Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

PINJOLLE, KOHA E ENVERIT KA PERENDUAR!

by

Nga Shoqata Antikomuniste e të Përndjekurve Politikë Demokratë të Shqipërisë/
Deklaratë për shtyp/
Zërat e korbave të zinj kanë filluar të këlthasin përsëri në kaskierën politike shqiptare. Përfaqësuesit e rinj të një force politike, siç është LSI-ja, që pretendojnë se kanë qenë në rradhët e atyre studentëve që u ngritën për përmbysjen e regjimit totalitar komunist, në dhjetorin e vitit 1990, kanë marrë flamurin e ringjalljes së atij sistemi gjakatar dhe të figurës së diktatorit më të urryer që ka sunduar në vendin tonë.
Figura të njohura të kësaj force politike, si Ilir Meta, Luan Rama, të shoqëruar edhe nga Gramoz Ruçi e kompani, janë parë të marrin pjesë në një ceremoni përkujtimore kushtuar të ashtuquajturit Kongresi i Përmetit, një nga faqet më të errëta të historisë së luftës së popullit tonë për liri. U panë duke folur para portreteve të diktatorit të përmbysur nga populli shqiptar më 20 shkurt 1991. U panë duke folur në prani të brohoritjeve të ekzaltuara të një turme te indoktrinuar “veteranësh të luftës” ku, më i madhi prej tyre, në atë periudhë as që kishte lindur fare.
Pamje të tilla u shfaqën edhe para tre javëve në ceremonitë e zhvilluara me rastin e së ashtuquajturës ditë e dëshmorëve. Njeri prej tyre, Ministri i Drejtësisë Nasip Naço u pa të përulej me hipokrizi para portretit të diktatatorit. Hipokrizia arriti kulmin kur një grup fëmijësh ishin instruktuar të nderonin me grusht para varrezave të të rënëve, me nderimin simbol të pushtetit komunist.
Ne, ish të përndjekurit politikë të Shqipërisë, u themi atyre pinjollëve të regjimit totalitar, se koha e tyre ka perënduar, se koha që gëzojmë është koha e jonë, se ne jemi sakrifikuar për këtë sistem që gëzojmë sot, se fitoren tonë e kemi larë me gjakun e mijra martirëve të rënë në luftën kundër komunizmit. Fitimtarët jemi ne, kurse ju jeni humbësit. Juy keni perënduar së bashku me sistemin që kishit gatuar. Të vdekurit nuk mund të ringjallen më.
Ndaj u themi: Hiqni dorë nga veprimet tuaja të mbrapshta! Shkëputuni nga mentaliteti komunist dhe kthehuni në një forcë të vërtetë Europiano-Perëndimore, siç janë gjithë partitë simotra të vendeve demokratike! Përndryshe fundi i juaj nuk do të vonojë. Duhet të keni parasysh se Europa Demokratike nuk mund të pranojë kurrë, në gjirin e saj, individë të sëmurë nga flama komuniste. Ndaj, mos harroni! Po vazhduat në këtë rrugë, të vdekurit që ju kërkoni t’i ringjallni do t’ju marrin me vete.
Mos na harroni neve! Ne do të luftojmë me të gjitha forcat për të ruajtur rendin demokratik dhe sistemin kapitalist që po ndërtojmë. Ne kemi përkrahjen e pjesës më të shëndoshë të popullit shqiptar që dëshëron një Shqipëri moderne, ku çdonjeri të zgjedhë rrugën që dëshiron dhe të mos e shikojë tjetrin si armik, ku historia të shkruhet ashtu siç ka ndodhur dhe jo sipas interesave të disave. Për një Shqipëri ku të sundojë parimi i demokracisë perëndimore

Nga Shoqata Antikomuniste
e të Përndjekurve Politikë Demokratë të Shqipërisë.

Tiranë, më 28 maj 2014

Kievi duhet të zgjedhë midis murtajës dhe kolerës

by

Dhunë dhe referendum fiktiv në Ukrainën Lindore. Sanksione të reja të BE. Dhe megjithatë, në Ukrainë po përvijohet një zgjidhje. Gjithçka tani varet nga udhëheqja e Kievit./
Nga Ingo Mannteufel*/
Konflikti i Ukrainës ka avancuar muajt e fundit në një krizë jashtëzakonisht të ndërlikuar politike. Të shpresosh për një zgjidhje e thjeshtë dhe konsekuente, kjo nuk të çon më tej. Ngado që ta kthesh kokën, në këtë konflikt nuk do të ketë fitimtarë të qartë, në fakt vetëm të humbur. Dështimi i marrëveshjes së arritur para Pashkëve në Gjenevë tregon se sa të brishta mund të jenë formulat e kompromisit.
Politikë brutale interesash e Moskës
Aneksimi në kundërshtim me të drejtën ndërkombëtare i Krimesë nga Rusia dhe politika pasuese e Kremlinit për të destabilizuar Ukrainën Lindore dokumentojnë se Moska nuk është e interesuar për një deeskalim të situatës. Dhe megjithatë duket se po hapet një dritare e vogël për shtensionimin e situatës. Dhe kjo megjithë faktin, që me referendumet fiktive në Donetsk dhe Luhansk, si dhe sanksionet e reja të BE, në vështrim të parë gjendja po shkallëzohet më tej.
Zgjidhja e avancuar me mundim pas perdeve nga politika e jashtme gjermane konsiston në një Tryezë të Rrumbullakët të të gjitha grupimeve politike në Ukrainë nën kryesimin e OSBE-së, në drejtimin e diplomatit me përvojë Wolfgang Ischinger dhe të përfaqësuesve të Ukrainës. Mund të supozosh me mjaft gjasa se ky plan ka miratimin parimor të Putinit. Propozimi, që ai u tha separatistëve për t’i shtyrë “referendumet”, mund të interpretohet si manovër e qëllimshme shmangieje pa seriozitet politik. Por reagimi i Moskës pas “referendumeve” është – në dallim nga farsa e votimit në Krime – relativisht i vakët. Lutja e shprehur prej separatistëve, për t’u bashkuar me Rusinë, deri tani ka marrë vetëm përgjigje me rezerva. Mbi të gjitha mungon një deklaratë e qartë publike e Presidentit Putin.
Misioni i Steinmeier-it në Kiev
Do të jetë vendimtare, nëse ministri i Jashtëm Steinmeier do të arrijë në vizitën e tij në orët e ardhshme në Ukrainë që ta bindë qeverinë tranzitore rreth Turçinovit dhe Jazenjukut, që të ulen në këtë Tryezë të Rrumbullakët. Është e kuptueshme që ndaj kësaj ideje ka shumë rezerva. Me të drejtë mund të argumentohet që Kremlini tani është i interesuar për një zgjidhje të tillë me negociata vetëm, sepse me aksionet ilegale të separatistëve prorusë ka ndërtuar më parë pushtet negociues. Për më tepër, në elementët për propozimin për një tryezë të rrumbullakët ka edhe pengesa: me cilin mandat mund të marrin pjesë në negociata separatistët në fakt? A do të zhvillohen zgjedhjet presidenciale të 25 majit? A nuk pranohet me to shkëputja e Krimesë? Këto janë vetëm disa prej shumë pyetjeve, të cilat lidhen me projektin e Tryezës së Rrumbullakët. Udhëheqja ukrainase si pasojë nuk ndodhet para një vendimi të lehtë.
Negociata ose ndarje
Por alternativat nuk janë më të mira. Javët e fundit e kanë bërë të qartë se me çfarë brutaliteti dhe rigoroziteti është e gatshme Moska që t’i zbatojë interesat e saj. Aprovimi, që është lënë të nënkuptohet i Rusisë për këtë plan të OSBE-së për një Tryezë të Rrumbullakët, nuk duhet të na shtyjë të besojmë se Kremlini është tërhequr nga objektivat e tij. Naiviteti politik nuk është me vend përballë Rusisë. Përkundrazi: edhe me Tryezën e Rrumbullakët dhe me separatistët prorusë Kremlini synon të sigurojë një të drejtë bashkëvendosjeje për të ardhmen e Ukrainës dhe në rast nevoje të mbështesë edhe një ndarje të Ukrainës.
Po të dështojë propozimi i një Tyeze të Rumbullakët nën kryesimin e OSBE-së mund të presësh që konflikti në Ukrainë të shkallëzohet më tej dhe që Moska të bashkohet me përpjekjet separatiste proruse. Kievi politik ndodhet tani para zgjedhjes së murtajës, ose kolerës.
*Ingo Mannteufel drejton Redaksinë Ruse te DW

MBI SIMPTOMET KOMUNISTE TE 5 MAJIT 2014

by

Nga dr. Gjon BUÇAJ/Kryetar VATRËS/
Pesë maji ishte rast i përshtatshëm për disa dukuni të cilat, me arsye, shkaktuen reagime dhe komente të ndryshme. Në të vërtetë dukunitë që u panë me shqetsim, ishin vetëm simptome të nji semundjeje të randë nga e cila ende vuen shoqnia shqiptare. Po afrohet nji çerek shekulli prej ramjes de jure të komunizmit, por faktikisht trashigimia e diktaturës së kalueme asht ende prezente në të gjithë sektorët e jetës shqiptare, qofshin shtetnorë, politikë ose shoqnorë e kulturorë, dikund ma shumë e dikund ma pak.
Nderimet me grusht të fëmijve apo të të rritunve para varrezave ose para fotografisë së diktatorit, i cili simbolizon periudhën ma të errtë të historisë sonë, qofshin me 5 maj ose me 29 nandor, me pjesëmarrje edhe të zyrëtarve të lartë qeveritarë, arsyetojnë shqetsimet që klasa e ish të përsekutuemëvet shprehi në kohën e fushatës së fundit paraelektorale.
Dukunitë e përmenduna ma nalt, sado anakronike dhe të shëmtueme, janë legjitime sepse simbolizojnë nji sistem i cili, sado tragjik, sado antikombëtar dhe antinjerzor, nuk asht dënue as parimisht, lene ma juridikisht, për krimet e pa shembullta që kreu mbi popullin shqiptar.
Tue mos u dënue, diktatura mbetet legjitime edhe për breznitë e ardhëshme, nga do që të vijë, majtas apo djathtas.
Për demokratizimin (në vend të termit dekomunistizim) e shoqnisë shqiptare, detyra kryesore bjen mbi klasën politike, por forca promotore duhej të ishte klasa intelektuale.
Në vend të letrave të hapuna drejtue qeverisë për të ndërhy në çashtje të gjuhes, ose në çashtje të tjera si në kohe të diktaturës, intelektualët duhet të bajnë presjon mbi klasën politike për thellimin e frymës demokratike dhe shkëputjen përfundimtare nga trashigimija e së kaluemës; kjo, simbas eksperiencës së shteteve të tjera ish komuniste, do të lehetësonte edhe luftën kundër korrupsionit.
Dënimi i komunizmit si sistem dhe i krimeve të tij, si dhe zbatimi i ligjit të lustracionit, do të realizohen në Shqipni heret a vonë, por interesi kombëtar e don ma mirë heret se vonë!

Kosova has two key problems

by

Extract from Albin Kurti’s presentation at Carnegie Endowment in Washington DC on April 30, 2014/
Kosova has two key problems. First key problem is divided town of Mitrovica. Second key problem is huge unemployment. Key problems are not necessarily big problems. But key problems become big problems when you try wrong solutions. This is precisely what has happened in Kosova. The issue of Mitrovica has been addressed in dialogue with Serbia and almost everything got worse. After local elections in November and December last year, ten municipalities in Kosova are now run by the Belgrade newly founded political party which is called Srpska (obviously alluding to Republika Srpska in Bosnia). In 21st century, Serbia is trying to achieve Greater Serbia by the means of many small Serbias that they call Srpska. Unlike the beginning and the end of 20th century when legally and practically possessing territory was the way of hegemony, nowadays the same is rather attempted by controlling practically the territory that legally is not under their possession.
In general, Albanians are a strong nation with weak states. Serbs are not that strong nation with powerful state. Historically we had the conflict between Albanians as a nation and Serbia as a state. In the Balkans, there can be no war without Serbia and no peace without Albanians.
Mitrovica can and should be united by using socio-economic measures and political and security ones. The division is not to be identified as Albanian/Serb and north/south. There are Serbs in Mitrovica who have been living for decades there and who have nothing to do with parallel structures and they would rather stay in good relations with Albanians than with Serbs who went there after 1999. Then there are Serbs who benefit from parallel structures (pensions, social assistance etc.) but do not participate in them. Then there are Serbs who work for parallel structures in education, health care, culture, social issues etc. And then there are 300 to 400 Serbs who work for notorious MUP – security structures commanded by Belgrade. With these there should be no dialogue and no compromise. Instead of dialogue between Kosova and Serbia we should have dialogue with Serbs of Kosova as citizens of our Republic.
On the other hand, in Kosova we have had always dialogue for fulfilling different international standards but never a dialogue for economic development. Just as financial stability was maintained at the expense of development, likewise the political stability was preserved at the expense of justice. Kosova is not poor and with vast unemployment due to culture of the society, history of the people or geology of its land but due to the wrong economic model. This is the neoliberal model which first installed the principle of privatisation and secondly the principle of infrastrusture, both times at the expense of any comprehensive vision for socio-economic development. What we need is the developmental state where the state does not centralise economy but neither remains a spectator. We shall engage in economic development which focuses in manufacture and reindustrialisation of the country. We don’t need just a new generation of politicians to lead the institutions but we also need a new generation of businessmen, outside and beyond these who got rich in periods of transition.
Kosova is not an EU country, but Kosova is a country of EU. The name of our anthem is ‘Europe’ and entire EU is there: we have a strong European Commission Office, a Special Representative of EU, and, the EULEX – a 1200 staff mission which spends one million dollars per day. Travelling around Kosova you could see everywhere so many different flags in the same place together: the kosovar flag, the Albanian flag, the EU flag, the US flag, the German and British flag etc. typically for a Brussels kind of political being.
While we are being told that our future is safe and secure in EU, our past is at risk more than ever. The attempts to criminalise the liberation war of the Albanians led by Kosova Liberation Army have enhanced like never before. After three years of dialogue with Serbia, we didn’t get even visa liberalisation (I have a diplomatic passport with which I can go only to five countries without visa), and we even got a Special International Court for allegedly crimes of KLA members.
Serbia is convinced that it does not have to choose between Kosova and EU because it can have both: advancing toward EU while not recognizing Kosova and at the same time increasing its control inside Kosova through some sort of Republika Srpska light in north of river Ibër and other Serb majority municipalities. Again, Serbia is convinced that it does not have to choose between EU and Russia because it can have both: last year both Nikolic and Dacic met Putin in their visits to Russia and, including Vucic, they have very good cooperation in particular will Russian Minister of Defense, Sergei Shoigy. It was no surprise that Vucic didn’t condemn annexation of Crimea by Russia. In those EU circles that want to see EU closer to Russia and further away from USA, Serbia is having a priviledged position.
Justice, Democracy and Development should be internal and domestic issues of Kosova while Serbia should be an external and foreign issue. Our government did exactly the opposite of this: Serbia is heavily internal issue and justice, democracy and development became external issues, matters of hope for foreign aid. Reversing this wrong order of things is essential to viable solution for Kosova’s sovereignty and statehood.

Pse hoqi dorë z.Janullatos nga mesha shqip?

by

Gjithkujt i kujtohet fare mirë se sa mirë e dinte gjuhën shqipe fortlumturia e tij në vitet 1991 – 1997, teksa jo vetëm i mbante meshat në gjuhën shqipe, por lëshonte lëvdata të pafre edhe për presidentin dhe qeverinë. Por tani, Janullatosi po u thotë shqiptarëve se vetëm greqishtja është gjuhë e kishës, duke konfirmuar faktin se ai nuk e konsideron fare Kishën Ortodokse Autoqefale Shqiptare, por e quan atë si shtojcë apo pjesë të kishës greke
Prej disa vitesh kryepeshkopi i Kishës Ortodokse Autoqefale Shqiptare, z.Anastas Janullatos “e ka harruar” gjuhën shqipe. Në meshat e ndryshme që ai mban në raste ngjarjesh e festash si dhe në komunikimet e tjera publike, tashmë hirësia e tij flet vetëm në gjuhën e mëmës së tij, në greqisht. Një mikrofon i gjatë qëndron gjithnjë pranë tij, si dhe ndonjë dhjak i ri që lexon në gjuhën shqipe atë që hirësia e tij mund ta lexonte fare mirë shqip. Edhe ditën e djeshme që ishte ditë feste për gjithë besimtarët e krishterë, kryepeshkopi i KOASH-it u pa të japë meshën në gjuhën greke me përkthyes dhjakun pranë. Një pamje kjo që po e shohim prej disa vitesh të bëhet një shfaqje aq e njohur, aq edhe jo etike. Qëllimi i saj është që ne shqiptarët të mësohemi se kjo është gjuha e kishës. Besimtarët ortodoksë që as kanë lidhje me greqishten dhe as u hyn në punë ajo, janë të detyruar të dëgjojnë meshën në gjuhën greke, pasi kështu e konsideron kryepeshkopi.
Nuk duam të besojmë as të krahasojmë hirësinë e tij të shkolluar e me disa gjuhë të huaja që të ecë kaq besnikërisht në gjurmët e klerikëve grekë që para vendosjes së autoqefalisë mallkonin gjuhën shqipe, e cila sipas tyre nuk ishte “gjuhë e Zotit” dhe se vetëm greqishtja ishte e tillë. Pra këtu nuk kemi çështje të mosnjohjes së gjuhës, por ecjes në gjurmët e vjetra e përsëritjen e anëve të këqija të historisë.
Gjithkujt i kujtohet fare mirë se sa mirë e dinte gjuhën shqipe fortlumturia e tij në vitet 1991 – 1997 teksa jo vetëm i mbante meshat në gjuhën shqipe, por lëshonte lëvdata të pafre edhe për presidentin dhe qeverinë. Ishte e qartë se kryepeshkopi e njihte shumë mirë gjuhën shqipe, bile edhe me gramatikë. Ai përdorte gjuhën shqipe nëpër mesha si argument të fortë për të thënë se jo vetëm e njihte këtë gjuhë, por edhe sepse ajo nuk ishte pengesë për ushtrimin e detyrës si kryepeshkop.
Vit pas viti ai e “harroi” këtë gjuhë dhe filloi të përdorë gjuhën, nga e cila u nda Kisha Ortodokse Autoqefale Shqiptare. Në këtë mënyrë ai bëri një shumëzim me zero të të gjitha përpjekjeve të patriotëve dhe klerikëve shqiptarë të vendosura prej tyre me kongreset e Beratit të vitit 1922 apo të Korçës së vitit 1929. Kjo nuk bëhet pa qëllim. Nuk është as e para herë dhe as e fundit që thuhet se shteti grek gjithnjë i ka konsideruar ortodoksët shqiptarë si “grekë”. Edhe meshimi në gjuhën greke i z.Janullatos ka si qëllim vetëm përçimin e kësaj teze, e përcjellë edhe si urrejtje ndaj gjuhës shqipe. Një nga parimet bazë të autoqefalisë është gjuha e kombit ku ndodhet kisha. Gjuha shqipe është parim bazë se në ç’nivel është kjo autoqefali. Parimi i dytë bazë i autoqefalisë është kombësia e nivelit të lartë drejtues. Është e pamundur që 23 vjet pas ardhjes së z.Janullatos me kontributin e të cilit janë përgatitur qindra klerikë, në Shqipëri në Sinodin e Shenjtë nuk paska 3 klerikë shqiptarë. Jo vetëm në Tiranë, por janë edhe peshkopët e Beratit dhe Gjirokastrës me kombësi greke. A meshojnë shqip këta? Madje njëri prej tyre paraqitet si “arvanitas”
Përdorimi i greqishtes në mënyrë të rregullt nëpër mesha jo vetëm që është një veprim antiligjor, por edhe bëhet si veprim karshillëku ndaj shtetit shqiptar, për të thënë se nuk pyesim fare për ju, se e rëndësishme është vetëm Greqia, etj. Ky është një tregues i qartë se z.Janullatos nuk e konsideron fare Kishën Ortodokse Autoqefale Shqiptare, por e quan atë si shtojcë apo pjesë të kishës greke.
Hirësia nuk përton të ndjekë deri në lodhje të skajshme aktivitete të tilla, që nuk kanë të bëjnë fort me kishën siç është rasti për të respektuar ushtarët grekë të vrarë gjatë Luftës së Dytë Botërore.
Hirësia e tij nuk lodhet deri në fshatin më të humbur apo të panjohur të Shqipërisë, nëse aty ka ndonjë delegacion grek apo nëse aty është ngritur për ndonjë ceremoni fshati flamuri grek.
Hirësia nuk lodhet të bëjë çështje të posaçme as aksidente të automobilistike, kur këtë e bëjnë nga Athina.
Në artikullin nr.3 të Statutit të Kishës Ortodokse Autoqefale Shqiptare, përpiluar në Korçë më 29.6.1929 thuhet se “gjuha zyrtare e kishës është shqipja”. I njëjti parim për gjuhën zyrtare është ruajtur në statutin e Kishës Ortodokse Autoqefale Shqiptare miratuar me dekretin nr.1065, datë 4.5.1950 e Presidiumit të Kuvendit Popullor të Republikës Popullore të Shqipërinë. Këtë statut të miratuar në diktaturë, hirësia e tij e ka fort për zemër.
Nëse në Kishën Ortodokse Autoqefale Greke në Athinë do jepej mesha p.sh. në gjuhën bullgare a do ishin të kënaqur grekët? A do rrinin të qetë ata?(Kortezi:Gazeta 55)