s p – Page 1267 – Dielli

“Ngjyrat e Atdheut”

December 13, 2023 by s p

Në Muzeun Kombëtar të Kosovës, në Prishtinë, u organizua Ekspozita e parë “Ngjyrat e Atdheut”, nga Lidhja Shqiptare Evropiane, në nder të 28 Nëntorit, Ditës së Pavarësisë së Shqipërisë.

Në këtë ekspozitë morën pjesë artistë nga treva të ndryshme shqiptare, me tematikë kushtuar Atdheut dhe Ditës së Pavarësisë Kombëtare.

Kjo ekspozitë ishte si himn i gjallë, i luftës, përpjekjeve të lavdishme, atëherë e sot, për liri, demokraci, përparim, zhvillim e kulturë e mbi të gjitha për atdhedashurinë kombëtare.

Peneli i artistëve tanë, solli frymëzueshëm, figurat tona historike e inspiruese të Kombit Shqiptar, si Gjergj Kastrioti- Skënderbeu, Ismail Qemali, Nënë Tereza, Adem Jashari, Isa Boletini, Marigo, simboli i UÇK-së e vepra të tjera të spikatura.

Kjo ekspozitë paraqet shkëlqyeshëm, karakteristikat tona predominante, natyrale dhe etnografike, nëpërmjet Ngjyrave të Atdheut.

Vitin që vjen, me 26 Nëntor, mezi presim ekspozitën e rradhës, ku artistët tanë me artin e tyre kreativ, i dedikohen me ndjenjë, figurave tona kombëtare, natyrës sonë të bekuar, kështjellave dhe historisë sonë epokale.

Respekt të veçantë e mirënjohje të madhe, për të gjithë Artistët dhe gjithësecilin,që mori pjesë në këtë Ekspozitë.

Veçanërisht një falenderim i përzemërt, i takon Kuratorit tonë, Z. Anton Krasniqi, gjithashtu falenderojmë me mirënjohje, për mbështetjen dhe kontributin, në realizimin e kësaj vepre kombëtare, Besimi Commerc, e Z. Hyzer Gashi.

Ekspozita Kombëtare “Ngjyrat Atdheut”, e organizuar nga Lidhja Shqiptare Evropiane është instrument i rëndësishëm i komunikimit shqiotar.

Ky është një projekt autentik, që shërben e do të shërbejë, si mjet i Diplomacisë Atdhetare dhe Diplomacisë së Kulturës Mbarëshqiptare.

Për këtë projekt, që do të jetë i vazhdueshëm, duhet bashkëpunimi i Lidhjes Shqiptare Evropiane me Ministrinë e Jashtme si edhe me Ministrinë e Kulturës të Republikës së Shqipërisë dhe të Kosovës, për t’a bërë këtë projekt një urë të rëndësishme komunikimi, në arenën ndërkombëtare, për përmirësimin, krijimin, rritjen e imazhit të Kombit Shqiptar, kudo në botë.

“Ngjyrat e Atdheut”, në 2024, pritet të lëvizë në Tiranë, në vitin 2025 në Shkup, e në vitin 2026 në Prishtinë, e kështu me rradhë.

Pra, Ekspozita Atdhetare “Ngjyrat e Atdheut” është një manifestim tradicional Prushtinë-Tiranë-Shkup dhe Shkup-Prishtinë-Tiranë.

Patriotizmi pranveron dinjitetin dhe lirinë e çdo individi dhe të çdo Kombi.

Vetëm njerëzit, që e duan vendin e tyre, mund t’a lartësojnë Atë.

Organizatorë të kësaj Ekspozite ishin:

Z. Florim Rrullani, Kryetar i Lidhjes Shqiptare Evropiane

Znj. Ilirjana Agolli, Nën/Kryetare e Lidhjes Shqiptare Evropiane

Znj. Merita Isufi, Nën/Kryetare e Lidhjes Shqiptare Evropiane.

PRO ARMENIA (1903) / NUMRI I PARË I GAZETËS SË RE NË GJUHËN SHQIPE “VETËTIMA” NË SOFJE FILLON ME LETRËN E VEÇANTË TË SHKRIMTARIT BULLGAR STOJAN MICHAÏLOWSKI

December 13, 2023 by s p

Nga Aurenc Bebja*, Francë – 13 Dhjetor 2023

“Pro Armenia” ka botuar, me 15 prill 1903, në faqen n°6, letrën e shkrimtarit bullgar Stojan Michaïlowski me rastin e botimit asokohe të numrit të parë të gazetës së re në gjuhën shqipe “Vetëtima” në Sofje, të cilën, Aurenc Bebja, nëpërmjet blogut të tij “Dars (Klos), Mat – Albania”, e ka sjellë për publikun shqiptar :

Një letër nga Stojan Michaïlowski

Burimi : gallica.bnf.fr / Bibliothèque nationale de France

Një gazetë e re në gjuhën shqipe, Vetëtima (l’Éclair) sapo ka dalë në Sofje. Numri i parë fillon me një letër të Stojan Michaïlowskit, i cili duket se nuk e konsideron të pamundur një mirëkuptim midis shqiptarëve dhe maqedonasve, ndryshe nga sa besohet zakonisht. Ja kjo letër :

“Botimi i një gazete të re shqipe në Sofje është më shumë se një akt guximi; është një ngjarje.

Është një manifestim i shpirtit shqiptar.

Gradualisht, por me siguri, kombi shqiptar po ecën përpara në rrugën e progresit.

Dje ishte zgjimi. Nesër do të jetë vetëqeverisja.

Shqiptarët duan atë që duan, kudo në Turqi, rajat, atë që duan këta krishterë fatkeqë të Maqedonisë, fati i të cilëve po preokupon sot opinionin evropian : — vendin e tyre në diell, të drejta të pajtueshme me dinjitetin njerëzor, një atdhe të lirë.

Me zemrat e guximshme asgjë nuk është e pamundur ! Shqipëria do të triumfojë, po ashtu edhe Maqedonia. Drejtësia do ta ketë gjithmonë fjalën e fundit në këtë botë; për nder të njerëzimit nuk mund të ishte ndryshe.

Më shumë se kurrë, Turqia aziatike me tërbim, e pamëshirshme me Evropën, armiqësore ndaj çdo gjëje të ndershme, inteligjente, bujare, na sulmon me urrejtjen e saj shtazore dhe të pathyeshme!

Epo ! Ne do të dyfishojmë përpjekjet tona !

Ne kurrë nuk do të ndalemi së thirruri ndaj kësaj torfe sinekristësh, eunukësh, odaliskësh, shërbëtorësh, të preferuarish — që përbëjnë rrethin e Sulltanit të Kuq : — “Kaloni sërish Bosforin ! Ju përfaqësoni të kaluarën e vdekur; ju jeni mohimi i çdo rendi moral ose material; ju jetoni me plaçkitje dhe dhunë; shkoni të gjeni çakejtë dhe hienat : jeni të së njëjtës racë !”

Ne do të organizojmë rezistencën — këtë rezistencë të madhe dhe të shenjtë, e cila është preambula e gjithë rinovimit shoqëror. Birucat e torturës mund të jenë të tejmbushura — ne do të veprojmë — do të jemi të palodhur. Ne e dimë shumë mirë se kushdo që është i vendosur të sakrifikojë gjithçka për pavarësinë e tij nuk mund të shkatërrohet.

Pastaj, një ditë, revolucioni hakmarrës do të shpërthejë — revolucioni i madh dhe i bukur i rajave (raïave)…

Atë ditë, nuk do të ketë më Turqi !”

Sofje

Stojan Michaïlowski

Kryetar i Komitetit Maqedono-Andrinopojës.

Shoqata Shqiptaro-Amerikane “Skenderbej” Inc., në 6 vjetorin e themelimit të saj

December 13, 2023 by s p

Me datӫn 10 Dhjetor, 2023, anӫtaret e shoqatӫs Shqiptaro-Amerikane “ Skenderbej” Inc., u mblodhӫn sӫ bashku, nӫ Manhattan, pӫr tӫ pӫrkujtuar 6-Vjetorin e themelimit tӫ Shoqates, si edhe pӫr t’u argӫtuar sӫ bashku, nӫ atmosferat mbresӫlӫnӫse tӫ fundvitit , nӫ zemӫr tӫ New York-ut, nӫ Manhattan. Takimi ishte i pӫrzemӫrt dhe atmosfera e krijuar ishte vӫllazӫrore! Bisedat ishin të sinqerta rreth veprimtarisë së shoqatës, si dhe vazhdimit të aktiviteteve në të ardhmen. Gjate vitit 2023, kryesia dhe anӫtaresia e shoqatӫs pӫrballuan njӫ sfide tӫ ish- drejtuesve tӫ shoqatӫs , nӫ pӫrpjekje pӫr tӫ tjetӫrsuar pӫrmbajtjen dhe funksionimit e saj. Ata dolӫn hapur kundӫr statusit tӫ saj, i cili pӫrbӫnte bӫrthamӫn ligjore tӫ funksionimit tӫ shoqatӫs dhe rregullave tӫ saj. Kryesia dhe Kuvendi, nuk pranuan ndryshime apo shkelje tӫ statusit. Ata nuk lejuan tӫ krijohen organe drejtuese paralele, tӫ cilat, e dëmtonin strukturen ligjore tӫ organizatӫs, tjetërsonin pӫrmbajtjen e saj, dhe linin hapӫsirë pӫr kontroll nga njӫ apo njӫ grup personash, mbi organet e zgjedhura.

Shoqata, vazhdoi me sukses, aktivitetet e saj, sipas planifikimeve dhe programeve tӫ miratuara nga kryesia. Aktiviteti më i rëndësishem ishte më datӫn 26 Nӫntor, 2023 ku shoqata festoi me madhӫshti, 111 vjetorin e Shpalljes sӫ Pavarӫsisӫ sӫ Shqipӫrisӫ. Vitin e kaluar, kryesia, organizoi festӫn Jubilare tӫ 5- Vjetorit tӫ krijimit tӫ shoqatӫs. Ajo u festua me madhӫshti e pӫrkushtim nga cdo anӫtar i saj , nӫ Bronx, New York. Kӫtӫ Vit, u mendua qӫ pӫrvjetori i saj i 6-të, tӫ pӫrkujtohet nӫ njӫ formӫ tjetër, me një takim shoqӫror, nӫ Manhattan, si edhe e shoqӫruar me njӫ pjesӫmarrje tӫ pӫrbashkӫt nӫ njӫ shfaqje baleti. Anӫtarët e saj zgjodhӫn tӫ shikojnӫ sӫ bashku, baletin Arrӫthyesi (Nutcracker), tӫ kompozitorit Çajkovski. Balerinӫt pӫrformues ishin Klevis Tafaj dhe Bianka Skӫnderi, tӫ dy anӫtarӫ të shoqatës. Nӫ kӫtӫ takim mori pjesӫ, kryetari i shoqatӫs Shqiptaro-Amerikane “Skenderbej” z.Imer Laçaj, sekretarja e kӫsaj shoqate, znj. Alketa Veshi, koordinatoret ,znj. Majlinda Tafaj dhe znj. Geltjana Bulku, anӫtarӫ tӫ tjerӫ tӫ shoqatӫs me familjet e tyre.

Anӫtarӫt e shoqatӫs u priten me shumӫ dashamirӫsi nga trupa e kӫtij baleti, nga si edhe drejtorja dhe koreographja e kӫsaj trupe, znj. Chiara Ajkun. Arrethyesi, na con me historine e tij, nӫ viset Gjermane tӫ viteve, 1816. Arrӫthyesi, (Nutcracher) sipas kӫsaj tradite, konsiderohej si njӫ simbol fati apo siç mund tӫ quhet nӫ mӫnyre tjetӫr, symbol i rebelimeve tӫ qeta. Ky balet ӫshtӫ kryesisht njӫ sekuence ӫndrrash. Valset, ngjyrat piktoreske tӫ melodive tӫ bukura tӫ Çaikovskit, ndiqnin pa fund skena tӫ ndryshme. Kӫto ishin festa tӫ pӫrbashkӫta tӫ tӫ gjithӫ personazheve, njӫ magji ӫndrrash tӫ pafundme. Kostumet e shumӫllojshme, skenat e panumӫrta, dritat dhe efekte tӫ tjera skenike, teknika e lartӫ e balerinӫve, unifikimi i lӫvizjeve tӫ tyre nӫ grup, meloditӫ e pafundme tӫ cilat varionin çdo dy minuta,( tipike tӫ Çajkovskit) , e mbajtӫn spektatorin tӫ mbӫrthyer nӫ emocion dhe vemendje. Shpesh, salla shpӫrthente nӫ duartrokitje, drejtuar momenteve tӫ bukura artistike tӫ grupit apo teknikës sӫ pӫrkryer tӫ balerinӫve, nӫ rolet kryesore. Orӫt kaluan pa u kuptuar.

Nӫ fund tӫ shfaqjes, znj. Chiara Ajkun, i ftoi pjesӫmarrӫsit tӫ takoheshin me interpretuesit. Anӫtarӫ tӫ trupӫs së baletit dolӫn nӫ sallӫ me gota shampanje duke sӫrvisur spektatorӫt. Momentet e bukura pӫrshendetӫse mes tyre, u shoqӫruan me foto. Balerini Klevis Tafaj, u pӫrshendet, nga të pranishmit, jo vetӫm pӫr interpretimin e tij tӫ shkӫlqyer por edhe pӫr punӫn e palodhur, pӫr të sjellӫ nӫ kӫtӫ skenӫ, balerinӫ tӫ tjerӫ me origjinӫ Shqiptare. Ishte emocionues fakti qӫ kӫsaj rradhe nӫ tӫ njӫjtӫn shfaqje u gjendӫn 4 balerinӫ ( dy prej tyre ) vogӫlushe, Anja dhe Emma me origjinӫ Shqiptare. Zonja Bulku, ngriti dhe valӫviti flamurin kuq e zi, i cili jo vetӫm emocionojӫ zemrat e shikuesve shqiptarӫ por u admirua edhe nga qytetarӫ dhe interpretues tӫ tjere të trupës së baletit. Mbremja u mbyll me falenderime dhe premtime pӫr t’u parӫ sӫrish nӫ aktivitete tӫ tjera tӫ bukura artistike tӫ qytetit tӫ New York-ut.

Shoqata Shqiptaro-Amerikane “Skenderbej” Inc. i uron balerinӫve, suksese nӫ punӫn e tyre artistike. Ajo shpreh mirӫnjohjen pӫr kontributin qӫ ata japin nӫ pӫrçimin e vlerave artistike tek qytetarӫt e New York-ut, nӫ ndihmӫn qӫ ata japin pӫr ta parӫ botӫn me emocion dhe kuptuar atӫ, si njӫ, dhe tӫ pӫrbashkӫt. Shoqata gjithashtu i uron çdo anӫtari dhe familjeve tӫ tyre: Gezuar 6-Vjetorin e themelimit tӫ saj , si edhe festat e fundvitit.

Suksese nӫ aktivitete tӫ tjera!

Shoqata Shqiptaro-Amerikane “Skenderbej” Inc.

Staten Island, New York,

12 Dhjetor, 2023

Thirrja për luftë e Vuçiçit dhe indiferenca e Perëndimit!

December 13, 2023 by s p

Prof. Sylë Ukshini/

Nëse dikush akoma ka iluzione se autoritetet e Beogradit janë të interesuar për paqe dhe normalizim të raporteve fqinjësore, atëherë duhet ta dëgjojë këtë intervistë të Vuçiqit, i cili krejt hapur e bënë të qartë kërcënimin ndaj Kosovës, duke aluduar se Serbia duhet të mësoj nga ish-presidenti dhe presidenti aktual i Azerbejxhanit, babë e birë, Haydar dhe Ilham Aliyes, të cilët pritën të krijohen rrethanat gjeopolitike për të rikthyer krahinën e Nagorni Karabahut: “Ata pritën 27 vjet për rrethana të veçanta gjeopolitike” për ta rikthyer Nagorni-Karabahun në Azerbajxhan.

Kosova nuk guxon të hesht ndaj këtij qëndrimi të Serbisë! Duhet të reagojë edhe NATO dhe Perëndimi, pasi kjo qasje e Serbisë është kërcënuese edhe për stabilitetin dhe sigurinë në Ballkan. Apo lëviz drejt Ballkanit strategjia e re ruse, pas asaj që ndodhi në Nagorni Karabah?

Tërheqja e paraleleve mes Kosovës dhe rastit të Nagorno-Karabah, vjen vetëm pas dy muaj e ca nga agresioni ushtarak serb mbi (Banjskë), ku as Shtetet e Bashkuara dhe as BE-së nuk morën ndonjë masë ndëshkuese ndaj Beogradit. Ka qenë e qartë se mungesa e ndonjë mase ndëshkuese ndaj Beogradit do të ndikoj në trimërimin e politikës hegjemoniste.

Në nëntor të vitit të kaluar Vuçiq dhe Alijev në Beograd dhe nënshkruan Memorandumin për themelimin e Këshillit për Partneritet Strategjik. Për të reduktuar varësinë nga gazi rus, Serbia, me mbështetjen e Bashkimit Evropian, po ndërton një gazsjellës për në Bullgari, i cili është pjesë e Korridorit Jugor të Gazit, i cili do të sjellë gaz nga Azerbajxhani.

Midis Serbisë dhe Azerbajxhanit marrëdhëniet bilaterale janë në një “nivel shumë të lartë” dhe gjithashtu Vuçiq nuk kalon rast pa falënderuar Azerbejxhanin për “respektimin e integritetit territorial dhe sovranitetit të Serbisë”. Pos tjerash, kjo lidhje vjen edhe për faktin se Azerbajxhani nuk e njeh pavarësinë e Kosovës.

Dhe në vend se komuniteti ndërkombëtar t’i kundërvihet kësaj qasje hegjemoniste, ai vazhdon të mbështesë “krijimin e Asociacionit të Komunave Serb të Republikës së Kosovës. Shtrohet pyetja, pse Kosova duhet të ndjek një projekt të tillë kur Serbia nuk shfaq prirje as minimaliste për normalizimin e marrëdhënieve me Kosovën. Nëse tani e përdor paralelen e Nagorni Karabahut si mundësi që duhet ndjekur, nëse do të thirret në modelin e dy gjermanive që përfundoi në riunifikim.

Rasti i Gjykatës Speciale ka treguar se Kosova nuk duhet të jetë naive, pa njohje të ndërsjellë Kosova nuk ka asnjë detyrim të bëjë asociacionin, aq më pak kur Serbia tregon hapur se ka synim invazionin ushtarak, për çka blen dhe armatoset në katër anët. Më shumë se për asociacion, Kosova ka nevojë për njohje nga të gjitha vendet e BE-së dhe nëse për asgjë, një hap i tillë do ta bënte Brukselin një ndërmjetës të paanshëm.

Toka nga Hapësira

December 13, 2023 by s p

Astrit Lulushi/

Kur udhëton me aeroplan, Toka duket e gjerë dhe e lidhur. Për ata që kanë fluturuar më lartë, në hapësirë, ajo duket e brishtë dhe vogël.

Më 1962, Yuri Gagarin u bë njeriu i parë që arriti në hapësirë dhe ndoshta i pari që përjetoi atë që shkencëtarët tani e quajnë “efekti i përgjithshëm”. Ky ndryshim ndodh kur njerëzit e shohin botën nga lart dhe vërejnë se është një vend ku “kufijtë janë të padukshëm, ku grindjet racore, fetare dhe ekonomike nuk shihen askund”.

Efekti i përgjithshëm i bën grindjet e njeriut me njëri-tjetrin të duken tepër të vogla dhe e paraqet planetin ashtu siç është në të vërtetë, një organizëm të ndërlidhur.

Tani shkencëtarët thonë, që nëse më shumë njerëz do ta zhvillonin këtë perspektivë planetare, ne mund të rregullonim shumë nga ato që mundojnë njerëzimin dhe planetin.

Parë nga lart, Toka është shumë më e brishtë nga sa mendohej.

“Nga dritarja e Stacionit Ndërkombëtar të Hapësirës, pashë shkreptimat e stuhive të rrufesë, pashë perde vallëzuese të aurorave që dukeshin aq afër sa mund të zgjatnim dorën dhe t’i prekje. Dhe pashë hollësinë e pabesueshme të atmosferës së planetit tonë. Në atë moment, u godita me kuptueshmërinë e mprehtë se ajo shtresë e hollë mban gjallë çdo gjallesë në planetin tonë”, tha astronauti Ron Garan në një intervistë në televizionin amerikan.

“Pashë një biosferë të ylbertë që mbushej me jetë,” vazhdon ai. “Është e qartë se nga këndvështrimi i hapësirës ne po jetojmë një gënjeshtër, se njerëzimi duhet të rivlerësojë prioritetet e tij.

Garan thotë se po paguajmë një “çmim të lartë si qytetërim për paaftësinë tonë për të zhvilluar një perspektivë më planetare dhe kjo është një arsye pse nuk po zgjidhim shumë nga problemet tona. Edhe pse aktiviteti ekonomik mund të përmirësojë cilësinë e jetës në njërën anë, është gjithashtu katastrofike për planetin që mban jetën tonë.

Është njësoj si të presim hundën për të rregulluar fytyrën tonë”.

Aktori William Shatner, 92 vjeç, pati një përvojë të ngjashme kur udhëtoi në hapësirë më 2021.

“Ishte ndër ndjenjat më të forta të pikëllimit që kam hasur ndonjëherë”, shkroi Shatner. “Kontrasti midis ftohtësisë së egër të hapësirës dhe ushqimit të ngrohtë të Tokës më mbushi me trishtim dërrmues. Çdo ditë, përballemi me njohurinë e shkatërrimit të mëtejshëm të Tokës nga duart tona: zhdukjen e specieve shtazore, të florës dhe faunës. … gjëra që u deshën miliardë vjet për të evoluar dhe befas ne nuk do t’i shohim më kurrë për shkak të ndërhyrjes së njerëzimit.”

Pra, kur të mund ta shohim botën përtej një mendësie dy-dimensionale dhe të përqafojmë realitetin e vërtetë shumë-dimensional të universit në të cilin jetojmë, vetëm atëherë nuk do të notojmë më në errësirë, si sot.