Liria pozitive e besimit….

August 12, 2017 by dgreca

Liria pozitive e besimit dhe liria negative e besimit – Habermas/

Nga Blerta Haxhiaj/

Habermas Jurgen me një teori normative në mënyre të kujdeshme na tregon se si duhet te jete (….) dhe jo se si është (….). Një ngjajshmeri me Hanna Arend – ku e gjithë puna e saj është në kuader të politikes dhe jo për politikën. Gjendja shpirtërore karakterizohet nga dy tendenca primare të cilat janë – ekspansioni i konceptimeve natyraliste mbi boten dhe ndikimi politik i fanatizmave fetare. ‘Commonsense’ qytetar vihet në sprovë dhe ato fetare dhe jo fetare mundohen të gjejnë një ‘Modus Vivendi’ që të jetojnë në një rregullsi dhe në harmoni së bashku. Ku është momenti për inkuadrimin e elementeve teknike? – Krijimi i opinionin dhe shprehja e vullnetit të lire në shoqeritë demokratike mund të funksionojë dhe të realizohet atëherë kur qytetaret përmbushin pritjet e mundshme në qytetarinë e sjelljeve dhe në komunikimin e tyre. Nuk është e lehte të komunikohet mes dy apo më shumë religjoneve sepse lëmë vend keqkuptimeve dhe konflikteve qoftë verbale – simbolike apo fizike. Që bindja fetare të realizohet edhe në komunikim duhet të respektohet ajo, duhet të gjendet rruga e duhur për këte komunikim. Dialogu midis Natyralizmit dhe Religjonit (mes asaj qe rritet nga vetëvetja dhe të shënjtes) si element inkuadrohet sekularizmi, roli, poziviteti dhe negativiteti i saj mirëpo pa harruar teknikat dhe elementet në komunikim sepse nëpermes komunikimit shprehin njohurite dhe dijet. Habermas në “Theory of Communicative Action”, religjonin e trajton nga një prespektive sociologjike. Si një mënyre arkaike e integrimit social, qëkur atëherë, sidoqoftë, ai eksploron rolin e religjonit në politik dhe marrëdhenien midis “metodikes” religjoze dhe filozofike të diskursit. Filozofia hyn në loje vetem me anën sekulare : – “Unë bëj dallimin në mes termit ‘sekular’ dhe atij ‘sekularist’. Në ndryshim me pozicionin mospërfilles të një personi sekular apo jobesimtar, i cili mban qendrim agnosticist përkundrejtë vlerave fetare, sekularistët hyjnë në polemike me doktrinat fetare të cilat, megjithatë tezat e tyre të papërligjura shkencerisht gëzojnë sidoqoftë një peshe shoqërore. Sot sekularizmi shpesh mbështetet mbi një natyralizëm të rrepte, do të thotë një natyralizem të argumentuar shkencërisht. Ndryshe nga rasti i relativizmit kulturor në këte rast mua nuk me duhet të marr qendrim për sfondin filozofik. Sepse në bashkelidhjen tonë mua më intereson çeshtja nëse zhvleftësimi sekular i fese, kur një dite ai pranohet nga shumica dermuese e qytetarve sekulare, do të përputhet, përgjithësisht, me raportin e skicuar të barazise shtetërore – qytetare dhe diferencave kulturore” Si filozof ky autor (Jurgen Habermas) ka përshkruar qasjen e tij si një ‘ateizem metodologjik’, e cila nënkupton një lloj eksperimenti në demitiligjizimin radikal e cila sidoqoftë është e hapur. E shikuar nga ky kënveshtrim nuk do të nënkuptoje që kjo është e pakuptueshme apo e vështire nga ana e reflektimit teologjik. Ai garanton atë që quhet aftësitë e panevojshme për kuptimin që janë të ruajtura në gjuhen religjoze. Aftesi të cilat nuk janë të reduktuara në arsye filozofike dhe sekulare. Autori insiston në diferencen mes mënyres diskursive filozofike dhe teologjike, si një refleksion i fatit, teologjia nuk mund të heqe dore nga esenca e vet në eksperiencen religjoze dhe rituale. Si pasojë ajo reziston si apologji e cila synon të japë (gjeneroje) besime religjoze nga premisat filozofike. Këtë revizionim Habermas e zhvillon në dialogun e zhvilluar me Cardinal Ratzinger (Pope Benedict XVI), këtu verehet se sa shumë filozofia perëndimore përmban trashëgimi Kristiane, ku filozofet asimilohen duke ndjekur idete e përgjegjësisë, autonomise dhe të justifikimit; historia dhe kujtesa; fillimi i ri; inovacioni; kthimi; alienimi; rimishërimi; individualizmi dhe komuniteti. Idea e Krishtertë se qenia njerëzore është një imazh i Zotit ka qënë një bazament i rëndësishem për teorine morale–politike perendimore. E cila nëse përkthehet në idene religjoze nga këndveshtrimi sekular ‘njeriu si i barabartë në dinjitet dhe respekt i pakushtëzuar’. Këtu mundësohet lidhja mes mundësive të shprehjeve të diferencuara dhe ndjeshmërise e cila derivon në ato jetë të cilat kanë konsumuar, semundje sociale, dështimi në jete dhe deformimi i relacionit njerezor. Në mënyren e veprimit apo pragmatizmit religjoni mund të prese ose të kete përmbajtje njohëse integrale e cila nuk është ezauruar nga mundimet sekulare. Habermas duket që ka lokalizuar kufijte e eksperimentit të tij metodologjik të demitiligjizimit. Autori evokon për një dialog në të cilën format e përbashkëta sekulare dhe religjoze mund të mësojne nga njera-tjetra. Këtu lidhja mes menyres sekulare dhe religjoze ateron ne ate pozicion ne te cilen Habermas e quan dhe e vendose religjonin ne sferen publike. Jo çdo hapesire publike përben një sfere publike? Duhet të plotësohen disa kushte që të përmbushen kriteret për sfere publike, pra jo çdo hapësire përben një habitat (gjendje) të sferes publike.”Për ta njohur të veçantën në natyren sociale të njeriut, duhet përkthyer fjale për fjale formulimi i famshem i Aristotelit, me çka njeriu është një zoom politikon: njeriu është një kafshë politike, do të thote një kafshe ekzistuese në hapësiren publike. Me sakte mund edhe të thuhej: njeriu është një kafshe, i cili fale ndërthurjes se tij fillestare në nje rrjetezim publik të marrëdhenieve sociale vetem atehere i zhvillon kompetencat e veta, të cilat e bëjne ate një personalitet … Ne, njerezit mësojme nga njeri – tjetri dhe kjo është e mundshme vetem në hapësiren publike të një mjedisi kulturor stimulus” Sfera publike lidhet me strukturat dhe pasojat e qellimeve se përse një sfere e tillë ekziston. Shpeshhere kur flasim për sferen publike kihet parasysh se sfera e mediave, një nga elementet qe e përbejne sferen publike. Habermasi vinte në dukje se përmasa e sferes publike kerkon të përligje të drejten e pushtetit të saj politik duke këmbëngulur në karakterin universal të burimeve normative të cilave individet i drejtoheshin. Habermas sferen publike e sheh si nje ideal vleresues ku ndryshimi ne sferen publike nenkupton fuqinë korrigjuese të saj duke paraqitur një përmase normative dhe aksiologjike që i njihen sferes publike si një tip – ideal. “Per sferen publike të qytetarise ashtu siç shihet nga Habermas, si një arene e debatit publik, te informuar dhe rezonues ….” Në diskutim domethene në debat, për të ditur nëse ‘kërkesat e vlefshmerise’ të paraqitura në aktin e kominikimit janë gjithashtu të perligjura ku bëhet fjalë për ‘perpikeri’–‘ saktesi ‘ dhe ‘çiltersi’. Që diskutimi të rrjedhe mirë duhet siguruar që çdo pjesemarres ka një mundësi të barabartë për të shpalosur ‘përpikmërinë’ e mendimit te tij, të kërkoje të vleresohet ‘saktësia’ e tij dhe të parashtrohe hapur ‘çiltersine’ e tij. Relacioni në qendër të përmbajtjes janë detyrat e qytetarve besimtare për të përkthyer religjonin e tyre të bazuar mbi thirrjeve apo shprehjeve sekulare, mundesisht të hapura ndaj arsyes. Për Habermasin besimi nuk duhet nënvleresuar si një force ekzistenciale e religjonit, se si besimi për disa besimtare mund të sigurojë bazat e mjaftueshme për drejtimet e tyre politike, edhe atëhere kur arsyeja publike mund të merret si mbështetësë e këtyre pikepamjeve. Çeshtja e cila besimtaret e përshtatin në religjonin e tyre nga pikëpamjet sekulare si justifikim imponon ngarkesa të panevojshme të këtij lloji. Përgjigjet e kërkuara për këtë lloj përshtatshmërie ndoshta u pershtaten vetem politikaneve dhe personaliteteve publike nën institucionet e pushtetit të cilet e bëjnë, aplikojne dhe ekzekutojne ligjin. Jo vetëm në sferen publike mirepo edhe në ambientet e pushtetit, arsyeja religjoze mund të jete e mjaftueshme për të justifikuar vendimet shtrenguese ligjore dhe administrative. “Sekularizmi i pushtetit shtetëror ishte përgjigjja e përshtatshme ndaj luftërave konfensionale të fillimeve të Eres së Re. Parimi i ‘ndarjes se shtetit nga kisha’ është përmbushur shkallë-shkallë dhe në mënyra të ndryshme në legjislacionin e vendeve te ndryshme. Dora dores pushteti shtetëror merrte karakter sekular, me përpara vetem sa të duruara, u jepeshin të drejta të metejshme – pas lirise së besimit së fundi edhe e drejta për ushtrimin e lire dhe të barabarte të besimit. Një vështrim historik mbi këtë proçes të vështire dhe që zgjati deri ne shek. XX mund të na jape informacion të mirë për premisat e arritjes së çmueshmerise të një lirie besimi gjithëpërfshirese, të përgjithshme dhe të barazvlefshme për të gjithë qytetaret” Habermasi qëndron në premisen se parimin e neutralitetit e zhbën atë që nëngjesh demokracinë moderne konstitucionale, me ndarjet e saj të kishave dhe statusit. Këtu është idea se të gjitha vendimet politike duhet (patjeter) të formulohen në atë gjuhe e cila është e barabarte për të gjithë qytetaret, dhe duhet (patjetër) të jete e mundshme që të justifikohet në po atë gjuhe. Mirepo ka edhe të tille që e kundërshtojne këtë ide për një demokraci te legjitimuar. Respektivisht presupozohet se proçedurat dhe vendimet duhet të veprojne me një background të barabarte për të gjithë qytetaret, edhe pse demokracia duhet të mbajë legjitimitetin e vet dhe të shmange disfunksionimet prapë se prapë derivon te pushteti. Përmbajta e këtyre debateve shtrihet mbi barrën e qytetarve, besimtaret mund të kenë si objektiv teorite e Habermasit i cili tenton të vendose planin asimetrik mbi barren e tyre, nga ana institucionale duke tejkaluar mënyrat sekulare të justifikimit. Jobesimtaret nuk kanë nevoje të mbajnë të njëjtin justifikim religjoz. Këtu Habermas ofron hipotezen se besimtaret dhe jo – besimtaret janë të përfshirë në një proçes komplementar të mësimit në të cilën nga çdo anë mund të mesojnë nga njeri – tjetri, si një proçes kooperativ mesimi. “Ndërkaq mbetet gjithnjë e diskutueshme se si në rastin konkret do të hiqet kufiri mes lirisë positive të besimit, pra të së drejtës për të ushtruar besimin tënd dhe lirisë negative të besimit, për të mos qënë i detyruar t’u nënshtrohesh praktikave fetarë të besimeve të tjera. Por në një demokraci, të dëmtuarit – qoftë edhe jo drejtëpërdrejtë – marrin pjese edhe vetë në procesin e vendimmarrjes”. Përshtatja mundëson që të shtrohen pyetje dhe çeshtje nga të dy anët, besimtari e cili kërkon argumente të pranueshme publicistike ndërkohe që jo–besimtari mundohet ta afrojë religjonin si një burim të mundshem të mendimit, ku të gjitha të vërtetat e ekzistences njerëzore janë të relevuara. “Kuptimi deontologjik i vlefshmerise së normave, ndërkohe të bëra problematike, shpalosen në kushtet e diskursit si ideja posttradicionale e vërtetësise së marrjes parasysh në mënyre të barabarte të interesave. Nevoja arsyetuese, e shtrirë në vete normat, me pas tërheqe vemendjen në desiratin e një parimi perkates të moralit, i cili si rregull argumentuese mund të bënte të mundshme nje konsensus të arsyetuar mbi normat e diskutueshme dhe me këtë mund t’i ruante moralin edhe në kushtet moderne një domethenie kognitive” Habermasi sugjeron disa shtrirje të mundshme te besimtaret, ku në perëndim në fund të fundit, të Krishteret nuk janë edhe aq të ngarkuar ashtu siç mendohet, pas të gjithave disa nga idete sekulare të cilat informojnë një demokraci konstitucionale informojnë edhe të drejtat individuale të patjetersueshme, liria dhe pelqimi qe origjinen e kanë në Krishterim. Disa arsye te religjoni, ato mund të kenë dalë në siperfaqe në mënyre inteligjente si një prepozicion te jo-besimtaret, e të cilat nuk mund të përshtaten nga eksperienca e jetes apo te fati, sidoqofte mbetet e rëndesishme që jo-besimtaret të mesojnë nga besimtaret dhe duhet që besimtaret të kenë një avantazh epistemologjik në këtë proçes përshtatshmërie apo ndryshe proçesi determinues ose një permbajtje sekulare të përshtatshme të jetë e bazuar mbi arsyen. Objektivizmi presupozohet se sipas këndveshtrimit të tij është një asimetri mes arsyes publike sekulare nga e cila në të dy anët e saj ka akses në parimet e tij, dhe arsyet religjoze nga e cila vetem besimtaret kanë akses të plote.

Përndryshe mbështjetja objektive nga pozicioni i Habermasit është të drejtojë atë objektivitet e cila thirret në përmbledhje ku të tërë parimet e të gjitheve kanë një akces të barabarte duhet të kenë një vend të priviligjuar në diskursin politik. Për të refuzuar pozicionin publik të arsyes sekulare, në një shoqeri pluraliste, është si të thuash aty nuk ka arsye publike, çdo prespektive e qytetarit qofte religjoze apo jo është e kuptueshme që të jete e barabarte me te tjeret. “Doemos ‘toleranca’ nuk është çeshtje vetëm e ligjvënies dhe ligjzbatimit, ajo duhet praktikuar në jetën e përditshme. Tolerance do të thotë që besimtaret, besimtaret ndryshe dhe jobesimtaret të pohojne reciprokisht bindje, praktika dhe forma jetesore që ata vete nuk i pranojnë” Mos të harrojme se dikush mund të heqe asimetrine mes aksesit të arsyes sekulare dhe religjoze duke bërë një diskurs të barabartë të pranueshme për të gjitha parimet, mirëpo kjo vështire mund të justifikoje eksperiencen ekzistenciale. Diskursi diskursiv i diskutimit, pohimi që konsiston në zberthimin racional të objektit për të cilin mendohet, gjykohet e cila eshte e kunderta e intuites. Ndërthurja simpatike shoqëri – politike – religjon të derivon në kanale të shumta të komunikimit, për të shkuar atje duhet kuptuar se çfare është natyralizëm, sekular, sfere publike, hapësirë publike, demitiligjizimi (deligjitimi i mitit) dialogu që thërret autori ka format e përbashkëta që mund të mësojne nga njera – tjetra, liria negative dhe liria positive e besimit.

Të dehurit e mahallës ballkanike ?!

August 12, 2017 by dgreca

Nga Skënder MULLIQI/

Thonë së budallenjët mburrën më atë që të menqurit turpërohen.Dhe, ajo më çka po lavdërohen dhe mburren kjo elitë politike në pushtet, e cila ia ka falë dreqit , e vërteton edhe këtë thënje të popullit.Ju zonja dhe zotëri në pushtet, mos jeni aq shumë të” menqur” sa po mendoni së ne qytetarët jemi budallë ?!Qeveritë e deri tashme na proklamuan dhe po na proklamojnë në media dhe rrjete sociale më mburrje, së Kosova ka bërë të arritura të larta , në këtë kontekst edhe kur bëhët fjalë gjoja për shkallën e ulët të atyre të cilët po kërkojnë një vend të punës.Po e rreni dhe po e manipuloni opinionin gjithë ditën më të dhëna sipas deshirës tuaj duke e shtrembëruar realitetin .Sigurisht së kemi edhe “ulje” të shkallës të atyre të cilët po kërkojnë punë së çdo ditë po zbrazët Kosova. Po të kishit hapur vende të reja të punës sigurisht së shumë më pak do të ishte bërë fjalë për këtë temë.E dini ju zotëri pushtetarë , së shumë kush edhe unë e dojmë këtë vend dhe nuk do të dëshironim në asnjë mënyre të flasim pa argumente .Nese e shetisim Kosovën mund të shohim gjithnjë e më shumë qytete dhe katunde të cilat po zbrazën , fusha të pa punuara …Kjo është e dhembshme .Ju zotëri atje lartë që jeni ngjitur në pushtet, ju po voziteni më vetura të shtetit shumë të kushtueshme , dhe kur po doni edhe po fluturoni jashtë vendit më aeroplanë po ashtu të klasit të parë?Rinia jonë po largohen ku tu shohin syte për një jetë më të mirë …Në shumë vende po shohim vëtem njerëz të vjetër të ulur para shtëpive duke shikuar rrugën… A keni zbritur ndonjë herë ju pushtetarë në vende të ndryshme të Kosovës për të pa nga afër së si po jeton njeriu ynë ? Nuk po zbrisni së vetja po ju duket Zot mbi këtë tokë.Nuk e shkelni këmbë Kosovën e varfër së nuk keni dëshirë të pluhëroseni, nuk keni dëshirë dhe nuk ua don syri të shikoni gjera të keqija. Jeni mësuar të jetoni në stilin e lartë e deri dje nuk keni pasur brekë në b.. Kosova po zhbehet .Po largohen nga ky vend të cilën e keni shëndrruar sikur të ishte shkretinë.. . Si nuk keni pakë moral politikë të na folni për statistika , të na mbani nasihat së Kosova po përparon, së edhe shumë pak kohë ka mbetur kur do të bëhëmi pjesë e Evropës së Bashkuar , e jemi vendi i vëtem i izoluar si në geto për fajin Tuaj…Çdo ditë e më shumë njerëzit po largohen më autobusa , trena,vetura të ndryshme më lotë në sy për në Gjermani e shumë vende tjera të botës Perëndimore.Po i shesin pronat e baballarëve , gjysherëve të tyre siq thuhet për një grusht grosh .A nuk ka gjë më e dhembshme dhe tragjike së ta mbyllesh shtëpinë më dry. E ju, zotëri dhe zonja në pushtet nuk po ju intereson dhe nuk po e shihni ekzodin më të madh ndoshta në historinë e shqiptarëve të Kosovës, duke mos llogaritur këtu edhe shumë qka tjetër…Po dukeni si një turmë e të dehurëve te mahallës së ndotur ballkanike. Ju po flisni vetem sipa dëshirës tuaj duke e shtremberuar realitetin e hidhur të jetës së keqe të shumicës në Kosovë. E vërteta është një , dhe nuk bahët tjetër.Kosova jo vëtem që ka banorë shumë më pak , por shumë më pak është duke mbetur fuqi punëtore .Duket ashiqare së nuk keni shumë dije në politikë, së jeni mw shumë lakmitarë te të mirave materjale , së nuk punoni asgjë .Po proklamoni parrulla të rreme së jeni duke punuar ndershem dhe pa hile për Kosovën.Me rroba kat, këpucë të zeza të lustrueme dhe më bluza të bardha po na flisni neper televizone dhe gazeta për fitore të pa qena.Nga Kosova po largohen , jo më nga okupatori serb, por nga “okupimi” juaj ekonomik dhe social.Do të duhet të kishit dijeni politike , mos të ishit lakmitarë për poste e për të mira matetrjale, do të kishit pasur mundësi për ta udhëhequr Kosovën. Jo , ju keni vëtem shkëlqim të rrem ,ju nuk kuptoni gjë nga shtetndërtimi dhe mirëqenja , ju po lavdëroheni më atë që duhet të turperoheni…

BE-ja si ndërmjetësuese mes Koresë së Veriut dhe SHBA-së?

August 11, 2017 by dgreca

Trump rrit dozën e deklaratave kundër Koresë se Veriut/

Vice President Mike Pence listens as President Donald Trump speaks to reporters at Trump National Golf Club, Thursday, Aug. 10, 2017, in Bedminster, N.J. (AP Photo/Evan Vucci)

Presidenti Donald Trump bëri të enjten një paralajmërim të ri ndaj Koresë së Veriut, duke thënë se deklarata e tij për “zjarr dhe furi” “nuk ishte mjaftueshëm e fortë”.

Duke folur me gazetarët, zoti Trump tha se Koreja e Veriut “duhet të sillet mirë, përndryshe do të ketë probleme sikurse disa vende të tjera”.Presidenti i bëri komentet ndërsa pushon në klubin e golfit të tij në New Jersey përpara një takimi me këshilltarët e lartë lidhur me çështje të sigurisë.Deklarata e zotit Trump vjen pas paralajmërimit të bërë prej tij më herët gjatë kësaj jave se Koreja e Veriut do të përballet me zjarr dhe furi që bota nuk e ka njohur ndonjëherë.

Përpara reagimit të fundit të presidentit

Koreja e Veriut tha të enjeten se po finalizon një plan për të hedhur katër raketa balistike pranë brigjeve të territorit amerikan të Guamit në Paqësor, një provokim i ri në retorikat mes Phenianit dhe Uashingtonit.

Ushtria Popullore e Koresë së Veriut bëri publike hollësi të reja për një goditje me raketa ndaj Guamit. Sipas agjencisë shtetërore të lajmeve KCNA, raketat që planifikohen të lëshohen pritet të jenë me rreze të mesme veprimi. Ato do të kalojnë mbi Japoni dhe janë planifikuar të bien 30 deri 40 kilometra nga Guami, i cili ndodhet 3 mijë kilometra në juglindje të Gadishullit Korean.

Plani, që sipas ushtrisë do t’i paraqitet udhëheqësit të Koresë së Veriut Kim Jong Un në mes të muajit gusht, ndryshon prej kërcënimeve të mëparshme ndaj Shteteve të Bashkuara dhe përshkruhet si një operacion shumë specifik.

Në Guam jetojnë 163 mijë qytetarë amerikanë si dhe janë të vendosura një bazë ushtarake amerikane që përfshin dhe një njësi operacionele nëndetësesh, një bazë ajrore dhe një Roje Bregdetare.

Paralajmërimin e presidentit Trump këtë javë se Pheniani do të përballej me “zjarr dhe furi” nëse kërcënon përsëri Shtetet e Bashkuara, ushtria e Koresë së Veriut e cilësoi “tërësisht të pakuptimtë”.

Në komentin e saj agjensia e lajmeve KCNA tha për presidentin Trump se “dialogu me një person të tillë, të cilit i mungon arsyeja tingëllon i pamundur dhe se vetëm forca e pakufizuar mund të funksionojë mbi të.”

Ndërkaq, Presidenti i Koresë së Jugut Moon Jae-in, ka reaguar i përmbajtur lidhur rrezikun në rritje bërthamor që paraqet Koreja e Veriut dhe në veçanti mbi paralajmërimet e presidentit Trump.

Koment: Racional – iracional/

Kreu koreano-verior i shtetit ka një strategji që e ndjek me këmbëngulje. Sinjalet kontradiktore nga Uashingtoni ai i interpeton si kërcënim. Kjo e vështirëson zgjidhjen e konfliktit edhe më shumë, mendon Peter Sturm./

Për Kim Jong-un është shkruar shumë, me të drejtë rrallëherë është shkruar vërtetë diçka me dashamirësi për të. Por në situatën aktuale, që mund të shndërrohet në një krizë, një meritë mund t’ia vesh në dukje kreut koereano-verior të shtetit: Kim Jong-un po vepron jo pa arsye. Duket se ai ka një strategji. E këtë e ndjek me këmbëngulje të madhe, ngjashëm si edhe i ati Kim Jong-il dhe gjyshi i tij Kim Il-Sung. Por ndryshe nga dy të mëparshmit, me sa duket Kim Jong-un ndjen presion akut kohor. Kjo sigurisht ka të bëjë me ndryshimin e qeverisë në Uashington.

Qeveria Trump ka deklaruar, se strategjia e Obamas “strategjia e durimit” në raport me Korenë e Veriut ka marrë fund. Që qysh nga janari vazhdimisht vijnë sinjale kontradiktore nga Uashingtoni, këtë Kim Jong-un me gjasë nuk e interpreton ashtu siç është në të vërtetë, pra si një tollovi në qeverisje. Ai mendon, se gjithçka që thuhet publikisht është e verifikuar deri në detajet më të vogla. Parë nga kjo perspektivë tollovia e palës tjetër i duket atij si kërcënuese, sepse një situatë e tillë (me gjasë qëllimisht) e turbullon kundërshtarin e mundshëm.

Ndaj Kim Jong-un vëren një “hapësirë dobësie” për veten. Arsyeja më e rëndësishme për këtë është, që ai vetëm në aspektin propagandistik mund të matet në të njëjtin nivel me SHBA-në. Në aspektin ushtarak kjo nuk qëndron. E këtë nuk e ndryshojnë as dy apo një sërë prova raketash atomike që ka ndërmarrë ai. Kim do që ta mbyllë teknikisht sa më shpejt të jetë e mundur programin e armëve atomike, sepse vetëm kështu e imagjinon ai veten të sigurtë prej ndonjë sulmi.

Një pyetje tjetër është, nëse mund të zgjidhet konflikti vërtetë me këshillat e mira p.sh. të Kinës, që SHBA-ja duhet të nisë dialogun me Phenianin? Nëse ka një konstante në tridhjetë vjetët e jetës së Kim Jong-unit, atëherë kjo është, që mos i beso askujt nga bota e jashtme, madje as një cope letre. Ndaj ndonëse teorikisht është e mundur marrëveshja me Korenë e Veriut, nuk është i mundur një çarmatim total bërthamor i gadishullit korean. Por është pothuajse e pamundur, që të besosh, se Kim Jong-un do t’u përmbahej rregullave të një marrëveshjeje të tillë. Pra racionaliteti i udhëheqësit koerano-verior nuk arrin deri në këtë nivel.(Kortezi:Peter Sturm FAZ)

***

BE-ja si ndërmjetësuese mes Koresë së Veriut dhe SHBA-së?/

Politikanë në Gjermani në sfondin e konfrontimeve verbale mes SHBA-së dhe Koresë së Veriut shprehin shqetësimin e tyre. Partia Socialdemokrate gjermane propozon, që BE-ja të ndërmjetësojë.

Kryetari i grupit parlamentar të partisë socialdemokrate (SPD) Thomas Oppermann angazhohet për ndërmjetësimin e BE-së në krizën mes Koresë së Veriut dhe SHBA-së. “Gjermania ka mundësi të kufizuara, të influencojë direkt në këtë konflikt”, tha ai në Belrin. Ndërsa BE-ja propozohet si ndërmjetësuese. “Unë nuk e di, nëse kjo është realiste. Nëse ka një mundësi për këtë, atëherë ajo duhet shfrytëzuar.” Fillimisht duhet insistuar, që përballja verbale të zëvendësohet nga bisedime të arsyeshme.

Të shmanget përshkallëzimi

“Përshkallëzimi verbal është i rrezikshëm – dhe besimi tek Donald Trump, se mund të marrë vendime të siguruara në plan afatgjatë, është i kufizuar”, tërhoqi vëmendjen Oppermann. “Ndaj shpresoj shumë, që në SHBA forca si ministri i Jashtëm Tillerson, që përdorin gjuhë të moderuar, të marrin situatën në dorë.” Por kërkohet natyrisht edhe nga fuqia mbrojtëse e Koresë së Veriut Kina, që të ndërmjetësojë. “Tani kemi një situatë, ku Këshilli i Sigurimit – ka vendosur sanksione kundër Koresë së Veriut pa u vendosur veto prej Kinës dhe Rusisë. “Kësisoj situata politikisht edhe në aspektin diplomatik është sjellë në drejtimin e duhur. “Kjo nuk duhet të çojë nga një përshkallëzim verbal drejt aktiviteteve ushtarake. Një gjë të tillë duhet ta ndalojmë patjetër”, theksoi politikani socialdemokrat.

Infografik Karte Raketenreichweiten Nordkoreas SPA

Ndërkohë kandidati i SPD-së për kancelar Martin Schulz akuzoi Trumpin se po e ashpërson konfliktin e Koresë së Veriut. “Ne jemi në një situatë, ku na duhet t’i themi edhe hapur qeverisë së SHBA-së, që kjo përplasje verbale e ashpërson situatën dhe nuk e zbut atë”, tha kryetari i SPD-së në Berlin. Qeveria federale duhet t’ia bëjë të qartë këtë Trumpit. Schulz përshëndeti ashpërsimin e sanksioneve kundër Koresë së Veriut dhe i kërkoi Kinës, që të verë në veprim influencën e saj. “Ajo që duhet të na shqetësojë, është se presidenti i SHBA-së bie në nivelin e diktatorit koreano-verior.” Këtë duhet t’ia themi qartazi Trumpit. “Kjo politikë e presidentit Trump nuk mund të jetë kurrë politika e europianëve, as politika e Republikës Federale të Gjermanisë”, tha Schulz.

Ministrja gjermane e Mbrojtjes, Ursula von der Leyen, e akuzoi Korenë e Veriut për shkelje të së drejtës ndërkombëtare dhe shprehu mirëkuptim për presidentin e SHBA-së. “Përsëritja e provave me raketat bërthamore nga Koreja e Veriut shkel të drejtën ndërkombëtare në fuqi dhe kërcënon paqen rajonale”, tha për gazetën “Passauer Neuen Presse” politikania kristiandemokrate.

Koreja e Veriut i përmbahet kursit

Koreja e Veriut pavarësisht sanksioneve ndërkombëtare prej vitesh po e avancon programin e saj të raketave dhe armëve bërthamore. Në korrik ajo testoi dy raketa ndërkontinetale, që sipas ekspertëve mund të prekin edhe kontinentin në SHBA. Trump në një deklaratë adresuar Phenianit tërhoqi vëmendjen për arsenalin bërthamor të SHBA-së, që është “më i fortë se kurrë” më parë. Po ashtu presidenti i SHBA-së kërcënoi, se SHBA-ja do të reagojë me “zjarr e indinjatë” ndaj provokimeve prej Koresë së Veriut. Si kundërpërgjigje Koreja e Veriut nga ana e saj kërcënoi me një sulm me raketë ndaj destinacioneve përreth bazës ushtarake të SHBA-së Guam në Paqësor.

Kosovë, Edhe një seancë pa rezultat

August 10, 2017 by dgreca

Kuvendi i Kosovës, nuk ka arritur as të sot të zgjedhë kryetarin e Kuvendit dhe nënkryetarët, pasi që në sallën e Kuvendit, nuk kanë qenë të pranishëm deputetët e koalicionit të Partisë Demokratike të Kosovës, Aleancës për Ardhmërinë e Kosovës dhe Nismas [PAN]. Aty nuk kanë qenë të pranishëm as deputetët e komuniteteve pakicë.

Të pranishëm në këtë seancë kanë qenë deputetë e Lëvizjes Vetëvendosje dhe ata të koalicionit ndërmjet Lidhjes Demokratike të Kosovës, Aleancës Kosova e Re, dhe Alternativës [LAA].

Kryesuesi i Kuvendit të Kosovës, deputeti Adem Mikullovci tha para 61 deputetëve të pranishme, se në mungesë të deputetëve nga koalicioni PAN, seanca ndërpritet dhe do të vazhdojë një ditë tjetër.

Në një takim konsultativ, të mbajtur të mërkurën, përfaqësuesit e koalicionit PAN, kanë njoftuar se nuk do të marrin pjesë në seancën e sotme konstituive, për siç kanë thënë, thirrjes arbitrare të saj nga ana e kryesuesit.

Për mosprezencën e deputetëve të koalicionit PAN, deputeti nga Lëvizja Vetëvendosje Glauk Konjufca, tha se ata të cilët janë duke i bojkotuar seancat e Kuvendit të Kosovës, duhet të japin përgjegjësi morale dhe politike. Ai tha se ata që po thonë se janë fitues të zgjedhjeve dhe që thonë se i kanë votat e mjaftueshme, nuk po vijnë në Kuvend për ta zgjedhur kryetarin e Kuvendit.

“Kjo është e papranueshme me standardet e demokracisë. Kjo është shkelje e rëndë e demokracisë, të mbahen peng institucionet për shkak të një emri dhe të bëhet sa më shumë kohë, që të takojë deputetë të caktuar në kafene, që me presion e shantazh t’i bindin ata për ta votuar një kryetar të papëlqyer të Kuvendit të Republikës së Kosovës. Ne e dënojmë këtë praktikë dhe kjo praktikë nuk duhet të zë vend në një shtete që i thotë vetes demokratik“, tha Konjufca.

Konjufca ka ftuar PAN-in që të ndërpresë bojkotimin e seancës konstituive, dhe ta propozojë kandidatin e tyre për kryetar të Kuvendit të Kosovës.

“Rregullat e demokracisë thonë kështu kur nuk i ke votat dhe kur dëshiron t’i arrish ato, duhet të bësh kompromis. Kompromisin që ne po ua kërkojmë atyre është që të mos e qesin për kryetar të Kuvendit [Kadri Veselin], një figurë që prej shumicës së deputetëve të Kuvendit të Kosovës është i papranueshëm”, tha Konjufca.

Kurse, Avdullah Hoti, deputet nga koalicioni i Lidhjes Demokratike të Kosovës, Aleancës Kosova e Re, dhe Alternativës [LAA], tha se ata të cilët nuk po vijnë në seancë të Kuvendit, tregon më se miri se kush nuk është duke bllokuar proceset për krijimin e institucioneve të reja.

“Ftoj deputetët e koalicionit PAN të jenë të arsyeshëm, të jenë prezent në seancë, të japin propozimin e tyre. Të dëgjojmë vullnetin e deputetëve të Kuvendit të Kosovës dhe të lëvizim përpara në themelimin e institucioneve të vendit. Kemi humbur shumë kohë, është dashur edhe Kuvendi edhe Qeveria të jenë funksional për gati tash e dy muaj. Kjo e bënë të qartë kush është i përgjegjshëm në themelimin e këtyre institucioneve“, tha Hoti.

Koalicioni PAN po synon që të ket;ë 61 vota e më tepër, si për zgjedhjen e kryetarit të Kuvendit, ashtu edhe për Qeverinë e re.

Por, deri me tash ky koalicion nuk ka dëshmuar se ka numrin e mjaftueshëm të votave.Në përpjekje për të siguruar votat e mjaftueshme, kandidati për kryeministër i koalicionit PAN, Ramush Hardinaj ka pasur takim me kryetarin e partisë Aleanca Kosova e Re, Behgjet Pacolli.

Zyrtarët e AAK-së kanë thënë se takimi i zhvilluar ka qenë konstruktiv, por nuk kanë pohuar nëse kanë marr një konfirmim nga AKR-ja se do të votojë të nominuarin për kryetar të Kuvendit nga PDK-ja, Kadri Veseli.

Sipas Kushtetutës, “Kryetari i Kuvendit propozohet nga grupi më i madh parlamentar dhe zgjidhet me shumicën e votave të të gjithë deputetëve të Kuvendit”.

Në këtë rast, Partisë Demokratike të Kosovës i takon ta propozojë kandidatin për të parin e Kuvendit të Kosovës.Kadri Veseli, i cili është kryetari PDK-së, për Lëvizjen Vetëvendosje është kandidat i papranueshëm dhe siç janë deklaruar ata nuk do ta votojnë në asnjë rast.Pa zgjedhjen e kryetarit të Kuvendit, nuk do të mund të vazhdohet me asnjë procedurë tjetër rreth formimit të institucioneve.Në rast të zgjedhjes se kryetarit të Kuvendit, më pas fillon faza prej 15 ditëve për formimin e Qeverisë.

Në bazë të rezultatit të zgjedhjeve, kjo e drejtë i takon koalicionit PAN (PDK, AAK dhe Nisma) si fitues i zgjedhjeve. Për formimin e Qeverisë janë të nevojshme të paktën 61 vota të deputetëve.(Kortezi(Arton Konushevci)

PAK REALITET NË LIDHJE ME BISEDËN TELEFONIKE TILLERSON-RAMA

August 10, 2017 by dgreca

-Deri tani pala amerikane nuk ka leshuar asnje deklarate. Pala shqiptare, historikisht, “e bën mizën buall” kur bëhet fjalë për takime ose biseda me zyrtarët e lartë amerikanë, pa dyshim, duket se biseda përmbante mesazhe të bukura të karakterit diplomatik nga përfaqsues të dy shteteve mike./

2-Frank-shkreli-2-300x183-1

Nga Frank Shkreli/Media të ndryshme shqiptare njoftuan të mërkurën lajmin e lëshuar nga Zyra e Kryeministrit Edi Rama në të cilin njoftohet se të mërkurën kreu i qeverisë shqiptare kishte marrë një telefonatë nga Sekretari Amerikan i Shtetit, Rex Tillerson. Thelbi i deklaratës së njoftuar nga Zyra e Kryeministrit shqiptar – pasi nuk kemi parë versionin amerikan të bisedës për t’i krahasuar është se Sekretari Tillerson e ka uruar Kryeministrin Rama për fitoren në zgjedhjet e 25 Qershorit duke shprehur, sipas njoftimit, “bindjen se mandati i fortë që ka marrë për të qeverisur e vetme, e obligon Partinë Socialiste të thellojë shpejtësinë e reformave, të pastrojë administratën nga të korruptuarit dhe të shënojë rezultate domethënëse në luftën kundër krimit”. Sipas njoftimeve të medias, Zyra e Kryeministrit të Shqipërisë bëri të ditur se ndërsa ka shprehur “mbështetjen e qeverisë amerikane në mandatin e ri qeverisës, Sekretari Tillerson i ka përcjellë zotit Rama edhe “përshtypjet shumë pozitive të Zëvendës Presidentit Mike Pence nga takimi i javës së shkuar në Malin e Zi dhe ka rikonfirmuar vullnetin amerikan për një vëmendje të përqendruar në zhvillimet në rajon”. Lidhur me rajonin, vazhdon njoftimi, kryeministri Rama, nga ana e tij, është “përqëndruar kryesisht te dialogu Kosovë – Serbi dhe nevoja për zhbllokimin e ngërçit rreth emrit të Maqedonisë”. Në njoftimin e Zyrës së Kryeministrit shqiqptar, thuhet gjithashtu se biseda mes Kryeministrit Rama dhe Sekretarit Amerikan të Shtetit, Tillerson është shtrirë edhe te roli i Shqipërisë në NATO e kontributi i saj në luftën kundër ekstremizmit të dhunshëm, për të cilat Sekretari Tillerson – sipas njoftimit – “Është shprehur me konsideratat më të larta”, ndërsa theksohet se Kryeministri Rama ka kërkuar prej kryediplomatit amerikan, “intensifikimin e bashkëpunimit me SHBA-të në sektorin e energjisë dhe posaçërisht të naftës e të gazit”, në bisedën midis dy zyrtarëve të lartë, që thuhet të ketë zgjatur 20-minuta.

Kjo, sipas njoftimeve në media, ishte në thelb, përmbledhja e bisedës telefonike Rama-Tillerson, ashtu siç është njoftuar nga zyra e Kryeministrit shqiptar, Z. Edi Rama, megjithse pala amerikane nuk dihet të ketë lëshuar ndonjë njoftim për këtë bisedë. Megjthse pala shqiptare, historikisht, “e bën mizën buall” kur bëhet fjalë për takime ose biseda me zyrtarët e lartë amerikanë, pa dyshim, duket se biseda përmbante mesazhe të bukura të karakterit diplomatik nga përfaqsues të dy shteteve mike. Por ka giasë që biseda telefonike mund të ketë qenë e një natyre dhe subjekti krejtë tjetër, që në thelb mund të mos ketë të bëjë, drejtë për drejtë, fitoren e Kryeministrit Rama dhe as me marrëdhëniet dy palëshe, por me ndonjë çështje tjetër që mund të prekë marrëdhëniet midis dy vendeve, qoftë edhe tërthorazi. Është pak vështirë të besohet se Sekretari Amerikan i Shtetit Tillerson i telefonoi Z. Rama për ta uruar për fitoren e zgjedhjeve gjashtë javë më vonë, ndërsa ai ishte në Guam, në mes të Paqësorit, duke u këthye në atdhe nga takimi i vendeve të ASEAN-it në Manila të Filipineve tre ditë më parë. Por pa dashur të angazhohemi në hamëndje të kota mbi mundësinë e diskutimit të çështjeve të tjera, që nuk përmenden në njoftimin e lëshuar nga Kryeministria, natyrisht detyrohemi t’i përmbahemi njoftimit zyrtar mbi bisedën telefonike Rama-Tillerson.

Zevëndës Presidenti Mike Pence dhe Sekretari Amerikan i Shtetit, Tillerson sot janë anëtarë të lartë të administratës së Presidentit Trump – zgjedhja e të cilit, kishte deklaruar Kryeministri Rama vitin e kaluar se – do të përbënte një rrezik të madh për marrëdhëniet shqiptaro-amerikane. Politikanët janë pragmatik dhe nuk mbajnë inate. Ndryshimi i politikanëve amerikanë, le të themi në krahasim me udhëheqës tjerë botërorë si Putin e Erdogan, është se në kryerjen e detyrës dhe në kontaktet e tyre me botën e jashtme, ata përfaqësojnë Shtetet e Bashkuara të Amerikës, popullin amerikan dhe interesat e vendit dhe jo ekskluzivisht presidentin në detyrë, ose ndonjë parti. Politikanët amerikanë, ashtu si edhe populli amerikan, janë pragmatik në jetë dhe në politikë. Ata e dinë se në zhvillimin e marrëdhënieve diplomatike, duhet të merren me cilindo udhëheqës dhe parti të zgjedhur nga populli shqiptar, pa marrë parasyshë nëse atyre personalisht u pëlqejnë ose jo politikanët shqiptarë të momentit, qoftë kryeministri, presidenti, ose kryetari i opozitës. Politika amerikane zhvillohet me objektiva afat gjata dhe njëkohësisht përfaqsuesit e diplomacisë amerikane janë të vetdijshëm se “ramat” dhe “bashat” e kësaj bote, a po kushdo tjetër — shkojnë e vijnë – ndërkohë që marrëdhëniet e ngushta midis dy popujve mbeten, pa marrë parasyshë se kushë gjëndet, për momentin, në krye të qeverisjes në Tiranë.

Shqipëria dhe shqiptarët, por sidomos udhëheqsit e tyre, duhet të jenë të vetdijshëm se as një bisedë në vetvete — madje edhe tepër miqësore telefonike midis Sekretarit Amerikan të Shtetit, Rex Tillerson me Kryeministrin e Shqipërisë, Z. Edi Rama dhe as një foto e Kryetarit të Partisë Demokratike të Shqipërisë, Z. Lulzim Basha me Presidentin Trump, pak para zgjedhjeve të fundit në Shqipëri, nuk bëjnë asgjë për të forcuar marrëdhëniet shqiptaro- amerikane. Marrëdhëniet ndërkombëtare dhe politika në përgjithsi nevojitë një formim të lartë politik. Tirana zyrtare do të çimentojë mëtej marrëdhënjet midis Shteteve të Bashkuara dhe Kombit shqiptar pikërisht kur të merret seriozisht porosia miqësore të Z. Tillerson që Shqipëria, ndër të tjera të, “Thellojë shpejtësinë e reformave, të pastrojë administratën nga të korruptuarit dhe të shënojë rezultate domethënëse në luftën kundër krimit”.

Washingtoni e ka bërë të qartë se i do shqiptarët të integruar plotësisht në organizmat euro-atlantike. Por, politika dhe diplomacia amerikane janë zhgënjyer shpesh herë, ashtu siç është zhgënjyer edhe populli shqiptar, nga “fjalët e mira e gurët në strajcë” dhe nga premtimet e pa realizuara për reforma nga ana e klasës politike shqiptare, të periudhës së ashtuquajtur post-komuniste. Thirrja e Z. Tillerson për thellimin e reformave, për pastrimin e administratës dhe për luftën kundër korrupcionit e krimit, është pjesë e këtij zhgënjimi prej më shumë se një çerek shekulli, por amerikanët me natyrën e tyre optimiste, nuk heqin dorë derisa të ketë shpresë për përmirësim. Prandaj, ka ardhur koha që në bisedat dhe kontaktet e udhëheqësve të Shqipërisë me përfaqsues të lartë amerikanë, të kihen parasyshë interesat e Shqipërisë dhe të kombit shqiptar dhe jo të individëve ose partive. Shqiptarët u ka dhënë atyre — për një kohë të caktuar — besimin e qeverisjes dhe të zhvillimit të politikës së mbrendshme dhe të jashtme të vendit, për të mirën afat gjatë të Shqipërisë dhe të shqiptarëve dhe ndër të tjera, edhe mandatin për të çuar përpara zhvillimin dhe përforcimin e mëtejshëm të marrëdhënieve shqiptaro-amerikane. Realiteti i marrëdhënieve të ngushta dhe historikisht miqësore midis Shteteve të Bashkuara të Amerikës dhe kombit shqiptar, është se ato nuk janë pronë as meritë ekskluzive e Partisë Socialiste dhe as e Partisë Demokrate dhe as e ndonjë udhëheqsi të veçantë të momentit. Por, janë marrëdhënie të forta dhe historike, që i kanë rrënjët në fillim shekullit të kaluar. Janë lidhje historike popull-me-popull, që mund të preken negativisht vetëm nga sjelljet e palës shqiptare, ashtu siç dëshmon historia e regjimit komunist shqiptar! Si rrjedhim, asnjëra palë në sferën politike shqiptare – qoftë nepërmjet një bisede me Sekretarin Amerikan të Shtetit, qoftë me një foto me Presidentin amerikan Trump — nuk mund të pretendojë se udhëheqsi i njëres ose tjetrës parti është “partner” ekskluziv në marrëdhëniet me Shtetet e Bashkuara.

Përsa u përket Shteteve të Bashkuara, ato e kanë bërë të qartë — qoftë administratat republikane qoftë ato demokrate — gjatë 27 viteve pas shëmbjes së komunizmit dhe rivendosjes së marrëdhënieve diplomatike shqiptaro-amerikane marsin e vitit 1991 — se Washingtoni konsideron partner të vërtetë e të besueshëm atë udhëheqës shqiptar i cili, siç është shprehur edhe Sekretari Amerikan i Shtetit, Z. Rex Tillerson në bisedën telefonike me Kryeministrin Rama do të “Thellojë shpejtësinë e reformave, të pastrojë administratën nga të korruptuarit dhe të shënojë rezultate domethënëse në luftën kundër krimit”. Zbatimi ose jo i kësaj porosie miqësore është, në të vërtetë, realiteti i marrëdhënieve të ngushta e miqësore tani dhe në të ardhmen midis Shqipërisë dhe Shteteve të Bashkuara dhe jo euforia e përkohshme rreth një bisede telefonike, ose e një fotografie me presidentin Trump, pa marrë parsyshë se kush është në krye të qeverisjes ose në krye të opozitës në Tiranë. Dhe nuk janë, domosdosmërisht, atributet personale dhe buzqeshjet — që zakonisht karakterizojnë bisedat dhe takimet diplomatike të rastit midis përfaqsuesve të lartë të dy vendeve –ato që përcaktojnë realitetin e marrëdhënieve midis Shteteve të Bashkuara dhe Shqipërisë.