Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

Rikthim në shtëpi apo hilja e radhës ?!

by

Nga Nebil Çika/Minerva/
Kryetari i PD-së Lulëzim Basha ka zgjedhur një simbolikë tërësisht antikomuniste për nisur ofensivën e tij opozitare “Drejt Lirisë” . Ai ka zgjedhur Shkodrën dhe revoltën antikomuniste te ndodhur 25 vjet qe kulmoi me hedhjen ne ere te simbolit te terrorit komunist bustit te diktatorit famëkeq sovjetik Stalin, gjë qe cofi ne burg organizatorët dhe autorët e sajë. Ngjarja më një simbolike të fortë antikomuniste , gjithashtu edhe qyteti e rrethi ku ndodhi ajo duket sikur janë zgjedhuar nga z. Basha jo pa q՗llim. Shkodran je nga simbolet e qëndresës por edhe e persekutimit komunist ne Shqipëri ishte edhe një bastion i PD-së deri në zgjedhjet e parafundit. Ne zgjedhjet e 2013 PD- e rrezikoi seriozisht Shkodrën duke mare rezultatin ,me te ulet elektoral ne 23 vite pluralizëm politik . Shkaku ishte mosmirënjohja dhe veçanërisht rrëshqitja majtas e PD-se gjatë qeverisjes së sajë. Shkodra përveç te qenit simbol dhe bastion është edhe termometri apo lakmusi politik i PD-së pasi rezultati elektoral ne Shkodër ka reflektuar ne mënyrë të vazhdueshme atë te gjithë Shqipërisë. Zgjedhjet e 2013 nuk janë i vetmi moment i ftohjes së PD-së me Shkodrën dhe krejt te djathtën politike e elektorale në të gjithë vendin. Ne vitin 1996 ne zgjedhjet lokale te zhvilluar ne vjeshtë Shkodra i dha goditjen e parë të fortë PD-së qe nga krijimi i sajë një paralajmërim qe u injorua pe rate qe do vinte pas 1997. Për këtë kishte një arsye të fortë. Si ne përzgjedhjen e kandidateve për deputetë edhe ne ato për pushtetin vendor PD-ja rrëshqiti fort majtas gjë që çoi në reagimin e Shkodrës. Z. Bersha doli atëherë me dy slogane politike e elektorale që trembën votuesin e deri atëhershëm te PD-së jo pa të drejtë . “Bashkë vuajtës dhe bashkëfajtorë” dhe “Me ne fitojnë të gjithë” ishin dy sloganet qe e bene PD-ne një han pa porta, pa filozofi të qartë politikë , te djathte jo e jo ! Ne zgjedhjet lokale te 1996 PD-ja humbi Shkodrën kalanë e antikomunizmit shqiptar , e cila zgjodhi me djathtas,pavarësisht dështimit e zhgënjimit qe pësoi edhe nga ajo zgjedhje për te njëjtat arsye si me PD-në. Sinjali ishte i qartë ! Pa përkrahjen e bazës se djathtë antikomuniste PD e ka te pamundur ta marre pushtetit apo edhe ta mbajë atë. 1997 dhe 2013 e tregojnë me se miri një gjë të tillë. Këtë e dine edhe kundërshtaret e sajë komunistë qe përpiqen me çdo kusht ta ndajnë PD-në nga baza e sajë antikomuniste dhe disa herë ja kanë dalë pasi ka qenë vetë PD që ua ka lehtësuar punën me largimin dhe rrëshqitjen e sajë majtas.
Ne fjalën e tij në Shkodër kryetari i Ri i PD-së Lulzim Basha paralajmëroi një “rikthim te mundshëm në shtëpi te PD-së. Ai vlerësoi demonstratën antikomuniste të Shkodrës të Janarit 1990 por theksoi se PD është partia e Lëvizjes Studentore dhjetor 1990, një vit me vone se Shkodra. Edhe pse pasojnë njëra tjetrën, dy lëvizjet, kane ndryshime thelbësore. E para u organizua nga qytetarë shkodrane kryesisht kundërshtarë te regjimit dhe ish të përndjekur politikë dhe organizatorët e autorët e sajë u dënuan e ndëshkuan pa mëshirë nga regjimi komunist .Tjetra e dhjetorit u organizua nga studentë pedagoge e intelektuale te konsideruar si njerëz te pushtetit komunist te cilët nuk u dënuan nga regjimi, por ftuan të bëjnë partinë e tyre. Një ndryshim i madh ky midis dy lëvizjeve ndoshta edhe pers hak te rrethanave me te renduar te regjimit një vit me vonë. Dikush mund te ma hedhe poshtë këtë te fundit pasi mund te me sjelle si shembull një tjetër ndëshkim edhe me te rende për Shkodrën katër muaj me vonë , Masakrën e 2 prillit 1991. Serish regjimi nuk e toleroi e as e fali Shkodern antikomuniste . 4 djem te sajë u vranë serish pasi nuk parakun vazhdimin e pushtetit komunist pas zgjedhjeve të para. Shkodra dhe gjithë antikomunistet shqiptar kishin 50 vjet qe e prisnin ketë ditë. Serish nga të vrarët asnjë komunist apo bir komunisti përkundrazi djem te ish te burgosurve politikë ! Te jete prapë rastësi ?! Kam vene re se drejtuesit e PD-se përfshi edhe Bashën e nisin historinë e PD-së tek lëvizja e dhjetorit 1990 gjë që ne fakt është e saktë si kohe fizike por nuk është korrekte politikisht dhe elektoralisht . Si demonstrata qe Basha përkujtoi i dje ne Shkodër qe daton para lëvizjes se dhjetorit 1990 Shkodra dhe Shqipëria ka edhe shume te tjera. Eshtë Postriba dhe Malësia e Madhe, Mirdita dhe Zhapokika. Spaçi dhe Qafe Bari eje. Janë mijëra te vrarë te burgosur internuar e persekutuar ne themelet e te djathtës shqiptare. Ka një gabim thelbësor ndoshta edhe te qëllimtë ne perceptimin ne origjinës njëherazi edhe ekzistencës se PD-së. Përcaktimi me i saktë do të ishte antikomunizmi , se ne fakt ky e ka mbajtur ne këmbe sa here ajo është rrezuar për vdekje nga goditja e kundërshtarit edhe për faj të sajë. Ne se nuk është antikomuniste atëherë perse duhet te ekzistojë? Për komuniste ja ku e kemi PS-në. Edhe ajo ka pranuar pluralizmin , ekonominë e treguat dhe demokracinë sipas mënyrës se saje. Antikomunizmi bën diferencën. Ne kohën kur PD i vidhet atij ka përfunduar keq e me keq, si në 1997 apo 2013. Shkodra, Kavaja dhe te tjera bastione antikomuniste e kane paralajmëruar te dy herët .
Në krye të radhës shpreha jo pa frike dyshimin tim në se ky veprim i z. Basha mund te jete edhe hilja e radhës e PD-së për te djathtën antikomuniste dhe për këtë kam arsye dhe argument. Sa herë PD-ja ka qenë në opozitë dhe ka kërkuar te marrë pushtetin është mbështetur fort teka antikomunistet historike dhe sa here është larguar nga ata ka renë nga pushteti. Ne zgjedhjet e para pluraliste te 31 marsit 1991 PD humbi zgjedhjet( e vetmja parti antikomuniste në të gjithë lindjen) pasi ishte e distancuar fort nga antikomunistet historikë ish të përndjekurit politikë. Po kështu edhe ne 1997 e 2013. Ne fakt PD-ja ka pasuar me shumë retorikë me shumë se aksion antikomunist. Për të qenë i sinqertë sa herë ka qenë në pushtet PD-ja e ka harruar antikomunizmin dhe i është kthyer, motamo si sot në Shkodër. Nuk dua te paragjykoj z. Basha te cilin e njoh si bure te fjalës por i “djegur nga qulli jam i detyruar ty fry kosit. Lidershipi i PD ka manifestuar deri tani , një mosmirënjohje te pa pare sidomos ndaj antikomunisteve historikë një karakteristike tipike komuniste e ngjitur nga e kaluara. Unë besoj se z. Basha per moshën , edukimin dhe ambientin nga vjen ne politike ka pak ose aspak lidhe me komunizmin dhe tiparet politike te tij . Kjo me bën të besoj që ky është një kthim ne shtëpi, një fillim i ri PD –elektorat qe pritet te reflektohet edhe ne filozofi , program politik dhe përfaqësim politik te sajë ne se do që ofensiva e nisur nga Shkodra te jete e suksesshme. Kujdes , Shkodra dhe gjithë e djathta shqiptare nuk ,besoaj se do ta hajë për te tretën herë, “sapunin për djathë” !(Marre nga MINERVA)

CHARLIE JAM UNË!

by

Arti e kultura, artistët shqiptarë në përgjithësi me të vërtetë janë një “Charlie” në llojin e vet, ndërkohë që hipokrizia jonë është një histeri kolektive aq e papërgjegjshme saqë kemi guximin ta shpalosin edhe në Paris./
Nga KOLEC TRABOINI/
E kuptoj kryeministrin shqiptar që u gjend në solidaritet e në marshimin që u bë në Paris me nisiativën e presidentit francez François Hollande. Është e kuptueshme dhe e mjaftueshme, sepse Franca është vendi i lirisë së vërtetë të mendimit dhe shprehjes së lirë të ideve në barazi të plotë dhe pa asnjë pengim. Por e kuptojmë edhe si një artist, piktor që ka jetuar në rrugët e Parisit, e ka ndjerë atë klimë e mjedis lirie që të jep krah dhe frymëzim për të guxuar e për të mos pasur frikë në synimet e artit. Ky solidaritet është i dobishëm megjithëse edhe në rastin e Ramës si kryeministër ka një defiçencë jo të vogël, me shkakun se ai shkon në mbrojtje të një kauze të lirisë së shprehjes dhe shkrimit kur në vendin e vet ka një humbellë në këtë drejtim. Nuk e di sa e ka ndjerë diferencën, por shtypi në Shqipëri, është afirmisht e lexueshme dhe e kuptueshme se nuk është i lirë. Jo se këtu ligjet e lirisë së shtypit nuk ekzistojnë, por se këtu shtypin dhe median i kanë krijuar jo si një armë për lirinë e qytetarit, por si një vegël me të cilën partitë të realizojnë qëllimet e veta për marrjen e pushtetit dhe gëzimi i privilegjeve që të sjell ky pushtet. Pra anipse vendi i Ramës dhe solidariteti i tij në marshimin e Parisit ishte legjitim, ai ishte gjithësesi i mangët. Në Francë obskurantizmi pleksur me terrorizmin kërkuan ta vrasin lirinë e të shprehurit dhe disi ia arritën, sepse masakra e 7 janarit ka lënë kudo një ndjesi frike e tmerri se deri ku shkon instikti i hakmarrjes barbare. Marshimi nuk është se tregoi forcë, por ishte një mënyrë për të dalë nga gjendja e shokut, ngaqë u pa kaosi i krijuar nga tre terroristë dhe policia franceze, për t’i thënë gjërat hapur, u gjend në befasi dhe e papërgatitur, madje vuri në lëvizje një makineri të rëndë me mbi 80 mijë policë dhe u deshën tre ditë që kjo tragjedi të merrte fund me 17 viktima. Marshimi ishte si të thuash një qetësim i frymëmarrjes, qetësim i qytetarëve e presidenti francez, që situata të mos përshkallëzohej bëri deklaratën publike se kjo masakër nuk kishte të bënte me myslimanët, por me terroristë. Një thënie e mençur e në kohën e duhur. Pra anipse terroristët u hakmorën barbarisht për vizatimet në “Charlie Hebdo” ata nuk përfaqësonin fenë siç pretendonin, por thjeshtë një organizim terrorist. Po si u mor ky mesazh nga tanët, pra ata që konsiderohen përfaqësuesit apo të deleguarit tanë në pushtet? Mesa duket ata as që e nuhatën përse e tha këtë fjalë në theksim presidenti francez dhe, sikur të thoshte të kundërtën, këta tanët sajuan një grup me katër barinjt të katër perëndive, myslimane, ortodokse, katolike dhe ajo e dervishëve dhe me veshjet e tyre na u shfaqën në Marshimin e Parisit madje me pompozitet sikur po çudisnin botën. Shumëkush mbase edhe kanë pyetur se përse ky delegacion kaq i rëndë nga një vend kaq i vogël që nuk ngre asnjë peshë në arenën evropiane. E megjithatë u gjendën, e megjithatë në sajë të grupit të servantëve të medias shqiptare për pushtetin e politikën, në Shqipëri na transmetuan “mesazhin” që këta katër barinjtë e grigjave te feve i paskan përcjellur botës dhe bota që na qënka “mahnitur” nga kjo “tolerancë” ngjyra ngjyra. Se pari duhet thënë se në Paris nuk ish përsëritur nata e Shën Bartolemeut, nuk ishte çeshtja protestanë e katolikë, nuk kishin luftuar e vrarë tempollarë kryqëzatash me myslimanët e shkretëtirave, pra nuk kishte ndonjë krisje fetare në zemër të Europës, që ne të shkonim me salvaxhentet tona dogmatike për t’u mësuar francezëve se si duhej ta kishin tolerancën, si duhej t’i zgjidhnin punët në mes të sekteve të ndryshme fetare, e kujt, Francës. E pikërisht ne që nuk jemi në gjendje të merremi vesh me njeri tjetrin as në plan laik e as ne plan fetar. Këtu hipokrizia është në shkëlqim e për këtë me të vërtetë mund të jemi më të parët e Europës, sepse të zezën e shesim për të bardhë dhe anasjelltas. Kryekreje se atë mall të vjetruar së tepërmi me emrin tolerancë mund ta reklamojnë tek ata që nuk na njohin, ta zëmë në Afrikë, por Europa na njeh më së miri. Në planin laik ne e kemi tolerancën zero në mes të dy forcave politike pozitë-opozitë, nuk dimë të merremi vesh për asgjë, i mjeri popull e sheh veten në mes të dy forcave politike që kanë për qëllim pushtetin dhe që e majta merr veprime radikale si e djathtë. Kërkojnë të privatizojnë edhe shëndetësinë sipas një ministri, Arben Demeti, që as nuk e ka idenë e programit politik të partive të majta. Përkundër kësaj e djathta që tanimë ka kaluar në opozitë mbron problematikat që konsiderohen të majta. Këto sikur kanë një top dhe hidh e prit tek njeri-tjetri. Si mund pra këta qeverisësit e politikanët tanë të shkojnë për të treguar ndonjë farë vlere në marshimin e paqes e kundër dhunës në Paris. Akoma më tej në këtë Shqipërinë tonë nuk kemi një media të lirë, të gjitha janë blerë, a më saktë janë vetëshitur. Janë tellallë të politikës. Pra për çfarë duhej shkuar për të qenë solidarë për shtypin e lirë kur vetë media shqiptare është kokë e këmbë shërbëtorja e bindur e politikës. A e dinë qeveritarët tanë se televizioni francez 24 me lajme anglisht, kur po zhvillohej marshimi, dha një tabelë për të treguar se dhe një lloj hipokrizie në mes të atyre të huajve që janë shfaqur solidarë për këtë marshim, duke e ilustruar mendimin me disa tabela treguese për lirinë e shtypit të këtyre vendeve. Ishin 5 klasifikime me ngjyra sipas lirisë e ndalimeve të shtypit e medias, e bardhë, e verdhë, portokalli, e kuqe dhe e zezë. Vendi i Shqipërisë sa i përket lirisë së medias dhe e shtypit në përgjithësi, ishte tek ngjyra portokalltë, që nëse i ndajmë në përqindje vendi ynë shkon në 50 përqind i lirë. Ku vemi kësisoj? Çfarë mund t’i tregojmë botës kësisoj? Për çfarë modeli shqiptar bëhet fjalë? A jemi për t’u dhënë mend të tjerëve apo për t’u qarë me lot. Por them se edhe ky klasifikim është disi i toleruar sepse në Shqipëri media është mbi 90 përqind e manipuluar nga politika dhe qeverisja dhe me pronar biznesmenë që nëpërmjet lajkave që u bëjnë pushteteve përfitojnë të ardhura të mëdha, sepse po të mos ishin përfitimet nga shteti shqiptar nuk mund t’i mbanin mediat e tyre në këmbë. Kjo thotë gjithçka e ne në vend të marrim mësime prej heroizmit dhe martirizimit të ekipit të revistës “Charlie Hebdo” shkojmë të shesim dokrra lisi në Paris. Në aspektin fetar nuk jemi më mirë. Është e vërtetë që e kemi të ndarë shtetin nga feja, por ama shteti i përkëdhel drejtuesit e institucioneve të kultit dhe bën edhe atë që nga taksat e popullit i darovit këto institucione duke qenë shtet laik. Këto institucione nga ana e tyre marrin edhe donacione nga jashtë çfarë është një problem i madh, sepse donacionet i kanë brenda edhe kushtëzimet e veta. Ata, çobanët e grigjave të Zotit mund të duken të qeshur para kamerave në Paris, por ama problemet janë këtu e nuk i morën me vete. Se gjithkush e di ngatrresën e fundit me Kishën e Shën Shtjefnit në kalanë e Shkodrës për të cilat pretendon edhe komuniteti mysliman dhe përçarja është e madhe madje edhe e ashpër e nervoze me fjalë. Të gjithë e dinë se si u ngritën myslimanët e Shkodrës me klerikët e vet për shtatoren e Nënë Terezës në hyrje të qytetit, të gjithë e dinë se si e rrëzoi “nata” shtatoren e Nënë Terezës në Mitrovicë, të gjithë e dinë se sa shqiptarë kanë shkuar e shkojnë të nxitur prej imamëve të papërgjegjshëm në Irak e Siri duke u bërë vrasës, të gjithë e dinë se çfarë bënë fetarët ortodoksë që morën eshtrat e shqiptarëve e mbushën me to varret e ushtarëve grekë. Të gjithë e dinë edhe reagimin e Forumit Rinor Mysliman në Kosovë që doli hapur në përkrahje të terroristëve dhe duke e konsideruar të drejtë masakrën që u bë në Paris, e kjo është qershia mbi tortën demagogjike të përrallës “mbi tolerancen” me të cilën na mburren aq shumë sa na u bë e neveritshme si term. Po atëherë pse i mori pushteti shqiptar katër udhëheqësit fetar në Paris, përse shkuan, kush i ftoi, shkuan me mesazhin e shtypit të lirë, lirisë së mendimit, apo për të treguar tematika të tjera që nuk ishin në opsionet e Parisit. Sepse, siç e thamë që në krye, presidenti francez e kishte bërë të qartë se nuk kemi të bëjmë me një çeshtje fetare. Pra e parë në këtë aspekt ishte një shkuarje kot, për një spektakël veshjesh priftërore, hoxhore dhe dervishore. Për çfarë tjetër. Kush ishte vrarë në Paris? Ndonjë peshkop? Mos ishte bërë masakër në ndonjë kishë, xhami apo sinagogë? Kishte ndonjë përplasje fetare fatale në Francë që këta tonët me shembullin e vet të madh do t’i paqetonin gjakrat. Asnjë motiv nga këto nuk qëndron. Sepse po të kishte ndodhur ndonjë krisje fetare në Francë, së pari do të gjendej menjëherë Papa i Romës, gjithashtu kryetari i Ortodoksisë në Patriarkanën e Stambollit, do të vinte i pari i fesë Ortodokse ruse nga Moska po edhe i Budizmit nëse nuk do të protestonte Kina. Por Papa Francesku i kish peshuar punët mirë, se nëse do të kishte shkuar do të tingëllonte si një masakër fetare prandaj nuk shkoi. Po këta tanët ku dinë nga politika e hollë. Këta i bien trashë e trashë. Dhe shkuan. Shkuan në një marshim për lirinë e shtypit e medias, për lirinë e mendimit, kundër obskurantizmit madje kundër çdo lloj obskurantizmi pa asnjë dallim qoftë edhe fetar. E megjithatë dikujt i intereson të dalë e të shesë sapunin për djathë në Europë. Dhe meqë andej u panë me skepticizëm se cilin paska ka marrë malli të shohë priftërinj e hoxhallarë apo dervishlerë nëpër rrugët e Parisit, se ishin edhe në zi njerëzit e jo në ditë festash e paradash. Dhe megjithatë shkuan. Nuk harruan të marrin me vete edhe disa gazetarë të njohur si kalemxhinj e fjalamanë partish që i lëpihen pushteteve prej të cilave përfitojnë dhe nuk kanë të bëjnë në asgjë me shtypin e lirë për të cilin u martirizuan gazetarët e kartonistët e “Charlie Hebdo”. Edhe këta gazetarë shqiptarë, sejmenë partish e qeverish shkuan për turizëm. Se ne shqiptarët, bujarë me paratë e shtetit, e kemi zakon t’i darovitim shërbëtorët e tarafin, por jo ata që nuk kanë mendjen tonë e nuk na përkulen deri në tokë. Nëse do te flisnim për “Je Suis Charlie” do të thonim se Charlie sot në Shqipëri janë mediat që përdhunshëm në stil taliban i kanë kthyer në shërbëtorë të politikës, është Kinostudio, ajo vepër arti e qendër kinematografike që e shkatërruan mediatikët sejmenë të politikës, janë edhe shkrimtarët dhe artistët shqiptarë të cilëve qeveria e djeshme u mori ndërtesën të cilën sipas disa të dhënave jo zyrtare qeveria e sotme do t’ia kalojë në përdorim ambasadës franceze. Nëse ndodh kjo e konsiderojmë një masakër në mes të Tiranës, një turp për Francën e lirive e mendjeve të ndritura, që i dha dritë njerëzimit, sepse ajo po i vë kulturës shqiptare një prangë dhe shkrimtarët e artistët shqiptarë paskëtaj kanë të drejtë të thonë me zë të lartë: “Je Suis Charlie”- pra jam unë, edhe mua më kanë vrarë!

Serbët i vret murtaja e bardhë, çdo vit për 35.000 më pak

by

Sipas të dhënave të fundit mbi popullsinë të Institutit Republikan të Statistikave, në Serbi në vitin 2013 kanë shkuar nga kjo botë 100,000 njerëz, ndërsa vetëm 65.540 foshnje janë lindur. Kjo do të thotë se shteti për çdo vit mbetet pa një qyteti të madhësisë së Kovinit, Pozhegës apo Nova Varoshit. Është tashmë e qartë se lajme të mira për një të ardhme të afërme nuk do të ketë. Të dhënat demografike për 2014, të cilat do të përpunohen dhe publikohen në fillim të këtij viti do ta dëshmojnë një gjë të tillë./
NGA ISMET AZIZI/
Ekspertët e statistikës kanë llogaritur se në fillim të viti 2014 në Serbi kanë jetuar saktësisht 7 146 759 njerëz. Kjo tashmë seriozisht ka lëkundë rezultatet e regjistrimit të cilat janë ende taze, të cilat tregojnë një shifër prej 7.2 milionë.
Në hartën e Republikës së Serbisë janë 1458 vendbanimeve në të cilat nuk është lindur asnjë fëmijë. Në dhjetë vitet e fundit kanë shkuar jashtë Serbisë për të jetuar dhe punuar 146,500 njerëz të arsimuar, të cilët kanë qenë në kulmin e pjekurisë riprodhuese, shkruan portali sandzakonline.
Masat e mëparshme të politikës popullative, të cilat me më shumë ose më pak entuziazëm zbatohen për më shumë se një dekadë nuk kanë dhënë pothuajse asnjë rezultat. Situata veçanërisht është alarmante sidomos në zonat rurale, ku vaji i foshnjës –është një mrekulli. Ekonomisti Mirosllav Zdravkoviq thotë se fshati është qelës për stabilitet demografik të Serbisë.
Lufta për natalitet, tashmë është e qartë, nuk do të jetë e lehtë edhe në qoftë se shteti del shpejt nga kriza ekonomike. Arsyet për rënien e numrit të fëmijëve janë të shumtë, dhe do të duhet bërë shumë përpjekje dhe agjitacion që situata të kthehet për të mirë.

Mosha mesatare e popullsisë
Viti Meshkuj Femra gjithsej
1953 28.4 29.9 29.4
1961 29.6 31.4 30.5
1971 31.5 33.3 32.4
1981 32.8 34.6 33.7
1991 33.9 36.0 34.9
2002 39.0 41.5 40.2
2005 39.3 41.8 40.6
2009 39.9 42.5 41.2

Si është zvogëluar numri i popullsisë
Viti Nr. i pop. kah mesi i vitit Të vdekur Të lindur
1999. 7.540.401 101.444 72.222
2000. 7.516.346 104.042 73.764
2001. 7.503.433 99.008 78.435
2002. 7.500.031 102.785 78.101
2003. 7.480.591 103.946 78.101
2004. 7.463.157 104.320 78.186
2005. 7.440.769 106.771 72.180
2006. 7.411.569 102.805 70.997
2007. 7.381.579 102.805 68.102
2008. 7.350.222 102.711 69.083
2009. 7.320.807 104.000 70.299
Burimi: Enti i Statistikave të Serbisë
Me këtë qëndrim të një numri të madh të ekspertëve të statistikës dhe të demografëve pajtohet edhe Jelena Zharoviq, sociologe dhe studiuese e trendëve demografike. Ajo vë në dukje se në politikën popullative ndikojnë një numër faktorësh të cilët janë të sferës së vlerave sociale.
– Përvojat e ndryshme nga bota tregojnë se stabiliteti ekonomik dhe standard i lartë i një vend nuk do të thotë domosdoshmërish që ndikon në rritjen e popullsisë – shpjegon Zharoviq.- Shembulli më i mirë është ai i vendeve skandinave dhe shteteve tjera evropiane, gjithashtu shënojnë rënie të popullsisë. Nxitja e lindshmërisë patjetër duhet të ndiqet edhe modeli i caktuar kulturor, i cili duhet të korrespondojë me kushtet në të cilat jetojmë. Vetëm me ndërtimin e saj mund të priten rezultate pozitive, përfundon sandzakonline.

Pena e gazetarve nuk do te shteroi per fjalen e lire

by

Nga Illo FOTO/
Bota u trondit nga sulmi i pergjakshem xhihadist, mbi redaksine e revistes se famshme franseze “ Charle Hedbon “.U vrane gazetare dhe police, dy strulkturat me te fuqishme, qe perfaqesojne popullin, ne te mire dhe ne te keqe.I vrau injoranca , pabesia, urrejtia patologjike e nje rrace, qe sot ka zevendesuar nazizmin. Nuk eshte hera e pare , qe vriten gazetare dhe police. U vrane te dy, ne te njejten kohe dhe ne te njejtin vend krimi. Terroristet xhihadiste nuk e durojne kulturen, shtetin me rregulla dhe civilizilmin. Ata jane dore, qe mbetet ne hanxhar dhe syri ne shinjester, per te ndalur zhvillimin dhe emancipimin e shoqerise njerezore, qe fillon me fjalen e lire .
Terroristet nuk kane fytyre. Identifikohen vetem me masken e zeze . Keshtu njohin njeri tjetrin. Keshtu i njef dhe bota. Masken kesaj specie ja kane grisur gazetaret dhe policet.Terroristet kane dale me fytyren natyrale, kur kane qene objekt i punes fisnike te policeve dhe gazetarve. Terroristet nuk kane date dhe venlindje , ata jane frymore , qe kane lindur si opozite e pa pajtushme me njerzit dhe me perparimin shoqeror . Sa me i madh perparimi , aq me i eger dhe me brutal terroristi . Terroristent nuk kane as fe . Islamizmin , kete fe te admirushme dhe paqesore , edhe kur vishen imame , ata e perdorin si mburoje , ndaj plumbave , qe u drejtojne popujt, nepermjt organizmave popullore civile, policore dhe ushtarake.
Gazetari i famshem Umberto Eco shkruan “ Eshte nje forme e re nazizmi , me metodat e veta te cfarrosjes dhe vullnetin apokaliptik ,kerkon te marri kontrollin e botes “ . Ne kete veshtrim te Ecos , terrorizmi ka marre pamjen e nje fuqie financiare , ushtarake me strategji te percaktuar qarte . Terrorizmi nuk lindi sot , por sot nga fenomen , u shndrua ne fuqi te armatosur me te tera armet moderne , por me perparesi te hanxharit , qe masakron dhe pret koka njerzish paqesore . Shume rralle ndodh , qe terroristet te merren me ushtarake . Preja e tyre jane civilet, mundesisht sa me te brishte dhe sa me te civilizuar .
Rraca terroriste nuk ka shume nevoje per lidere . Ata lider dhe ideollogji kane krimin makaber . U vra Bin Laden dhe shumica e bashkepuntorve te tij , por terrorizmi mbeti po ai , duke krijuar dhe shtetin e profilizuar terrorist te ISIS-it. Kur terrorizmit i pret nje koke , lindin dy ne vendin e prere . Ky rigjenerim dhe riorganizim i terrorizmit , kerkon tjeter impenjim dhe kundervenie nga antiterrorizmi global i popujve , qe gjenden seriozisht te kercenuar . Eco e krahason terrorizmin me nazizmin e ri , por ushtari nazist nuk e njifte sulmin kamikaz . Keta mbijne aty ku nuk e pret dhe megjithse disponojne arme te sofistikuara , nga urrejtia patologjike, e kthejne veten ne arme . Ata nuk e duan jeten, madje te tyre aq me pak . Ne c’do moment mund ta flakin ate , si nje levere pa vlere dhe e tille eshte normlisht jeta e tyre , por ajo jete e cvleftesuar , ka shkaketuar mijra viktima dhe miliarda vlera materjale , qe nga 11 Shtatori i zi 2001. Ne kete kuptim lufta e shpallur nga terrorizmi , nuk njef armepushim , si te gjitha luftrat klasike . Ajo nuk nderpritet as diten as naten ne te kater anet e Globit.
Ne te njejtin shkrim , Eco citon : “ Perspektiva , qe qyteterimi perendimor ne krize te behet aleat me vendet arabe , eshte fantapolitike romanesh . Shkrirja ne nje e qyteterimeve , eshte nje gje qe mund te ndodhe fale migrimeve . Kur ne Itali te kete 50 milion extrakomunitare dhe 10 milion italiane , do te ndodhi ajo , qe ka ndodhur dy mije vjet me pare “ . Me kete fraze , Eco na thote se njerezimi duhet te pergatitet , per nje lufte anti terroriste te ashper dhe pa fund .
Nuk besoj te jete njeri kunder gazetarit Eco dhe nuk eshte vetem ky , qe jep vleresime te tilla. Gjithe bota zien nga urrejtja popullore , per rracen e eger te terrorizmit xhihadist . Kjo situate alarmi , ka nxjerre ne rendin e dites forcimin e shtetit ligjor , ne te gjitha hallkat dhe vendet . Kjo nevoje behet dhe me imperative nga fakti se terrorizmi ka krijuar struktura te qendrushme globale dhe ne kohe relativisht te aferta , ndodhen ngjarje tragjike ne Amerike , Gjermani , Spanje , Angli dhe tani , ne France.
Terorizmi ka fituar teren nga shteti i dobet dhe pa garanci , per jeten e qytetarve . Te tera ngjarjet i kane gjetur ne befasi shtetet perkatese . Dobsia e shtetit, eshte kopshti ku rritet dhe harbohet terrorizmi vendes dhe nderkombetar . Nje nepunes shteti , nga me te zakonshmit , behet dere e hapur ose barrjere e aktit terrorist . Mekanizmi i madh i shtetit , perbehet nga burgji te vogla . Liberalizimi i shtetit dhe i ligjeve te tij , vecanerisht instalimi i kultures se mos zbatimit te ligjit , qe ne dukje te pare duket e pa rendesishme , eshte nje dere e hapur per nje masaker te madhe . Asgje nuk ndodh rrastesisht , por ka ne baze nje segment qe nuk funksionon . Keto te cara cfrytezon njeriu , qe pergjon. Kur flasim , per liberalizim te shtetit , nisemi , qe nga ligji per te drejtat dhe lirite e personit dhe deri tek rojet e sigurise te fabrikes .
Shoqeria nuk do kthehet pas se duan terroristet. Njerzit e ndershem te punes dhe te dijes nuk kane nevoje per liri dhe te drejta te teperuara . Fjala vjen nuk u intereson liria e ekzagjeruar e mbajtjes se armeve nga civilet , as nuk bezdisen nga liberalizimi i perdorimit te armes nga forcat e sigurise . Nuk bezdisen nga rregullat, per udhtimet me trena , avione dhe vaporra . Jane falanga shteterore , qe i liberalizojne keto ligje dhe rregulla . Ne keto rraste , terorizmi nuk ka pse ta vrasi mendjen , per te depertuar ne jeten tone , qe presupozohet te jete e qete dhe e garuantuar . Terrorizmin e mirseardh c’do leshim ndaj ligjit dhe rregullave . Sejcili leshim shteteror , eshte nje terrorizem i vogel , qe besohet te mos kete ndodhur rastesisht , por i kapur nga terrorizmi global.
Lirite dhe te drejtat jasht caqeve normale i kerkojne njerzit anarshiste, dembele, te cthurur, me moral te dyshimte dhe ata , qe kane vene jeten ne hipoteke , ne sherbim te asgjeje dhe te askujt . Kamikazi nuk eshte fenomen , qe e sollen kohet moderne , por fenomeni dolli nga kontrolli , deri sa kamikaze jane rekurtuar edhe gra, qe realisht jane burimi i jetes njerezore . Ne mase te konsiderushme terrorizmi lidhet me emigracionin . Si do te jete politika migratore , ende shtetet jane ne diskutime te stergjatura . Politika liberale ndaj emigrcionit besohet se i ruan me pak balancat e sigurise , ndaj atyre polikave , qe e konsiderojne migrimin , si industri , ku funksionojne struktura pa fund , shume here parazite .
Ne luften ndaj terrorizmit nuk ka dualizem . Ligji dhe drejtesia duhet te jene ne unitet me forcat e sigurise kombetare , te c’do vendi . Terroriste jane ose rekurtohen edhe vete njerzit , qe japin drejtesi . Me qendrimet dualiste ndaj te drejtave dhe ligjeve te tjera te sigurise , shteti trembet nga fakti se mund te quhet shtet policor dhe polici , e perdor armen me druajtje , ose nuk e perdor , deri sa i merret jeta, sepse gjykohet per shkelje te te drejtave te tjetrit . Nje nder paradokset me te medha te te gjithe shekujve eshte fakti , kur te drejtat e kriminelit vihen ne te njejtin plan me policin e sigurise se popujve . Civili i armatosur pa leje , nuk ka pse te mos konsiderohet terrorist shume i rrezikshem . Me ate lloj monstre nuk perballet as avokati , as gjykatsi , por polici i popullit . Perdorimi i armes eshte ceshtje momenti, qe domosdo duhet t’i lihet policiit , per ta zgjidhur . Polici perfaqeson popullin , krimineli nuk perfaqeson as veten , sepse vdekjen e ka marre mbi sy . Me sa duket , mendimi terrorist ka depertuar deri ne kupolen e codeve .
Mjafton te kete nje krisje te vogel , ne trajtimin ekstrem te policit dhe terrori e gjen vete terrenin , te rrjedhi me shpejtesine e zhives . Terrori ka bere hatane edhe nga format spontane , nga njerez te cekuilibruar , qe lihen te qarkullojne te lire , gjoja nen etiken e ligjit per te drejtat e personit . Pa pritur, jepen lajmet drithesruse te zbrazjes se automatikeve mbi femije , punonjes , udhetare . Arsyetimi eshte ne maje te gjuhes: Ndodhi nga njeri depresiv ose i cekuilibruar . Keto gjera kane ndodhur dhe do te ndodhin , por nga njerez , qe nuk jane diktuar si te tille , perpara se ngjarja te ndodhi . Qytetarit nuk i duhet se nga kush ndodhi . Tragjedia nuk zbutet nga autori i saj . Nuk ka pse te ndodhen ne mes te shoqesrise njerez te dyshimte . Minimumi duhet te monitorihen rrepte . Shteti nuk ka pse t’i kursei parate , per sigurine . Te paret kane thene : Ha pak dhe blij bicak, pra blij mjet per te ruajtur koken . Qytetaret kohore , kokat ja kane dorezuar, pa kusht , shtetitt te tyre!
Me rrastin e ngarjes tragjike te Frances , u solidarizuan gjithe bota me viktimat e pa fajshem . Solidarizusit , nuk fajesuan vetem terristet , por dhe shtetin francez. Terroristi urrehet , por s’ka pse te gjykohet . Gjykohet shteti dhe organet e posacme , qe lene te cara ne zinxhirin e masave te sigurise , duke perfshire dhe sherbimet sekrete . Nje redaksi si ajo , qe ishte ne qender te kercenimit , gjoja nga mbrojtesit e Islamit, lipsej te kishte siguri apsolute . Eshte e sigurte se te tere terroristet , qe behn kamikaze , nuk kane qene as ne nje xhami , ose institucion fetar te c’do ngjyre . Ata jane ateiste te regjur , por te etur per gjak perendimori . Keshtu do te vijoi te zhvillohet jeta , parashikon , me shume vertetesi , Eco .
Natyrisht shteti prandaj eshte shtet , sepse merr ne mbrojtj te tere shtetasit, pa dallim. Eskili ka thene: “C’do e drejte e neperkembur eshte nje borc , qe duhet paguar “ . Kjo eshte njera ane e medaljes , sic eshte dhe tjetra , kur pakicat etnike kerkojne te drejta shtese , mbi ligjet ne fuqi . Pakicat etnike ne Shqiperi , jane trajtuar gjithnje mire. Kjo jo vetem , per deshiren e shtetit , por eshte ne ADN kombetare , sic eshte dhe toleranca fetare , tashme e njohur boterisht .
Perendimi i civilizuar eshte perpara sfides , per te mbrojtur qyteterimin mijvjecar , qe ka ardhur duke u pasuruar materjalisht dhe kulturalisht me ndihmesen e diversitit social dhe kulturor . Perballja me kete lloj terrorizmi , qe ka krijuar struktura globale , nuk eshte i lehte . Tragjedia e fundit , qe ndodhi ne France , nuk eshte me e renda , qe ka ndodhur , por ka ne brendine e vet substancen e makrabitetit ne zemer te sistemit , ne pararojen e fjales se lire . Terroristet deshen te tregonin se presim koka gazetaresh , jo vetem ne front dhe te marre peng , por dhe ne tryezen e tyre te punes .
Llogarite qe bejne terroristet do te shuhen , perballe urrejtjes popullore dhe luftes se organizuar , qe do te vijojne te bejne popujt , ne shkalle globale , ndaj armikut me tinzar dhe pa forme , qe eshte njohur deri me sot . Nje armik , qe perdor metoda extreme te luftes , nuk mund te mposhtet me metoda te zakonshme te njohura , qysh me pare . Ekstremizmin e mund ekstremizmi . Kulturen dhe etiken ligjore , terroristet e marrin per dobesi te sistemit.
Civilizimi , pa qene nevoja te zbythet , duhet te rishikoi elementet e mbrojtes se vetvetes , sepse perballet me nje lufte , qe nuk eshte njohur , kur eshte krijuar strategja mbrojtese . Kjo kerkon ndergjegjesim te gjithe segmenteve jo vetem dhe thjesht te sigurise kombetare , por te gjithe popullit , duke filluar nga nxenesit e shkolles . Kjo deri sot nuk ka ndodhur , perderi sa te gjithe sulmet jane kryer ne befasi dhe i kane gjetur strukturat jo ne ate nivel, qe lyp situata. Rrasti i fundit ishte aq flagrant sa dhe ata para ardhes . Kjo eshte e pa falshme. Nuk u nxorren mesime nga tragjedite e kaluara dhe ato , qe ndodhin c’do dite , ne Lindjen e mesme.
Ne krye te detyres u vrane gazetaret, emrat e te cileve do te mbeten te skalitur ne alltarin e lirise se fjales . Ne institucjonin me paqesor , atje ku punohet direkt per fjalen e lire , me synim per te korigjuar ate , qe nuk behet mire ne jete , aty futen terroristet te armatosur edhe me antitank .Ajo , qe pritet , mos arthte kurre dhe nuk do te vije , sepse terrorizmi , pa tjeter do paralizohet dhe do te izolohet . Masakra e “ Charles Hedbron “ njerezimi nuk do ta harroi kurre . Vdekja e tyre do te behet drite dhe frymezim , per nje front te gjere te luftes per fjalen e lire , qe njerzimi ka luftuar me shekuj.Masakrat ndaj njerzve te lire, nuk mund te ndaloi vullnetet e njerzve te lire.
Penat e gazetarve mbeten mbi tryezen e punes . Ato presin zevendesusit e rinj , per te vijuar punen aty ku e lane herojte e vrare barbarisht , ne “Charle Hedbron “ . Pena e gazetarit nuk do te shteri kurre . Ajo do te behet drite , ne mbrojtje te fjales se lire .
Illo Foto – NY , Janar 2015

Mbreti Zog dhe tentativa për një triumf të dytë të Legalitetit

by

Erald Capri, MA i Westminster Uriversity London/*
Triumfi i Legalitetit i 24 dhjetorit të vitit 24, shënon një pikë kthese në politikën shqiptare, por padyshim ajo mbetet pika kulminante e Ahmet Zogut si politikan. Ai ishte politikani dominues në vend gjatë viteve 20-24, pushtetmbajtësi më jetëgjatë dhe pas largimit në ekzil, ia doli sërish të triumfojë duke marrë kontrollin e vendit dhe duke vendosur legjitimitetin në vend.
Pushtimi i Shqipërisë nga Italia më 7 prill 1939, do të niste një tjetër ekzil politik për mbretin Zog, i cili krejt ndryshe nga i pari, do të ishte në shumë avantazhe të tij.
Fillimisht, Mbreti Zog i rezistoi çdo tundimi Italian për ta kthyer Shqipërinë në një protektorat Italian, edhe pse i premtonte atij sërish kurorën e vendit. Në ato ditë të vështira të prillit, Mbreti ia doli që të fitojë betejen morale me opinionin botëror dhe sidomos me median ndërkombëtare.
Dokumentacioni i zbuluar së fundmi në Arkivin Britanik sygjeron pa asnjë ekuivok se Mbreti Zog, dhe për më tej Shqipëria, u kthye në një viktimë e situatës së rënduar ndërkombëtare. Në datën 10 prill, pra ditën e hënë dhe 3 ditë pasi kishte nisur pushtimi i Shqipërisë, qeveria britanike nisi mbledhjen e saj në lidhje me situatën në Shqipëri.
Zyrtarët britanikët nuk e pranuan në heshje këtë pushtim, krejt ndryshe nga sa besohet sot, por e përdorën këtë pushtim në disa favore të britanikëve në pellgun e Mezdheut.
Në kujtimet e veta, kryeministri Chamberlain thotë që Musolini u soll si një gjarpër. Churchilli ende pa një poste do thoshte se tashmë lufta e dytë botërore ishte në prag.
Me pushtimin e Shqipërisë britanikët duket se vijuan me frymën e Traktatit të Mynihut, me dëshirën se duke kënaqur Italianët do të shmangin një luftë botërore. Në bisedat e treguar në mbledhjen e kabinetit me Kontin Çiano, Italia garantonte se nuk do të prekte Greqinë apo Jugosllavinë, do tërhiqte trupat nga Spanja e Frankos si dhe do të largonte disa forca ushtarake në disa ishuj të vegjël në Mesdhe. Krejt në mënyrë keqdashëse dhe duke vepruar në dritshkurësi, qeveritë fqinjë të jugosllavisë dhe Greqisë nuk reaguan, ndonëse një armik potencial e kishin tashmë në kufi. Ky realitet tregon pasqyrën dhe realpolitikën në marrëdhëniet ndërkombëtare në prill të vitit 1939.
Pas një udhëtimi mbi një vjeçar në Europë dhe me nisjen e luftës së dytë botërore, Mbreti Zog u vendos në Britaninë e Madhe, me idenë e ngritjes së qeverisë së tij të mërgimit dhe organizimit të rezistencës në Shqipëri.
Dokumentacioni britanik i kohës për aktivitetin e mbretit Zog gjatë këtyre viteve është mbi 3 mijë faqe, ku evidentohet një aktivitet mjaft i dendur i Mbretit Shqiptar. Krejt ndryshe nga mbrerit e tjerë që u njohën zyrtrisht në Britaninë e madhe si qeveri në mërgim, Mbreti Zog ishte i vetmi që arriti të realizojë një tentativë reale për kryengritje të armatosur në Shqipëri.
Plani britanik për lëvizje të armatosur

Ndonëse britanikët pranuan që Mbreti Zog të zhvendosej në Britani, ata nuk i dhanë vëmëndjen e duhur atij që në fillim herët. Madje lëvizjet e Zogut u bëhehsin të ditur Italianëve. Britania kishte ende shpresa se Italia nuk do të futej në luftë por pas pushtimit të Francës nga Gjermania, në verën e vitit 1940, Italianët i shpallën luftë Britanisë. Pikërisht në këtë moment, një zyrë e veçantë për luftën guerile tepër secrete ngrihet në Britani se njohur si SOE (Special Operacional Executive) ose Ekzekutimi i Operacioneve Speciale.
Ngrihet një zyrë për rezistencën në Shqipëri e drejtuar nga Malkolm Marr.
Në këtë pikë, Mbreti Zog shfaqet si pika më e rëndësishme Britanikëve për të krijuar rezistencën në Shqipëri dhe realizohet një plan tepër konkret. Në këtë zyrë pjesë oficerët britanikë që kishin punuar në Shqipëri gjatë mbretërisë për organizimin e xhandamërisë si Gjenerali Persi, Bill Barkook që kishte punuar me Persin dhe një njohës i mirë i Shqipërisë, ish nëpunësi i Anglo Persian Oil Robert Crips. Erdhen edhe dy oficerë të tjerë me emër si Sterling dhe Martin, të cilët po ashtu kishin punuar në Shqipëri.
Një akademik britanik i quajtur Nikolas Hamond, i cili kishte jetuar një vit në Shqipërinë e viteve 30 me qëllim për të shkruar një libër për mbretin ZOG, u bashkua me zyrën dhe ra dakord që drejtonte atë në Athinë. Ai humbi jetën në udhëtimin me anije në mesdhe pas një sulmi armik.
Në raportin e tyre për krerët, ata udhëzonin se Mbreti Zog ishte potenciali i vetëm në vitin 1940 dhe 1941 që mund të krijonte një levizte të armatosur.
Në fund të vitit 1940, kur Italia sapo i kishte shpallur luftë Greqisë, Mbreti Zog shpallet prioritet nga britanikët.
Puna nisi menjëherë për krimin e dy fronteve, një në veri dhe një në jug. Në veri do të sulmonte Gani Kryeziu dhe në Jug Mbreti Zog.
Gani Kryeziu ra në kontakt në Beograd me Julian Amerin dhe i mbështetur nga oficeri Oklai Hill vendosën që të kryejnë kryengritje në veri. Ai mblodhi afërisht 500 forca, u vendos një fond prej 40 mijë sterlinash në ar. Sulmi nisi në veri, dhe Gani Kryesiu ra dakord që të pushtojë Kukësin dhe ta shpallë si zonë e administruar nga qeveria e Mbretit Zog. Por sulmi i tij nisi në prill 1941, kur gjermanët sapo kishin nisur pushtimin e Jugosllavisë. i ndodhur mes dy frontesh, ai dështoi. Gani Kryeziu me të vëllain Saidin u internuan në Itali ndërsa oficeri britanik Oklai Hill u arrestua nga Gjermanët.
Ndërsa në Jug, puna nisi me ambicje edhe më të madhe. Mjaft shqiptarë në Stamboll u bënë gati me në krye Abaz Kupin. Inteligjenca ushtarake e Britanikëve besonte se Mbreti Zog do të kishte 80 % shanse të dilte me sukses. Por në momentin e fundit, Kryeministri grek Metaksa ndërhyri duke kërkuar anulimin e këtij plani. Në pranverën e vitit 1941, trupat greke kishin nisur ofensivën dhe kishin hyrë në Shqipëri dhe nuk kërkonin që ta lëshonin më këtë territor. Në këtë situatë, dhe nën këmbënguljen e grekëve, britanikët njoftojnë mbretin Zog në momentin e fundit që të mos udhëtojë me avion drejt Kajros. Në një farë mënyre ishte fat sepse ai avion u rrëzua në Mesdhe dhe gjithë ekuipazhi ndërroi jetë.
Pse nuk u njoh qeveria e tij
Mbreti Zog ishte udhëheqësi i vetëm i para luftës që ishte strehuar në Londër që arriti të ketë një plan konkret për krijimin e një fronti në Shqipëri. Por kjo nuk shërbeu që ai të njihej zyrtarisht nga britanikët dhe aleatët. Ndonëse ai kishte këtë avantazh, madje edhe dëshirën e të gjithë emigracionit politik shqiptar që Zogu të ishte kreu i tyre, britanikët nuk e njohën. Kjo ndodhi për shkak të presionit të dy aleatëve të tjerë të britanikëve, si Jugosllavët dhe Grekët. Më pas, me hyrjen në luftë të Bashkimit Sovjetik, Zogu mori edhe një tjetër goditje. Mund të duket habi, por Britania dhe BS, ndër pak mirëkuptime që kishin, një ndër to kishte të bënte me mbretin Zog. Ministri i Jashtëm Eden, në janar të 1942, takoi ambasadorin sovjetik ku u fol për Shqipërinë. U ra dakord që të kishte një shtet shqiptar pas lufte, por sovjetikët kërkuan me ngulm pa mbretin Zog. Në Dhjetor 1942 britanikën vendosën për Shqipërinë që asaj do ti rishikoheshin kufinjtë pas lufte. Në këtë kushte, Mbreti Zog u godit politikisht sa fati i vendit të tij.
Një tentativë e fundit për mbështetjen e Zogut u kërkua edhe nga Churchill, por në tetor 1944 kur ai e kërkoi këtë ishte tepër vonë. Ai harroi të përmendë Shqipërinë në Konferencën e Moskës, dhe iu kujtua një ditë më pas vetëm për shkak të mbretit Zog. Dokumentet sygjerojnë se falë rolit të Mbretëreshës Geraldinë, bashkëshortja e Churchill kishte bërë një lobing të madh pranë të shoqit të saj që Mbreti Zog të përkrahej.
Përfundime
Analistët britanikë të kohës të Ministrisë së luftës dhe asaj të Jashtme e pranojnë edhe vetë se: nëse Mbreti Zog do të ishte përkrahur me kohë në vitin 1941, atëhere ai do të ishte forca më e rëndësishme ushtarake dhe politike në Shqipërinë e paslufte.
Është e pamundur që në këtë periudhë të ndash fatin politik të Mbretit Zog me atë të vendit të tij, Shqipërisë. Goditja politike ndaj Zogut, duke mos e njohur atë, rrezikoi pozicionin e Shqipërisë në raport me fqinjët.
Së dyti, mosrealizimi i planit ushtarak i hapi rrugë një vit më pas që në skenë të dalin komunistët, ç’ka nëpërmjet lëvizjes ushtarake dhe një lufte civile, morën pushtetin. Nisja e një sulmi në Greqinë e veriut në pranverën e vitit 1941, do të ishte një hap vendimtar për mbretin Zog dhe për vetë vendin. Edhe sikur mbreti të kishte dështuar ushtarakisht në tentativën e vitit 1941, në vitet më pas,
mbështetësit e tij me siguri do të ishin më të shumtë. Kjo hipotezë mbështetet edhe nga fakti që Abaz Kupi kishte mijëra forca në dispozicion në vitin 1943-44.
Këto fakte të nxjerra nga dokumentacioni voluminoz britanik tregojnë se sa afër ka qenë Mbreti Zog në një triumf të dytë Legaliteti. I penguar vetëm nga realiteti gjeopolitik, Mbreti Zog nuk mund dot që të shmangte fatkeqësinë kombëtare që mbërtheu vendin për gjysëm shekulli, që vendi ende e vuan sot, diktaturën komuniste.
* Në 90 vjetorin e Triumfit te Legalitetit, legalistët shqiptarë organizuan një akademi solemne për të përkujtuar këtë ngjarje me rendësi në historinë e Shqipërisë. Mu dha mundësia të mbaj një kumtesë mbi një tentativë të Mbretit Zog për të organizuar një levizje të armatosur në Shqipërinë e Luftës së Dytë Botërore. Të dhënat dhe faktet e kësaj periudhe që dalin nga Arkivi Britanik janë tepër me vlerë dhe mjaft interesante për aktivitetin e Mbretit Zog në mërgim. Falenderoj legalistët shqiptarë për ftesën. Kumtesa u lexua nga Tomor Selmani ne tubimin e 10 Janarit 2015 ne kujtim te 39 vjetorit te vdekjes te Abaz Kupit