Faton Bislimi/

Edhe një lajm historik e fantastik nga dëgjimi kongresional në Komitetin për Punë të Jashtme që ende po vazhdon në Capitol Hill!

Sot u shkrua HISTORI për Luginën e Preshevës — në zemër të Kongresit Amerikan.

Kongresisti Self: “”Sot po e prezantoj edhe një rezolutë për shqiptarët në Luginë të Preshevës. Ka ardhë koha që Serbia të mbahet përgjegjëse për diskriminimin etnik ndaj tyre…”

Për mbi dy dekada kam pasur nderin të jem i angazhuar në Washington, DC për të drejtat e shqiptarëve të Luginës së Preshevës. Sot, në dëgjimin për Ballkanin Perëndimor në Komitetin për Punë të Jashtme të Kongresit, respektivisht në Nëkomitetin për Evropë, ndodhi diçka që deri dje dukej e pamundur:

Miku ynë, kongresisti Keith Self, Kryetar i Nënkomitetit për Evropë, prezantoi REZOLUTËN e parë në historinë e Kongresit Amerikan për çështjen e Luginës së Preshevës.

Po, e lexuat mirë: HERA E PARË NË HISTORI.

Kjo rezolutë kërkon nga Departamenti i Shtetit të përgatisë dhe të paraqesë një raport zyrtar mbi diskriminimin e shqiptarëve në Luginë nga Beogradi — përfshirë:

• pasivizimin e adresave, të cilin Kongresi e quan hapur “spastrim etnik me mjete administrative”

• mosnjohjen e diplomave

• mungesën e përfaqësimit proporcional në institucionet shtetërore

• dhe praktika të tjera diskriminuese, të faktuara e të dokumentuara prej vitesh

Kongresi Amerikan, sot, i dha zë të fuqishëm Luginës.

Për mua personalisht — pas gjithë viteve punë, lobim, takime, raporte, shkresa, dhe angazhim të palodhur — kjo është një ditë që s’e harroj kurrë.

Çfarë nderi… Çfarë krenarie… Çfarë shpërblimi për gjithë atë angazhim… dhe çfarë motivimi për të vazhduar edhe më fuqishëm!

Ky është një mesazh i qartë: Lugina e Preshevës NUK është e harruar. Të drejtat e shqiptarëve NUK mund të shkelën pafund. Dhe zëri ynë, kur është i bashkuar, dëgjohet deri në Kongresin e Shteteve të Bashkuara.

Sot u hap një kapitull i ri. Sot i treguam botës se drejtësia vonon, por kur vjen… vjen me ZË TË MADH.

Mirënjohje e përzemërtë dhe e përjetëshme për Komunitetin Shqiptaro-Amerikan në Dallas, veçanërisht per z. Gino Mulliqi dhe miqët e bashkëpatriorët tjerë që e bënë të mundur këtë ngjarje historike, dhe takimin tonë me Kryetarin Self në Dallas në Tetor 2025.

Vazhdojmë përpara — më të fortë se kurrë!

Mirela Kanini/

Atmosfera e këndshme bëhej edhe më e shkëlqyer nga zërat e fëmijëve që jo vetëm flisnin aq bukur me një shqipe të kulluar, por ata recituan, kënduan shqip dhe vallëzuan me radhë vallet tona tradicionale. E ftuar ishte dhe Kryetarja e Vatra Chicago, Zj. Mirela Kanini e cila përgëzoi stafin drejtues për punën e mirë duke premtuar bashkëpunim më të ngushtë në të ardhmen të degës të cilën ajo drejton. Kjo shkollë u themelua në vitin 2006 e drejtuar nga mësues dhe administratorë të devotshëm e të përkushtuar.

Qëllimi kryesor i kësaj shkolle është të ruajë dhe kultivojë kulturën dhe gjuhën shqipe për fëmijët në Chicago dhe zonat përreth. Përmes mësimdhënies së strukturuar, aktiviteteve kulturore dhe bashkëpunimit të familjeve shqiptare synimi është që fëmijët të rriten me dashuri dhe krenari për rrënjët e tyre. Përveç mësimit të gjuhës shqipe kjo shkollë ofron edhe mësime valleje nëpërmjet grupit të kërcimeve “ Grupi Arbëria”, I cili prej vitesh përfaqëson kulturën dhe traditat tona nëpër aktivitete komunitare.

Semestri i dytë fillon më 1 Shkurt 2026 dhe drejtuesit e shkollës ju bëjnë thirrje të gjithë prindërve të regjistrojnë fëmijët e tyre online në faqen: shkollashqipearberia.org Studentët e rinj janë të mirëpritur krahëhapur të behen pjesë e kësaj familje të madhe kulturore. Vlen për tu përmendur për punën e palodhur drejtoresha e shkollës Zj. Thea Kotomelo. Asistentja administrative Zj. Blerina Musaraj, mësueset Zj. Albana Romacka, Zj. Teuta Verria, Zj. Theodora Gjergji.

Mashqip.com/

Në qytetin e Bostonit, në Shtetet e Bashkuara të Amerikës, u zhvillua sot ceremonia zyrtare e ngritjes së Flamurit Kombëtar me rastin e 28 Nëntorit, Ditës së Pavarësisë së Shqipërisë.

Aktiviteti u organizua nga Federata Pan-Shqiptare VATRA, dega Boston dhe MAASBESA, të cilat mblodhën dhjetëra shqiptarë, përfaqësues lokalë dhe miq të komunitetit për të nderuar këtë ditë historike.

Flamuri kuqezi u ngrit para godinës së Bashkisë së Bostonit, përkrah flamurit amerikan, duke krijuar një atmosferë festive dhe emocionale për komunitetin shqiptar në qytet.

Pas intonimit të himnit kombëtar shqiptar dhe atij amerikan, u lexua proklamata e Kryetares së Bashkisë së Bostonit, e cila uronte shqiptarët për Ditën e Pavarësisë dhe vlerësonte kontributin e komunitetit në qytet.

Më pas, deklarata zyrtare e Guvernatores së Massachusetts, që njeh 28 Nëntorin si “Ditën e Shqiptarëve në Massachusetts”, u lexua nga z. Faton Limani, anëtar i Këshillit Bashkiak të Arlington.

Në emër të MAASBESA-s foli zv/kryetarja Jorida Qirollari, e cila theksoi se kjo organizatë, prej 20 vitesh, së bashku me komunitetin shqiptar, ka mbajtur traditën e ngritjes së flamurit në Boston, duke organizuar aktivitete shkollore, kulturore dhe festive.

Në vijim, z. Mentor Maksutaj, kryetar i Federatës Pan-Shqiptare VATRA dega Boston, mbajti një fjalë të ngrohtë ku me emocion kujtoi burrështetasit shqiptarë që sakrifikuan për lirinë e Shqipërisë dhe Kosovës. Ai theksoi rolin historik të Vatrës në mbrojtjen e çështjes shqiptare dhe u bëri thirrje shqiptarëve të mos harrojnë rrënjët dhe të jenë pjesë aktive e organizatave shqiptare në SHBA.

Ceremonia u pasurua me recitime nga nxënësit e shkollave shqipe “BESA” nga MAASBESA dhe “ABC” nga “Albanian Boston Comunity Center, ndërsa atmosfera festive u ndez nga vallet e shkollës “Bashkimi Dance” dhe nga këngë të kënduara nga shoqata “Labëria” Boston dhe DJ Ledio që mbylli aktivitetin.

Gjithashtu, si çdo vit tashmë që është kthyer në traditë, nëpër qytetin e Bostonit u zhvillua edhe parada me makina, e organizuar nga Neritan Xherimeja dhe grupi i të rinjve “Çunat e Bostonit”, të cilët, duke valvitur flamurin shqiptar, u mblodhën në sheshin e Bostonit.

E gjithë ngjarja u moderua me profesionalizëm nga studentja e Harvardit, Jonada Shukarasi.

Nga Frank Shkreli

“Bota që kur është zënë, Shqipëria gjallë ka qenë”  Naim Frashëri,

GËZUAR 28 Nëntorin 2025, Ditën e Pavarësisë së Shqipërisë – Ditën e Flamurit të Kombit dhe të Heroit Kombëtar Gjergj-Katriotitit -Skenderbe!

“Bota që kur është zënë, Shqipëria gjallë ka qenë”, ka thënë Naim Frashëri, dhe gjithnjë gjallë do të jetë! 113 vjet Shqipëri! Më në fund në liri! Shpallja e Pavarësisë është festa më e madhe e çdo kombi, e sidomos për Shqipërinë dhe për shqiptarët, ndonëse ajo erdhi e vonuar, pas disa shekujsh nën Perandorinë e egër osmane, pushtimesh të huaja dhe vuajtjesh të brendshme. Megjithkëtë, gjatë gjithë historisë, Kombi shqiptar i qëndroi besnik identitetit dhe trashëgimisë së vet kombëtare, duke kundërshtuar dhe duke luftuar armiqtë dhe pushtuesit që donin t’ a zhduknin nga faqja e dheut. Ëndrra shekullore për liri që digjte në zemrat e shqiptarëve, më në fund u realizua më 28 Nëntor, 1912, kur kombit shqiptar, ngritja e Flamurit kuq e zi të Gjergj Kastriotit-Skënderbe në Vlorë, i gëzoi sytë dhe zemrën shqiptarëve kudo. Si e tillë, Festa kombëtare e 28 Nëntorit duhet të shërbejë si një frymëzim dhe burim fuqie, megjithëse njerëzit mund të ndihen të lodhur dhe të zhgënjyer sidomos nga çerek shekulli i kaluar, 55-vjet pas shembjes së komunizmit. Por, me gjithë këtë nuk duhet harruar se Kombi shqiptar mbijetoi regjimin më të egër komunist në Europë dhe se gjatë gjithë historisë është përballur me probleme të llojllojshme dhe tragjedi të vështira, e që më në fund, shqiptarët ia kanë arrijtur qëllimit. Ndoshta për herë të parë në histori, fati i shqiptarëve sot, është dorë të tyre! I takon këtij brezi të shqiptarëve, të kësaj klase aktuale politike në Shqipëri, në Kosovë dhe në të gjitha trojet autoktone shqiptare në Ballkan, që më në fund, të lënë mënjanë, të heqin dorë, njëherë e mirë, nga dallimet, grindjet politike, korrupsioni dhe inatet, nga interesat antikombëtare vetjake dhe partiake, ndoshta edhe të huaja,  dhe të shikojnë drejtë interesave të përbashkëta kombëtare, me qëllim që, më në fund të ndërtohet një bashkësi vëllazërimi dhe ideali kombëtar, në interesin e vërtetë të gjithë shqitarëve, pa dallim, ashtu siç e donin Ismail Qemali, Luigj Gurakuqi, Isa Buletini e tjerë, në vitin 1912 –113-vjet më parë. 

Është përgjegjsi morale e këtij brezi që të bëjë ç’ mos që të fillojë përpjekjet për të krijuar bazën e një bashkëjetese, bazuar në besë e bashkim me njëri tjetrin, për një komb të përbashkët, ashtu siç e këndonin Naim Frashëri, At Gjergj Fishta dhe të tjerë. Kurrë më parë në historinë e tij, Kombi shqiptar nuk ka qenë në gjendje më të mirë dhe më të përshtatshme se ç’ është sot, që përfundimisht, të harmonizojë dhe të bashkërendojë mundësitë, interesat dhe aftësitë e veta për krijimin e një shteti modern, si në Shqipëri ashtu edhe në Kosovë, në përputhje me interesat kombëtare, duke iu përshtatur vlerave perëndimore dhe në bashkëpunim me organizmat euro-atlantike, pjesë e të cilave ka qenë gjithëherë Kombi shqiptar. 

Në këtë mënyrë dhe në këtë ditë të lavdishme të historisë së Kombit shqiptar, ju që sot kini privilegjin dhe nderin të keni në duart tuaja frenat e fatit dhe të ardhmen e shqiptarëve, me një bashkëpunim më të ngusht politik dhe atdhetar — mbi interesat personale e partiake — do të nderonit Atdheun dhe të kujtonit lavdinë e atyre patriotëve që shpallën Pavarësinë e Kombit shqiptar më 28 Nëntor 1912. Me një bashkpunim të tillë politik, njëkohësisht, do të ringjallnit ndjesitë dhe shpresa të reja për një rilindje të vërtetë për mbarë Kombin shqiptar, si pjesë e asaj familjeje të madhe trako-ilire, që sipas At Gjergj Fishtës, ishte “në nam e në zë në historinë e fiseve dhe të kombeve”.  

 Ka ardhur koha që kombi shqiptar, me nder e krenari, përsëri, të zërë vendin që meriton dhe që i takon në radhët e fiseve dhe të kombeve të lira dhe të përparuara, para se të zhytet edhe në një errësirrë tjetër të historisë ssë tij. Ky brez i kësaj klase politike që sot është në krye të kombit shqiptar, duhet të jetë i vetëdijshëm se këtë borxh ia kanë atij brezi patriotësh të zgjedhur të Kombit, të cilët nën rrethana shumë më të vështira se sot, gjetën mënyra bashkëpunimi me njëri tjetrin për t’i hapur Kombit shqiptar rrugën e lirisë si dhe ditë fatlume të pavarësisë, që kujton dhe gëzon sot Kombi shqiptar në dy shtete –Shqipëri e Kosovë. 

Njëkohësisht, klasa politike aktuale shqiptare i ka borxh brezave të ardhshëm që, me papërgjësitë e tyre politike dhe keq-qevrisjes, të mos shkelen dhe mos të nëpërkëmbet mundi, djersa, sakrificat dhe parimet e Rilindësve që i dhuruan Kombit pavarësinë!

Prandaj, sot le të kujtojmë ata burra të Kombit, në këtë ditë, për sakrificat e tyre, krenarinë kombëtare dhe dashurinë e tyre, të pa kushte, për Atdheun dhe ndaj njëri tjetrit.  Uroj që Flamuri Kombëtar i Gjergj Kastriotit- të valojë sot dhe gjithmonë me krenari, në trojet e lashta historike, iliro-arbërore dhe anë e mbanë botës ku ka shqiptarë.

Të pakën kjo është dëshira ime e sinqertë nga Amerika e largët dhe besoj e shumicës së shqiptarëve kudo në botë.  Për shumë vite gëzuar 28 Nëntorin, Ditën e Pavarësisë së Shqipërisë dhe të mbarë Kombit.  

Frank Shkreli

      Të gjithë shqiptarëve kudo që janë: Gëzuar këtë Ditë të Shënjtë të Kombit

Liliana Pere/

Shpallja e Pavarësisë dhe detyrat në Qeverinë e Vlorës (1912–1913)

Më 28 nëntor 1912, Tefiku u drejtua për në Vlorë dhe takoi Ismail Qemalin, nga i cili mori detyra për organizimin e gardës dhe policisë së Vlorës. Ai ngriti edhe strukturat e xhandarmërisë në Korçë, Ohër, Elbasan, Berat dhe Durrës.

Përballë sfidave të Esat Pashë Toptanit, Tefiku raportoi çdo ngjarje, duke treguar aftësi strategjike dhe përkushtim ndaj vendit. Ai organizoi fshatarë dhe u përkujdes për mbrojtjen e Skraparit kundër sulmeve greke, duke dhënë një shembull të rrallë të lidhjes midis dijes, strategjisë dhe veprës patriotike.️

Lidhja me Ismail Qemalin dhe letra e 16 qershor 1919

Edhe pas periudhave të gjata të mërgimit dhe burgjeve, Tefik Rogu nuk humbi kurrë lidhjen me vendlindjen dhe figurat kryesore të lëvizjes kombëtare. Më 16 qershor 1919, ai i shkruante një miku të afërt në Shqipëri, duke u interesuar për gjendjen e shokëve dhe bashkëfshatarëve të tij. Në këtë letër shprehet qartë dëshira për t’u kthyer në Vlorë ose Shkodër, duke kërkuar që të marrë autorizime nga qeveria austriake që ta lejonin të hynte në Shqipëri.

Letra është më shumë se një komunikim praktik; ajo është një manifest shpirtëror i përkushtimit ndaj atdheut. Në çdo fjalë ndihet urgjenca e detyrës dhe dashuria e thellë për vendin. Ajo tregon se patriotizmi nuk është vetëm veprim ushtarak, por edhe një marrëdhënie e vazhdueshme mendore dhe shpirtërore me identitetin kombëtar.

Lidhja me Ismail Beun dhe kushtet patriotike

Në këtë periudhë, Tefiku ishte në kontakt të drejtpërdrejtë me Ismail Qemalin, të cilit i kishte bashkëpunuar që nga Stambolli dhe Manastiri. Qemali nuk ishte vetëm mik dhe mentor, por edhe një referencë për legitimimin e veprimtarisë së Tefikut, si për karrierën e tij jashtë vendit, ashtu edhe për kthimin e sigurt në Shqipëri.

Kushtet e Tefikut për të rikthyer aktivitetin në atdhe lidhen me:

1. Sigurinë personale – duke marrë leje nga autoritetet që të mos pengohej nga forcat të ndryshme të okupacionit ose qeveritë e përkohshme.

2. Kontinuitetin e veprimtarisë patriotike – Tefiku kërkonte që kthimi i tij të mundësonte të vazhdonte punën për arsimin, organizimin dhe mbrojtjen e vendit, jo thjesht të ishte një kthim personal.

3. Mbështetja morale dhe politike nga Ismail Qemali – çdo hap i tij duhet të pasqyronte frymën e Qeverisë së Vlorës dhe idealet e lëvizjes për pavarësi.

filozofik-estetik: Këto letra nuk janë thjesht dokumente administrative; ato janë dëshmi të një marrëdhënieje intime midis dy shpirtërash patriotë, ku respekti, besimi dhe dashuria për atdheun ndërthuren në një rrjet të brendshëm moral dhe estetik. Letrat funksionojnë si ura midis së kaluarës dhe së ardhmes, si një formë e letërsisë së veprimit patriotik.

Letra si instrument organizativ dhe edukativ

Përtej aspektit personal, letërkëmbimi me Ismail Beun dhe miqtë shërbente si instrument koordinimi:

Organizonte kthimin e personelit dhe mbrojtjen e zonave kyçe.

Siguronte mbërritjen e librave, abetareve dhe materialeve për arsimin shqip.

Lejonte Tefikun të mbante lidhje me bashkëpunëtorët brenda dhe jashtë vendit, duke ruajtur rrjetin e patriotëve.

Letra e Tefikut shfaq bukurinë e mendimit strategjik dhe shpirtëror. Ajo tregon se çdo dokument, kur shërben për çështje të mëdha njerëzore, nuk është thjesht letër; është instrument për të përmbushur një mision etiko-kulturor.

Në thelb, llidhja me Ismail Qemalin nuk ishte vetëm politike, por edhe një marrëdhënie shpirtërore që lidhte dijen, guximin, veprën dhe moralin, duke i dhënë çdo vendimi të Tefikut një dimension estetik dhe filozofik: çdo veprim i tij nuk ishte thjesht praktik, por një akt i bukur patriotik, ku ideali dhe veprimi bashkohen në harmoni.️

Veprimtaria politike dhe rezistenca lokale (1921–1924)

Pas kthimit përfundimtar në Shqipëri më 1921, Tefiku u emërua komandant i policisë së prefekturës së Beratit. Ai u angazhua në aktivitete politike dhe ushtarake, duke mbështetur Grupin Nacional Demokrat dhe duke sfiduar klasën e bejlerëve të Beratit.

Në këtë kohë, ai shkroi artikuj për gazetën “Shqipëria e Re”, ku analizonte qeverisjen dhe theksonte: “Duhet të jetë e qartë që nuk bëjnë qeveritë popujt, por bëjnë popujt qeveri.”

Fjalia reflekton një kuptim filozofik të historisë: individët dhe popujt janë të lidhur në një rrjet të pashkëputshëm përgjegjësie. Artikulimi i tij është një veprim estetik i mendimit, ku fjala dhe veprimi bashkohen për të formuar një moral politik.

Familja dhe pjesëmarrja në luftërat antifashiste (1920–1945)

Familja e Tefikut pati një rol të spikatur në luftrat antifashiste: djali Hysen, vajzat Bukuria dhe Liria, dhe e shoqja Hazbija, morën pjesë në njësitë partizane, kongreset e rinisë dhe gruas. Shtëpia e tij u bë një qendër organizative për luften Nac-Clirimtare të Çepanit te Skraparit.

Tefiku vdiq më 15 prill 1945, duke lënë pas një trashëgimi të fuqishme që lidhte arsimin, veprimtarinë patriotike dhe përgjegjësinë familjare. Për 50-vjetorin e Shpalljes së Pavarësisë, ️Presidiumi i Kuvendit Popullor i akordoi Urdhrin për Veprimtari Patriotike.

 Jeta e Tefik Rogut është një simfoni e ndërthurjes midis dijes, veprës dhe trashëgimisë. Çdo akt, qoftë edukimi, lufta, apo përkujdesja ndaj familjes, është një pjesë e një kompozimi të madh, ku estetika e virtytit shfaqet në harmoni me historinë dhe moralin.

Historia e Tefik Rogut për familjen dhe Shqipërinë është një rrëfim i përjetshëm i sakrificës dhe besnikërisë: ai mbajti gjallë flakën e atdhedashurisë, duke u bërë urë mes dijes dhe veprës patriotike. Për familjen, ai ishte mbështetje dhe frymëzim, një emër që përfaqëson nderin dhe sakrificën e brezave. Për Shqipërinë, çdo veprim i tij – nga shkollat shqipe te mbrojtja e kombit – ishte një testament i përkushtimit të pakufishëm ndaj lirisë dhe unitetit…botuar me shkurtime.