtesa, monumente, dhurata si ex- voto etj.)drejtpërdrejt lidhet me këtë mbret të perëndive pellazge. Emblema pellazge u pasqyruan fillimisht nga legjionet romake, u përdor dhe më pas si simbol trimërie dhe nderimi luftarak, deri vonë, prej Napoleonit dhe Hitlerit. ( Dh. Pilika, “Pelazget” f. 171).                                                       
PLINI radhit këto hollësi:  “… ku ndodhet tempulli i Zeusit të Dodonës, i përmendur për orakullin e tij, mali Tomaros me njëqind burime që gurgullojnë në  këmbët e tij, mal i lavdëruar nga Teopompi”.Njëra prej atyre 100 gurrave gëzonte vetinë e mrekullueshme të fikte pishtarin e ndezur dhe të ndizte pishtarin e fikur; ky burim zihej në gojë anekënd dhe ja shtonte famën Dodonës për dukuritë e saj të shënjta”. (Dh. P. “Pellazgët”, f. 216). Ja çfarë na thotë Akili në këtë paragraf të famshëm “O Zeus mbret, Dodonas, perëndi e kahershme, pellazge, që mbretëron mbi Dodonë, në këtë vend të ashpër të Selleve. “Çamëri” (Aref “Mikena”. F. 327).             
 Nga Neolitiku i mesmë, 10.200 – 6500  janë zbuluar Qeramika e Cakranit, Vazo për ritual fetar. Kjo formë specifike është e përbashkët në hapësirën Adriatiko-Ballkano-Egjease e Neolitikut të mesmë. Kjo vërteton ekzistencën e një bashkësie të stërmadhe besimesh fetare, ku rajoni epiro-lirik i Pellazgëve antikë, zinte një vend mbizotërues me DODONËN (Epirit) si kryeqytet i kultit, siç e provojnë Homeri  “Zeusi Pellazg”, që sundon në Dodonë, (Iliadë XVI, 234), Herodoti (1,51, 52, 57, VIII, 44), (Aref, “Mikena”f.158.).      
Delphi u bë tempull i shenjtë grek në kohën e tiranisë së Klistenit (rreth 600 – 570 p.e.s.).  Në parim, sipas Homerit, vendi i shenjtë kryesor i dedikuar për ZEUS-IN dhe perëndeshën nënë DIONË (bija e Okeanos-it)… ishte vendosur në Dodonë, në Thesproti (Çamëria e sotme) në shpatet e malit Tomaros në jugë të liqenit Pambotis, 12 km në j-p të JANINËS. Homeri dhe Herodoti përmendin malin Tomaros me saktesi. Pitagora i samos-it, e ka quajtur Zeus-in “ZAN, ZANI”, që shpjegohet natyrisht “ZË, ZA”, apo “folja” në dialektin gegë. Pitagora nuk është grek, por pellazgo – shqiptar. (cf “Jeta e Pitagorës” – De Malkus – 17, f 36 – Les Belles, Paris2010). Grekët nuk kanë ekzistuar para shek. VIII p.e.s. Ata erdhën pas kësaj periudhe dhe morën perënditë, mitet, alfabetin nga Pellazgët. I quajtur qytetërim Mikenianë (1200 – 800 p.e.s.) nuk ishte grek por civilizim Pellazgjik.  (Aref Francë – Lion, 03. 06. 2012).  Me fjalёt shёnjtёruese tё Rilindasve tonё pёr malin e Tomorit si: “Mali I Perёndisё”, “Baba Tomori”, “Froni I Perёnisё”, “Kryefroni ynё I vjetё”, “Misteri I frikshёm” etj., nuk ka tё bёjё me Tempullin e Dodonёs, pёr tia pёrshtatur Malit tё Tomorit.
Robert Temple, ndёrmjet tё tjerave thotё: “Grekёt dhe hebrenjtё janё shume tё vonshёm nё historinё e lashtё, sa qё mund tё themi, qё bёhet fjalё pёr mijёra vite distancё pёrpara se vetё emrat hebre dhe greqi, tё vinin nё jetё. (M. Z.). 
Pas shekullit tё VIII, grekёt “semito egjyptianё” pushtuan vendin e banuar nga popullsitё e trungut Pellazg. Zeusi urdhёron njё pёrmbytje imagjinare, shfaq Deukalionin(lloj Noe greke) dhe Pirrhan bashkёshortja e tij, tё vetmit qё shpёtuan nga kjo fatkeqёsi natyrore. Atyre iu duhej tё shpiknin njё legjndё pёr tё “fshirё tё kaluarёn Pellazge”pёr tё provuar se grekёt ishin tё vetmit qё u shfaqёn pas njё pёrmbytje dhe se janё njё popull autkton. Fillesat e historisё greke vine pas kёsaj legjende.  
Me këtë artikull, ne dokumentojmë vendndodhjen e Tempullit të Dodonës në Çamëri. Mësoni ju grekë, se jeni ata që u kanë përcaktuar: “… më të tmerrshmit e xhelozive, sipas Shekspirit. Për një dukuri të tillë shprehet kështu Anatol Fransi:  “Armata e panumërt e të patalentuarve, do të paditë, se ke përdhunuar tët’ ëmë, se ke masakruar tët’ atë dhe do të gjëjë ditën të të ngulë thikën…” (Dhimitër Pilika, “Pellazgët”, bot. 2005, f.437).
Kurse unë, mund të them, se në këtë komplotim të fshehtë, është plotësisht dora e dinakërisë dhe djallëzisë së lashtë e greke, e cila, si në një lojë mashtruese shahu, u jep disa naivëve shqiptarë të hanë një kalë në Tomor, që të kenë të lehtë marrjen e mbretëreshës së vërtetë Dodonë në Çamëri…                                                                            
     Rasim Bebo, Addison, Çikago korrik 2015

Filed Under: Analiza Tagged With: Komplot ne heshtje, rasim bebo

FESTIVALI I GJIROKASTRES- KUR TE FTOJNE DHE TE INJOROJNE!

July 18, 2015 by dgreca

Festivali Folklorik Kombëtar Gjirokastër 2015 – injorojë Ansamblin Bashkimi Kombëtar i cili përfaqësojë Shqiptarët e Amerikës/
Intervistë e posaçme e gazetarit te komunitetit Beqir SINA me Gjergj Dedvukaj – kryetar i Ansambalit Bashkimi Kombëtar nga Nju Jorku, dhe kordinatorin e pjesëtarin e këtij ansambli këngëtarin e mirënjohur ulqinak Haxhi Zeneli/
Më pare se te shkojmë tek Festivali Folklorik Kombëtar Gjirokaster 2015, cila ka qenë rruga e juaj deri në këtë festival?
Haxhi Zeneli – kordinator dhe pjesëtari i këtij ansambli këngëtari i mirënjohur ulqinak : Rruga për në këtë festival, është vetë historia 23 vjeçare e këtij ansambli folklorik shqiptarë në Amerikë. Dashuria për folklorin ka qenë e madhe, kështu që një grup i këtyre adhuruesëve të asaj kohe, morën vendimin që këtu në qytetin e New York-ut, me qëllim të ruajtjes së identitetit të tyre të organizohen përmes formimit të ndonjë shoqërie kulturo- artistike, klubi apo shoqate. Kështu që në vitin 1984,me qendër në Bronx ( NY), nga një grup atdhetarësh u themelua Klubi“Jusuf Gërvalla”, përmes të cilit filloi angazhimi i organizuar për çështjen kombëtare. Në kuadër të Klubit u krijua edhe Shoqëria Kulturo-Artistike “Ded Gjon Luli”, e cila kishte synim që përmes të foklorit dhe këngëve shqiptare të ngritet vetëdia kombëtare e shqiptarëve që jetonin në diasporë,dhe njikohësisht të ndikohet në ngadalësimin e asimilimit të rinisë në mërgatë.
Siç n’a shpjegon drejtuesi i këtij ansambli z. Gjergj Dedvukaj, një ndër anëtarët e SH.K.A. ”Ded Gjon Luli” kjo Shoqëri, punoi për disa kohë, por për anëtarët e kësaj shoqërie, kjo nuk mjaftonte, ata donin diç më tepër dhe donin që mos të ndalen vetem në Malësi, ata donin që të formonin një ansambël ku mund të përfshihet folklori i të gjitha trojeve shqiptare, prej nga Jugu deri në Veri. Dhe, pikërisht para 22 viteve, Shoqëria Kulturo-Artistike “ Ded Gjo Luli” u shëndërrua në ansambël, i cili u pagëzu me emrin ”Bashkimi Kombëtar”. Në formimin e këtij ansambli të ri morën pjesë : Gjergj dhe Gjon Dedvukaj,Vasel Shkreli,Luigj Tinaj,Tom Gjergji etj. ”Bashkimi Kombëtar” shumë shpejt u bë i njohur dhe tërhoqi shumë artistë të tjerë të komunitetit nga të gjitha moshat, të cilët kaluan nëpër dyert e këtij ansambli, siç ishin: Arben dhe Xhon Krasniqi, Haki Krasniqi, valltarja e ansamblit Lile Cingu, Dile Gecaj, unë Haxhi Zeneli, Shaban Lajçi, Agim Rugova, Entela Ilirjani, e shumë, shumë të tjerë, të cilët morën pjesë në shumë koncerte dhe festivale në mbarë botën të banuara me shqiptarë, ku padyshim që kontribuan për të ruajtur vlerat kombëtare në diasporë.
Me këtë rast nuk mund të rrijmë pa përmendur edhe një artist mjaft të shquar të folklorit kombëtar, artistin e merituar Sali Mani,dhe kontributin i tij ndaj këtij ansambli i cili kompozoj shumë këngë pa asnjë kompenzim material. Sali Mani prej kohës që jetonte në Shqipëri kompozoi enkas këngën që u bë mjaft e njohur të asaj kohe, pra është fjala për këngën “Ku po shkoni djemt e ri, kujt ia leni këtë Malësi” me një motiv shumë prekës, dhe mesazh i rëndësishëm, për ata që u larguan nga trojet e veta ose u dëbuan nga oku- puesit e huaj. Kjo këngë u këndua nga vëllezërit Gjergj dhe Gjon Dedvukaj në festivalin e Gjirokastrës të vitit 1988. Pas këtij festivali kjo këngë u bë hit dhe u këndua nga shumë këngëtarë të tjerë.
Dhe kështu ju morët rrugën për në Festivalin Folklorik Kombëtar Gjirokaster 2015!
-Gjergj Dedvukaj (kryetar i Ansambalit Bashkimi Kombëtar): Po! Sigurisht! Të entuziazmur antarët që nga mosha 7 vjeçe e deri tek mosha 70 vjeçe,morëm rrugën e gjatë për në Festivalin Folklorik Kombëtar Gjirokaster 2015. Siç po shifet shqiptaret që jetojnë jashtë atdheut, të cilët arritën në mëmëdheun e tyre, që të festojnë së bashku me vellezërit e tyre të një gjuhe dhe gjaku, dhe për të treguar që edhe ne atje në botën e larget po mundohemi ti ruajmë këto vlera folklorike kombëtare.
Në mos gabohem ju jeni pjesmarrës i disa festivaleve kombëtare në Shqipëri, Kosovë e Mal të Zi dhe këtu në SHBA, cilat janë arritjet e juaja në këto festivale ?
Gjergj Dedvukaj : Arritje unë do të quaja në rradhë të parë – atë që ne e kemi edhe misonin tonë kombëtar – Bashkimin Kombëtar, ruajtjen dhe kultivimin e foklorit të bukur shqiptar dhe trasmetimin e tij brezave pra fëmijëve tanë në diasporë. Kjo ka sjell atë që interesimi i jonë, ka qen që mos të harrojmë traditat tona edhe këtu në gyrbet. Ne marrin pjesë më ansamblin tonë para shumë viteve, po thuajse prej nga viti 1983 e këtejë nuk jemi ndalur asnjëherë pa marr pjesë, në çdo festival kombëtar në vendlidnje. Duke konkuruar madje shumë suksesëshme në të gjitha festivalët që kemi marr pjesë.Të kujtojë vetëm atë, siç është viti 2013, dhe, Ansambli ynë u vlersua me çmim të parë në Festivalin Kënga Jehonë në Strugë, dhe në Festivalin Folklorik në Rapsha 2013 në trojet shqiptare nën Mal të Zi.
Pjesmarrjen tuaj në Festivalin e Gjirokastrës a mund t’a quajmë pjesën më te suksesshme të Ansamblit Bashkimi Kombëtar nga Nju Jorku ?
-Haxhi Zeneli : Pse jo! Ansambëli ynë shkoi në Gjirokastër kësaj rradhe, mbasi kishte pregatitur një program të larmishëm me pika mjaft domethënëse. Si për shembull hyrjen në skenë, jemi munduar të paraqesim një Bashkim Kombëtar, duke kënduar këngë nga veriu që këndojë Vasel Shkreli dhe u përcjell nga grupi, kurse në anën tjetër të skenës së festivalit na paraqitët këngëtari i ri Adem Kaliqi, i cili është lindur dhe rritur në Sh.B.A.me këngën labe, duke prezentuar një mozaik këngësh dhe veshjeve të mbarë trevave shqiptare, dhe nga pikat të tjera interesante për spektatorin ishin edhe fëmit të moshave shumë të reja si: Klement dhe Artoneta Bujaj, Klaudija Hysaj, Suzana Junçaj, Angjela Preldakaj, që lindën dhe u rritën në Amerikë. Këto fëmijë krijuan emocione disa herë spektatorëve, së bashku me grupin e talentuar të velltarëve nga Detroti,n ën udhëheqëjen e koreografës Joli Agolli, që i treguan Shqipëris se ne bijtë e juej nuk i harrojme traditat dhe këngët shqiptare kudo që shkojmë. Megjiatë, ne e konsiderojmë këtë pjesmarrëje të suksesëshme, për shumë arsy. Por ma kryesorja është ajo që këto të rinjë që morën pjesë në festival u knaqën, dhe nuk do të harrojn asnjëherë se cilit komb i takojnë, kjo është me rëndësi për neve që mos ti humbim brezat këtu por të punojme me ta, pa marr parasysh se atje në vendëlindëje nuk i japin rëndësi kësajë vepre.
Mbas kësaj pjesmarrje dhe ardhjes në Nju Jork, ju jeni shprehur së bashku me pjesëmarrësit, por edhe si drejtor shumë i pakënaqur , madje ju pretendoni se jeni injoruar në këtë festival – Përse ka ardhur gjithë kjo pakënaqësi ?
-Gjergj Dedvukaj : Shkuam me të vërtet të entuziasmuar të gjithë antarët së bashku, ku pjesëmarraja ishte e ndërthur shumë bukur – “brez pa brezi” nga njëra krahinë në tjetrën nga jugu në veri, që nga mosha 7 vjeçe e deri tek mosha 70 vjeçe, së bashku morëm rrugën e gjatë për në Festivalin Folklorik Kombëtar Gjirokaster 2015. Sshkuam për të treguar se shqiptaret që jetojnë jashtë atdheut, deri në Amerikën e largët, të cilët arritën në mëmëdheun e tyre që të festojnë së bashku me vellezërit e tyre të një gjuhe dhe gjaku, erdhën si vëllezër e motra të një gjaku që na vlon në vena – për të treguar që edhe ne atje në botën e largët po mundohemi ti ruajmë dhe mbajmë këto vlera të vyera folklorike kombëtare, vetëm shqiptare.
Por, siç dukët kjo nuk i beri përshtypje askujt në “Tokën Mëmë Shqipëri” ! simbas jush pse?
Gjergj Devukaj – Haxhi Zeneli : Çuditërisht! Si ka mundësi që shqiptarët të tregohen kaq të ftohët ndaj “mikut”, dhe pasi që hyre në shtëpi, nuk del as kushë në derë me të përshëndet, kjo nuk ka ndodhur në Shqipëri më kurr më parë. Mbasi ne si shqiptarë jemi dalluar për mik pritjen dhe bujarinë shqiptare. Sa herë që kemi shkuar jemi pritur në mënyrë të pa përshkrueshme, bile kanë shkruar edhe libra për neve. E themi këtë, me shumë përgjegjësi, se gjatë qëndrimit tonë në Shqipëri, pesë ditët e festivalit, as që u interesua dikush të kontaktojë, apo të paktën të na urojë një mirëseardhëje të thjesht, ashtu siç i ka hije Shqiptarit!
-Përse mendoni se ndodhi kjo ?
-Gjergj Dedvukaj : Përse ndodhi kjo ne nuk e dim?! do të kishte qenë mirë në se u jepet mundësia këtë pyetje tja drejtonit atyre qe e organizuan këtë festival. Ata duhët t’a din më mirë , pra vetëm ata që organizuan dhe udhëheqënin këtë festival. Ne nuk pam as organizatorët e festivalit apo dikush tjetër të na ofrohëshin më ndonjë përshëndetëje, përveç një shoqërues që kishin caktuar të na shoqëronte vetëm “3 ditë që ata mbulonin”, i cili nuk kishte shumë kompetenca që të marrin vendime pa pyetur ministrin. Vend-qëndrimi ynë ishte i caktuar në qytetin e Sarandës,dhe prej aty ne udhtonim për në Gjirokastër. Ne për të qenë ma të pregatitur, muerëm vendim, që ne të udhëtonim dy ditë para për në Shqipëri, sepse, donim që të i përshtashteshim sa më mirë vendit tonë. Me të mbrrrijtur në Tiranë, në aeroport ne pamë një njeri që qëndronte aty me një karton në dorë i cili priste, ku e kishte të shkruar Detroiti, por ne e dinim grupi i Detriodit kishin arritur dy ditë para neve, dhe e kuptuam se diçka ishte ndonjë gabim. Megjiatë vazhduam rrugën për në qytetin e Sarandës. Kështu, që pranë nesh qëndronte shoferi që kishte për detyrë të na shpiente në Gjirokastër natën e përformancës së ansamblit tonë,dhe çdo destinacion tjetër duheshim ne të pagunim nga xhepi, pikrisht ashtu edhe ndodhi.
Me duhet të sqarojë për lexuesin tuaj të respektuar se natën e 15 Majit që ne ishim të caktuar të shfaqnim programin tonë, shumë media televizive dhe gazetar qendronin për rreth nesh, por as që i shkonte ndër mend të na pyesnin se nga vinim? apo kush ishim? dhe kend prezentonim aty, shkurt ne nuk egzistonim, çka do të thotë një injorim total nga ana organizative e këtij festivali “madhështor”. Neve, na kishin caktuar si grup pershendetës të FFK, ndërkohë që Ansambli Bashkimi Kombëtar nga Amerika, ishte Grupi më i madh i festivalit, kishte një përbërëje prej 35 vetave, pra nuk ishim pak që dikush mos të na vrejë në prapaskenë apo në skenë.
Si u përcoll tek publiku shfaqja e Ansamblit Bashkimi Kombëtar nga SHBA?
-Gjergj Dedvukaj – Haxhi Zeneli : Sipas mesazheve që arritën tek neve nga bashkvendasit tanë, u tha se ishin shtangur para ekraneve televizive në Shqipëri, trevat shqiptare dhe SHBA, dhe vende të tjera ku jetojnë shqiptaret. Shumë adhurues të folklorit që kane kan mirëpritur dhe përcjellur programin e këtij festivali nga vëllezërit e tyre, që i shkuan në këtë festival kombëtar për t’i përfaqësuar sa më denjësisht vlerat tona kombetare, sidomos foklorit tonë ruajtur dhe mbajtur aq bukur jasht atdheut në diasporë, këtu përtej oqeanit në SHBA. Për të ju treguar të gjithë shqiptarve se edhe neve mburremi me brezin e ri që rritet në ShBA, me gjuhën e ëmbël dhe të bukur shqip, të këngës dhe valles së bukur shqip, sepse edhe ne kemi ruajtur të njëjtat vlera kombëtare që kemi bartur me vete, kudo ku jetojmë dhe nuk i harrojmë, por përkundrazi po i kultivojmë tek brezat tanë që lindën dhe rritën jashtë atdheut të baballarëve të tyre.
Por, fatkeqësisht, këto adhurues (telespektator) të cilët kishin pritur me kurreshtje para ekraneve, dolën të zhgënjyer nga televizioni shtetror RTSH dhe FFKGJ-2015, i cili transmentonte çdo natë grupet që merrnin pjesë në konkurimet e këtij festivali”mbarëkombetar” dhe nuk i dha vendin që i takonte Ansamblit Bashkimi Kombëtar nga Amerika. Aqsa për Ansamblin ”Bashkimi Kombëtar” ata nuk ja arritën të sigurojnë nji gjysmë ore në valët e kësajë medi-televizive. Dhe, ende edhe kësajë dite mendojmë se programi i ynë, nuk është shfaqur nga mediat televizive.
Po për Haxhi Zenelin si këngëtar i njohur dhe me eksperiencë të gjatë nëpër festivale, çdo të thotë pjesmarrja e Ansamblit Bashkmi Kombëtar nga SHBA në Festivali Folklorik Kombëtar Gjirokaster 2015? dhe ky vlerësim!
-Haxhi Zeneli : Pjesmarrëja e ansamblit tonë në FFKGJ, kuptohët se ka një rëndësi shumë të madhe, por, se këtu duhët të theksojmë diçka shumë me rëndësi : se ne si grupe të disaporës :”Pse të ndihëmi si të diskriminuar” ? siç ndodhi fatkeqësisht kësaj radhe. Unë, mendojë kjo ka radhur ngaqë grupet folklorike që jetojnë në Diasporë, ende trajtohën si grupe të hueja – nuk pranohën si grupe konkuruese, por si përshëndetëse. Ndërkohë, që të gjithë shqiptarët nga të gjitha trevat, brënda dhe jasht Shqipërisë, marrin pjesë si konkurues në festival, përveç atyre të diasporës, nuk mund ta kuptojmë logjikën e këtij koncepti dhe llojit të organizimit. Kurë dihet fare mirë se këto grupe nuk lëjnë asgjë mangut në ruajtjen e identitetin dhe vlerat e folklorit kombëtare atje ku jetojnë, bile për mendimin tim – kjo është ma me rëndësi, që këto vlera po ruhën jashtë Shqipëris, jo vetëm që i ruajn, por edhe i trashogojnë tek brezat e rinjë. Bile ne vrejtëm diçka të jashtzakonshme në FFKGJ-2015, se në mesin e grupeve vendore kishte shumë pak të rinj dhe fëmijë, kjo na jep të kuptojmë se ndoshta ka rënë Interesimi për folklorin tonë të vyer dhe të bukur. Për çka Ansambli ynë, Bashkimi Kombëtar nga Amerika, kishte së paku 10 fëmijë, çka nënkupton se ne e marrin me seriozitet trashigimin e folklorit kombëtar këtu në Shtetet e Bashkuara të Amerikës. Shqiptarët, kudo që jetojnë janë Shqiptar, dhe ata duhët aty të marrin pjesë thjesht si shqiptar. Nëpër mes të këtij arti folklorik popullore, populli ynë do të jet edhe më i bashkuar. Mjaft ishim të ndarë, për 50 vjetë, tashti duhët të gëzohemi, dhe sot nuk na ndalon kush të bashkohemi.Përse shqiptarët e diasporës të trajtohën si të huaj, deri kurë kjo? përkundrazi festivali folklorik duhet të shërbej si urë lidhëse në mes shqiptarëve nga do që vinë. Sepse, unë mendojë se kjo do të stimulojë edhe më tepër në ruajtjën e vlerave tona kombëtare, kudo që shqiptarët jetojnë..
Zoti Zeneli – A mund t’a quajmë këtë çfarë ndodhi një “lapsus” apo disa njërëz në këtë festival kan pasur me qëllim t’a injorojnë me të vërtet diasporën ?
Haxhi Zeneli : Unë të ju them të drejtën nuk e kuptojë, dhe nuk dua që të besojë atë. Dhe, nëse diaspora injorohët me qëllim, atëherë mendojë se do të ishte një fat i zi për atë vend, e sidomos për Shqipërin, kur dihët fare mirë ndihma e diasporës me dekada, prej nga koha e Fan Nolit e këtej çfar ka bër dhi ka ka dhënë kombit shqiptar. Por megjithatë, nuk besojë të ishte një lapsus, edhe po të mendonim se ishte një lapsus, atëherë përse koncerti ynë as në Radio Televizionin Shqiptar – TVSH nuk u shfaqë? më vjen keq që shumë bashakatdhetar, që kanë pritur të shikojn këtë koncert, por më kotë, unë dhe kolegët e mi ju kërkojë ndijesë atyre, dhe ju them se ne ju kemi prezentuar në mënyrën më dinjitoze, por, faji nuk ishte i joni për mosshfaqëjen nëtelevizor dhe midiat e ndryshme. Ne kishim pasur dëshirë ta dimë se ku ka qen ngecja. Nuk e di se si ta quej, ne nuk duam të spekulojmë, por do të ishte e pikllueshme që dikujt si ka pëlqyar diçka?!Dhe, çfarë ka mundur mos t’u pëlqejë? emri i Ansamblit”Bashkimi Kombëtar”?,apo ndoshta flamuri Amerikan që kishim me vete së bashku me atë Shqiptar.
Po për ju Zoti Dedvukaj, mediat a e bënë punë në tyre? dhe ku i shihni mungesën e tyre?
-Gjergj Dedvukaj: Ishte për tu habitur lajmi i pa sakët nga media që u dha në emisionin e ”Zerit të Amerikës” në gjuhën Shqipe! nga krorespondenti i saj në Gjirokastër : se në FFKGJ-2015, Shqiptarët e Amerikës i përfaqësuan vetëm këngetarët : Merita Halili, Eli Fara, Gëzim Nika dhe fis-harmoniçisti Raif Hyseni, Çka do të thotë se ne nuk kemi asgjë kundra këngëtarëve dhe kolegëve tanë respektuar, por lajmi duhët të ishte i plotë dhe i sakët. Kurse, dihët se këta këngëtar ishin të ftuar special për natën “GALA”, ku aty ka pasur edhe këngëtar të tjerë të ftuar siç ishte edhe Rrona Nishliu, pra këta ishin speciale dhe nuk përfaqësonin vendet se nga vinin. Përfaqësues nga SHBA ishte Ansambli ”Bashkimi Kombetar”, që kishte 35 veta, së bashku me grupin e valltarëve të rinj nga Detroiti, me një histori prejë 30 e ca viteve që ky Ansambël i përfaqësonin Shqiptarët e diasporës së Amerikës,dhe emri ynë as që përmend.
Atëhere, për ne si drejtues vjen në pah pyetja nga kush “Zëri i Amerikës” e mori këtë lajm ? Si ka mundësi një lajm i till nga një medije prestigjioze të bëjë një gabim të till!?,ende s’po kuptojmë se ku ishte burimi i këtij lajmi? kurë dihët fare mirë se : Ansambli “Bashkimi Kombëtar” është një ndër grupet e herëshme, ku vite me radhë ka marr pjesë, që nga vitët e sistemit mmonist, kanë udhtuar për në FFGJ, për të prezentuar diasporën e shqiptarëve të Amerikës.
Shqiptarët e Amerikës, çdo herë janë pritur me një respekt të veçant nga e gjithë Shqipëria, kurse kësajë radhe a është bërë me ndonjë qëllim injorimi i ansamblit tuaj, si mendoni ju!
Gjergj Devukaj : Dua të shtojë se megjiatë, kjo që ndodhi kësajë rradhe, ishte diçka e jashtzakonshme, nuk ishte e rëndomët, ishte hera e parë që ne u injoruam nga të gjithë. Pas gjithë kësajë”mikpritje”, na jep të kuptojmë se ne si grup ishim të tepërt dhe ishim të “pa dëshiruar” simbas meje në këtë festival. Në të gjitha festivalët që kemi marr pjesë, natën e fundit të festivalit jemi ftuar që të na jepet së paku një mirnjohje e vlerave tona folkoroke, kurse kësajë radhë, jo që nuk u bë kjo, por na u premtua nga shoqërues i ynë që një mirnjohëje do të ju dëgrgohët në SHBA, por, deri më tani s’ka arritur asgjë nga ana e tyre.
Me këtë rast më duhet të sjell shembuj që duhen vlerësuar! Kurë Ansambli i ynë çmohët dhe merr çmim në festivalët të ndryshme , si për shembull në atë të: Struges, Rapshes, në Festivalin e Berlinit etj. A mos vall jemi të huaj atje në tokën mëmë Shqipëri?Kjo është për t’u habitur se ne web-faqen e FFKGJ-2015, as një fotografi e Ansamblit tonë “Bashkimit Kombëtar”, nuk egzistonte, prandajë edhe ne jemi kurioz ta dimë se:a ishim apo nuk ishim pjese e jueja?apo ishim të huaj!
Këtu dëshirojë të faleminderojë Dr.Pr. Agron Fico, i cili enkas ka udhtuar nga Tirana, për në Kalan e Gjirokastrës, që për rrespekt të ansamblit tonë, dhe RTSH, i mori një intervist , ku ai foli për vlerat e Ansamblit tonë në superlativ, por për çudi as intervista e tij nuk u transmetua, edhe kjo na bënë të dyshojmë edhe më tepër.
Ku e shikoni të ardhmen e këtij festavli mbarë kombëtar ?
-Haxhi Zeneli : Nuk e di pro do të thoja se duke filluar qysh nga pritja mendojë se janë shumë mbrapa për një të ardhme ku ëndërrojmë të gjithë shqiptarët. Andaj mund të përfundojmë se : nëse kjo do të ishte e ardhmëja e këti festivali, mendojmë se kjo është një ardhmëri mjaft e vaktë pa ndonjë premisë. Nëse nuk merren parasysh traditat dhe mikpritja shembullore e këtij festivali, atëherë do të ishte e kotë që ky festival të merret me hulumtimin e thesarit të vjetër kombëtar. Festivali mbarë Kombëtar i cili po harron traditën dhe mikpritjen kombëtare, sepse edhe mikpritja është pjesë e folklorit tonë kombëtar, atëherë Festivali Folklorik Kombëtar i Gjorkastrës do të humbi qëllimin e vetë, në ruajtjën e vlerave kombëtare.
Së fundi a prisni ndonjë reagim nga organizatori i këtij festivali për atë që ka ndodhur – pra një “falje” publike ?
Gjergj Dedvukaj (kryetar i Ansambalit Bashkimi Kombëtar): Kuptohët që faljet janë të mirpritura, por, më mirë do ishte të na sqarohët përse ka ndodhur kështu? ku janë shkaqet? dhe, nëse ne kemi ndonjë gabim, atëherë të na komunikohët, që në të ardhmën mos të ndodhi, e nëse ata kanë probleme në mes partive të tyre dhe i ndahën punët sipas politikës s tyreë ditore, se kush të transmetohët në televizor dhe kush jo, atehere shteti shqiptarë, po jeton ende në të kaluarën, e saj kur kënga dhe folklori ishin pjesë e politikës. Nese, kjo është e vërtetë, atëherë ne urojmë që atyre që të çlirohën nga këto komplekse. Ne Amerikë na drejtohen ndryshe kur vijnë këtu, dhe na harrojnë e injorojnë, kur ne shkojmë ate, tek ne këtu në SHBA të gjithë ata que vijnë triojet shqiptare, janë pritur si vëllezër me respekt e bujari shqiptare pavarësisht se kujt u takojnë nga partitë të ndryshme. Ne, si shqiptarë të diasporës tradicionalisht i presim thjesht si Shqiptar. Sepse në nuk na interesojë bindjet e tyre politike, nuk vuajm nga ato komplekse, sepse, tek e fundit ata janë vellezerit tanë të një gjaku que kane ardhur nga toka mëmë, dhe, ashtu do të mbetemi.

Filed Under: Interviste, Komunitet Tagged With: Bashkimi Kombetar, Festivali i Gjirokastres, injorimi i diaspores

KUSH PUNOI ME SHBURRNUE MALET E LEKËS ?!

July 18, 2015 by dgreca

Nga Fritz RADOVANI/*
■1945 EDHE SHPELLAT KANË DOSJE…/
Heeee…bre, ku i keni ata dy komunistët “trima” Enverin e Mehmetin, që kanë ba namin tue luftue, vra e therë ke i erdhi perdoresh, sa herë e kanë vizitue krahinen e Dukagjinit?
– Asnjëherë… E pse? Ata per “trima” me vra mbas shpine pra, i njihte gjithë Shqipnia!?
■Sigurimi i shtetit komunist kishte marrë përsipër me shburrnue Bjeshkët e Nêmuna, si për qejfë të serbit e “druzhe” Titos. Lakmija me i pushtue ata male ishte shekullore!
Burrat kanë marrë malet. Gratë kanë shkepë postavë e sermt, për me i grahë kaut kularit. Nata i zen në përpjetë të malit ngarkue me hebe e buljera për me u çue ujë, bukë, duhan trimave ndër shpella. Ishin mbi 400 burra dukagjinas ndër male shka merr në Qafë të Agrit tue zbritë në Urë të Shtrejtë, që nuk dorëzojnë as armët, as vedin, as shpellat.
Ata janë lidhë njëbesë me u vra dhe në dorë komunistëve mos me u ra. Kërcnohen me vrasje, plaçkitje, djegëje kullash e kësollash, zhdukje të djelmëve të mbetun tek shtëpia pa gjyqe, shfarosje fisi, grabitje bereqeti e buke, therje bagtishë, me një skam e vorfni të pashoqe të modelit titist e stalinjan, e prapë se prapë nuk shtrohen.
Shumë krahina kanë qendrue me armë në dorë për mos me u shkelë nga komunistët, kanë luftue deri ndër skutat ma jugore, por krahina e Dukagjinit do të zajë vendin e veçantë në fletët e asaj historie të lavdishme antikomuniste se, rezistenca e Popullit aty ishte shumë aktive, e gjatë, me vorfni të pashoqe, heroike dhe gjithmonë e papajtueshme me pushtetin e tradhëtarëve komunistë, sidomos deri në vitin 1948.
Çdo pëllambë e asaj tokë të bekueme asht la me gjak. Bajraktarët, vojvodët, shtëpitë ma në za për kah ndera, burrnia, besa e trimnia e gishtit kanë qëndrue me shekuj mburojë.
Duhej fillue me njerëzit që kishin influencë në ato krahina. Vëprimet komunistët i filluen kundër Parisë së Malësisë dhe Klerit Katolik (ndonëse i pakët në numër, por shumë i fuqishëm aty), veprime të shpejta, të doemosdoshme dhe shumë kriminale për me u ba shembull për gjithë Shqipninë kundërshtare, si në kohën e luftës aty ku i shkeli kamba tue vra e plaçkitë, kryesisht në krahinat jugore, mbasi largohej gjermani. Instruktorët ishin agjentat shovenistë jugosllavë, të cilët mbas rezistencës së Prenkë Calit e Llesh Marashit filluene terrorin ndër malet e Shllakut, Pukës, Dukagjinit, Mirditës e Dibres…
■HAPNI DOSJET: Fillohet me vrasjet! Ndër të parët pushkatohet Syl Martini, pa gjyq, para Kishës në Kodër Shën Gjergj mbasi nuk pranon me dorëzue armët, i njohun për burrni ndër kuvende malësorësh. Ai u tha para pushkatimit: “Shka i duhet jeta shqiptarit maleve pa armë? Nuk ua jap!”. Tue u nisë nga siguria e kenjes së At Anton Harapit në Dukagjin, brigadat e ndjekjes komuniste fillojnë masakrat me malësorët e pafajshem.
Marrin 10 djelmoça të rijë, gjoja me i angazhue me brigadën, por meqë kundërshtojnë me iu kundërvue bashkëfshatarëve të vet, në fshatin Xhan i pushkatojnë pa gjyq.
■Në Palç të Nikaj-Merturit porsa At Mëhillë Miraj mbaron meshën, tue dalë njerëzit prej Kishe, partizanët e Ndjekjes kërkojnë prej Fet Sadikut, burrë afër të 70-tave me dorëzue armët. Feta nuk i dorëzon, atëherë, ndihen krisma armësh në afërsi mbas një kodrës. Partizanët i thonë Fetës se, me që ti nuk pranon me na i dhanë armët na të kemi pushkatue djalin 30 vjeç, Marashin dhe vëllain Ademin, (kjo nuk ishte e vërtetë, por kishin shkrepë armët për me ligshtue Fetën që ai me tregue armët), atëherë Feta iu përgjegjet: “Mo’ brè, ju kishe dhanë edhe djalin tjetër, por vllaun jo!”, e prapë armët nuk i dorëzoi. Tue pa vendosmëninë e Fetës, partizanët shtien mbi trupin e tij dhe ashtu të lamë me gjak dhe të shtrimë përdhé e lanë aty me e pa katundi.
Kështu fshatrat me rradhë u njohën me ata kriminelë që thirreshin “çlirimtarë”.
■Në Shalë arrestohet bajraktari Kol Ndou, pak mbasi në Breg-Lumi sekretari i frontit të Qarkut të Shkodrës, komunisti terrorist Spiro Pano (organizatë nën të cilën mëshefej Partia Komuniste), atje organizon një mbledhje ku Sigurimi futë me vra Mark Sadikun, i shtëpisë së bajraktarit të Shalës. Vrasësi Ndok Pëllumbi vritet po aty prej Bal Markut, kështu fillon pushka… Për me ndalue gjakmarrjen dhe përçamjen e krahinës bajraktari Kol Ndou, hyp mbi një shkamb dhe thërret: “Në emën të Zotit Burra, me prâ pushka!”, dhe pushkët pushuen. Sigurisht një burrë me kaq influencë që ndalon vëllavrasjen, nuk kishte si me u lanë pa pranga. Nipi i tij Prel Marku ikë ndër shpella dhe një ditë bashkë me familje arratiset dhe nuk këthehët ma në Atdhé, si shumë të tjerë ndër ato krahina.
■E njajta gja kërkohet me u ba me bajraktarin e Shoshit, Lulash Gjeloshin, por ndodhë shka nuk e pret Ndjekja! Fshatarët lidhin besën mos me pranue thirrjen e frontit (ose të partisë). Kur forcat e Ndjekjes shkuen atje krisi pushka dhe vriten tre vetë të Ndjekjes.
Bajraktari del në mal. Bashkë me té janë edhe gjashtë djelm sokola mali që syni s’u ban vék. Koha e gjatë bani që shpesh këta trima me u përpjekë me Ndjekjen dhe gjatë luftimeve u vranë pesë djelmë nga çeta e bajraktarit.
■ Rreziku i daljes farët të fisit asht kenë ba shkak që shumë burra janë detyrue me u dorëzue. Kështu ka ngja tek ura e Bregut të Lumit: I çuen fjalë një burri, “eja, se për një orë po nuk u dorëzove të pushkatojmë djalin 14 vjeç!”. Ai erdhi ma shpejtë. Aty ishte krimineli katil Xhemal Selimi tue thye arra me revolver mbi kokën e një të pushkatuemit. Porsa u dorëzue burri i malit, Xhemali ma parë i vrau djalin, mbasandej atë. Trupat e tyne u hodhën në Lumin e Shalës. Shumë kanë pa e provue ata lumej e shkambijë!
■Tirana mendonte se rezistenca e malëve po dobësohej, ndër male ndodhë e kundërta. Më tregonte Ejëll Gërdani, shpellat sa vinin e u mbushnin me djelmë të tjerë. Ma siguri kishin ndër shpella se tek shtëpia. Forcat e Ndjekjes vazhdonin me lanë të vramë nga mosnjohja e krahinës, shkonin e binin si miza në qumësht ndër shtigje ku u fluturonte koka bashkë me “yllin e kuq” në ballë. Me u largue nga brigada prap pushkatohej si dezertor nga Mehmet Shehu, Haki Toska e sa kriminelë kështu, vazhdonte sa të shkojë kjo punë. Për këtë arësye në muejn prill-maj të vitit 1946 Mehmet Shehu, dërgon një brigadë të drejtueme nga një terrorist tjetër i njohun, major Ndreko Rino. Po të shikoni dokumentacionin e Ministrisë së Mbrojtjes Popullore që ruhet edhe sot, ju tregon ma së miri masakrat, pushkatimet pa gjyq, djegëjet e shtëpive dhe arësyet pse këta kriminelë dekoroheshin e thirreshin “heronjë të popullit” e, për fat të keq vazhdojnë edhe sot!
■Majori i porsaardhun filloi detyrën në Kuvendin e Bashkimit të Shalës e të Shoshit, tek Ura e re e Dukagjinit. Aty pushkatohen katër vetë pa gjyq pse nuk kishin dorëzue armët. Në Vuksanaj vritën dy të tjerë, ndërsa në përpjekje me forcat e ndjekjes plagoset randë Zef Kol Prela, i cili mbasi mjekohet, torturohet në qeli nga Xhemal Selimi e Sabri Shema, dhe i përcillet Aranit Çelës në Shkodër me i dhanë plumbin ballit. Edhe Araniti si terrorist i njohun e kreu porosinë më 11 mars 1948 tue e vue në rresht me Atdhetarë të tjerë, në Zallin e Kirit edhe Atdhetarin Zef Kol Prela, që la letren e shkrueme me gjak!
■Kur Nik Sokoli formon Komitetin për çlirimin e Dukagjinit fillon një fazë e re.
E rrethonin Nikën por nuk ua kapte plumbi, tregonte Ejëlli… Fillon marrëveshja për organizimin e një Kryengritje të përgjithshme në Veri. Lidhja e malësorëve me Muharrem Bajraktarin, forconte besimin në fitore. Puka me Mirakaj, Mirdita me Markagjonët e i pavdekshmi Alush Leshanaku në Shqipninë e mesme, tronditën pushtetin qendror, i cili në këtë kohë forcoi edhe ma shumë lidhjet me druzhe Titon, i cili ishte i interesuem për me realizue qellimet e përbashkëta antishqiptare.
■Me plasjen e “parakohshme” (po i themi) të Lëvizjes së Postribës, planet dështuen. Edhe pse dështoi papritmas plani malësorët vazhdonin rezistencën e tyne. Lufta sa vinte e bahej ma e rrebtë. Arrestimet e pushkatimet nuk pushonin asnjë çast. Shkak u ba ma vonë edhe prishja me Jugosllavi. Forcat e Ndjekjes u trefishuan. Mjaft malësorë po dëzertojnë nga mobilizimi ushtarak. Shumë bashkohen me shokë ndër male. Disa arratisën. Atëherë u ikë përduersh komunistëve At Danjel Gjeçaj i njoftuem nga një mik. ■Me shkuemjen në Dukagjin të Idriz Çobës si kryetar dege, kriminelat Xhemal Selimi dhe Sabri Shema kryejnë aq shumë krime atje sa pak shtëpi mund të kenë mbetë pa të pushkatuem, të arrestuem ose pa u djegë e plaçkitë. Edhe jugosllavët u kanë dhanë ndihmesën e tyne edhe pse në dukje ishin të prishun me ne. Ata dërguan prej UDB së Jugosllavisë të arratisun, që ishin vue në shërbim të komunistëve (të këndejshëm e të andejshëm) dhe mbasi bashkohen me të arratisunit që ishin ndër malët e Veriut, një natë tradhëtisht vrasin komandantin trim të shpellave Gjergj Vata, i njohun me pseudonimin “Cukali”, një emën tmer për komunistët dhe brigadat e Ndjekjës antishqiptare…
■Një ndër betejat e paharrueshme asht edhe ajo që asht ba në Palaj të Shoshit, ku edhe pse u plagos komandanti i 87 burrave të armatosun Mark Mala, lufta e përgjakëshme vazhdoi me ikjen e turpëshme të forcave të Ndjekjes që lane disa të vramë në atë betejë.
Perpjekjet dhe qendresat e oficerëve trima Martin Sheldija, Gjon Destanisha, Kol Mark Toma, Ded Mirash Zefit (vra në gusht 1946), Mëhill Ndoja, Mark Malaj etj. janë një epope në vedi në lavdinë e atyne malëve. Këtë epope jo vetëm, nuk e njohim por as nuk e gjejmë kurrkund të shkrueme …prej kurrkujt…Vazhdon heshtja!
■Asht fakt i pamohueshem që në vitin 1947 në krahinën e Dukagjinit nuk kishte asnjë komunist të luftës dhe asnjë të ri komunist. Kjo asht prova ma e saktë që tregon ma së miri së kush ishin DUKAGJINASIT E LEKËS, burrat besnikë të Kanunit ku kryet e vendit e xen pushka e jo furka! Fatkeqsisht, ka nga ata që po i sherbejnë antishqiptarit!
■Faktet e ngjarjeve të fundit duhen pa me synin e një Gjykatësi që sot nuk ekziston nder ata Male, e madje, as në Shqipni! Vetë perpjekjet per “ringjallje komuniste”, “rikthim të dënimit me vdekje” dhe shumë kerkesa të tjera antikombtare dhe anti-Europjane, janë dëshmi të vazhdimit të një perpjekjes së re per shkatrrimin e plotë të Shtetit Shqiptar!
Binomet diktatoriale, autoritetet antidemokratike që po drejtojnë Shqipninë, kunder të gjitha standardeve të parlamentarizmit demokratik e konstitucionalizmit dhe kryesisht pikës ma delikate të organeve të hetimit, që asht rregulatori i sistemit gjyqsor, që shkon drejt një teposhtes në rrokullisje me shpejtësi, tue mëshef perditë e ma shumë pasunimin e paligjshëm të të gjithë pushtetarëve që askush nuk e di se kujt i sherbejnë perveç, një faktit të kuptueshem dhe të njohun nga të gjithë Shqiptarët: Krimit të organizuem!
Ky krim i organizuem në kjoftë se, nuk do të shikohet me sy kritik dhe urgjent, ky do të jetë varrmihës edhe i arritjeve minimale në perpjekjet e Shqiptarëve per Demokraci, dhe kryesisht, në kushtet anormale të zhvillimit të Shtetit dhe gjendjes së Popullit sot, ashtusi 
asht edhe vetë shprehja rregresive gjoja n’ emen të “drejtësisë”, “Shteti jam unë!”…
*Në 70 vjetorin e përmbytjes së Shqipnisë…
Melbourne, Korrik 2015.

Filed Under: Analiza Tagged With: Dukagjini, Fritz radovani, Kush i shburreroi, Malet e Lekes

  • « Previous Page
  • 1
  • …
  • 3703
  • 3704
  • 3705
  • 3706
  • 3707
  • …
  • 5724
  • Next Page »

Artikujt e fundit

  • QERIM VRIONI DHE FOTOGRAFËT QË SHKRUAN HISTORINË
  • Çamëria, kur e vërteta kërkon shkrim, përgjegjës dhe afat!
  • Dhurata, buzëqeshje dhe urime në shkollën shqipe “Skenderbej”
  • ROLI I PRESIDENTES OSMANI NË RIKTHIMIN E BESIMIT DHE BASHKËPUNIMIT TË KOSOVËS ME SHBA-NË DHE BE-NË
  • WHEN KOSOVA WORKS, AMERICA SPEAKS
  • Shkolla shqipe “Gjergj Fishta” – Long Island, New York festoi festat e fundvitit
  • Fotografia e Gjon Milit dhe CHARTRES CATHEDRAL -Një monument i entuziazmit Kristian
  • Lamtumirë legjenda jonë e mikrofonit në gazetarinë sportive Ismet Bellova!
  • Politika e mençur…
  • VEPËR NGA MË TË PASURAT E MË NJERËZORET NË MENDIMIN KRITIK
  • KOZMOPOLITIZËM
  • “Kur shpirti kthehet në gërmadhë lufte”
  • VATRA TELEGRAM URIMI AKADEMIKES JUSTINA SHIROKA PULA ME RASTIN E ZGJEDHJES KRYETARE E AKADEMISË SË SHKENCAVE DHE ARTEVE TË REPUBLIKËS SË KOSOVËS
  • Suzana Shkreli: “We can make history by electing Michigan’s first Albanian Secretary of State”
  • NDAA i SHBA-së dhe pozicioni i Kosovës në arkitekturën e sigurisë

Kategoritë

Arkiv

Tags

albano kolonjari alfons Grishaj Anton Cefa arben llalla asllan Bushati Astrit Lulushi Aurenc Bebja Behlul Jashari Beqir Sina dalip greca Elida Buçpapaj Elmi Berisha Enver Bytyci Ermira Babamusta Eugjen Merlika Fahri Xharra Frank shkreli Fritz radovani Gezim Llojdia Ilir Levonja Interviste Keze Kozeta Zylo Kolec Traboini kosova Kosove Marjana Bulku Murat Gecaj nderroi jete ne Kosove Nene Tereza presidenti Nishani Rafaela Prifti Rafael Floqi Raimonda Moisiu Ramiz Lushaj reshat kripa Sadik Elshani SHBA Shefqet Kercelli shqiperia shqiptaret Sokol Paja Thaci Vatra Visar Zhiti

Log in

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Cookie settingsACCEPT
Privacy & Cookies Policy

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT