Editorial – Dielli

Nuk mund të ketë individë e as grupe mbi ligjin

May 31, 2023 by s p

Albin Kurti/

Të dashur qytetarë,

Kryetarët e zgjedhur nga zgjedhjet e 23 prillit, përkundër daljes së ultë në zgjedhje për shkak të bojkotit të diktuar dhe detyruar mbi serbët e Kosovës, megjithatë janë të vetmit që kanë çfarëdo legjitimiteti të jenë në ndërtesa të komunave, dhe në shërbim të qytetarëve.

Prandaj, ata kanë mbështetjen tonë të plotë, të pakushtëzuar dhe të pandërprerë.

Demokracia nuk mund të suspendohet, e as të mbahet peng. Ushtrimi i saj është garant i paqes dhe sigurisë, assesi kërcënim apo rrezikim.

Republika e Kosovës është vendi më demokratik në Ballkanin Perëndimor. Me institucione qeverisëse dhe të sigurisë të cilat trajnimet profesionale dhe orientimin vleror e kanë nga dhe kah shoqëritë perëndimore.

E dje, na u dëshmua përfundimisht dhe të gjithëve, se kë kemi përballë: grupe të së djathtës ekstreme me maska, që vandalizojnë, sulmojnë, djegin çdo gjë që nuk e konsiderojnë serbe, e që lartësojnë simbole nacionaliste dhe shoviniste, si kryqi me katër S-ja dhe Z-ja e agresionit rus në Ukrainë.

Ekstremistët dhe milicët kanë emra të veçantë. Ata nuk janë populli. Komuniteti serb duhet të çlirohet prej tyre. Ne i kemi identifikuar shumicën e tyre dje dhe sot. Nuk mund të ketë individë e as grupe mbi ligjin e më të fuqishëm se shteti.

Të tillë janë kriminelët multi-milionerë si Milan Radojçiq e Zvonko Veselinoviq. Ata janë pronarë të mëdhenj të bizneseve e të kontrabandës, që i kushtëzojnë punëtorët e varfër të tyre, të dalin në protesta të dhunshme. Në fakt, kjo është mënyra e vetë shefave të tyre urdhërdhënës në Beograd ndaj administratës publike: mënyra e Aleksandar Vuçiq, Aleksandar Vulin dhe Ivica Daçiq.

Unë e di të dashur qytetarë që në grumbullimet dje dhe sot ka pasur edhe protestues paqësor. Por protestat dje e sot nuk ishin paqësore. Një protestë që sulmon policinë e cila e ruan rendin dhe zbaton ligjin, pjesëtarët e KFOR-it që e ruajnë qetësinë dhe stabilitetin, dhe gazetarët të cilët raportojnë mbi ngjarjet nga terreni, nuk janë protestë për komunën, por për pushtet. Në Kosovë, pushteti mund të merret vetëm përmes zgjedhjeve. Jo me dhunë dhe krim.

Policia jonë dhe KFOR-i atje janë kufiri ndërmjet ekstremistëve të dhunshëm dhe institucioneve paqësore.

Orëve të fundit, institucionet tona kanë shtuar edhe më shumë komunikimin me partnerët ndërkombëtarë, sepse qetësimin e situatës e kemi qëllim të përbashkët. Por përveç shqetësimeve dhe brengave, dje na u dëshmua para syve se edhe kërcënimet dhe rreziqet i kemi të përbashkëta.

Dhjetëra të lënduarve ju dëshiroj shërim të plotë dhe të shpejtë. Falënderoj kryetarët e komunave që përkundër vështirësive kanë shfaqur vullnetin e sinqertë për t’u shërbyer qytetarëve i cili dëshmohet edhe në këto situata. Falënderoj policët e Kosovës, që përkundër tensioneve dhe sulmeve, kanë kryer detyrat e tyre me profesionalizmin më të lartë. Falënderoj pjesëtarët e KFOR-it që përkundër synimeve të huaja për destablizim, po ruajnë paqen dhe sigurinë. Falënderoj gazetarët dhe mediat që përkundër rreziqeve dhe pasigurisë, na sollën me zë dhe figurë fytyrën e vërtetë të protestave të milicëve të dhunshëm. E falënderoj veçanërisht qytetarët e Republikës sonë për mirëbesimin dhe mbështetjen.

Bashkimi dhe guximi na rikthejnë lirinë tonë të cunguar apo të humbur

May 3, 2023 by s p

Deklaratë e UGSH në Ditën Botërore të Lirisë së Medias

Tiranë më 3 Maj 2023

Sot është Dita Botërore e Lirisë së Medias. Përkon me 30 vjetorin e kësaj dite të shpallur nga Kombet e Bashkuara.

Në këtë 30 vjetor, Unioni i Gazetarëve Shqiptarë ndan vlerësimin për punën dhe sakrificat e gazetarëve shqiptarë në përballje me misionin e tyre të vështirë.

Vlerësojmë se liria e medias, por veçanërisht ajo e gazetarit, mbetet e penguar dhe e trysnuar egërsisht nga politike dhe grupe të caktuara, determinuese mbi shoqërinë aktuale shqiptare. Në këto grupe përfshihen pronarët e mediave, partitokracia e vendit, grupe të fuqishme të interesit ekonomik dhe financiar, struktura të krimit të organizuar dhe influenca të ndryshme nga jashtë vendit, qoftë shtetërore qoftë edhe të tjera, përfshi edhe shërbime të huaja.

Unioni i Gazetarëve Shqiptarë shpreh brengën e moskordinimit dhe të mungesës së solidaritetit reagues të strukturave dhe organizatave të gazetarëve në Shqipëri.

Në këtë ditë, UGSH apelon për reagim të bashkuar për rikthimin e besueshmërisë publike ndaj raportimeve të gazetarëve, për integritet dhe sovranitet në praktikat ditore të informimit dhe raportimit, për shtim të kurajos dhe guximit për raportim të thelluar, për transparencë dhe investigim, për përballje dhe refuzim të censurës dhe verëcensurimit si dhe për protestë ndaj gjendjes financiare, kushteve të pandryshuara në sistemin e pagave të masës së madhe të gazetarëve dhe punonjësve mediatikë në vend.

UGSH bëhet mbështetës i fuqishëm i nismave vetërregulluese dhe kërkues i këmbëngulshëm i standardeve në media dhe në entet rregullatore shqiptare, pavarësi dhe distancim nga ndikimet politike dhe imponim nga aktorët e ndryshëm me potenciale financiare dhe ndikim në vendimmarrje.

Zyra Informuese

Unioni i Gazetarëve Shqiptarë

“EDITORIAL”, NJË KRYEVEPËR E MENDIMIT KRITIK, KRIJUES DHE PUBLICISTIK TË DALIP GRECËS

May 1, 2023 by s p

Sokol PAJA/

Libri “Editorial” që vjen para lexuesit nga editori i ndjerë i gazetës “Dielli” Dalip Greca, përbën një vlerë dhe risi të madhe në dokumentimin e mendimit kritik, krijues dhe publicistik të z.Greca. Ky libër përmbledh në vetvete një kontribut shkencor dhe publicistik rreth historisë së “Vatrës”, të “Diellit”, vatranëve, të patriotëve shqiptarë e veprimtarëve në mërgatën shqiptare të Amerikës. Nëpërmjet librit “Editorial” publiku i gjërë njihet në detaje rreth veprimtarisë memuaristike dhe publicistike të Editorit të Diellit 2009 – 2021 Dalip Greca, fazave në të cilat ka kaluar “Dielli”, “Vatra”, komuniteti shqiptar përgjatë drejtimit të “Diellit” nga z.Greca.

Me profesionalizëm dhe mjeshtri Dalip Greca e drejtoi “Diellin” për 12 vite dhe la gjurmë të pashlyshme në historinë e “Diellit”, Federatës Vatra e komunitetit shqiptar në Shtetet e Bashkuara të Amerikës. Dalip Greca ishte një gazetar me profil të lartë, kishte të zhvilluar një aftësi specifike të gazetarisë dokumentare. Nëpërmjet librit “Editorial” vijnë të paraqitura dhe të skalitura editorialet më me peshë në historinë 12 vjeçare të z.Greca që kanë mbajtur gjallë gazetën “Dielli”. Bien në sy shkrimet patriotike për Kosovën,Çamërinë, shqiptarët në trojet etnike e mërgatën në Shtetet e Bashkuara të Amerikës.

Nëpërmjet eksperiencës së tij të gjatë në media, libri “Editorial” i Dalip Grecës është një libër shumë i arrirë mediatik, publicistik dhe historik. “Editorial” padyshim është një libër që do u vlejë Fakulteteve të Gazetarisë në Shqipëri e Kosovë, studiesve e kërkuesve shkencorë në fushën e medias, shkencave humane, albanologjike e studiuesve shqiptarë në Universitetet e Amerikës. “Editorial” do të jetë një libër që do të na tregojë shumë histori dhe rrëfenja që me stilin që i shkruan Dalip Greca dhe mënyrën sesi ia ka ofruar publikut, tregohet shpirti i madh i Dalip Grecës si patriot, vatran, dokumentues, ekspert i lartë i çështjeve të trajtuara, njohës i shumë fushave dhe mbi të gjitha amanetqar i “Diellit” dhe “Vatrës”.

Falenderim dhe mirënjohje Federatës “Vatra” për botimin e librit “Editorial” që ashtu si me librin “Editorët e “Diellit” në 110 vite histori” përmbush një amanet të Dalip Grecës pas vdekjes për nxjerrjen në pah të krijimtarisë dhe kontributit të tij të lartë në Federatën “Vatra” dhe në gazetën “Dielli”. Falenderim special studiuesve Idriz Lamajt e Dr. Paulin Markut, vajzës së Dalipit Elisabeta Greca të cilët gjatë gjithë kohës ndihmuan në përgatitjen me korrektësi dhe profesionalizëm të lartë të këtij botimi. Mirënjohje redaktores Luljeta Xhediku dhe Adnan Mehmetit që dhanë një ndihmesë të veçantë në këtë botim.

Libri “Editorial” i Dalip Grecës në tematikat e trajtuara dhe kontributin publicistik e historik e bëjnë një vepër të shkëlqyer në historinë e medias shqiptare dhe të mërgatës Shqiptare në Shtete e Bashkuara të Amerikës. Libri “Editorial” i Dalip Grecës për nga mënyra e trajtimit të çështjeve, mënyrës së hulumtimit të fenomeneve, fakteve, dokumentave, analizës së fakteve, trajtimit dhe shfletimit të dokumenteve, perspektivës dhe vendosmërisë për t’iu shkuar deri në fund çështjeve që ngre, e bëjnë një botim me vlerë historike të patjetërsueshme në publicistikën shqiptare.

Në Prillin 1996 nisi kalimi i kufirit nga Kosova në Shqipëri pa viza dalëse

April 5, 2023 by s p

-Pas botimit të reportazhit tim të Marsit 1996 “Muri ndërshqiptar si ‘fundi i botës’”, që edhe u përkthye dhe arriti edhe te diplomatë më erdhi edhe mesazhi se kurrë më nuk do të jetë ashtu ai kufi…/

Gazeta DIELLI nga korrespondenti në Kosovë Behlul Jashari

PRISHTINË, Prill 2023/ Para 27 viteve, në 1 Prill 1996 për herë të parë kalova kufirin Kosovë-Shqipëri nëpër vendkalim kufitar, në Vërmicë-Morinë, ishte dita e parë e heqjes së vizave dalëse. Viteve më parë udhëtoja drejt Shqipërisë duke kaluar nëpër Mal të Zi, e ilegalisht në një rast i nisur nga Ulqini duke ecur këmbë drejt Shkodrës, e në një rast tjetër duke ecur këmbë nga Kumanova në Maqedoni drejt Preshevës – Kosovës Lindore…

“Lajmi i fundit” në gazetën e Kosovës “Bujku” në ballinë, i shkruar në 1 Prill 1996 nga Prizreni e Kukësi, kishte titullin “Kufiri Kosovë-Shqipëri kalohet pa viza dalëse” dhe në fund paralajmëronte: “Raport më të gjerë nga të dy anët e kufirit ndërshqiptar japim në numrin e nesërm”.

Në pasditën e 1 Prillit 1996 shkova deri në Kukës dhe u ktheva në Prizren e natën vonë në Prishtinë për të shkruar raportin nga ai udhëtim. Një fragment të atij raportimi e kam ribotuar me titull “Kronikë kufiri” para më shumë se çerek shekulli kur kam shkruar reportazhin e ardhmërisë – futuristik “Udhëtimi për në Prizren” botuar në Prishtinë e Tiranë në 31 Dhjetor 1996. Këtë reportazh futuristik që paralajmëronte bashkimin kombëtar – heqjen e kufirit Shqipëri-Kosovë e lidhjen edhe me autostradë e gjejë në Arkivin Shtetëror të Kosovës të botuar në Prishtinë në gazetën e rezistencës e pjesë e lëvizjes e luftës për liri e pavarësi “Bujku”, kryeredaktor i parë-themelues i së cilës isha, dhe në Bibliotekën Kombëtare të Shqipërisë të botuar në gazetën tradicionale të Kosovës Rilindja që dilte në Tiranë pasi në Prishtinë u ndalua me dhunë nga Serbia okupatore. Brenda reportazhit është edhe shënimi “Kronikë kufiri” – pjesë nga shkrimi që kam bërë në 1 Prill 1996 nga kufiri Kosovë-Shqipëri, të cilin vetëm zogjtë e kalonin pa pengesa…

“Udhëtimi për në Prizren” ishte reportazhi i dytë i ardhmërisë që kam shkruar. I pari ishte “KOSOVË: REPORTAZHI I ARDHMËRISË – Një ditë e një viti që vjen”, i shkruar dhe dërguar nga Prishtina drejt Tiranës në 27 Dhjetor 1995 dhe është botuar në atë fundvit në të dy kryeqytetet shqiptare, ndërsa i treti ishte “Kufiri i ëndrrës” që e kam shkruar në fundvitin 1997, botuar në 3 Janar 1998…

Reportazhet e ardhmërisë i botoja edhe në Kosovë edhe në Shqipëri, duke thyer kufirin e hekurt me shkrimet shqip edhe me shumë raportime që bëja si korrespondent në Prishtinë i Agjencisë Shtetërore-Zyrtare të Lajmeve të Shqipërisë që nga 24 Maji i vitit 1992 i zgjedhjeve të para pluraliste presidenciale e parlamentare në Kosovë, kur lideri historik i lëvizjes për liri e pavarësi Dr. Ibrahim Rugova u zgjodh President.

Shumë nga ato që shkruaja në reportazhet e ardhmërisë – futuristike atëherë e që dukeshin si ëndërra, që ishin ngjarje të fantazuara-parashikuara, tashmë janë realizuar në Kosovën e lirë nga Qershori 1999 dhe të pavarur nga 17 Shkurti 2008…

Reportazhi i ardhmërisë II “Udhëtimi për në Prizren” i para më shumë se çerek shekulli ishte ky:

UDHËTIMI PËR NË PRIZREN

(Reportazhi i ardhmërisë II)

Behlul JASHARI

Nuk kishte arritur as t’i shfletojë mirë botimet e mëngjesit, të gazetave që i kishte marrë në Tiranë, e as ta pijë deri në fund kafenë. Udhëtimi me aeroplan nga Rinasi deri në Sllatinë kishte zgjatur vetëm njëzet e tre minuta. Kishte fluturuar mbi brerimat e bardha të reve, e nga dritarja nuk kishte mundur as përafërsisht të shohë a të përcaktojë se ku mund të jetë vija e kufirit, prej nga vinte lajmi i ditës, që e kishin botuar të gjitha gazetat: “Hiqen gurët e kufirit…” Njoftohej se lumjanët me daulle, si në dasma, kishin dalë t’i hiqnin gurët, që para shumë e shumë viteve kishin venë kufi midis tokave të tyre. Nuk ishte ky kurrëfarë incidenti kufitar, por edhe paralajmërim i një ngjarjeje, për të cilën reporteri nga Tirana ishte nisur për në Prizren.

Kishte ardhur më parë në Prishtinë për të shfletuar kronikat e viteve të bujshme të Kosovës. Donte të bënte edhe një kronikë ngjarjesh që i paraprinë një Kuvendi të madh kombëtar, që do të mbahej pas një kohe në Prizren, në kryeqytetin e Lidhjes Shqiptare. Në Prizren pritej edhe manifestimi qendror i përurimit të autostradës Lezhë-Prizren-Prishtinë, të ndërtuar nëpër shtigjet e rrugës së vjetër Lis-Dardani…

Pikërisht udhëtimet Kosovë-Shqipëri nëpër vite ishin një nga interesimet gjatë shpalimit të kronikave në Bibliotekën Kombëtare e Universitare në Prishtinë. Viti 1996 iu duk se ishte një vit kthesë. Më 1 prill të këtij viti, për herë të parë pas shumë viteve, shqiptarët e Kosovës së pushtuar filluan të udhëtojë për në Shqipëri pa viza dalëse, që i kishte aplikuar regjimi i Beogradit për të penguar komunikimet ndërshqiptare. Rexhimi i vizave ishte tepër rigjid. Vetëm brenda një viti mbi një mijë shqiptarëve të Kosovës iu kishin konfiskuar pasaportat e u ishin shqiptuar dënime nga policia e nga gjyqet serbe vetëm e vetëm pse kishin udhëtuar në Shqipëri pa viza dalëve. Po, udhëtimet nuk ndaleshin me gjithë vrasjet në kufirin e ndodhur nën kontrollin e hekurt të forcave serbe.

Pasi ishte hequr regjimi i vizave dalëse, sipas kronikave të kohës, Prizreni priste të bëhet qendër shumë e rëndësishme e komunikimeve ndërshqiptare nëpër magjistralin Prishtinë-Lezhë. Magjistrali është quajtur rrugë e ardhmërisë nëpër shumë shkrime gazetash të vitit 1996, kur nga Prishtina për në Tiranë udhëtohej më shumë nëpër Podgoricë apo Shkup dhe udhëtimi zgjaste deri shtatëmbëdhjetë orë. Ishte llogaritur se magjistrali Lezhë-Prizren do të shkurtonte për tre herë rrugën nga Kosova për në bregdetin shqiptar. Midis këtyre dy qyteteve shqiptare ai magjistral i shtrirë nëpër luginat e lumenjeve Fani i Vogël e Drini i Bardhë do të kishte maksimum 130 kilometra…

Tek shfletonte kronikat e vitit 1996 në Kosovë, gazetarit nga Tirana përshtypje të veçantë i bëri edhe një titull i madh në faqen e parë të gazetës: “Jemi zotuar për të ardhmen e lirinë tuaj”. Ishin këto fjalët e ndihmëssekretarit amerikan të Shtetit Xhon Kornbllum në hapjen e Zyrës Amerikane në Kryeqytetin e Kosovës, më 5 qershor. “Kjo është një ditë historike për Kosovën”, deklaronte me këtë rast presidenti i Republikës së Kosovës dr. Ibrahim Rugova.

Shfletimi i kronikave për përfaqësinë e parë të një shteti të hapur në Kosovë ia përkujtoi se duhet të shkojë brenda ditës në ambasadën e Shqipërisë në Prishtinë, në kuadrin e ambasadave në kryeqytet…

Derisa po kthehej, kishte rënë nata, rrugët dhe sheshet e kryeqytetit të ndriçuara me neon ishin të mbushura plot njerëz. Masa e njerëzve që shëtitinin në atë mbrëmje të këndshme ia kujtoi të dhënën se numri i banorëve të Kosovës kishte arritur në mbi tre milionë.

U ndal më gjatë para reklamave të kinemave e teatrove të kryeqytetit. E shihte se do ta kishte vështirë të përcaktohej ku të shkojë, por as nuk kishte kohë. E priste takimi me kolegët gazetarë të Prishtinës në hotelin “Bozhurët e Kosovës”, ku ishte vendosur. I pihej edhe një raki rrushi e Rahovecit…

Po, kishte pirë edhe ca më shumë, dhe derisa po lexonte teletekstin shqiptar dhe gazetat e mbrëmjes, e kishte zënë gjumi. E kishte zgjuar herët cingërrima e telefonit. Ishte një telefonatë nga Tirana, që e paralajmëronte se pas një ore duhej të paraqitej drejtpërdrejt me raport për lajmet e mëngjesit në Televizion.

Raportin e kishte në mendje, po, megjithatë, po e shkruante edhe në letër: “Në Prishtinë dhe në gjithë Kosovën pritet me interesim shumë të madh Kuvendi gjithëkombëtar, që do të mbahet në Prizren. Pritet edhe përurimi i magjistralit…Heqja e gurëve që shënonin kufirin është manifestim i entuziazmit e gëzimit të popullit për bashkimin kombëtar që paralajmërohet…”

Pas festës së madhe që paralajmërohej me mbajtjen e Kuvendit kombëtar në Prizren po e priste edhe një festë e bukur: Dita e Verëzes – Dita e Luleve.

Është kjo një festë e lashtë iliro-pagane, që, pos në Prizren e rrethinë, nga të gjitha trojet shqiptare festohet vetëm edhe në Elbasan, në të njëjtën ditë, më 14 mars, po me emër ca ndryshe: Ditë e Verës – Ditë e Luleve. Prandaj, në këtë festë në Prizren udhëton edhe një delegacion nga qyteti i Elbasanit.

Kështu, si një surprizë hyn edhe Festa e Luleve në reportazhin e ardhmërisë të reporterit në udhë për në Prizren, prej nga do të kthehet përsëri në Tiranë, për herë të parë nëpër magjistralin e sapoperuruar, vetëm për afër dy orë. E, në Vermicë s’do të jetë më pika kufitare, s’do të jetë më kufiri…

KRONIKË KUFIRI

Kufiri Kosovë-Shqipëri nuk është më si fundi i botës. Pas shumë vitesh kalohet sot për herë të parë pa viza dalëse nëpër pikën kufitare të Vermicës. Po, megjithatë, aty ende ndalojnë forcat serbe dhe është një kontroll i hekurt.

Në njërën anë – bunkerët e betonit, që kanë mbetur si të harruar e janë mbuluar nga ferrat e bari.

Në anën tjetër – “piramidat e betonit”, kaherë të vendosura në zonën kufitare si “pengesa antitanke”.

E, mbi të gjitha pejzazhet shqiptare, midis të cilave sikur mbytet vija e mallkuar e kufirit të aq shumë ndarjeve. Mbi malet e ashpra me borë të Sharrit, Pashtrikut e Koretnikut fluturon një Shqiponjë, nëpër qiellin e përflakur nga dielli në pranverë si në sfondin e flamurit.

E, jo vetëm stinën, por edhe kohën që vjen, sikur e paralajmërojnë dallëndyshet e lejlekët që fluturojnë mbi syprinat e kaltra të lumit të Drinit.

Megjithatë, vetëm zogjtë kalojnë kufirin pa pengesa…(Vermicë, 1 prill 1996)

NGA REPORTAZHI IM I MARSIT 1996 “MURI NDËRSHQIPTAR SI ‘FUNDI I BOTËS’”:

E më pak se dy javë para 1 Prillit 1996, jo rrugës po nëpër male fshehtas nëpër shtetrrethimin e forcave serbe shkova deri afër kufirit Kosovë-Shqipëri dhe nga një kodrinë shihja si dukej e çka ndodhte në vendkalimin kufitar në Vermicë-Morinë, prej nga shkrujta reportazhin “Muri ndërshqiptar si ‘fundi i botës’”, të cilin e botova në gazetën e rezistencës “Bujku” më Prishtinë para 27 viteve, në 18 Mars 1996.

Reportazhin e dërgova edhe në Agjencinë Shtetërore-Zyrtare të Lajmeve të Shqipërisë. Në “Paraqitje e shkurtër e regjistrimeve të gjetura” të Bibliotekës Kombëtare të Shqipërisë e gjejë se reportazhi është botuar në 19 Mars 1996 edhe në gazetën Rilindja që dilte në Tiranë pas ndalimit nga regjimi okupues në Prishtinë. Në atë reportazh mes tjerash, kam shkruar:

“Një grup i të rinjëve dhe të rejave nga rrethi i Prizrenit, ditë më parë ishin penguar të shkojnë në Shqipëri, meqë nuk iu ishin dhënë vizat dalëse nga administrata e instaluar policore serbe në Prizren.

Qëllimi i udhëtimit të tyre në Shqipëri ishte të marrin pjesë në festën e njohur të qytetit të Elbasanit-të Ditës së Verës, Ditës së Luleve, të 14 Marsit.

Donin të shihnin se si kremtohet në Elbasan e njëjta festë që është edhe në Prizren e rrethinë”…

***

Pas botimit të reportazhit “Muri ndërshqiptar si ‘fundi i botës’”, që edhe u përkthye dhe arriti edhe te diplomatë më erdhi edhe mesazhi se kurrë më nuk do të jetë ashtu ai kufi…

Në gazetën “Bujku” reportazhi ka nënshkrimin edhe të korrespondentit të saj në Prizren, Fatmir Pireci, bashkë me të cilin shkuam drejt kufirit…

ANTIKUSHTETUTSHMËRIA E SHKATËRRIMIT TË PRONËS PRIVATE NË SHQIPËRI PREJ VETË SHTETIT

February 3, 2022 by s p

Editorial nga SOKOL PAJA/

Çështja e pronës private në Shqipëri dhe pronës në tërësi është një ndër problemet më madhore me të cilat është përballur qytetari, shteti, shoqëria dhe ekonomia shqiptare që pas shembjes së komunizmit. Pamjet e tmerrshme të dhunës policore ndaj qytetarëve që mbronin pronën nga shëmbja prej fadromave të shtetit, pushtuan median në Tiranë dhe hapsirën mbarë shqipfolëse. Pleq, plaka, gra shtatzëna, fëmijë, gra e burra tërhiqen zvarrë prej shtetit në mes të ftohtit të janarit. Mundi i qyetarëve ndër dekada shembet me goditjen brutale të një fadrome shtetërore. Nënë Liza Marku teksa u filmua kur policia e tërhiqte zvarrë tek “5 Maji”, në dëshminë e saj në Komisionin Parlamentar të Ligjeve tregoi barbarinë dhe makabritetin e ndërhyrjes shtetërore mbi pronën private të banorëve te “5 Maji” në Tiranë. Liza Marku nxori para shqiptarëve fytyrën e vërtetë të shtetit përbindësh në Shqipëri. Investimi, mundi e djersa e secilës familje shqiptare nuk mund të shkatërrohet me një të rënë të lapsit, por duhet të mbrohet, konvertohet dhe shpërblehet me vlerën reale të tregut e për çdo transformim duhet të drejtësi ashtu si çdo familje e nderuar shqiptare e meriton. Shembjet selektive, hakmarrjet me anë të shtetit, devijimet e projekteve me anë të korrupsionit, dhuna, presioni, tërheqja zvarrrë, paniku, frika, tensioni nuk duhet të jenë mënyra qeveritare të zgjidhjes së halleve të qytetarëve, por dialogu, dëgjesa publike dhe prirja për zgjidhjen më të mirë të mundshme në dobi të interesit qytetar dhe ligjit, jo shtetit korruptiv dhe oligarkëve të pallateve. Në emër të zhvillimit urban dhe rural, pas çdo pojekti shkatërrimesh të pronës private prej shtetit në Shqipëri, fshihet mafja e tenderave, mafja e betonit, përqindjet e oligarkëve etj. Çdo transformim për projektet zhvëllimore të qytetit duhet përkrahur kur këto projekte vijnë për të mirën e qytetarëve dhe të komunitetit, por kur nuk ka transparencë në marrëdhënien shtet-qytetar-plan-projekte zhvillimesh, përzier kjo me arrogancën dhe dhunën shtetërore, janë të papranueshme në një shoqëri demokratike. Nëse i referohemi ligjit, shkatërrimet e pronës si në rastin e “5 Majit” janë të kundraligjshme pasi Kushtetuta e Republikës së Shqipërisë si ligji themeltar i shtetit shqiptar në Nenin 11 pika 1 thuhet: “Sistemi ekonomik i Republikës së Shqipërisë bazohet në pronën private e publike, si dhe në ekonominë e tregut dhe në lirinë e veprimtarisë ekonomike”. Neni 11 në pikën 2 thuhet: “Prona private dhe publike mbrohen njëlloj me ligj”. Neni 37 i Kushtetutës së Republikës së Shqipërisë në pikën 1 thuhet: “ Paprekshmëria e banesës është e garantuar”. Neni 41 i Kushtetutës në pikën 1 thuhet: “E drejta e pronës private është e garantuar”. Neni 42 i Kushtetutës në pikën 1 thuhet: “ Liria, prona dhe të drejtat e njohura me Kushtetutë dhe me ligj nuk mund të cenohen pa një proces të rregullt ligjor”. Trajtimi mizerabël i qytetarëve prej institucioneve shtetërore duke filluar nga Bashkia e Tiranës e institucionet zinxhir, janë në kapje flagrante të paligjshmërisë. Jo më kot Ambasadorja Amerikane në Shqipëri Yuri Kim duke ditur kaosin me pronat në Shqipëri, i pat kërkuar drejtorit të Agjencisë Kadastrale Lame gjatë takimit më 8 Qershor 2021, ligje dhe rregullore të qarta, procese transparente dhe gjykata të pastra që të tërheqin investime më të mëdha dhe do të hapin mundësi më të mëdha ekonomike për më shumë njerëz dhe investitorë të huaj. Sjellja arrogante dhe brutale e shtetit ndaj qytetarëve shqiptarë ka rritur numrin e padive të pronësisë në Gjykatën e Strasburgut duke i shkaktuar buxhetit të shtetit një dëm të madh ekonomik. Kryeqyteti i shqipërisë Tirana është kthyer në një metropol supër e shtrenjtë dhe e pa aksesueshme për njerëzit normal të qytetit. Tirana, një qytet i ndërtuar në mënyrë të shëmtuar dhe të tmerrshme nga pikëpamja arkitekturore, urbanistike dhe infrastrukturore. Qeveria e zhytur dhe e kapur në korrupsionin e Inceneratorëve pasi që kontrollon mediat, opozitën e përçarë, shoqërinë civile, opinionin publik të kamufluar me propagandë qeverisëse, favorizon çdo akt të dhunshëm shtetëror dhe e zvogëlon pasojën dhe ndikimin e reagimin në sytë e publikut. Gjuha urryese, fyese e denigruese e kryetarit të Bashkisë Veliaj duke i quajtur qytetarët e tij si zaptues e shpellarë, përbëjnë një akt të paprecedentë në historinë e qeverisjes vendore, një akt jo njerëzor dhe jo human, mizori e rracizëm ndaj qyetarëve të tij. Tirana e zhytur në trafik, smog dhe helme, është shëndërruar në një qytet që të vret, pa ajër, pa hapsira rekreative, pa oksigjen. Në çdo cep të kryeqytetit shqiptar shfaqet tmerrshëm fytyra e pangopësisë, grykësisë dhe makutërisë së këtij sistemi oligarkik dhe korruptiv me prapavijë shtetërore. Përgjimet e tmerrshme të kryetarit të Bashkisë së Tiranës Erjon Veliaj në tentativë për të zaptuar Federatën Shqiptare të Futbollit tregon kapjen e shtetit prej kryetarit të Bashkisë teksa në përgjime flet se Bashkiaku Veliaj ka në dorë SPAK-un, policinë, prokurorinë etj. Ndërsimin e institucioneve të Pavarura Ligjzbatuese Kushtetuese ndaj kundërshtarëve nuk e bën askush tjetër vetëm ai që e ka kapur shtetin kokë e këmbë. Beteja e Veliajt kundër FSHF në të vërtetë është betejë për fushat e sportit që ti kthejnë pallate korruptive për miqtë e tyre oligarkë. Fotografimi i Ministres Elisa Spiropali me biznesmenin Salillari që merr tenderat kryesore shtetërore tregon edhe një herë kapjen korruptive të shtetit prej oligarkëve të qeverisë. Shteti i së drejtës dhe shteti ligjor nuk mund të ngrihet mbi padrejtësitë që u bëhen qytetarëve të pambrojtur prej “fadromës” dhe arrogancës së shtetit që shkatërron të drejtën kushtetuese të pronësisë individuale. Akti i shëmtuar, i tmerrshëm, përbuzës dhe i neveritshëm i dhunës bashkiake, shtetërorë dhe policore mbi banorët e “5 Majit” duhet të ngrejë në protesta masive të gjithë qytetarët e Tiranës të cilët kërcënohen prej fadromave të Bashkiakut Veliaj ku në emër të zhvillimit, këto shkatërrime mbajnë erë korrupsion dhe oligarki që kap shtetin prej fyti çdo ditë e më fort, çdo ditë e më shumë.