Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

Këshilli i Ambasadorëve Shqiptarë dënon gjuhën konflikt nxitëse të Presidentit Serb Vuçiq

by

Tiranë 3 Dhjetor 2022/

Këshilli i Ambasadorëve Shqiptarë është duke i përcjellë me shqetësim deklaratat e fundit konflikt nxitëse dhe përdorimin e gjuhës denigruese të Presidentit të Serbisë Aleksandër Vuçiq ndaj Kryeministrit të Kosovës z. Albin Kurti, Ministrit të posa emëruar për Komunitete dhe Kthim të Qeverisë së Kosovës, z. Nenad Rashiq, dhe bashkëpunëtoreve të tij të komunitetit serb që nuk pajtohen me politikën e Serbisë.

Deklaratat e tilla që kujtojnë fjalorin e urrejtjes dhe luftë nxitës të regjimit të Millosheviqit ndaj shqiptarëve, dëmtojnë përpjekjet e komunitetit ndërkombëtar për normalizimin e marrëdhënieve në mes Kosovës dhe Serbisë, dhe rrjedhimisht edhe paqen e sigurinë në rajon.

Këshilli i Ambasadorëve Shqiptarë mbështet veprimet e Qeverisë së Kosovës për stabilizimin e situatës dhe përkushtimin e saj për një marrëveshje gjithëpërfshirëse të normalizimit të marrëdhënieve me Serbinë, me ndihmë të Bashkimit Evropian dhe përkrahje të SHBA-ve.

Këshilli i Ambasadorëve Shqiptarë i bënë thirrje faktorit ndërkombëtar perëndimor që të shtojë përpjekjet për arritjen sa më të shpejtë të normalizimit të marrëdhënieve në mes Kosovës dhe Serbisë, si dhe të mos tolerojë veprimet destabilizuese të Vuçiqit, i cili tanimë e bëri të qartë se nuk ka hequr dorë nga orientimi pro-rus, me emërimin në krye të shërbimit për inteligjencë të Serbisë (BIA) të shovinistit dhe anti-shqiptarit famëkeq Aleksandër Vulin.

Shembja e “Prestige” sulm ndaj lirisë së medias, sipërmarrjes, lirive e të drejtave themelore të njeriut

by

Sokol Paja/

Shembja e “Prestige Resort” nga qeveria e Shqipërisë është një sulm i pastër ndaj lirisë së medias, sipërmarrjes së lirë private dhe lirive e të drejtave themelore të njeriut. Një akt stalinist i neveritshëm. Një akt barbar i pa mëshirshëm ndaj medias më të fuqishme në Shqipëri kritike e vazhdueshme ndaj qeverisë. Një sulm i paprecedentë në historinë e shtetit të së drejtës ku dhe pse çështja është në gjykatë, prapë se prapë qeveria nuk pyet për ligjet e shtetit por përdor tritolin si të vetmin mjet taleban të realizimit të qëllimeve për të përhapur terror, panik, nënshtrim dhe frikë te kundërshtarët. Ashtu si etërit e tij historik e biologjik, kryeministri Rama që ditën kur erdhi në pushtet ka sulmuar në vazhdimësi pronën private, mediat, liritë e qytetarëve dhe çdo zë kritik ndaj regjimit të tij. Ekspozimi i krimit, korrupsionit e shkeljeve qeveritare prej medias së Hysenbelliut, shkaktuan një tërbim qeveritar, mesazh ky edhe ndaj mediave të tjera. Faturën e kësaj barbarie qeveritare do ta paguajnë qytetarët shqiptarë në Arbitrazh. Rama përfaqëson qeverinë më të korruptuar dhe më antishqiptare në historinë moderne të shtetit shqiptar. Qeveria është kthyer në rrezik për shtetin, për qytetarët dhe kombin. Qeveria e Ramës ka dëbuar 800 mijë shqiptarë nga Shqipëria dhe kushdo kundërshton sulmohet primitivisht prej banditëve shtetërorë. Shqiptarët në rrezik, Shqipëria në rrënim prej qeverisë së keqe. Shqipëria në diktaturë. Shqipëria nën sundimin e një diktatori të vetëm. Të thuash të vërtetën në Shqipëri kushton shumë…

29 Nëntori, festë apo ditë zie kombëtare?

by

Lek Mirakaj/

Nuk ka dyshim se edhe për një kohë të gjatë kjo pyetje do shtrohet para opinionit publik.Them “për një kohë të gjatë” se do vijë një ditë që shoqëria jonë do arrijë në atë fazë zhvillimi që ta konsiderojë ashtu si në të vërtetë se është turp në rrugëtimin tonë drejtë një shoqërie e cila do konsiderojë edhe padrejtësinë apo krimin, qoftë edhe ndaj një individi, jo më ndaj pjesës më të madhe të popullit, një akt të dënueshëm dhe të turpshëm. Të nderosh ata që ranë për një qëllim është e drejtë dhe detyrë qytetare. Po ti ngatërrosh vlerat e momenteve që historia na ka servirë është e padrejtë dhe e pa saktë. 29 Nëntori do duhej të ishte një datë përkujtimore, jo festë kombëtare. Festa jonë kombëtare ka qenë dhe do mmbetet gjithmonë 28 Nëntori. Kjo datë kur fuqitë pushtuese janë larguar prej territorit tonë janë disa. Largimi i Austro-Hungarezëve, Francezëve dhe më e lavdishmja, lufta e Vlorës. Në e pothuaj tërë botën fitorja mbi fashizmin përkujtohet dhe me te drejtë. Ajo fitore solli avancimin e demokracive që ne i emertojmë demokracitë perëndimore. Po te ne çfarë solli 29 Nëntori që për hir të vërtetës nuk përfaqëson të vërtetën historike, solli diktaturën. E përsëris solli diktaturën që është shprehje e mohimit të të gjitha vlerave që shoqëria njerëzore ka përvetësuar ndër shekuj. 29 Nëntori është dita kur së pari u tradhtuan idealet e atyre që besuen se po luftonin për të sjellur drejtësinë shoqërore që e luftuen për të sjellur demokracinë është dita e parë e tradhtisë ndaj aspiratave të një populli të tërë. Ne duhet ta përkujtojmë 29 Nëntorin që mos të harrojmë se nga ajo ditë do fillonte njëra nga periudhat më fatkeqe të historisë tonë. Do fillonte ndërtimi i një burgu të stërmadh që do rrethonte tërë territorin me klone dhe tela me gjemba. Do na linte në ndërgjegjen tonë tmerret e Maliqit, të Bedenit, të te Burrelit, të Spaqit, Qafë-Barit, Tepelenës, Porto Palermos, Gradishtes e sa e sa emërtimesh që gjithmonë do na turbullojnë në vetëdijen tonë e do na kujtojnë se te ne, në emër të një gënjeshtre të stërmadhe, komunistët kryen krime monstruoze kundër njerëzimit. Thashë në fillim të shkrimit se do vijë një ditë ndërgjegjësimi që të kemi kurajon për të njohur gabimet tona. Më 29 Nëntor ndërsa në mënyrë hipokrite qeveritarët tanë të dy krahëve të politikës tundnin flamuj e banderola, një grup të rinjsh të Nismës Thurja, dolën me një propozim të avancuar për heqjen e emrave të vrasësve nga emërimi i rrugëve apo objekteve shtetërore. Me 29 Nëntor ndërsa tundeshin flamuj e ushtonin fanfara, një gazetar me kurajo qytetare Adi Krasta i jepte hapësirë dy individve të brezit të dytë, mua dhe të brezit të tretë z.Ervin Dine, dy “armiqve te popullit” për të treguar se 29 Nëntori është ditë zie dhe qeveritarët tanë në vend të flamujve duhet të shkonin kokë ulur te varrezat e ti kërkonin ndjesë të rënëve se idealet e të rënëve u tradhtuan atë ditë. Them se kurajoja për ta parë të vërtetën ashtu si është ka filluar të demonstrohet, kur sheh një iniciativë nga Washingtoni ku përfaqësues nga katër shtresa të shoqërisë shqiptare me shembuj, me analiza e prespektiva, demaskonin diktaturën dhe lëshonin thirrjen e famshme: Shqiptarë mos harroni. Duhet guxim qytetar për të rrëzuar përmendore të rreme. A do e bëjmë? po do e bëjmë se mendjet e hapura që vijnë me avancimin dhe progresin e intelektit dhe demokratizimin e shoqërisë, do na rradhisin ndër ato popuj që do kenë kurajon qytetare ti thonë krimit, krim, që mos të përsëritet më kurrë.

RECOGNIZING ALBANIAN HERITAGE AS A STEP TOWARDS MORE REPRESENTATION

by

Rafaela Prifti/

Tuesday’s Albanian Heritage Reception hosted by NYC Mayor Eric Adams at Gracie Mansion wrapped up a flurry of ceremonies and commemorative celebrations, some hosted or co-hosted by City Hall, to mark the 110th Anniversary of Albania’s Independence. The presence and role of city’s elected officials was a commonality that was carried throughout the weeklong celebrating of a milestone event starting on previous Monday with the honoring of the day at the Council Chamber, followed by Sunday’s symposium and the gala dinner hosted by Vatra, and the flag raising ceremony on Bowling Green, organized by Vatra in partnership with the Mayor’s Office of Immigrant Affairs on November 28.

Coming in on the heels of several commemorations of Albania’s Independence, the Mayor’s reception nonetheless elevated further the community’s gratification for being recognized for its contributions. Ornela Beshiri, staff of Assembly Member Nathalia Fernandez, said that “It was an incredibly proud moment to witness the celebration of our country’s independence being held for the first time at the Gracie Mansion. Our history, culture and traditions were well portrayed on this historic day.”

The gratitude flowed both ways as the guest speakers thanked the community for their support including in the recent electoral campaign. In the November midterm elections, two of the guests speakers won their respective races. Assemblywoman Nathalia Fernandez was elected the next State Senator for New York and Jenifer Rajikumar scored a historic victory by becoming the first Indian American woman ever elected to a New York State Office. Assembly Member Rajikumar acknowledged the Head of her campaign Viola Isufaj as “the secret weapon” for her successful run and conveyed reverence for the great Albanian Mother Teresa whose lifework, she said, is the “embodiment of public service”.

New York City has a unique reputation in welcoming immigrants that are part of its fabric, who in turn draw upon their experiences to make the city “a place for all” as Mayor Adams put it.

Guests, businessman, diplomats from Albania’s Mission to the UN and Kosova’s General Consulate in New York, elected representative from overseas and proud Albanians as well as proud New Yorkers were handed red and black rubber wrist bands, at the entrance, bearing the inscription: Krenar Qe Jam Shqiptar Proud to be An Albanian. Mark Gjonaj, former NYC Councilman and former NYS Assembly member, a promoter of Albanian community greeted the attendees at the Gracie Mansion reception. As the MC of the evening, Gjonaj introduced the guest speakers and several Albanian officials and dignitaries including Albanian representatives and visiting members of the Montenegro Parliament. In his introduction of the NYC Mayor and the host of the event, Gjonaj touted the working relationship with Mr. Adams going back to the time they served in Albany at the New York State Assembly, continuing afterwards in New York City public service positions. In November 2021, Mr. Adams won the race to become the 110th Mayor of the City. At the Albanian Heritage reception Mayor Adams expressed gratitude for the support of the Albanian American community of the city, their contributions in all areas, along with preserving Albanian customs and culture “infused” with the American way of life. The crowd’s applause intensified when the Mayor spread both hands in front of him in a crossed motion that has come to signify the national symbol of the flying Albanian eagle.

Dr. Pashko Camaj, Executive Member of the Pan Albanian Federation of America Vatra appreciates the fact that “the event hosted at “the people’s house” gathered many Albanian organizations from the region as well as notables from abroad in a celebration of this milestone in our nations history.” In addition, he said “the event highlights many contributions and achievements of the Albanian American community to this great City.”

Integrating the cultural component as an important part of the heritage, two folk dancing groups Nora Kelmendi and Barbana were invited to perform traditional Albanian dances. The young Albanian generation of the diaspora is proud of its birth or lineage heritage while also being part of the distinct composition of backgrounds and populations that make up New York City. Dora Nano, NYU student and recipient of the National Gold Key Award from the Scholastics Art and Writing Contest said that “as an Albanian-American child of immigrants, the event felt like a symbolic gesture and honor to the diaspora that has grown here in New York. It was a pleasure to witness this nod to the diversity of our city in such a historic location as well!!” A two hundred year old building nestled in the Upper East Side neighborhood of Yorkville, Gracie Mansion is the Mayor’s official residence dubbed as the city’s “little White House” by Parks Commissioner Robert Moses.

Recognizing our heritage deserves praise but it is a step that should lead towards increasing representation of Albanians at every level of the government. According to Djellza Pulatani of Fordham College, President of United Student Government at Lincoln Center, the takeaway from the reception is about setting a higher bar. “I was deeply grateful and content that we as Albanian-Americans in New York were recognized for all of our contributions and cultivations in this city. Last night’s proceedings were a symbol of the true integration of the Albanian community here. It was a historic night that should set the foundation for the further representation of Albanians in national political spheres.”

Photo by Dora Nano

Dy aktivitete me rendesi ku diskutohet komunizmi shqiptar

by

Merita McCormack/

Datat 29 dhe 30 Nentor 2022 patën dy gjëra me rëndësi që duhen arkivuar e perdorur për referenca studimi.

Më datën 29 Nëntor 2022 Vatrani veteran , i nderuari Z. Lek Mirakaj dhe Vatrani tjetër i nderuar Z. Ervin Dine u intervistuan nga gazetari Adi Krasta në A Show “ në Shqipëri.( SyriTv)

Ju mund të ndiqni këtu intervistën e tyre:

Dëshmitë e tyre, bujaria e tyre përmes disponimit për dialog, tolerancë e mendjehapësi, dashuria për kombin e për të mirën e përbashkët, shkëlqeu në çdo moment të bisedës.

Natyrisht , nuk mund të anashkalohet dhimbja e madhe e shkaktuar nga dëmi i diktaturës komuniste. Nderim dhe respekt për këta zotërinj, familjet e gjithë bashkëvuajtësve nën rregjimin komunist shqiptar.

Ndërsa më 30 Nentor është mbajtur një aktivitet shumë i rëndësishëm , me përmasa historike për nga përmbajtja dhe tejet profesional për nga formati.

Frank Shkreli, Ervin Dine, Matilda Mirakaj dhe Enriketa Pandelejmoni (profesoreshë dhe historiane për memorjen e komunizmit nga Tirana) kanë bashkepiseduar e prezantuar në panelin:

“Shqipëria, Ai vendi “tjetër” komunist”.

Ky panel, i pari i këtij lloji, u ideua nga Vatrani Çezar Ndreu dhe Gazetari Brent Hamacheck në një aktivitet të VOC në pranverën e 2022. Gjate atij takimi ne perurim te Muzeut te Viktimave te Komunizmit ne Washington DC, Cezar Ndreu ishte nje prej te ftuareve te Fondacionit dhe nebisede e siper, kur iu propozua te jepte nje interviste per median amerikane, ai tha , intervista me e mire do t eishte nje aktivitet per rastin e komunizmit ne Shqiperi. Dhe kjo shenoi fillimin e pergatitjve dhe zgjedhjen e panelisteve.

Pastaj procesi dhe puna u bashkërendua me inkurajimin e disa shqiptaro amerikanëve, nga dy organizatat më të njohura e më të fuqishme antikomuniste Amerikane , siç janë Fondacioni për Viktimat e Komunizmit, mandatuar nga Kongresi Amerikan dhe Portali mediatik Amerikan “Human Events”.

Paneli u hap nga drejtoresha e Programeve të Koalicioneve dhe Fellowshipit në VOC dhe u drejtua nga Brent Hamachek.

Panelistet ne fillim treguan dicka per veten e tyre dhe se si u integruan ne kete process.

Pastaj sipas eksperiencave dhe fushave perkatese ata kane folur me elokuence, vertetesi dhe profesionalizem per komunizmin ne Shqiperi.

Matilda Mirakaj, panelistja e pare, e cila u ka mbijetuar kampeve te internimit tok me familjen e saj, tregoi per jeten e perditshme ne kampet e internimit, si jetonin, dhe solli disa deshmi dritheronjese per miq e familjare . Ajo , ne emer te shume te ish internuarve dhe te persekutuarve ne mosha te reja, prindrit e te cileve ishin burgosur dhe atyre ju privua privilegji te riteshin me Eterit prane gjirit familjar pyeti: “Si mund tjua marresh femijeve prindrit ashtu si na I morren ne”?

Matilda tregoi per varferine ekonomike , per persekutimet lidhur me shfaqjet e huaja e per pamundesine e marteses me ate qe doje per shkak te biografise.

Matilda foli per luften e klasave,se si komunistet e keqperdorin dhe abuzojne me “drejtesine sociale” si per shembull barazia dhe e mira e perbashket. Matilda tha se nese ti ke marre lirine e nje personi, atehere ti ke marre lirine e te gjitheve. Ajo tha se e mira e perbashket fillon me individin, me nje person pra. Matilda inkuarojoi degjuesit dhe te rinjte t eedukohen me te verteten e komunizmit.

Frank Shkreli, ish drejtor i Divizionit European tek “Zeri i Amerikes”, beri nje analize te pergjithshme te Historise se Shqiperise qe prej mbarimit te Luftes se Pare Boterore , politika e fuqive te medha ndaj Shqiperise. Ai foli se si Shqiperia gjithmone ka luftuar per mbijetese se sa per jetese normale. Shkreli tha se rregjimi komunist ne Shqiperi ka qene me i keqi nga cka hasur ai . Ai tregoi se si te huajt nuk e gjenin dot Shqiperine ne harte. Foli per veshtiresite gjate izolimit te plote te Shqiperise, per maredheniet me shtete te ndryshme komuniste dhe prishjet e maredhenieve, dhe se si Zeri I Amerikse ishte e vetmja menyre per Shqiptaret te degjonin dicka nga Bota perendimore. Shkreli permendi renien e komunizmit ne Shqiperi dhe se shpresat per sherim jane te vaketa. Ai foli edhe per polarizimin politik qe egziston sot dhe kritikoi kryeministrin e sotem si dhe parlamentin shqiptar qe ka te pakten 30 anetare qe ne nje menyre ose tjeter kane lidhje me aparatin e Sigurimit. Ai gjithashtu tregoi se ne Shqiperi nuk ka nje monument kombetar per viktimat e komunizmit dhe se ende ka persona qe nuk ju dihet varri ne gjithe shqiperine per ata qe u pushkatuan nga regjimi komunist. Frank tha se nese harrojme te kaluaren, fatkeqesisht jemi te destinuar ta perseritim ate.

Ervin Dine, ish Nen Kryetar I Vatres dhe anetar i kryesise se sotme , ish Marins Amerikan, I aresimuar ne Universitetin Columbia, tregoi per eksperiencat e tij si femije ne kampe, foli per familjaret e tij, tregoi histori shume te dhimbshme qe ai I ka perjetuar vete ose I ka degjuar nga anetare te familjeve te mirenjohura si Mrnacaj , Mirakaj e Ndreu. Ai tregoi per moemnte ku femija e morri vesh arrestimin e babait duke pritur tek dera e salles se gjygjit pa avokat mbrojtes. Ai tregoi se si njerezit transferoheshin nga nje kamp ne nje tjeter e liheshin te pangrene , ne mes te rruges. Ai ngriti ceshtje te rendesishme si Liria e Besimit dhe Liria e shprehjes ne Shqiperine komuniste. Ervini tha se nuk ka vullnet politik nga qeverite per ta trajtuar ceshtjen e komunizmit ne Shqiperi. Ervini ashtu si edhe Franku adresuan lirine e shtypit dhe lirine e shprehjes edhe sot e kesaj dite. Ervini foli githashtu edhe per rolin e komunitetit shqiptar ne Amerike ne kuadrin e trendeve amerikane drejt totalitarianizmit dhe se si funskionon komuniteti shqiptar ne drejtim te mbrojtjes se vlerave me t emira amerikane. Ervini foli per procesin e ritjes si njeri, duke gjetur mundesine e deshiren per te luftuar veset ne vetvete dhe per te pranuar mendimin ndryshe. Ervini lavderoi panelin si hap i drejte dhe i pare ne rrugen e shqyrtimit te komunizmit ne Shqiperi.

Enriketa Pandeljemoni, historiane dhe specialiste e kujteses se komunizmit tregoi per punen institucionale ne Shqiperi. Ajo foli per publikimet e studimet qe jane bere qe prej vitit 2010 dhe se keto sudime jane bere ne gjuhen shqipe vetem. Nuk mund te studjosh dicka por nuk e dite gjuhen dhe se internacionalizimi I komunizmit ne Shqiperi eshte e rendesishme.

Ajo foli per kurikulumet, librat shkolllore dhe edukimi ne pergjithsi ka nevoje per reformim e permiresim, sepse per momentin ajo tha komunizmi shqiptar eshte I panjohur. Ajo foli per atrocitetet, gjenocidin politik, shtypjen, mungesen e lirese se fjales, shtypit, besimit, per mijra te burgosur e te internuar dhe se trashegimnia komuniste eshte ende e gjalle dhe se procesi I lustracionit, ekzaminimi i se kaluares dhe sherimi nuk ka ndodhur. Ajo tregoi se rinia shqiptare nuk e njeh historine e komunizmit. Si eksperte e kujteses, ajo foli per metodat e studimit dhe se duhet studjuar me thellesi. kujtAjo iu referua studimeve per kujtesen e nazizmit, fashizmit e komunizmit.

Ata te gjithe dhane mendime se komunizmi nuk mund te mbijetoje dhe se komunizmi nuk ka vend ne shoqerite ku ne jetojme(USA dhe Shqiperia)

Pas diskutimeve , pjesemarresit permes aplikacionit ZOOM , bene pyetje dhe morren pergjigje nfa panelistet.

Ka kaq shumë material në këto prezantime ne ket Panel saqë do duhej shumë kohë për transkriptim. Por ju lutem dëgjoheni, ndajeni me miqtë tuaj dhe le të shërbejë si një hap i parë i sinqertë drejt parjes së të vërtetës në sy e drejt shërimit kombëtar.

Vatra gjithnjë i ka paraprirë kauzave të drejta dhe nuk është aspak rastësi që në këtë panel Vatranët e miqtë e Vatrës dhanë kontribut tejet të

Çmuar.

Ju faleminderit organizatoreve dhe panelisteve!

Ja me poshte linku i videos së panelit:

https://fb.watch/h8tqnY5Lgf/