FOTO: XHEVDET (IMER) GASHI(1969-2015)/
Njoftojmë miqtë, shokët, dashamirët dhe të afërmit se me rastin e vdekjes te vellaut tone te dashur XHEVDET GASHI, që ndërroi jetë papritmas ne moshen 46 vjeçarë, në Pejë me datën 2 Janar 2015, I ndnjeri u varros me nderime në Pejë me datën 3 Janar, 2015.
Ramadan Gashi me vellezer, kusheri dhe miq, hapin të pame për burra e gra me datën 25 Janar 2015 (ditë e Dielë) prej orës 10 AM-5PM, në “Royal Regency Hotel” 165 Tuckahoe Road, Yonkers, NY 10710. Tel. 914 476-6200
Tel: i familjes Gashi: 212 534-7321
Përkujtohet 95-vjetori i Kongresit të Lushnjës, themelet e një shteti të pavarur
Duke nisur nga dita e djeshme qyteti i Lushnjës do të shfaqë për publikun e tij një sërë aktivitetesh të rëndësishme për të përkujtuar 95 vjetorin e Kongresit të Lushnjes, një ndër ngjarjet më të rëndësishme të historisë sonë, ku u morën vendime të mëdha, mes të cilave edhe shpallja e Tiranës si kryeqytet i Shqipërisë. Kryetari i Bashkisë, Fatos Tushe duke bërë të ditur axhendën, ftoi të gjithë qytetarët e vendit që me 21 janar të bëhen pjesë e festimeve të kesaj ngjarjeje me rëndësi të veçantë historike. Sipas kryebashkiakut, krijimi i shtetit të parë shqiptar dhe shpallja e Tiranës kryeqytet ishin momentet më të rëndësishme për fatet e Shqipërisë. Në 95-vjetorin e Kongresit të Lushnjes, dje iu dha titulli “Qytetar Nderi” akademikut Rexhep Qosja dhe Konsullit britanik Eden, ndërsa më datë 21 janar, duke nisur që nga ora 10.00, Bashkia e qytetit do të ketë pritje për qytetarët. Në orën 10.30 do të mbahet përurimi i Monumentit të Kongresit të Lushnjës, duke vijuar me vizitë në Shtëpinë e Kongresit të Lushnjës dhe për të përfunduar me një takim solemn në Qendrën Kulturore “Vaçe Zela”. Kongresi i Lushnjës miratoi një akt kushtetues për pavarësinë e plotë të Shqipërisë. Ai u mbajt në shtëpinë e patriotit lushnjar Kaso Fuga, ku morën pjesë delegatë të zgjedhur nga e gjithë Shqipëria, qëllimi i të cilëve ishte studimi i situatës së brendshme e të jashtme të vendit dhe masat që duhet të merreshin për shpëtimin e Shqipërisë. Kongresi i Lushnjës ka peshën dhe përmasat e një rëndësie të veçantë për historinë tonë kombëtare. Në punimet e tij, kongresi mori vendime të rëndësisë së veçantë, si ato për organizimin e një kryengritje të përgjithshme popullore kundër pushtuesve të huaj, të cilat pretendonin copëtimin dhe gllabërimin e tokave shqiptare. Ishin vendimet e këtij Kongresi që si rezultat pasuan me lindjen e lëvizjes së fuqishme mbarëpopullore në Shqipëri. Kongresi i Lushnjës punimet e veta i filloi më 28 janar të vitit 1920, të cilat zgjatën deri me 31 janar të atij muaji. Në punimet e Kongresit morën pjesë dhe e përfaqësuan vendin mbi 50 delegatë, ku përfaqësoheshin gati të gjitha viset e Shqipërisë.
Në këtë kohë Shqipëria pothuajse ishte e pushtuar nga forcat e huaja me synime grabitqare, ndërkaq “Konferenca e paqes”, e cila u mbajt në Paris (më 18 janar 1919), duke përmbushur ambiciet e mbretërive gllabëruese, miratoi dhe mbështeti pretendimet e tri monarkive fqinje, atë të Italisë, Greqisë dhe Serbisë përkatësisht mbretërisë SKS, për ta ndarë Shqipërinë duke refuzuar kështu kërkesat e delegacionit shqiptar për ruajtjen e tërësisë territoriale dhe sovranitetin e shtetit shqiptar, për të rishikuar kufijtë në favor të Shqipërisë dhe për të përfshirë brenda tyre të gjitha territoret shqiptare, të cilat padrejtësisht ia kishin shkëputur Shqipërisë më 1878 dhe më 1913. Patriotë e diplomatë shqiptarë të kohës, duke e vërejtur se ekziston rreziku real për një pushtim të plotë të Shqipërisë, si dhe duke e parë se qeveria e përkohshme shqiptare e dalë nga Kongresi i Durrësit (1918), po ndiqte politikën e nënshtrimit ndaj pushtuesve italian, vendosën që të mblidhen për të marrë hapa të mëtejmë për fatin e atdheut. Vendimet e Kongresit kishin një rëndësi të madhe historike por edhe politike për Shqipërinë që hodhën poshtë planet antishqiptare të “Konferencës së Paqes” së Parisit dhe ku njëkohësisht u zotuan dhe u betuan që të mbrohej me çdo kusht tërësia territoriale e shtetit shqiptar. Kongresi i dërgoi një letër-protestë kryetarit të Konferencës së Paqes në Paris ku thuhej prerë se: “Ne shqiptarët jemi gati që të derdhim edhe pikën e fundit të gjakut tonë, kundër çdo vendimi që do të vinte në rrezik tërësinë territoriale, sovranitetin dhe pavarësinë e Shqipërisë!” Në të njëjtën kohë u miratua edhe akti kushtetues ku u përcaktua sovraniteti i plotë i shtetit shqiptar, të paraqitura nga organet e zgjedhura që do të kryenin funksionin e kryetarit të shtetit, derisa ky të caktohej përfundimisht nga asambleja kushtetuese. Po ashtu kongresi emëroi edhe Këshillin Kombëtar që përbëhej prej 37 vetash e që do të kryente funksionin e parlamentit. Kongresi i Lushnjës mori vendimin e duhur dhe shumë të guximshëm, duke e larguar kështu Qeverinë e Përkohshme të Durrësit nga skena politike dhe duke emëruar një Qeveri të re, e cila do të kryesohej nga Sulejman Delvina. Qeveria e Delvinës iu kundërvu me sukses politikës shoviniste të shteteve fqinje. Ajo bashkoi nën një pushtet të vetëm pjesën dërmuese të vendit, duke e udhëhequr me sukses luftën për çlirimin e plotë të tokave tona.
ryeqytet i Shqipërisë. Kongresi është ngjarje e një rëndësie të veçantë historike për kombin tonë, e cila tregoi se me një bashkim të mirëfilltë e të përgjithshëm kombëtar, liria është e arritshme. Mbajtja e Kongresit të Lushnjës, pa harruar të tjera ngjarje me peshë historike, përbën një tjetër periudhë të shënuar të konsolidimit të shtetit shqiptar.
Koncertet e mëdha të Vjenës!
Nga Fahri XHARRA/
“Austria jo vetëm që njohu Europën me shqiptarët por e bëri Shqiperinë shtet,se mos ishte ajo sot ishim as nuk ishim ketu ku jemi Thedor Ipeni ishte pjese e aksionit austriak per Shqiperine dhe ka shkruar nen direktivat e mnistrise se jashtme austriake (Elena Kocaqi, historiane)”.
Koncertet e Vjenes në nderim të kombit tonë luheshin dhe luhen ende .Koncerti i fundit i vitit të Ri 2015 , me melodinë shqipe të lozur nga vetë shqiptarët ia përcolli botës mesazhin e përjetshëm që në Ballkan jeton ende shpirti shqiptar në tokat e veta.Nuk e di se si duhet lexuar gjuhën diplomatike të shprehur nëpër mjet të muzikës; një gjuhë që më duket më shumë e kuptuan ata që nuk e deshtën mesazhin se sa ne që , neve që na ishte drejtuar.
Koncertet e mëdha të Vjenës gjatë historisë sonë të re janë luajtur me instrumente të ndryshme , por gjithëmonë me të njejtin qëllim për mbrojtjen e këtij populli të pa mbrojtur nga askush dhe mbrojtjen e tokave të po këtij populli që duheshin “rrafshuar” nga historia e saj nga ata të cilët edhe sot e kësaj dite e kanë të njejtin qëllim.
Monarkia austro-hungareze nxori një vistër emrash të njohur siç janë: Hahn, Meyer, Jokl, Bopp, Miklosich, Šufflay, Patsch, Steinmetz, Lambertz, Thalloczy, Ippen, Haberlandt, të cilët në mënyrë permanente u morën me shqiptarët, dhe nxitësja kryesore e këtij interesimi të planifikuar vlerash shqiptare ishte vetë krijimi i shtetit dhe ruajtja e kombit shqiptar.
Koncertet e dirigjuara në Vjenë e të luajtura për Shqipërinë , nga ta që i përmendem më lartë ishe me instrumentat e pendës , pendë e cila e krijoj simfoninë e pavdekshem shqiptare , simfoni e cila gjallon edhe sot e kësaj dite.
As qeveritarët dhe as akademikët tanë nuk i dhanë kurrë rëndësi asaj që sado pak dhe me më shumë falemnderim të trajtohet figura e Theodor Anton Ippenit, hebreut austriak që ia rizbuloi Europës, Shqipërinë; që sado pak të përmend njeriun që kishte nxjerrë me aq hollësi në dritën e botës shkencore të kaluarën e vjetër të Shqipërisë. Ky njeri i madh i Austro Hungarisë , përveç shkruarjës së të vërtetës për ne “kishte ndihmuar prapa kuintave të diplomacisë në mënyrë vendimtare në krijimin e shtetit shqiptar, i cili themi se pa Ippenin, si të vetmin ekspert të çështjeve shqiptare në Konferencën e Londrës do të ishte katandisur edhe më keq nga sa doli me dhimbje në vitin 1913.”(A.K)
Por , të jemi falëmnderues e që jemi me siguri , herët në vitin 1912 Kontit Leopold Berthold i ngutej, e donte një njeri të besueshëm që s`i del fjala, e donte një përkthyes e shkuar përkthyesi, sepse ai kishte për t`u takuar me Ismail Qemailin për t`i thënë se kishte ardhur koha e shqiptarëve. Çfarë mrekullie e fatit , të gjëndet dikush në botë dhe të jep shenjat e forta se kishte ardhur koha e shqiptarëve , koha e duhur par 500 vjetësh robërie.
A nuk ishte ky një një koncert i madh i Vjenës ? A nuk u mblodh oguri i bardhë për kombin tonë ?
Në Vjenë më 1912-n, ”nëpunësit e Ministrisë Jashtme në Vjenë kërkuan kolegun e tij, Atë Anton Harapin. Mbasi ai ishte kthye në Shqipni, atëherë (Davidin) e mueren me urgjencë dhe e çuen në Vjenë. Aty e shtinë në nji zyrë dhe e bane me u betue se nuk do t’i nxirrte kurr sekretet. E mueren si përkthyes ndër bisedimet që Ministri i Jashtëm Berthold do të zhvillonte me Ismail Kemal Bej Vlorën…(“Dushman – Temali në rrjedhje të kohëve”, Ndoc Ndoja). Dhe përkthimin e udhëhoqi Atë David Pepa. Kush ishte Atë David Pepa- që Austria ia besoi sekretin shtetëror? Atë Davidi shquhet për veprimtari të madhe atdhetare në kontributin e tij si përkthyes i gjermanishtes në shqip në takimin e ministrit të Jashtëm të Perandorisë Austro – Hungareze, Konti Leopold Bertholdi me Ismail Qemalin në Vjenë në prag të Pavarësisë së Shqipërisë…..
Vjena e luante “Simfoninë e madhe Shqiptare “ me violinat më të mira të zgjedhura nga dirigjenti Bertchold .
“Atëherë Bertholdi i parashtroi Ismail Kemal Beut që të delte sa ma pare në Shqipni për të shpallë pamvarsinë. Ismaili iu përgjigj: “Mirë se flamurin e kam, por nuk kam shtizë ku ta naltoj, dhe flamurin pa shtizë e merr çdo erë që fryn”. Atëherë Konti Berthold iu përgjigj:”Për shtizë të këtij flamuri keni bajonetën austriake.” Kishte ba që 40 mijë trupa të niseshin nga Bosnja në kufi të Malit të Zi. Ismail Beu plot gëzim iu përgjigj: “Kështu po, jam gadi, se vetëm kjo asht garanci për shtetin e ri shqiptar.”
Të shofim një ngjajshmëri me sot : “Sipas shënimeve serbe, problemi i madh i shqiptarëve të kohës së pavarësisë dhe para saj ishte ndarja sa u përket ideve nacionale dhe nacionaliste në atë kohë: ishin të shkapërderdhura në tri segmente: ato në brendi, ato në periferi dhe të atyre që jetonin jashtë ”shtetit”. Të brendshmit ishin shumë konservatorë; sepse me besimin e madh ne solidaritetin mysliman (së bashku me Turqinë) ata i dëshpëronin shqiptarët e diasporës. Ata të brendshmit ushqenin ende një mentalitet feudal, të cilët mendonin që Shqipërisë i duheshin shumë dekada para se të bëhet gati për nacionalizëm dhe kufij, çka tregonte një amulli ndaj atyre të jashtmëve që punonin në këtë drejtim. Dhe është plotësisht e kuptueshme pse shqiptarët patriotë e ndien të nevojshme për një Rilindje Kombëtare., “
“Që prej vitit 1896 Ministria e Jashtme austro-hungaeze do të ndërmerrte një aksion energjik lidhur me Shqiperinë.Se pari asaj i nevojitej një konsullatë me perbërje sa më të mirë,me njerëz që i njihnin mirë rrethanat shqiptare,i duheshin njerëz, të cilët e njihnin mirë vendin,popullin dhe gjuhën shqipe .” Pra ,Vjena e donte një përgatitje të mirë për një koncert të madh historik historik .
Dirigjenti madh i kocerteve të Vjenës Konti Berhtold e kishte përkrahjen e madhe apo si quhej në diplomaci ”çekun e bardhë” të Gjermanisë në vendimin e Austo-Hungarisë për ”luftë me të gjithë” që e pengonin Pavarësinë e Shqipërisë…..
Dhe kocertet e Vjenës vazhdojnë !
Pse po heshtim?!
Nga Faik KRASNIQI/
Heshtja është një element shumë i rëndësishëm i retorikës!
Personi i cili heshtë kur dikush bisedon konsiderohet si një dëgjues i vëmendshëm i atij që flet! Disa e shikojnë si një shenjë e të menduarit- koncentruarit të tij!
Kjo dukuri në retorike në shumicën e rasteve është vlerësuar si pozitive!
Ekziston një thënie gjermane :”Nëse folësit do ta dinin se 70 % e asaj që e thonë do të shërbejë si kundërsulm ndaj tyre me siguri do të flisnin më pak”!
Heshtje nuk do të thotë të jesh i qetë dhe të mos thuash asgjë, por do të thotë dëgjim aktiv. Heshtja është pauzë për të menduar dhe jo pauzë e të menduarit.
Kush nuk mund të heshtë në momentet e duhura bën gabim të madh gjuhësorë!
Heshtja është ar! Të flasësh është argjend!
Fjalën e duhur ta thuash në kohën e duhur është diamant i mbështjellur me platinë!
Ai që ka heshtë dhe ka dëgjuar me vëmendje do të jetë folësi më i mirë.
Por heshtja e shqiptarëve më kujton essenë “Indiferentët” të Antonio Gramshit! Sa shumë heshtje ka! Një heshtje vdekjeje e ka mbuluar këtë vend në kohën e çlirimit të gurmazeve me ligj! E habitshme! Na vjedhin, na vrasin, na poshtërojnë, na mashtrojnë, na gënjejnë dhe ne heshtim! Mos jemi gjë sinonime të varreve? Heshtja është virtyt i skllavit thoshte një filozof i antikitetit! Sa aktuale për shqiptarët! Por nuk mund të flas dhe të ngrejë zërin një shoqëri, së cilës i kanë i kanë mbyllur gojën, i kanë blerë dinjitetin në këmbim të një vendi pune apo të një favori, duke tjetërsuar kështu edhe karakterin e secilit prej nesh! Edhe ky sistem i mbrapshtë patjetër që sjell përçarje dhe polaritet në shoqëri! Sot shumica e shqiptarëve vuajnë akoma për bukë dhe për një vend pune! Prandaj askush nuk guxon të dal kundër këtij sistemi, se në fund ngelet pa vend pune, pa bukë dhe në pamundësi që të mbijetoj në atdheun e vetë, detyrohet që të marrë rrugën e gyrbetit! Por, kam një pyetje: a ka shërim kjo sëmundje e rëndë e shqiptarëve?
Harmonia fetare ne Shqipëri- përse u kundërshtua nga ateistet
Nga Gëzim Llojdia/
1.Pjesëmarrja e klerikëve shqiptarë të katër religjioneve fetare në Paris ,ngjalli polemika në mediumet e Tiranës ,krejt ndryshe nga ato botërore. Çudia më e madhe, ngjau kur procesioni historik i Parisit dhe pjesëmarrja e klerikëve shqiptarë u quajt karnavalet në Parisë dhe më tej akoma, kjo harmoni fetare një mit.A duhet besuar në këta shkrues se e vërteta është sipas logjikës së tyre, apo duhen konsideruar vlerësime ateistësh të përmbledhura në një fjalë:”Leri o Zot,se s’dinë ‘thonë…” Do të konsideroja këtë të dytën si përgjigje për kundërshtuesit e tezës së harmonisë fetare në Shqipëri,që ka ekzistuar nga ditët e rilindjes.Nuk është mit, ka ekzistuar dhe do të ekzistojë .Harmonia fetare është perlë e këtij kombi.
Ndërmjetëse
Ne ishim pagan. Në zonën tonë Perëndia për amantë ishte Hyji.Ngase dihet që. Huji i besuar rreth të cilit faleshin apo kryenin rituale.Zeusi ose hyu është i shprehur edhe në prerjet e monedhës. Në këtë qytet ilir ka qenë i njohur kulti i Afroditës. Kjo perëndeshë në këtë qytet njihej ndryshe edhe me epitetin Pandamos ose perëndeshe e dashurisë së lirë. Një pllakë e vogël guri e zbuluar një farë mënyre, thotë studiuesi është Afrodita Pandemia. Në gjetjet e relieve shikohen perëndi ilire. Perëndit sipas amantëve janë mbrojtëse të barinjve,pyjeve,kullotave….
Në s’mbetëm pagan. Bibla e Shenjtë: Letër drejtuar Romakëve{15:19} Shën Pali- ëith the poëer of signs and ëonders, by poëer of the Holy Spirit. For in this ëay, from Jerusalem, throughout its surroundings, as far as Illyricum, I have replenished the Gospel of
Itinerari i misionit të tij nga Jeruzalemi gjatë gjithë rrethinat e saj të mëdha deri në Illyri ai e kishte “kryer shërbimin e ungjillit të Krishtit.
Krishterimi hyri edhe këtu si kudo, edhe këtu vatra të krishterimit u bënë qendrat qytetare, ku u ngritën bashkësitë e para fetare dhe vendet e kultit të ri kristian. Me përsosjen e organizimit kishtar,thuhet në burimet kishtare në qytetet kryesore u krijuan peshkopatat, që e shtrinin juridiksionin e tyre në gjithë krahinën (dioqezėn). Peshkopatat u ngritën në qytetet më të mëdha e më të vjetra, si në Lezhë, në Bylis, në Apoloni, Amantia, në Aulona (Vlorë), në Butrint, në Adrianopoje, në Finiq, në Onhesėm, në Nikopojė etj. Peshkopatat vareshin nga metropolit, të vendosura nė qendrat e provincave. Në trevat shqiptare, në shekujt IV-IX funksiononin metropolit . Duke saktësuar H.Mosin,më 344 përmendet këtu një episkop. Amantia vazhdoi ekzistencën e saj si një qendër e vogël urbane deri në epokën e hershme të Kristianizimit ku duket të ketë qenë edhe qendër epishkopale…Islami hyri edhe ndër këto troje. Dhe pas viteve ‘90 misionarë të tjerë,me veladon,pa veladonë erdhën ndër trojet tona…..Misionarët e tij ishin të shumtë,kurse Zoti është gjithmonë një.
2.
Harmonia fetare nga kohët e përndritjes. Nga ditët e rilindjes shqiptare vjen një mësim i madh. Harmonia fetare ,që predikojnë jo vetëm klerikët religjioz ,por edhe poetët si Naim Frashëri bënë një hap të madh duke kapërcyer përtej mureve religjioz. Një lirikë me fjalë zemre për Krishtin e të krishterëve. Përdorur prej tij fjalë me gjuhën e të krishterëve. Ndonëse tepër larg në kohë do të shfaqej edhe Noli,që kishte dëshirë të ecte në ato udhë : Flamur që lind Shën Kostandinin,/Pajton Islamn’ e Krishterimin,/Çpall midis feve vllazërimin,/Flamur bujar për Njerëzi.
E thënë poetikisht bukur. Një numër poetësh çuditërisht shqiptarë kanë dashur ti lidhin fetë në një urë ku këmbët e saj janë krishterimi dhe islami i bashkuar për përparimin, dhe paqen në jetën e shqiptarëve.
3.
Njihet edhe arsyet e kësaj,por përse sot duhet të ndahemi marrëzisht?Kush u frynë erërave të ndarjes në kaurë dhe myslimanë,kur përpos të tjerave janë kaq shqiptarë të mirë?Kur soji ynë rilindës bëri këtë gjë,sigurisht mori bekimin e një populli. Rrathë poetik të Naimit janë gjurmë rreshtash nga pena e tij. Ato kanë mbetur dëshmitar okular,por sot shfaqen si vegime boreale .Lirika “Përpara Krishtit”,është dëshmia e Naimit poetit bektashi,për Krishtin dhe mirënjohja që shfaqte për krishterimin. Madje të gjithë fetë e botës tonë, në qiell,kanë një Zot të vetëm. Shkruajnë poetët librat e kohës. Shpresojmë të mos kemi humbur vitin e lirikës,që është 1890. Mirëpo matanë brigjeve vitet ikin. Më 1896,katër vite përpara se të perëndonin sytë e magjishëm të Naimit .Një ditë verë të çelur,të qetuar,Naimi merr nga Bukureshti “Fletore të Bektashinjet”.Kopjet e para që nxjerr shtypshkronja kanë sprovën filozofike “Bektashinjtë”,në radhët e para. Bektashinjtë është sprova filozofike e Naimit për bektashizmin . Brenda vetvetes,ky ishte kodi i mirëfilltë i Naimit për Bektashizmin Shqiptar,që kishte zënë të ngjizej. Ishte Statuti i Bektashizmit Shqiptar. I hartuar për herë të parë në gjuhën shqipe nga një poet kombëtar. Në një farë mënyre mund ta quajmë edhe “Kushtetuta e Bektashizmit Shqiptar “.Ajo që është thënë ,pa tulatje nga Naimi ishte vëllazërimi që flitet në frazat e fundit të kësaj sprove filozofike të fletores së shënuar. Madje e gjithë kjo ju siguroj se për këtë u shkrua. Mirëpo cili qenka ky pasazh. Gjejmë te “Fletore e bektashinjet”.…Bashkë me pleqësinë e me parësinë,të krijojnë dashurinë e vëllazërinë,njësinë e miqësinë në mes të gjithë shqiptarëve,të mos ndahen nga njëri-tjetri,të krishterë e myslimanë të jenë tokë,që të venë të gjitha punët mbroth e mbarë,të mos shahet sot shqiptari,i cili ka qënë i lavdruar në të gjithë botën përgjithmonë…Viti,që regjistroi,pas njëshit tre teta,d.m.th 1888 i takoi qiellit të Naimit. Është drejtor censure në Ministri të Arsimit. Fakti i njohur,por mbetet të gjurmohet kjo kohë . Në një pozicion të tillë në sërën e lartë të perandorisë ,ai shkruan lirika, por “Përpara Krishtit” është krijuar e shkruar nga dora e tij,që ishte një shqiptar poet atdhedashës,nëpunës në perandorin osmane,që në themel ruante Islamin si besim. Mirëpo Naimi ishte bektashi. Ndjekës i tarikatit bektashi me gradën myhib,grada e parë e tarikatit mistik të bektashinjve .Kështu poeti shqiptar Naim,duke njohur në thelb si ndjekës i këtij tarikati bektashi kishte aritur ndërkaq të vijëzonte fytyrën e këtij tarikati. Nga ana tjetër ai kishte kuptuar se misionarët e shenjtë zbresin për mirësinë e njerëzisë. Arritëm këtu për të thënë:Kështu faktet sjellin diçka të re. Naimi është një poet shqiptar,por ndërkaq ishte nëpunës i perandorisë osmane,që i vetëm në atë hapësirë i ka kënduar Krishtit. Nuk gjejmë ndonjë tjetër .Mirëpo edhe në këtë lirikë tek ky poet i vëmendshëm,duke qënë bektashi dhimbja, që e gërryen ishte fryma e përçarjes mes shqiptarëve. Fe,që s’ishin ngopur kurrë me helmin që helmon,kishin ngritur matanë deri në toka të shqiptarëve,kufij religjioz .Duheshin tretur këta kufij,që i mbanin gjithsesi shqiptarët të ndarë. Cilado qofshin interpretimet është fakti,që troket. Mirëpo ky poet,ndërkaq ndërtuesi i këtij kodi,quhej Naim. Ishte njëqind përqind i racës së hershme shqiptare,kur është mësuar së fundi se vendorigjina e Frashëllinjve është Tomorica e Skraparit. Nga malësia e Dangëllisë ku ishte rritur,zbriti në udhën e letrave shqipe. Me siguri,që ka gjetur një trajtë tjetër të Vaso shkodranit,që diçka kuptimplote tha: “Feja e shqiptarit është shqiptaria”,për tua thënë shqiptarëve,besë është vëllazëria mes shqiptarëve,pa kufij fesh në mes.
Naimi larg hallakatjeve mundohet të thërrmoj muret e lartë,që ishin kufij religjioz mes shqiptarëve. Zullumëdhenjtë i kishin ngritur këto murre,këta kufij gurësh,që i kishin trishtuar shqiptarët në kohëra të gjata rënkuese e sunduese .E si mundej vallë të quhej fe,ajo që i kishte vënë shqiptarët në mëria ,për tu kënduar në ditën e fundit,sifonin funebre ? Tashmë,unë e di se lirika :”Përpara Krishtit ‘,pasi e veçova nga rrathët e tjerë të lirikave të Naimit,e di ç’përfaqëson sot,njëqind e ca vite më pas botimit të parë,për të zbuluar Naimin shqiptar. Një pikë e tij e zemrës,deshifrohet vëllazëria shqiptare,pa kufij religjioz ne mes.