Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

Kosova në pritjet pas shkarkimit të Qeverisë,Takimi me ambasadorët

by

Kosova në pritjet pas shkarkimit të Qeverisë, Takimi me ambasadorët

-Presidenti Thaçi priti ambasadorët e Kuintit dhe atë të BE-së.Në këtë takim ishin Ambasadori i Shteteve të Bashkuara të Amerikës, Ambasadori i Britanisë së Madhe, Ambasadori i Gjermanisë, Ambasadorja e Francës, Ambasadori i Italisë dhe Shefja e Zyrës së BE-së në Kosovë/

 PRISHTINË, 30 Mars 2020-Gazeta DIELLI/ Presidenti i Republikës së Kosovës, Hashim Thaçi, ka takuar sot ambasadorët e Kuintit dhe atë të BE-së në Prishtinë, për t’i informuar për hapat që do t’i ndërmarrë pas shkarkimit të Qeverisë Kurti nga Kuvendi i Kosovës në javën e kaluar.

Në këtë takim ishin Ambasadori i Shteteve të Bashkuara të Amerikës, Ambasadori i Britanisë së Madhe, Ambasadori i Gjermanisë, Ambasadorja e Francës, Ambasadori i Italisë dhe Shefja e Zyrës së BE-së në Kosovë.

Presidenti Thaçi u shpreh se “pas shkarkimit të Qeverisë nga Kuvendi i Kosovës, më 25 mars, do të marrë hapa gjithnjë në përputhje me Kushtetutën e Kosovës, me ligjet e Kosovës dhe me detyrat si President i Republikës së Kosovës”.

Presidenti Thaçi shtoi se gjatë kësaj jave do të ketë konsultime me të gjitha partitë parlamentare, për t’i marrë sugjerimet dhe këshillat e tyre se cilën rrugë duhet ndjekur, duke u bazuar në Kushtetutën dhe ligjet e Republikës së Kosovës.

Ai ka thënë se si President i Republikës së Kosovës do të vendosë për opsionin më të mirë për të dalë nga situata në të cilën jemi futur, pas shkarkimit të Qeverisë së Kosovës.

Kreu i shtetit ka theksuar se Kosova ka nevojë për një qeveri që do të sjellë stabilitet, unitet sa më të madh politik dhe qytetar, që do të jetë gjithëpërfshirëse dhe e orientimit të qartë euroatlantik.

Për ata 30 mjekët 

by

Nga Ilir Levonja/

Nëse 30 persona me titullin e mjekut u nisën të ndihmojnë Italinë, së pari ky është një xhest i lartë i atyre vet. Se shoh që plot qytetarë shqiptarë postojnë statutet e Edi Ramës në shenjë miqësie me Italinë. Dhe u duket si gjë e jashtëzakonshme e parë po me sytë me Ramës. Unë dua ta besoj se është një vullnet i lirë i tyre se ndryshe po t’i referohesha Ramës, do thosha që ata kanë shkuar me urdhër, por nuk e besoj. Nuk e besoj pasi e di që vendi im është viktima më flagrante e propagandës shtetërorë, jo vetëm e këtij të tanishmit, por çfarë ka historia e qeverive. Koha ju ka dhënë mundësinë të keni një ballkon nga ku ju mund të tregoni vetveten, ky është interneti ndaj bëjeni. Bëjeni me zërin tuaj se momentalisht po vërtetohet që popujt janë viktimë e bujshme e strategjive shtetërore. Dhe thuajse në ato me liritë e merituara kanë hasin sot sa qytetarinë për tu bindur, sa mosbindjen me një menefregizëm si ai i Londrës që dalin parqeve dhe ndezin zgarat. Kjo është natyra perëndimore ndaj kur bëhen krahasimet si është e mundur robotizimi social i Kinës dhe jo ai konservatorëve londinezë, kuptoni dallimin në esencë. Se ndërkohë harrojmë që Kina gjoja e hapur jo vetëm që vjen nga një diktaturë e proletariat por akoma lundron në ‘të. Lërini Ramën dhe ramijtë mënjanë dhe qëndrojini vetvetes, mos u mahnisni me selfiet e tyre, janë propogandë. Në mëngjes u thotë njerëzve mos dilni nga shtëpia, në mbrëmje po nuk paguat dritat ju gjen belaja. Shumë nga ju sot i rrahin shpatullat për punën e madhe në drejtim të izolimit, por askush nuk mendon se është e vetmja armë e zellshme për shkak të një buxheti që nuk paguan dot as pagat dyjavore të këtij muaj për ata që janë mbyllur brenda. Pa përmendur të pa punët që kanë një jetë që nuk e njohin borderonë. Për më tepër që në një shoqëri si e jona, në një familje me 5 a 6 pjestarë punon vetëm një. Dhe ky ushtar i bindur i tregut të zi ose informal. Nuk ka alternativë tjetër si shtet, ka vetëm propagandën. Ndaj del orë e çast dhe merr në gojë Amerikën, a amerikanët se gjoja nuk kanë mjekë a spitale për të përballuar situatën. Ua kam thënë dhe herë të tjera na pyesni ne që jetojmë këtej. Kemi organet tona të shtypit, si Dielli, Illyria, Zërin e Amerikës ku mund të ndiqni dhe të ballafaqoni drejt për drejtë realitet. Nuk është gallofi Edi Rama dritarja e vetme e informacionit, ai që për të larë me shi të pëgërat e tija dhe sojit të tij, u thotë se as Amerika nuk ka mjekë të mjaftueshëm. Janë ca idiotësira që fatkeqësisht nuk u ka ikur akoma koha pasi një pjesë dërrmuese e shoqërisë sonë akoma kanë një burim informacioni, atë të shtetarit të tyre të dështuar. Ata tridhjetë titullarë nuk janë produkt i shtetit por i prirjes shpirtërore mes qytetërime. Dhe kthejeni nga të doni, vende si Italia, Greqia e Gjermania janë kreu që ne u detyrohemi shumë. Sot shpirti i shqiptarit është pranë atij italianit dhe ju e dini arsyen. Ekranet shfaqin thuajse çdo mbrëmje mjekë dhe infermierë shqiptarë në Itali, Spanjë, Francë, Gjermani, Austri e të tjerë vende. Pa përmendur tashmë faktin se pjesa dërrmuese e shqiptarëve janë integruar 90% aty. Nuk doli shtetar shqiptar ta postojë një statut me ata që ikën nga malet në Greqi, me gomonet, a ambasadat më herët. Përse duhet ta bëjnë tani me tridhjetë titullarë nga mjekësia, për çfarë merite? A i jepni dot shpjegim? Dhe kur ta bëni, mos harroni pamjet me anijet e 90-tës në portet e Barit. Mos harroni memorien se krahasimi është mjeti më demaskues. Pastaj kujtohuni se përpara se të flasë një shtetar për virtytet mes popujve, merita është e juaja. 

Të ishte për shtetarët, sot do ishim akoma diktaturë e proletarit dhe Italia një vend i bllokut kapitalist. Të ishte për shtetarët sot do kishit një solidarizim më njerëzor të njëshit dhe jo një cinizëm mendjemadhi që ju kërcënon me faturat e dritave. Në një vend ku thuajse industria e lehtë dhe rëndë nuk punojnë, ku thuajse 90% e bizneseve janë mbyllur, fatura e energjisë as që duhej çuar nëpër mend jo më tu sillet sysh si kërcënim. Lutjuni për ata bij siç e bëni përdita nga shtëpia juaj, për djemtë e vajzat tuaja, lutuni me shpirtin tuaj, lutuni me duart tuaja jo të Ramiut e plotë nga soji i tij. Lutjuni që të kuptoni se edhe krenaria është pronë e juaj, jo e tyrja.

Covid-19 dhe spektri i mungesës së ushqimit

by

Përgatitur nga Alfred Papuçiu/

Në këto ditë të Covid-19 po vërehet një fenomen jo i zakonshëm. Nga njëra anë, konsumatorët janë duke bastisur raftet e produkteve ushqimore dhe shtetet po krijojnë stoqe.  Nga ana tjetër, disa vende prodhuese po kufizojnë ose madje ndalojnë eksportet. Kjo gjë  shkakton panik midis konsumatorëve dhe rrit çmimet. 

Kërkesat janë rritur për produkte të tilla si makarona, peta, pita apo edhe tortilla. Planeti i tërë i do këto ushqime të bëra nga mielli i grurit. Në  Europë dhe shumë vende të tjera, menaxherët e ushqimit mund të na sigurojnë që ka prodhim dhe rezerva të mjaftueshme, por blerjet e çfrenuara nuk ndalojnë. Eshtë e vërtetë që përballet me paqartësitë që lidhen me pandeminë Covid-19, produktet si makaronat  etj., janë veçanërisht të lehta për tu ruajtur.

Ndërkohë, çmimi i grurit është në rritje, por shpërthimi i kërkesës nuk është  e vetmja arsye. Në Shtetet e Bashkuara dhe Kanada, por edhe në Europë, të korrat e drithërave përballen me mungesë të punëtorëve sezonalë, për shkak të mbylljes së kufijve që lidhen me Covid-19. Vështirësitë vazhdojnë edhe në aspektin e logjistikës; transporti detar dhe portet punojnë më pak dhe vonojnë dërgesat.

Zhurma e blerjes nuk ka të bëjë vetëm me familjet. Në panik nga perspektiva e mungesës së ushqimit, vendet importuese po përpiqen të realizojnë kontratat me çdo kusht. Për shembull, Kina, e cila duhet të ketë rezerva mielli për të paktën një vit, blen sasi të mëdha, veçanërisht në Shtetet e Bashkuara. Sipas agjencisë Bloomberg, Turqia dhe Algjeria, dy vende të mëdha ku buka arabe është ushqimi kryesor, bëjnë të njëjtën gjë. Maroku, për të lehtësuar importet dhe grumbullimin e stoqeve, sapo ka hequr taksën doganore të grurit.

Gjithashtu, po rritet përdorimi industrial i drithërave.  Sektori në rritje i karburantit është bërë një nga burimet kryesore të kërkesës në vitet e fundit. Vlerësohet se të paktën 100 milion ton drithëra përdoren sot për prodhimin e biokarburanteve, me vëllimin e misrit të paktën 95 milion ton, ose 12% të përdorimit të përgjithshëm botëror. Misri është drithi kryesor që përdoret në prodhimin e etanolit, dhe Shtetet e Bashkuara janë prodhuesi kryesor në botë i etanolit me bazë misri. Shtetet e Bashkuara pritet t’i kushtojnë të paktën 81 milion ton misër në prodhimin e etanolit, 32 milion ton më shumë (37%) sesa më parë . Eshtë vënë re dhe nje tjetër fenomen: degradimi dhe zvogëlimi i sipërfaqes së tokës së punueshme.  Në vitet 2005/2008, Kina humbi 1 milion ha tokë të punueshme në vit, e përdorur për ndërtimin e banesave që kanë strehuar  fshatarët nga eksodi rural. Ekuivalenti i një qyteti si Parisi u ndërtua çdo muaj në vitet 2007-2008. Kërkesa për mish derri po rritet në Kinë, që do të thotë të ketë më shumë misër (220 milion ton misër por do të jetë e domosdoshme në vitin 2020, me 45,000 ton, importuar sipas parashikuesve), në dëm të sojës që furnizonte proteinat e konsumuara tradicionalisht në Kinë .  Kina dhe Koreja e Jugut janë përpjekur të prodhojnë jashtë vendit, duke marrë me qira ose duke blerë tokë (Birmani, Laos, Kubë, Brazili, Rusi dhe Argjentinë). 

Dhe për të krijuar edhe më tepër probleme, disa vende prodhuese sapo kanë vendosur të ndalojnë eksportet. Duke filluar me Kazakistanin, prodhuesi i tetë më i madh në botë i grurit, i cili kishte planifikuar të dërgonte 8 milion ton, kryesisht në Europë. “Nëse është e nevojshme, Ukraina gjithashtu mund të konsiderojë kufizimin e eksporteve të saj,” tha presidenti i saj,  Zelensky, në një mesazh televiziv drejtuar kombit këto ditë, cituar nga AgriReport, një agjenci informacioni e specializuar në lëndët e para bujqësore. . Sipas të njëjtit burim, Rusia fqinje, prodhuesi më i madh në botë, mund të ndiqte të njëjtën rrugë. “Ne jemi të gatshëm të vendosim kufizime në mënyrë që të furnizojmë tregun kombëtar,” tha Zëvendëskryeministri, Andrei Belousov të martën gjatë një takimi urgjent në Moskë.

Rekord i prodhimit botëror

Njoftime të tilla nuk janë pa pasoja, edhe nëse prodhimi botëror i grurit për sezonin 2019-2020 pritet të jetë një rekord. Sipas Këshillit Ndërkombëtar të Grurit, korrja do të arrijë në 763 milion ton. 

Në përgjithësi, çështja e mungesës së ushqimit lind gjithashtu në dritën e paralajmërimeve nga disa eksportues të orizit aziatik, përfshirë Vietnamin, të cilët gjithashtu thuhet se po konsiderojnë ndalime të përkohshme të eksportit. Serbia tashmë ka ndaluar eksportin e vajit vegjetal.

Simon Evenett, profesor i ekonomisë në Universitetin e Sën Gallen, kundërshton me forcë çdo ndalim të eksportit të ushqimit. “Eshtë për të ardhur keq që Rusia, Ukraina dhe Kazakistani po marrin këtë vendim i cili destabilizon çmimet e grurit,” tha ai. Ideja për të kufizuar eksportet për të siguruar furnizime shtëpiake me kosto të ulët ka dështuar në të kaluarën. “

Gjithashtu i ngarkuar me Aleancën e Tregtisë Global, një vëzhgues mbi proteksionizmin e tregtisë në botë,  me të vërtetë kujton se në vitet 2007-2008 shumë vende prodhuese bujqësore kishin ndaluar eksportet pas korrjeve dhe spekulimeve të këqija. “Në fund, ata përfunduan duke destabilizuar çmimet botërore,” thekson ai.

Sipas Organizatës Botërore të Ushqimit (FAO), nuk ka asnjë arsye për të justifikuar rritjen e çmimeve të ushqimit. “Nuk ka mungesë ushqimi në horizont, pohon kryekonomisti Maximo Torero . Prodhimi i drithërave po shkon mirë dhe, sipas sistemit tonë të paralajmërimit të hershëm, eksportuesit kanë rezerva të mjaftueshme për të furnizuar tregun ”. Megjithatë, Maximo Torero pranon, se pasiguria rrit rrezikun e ruajtjes së paligjshme dhe tregut të zi. Më kujtohet vite më parë kur punoja në një multinacionale, Qipro organizonte tendera për të blerë dhjetra mijra tonë grurë dhe misër, të cilat pastaj ua shpërndante vendeve të tjera të BE. Shpresoj që ata që vendosin për blerjen e drithrave tek ne, të mendojnë të blejnë qysh tani disa mijra tonë drith, duke përdorur portin e Durrësit, për ti shpënë edhe në Kosovë. Duhet përfituar nga çmimi aktual për të mos i marrë ato me çmime më të larta paskëtaj.

PRESIDENTI TRUMP HEQ DORË NGA KARANTINA E TRE SHTETSHIT

by

SHBA regjistroi 121.478 të infektuar, me një rritje prej 15.959 persona në 24 orët e fundit, ndërsa numri i viktimave sipas të dhëna të Johnes Hopkins shkoi në 2026. Statistikat e Nju Jorkut tregojnë se numri më i lartë i të infektuarëve është në Queens, me 9.222. Brooklyni me 7.789, i ndjekur nga Bronksi, me 5.352, dhe Manhattani, me 5.036, Staten Island ka 1,718 raste.

Nga Dalip Greca

Të dhënat e 24 orëve të fundit tregojnë se situata në Shtetet e Bashkuara të Amerikës, veçanërisht në shtetin e New Yorkut, diktojnë masa më të forta të karantinës. Nisur nga të dhëna e fundit kur u raportua se gjatë 24 orëve ka rritje të numrit të të infektuarëve dhe të viktimave, e ka detyruar Presidentin Trump që të mendojë për një karantinë më të fortë, më të mbyllur dhe rregulla më strikte për Treshtetshin; New York, New Jersey dhe Connectucut.

Në fakt presidenti Trump edhe më parë e ka përcjellë një ide të tillë për New Yorkun, port ash deklarata përfshin dhe dy shtetet e tjerë fqinj.

Ai e lëshoi ​​njoftimin pa u konsultuar  me guvernatorin e New Yorkut Cuomo, apo guvernatorin e New Jersey-t, Phil Murphy, as me Kryebashkiaku de Blasio. Presidenti madje sugjeroi që masat shtrënguse mund të hynin në fuqi para fundit të fundjavës në të gjithë rajonin, i cili është shfaqur si epiqendra e krizës. 

Ne jemi duke e menduar këtë masë shtërnguse dhe do të marrim një vendim, tha Trump përpara se të hipte në Forcën Ajrore për Norfolk, Va. Media njujorkeze kritikoi presidentin se ai nuk u konsultua me tre qeveritarët lokalë. Por Trump duket se eshte i ndikuar nag guvernatori republikan, Ron DeSantis nga Florida, një nga mbështetësit më të zjarrtë të presidentit, po nxit planin për të imponuar kufizime për treshen e shteteve verilindore. DeSantis e ka nxitur presidentin sepse ai ka parë se shumë njujorkezë, po lënë Nju Jorkun dhe po shkojnë në Florida, shtetin e  Diellit.

Por mbreme vone presidenti hoqi dore nga kjo ide, ndoshta edhe nga reagimi i ashper i guvernatorit Cuomo. Të paktën 67 përsona nga NYC, nga ata që u raportuan në gjendje kritike 24 orë më parë, kanë rezultuar të vdekur gjatë natës nga COVID-19, duke e çuar numrin e vdekjeve për pesë bashkitë në 517(NYC), ndërsa në shkallë shteti 728 vdekje, dhe numri i të infektuarëve në 52 mijë. Shifrat e reja zbulojnë se 151 persona vdiqën në të njëjtën kohë në fillim të së Premtes – duke zbuluar një progresion në rritje, më vdekjeprurëse për minutë në krahasim me llogaritjen e së enjtes deri të premten në mbrëmje.

   ….. Numri i përgjithshëm i infektuarve në qytet (NYC)u rrit në 29.1158, duke ngjitur edhe kurbën e të infektuarëve brenda natës në 2.461.

Statistikat e Nju Jorkut tregojnë se numri më i lartë i të infektuarëve është në Queens, me 9.222, Brooklyn është i dyti me 7.789, i ndjekur nga Bronx, me 5.352, dhe Manhattan, me 5.036, Staten Island ka 1,718 raste.

Presidenti Donald Trump tha të Shtunën se po konsideronte një “karantinë” në zonën e New York, New Jersey dhe Connecticut për shkak të shpërthimit masiv të koronavirusit.Pak me vone ai shtoi:nese do te jete e nevojshme.

Guvernatori i New York-ut Andrew Cuomo ndërkohë komentoi se ai nuk kishte folur me presidentin për ndonjë lloj karantine.

“Unë as nuk e di se çfarë do të thotë kjo,” tha Cuomo. “Unë nuk e di se si mund të jetë e zbatueshme me ligj një karantinë më e fortë.” Me pas Cuomo iste me i ashper.

Komente të presidentit erdhën ndërsa numri i rasteve të koronavirusëve në shtetin e New York(përfshi dhe bashkitë e qyteteve) u rrit në mbi 52,000, me 728 vdekje.

Sh.B.A i ka rritur shifrat e të prekurëve nga COVID-19 duke e çuar numrin e të infektuarëve në 121,478, me 15.950 të infektuar të rinj në 24 orëshin e fundit.

              *** 

Ligjvënësit e New York-ut do te votojnë në distancë 

Pandemia e COVID-19 po u dikton ligjvënësve të shtetit te NY të praktikojnë atë që vetëm disa javë më parë do të kishte qenë si një ëndërre largët: diskutimin dhe ndoshta votimin e buxhetit të shtetit dhe projekteve të tjera nga shtëpitë e tyre, ndërkohë që katër ligjvënës kanë rezultuar pozitivë ndaj Koroavirusit.

Demokratët që zotërojnë shumicën me 150 vende mbajtën një konferencë në distanca në Zoom gjatë mbrëmjes të së Shtunës për të diskutuar buxhetin e shtetit.

Videokonferenca në distancë është një metodë e re e diktuar nga kushtet e krijuara prej koronavirusit dhe po krijon praktikë të re në Albany për të negociuar buxhetin dhe çështje të tjera pas dyerve të mbyllura.

Udhëheqësi i shumicës së parlamentit Crystal People-Stokes (Demokrat nga Buffalo) prezantoi një rezolutë javën e kaluar që do të lejojë ndryshimin e rregullit të deritanishëm, duke i dhënë kryetarit Carl Heastie (D-Bronx) mundësinë e votimit të ligjvënsëve në distancë gjatë periudhës së gjendjes së jashtzakonshme, duke aplikuar telekonferencën dhe videokonferencën.

Rregullat aktuale kërkojnë që ligjvënësit të votojnë personalisht. Anëtarët e asamblesë mund të votojnë për të ndryshuar rregullin e ri përpara 1 prillit, ku diktohet buxheti i ri.

Drejtori i Buxhetit të Shtetit Robert Mujica vlerëson se shteti po përballet me një defiçit prej 15 miliard dollarë të ardhura të humbura.”Ne nuk kemi para,” tha Gov. Andrew Cuomo gjatë një konference për shtyp të Shtunën.

***

Vdekja e 17-vjeçarit nga Los Angeles nën hetim

Rasti i adoleshentit nga Los Angeles që humbi jetën për shkak të COVID-19, u zbardh si rast neglizhent dhe i mungesës së humanizmit. Për të u tha se nuk iu dha ndihma në kohën e duhur pasi kishet rezultuar pozitiv.Ai vdiq nga ataku kardiak pasi ishte larguar nga shërbimi i urgjencës sepse nuk kishte sigurim shëndetsor.

Banorët e lagjes të Lancaster kanë shprehur indinjatën e tyre për këtë rast antihuman.

Kryetari i Lancasterit R. Rex Parris është shprehur për Daily Mail se adoleshenti ishte i shëndetshëm dhe nuk kishte rrezik për jetën para se të paraqitej për ndihmë mjeksore.

 Parris ka thene se djali ishte larguar nga institucioni i shërbimit të urgjencës, pavarësisht se kishte probleme të frymëmarrjes, për shkak se nuk kishte sigurim dhe iu tha të shkonte në një spital publik në zone.

Djali pësoi atak kardiak gjatë rrugës për në Spitalin publik.Spitali arriti ta rikthene në jetë dhe ta mbante gjallë për për 6 orë. Por udhetimi per në spital i kishte shpenzuar shumë kohë, dhe ishte tepër vonë për ta mbajtë në jetë. E keqja kishte ndodhur. 

Babai i djalit është një shofer Uber dhe ai dhe disa anëtarë të tjerë të familjes janë testuar gjithashtu pozitivë për COVID-19. 

Vetëm disa orë pasi zyrtarët shëndetësorë në LA County njoftuan se djali kishte vdekur nga koronavirusi – zyrtarët thanë se mund të ketë një “shpjegim alternative” dhe se vdekja e tij do të hetohet më tej.

Kosova po rrezikon ta përsëris pas një shekulli gabimin e Shqipërisë në raport me SHBA-të?

by

NGA XHYLIJE IBRAHIMI*/

Premtimi për amerikanët është baras me besën për shqiptarët! (A promise is a promise – premtimi është premtim)

Nga përvoja ime e punës me organizata të ndryshme amerikane, kam mësuar një gjë: Te amerikanët vlen rregulla: ,,kurrë mos premto atë që nuk je në gjendje ta përmbushësh”.

Këtë thënie, më vonë e kam hasur edhe gjatë studimeve të mia post-diplomatike, që jo rastësisht zgjodha marrëdhëniet Shqipëri-SHBA 1919-1939.

Marrëdhëniet diplomatike SHBA-Shqipëri në vitet 1922-1928 rezultuan me njohjen e Shqipërisë nga Qeveria e Shteteve të Bashkuara të Amerikës, në gusht 1922. 

Shqiptarët, të zhgënjyer nga lëkundjet e diplomacisë evropiane ndaj çështjes shqiptare dhe duke qenë të pafuqishëm përballë apetitet imperialiste të shteteve fqinje, vendosin t`i drejtohen Amerikës, me kërkesë që të pengojë përpjekjet për copëtimin e Shqipërisë. 

Zyrtarët amerikanë e arsyetonin nevojën për njohje të Shqipërisë nga qeveria e tyre edhe me faktin se Shqipëria, edhe në ato kushte, ishte vend pa borxhe të jashtme, posedonte rezerva të mëdha nafte dhe ofronte mundësi të mira për investime në hekurudha, rrugë dhe industrinë e drurit. 

Gjithashtu, ata insistonin që interesat amerikane të trajtohen sipas rregullave për kombin më të favorizuar, kusht ky që u pranua nga qeveria shqiptare, pas njohjes de jure, bashkë me dy kushtet tjera të marrëveshjes. 

Njëra prej tyre kishte të bënte me angazhimin e qeverisë shqiptare që të respektonte natyralizimin e shtetasve të huaj në SHBA, kurse tjetra – me një hua të madhe nga bankat amerikane, që do të përdorej për rimëkëmbjen e ekonomisë shqiptare, nën kontrollin e ekspertëve amerikanë.

Periudha 1923-1925 karakterizohet me një ftohje të marrëdhënieve Shqipëri-SHBA, pas përmbysjes së qeverisë së Fan Nolit, që ishte një goditje e rëndë në përpjekjet e forcave demokratike. 

Favorizimi i interesave ekonomike të Italisë dhe Anglisë, bëri që marrëdhëniet e SHBA-ve me Shqipërinë të ftohen dukshëm. 

Amerikanët mendonin se SHBA meritonte së paku një trajtim të barabartë, duke pasur parasysh shërbimet që i kishin bërë Shqipërisë përmes presidentit Uillson dhe Kryqit të Kuq. 

Në këtë mënyrë, Shqipëria kishte shkelur tri pikat e marrëveshjes në raport me SHBA-të. 

Pas në periudhe ftohje, në prill të vitit 1926, fillon të përmirësohet qëndrimi ndaj Amerikës, falë Faik Konicës, i shkolluar pjesërisht në Harvard, që ishte emëruar ambasador në Uashington. 

Në vitet 1928-1939, periudhën e Monarkisë në Shqipëri, Qeveria e SHBA-së, duke njohur Mbretërinë e Shqipërisë kishte parasysh marrëveshjen e lidhur nëpërmjet shkëmbimit të notave në qershor të vitit 1922, midis Maksvell Bllejkut dhe qeverisë shqiptare, e cila mbetej në fuqi. 

Por, SHBA-ja nuk ndërmori asgjë, në vitin 1939, për të penguar pushtimin e Shqipërisë nga Italia, edhe pse Faik Konica, si përfaqësues diplomatik i Qeverisë Mbretërore të Shqipërisë në SHBA, kishte njoftuar Departamentin e Shtetit se Shqipëria gjendej para greminës dhe se së shpejti do të pushtohej nga Italia fashiste. 

Fajtore për këtë mos reagim të SHBA-së konsiderohet të ishte politika e Zogut. 

Më 10.06.1939, me udhëzim të Departamentit të Shtetit, mbyllet ambasada amerikane në Tiranë dhe marrëdhëniet diplomatike midis dy vendeve ndërpriten.

Këtë  kronologji të marrëdhënieve të SHBA-së me Shqipërinë e ri-solla për të rikujtuar politikanët tanë në Kosovë me rrezikun për të provokuar një zemërim tjetër amerikan ndaj shqiptarëve, pas gati një shekulli, edhe pse arsyet mund të ndryshojnë.

Roli i Amerikës ishte vendimtar edhe te çlirimi i Kosovës dhe pavarësia e saj.

Politikanët tanë duhet ta kuptojnë se Amerika mundet pa Kosovën, por është pikëpyetje e madhe nëse Kosova mundet pa Amerikën. Kjo nuk nënkupton se ne duhet të lëshojmë pe në interesat jetike të shtetit të Kosovës, por duhet të dinë që gjërat t`i bëjmë me më shumë diplomaci.

Mjerisht, Kosova ka shumë politikanë e pak diplomatë. Ata duhet kuptuar se Amerika nuk mund të barazohet me çfarëdo shteti tjetër, në raport me interesat shqiptare.

Shpresojmë për ditë më të mira.

………………………………….

(Autorja është master i marrëdhënieve ndërkombëtare&diplomacisë