
Nga Rafael Floqi/
Ndërsa dielli lind më 4 korrik, ai lëshon një shkëlqim të ngrohtë në të gjithë tokën, duke ndezur frymën e lirisë që ka përcaktuar Amerikën për shekuj. Në këtë ditë, 248-vjet pas shpalljes së pavarësisë së Shteteve të Bashkuara të Amerikës ne mblidhemi për të festuar– aktin e guximshëm të shpalljes së sovranitetit dhe hapjes së një rruge të re. Por përtej fishekzjarrëve dhe skarave të barbekysë qëndron një rëndësi më e thellë, e cila rezonon me vetë thelbin e kombit tonë.
Lindja e një kombi: Një vizion revolucionar
Në vitin 1776, në vapën e madhe të Filadelfias, një grup vizionarësh e vunë firmën në pergamenë dhe skalitën emrat e tyre në histori. Deklarata e Pavarësisë ishte më shumë se një dokument i thjeshtë; ishte një shpallje e guximshme që sfidoi status quo-në. Ajo deklaroi se të gjithë njerëzit u krijuan të barabartë, të pajisur me të drejta të patjetërsueshme – jetën, lirinë dhe kërkimin e lumturisë. Me gishtat e lyer me bojë, ata parashtruan kështu një vizion të një kombi ku liria do të ishte guri i themelit dhe tirania do të hidhej mënjanë.
Jehonat e guximit: Nga Valley Forge në Normandi
Gjatë gjithë historisë amerikane , kjo frymë guximi ka jehonë nëpër fushat e betejës dhe brezave. Nga vështirësitë e ngrira të Valley Forge deri në plazhet e Normandisë, amerikanët kanë qëndruar krah për krah, duke mbrojtur idealet që na lidhin. Sakrificat e ushtarakëve dhe grave tona – gjaku i tyre që depërton në tokë të huaj – na kujtojnë se liria nuk është falas. Është një borxh që e kthejmë me mirënjohje dhe nder.
Uniteti në diversitet: E Pluribus Unum
Kombi ynë është një sixhade e thurur nga fijet e kulturave, gjuhëve dhe besimeve të ndryshme. Katër korriku është një kujtesë se unitet nuk do të thotë uniformitet. Është një përzierje harmonike e zërave individualë – një simfoni lirie. Nga rrugët plot zhurmë të qytetit të Nju Jorkut deri te fermat e qeta të Nebraskës, ne bashkohemi, jo si shtete të kuqe apo blu, por si një komb, i pandashëm.
Ndjekja e Drejtësisë: Një Udhëtim i Pafund
Megjithatë, ndërsa festojmë, duhet të përballemi edhe me papërsosmëritë tona. Premtimi i lirisë nuk është shpërndarë gjithmonë në mënyrë të barabartë. Historia jonë mbart plagët e skllavërisë, segregacionit dhe padrejtësisë sistematike. Katër korriku na bën thirrje të vazhdojmë rrugëtimin drejt një bashkimi më të përsosur – një bashkim ku drejtësia rrjedh si një lumë i fuqishëm, duke gërryer barrierat që na ndajnë.
Një e ardhme e mbushur me yje: Përgjegjësia jonë e përbashkët
Ndërsa qielli i natës shpërthen në një kaleidoskop ngjyrash, le të kujtojmë se pishtari i lirisë nuk është statik. Ai kalon brez pas brezi, ai i është besuar përkujdesit tonë. Detyra jonë është ta mbrojmë atë, t’i ndezim flakët dhe të sigurojmë që ëndrra e Amerikës të vazhdojë. Në klasat, bashkitë dhe kabinat e votimit, ne formojmë fatin e kombit tonë.
Pra, ndërsa shijoni atë fetë pie me mollë dhe shikoni fishekzjarrët duke shpërthyer sipër, merrni një moment për të reflektuar. Katër korriku nuk është vetëm një datë në kalendar; është një dëshmi e gjallë e guximit të shpresës, elasticitetit të lirisë dhe premtimit të qëndrueshëm të Amerikës.
Fryma e Pavarësisë: Një zhytje më e thellë
Zgjidhja e Etërve Themelues: Deklarata e Pavarësisë, e shkruar nga vizionarë si Thomas Jefferson, John Adams dhe Benjamin Franklin, ishte më shumë se një deklaratë e thjeshtë politike. Ishte një pohim radikal i të drejtave të njeriut dhe një refuzim i tiranisë. Këta njerëz rrezikuan jetën e tyre për të deklaruar se Amerika do të ishte një fener lirie, ku liritë individuale do të lulëzojnë.
Guximi revolucionar: Imagjinoni Ushtrinë Kontinentale duke ecur nëpër borë në Valley Forge, me këpucët e tyre të copëtuara duke lënë gjurmë gjaku. Imagjinoni guximin e atyre që sulmuan plazhet e Normandisë, duke u përballur me një breshër plumbash. Katër korriku nderon jo vetëm fitoren e Luftës Revolucionare, por edhe qëndrueshmërinë e njerëzve të thjeshtë që guxuan të ëndërronin për një botë më të mirë.
Uniteti mes diversitetit
Kombi ynë është një përzierje kulturash, gjuhësh dhe traditash. Katër korriku na kujton se unitet nuk do të thotë uniformitet. Është përzierja harmonike e zërave të ndryshëm – një simfoni lirie. Shqiptarët dhe SHBA ndajnë një miqësi dhe partneritet të forcuar nga një angazhim i përbashkët ndaj vlerave demokratike. Diaspora dhe Shqipëria si aleate strategjikë, është e përkushtuar për të nxitur një të ardhme që mbështet dhe lavdëron këto parime.
Liria e Amerikës dhe Liria e Shqipërisë
Një poet i madh rilindas si Ndre Mjeda si apoteozë të Lirisë në poemën e tij Liria përmend në pjesën e dytë të poemës thekson lirinë amerikane. Pra Liria amerikane ishte simboli i lirisë shqiptare. Ai e njeh dhe entuziazmohet nga Revolucioni Amerikan i Lirisë, që u zhvillua kundër shkëputjes së Amerikës nga sundimi kolonial i Anglisë. Ai flet për fushat ku rrjedh lumi i Misisipit.
Ai evokon emrin e Gjergj Uashingtonit. Mjeda thotë se “Washingtoni na thërret”. Atëherë populli amerikan u ngrit për të fituar lirinë. Vajti tërë Amerika mbas këtij zëri që e thirri për nderin e lirisë. Dhe “luani i Amerikës e mundi kuçedrën e Anglisë”.
Liria u ndje te punëtori që vuan në vapën e zhegut, liria u ndje në Labrador tek Virgjinia dhe New Jorku, syni i tregut”. Mjeda thotë “Të lumtë, o Washington”. Dhe liria duke thërritur në Filadelfia koncentrohet në sentencën mjediane “Amerikën e zhgon (e qeveris) Amerikani”.
Mbrojtja e Pavarësisë së Shqipërisë: Presidenti Wilson ishte një mbrojtës i pavarësisë së Shqipërisë në Konferencën e Paqes së Parisit. Përkundër presioneve nga fuqitë e mëdha, ai insistoi që Shqipëria të mos ndahet dhe të ruajë integritetin territorial. Parimi i vetëvendosjes së popujve, që ishte ndër më të rëndësishmit në planin e tij prej 14 pikash. Ai hodhi poshtë idenë e aleancave sekrete në Konferencën e Paqes së Parisit. Kjo përfshinte edhe marrëveshjen e fshehtë Tittoni-Venizelos, ku Italia dhe Greqia kishin rënë dakord për të ndarë pjesë të Shqipërisë. Wilson nuk e mbështeti këtë marrëveshje, duke e bërë të qartë se nuk do të lejonte copëtimin e Shqipërisë. Ndaj festa e pavarësisë së Amerikës është dhe festë e shqiptarëve.
Kur ne shqiptaro- amerikanët festojmë 4 Korrikun – Ditën e Pavarësisë së Amerikës, nuk nderojmë vetëm këtë ditë ndërkombëtare të amerikanëve por edhe të Kosovës. Vlerësojmë veprimet e ShBA-së me aleatët që kanë bërë para luftës, gjatë dhe pas luftës për krijimin e Kosovës, institucioneve të saj dhe avancimin e tyre. Ndaj kjo festë për çdo shqiptar është si të festojmë si 28 Nëntorin e kombit tonë”.
Punë e papërfunduar
Nga qytetet plot zhurmë në fshatra të qeta, ne festojmë si një, duke kapërcyer ndarjet politike. Ndërsa ngremë flamujt tanë, duhet të përballemi edhe me të kaluarën tonë. Skllavëria, segregacioni dhe diskriminimi dëmtojnë historinë tonë. Katër korriku na thërret të vazhdojmë rrugëtimin drejt drejtësisë. Nuk bëhet fjalë vetëm për fishekzjarre; ka të bëjë me çmontimin e barrierave dhe sigurimin e mundësive të barabarta për të gjithë.
Përgjegjësia jonë e përbashkët: Pishtari i lirisë nuk është statik; është një garë stafetë. Ne ua kalojmë brezave të ardhshëm. Detyra jonë? Për ta mbrojtur ashpër. Në klasa, angazhimi qytetar dhe bisedat e përditshme, ne formojmë fatin e Amerikës.
Pra, ndërsa shikoni fishekzjarrët që shpërthejnë lart, mbani mend se 4 korriku nuk është thjesht një datë – është një testament i gjallë i shpresës, elasticitetit dhe qëndrueshmërisë.
Gëzuar Ditën e pavarësisë! USA