dgreca – Page 5155 – Dielli

Reportazh udhetim nga trojet shqiptare, Struga

October 5, 2013 by dgreca

Sela : “Strugën, e fali perëndia të bukur, e fali që këtu të jetojnë shqiptar, të lindin të rriten, të plaken dhe të vdesin këtu si shqiptarë|”

Nga Struga BEQIR SINA/

STRUGE : Struga si qytet është një nga destinacionet më i popullarizuar turistik, në Maqedoni, ai ndodhet në jug-perëndim të zonave të Republikës së Maqedonisë , të shtrirë prej bregut të liqenit të Ohrit. Qyteti i Strugë ka edhe qendrën e saj administrative dhe në qendër të saj ndodhet dhe selia e Komunës së Strugës.

Nga etimologjia origjina e emrit të Strugës vjen në gjuhën e vjetër maqedonase. Ka tre teoritë e saj në lidhje me emrin Strugë, ku secila perj tyre thuhet se ka “përqafuar” nga banorët lokalë emrin që e thërrasin sot e kësaj dite : Strugë .

Ndërkaq, gjatë vizitave të mija këto ditë në trojet shqiptare, me të mbërritur në Strugën tonë, në mendje më erdhi një fjalë e kryetarit të komunës së saj Ziadin Sela në fjalimin e tij – përmbyllës elektoral para qytetarëve të shumtë, më 23 Mars 2013, teksa, ai theksoi se:” Strugën, e fali perëndia të bukur, e fali që këtu të jetojnë shqiptar, të lindin të rriten, të plaken dhe të vdesin këtu si shqiptarë|”.

“Shumë bukur ngjan Struga kuq e zi. Këtu ka vetëm flamuj me Shqiponjë, këtu ka vetëm shqiponja edhe të Skënderbeut, por edhe të Ismail Qemalit. Kjo është dëshmia më e mirë që ne jemi këtu, kemi qenë këtu dhe do të të jemi këtu. E thotë edhe himni ynë, se Zoti vetë e la me gojë, që kombet shuhen përmbi dhe, por shqiptarët do të rrojnë, për to dhe vetëm për to punojmë të gjithë ne.Këtë vend ne do ta trashëgojmë në emër të gjyshërve dhe stërgjyshërve tanë, ashtu siç do ta trashëgojnë nipërit dhe stërnipërit tanë, besat dhe stërmbesat tanë ka thënë kryetari Sela.

Po të vizitosh Strugën mënjëher e ndjen “erën” shqiptare ngado që shikon. Aty më shumë se kurrë çdo gjë frymon shqip. Pavarësisht, se vetë qyteti i Strugës se ka më shumë maqedonas sesa shqiptarë, por ngaqë rrethinat e saj përbëjnë edhe pjesën më të madhë të popullsisë shqiptarët, aty të duket vetja shumë shqiptarë.

Kryetari i Komunës së Strugës është zoti Ziadin Sela, i cili ka fituar në zgjedhjet e fundit kundrejt Vlado Koçoskit ne zgjdhjet lokale 2013, sipas rezultateve të KSHZ-së, ku nga 56.341 votues të regjistruar në Strugë, në 78 qendrat e votimit kishin dalë në votime 36.046 votues dhe i dhanë votën gjashtë muaj më parë Vlladimir Koçoski 15276 votues, ndërsa kryetarit aktual nga partia e PDSH-së, Ziadin Sela, dhanë votën e tyre 20770 votues.

Megjithëse, ka edhe një “difekt” instutucionale në Strugë, mbasi gati gjashtë muaj pas mbajtjes së zgjedhjeve lokale, Komuna e Strugës, ende funksiononë pa Këshillë Komunal, pasi subjektet politike aty në këtë komunë ende nuk po arrijnë që të merren vesh rreth ndarjes së posteve nëpër drejtoritë e Komunave. Por duhet theksuar se kryetari i saj zoti Sela, si na thanë qytetarët në rrugë gjatë bisedës me gazetën tonë, ” se ai e ka bërë shumë funksionale këtë Komunë, “gati –gati thonë qytetarët e saj , sa të mos kuptohet fare se ende nuk ka Këshillin Komunal”.

Struga qyteti i “Ditëve të Poezisë”

Simbas burimeve të databasit observues të quajtur Wikipedia, thuhet se Struga, është qytet dhe qendër e komunës me të njëjtin emër që shtrihet në pjesën jugperëndimore të Maqedonisë. Qyteti shtrihet në brigjet veriore të Liqenit të Ohrit. Përmes qytetit kalon lumi Drini i Zi, i cili buron nga liqeni. Struga përmendet që nga antika, aty pranë kalonte rruga romake Via Egnatia, emri i vjetër ilir i Strugës ishte Enhallon.

Qyteti i Strugës gjatë shekujve ka formuar fizionominë e tij në aspektin historik, kulturor dhe arkitektonik. Qyteti i Liqenit, ka histori të pasur. Gjatë zhvillimit qyteti kalon nëpër periudha zhvillimi të traditave, ekonomisë dhe kulturës. Historia e Strugës fillon nga neoliti. Buzë Drini i zi dhe në afërsi të tij janë zbuluar figura arti që padyshim tregon se prej neolitit e këtej Struga ka qenë vend i banuar. Sipas asaj që është e njohur prej epokës greko-romake mund të thuhet se Struga ka qenë vendbanim i rëndësishëm peshkimi në afërsi të vendbanimeve Lyhnida (Ohri i sotëm) dhe Patra (vendbanim antik mbeturinat e të cilit janë gjetur ne fshatin Ladorishti 2 kilometra larg Strugës). Në epokën greko-romake, para ardhjes së sllavëve në Ballkan, Struga ka qenë territor ku intensivisht është zhvilluar jeta kulturore. Prej asaj koha është e rëndësishme nekropola në fshatin Trebenisht e cila ka dhënë material të shkëlqyer për shkencën greke dhe ballkanike si dhe për bazilikat e mëvonshme romake dhe bizantine “në Ladorishti, Oktisi dhe Dollogozhda.

Për historinë kulturore të Strugës dhe rrethinës me një rendësi të veçantë janë bazilikat në Oktisi dhe në Ladorishti. Për bazilikën në Ladorishti dihet se ka pasur atrium, bazilika të tilla ka në të gjithë Ballkanin mirëpo rrallë gjenden bazilika me mozaik në podium. Në një terren kaq të pasur në shekullin e VII erdhën sllavët, në atë periudhë Ohri ishte shkatërruar nga një tërmet, gjithashtu edhe bazilikat në Oktisi dhe Ladorishti.

Duke iu referuar të dhënave statistikore të regjistrimit të popullsisë të vitit 2002 Komuna e Strugës ka pasur 63376 banorë. Shkalla e nataliteti në vitin 2004 ishte 10,2 % (në 1000 banorë), kurse shkalla e mortalitetit të përgjithshëm ishte 7,5 % (në 1000 banore). Shkalla e vdekshmërisë tek foshnjat ishte 10,6 promilë. Shumëzimi natyror në numra ka qenë 101, në promilë 2,7. Me këto të dhëna komuna është nën mesataren e republikës. Qarku i migracionit në vitin 2004 është 6. Ndaj saj si të ardhur janë regjistruar gjithsej 223 persona, nga të cilët 152 janë qytetarë të ardhur brenda Republikës së Maqedonisë. Numri i përgjithshëm i të shpërngulurve është 217, prej të cilëve 150 janë qytetarë të shpërngulur brenda R. së Maqedonisë. Karakteristikë është se nga numri i përgjithshëm i qytetarëve të shpërngulur (113) janë të gjinisë femërore, kurse shkaqet më të shpeshta për shpërngulje janë kurorëzimi dhe shkaqet tjera familjare (respektivisht 78 dhe 52). Numri mesatar i banorëve është 130,5 persona na km². Numri i kurorëzimeve në vitin 2004 ishte 288 ose 7,8 kurorëzime në 1000 banorë dhe numri i shkurorëzimeve ishte 12 ose 0,3 shkurorëzime në 1000 banorë. Në raport me kurorëzimet komuna është mbi, ndërsa në krahasim me shkurorëzimet komuna është nën mesataren republikane, gjegjësisht i takon grupit të komunave me shkallë më të ulët të shkurorëzimeve.

Struktura sipas gjinisë në Komunën e Strugës është 31743 (50 %) të gjinisë femërore dhe 31633 (50 %) të gjinisë mashkullore. Shkalla mesatare e moshës së popullatës sipas regjistrimit të vitit 2002, është 33,1 vite. Pjesëmarrja e popullatës së re deri ne 20 vjeç moshë është 36,2 %. Pjesëmarrje më të madhe në numrin e përgjithshëm të banorëve ka popullata me moshë nën dyzet vjeç 67,2 %, ndërsa përqindja e banorëve mbi 60 vjeç është 11,7 %.

Në pjesën jugperëndimore të Republikës së Maqedonisë shtrihet Pellgu i Ohrit dhe Strugës, i vendosur ndërmjet maleve Jabllanica, Malit të Belicës dhe Mokrës në perëndim, Galiçicës, Petrinës, Malit Pllaçin dhe Ilien në lindje ; Stogovës dhe pjesës së saj e Karaormanit në veri dhe krahinës malore Gora në jug . Pellgu përfshin sipërfaqe prej 103.407 ha. Struga gjendet në lartësi mbidetare prej 698 m. Struga është e vendosur në rrëzë të malit Jabllanica në Pellgun e Ohrit dhe në anën veriore të Liqenit të Ohrit pranë vendit ku rrjedh lumi Drini i Zi po nga Liqeni i Ohrit. Mendohet se qysh nga periudhat e hershme kohore ka ekzistuar një vendbanim me emrin Enhalon, emër që mendohet se ka prejardhje nga gjuha e vjetër greke, që në përkthim don të thotë ngjalë. Më vonë vendbanimi e mori emrin Strugë, që don të thotë mëngë dore, hu edhe atë në vendin e gjuajtjes së peshkut. Komuna e Strugës përfshin sipërfaqe prej 573 ha, ose në 1/3-tën pjesë nga linja e përgjithshme bregore e liqenit, d.m.th në gjysmën e sipërfaqes së përgjithshme të pellgut. Në këtë sipërfaqe ndodhet qyteti Strugë me 50 vendbanime (Misleshova, Drasllajca, Moroishta, Llozhani, Bixhova, Vranishta, Belica e Poshtme, Zagraçani, Kalishti, Mali Vllaj, Ladorishti, Radozhda, Frëngova, Shumi, Oktisi, Vishnja, Belica e Epërme, Drenoku, Modriçi, Glloboçica, Nerezi, Bezeva, Jabllanica, Llakajca, Piskupshtina, Burineci, Zbazhdi, Llukova, Prisovjani, Rzhanova, Sellca, Brezova, Bogovica, Toska, Dollogozhda, Koroshishti, Livadhi, Misllodezhda, Novosela, Pohumi, Zhepini, Boroveci, Llabunishti, Podgorca, Tashmaronishta, Veleshta, Tateshi i Epërm, Tateshi i Poshtëm dhe Dobovjani).

Fshatrat shtrihen :

Nga ana e majtë e Drinit në lindje të rrëzës së Malit Jabllanica, si fshatra të Drimkollit të

Strugës dhe dy fshatra ne bregun e liqenit.

Në rrëzën malore të Jabllanicës fshatrat e Drimkollit të Dibrës. Pozita gjeografike Nga ana e djathtë e Drinit ndodhet krahina e Malësisë, por më në veri të saj krahina e

Zhupës së Dibrës.

Në rrezen jugore të Karaormainit dhe në skajin e fushës. Në pjesën përfundimtare të Fushës së Strugës.

Fshatrat e Komunës së Strugës kryesisht janë të tipit të ngushtuar.

.Demografia

Banorët e qytetit të Strugës gjithmonë sipas regjistrimit të vitit 2002 , janë 16559 dhe për nga përbërja etnike jan si në vijim:

Maqedonasit , 8901

Shqiptarët, 5293 ( 32.0 %)

Turq, 907 ( 5.5 %)

Vllehët , 550 ( 3.3 %)

të tjerët , 908 ( 5.5 %)

Përkatësisht gjuhët amtare për banorët e qytetit janë si më poshtë:

Maqedonas , 9665 ( 58.4%)

Shqiptar , 5615 ( 34.0 %)

Turqisht, 823 (5.0 %)

Arumune , 271 ( 1.6 %)

të tjerët , 185 ( 1.1% )

Përbërja fetare në qytet si në vijim:

Të krishterët ortodoksë , 9197 ( 55.5 %)

Muslimanët , 7075 ( 42.7 %)

të tjerët , 287 ( 1.7 %)

etnik

Kultura

Struga është një nga qytetet më të rëndësishëme kulturore në Republikën e Maqedonisë , ajo është vendlindja e poetëve Konstantin аnd Dimitar Milladinov . Ngjarja kryesore nga jeta kulturore në Strugë është taikimi më i madh i poezisë në botë i njohur përndryshe si :” Struga Mbrëmjet Poetike”.Ngjarje poetike, kjo në të cilën kan marrë pjesë edhe laureatë nga bota, përfshirë edhe disa fitues të Çmimit Nobel për Letërsi, si fituesit të këtill si Joseph Brodsky , Eugenio Montale , Pablo Neruda , Seamus Heaney , Fazil Hüsnü Dağlarca dhe shumë të tjerë që nga viti 1966 .

Qyteti ka edhe disa monumente kulturore në afërsi të saj të tilla si Manastiri оf Kalista , pak kilometra larg me qendrën e qytetit , të shtrirë në bregun e liqenit të Ohrit. Struga ka disa objekte artitoteknike që besohet se datonjnë nga shekulli i 16të, afreske prej Shekullit të 14 dhe 15 .

Pjesa më e madhe e qytetit është e ardhur sidoms përmes turizmit të brendshëm dhe të huajve . Vendndodhja e Liqenit të Ohrit e bën ajo jetën turistike më qetë dhe më paqësore që vizitorët të përjetojnë një pushim më aktiv . Kur vizitonë Strugën qyteti i Republikës së Maqedonisë , ka jo pak vende që tregojnë kulturën e bukurisë , shtëpi karakteristike balte, shtëpia e vëllezërve Milladinovci , pazari i vjetër i Strugës , kishat e vjetëra dhe xhamit madhështore .

Çdo verë іnkultura e ka qendrën e saj në Strugë – Struga, edhe më shumë se Miami ndoshta është qyteti që ka më shumë edhe sot e kësaj dite, skenën e hapur verore , ku ajo organizon festivalin Cinemania dhe Music Festival “Ejani” përfshirë , rock metalike , elektro , hip hop , r’n bаnd dhe shumë më tepër nga grupe në të gjithë vendin . Struga shquhet edhe për “korsat” e mbrëmjes ose shetitjet e mbrëmjes, në dy anët e lumit Dirni i Zi, ose natë shëtitje nga liqeni , nga lumi , оr gо аtmоst popullor disko Oaza , Glamour , Alibia , Empire dhe të tjerët.

Ç’DO BËJË EDI RAMA ME GAFAT E DITMIR BUSHATIT NË NEW YORK– ASSESI TË MOS IA GËLLTISË!

October 5, 2013 by dgreca

Nga ELIDA BUÇPAPAJ/

Më 17 shtator në Pallatin e Qelqtë u hap sesioni i 68-të i Asamblesë të Përgjithshme të OKB, që kishte bërë të zbarkonin në New York burrat e shteteve të të gjithë botës për të mbajtur fjalime, për dialog dhe takime të nivelit më të lartë. Me këtë rast në New York kishte arritur edhe delegacioni shqiptar, që drejtohej nga kryeministri i posazgjedhur i vendit Edi Rama, nën shoqërinë e ministrit të Jashtëm të posazgjedhur Ditmir Bushati.
Pikërisht për të përcjellë atmosferën nga Pallati i Qelqtë, gazetari dhe komentatori i famshëm politik Bill O’Reilly, që drejton tek Fox News Channel – The O’Reilly Factor – programin më të shikuar në televizionet kabllore të lajmeve në Amerikë, kishte dërguar aty gazetarin Jesse Watters, i njohur për intervistat e tij “On-The-Street” – në rrugë –për të marrë mendime por edhe për të peshkuar aty ndonjë scoop a gafë mes të ftuarve që në rastin konkret ishin Ambasadorë, Ministra të Jashtëm etj.etj.
Dhe në grepin e gazetarit ra pikërisht ministri jonë i Jashtëm, dmth ministri i Jashtëm i Republikës së Shqipërisë.
Pyetja që Jesse Watters u drejtoi diplomatëve më të lartë ishte kjo: “A është Amerika një vend fisnik?” – Kur Watters pyeti PhD Simona-Mirela Miculescu, një diplomate kariere rumune, e cila është Ambasadorja e përherëshme e Rumanisë në OKB, ajo e çuditur se si gazetari mund të bënte të tilla pyetje absurde, në mënyrë eksklamative iu përgjigj “Natyrisht, që është, natyrisht Amerika është një vend fisnik” –
Kur i erdhi radha ministrit tonë të Jashtëm, e në ekran dilte i titruar emri, posti që mbante e vendi që përfaqësonte – dhe ishte një rast i mrekullueshëm që me anglishten e tij të mirë të shfaqte performancën e tij përpara publikut amerikan -, kur Jesse Watters e pyeti: “A është Amerika një vend fisnik?”, Ditmir Bushati përmes një gafe 24 karatshe iu përgjigj: “Është një pyetje shumë komplekse !”
Ditmir Bushati nuk gjeti argument në kokën e tij për t’i dhënë një përgjigje pozitive pyetjes ashtu si u përgjigj me eksklamacion përfaqësuesja e Rumanisë për vendin më demokratik të botës, krijuar prej emigrantëve. Ditmir Bushatit nuk i ka mjaftuar fakti që, të paktën gjatë dy dekadave të fundit, qindra mijë bashkëqytetarë të tij, ikur prej një Shqipërie gjithnjë në trazicion dhe me një demokraci të rrezikuar, të gjejnë këtu strehë, vatër e mundësi për të qenë pjesë e këtij vendi dhe këtij kombi; Ditmir Bushatit nuk i ka mjaftuar fakti që SHBA iu gjet në krahë Kosovës për të ndalur konfliktin dhe për t’i dhënë fund shpërnguljes së 1 milion shqiptarëve nga trojet e veta; Ditmir Bushatit nuk i ka mjaftuar fakti që SHBA i janë gjendur në krah Shqipërisë për ta anëtarësuar në NATO; Ditmir Bushatit nuk i ka mjaftuar fakti që SHBA për Shqipërinë përbëjnë Aleatin jetik, më të rëndësishëm. Ditmir Bushatit nuk i kanë mjaftuar këto fakte dhe është përgjigjur sikur të jetë ministër i jashtëm i kohës së republikave sovjetike.
Por ashtu si ndodh rëndom, gafa e Ditmir Bushatit, ministrit të Jashtëm u fsheh në Shqipëri. Nëse gafa e tij kishte marrë dhenë në SHBA, në Shqipëri askush dhe asnjë nuk tregoi dhe reagoi për të, qofshin gazetat, qofshin televizionet, qofshin anchormen-ët, qoftë opozita, qoftë lideri i opozitës, i cili ka qenë edhe vetë ministër i Jashtëm, qoftë Komisioni për Politikën e Jashtme në Parlamentin e Shqipërisë, qoftë shoqëria civile. Askush. Sikur Shqipëria të jetojë në kulmin e izolimit, të cilin Edi Rama e shpreh figurativisht me bunkerat. Merreni me mend sikur gjithë këta që përmenda unë më sipër të hanin në bunker, të pinin e të flinin në bunker, bile edhe programet televizive me të ftuarit e tyre të përhershëm t’i xhironin në bunker, përfshi edhe Sokol Ballën me Ipodi-in e tij, të gjithë pa asnjë përjashtim në bunker! Me gojë të mbyllur, për hir të gafave të Ditmir Bushatit!
Por rroftë Facebook-u dhe komuniteti i shqiptarëve në NY, të cilët ndihen të fyer kur vendin e tyre e përfaqëson një njeri që pyetja më e thjeshtë për shqiptaret, atij i duket më kompleksja e botës dhe nuk di se si t’i përgjigjet! Por çfarë diplomati qenka ky!
Ndërkohë, gafa e Ditmir Bushatit nuk fshihet dot. Ajo është një fait accompli, e kryer tashmë. Nëse numri 1 i diplomacisë shqiptare vë në dyshim dhe nuk gjen asnjë arsye për t’u përgjigjur pozitivisht se “Amerika është një vend fisnik”, mendoj se kryeministri i Shqipërisë nuk ka pikën e dyshimit se Amerika është një vend fisnik. Atëherë çfarë do të bëjë shefi i qeverisë shqiptare me Ditmir Bushatin, do t’ia gëlltisë gafat – të cilat kur shqiptohen nga një ministër i kabinetit adresohen si gafat e tij! A ia vlen që kryeministri të përfaqësohet me diplomatë që dëmtojnë imazhin e qeverisë Rama, që në hapat e saj të para, kur qeverisjes i duhen njerëz seriozë, të përgatitur të cilët duhet assesi të bëhen cironka që i kap grepi me herën e parë!

EDHE SHQIPTARET E AMERIKES MUND TA NDIHMOJNE 17 VJECAREN AMBRA MEDA

October 5, 2013 by dgreca

Vajza që shihni në foto është Ambra Meda, 17-vjeçarja që në vend që të ulej në bankat e gjimnazit “Sami Frashëri” në Tiranë, është e detyruar të qëndrojë e shtrirë në këtë shtrat të spitalit të Mynih në Gjermani, ku po vendoset fati i saj me jetën! Sëmundja e rëndë na ka mbledhur të gjithëve së bashku për tu bërë pjesë e kurimit të saj. Prej 28 ditësh ajo vuan nga një diagnozë e vështirë duke shënuar rastin e 130 në të gjithë botën! Sipas mjekëve, ky është rasti i parë që ka mundësi shpëtimi, por kostoja është shumë e lartë!

Shqiptare te Amerikes, jeni te lutur qe të shënoni emrin tuaj në jetën e Ambrës, duke u bërë pjesë me një kontribut qoftë edhe modest.
Nr. i llogarisë në BKT është: NERILDA MEDA, në lek: AL8620511650708253CLIDCLALLF
dhe në euro: AL9120511650708253CLIDCFEURA.
Ose Deutsche Bank, PGK AG Kontonummer: 6159339 Bankleitzahl: 70070024
Per ata qe jetojne jashte Gjermanise:
IBAN DE16 700700240615933900 BIC (SWIFT): DEUTDEDBMUC
Per te gjithe dashamiresit qe duan te kontribojne nga jashte shtetit po ju jap llogarite bankare ne 3 forma,mos harroni SWIFT kodin sepse eshte shume i rendesishem.Faleminderit!
IBAN ne dollar : AL54205116507082253CLIDCFUSDD
IBAN NE EURO : AL9120511650708253CLIDCFEURA
IBAN ne leke : AL8620511650708253CLIDCLALLF
SWIFT: NCBAALTX
Shuma për operacionin e Ambrës e kalon shifrën e 180 mijë eurove.

Emigracionit shqiptar i survejuar nga shërbimet sekrete jugosllave

October 4, 2013 by dgreca

Nga Qerim Lita/

Emigracioni politik shqiptar, i vendosur në shtetet e Evropës Perëndimore, SHBA dhe në Turqi, pas Luftës së Dytë Botërore pati një rol të rëndësishëm në ndërkombëtarizimin e çështjes së pazgjidhur shqiptare nën pushtimin e Jugosllavisë komuniste. Shërbimi sekret jugosllav, nëpërmjet rrjetit të vet mirë të organizuar të agjenturës, që shtrihej thuajse në të gjitha shtetet e sipërpërmendura, e përcillte me vëmendje çdo lëvizje ose aktivitet të organizatave të emigracionit politik nga federata e atëhershme jugosllave, në radhë të parë të organizatave shqiptare e kroate. Në prill të vitit 1973 shërbimi sekret maqedonas nëpërmjet një informate rreptësishtë të besueshme, e njoftonte kryesinë e KQ të LKM-së, për aktivitetin e organizatave politike të emigracionit shqiptar e atij maqedonas në fillim të viteve shtatëdhjeta të shekullit të kaluar, pastaj për rolin e disa personaliteteve të atëhershme më me ndikim shqiptar, siç ishin Princi Leka I, Xhafer Deva, Mentor Qoku etj. Dokumenti gjendet në Arkivin Shtetëror të Republikës së Maqedonisë, fondi 427, ndërsa me këtë rast po e publikojmë pjesën e dokumentit në të cilën përshkruhet aktiviteti i emigracionit politik shqiptar.
Rreptësishtë e besuar, Shkup, prill 1973
Ngjarjet e njohura në vend dhe jashtë në vitet e fundit (veçmas në vitet 1971-1972) të cilat drejtpërsëdrejti lidheshin me aksionet ekstreme të emigracionit armiqësor jugosllav, bukur mirë e kualifikojnë aktivitetin e emigracionit dhe rolin e saj që disa faktor të caktuar të Perëndimit gjithmonë ua caktojnë, varësisht nga marrëdhëniet konkrete momentale ndërkombëtare. Emigracioni politik jugosllav sipas përbërjes, strukturës, organizimit të vet, si dhe platformës dhe metodës politike të të vepruarit si tërësi, është shumë heterogjen. Mirëpo, ai është unik kur bëhet fjalë për marrëdhëniet ndaj RSFJ-së, sepse aktiviteti i tij është antikomunist dhe anti-jugosllav, i angazhuar në copëtimin e RSFJ-së, të sistemit të saj politiko-shoqëror. Në kuadër të aktiviteteve të emigracionit jugosllav një rol të caktuar i është dhënë edhe emigracionit politik maqedonas dhe atij shqiptar.
Emigracioni shqiptar /Pjesa armiqësore e emigracionit shqiptar në vitet e fundit zhvillon aktivitete më intensive për konsolidimin politik e organizativ dhe për kryerjen e veprimtarisë propaganduese e subversive kundër RSFJ-së dhe RP të Shqipërisë. Në këtë plan janë evidente edhe disa përpjekje për bashkëpunim me organizatat ekstreme ustashe dhe bullgare, për mbështetje reciproke dhe ndërmarrje të aktiviteteve konkrete. Janë prezente edhe përpjekjet për përfshirjen e të shpërngulurve dhe qytetarëve tanë të kombësisë shqiptare me punë të përkohshme jashtë dhe shfrytëzimin e tyre për përcjelljen e aktiviteteve në vend. Krahas emigracionit të paraluftës e të pasluftës nga RP e Shqipërisë, në Perëndim gjenden rreth 4.000 emigrantë shqiptarë me prejardhje nga RSM-ja, prej të cilëve për 699 disponohet me të dhëna për aktivitete armiqësore para emigrimit. Numri më i madh i tyre janë në RFGJ (Republika Federale e Gjermanisë – Q.L.), Francë, Itali, Belgjikë, Turqi dhe SHBA. Grupe të caktuara të emigracionit ndërmarrin aktivitete më të gjëra për t’u freskuar me anëtarë të rinj nga mesi i të shpërngulurve pas luftës dhe nga punëtorët me punë të përkohshme. Në këtë periudhë nëpërmjet të ashtuquajturit komiteti i të shpërngulurve në Romë, Vjenë dhe në vende tjera, në SHBA janë shpërngulur 1.000 shqiptarë nga RSM-ja, ekzistenca e mëtejshme e të cilëve është e kushtëzuar me përfshirjen në aktivitete të emigracionit, ndërsa ndikimi propagandues kryhet edhe ndaj krahut tonë punëtor në diasporë, ku gjenden rreth 12.000 persona të kombësisë shqiptare.
Përkundër asaj se disa organizata të caktuara kanë dispozitat e veta programore, platforma e tyre e përbashkët politike është realizimi i bashkimit kombëtar e territorial nëpërmjet krijimit të “Shqipërisë së Madhe”, që do t’i përfshijë të gjitha viset të banuara me shqiptarë: RP e Shqipërisë, Epiri (bëhet fjalë për Çamërinë – Q.L), Kosova dhe pjesë nga Maqedonia Perëndimore. Një platformë të tillë e përhapin udhëheqjet qendrore të organizatave shqiptare në diasporë, selitë e të cilave gjenden në Nju-Jork, Romë dhe Paris, ndërsa e mbështesin edhe drejtuesit e degëve të shteteve evropiane. Orientimi politik deri para pak kohësh drejtohej nga “Komiteti Kombëtar Pan-shqiptar” në Nju-Jork, në të cilin merrnin pjesë përfaqësues të deleguar nga organizatat përkatëse. Edhe pse nga viti 1971 ky komitet nuk funksionon për shkak të ndërprerjes së mjeteve financiare nga rrethe të caktuara reaksionare në Perëndim, përsëri përfaqësuesit e tyre ende marrin pjesë thuajse në të gjitha aktivitetet.
Roli i princit Leka Zogu I /Rolin e Komitetit në kohë të fundit gjithnjë e më tepër po e merr princi Lekë Zogu I dhe personalitete të tjera nga “Legaliteti”, “Lidhja e Prizrenit” dhe “Blloku Kombëtar Indipedent”, të cilët ngrenë iniciativa për tejkalimin e patolerancës ekzistuese dhe antagonizmat personale, me qëllim të bashkimit të emigracionit shqiptar në “Botën e Lirë” dhe pranimin e një platforme të vetme për veprimtari armiqësore. Për këtë qëllim nën udhëheqjen e Lekë Zogut, më 2-4 korrik të vitit 1972 në Madrid qe mbajtur tubim i përgjithshëm në të cilin morën pjesë përfaqësues të 9 organizatave më me peshë të emigracionit shqiptar. Edhe pse në të u shfaqën mospajtime të dukshme, tubimi solli një dokument programor për zgjerimin e aktiviteteve armiqësore ndaj RSFJ-së dhe RPSH-së (Republikës Popullore të Shqipërisë – Q.L.), të cilin e nënshkruan përfaqësuesit e 7 organizatave. Aty qe zgjedhur “Komiteti përgatitor” prej 9 anëtarëve në krye me Dr. Xhafer Devën (kryetar i KQ të “Lidhjes së Prizrenit”), i cili do t’i koordinonte dhe bashkonte aktivitetet e organizatave nënshkruese të “Marrëveshjes” deri në mbledhjen e ardhshme në Nju-Jork, e cila u mbajt më 23-26 nëntor 1972, ku gjithashtu nuk u arritën rezultatet e pritura në planin e bashkimit dhe krijimit të unitetit. Iniciativat më të reja kanë për qëllim ta përforcojnë aktivitetin ndaj RPSH-së dhe shtetit tonë (jugosllav – Q.L) në planin politiko-propagandues dhe subversiv në mesin e emigracionit dhe qytetarëve tanë të kombësisë shqiptare me punë të përkohshme në diasporë, ndërsa nëpërmjet tyre të zgjerohet edhe këtu te ne. Konkluzionet e tubimeve të përgjithshme dhe të udhëheqjeve qendrore ndikuan edhe te udhëheqjet regjionale dhe ato lokale në shtetet evropiane, të cilat mbajnë tubime më të shpeshta, ndërsa në ta marrin pjesë edhe persona nga RS e Maqedonisë (emigrantë dhe disa me punë të përkohshme). Aktivitete më të shprehura kundër shtetit tonë (RSM dhe KAS Kosovës) zhvillojnë disa degë të emigracionit shqiptar në RFGJ, Belgjikë, Francë, Itali dhe Turqi. Emigrantë dhe individë me punë të përkohshme nga RSM janë anëtarë dhe tregojnë aktivitet në grupet “Lidhja Shqiptare” në Dyseldorf, “Lidhja e Vardarit” në Marsejë, “Kompania 4.000” në Kajzerslautern dhe në disa punkte të “Ballit Kombëtar” dhe “Lidhjes së Prizrenit” në Paris, Bruksel, Romë, Munih dhe Stamboll.
Punktet e emigracionit/Padyshim se punktet e emigracionit përbëjnë çerdhe të agjenturave të disa shërbimeve sekrete dhe të institucioneve tjera policore. Në këtë drejtim veçmas është aktiv “Balli Kombëtar”, në krye me Mentor Qokun në Romë, i cili mban kontakte me persona nga RSM dhe KAS të Kosovës, të cilët udhëtojnë nëpër Itali dhe nëpërmjet tyre grumbullon të dhëna për gjendjen dhe disponimin e kombësisë shqiptare në vendin tonë, përfshirjen e saj në organet e caktuara shoqërore dhe shtetërore, si dhe në udhëheqjen me ekonominë. I njëjti, si udhëheqës i Komitetit për Shpërngulje në SHBA, bashkëpunon ngushtë me policinë italiane dhe me Ambasadën e SHBA-së në Romë. Ai me secilin kandidat zhvillon bisedë më të gjerë nëpërmjet së cilës kryen kontrollin e personave, me qëllim që ashtu të pengohet “infiltrimi komunist”, e njëkohësisht bënë edhe grumbullimin e të dhënave me karakter zbulues. Propaganda e shkruar e emigracionit shqiptar në mesin e punëtorëve tanë me punë të përkohshme kryesisht zbatohet nëpërmjet shpërndarjes së gazetave të emigracionit “Flamuri”, “Dielli”, “Atdheu”, “Besa” dhe “Qëndresa Shqiptare”, prej të cilave një numër i vogël në mënyra të ndryshme futen edhe në vendin tonë. Shkrimet e këtyre gazetave kryesisht përfshijnë çështje organizative të emigracionit dhe bëhet paraqitja jo e drejtë e gjendjes së kombësisë shqiptare në Jugosllavi. Në mesin e emigracionit dhe punëtorëve tanë në Evropën Perëndimore bëhen përpjekje edhe për imponimin e ndikimit edhe nga ana e përfaqësive diplomatike shqiptare. Nëpërmjet kontakteve të drejtpërdrejta, shpërndarjes së materialit propagandues, mbajtjes së tubimeve nëpër klube dhe nëpër hapësira të tjera grumbullohen të dhëna për gjendjen në RSFJ dhe ashtu synohet lidhja e tyre me politikën e RP të Shqipërisë, gjatë së cilës për bazë shfrytëzohet nacionalizmi…
Aksionet e Shërbimeve/SHSSH (Shërbimi i Sigurimit Shtetëror – Q.L), në kuadër të kompetencave dhe detyrave të veta ligjore, në mënyrë permanente ka zhvilluar aksione ofensive e të organizuara në pengimin e aktiviteteve armiqësore të emigracionit, në eliminimin e përpjekjeve të shumta për depërtimin e emigracionit në mesin e punëtorëve tanë jashtë dhe në mënyrë më të rreptë i ka prerë të gjitha përpjekjet për krijimin e çerdheve dhe lidhjen me vendin (mendohet për Jugosllavinë – Q.L.). Në këtë periudhë është rritur numri i vizitave të emigrantëve nga shtetet evropiane dhe SHBA-ja. Kështu në RSM kanë qëndruar mbi 150 emigrantë. Rreth 30 prej tyre kanë mbajtur kontakte armiqësore me persona armiqësisht të disponuar në vend. 15 prej tyre u është ndërprerë qëndrimi i mëtejshëm. Qëndrimi i të gjithë emigrantëve është siguruar në mënyrë operative, ndërsa me numrin më të madh të tyre është zhvilluar bisedë e drejtpërdrejtë. Përveç çerdheve dhe emigrantëve, masa të pengimit janë ndërmarrë edhe ndaj disa qytetarë tanë me punë në diasporë, të cilët në një farë mënyre janë përfshirë në aktivitete armiqësore të emigracionit. – Janë dhënë aktpadi penale për lidhje me emigracionin armiqësor dhe kryerjen e propagandës armiqësore kundër 5 personave dhe të gjithë janë dënuar; – Janë paditur 26 personave sipas ligjit për kundërvajtje. – Janë marrë 139 dokumente të udhëtimit për shkak arsyeve më të gjëra të sigurisë, ndërsa për shkak arsyeve të njëjta janë zgjidhur negativisht kërkesat për marrje të dokumentit të udhëtimit të 355 personave; – Janë dhënë vërejtje ndaj 281 personave për shkak paraqitjes dhe kontakteve armiqësore me emigrantët drejtues të veprimtarive armiqësore.
Këta dhe masa të tjera që i ndërmerr OPB-ja (Organi i Punëve të Brendshme – Q.L.) janë të orientuara në pasivizimin e grupeve, largimin e punëtorëve tanë nga ndikimi i emigracionit, diskreditimin e disa personave të caktuar drejtues dhe thellimin e përçarjes ekzistuese, me qëllim të paralizimit dhe pengimit të aktiviteteve armiqësore ekzistuese dhe atyre të paralajmëruara. Mirëpo, aksionet e OPB-së do të jenë edhe më efikase kur në ballafaqimin e drejtpërdrejtë me emigracionin armiqësor do të jenë të inkuadruar të gjithë faktorët nga vendi dhe jashtë, siç është nënvizuar në fakt në të gjitha dokumentet e kohës më të re.
Marrë nga e përditshmja e Shkupit “Lajm”

Histori: Çfarë ndodhi më 4 tetor?

October 4, 2013 by dgreca

Nga Astrit LULUSHI*/

1795 – Napoleon Bonaparti del në skenën franceze si ushtarak, duke përdorur artilerinë për të shpërndarë turmat e armatosura që përpiqeshin të pengonin punimet e Konventës (legjislatura franceze) në Paris – ishte fillimi i fundit të epokës së Revolucionit. Pas 9 vjetësh, ai do të shpallej Napoleoni I, Perandor i Francës deri më 1814 kur u hoq nga froni, u burgos në Elba, u arratis, u përpoq për t’u kthyer, por humbi në betejën e Vaterlosë më 1815, vdiq në ishullin Shën Helena, i izoluar, i sëmurë ose i helmuar. Napoleoni ishte perandori i parë francez që nga koha e Karlit të madh (881-887). Dihet se familja Bonaparti e ka prejardhjen nga Korsika – të parët e tij ishin shpërngulur aty nga Toskana e Italisë – si të ardhur nga Morea (Peloponez), vendbanim arbëresh pas vdekjes së Gjergj Kastriotit – Skënderbeu. Historiani i njohur francez i shek XIX, Adolf Thieres citohet se kur Josef Bonaparti, vëllai i madh i Napoleon Bonapartit, u bë mbret i Napolit në vitin 1806, dhe një grup arbëreshësh shkuan për t’i uruar mirëserdhjen – Bonaparti u tha: Edhe familja ime është me prejardhje arbëreshe. Marie Josef Louis Adolphe Thiers (1797-1877) – autor i një historie shumë-vëllimëshe franceze, shërbeu për disa mandate si kryeministër i Francës mes viteve 1830 – 1845. Në historinë e tij, Thiers thotë se kur Napoleon Bonaparti zemërohej, ai shante në një gjuhë të pakuptueshme për ata që e rrethonin. Bonaparti njihet edhe për atë që quhet Kodi i Napoleonit, Kodi civil francez, baza e kodit civil mbarë-evropian – bazuar në Kodin e Justinianit – që lejon lirinë e fesë dhe i pret udhën korrupsionit në sfera të larta.

1887 – Gazeta International Herald Tribune (IHT) del për herë të parë në Paris. Kjo gazetë në anglisht sot kombinon burimet e korrespondentëve të saj me ato të gazetës Nju Jork Tajms dhe shtypet në 38 vende të botës, për shitje në më shumë se 160 vende e rajone. Me qendër në Paris, IHT – pjesë e kompanisë New York Times – ka njoftuar se brenda këtij viti do të fillojë të quhet “The New York Times International”.

1913 – Në Shqipëri, Qeveria e Ismail Qemalit jep koncesione për dy grupe bankerësh austriakë dhe italianë për themelimin e Bankës Kombëtare Shqiptare. Marreveshja e nënshkruar, e cila dha kësaj Banke privilegjin e vetëm për t’u marrë me pasuritë e patundshme, shkaktoi mes shumë shqiptarëve humbjen e besimit për qeverinë e tyre. Frika ishte se duke shfrytëzuar varfërinë në vend, Banka Kombëtare do te ishte në gjendje të blente me çmim tepër të lirë gjithe tokën e mundshme, e cila do të kalonte në pronësi të investitorëve austriakë dhe italianë, dhe Shqipëria do të bëhej e hapur për kolonizim të huaj.

1939 – Një berber 25 vjeçar nga Kanonsburg i Pensilvanisë, hoqi dorë nga profesioni i tij; Pierino Ronald “Perry” Como, i shtati mes 13 fëmijëve të një familje emigrantësh italianë, kishte zë të mirë – dhe klientët që u qethte flokët, e nxitën të bëhej këngëtar. Komo regjistroi këngën e tij të parë me një grup muzikantësh që kaloi rastësisht në qytetin e tij – kënga “That Old Gang of Mine” u transmetua në radio dhe brenda pak ditësh u përhap dhe shpejt u bë e famshme. Që nga ajo kohë, për vite me radhë Perry Komo do të shihej vetëm duke kënduar në klube, koncerte, opera, filma e televizion dhe këngët e tij do të zinin vend të veçantë në repertorin e radiove. Perry Komo vdiq në gjumë më 12 maj 2001, në shtëpinë e tij në Florida, një javë përpara se të mbushte 89 vjeç – u tha se vuante nga simptomat e sëmundjes Alzheimer.

1957 – Bashkimi Sovjetik hedh satelitin e parë artificial, Sputnik, në orbitë rreth tokës – me këtë ngjarje fillon edhe epoka e garës hapsinore Lindje – Perëndim. Amerika do të përgjigjej pas pak muajsh me hedhjen në orbitë të raketës Explorer 1, më 31 janar, 1958.

1993 – Në Moskë, tanket bombardojnë ndërtesën e parlamentit, ndërkohë që demonstruesit kundër presidentit Boris Jelcin mblidhen jashtë saj. Rusia kishte hyrë në një krizës kushtetuese.

Mendim i ditës
“Mënyra më e mirë për të mbajtur fjalën është të mos e japësh”.
Napoleon Bonaparti

(Kortezi:VOA)