Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

Për çfarë do flasi diaspora me kryeministrin? – JEP DHE TI OPINIONIN TEND!

by

Nga Ilir Levonja/ Florida, SHBA/*

Eshtë një pyetje që të vjen në parvaz të mëndjes. Ta mbush vështrimin. Por me lule gjëmbaçësh. Janë një sërë pashpjegueshmërish, që fillojnë nga aludimi prej fëmije, i këtij burri të lumtur. Kampionit të bojkotit. Me atë sinkron muzikor vidjo prej buçkoje që e konsideron gjithçka si hera e parë. Pra si një risi qeveritare. Për të patur prezent aty diasporën.

Janë një sërë hamendësimesh gjëmbaçore…, të cilat duhet të jesh emigrant e t’i ndjesh. Ndryshe është një show i radhës. Nga ato që po e ia zgjasin ndjesinë se ne shqiptarët jemi vërtet të pafat, karshi kombeve të tjerë. Aty me ne janë sllavët përshembull. Erdhën, u forcuan. U diktaturuan. U vranë, u vranë edhe me ne. U ndanë në shtetë më vete. Na përfshinë edhe ne. Që u vetpakicuam me qejf partish. Aq sa kemi plot vetullusha me seli dhe cigare. Që flasin në emrin e kombit. Pra sllavët… Por prapë janë më mirë se ne. Në daç me integritietin institucional, lëvizjen e lirë në botë. Në daç me infrastrukturë e mirëqënie ekonomike.
Ne veç të ankohemi se na dhëmbin brinjët, dimë. Të vrasim njëri-tjetrin përditë.
Janë një sërë e tërë pashpjegueshmërish e hamendësimesh.
Çfarë është diaspora për një vend?
Përse shoqëria na quan emigrantë? Dhe qeveria diasporë?
Përse njerëzia na shikon si frymëzim ekonomik? Dhe qeveria si Banka turistësh? Përse na trefishohen biletat kur vimë në muajt e verës? Dhe përse kemi aeroportin e vetëm. Të vetmin më të shtrenjtin.
Përse njerëzia na konsideron se jemi larg. Dhe nuk dimë gjë, kur kritikojmë qeveriun? Dhe përse qeveriu na buzëqesh hidhët, kur i themi të vërtetën?
Përse bëhemi mollë reklamash kur kapim suksesin? Dhe përse jemi njerëz të paemërt. Kur…? Kur fillojmë të pastrojmë banjot, të lajmë pjatat! Të shërbejmë. Të zëmë e të ngrihemi. Duke jetuar fizikisht këtu-aty-atje. E duke mos hequr mëndjen, dridhmën e zemrës nga vendi amë.
Për çfarë do flasi diaspora? Madje për herë të parë?! Pasi asaj, apo neve na vjen ndoht nga ky koncept. Pikërisht nga këto pak detaje mendësie që solla më sipër. Ndoht’ sepse tek ne ka vdekur mendësia e diçkaje si të për herë të parë. Qysh sapo shkel dheu e huaj. Ti mund të kesh qënë edhe vet emigrant makaronash. Por emigrant qokash, vizash pa teklif. Jo emigrant, përndjekjesh. Emigrant malesh. I mbytur, rraskapitur. Nga ata që shitën çfarë mundën për një vizë. Emigrant llotosh. Apo maunesh. Pjestar i fshesësh. I anijeve të mbytura. Eh sa të tjera.
Kur thua për herë të parë. I lyen me bojë e i bën pis kot, përpjekjet shpirtërore të djemve të atij dheu. Kur sjellin aty deri senatorë nga kusbabaja e botës, Amerika. Siç ishte rasti i fundit, i zotit Bajraktari me senatorin Engel. Nuk janë kontakte të para. Jo… janë të mijraparëmbëdhjeta. Sa e sa e të tjerë punuan për të strehuar, pritur. Ndihmuar në qëndrën e Fort Dixie, në New Jersey, në majin e 1999-ës. Çfarë fletore të hap. E të dëshmojnë se mendësia mbi konceptin si e parë, si i parë…., ka vdekur.
Për çfarë? Për një lloj neverie që ka zënë fill e po bëhet hendek, midis ne zogjve shtegtarë dhe njerëzisë në dheun amë?
Hë…, re…, erdhët ju për të na dhënë mënd? A e di se si më tha, një bujtinar. Diku në një anë rruge. -Ja sa të ikni ju, pastaj të pimë pordhët Edi Ramës.
Për çfarë do flasi diaspora me një qeveritar shqiptar?!
Mund të ndodhi që Kryeministri në një sfond të kuq masiv. Tu flasi me orë të tëra për rilindjen urbane. Ta dish zemrat e tyre do shtrydhen pasi nuk u ka mbetur më gërçkë ku të varin mëndjen.
Dhe ashtu si rëndom tu rrëfejë vendet nga ata vinë. Tu dëshmojë se si fliten gjuhët në vendet ku ata jetojnë e punojnë. Tu demonstrojë punën me orë të zgjatura. Prej ekzemplari bojkotues.
Dhe që tani hiqet sikur u merr shpirtin, atyre që nuk shkojnë në punë. Por që përpikmërisht firmosin diku.
Për çfarë, mund t’i flasësh një emigranti. Apo një diasporisti nga Anglia. Që përcolli Gordon Brown-in nga shef në qytetar. Për shkak të statutit të partisë. Për çfarë një diasporisti nga Franca, që lufton përditë me terrorin. Ndërkohë ti shemb me dru një investitor të huaj. Për çfarë një diasporisti ta zëmë që ka humbur fëmijën nga droga. Kur ti e ke kthyer Shqipërinë në hambar të kanabisit. Në vendin e punëtorëve të tipit brigada të ndëshkuarish me punë të detyruar. Me brigada që flen luginave me çadra plastmasi.
Madje për këtë…, kushdo që disponon mund të postojë foto. Poshtë këtij statuti. Në mënyrë të atillë që, disporistët të kenë materiale reale. Shembuj konkret nga stanet e kanabisit.
Për çfarë parshmërie do i flasësh? Për atë që shqiptarët, me shpenzimet e tyre. Prodhojnë, blejnë abetare. Hapin vullnetarisht shkolla. Japin mësim po vullnetarisht. Si e si për hatër të atdheut.
Çfarë modeli do u sjellësh? Kuvendin? Klasën politike? Marrëdhënien, komunikimin. Respektin institucional….? Apo përvojën opozitarizmit dhe të aleancave me keqardhje se ndryshe nuk fitohet. Nuk vimë dot në pushtet?
Për çfarë?
Për rritjen e borxhit publik.
Diasporistëve, u kanë rënë të ndenjurat në ujë, kryetar. I thonë gjërat troç. E troç jetojnë. Po ju kur u pyet për vilat. Për makinat? Për drogën. Për meritokracinë partiake etj. Bëheni nervoza.
Kur ju thua se, këtej e andej, nga vimë ne diasporistat. Në politikë vjen, dëshmon. Fiton ose nuk fiton platforma jote. Ikën natyrshëm. Dhe shkon në burg po natyrshëm. Ti aty, soji yt në përgjithësi…, të thonë se, më do populli mua.
Për çfarë do flisni, do flasim. Ndaj që në krye është një show me destinacion dështimin e radhës. Jo tuajin lartësi, por të shoqërisë shqiptare.

PS:PS: 3 Vjet te shkuara Edi Rama u beri thirrje mjekeve shqiptare qe ksihin emigruar neper Bote, qe t’i thonin”Po Shqiperise”…I mblodhi, u mbajti fjalim, u fotografua me ta….Cfare ka ndodhe 3 vjet pas atij takimi?.

Lexes: JEP DHE TI OPINIONIN TEND!

 

Diaspora: Një histori krijimtarie letrare me vlera në Austri

by

Lidhja e Shkrimtarëve dhe Krijuesve Shqiptarë “Aleksandër Moisiu” përgatit antologjinë e dytë “Iliricum 2” në shqip e gjermanisht./Ne Foto: Anton Marku, Hazir Mehmeti, DanKosumi, AmirJanuzaj, Besim Xhelili, RagipDragusha (dhjetor 2011, Vjenë)

Nga  Hazir Mehmeti, Vjenë/

Studentet shqiptarë të fillimshekullit të 20-të në Austri me veprimtarinë e tyre shkencore, letrare, artistike e mbi të gjitha kombëtare lanë gjurmë në bërjen e kombit dhe shtetit shqiptarë. Ata formuan shoqata, themeluan revista e gazeta, botuan tekste e kalendar kohe duke u bërë të pavdekshëm në historinë kombëtare. Dhe jo rastësisht këtu, kur dihet se   Vjena  ishte njëra nga  qendrat e kulturës evropiane, vend i veprimtarisë së shumë figurave nga historia e kultura shqiptare, mes të cilëve shkëlqen  nisma në studimet e albanologjisë nga albanologët gjerman meNorberJockline madh i pasuar nga nxënësit e tij, studiues të njohur si Eqrem Çabej. Ata trasuan  rrugën e studimeve dhe krijimtarisë letrare pikërisht këtu.  Rrethana e reja të kohës bënë që veprimtaria letrare e artistike të jetë pjesë e kohës deri në ditët e sotme.
Madhështitë nuk krijohet vetëm, por në grupe, ato përzgjedhin ngjashmëritë dhe nxisin energji kolektive e cila na duhet në shërbim të njerëzores e kombit. “Ne shqiptarët jemi popull i befasive të këndshme”-tha bacë Adem Demaqi. Kështu dhe në Vjenë. Secili krijues një copëz historie, një copëz dhembje. Atdheu ishte gjithkund i plagosur dhe njëra nga plagët shekullore ishte mërgimi.
Se njeriu ynë do kujtohet pareshtur, dhe jo vetëm kjo, por ai do jetë frymëzim i brezave në gjurmët e tij në shoqërinë e re. Dhe pikërisht kjo do argumentohet nga nisma që do vjen prej poetit Anton Marku i cili deri atëherë kishte botuardisa përmbledhje me poezi, i prezantuar në Antologjinë e krijuesve kombesh të ndryshme në Austri. Ai ishte këmbëngulës në qëllimin e tij të pastër e më rëndësi. Në vazhdim rrodhen kontaktet e para deri tek takimi i grupit themelues në të cilin uleshin për herë të parë së bashku me  detyrë koheAnton Marku,Hazir Mehmeti, Besim Xhelili dhe AmirJanuzaj. Kjo ngjarje vjen pas disa dekadave pauze të aktiviteteve letrare e artistike në nivel shoqate përkatëse në Vjenë.Takimet e radhës zgjeruan rrethin e kontakteve me krijuesit tjerë  Zaim Toska, RagipDragusha, DanKosumi, EdonaRamadanifrutë i të cilave do jetë themelimi e Shoqatës së Shkrimtarëve dhe Krijuesve “Aleksandër Moisiu” në Austri. Me pëlqimin e të gjithëve kryetar zgjidhët Besim Xhelili, poet i cili kishte botuar përmbledhje poetike në vendlindje. Vendimi i godituri grupit u dëshmua me punën madhore të Besimit në vazhdimësi. Pas pak javësh aktiviteti Shoqata regjistrohet pranë organeve austriake me 2 dhjetor 2011, kurse tubim promovimi u mbajt para publikut më 14 janar 2012 në të cilin mori pjesë, krijues, student, diplomat, mysafir nga disa shoqata nga disa qytete. Me këtë rast  Ambasadori i parë i Republikës së Kosovës në Austri Dr.SabriKiqmari i cili në fjalën e tij tha:  “Hegeli mbron mendimin se populli që nuk gjënë njohje, i duhet të prodhoj njohjen, përmes bërjes së historisë. Një mendim i tillë gjenial ju përshtatët shumë zhvillimeve në kombin tonë. Detyrë e shkrimtarëve dhe artistëve është jo vetëm pasqyrimi i së kaluarës së ndritshme të kombit tonë, por edhe orientimi i tij drejt së ardhmes”.

Salla e mbushur në Institutin eAfroaziatik në Vjenë do hynë në historinë e re të kontakteve me krijues nga shumë vende e kombe që fillon nga aty. Ata që e nënvlerësojnë shkrimin e historisë le të mësojnë e respektojnë të sotmen dhe për nesër. Dhe një herë do përtëritet emri Aleksandër Moisiu me rikujtim të madhështisë së Lekës së Madh, respektivisht Aleksandrit të Madh të antikës.Derisa në fillim Shoqata kishte vetëm 9 anëtar në vitin 2013 ajo kishte 27 anëtarë. Në vazhdim të aktiviteteve krijuesit e shoqatës organizuan dhe u prezantuan nëpër orë të ndryshme letrare në Austri, Gjermani, Hungari, në vendlindje etj. Si fryt i një bashkëpunimi të mirë dolën nga botimi, në gjuhën shqipe dhe në gjermanisht, antologjia e parë e titulluar „Illyricum I“ i përcjellë me dhjetëra tituj krijimesh personale të  28 autorëve:  Besim Xhelili, Anton Marku, Hazir Mehmeti, AmirJanuzaj, EdonaRamadani, RagipDragusha, DanKosumi, Gazmend Freitag, ZefNdrecaj, Teuta Rexhepi, Driton Murati, Majlinda Zenelaj, Vehbi Haliti, Isa Kosumi, Haxhi Morina, Bajram Krasniqi, Mërgim Osmani, Xhenc Bezhi, DestanGashi, RamizSelimi, Haxhi Muhaxheri, Driton Smakaj, HalitRamadani, Zaim Toska, IzriRexha, Prekë Brahimi, MairIstrefi,

Dr.ViliMinarolli, Ambasador i Republikës së Shqipërisë në Austri, rreth Shoqatës mes tjerash shkruan: „Të krijosh art është dhunti. Por, të krijosh art kombëtar , kur je me vite me radhë larg atdheut është dashuri për vendlindjen dhe popullin tënd. Kjo është një ndjenjë e përbashkët që ju bashkon të gjithëve juve krijuesve shqiptarë në Austri dhe që na e prezanton si një krijesë të gjallë me revistën tuaj të sapo lindur “Iliricum I”.

Në mbledhjen e 1 korrikut 2013 kryesia vendosi të  ndryshon  emrin në Lidhje të Shkrimtarëve dhe Krijuesve Shqiptarë “Aleksandër Moisiu” në Austri (LSHKSHA).Gjatë gjithë jetës së saj LSHKSHA ka shpreh gatishmërinë për bashkëpunim me të gjitha Shoqatat, Subjektet, Klubet, Lidhjet dhe grupimet e ngjashme, qoftë shqiptare apo të huaja që veprojnë në Austri po dhe jashtë saj. Deri më tash ka të nënshkruar Memorandume bashkëpunimi me Shoqërinë e Akademikëve Shqiptarë në Gjermani “Dija”, me “Lëvizjen e Gruas Shqiptare”, Linz, me Lidhjen e Shkrimtarëve, Artistëve dhe Krijuesve Shqiptarë në Gjermani, Shoqatën Integruese dhe Kulturore „Stublla“, Graz, Shoqatën Shqiptaro – Austriake „Skënderbeu“, Kapfenberg, Shoqatën Shqiptare „Dy Korriku“, WienerNeustadt. Vazhdimisht të gjithë të interesuarit si krijues, autorë, shkrimtarë, artistë e krijues tjerë i kanë dyert e Shoqatës të hapura dhe janë të mirëseardhur.Në Kuvendin e rregullt zgjedhor u bënë disa ndryshime në marrjen e detyrave ku kryetar zgjidhet poeti Anton Maku, dhe kryesia e Lidhjes.

Disa aktivitete me rëndësi
Botimi i “Iliricum I” në gjermanisht i përkthyer nga  Dr. KurtGostentschnigg dhe promovimi në qendrën e P.E.N –Club në Vjenë nën përkrahjen e kryetarit të saj HelmuthHelmuth A. Niederle .i cili Illiricuminnë gjermanisht, e quan “gur themeltar në marrëdhëniet me krijuesit shqiptarë në Austri”. Organizimi i orës letrare në bashkëpunim në Austri  me shkrimtarin e njohur ArifDemolli, i iniciuar nga KulturKontaktAustri dhe i financuar nga bashkëvendësi ynë, biznesmeniAkiNuredini, Promovimin e revistës “Pelegrin“ në Vjenë. Takim me Adem Demaçin në Vjenë me rastin e 100 vjetorit të pavarësisë së Shqipërisë, e  ku mori pjesë dhe Kryetarja e shkrimtarëve të Austrisë Sidonia Gal. Me vlera ishte bashkëpunimi me shkrimtarin e njohur austriak PeterPaulWiplinger, dhe mbajtja e leximeve letrare të përbashkëta me lexime në të dy gjuhët. Nga lidhjet me shkrimtarë miq austriak, krijuan kushte për afirmimin e krijimeve letrare nga radhët e anëtarëve të Lidhjes me ç ‘rast pranohen anëtarë të P.E.N. Club të Austrisë poetët Anton Marku e Besim Xhelili, kurse jo larg pritet pranimi i tjerëve.
Lexime në dy gjuhët në bashkëpunim me Shoqatën Literaturhaus në Salzburgme autorë: Xhenc Bezhi, ZefNdrecaj, Teuta Rexhepi, Anton Marku, Besim Xhelili, EdonaRamadani, RagipDragusha und DanKosum ora letrare mbjtur në Shoqërinë Austriake për Letërsi, orë letrare në Grac e organizuar së bashku me  Shoqata Integruese  Humanitare e Kulturore “Stublla”, pjesëmarrja në themelimin e  „Lidhja e Krijuesve dhe ShkrimtarëveShqiptarë në Mërgatë në qytetin e Koblenzit në Gjermani.
Ora letrare në Linc e organizuar në bashkëpunim me “Lëvizjen e Gruas Shqiptare” në Linz,Ekspozita me piktura, vepra të Gazmend Freitag dhe ora letrare nëOsteriaAllora ku drejtuesi i saj z.FranzPfeffer do shprehet: “Hera e parë zëri i shqiptarëve në  Galerie Studio 38 të Vjenës. Pastaj ora letrare në Budapest e organizuar nga aktivist e  veprimtarë shqiptar dhe e përkrahur nga Katedra e Albanologjisë, organizim i drejtuar nga shkrimtari Driton Smakaj.  Ministri për Diasporë z.IbrahimMakolli në fjalën e tij porosit:“ Bashkë do të arrijmë që ajo që sot na duket e pamundur ta bëjmë të mundur“. Në këtë orë letrare morën pjesë zj.Mira Hoxha, ambasadore e Republikës së Shqipërisë në Hungari dhe Sami Ukelli, Ambasador i Kosovës në Hungari.Orë letrare në qytetin e Baden-it në bashkëpunim me shoqatën kulturore “17 shkurti’’; Orë letrare nëKnittelfeld në bashkëpunim me shoqatën kulturore “Dardania’’Pritje në Ambasadën e Shqipërisë nga Ambasadori RolandBimo i Besim Xhelilit, RagipDragushës dhe Ajet Shirës.Ora letrare në ,,InterkulturelesZentrum’’ në Vjenë -Promovimi i librit në gjuhën gjermane të anëtarit tonë ZefNdrecajt në Schlladmingsi dhe i veprave të autorëve Hazir Mehmeti dhe Besim Xhelili në ambientet e Ambasadës së Kosovës në Austri; Organizimi i konkursit të parë letrarë për autorë shqiptarë në Austri;Ora letrare në Bashkinë e 9-të  Vjenë gjatë ,,Javës së Integrimit’’; Ora letrare e organizuar nga shoqata turke ,,Dialog’’ nga Vjena dhe ajo e mbajtur në “LulishTheater” në Vjenë; Pjesëmarrja në Samitin e Parë të Diasporës në Tiranë etj. Do veçoja promovimin e romanit  “217”  të shkrimtarit Driton Smakaj i cili jeton e vepron në Hungari, Majlinda NanaRama promovim romanit “Perandori”. Ishte me vlerë takimi me studiuesin e veprës së AleksandërMoisiutIsak Guta nga Gjermania. Hapje horizontesh afirmative ishte d bashkëpunimi  me P.E.N Clubin në Austri respektivisht kryetarin e saj shkrimtarin e njohur Helmuth A. Niederle, Takimet me kryetaren e P.E.N  -Klubit në Shqipëri zj.EntelaKasi, shkrimtare. Leximet në disa gjuhë në bashkëpunim me shkrimtarë në gjuhën turke por kombesh të ndryshme:Mehmeti Meti Zekin, HuseyinSimsek; nga Kenia shkrimtarja e njohur disidente PhiloIkonya, nga Polonia MarzannaDanek,
Vargu i aktiviteteve letrare është i gjatë, një plotësim me vlerë në kalendarin historik të shqiptarëve në Austri.  LSHKSH ia ka arritur të ofroj vlera bashkëpunimi me krijues  kombesh të ndryshme që jetojnë në Austri.  Veçan me vlera të mëdha është ngritja e urave të bashkëpunimit me krijuesit austriak që shkojnë dhe përtej rrethit letrar e artistik, kur dihet mbështetja e madhe që kombi shqiptar pati gjatë historisë së tij të vështirë.

DIASPORA-Ta duam dhe ta mesojme gjuhen shqipe, gjuhen e zemres

by

 

1-puthjePrinder te ndergjegjshem, te perkushtuar e atdhetare – nxenes te rregullt e te perkushtuar/

 Nga Sadik ELSHANI/*

Lexova diku nje thenie te bukue dhe shume me vend: “Gjuhen shqipe e duam se eshte gjuha e zemres, gjuhen tjeter e mesojme se eshte gjuha e bukes”. Une do te shtoja se te dish me shume gjuhe te tjera eshte kulture, eshte tregues i nivelit intelektual te nje njeriu. Ta ruash gjuhen tende, ta flasesh e ta shkruash bukur, nuk eshte vetem kulture, por eshte nje detyrim, eshte atdhedashuri. Na duhen te dyja, edhe gjuha e zemres edhe gjuha e bukes. Njera na siguron jetesen ne vendet ku jetojme, ndersa gjuha shqipe na mban gjalle shpirtin, qenjen tone shqiptare. Shkollat dhe familja jane vatrat ku mesohet dhe ruhet gjuha shqipe. Ketu ne Amerrike dhe ne diaspore ne pergjithesi, na shqeteson numri shumer i vogel i shkollave shqipe. Kemi shume femije te moshes shkollore, kemi hapur pak shkolla shqipe, dhe ato shkolla i ndjekin pak nxenes – shume pak.

Sami Frasheri ka thene per gjuhen: “Shenja e kombesise eshte gjuha, cdo komb mbahet nga gjuha. Kur nje komb e humb gjuhen, humb edhe veten”. Ndersa dicka te ngjhashme ka thene edhe profesor Eqrem Cabej: “Gjuha pasqyron nje kombesi, ajo eshte pasqyra me e qarte e kombesise dhe e kultures se saj”. Ajo eshte identiteti, leternjoftimi yne, AND-ja jone qe nder shekuj tejcon, ruan qenjen tone shqiptare. Pa shqioptare nuk ka gjuhe shqipe dhe anasjelltas, pa gjuhe shqipe nuk ka shqiptare.Sa perpjekje mbinjerezore kane bere Rilindesit tane mendjendritur per ta ruajtur e per ta perhapur gjuhen shqipe ne te gjitha trevat dhe ngulimet (kolonite) shqiptare, per t’ua ngjalle shqiptareve dashurine per gjuhen e tyre, dashurine per Shqiperine. Me sa dashuri e adhurim poetet dhe atdhetaret tane: Naim Frasheri, Dom Ndre Mjeda, At Gjergj Fishta e shume te tjere, vargjet me te bukura ia kushtuan gjuhes sone, gjuhes se zjarrte. Shume atdhetare shqiptare e flijuan edhe jeten e tyre, vetem per arsyen se kishin hapur shkolla shqipe dhe u mesonin femijve abc-ne, gjuhen amtare, gjuhen shqipe, sillnin ne atdhe libra shqip dhe mundoheshin te shtypnin libra shqip. Te kujtojme Dhaskal Todhrin, Petro Nini Luarasin, Papa Kristo Negovanin e shume te tjere. Per kete gjuhe te bekuar eshte derdhur edhe gjak! Ishte e vetmja gjuhe ne Europe qe ishte e ndaluar dhe e mallkuar. Dhe vetvetiu te shkon mendja te perpjekjet, veprimtarite e ketyre atdhetareve qe vepruan ne kushte e rrethana teper te veshtira. E ne ne diaspore c’bejme sot per gjuhen tone? Ne qe sot jetojme ne kushte dhe rrethana shume me te pershtatshme se bashkatdhetaret tane te shekujve te kaluar. C’ ben Shqiperia, shteti i shqiptareve? Fatkeqsisht, shume pak, apo thene me mire, aspak. Jo me kot At Gjergj Fishta e ka leshuar nje mallkim per te gjithe shqiptaret, per te gjitha koherat:

“Pra, mallkue njai bir Shqyptari

qi kete gjuhe te Perendis’,

trashigim, qe na la i Pari,

trashigim s’ia len ai fmis’,

edhe atij, poi u thafte goja,

qe perbuze kete gjuhe hyjnore;

qi n’gjuhe t’huej, kur s’asht nevoja,

flet e t’veten e len mbas dore”.

(At Gjergj Fishta, “Gjuha Shqype”)

Pra t’i hapim shkollat shqipe, t’ua mesojme femijve tane gjuhen tone, te mos na ze mallkimi i At Gjergj Fishtes!

Me 11 shtator shoqata jone, “Bijte e Shqipes” ne Filadelfia i hapi dyert per femijet e bashkesise sone per te trembedhjetin vit. Ende pa mbaruar mire viti shkollor, ne mendojme per vitin e ardhshem shkollor dhe gjithmone kemi shqetesimin se, a do te na vijne nxenesit perseri ne vitin e ardhshem, sa nxenes te rinj do te na vijne? Me 11 shtator ndoshta numri i nxenesve nuk ishte ne nivelin e lakmueshem, por pervoja jone na tregon se ky numer vjen duke u rritur ne ditet ne vijim. Nga te gjitha veprimtarite tona te shumta: atdhetare, kulturore e sportive qe organizon shoqata, ne gjithmone e vecojme funksionimin e rregullt te shkolles sone si kryeveprimtarine tone. Misioni i shoqates sone eshte: ruajtja e trashegimise, gjuhes, tradites e kultures sone kombetare. E ku ka mision me te shenjte se kujdesi per gjuhen shqipe, ruajtjen dhe mbajtjen gjalle te saj?! E kush mund ta kryeje kete mision me mire se shkolla shqipe?! Nuk ka kenaqesi me te madhe se kur i sheh femijet tane duke folur shqip, duke recituar vjersha shqip, duke kenduar shqip, duke lozur shqip! Shkolla shqipe per femijet tane eshte nje kenaqesi shpirterore, nje pervoje jetesore, ku pervec njohurive qe marrin per gjuhen, letersine, artin, kulturen, historine tone, ata brumosen edhe me ndjenjat e atdhedashurise. Njihen me figurat e ndritura te kombit tone, me shqiptaret qe kane bere emer ne fusha te ndryshme te artit, shkences, sportit. Te ndihen krenar per prejardhjen e tyre, per kombin e tyre e jo te vuajne nga kompleksi i ultesise (inferiotetit). Se kombi qe ka dhene Skenderbeun. Shen Terezen, Aleksander Moisiun, Ferid Muratin, Ismail Kadarene e shume te tjere, permban ne vete dicka te madherishme. Shkollen shqipe duhet pare edhe ne rolin pak me te zgjeruar, jo vetem si mjedis ku mesohet gjuha ne menyre mekanike, por edhe si nje vater ku ngritet nderrgjegja kombetare dhe mbillet fara e atdhedashurise. T’ua mbajme te gjalle dashurine per Shqiperine, vendin e te pareve te tyre, vendin e tyre. Dhe nje dite, pse jo edhe te ndihmojne vendin e tyre. Edhe te merguar, kur kujdesemi dhe nuk e harrojme gjuhen tone, traditat, vlerat tona kombetare, atehere na duket sikur nuk e kemi lene atdheun prapoa shpines, por ate e kemi marre me vete. Ndoshta  kjo na ngushellon pak.

Per funksionimin sa me te mire te shkollave shqipe eshte i nevojshem, i domosdoshem angazhimi maksimal i te gjithe faktoreve te perfshire ne kete proces: drejtuesve te shkollave, mesueseve, prinderve, nxenesve. Pervoja jone ka treguar se prindi eshte faktori kryesor, pa perjashtuar faktoret tjere. Prinderit jane ata qe duhet t’i drejtojne femijet e tyre ne kete moshe te njome. Kur prinderit jane atdhetare, arsimdashes, te vendosur e te perkushtuar, edhe femijet e tyre jane nxenes te rregullt, nxenes te perkushtuar. Padyshim qe kjo eshte nje sackifice per prinderit qe jane te angazhuar me pune dhe te ngarkuar me detyrimet tjera familjare, por eshte nje sakrifice qe ia vlen te kryhet per te miren e femijve, per te miren e kombit tone. Kur femijet verejne se prinderit e tyre, bashkesia shqiptare i kushton kaq rendesi mesimit te gjuhes shqipe, atehere edhe te ata, qe ne moshe te njome do te lindin ndjenjat e atdhedashurise, pergjegjesise, sakrifices.

Bashkesia jone shqiptaro – amerikane ka nje potencial te madh njerezor, intelektual e profesional, prandaj duhet te jemi me te organizuar dhe t’i bashkerendojme me mire veprimet, punet tona. Ta shfrytezojme kete potencial per te miren e kesaj bashkesie, per te miren e kombit tone. Ajo qe po na mungon eshte perkushtimi, kembengulja, vendosmeria, vullneti i mire, ndjenja e sakrifices per te bere dicka me shume se vetja jone, per te ecur perpara. Pra, edhe per te hapur shkolla shqipe. Te perpiqemi qe shkollat qe jane hapur, te zgjerohen e te vazhdojne me sukses punen e tyre, duke mos i ndalur perpjekjet per te hapur edhe shume shkolla te reja. Gjithmone duke patur ne mendje rolin e familjes. Familja eshte e para, nuk ka shkolle qe mund ta zevendesoje familjen. Funksionimi i rregullt i shkollave, organizimi i veprimtarive te ndryshme, organizimi i nje rrjeti per te ndihmuar bashkatdhetaret tane, vendlindjen tone, pasqyrojne nje bashkesi te organizuar mire, nje bashkesi qe rrezaton vlera kombetare e njerezore. Brezat e rinj edukohen duke pare vepra te mira e jo duke degjuar fjale te kota.

Pune te mbare e suksese!

Filadelfia, 17 shtator, 2016

Sadik Elshani eshte doktor i shkencave te kimise dhe veprimtar i bashkesise shqiptaro – amerikane.

Kosova regjistroi mbi 400 mijë qytetarë nga diaspora

by

Rreth 400 mijë qytetarë të Kosovës jetojnë në vende të ndryshme të Evropës dhe botës. Këto shifra janë evidentuar nga procesi i regjistrimit të diasporës, proces ky i filluar në vitin 2013.Qëllimi i regjistrimit është evidentimi i numrit të saktë të pjesëtarëve të diasporës dhe mërgatës, shtrirja e tyre gjeografike, struktura demografike në funksion të ruajtjes së identitetit kulturor, gjuhësor dhe arsimor.Zyrtarë të Ministrisë së Diasporës, për Radion Evropa e Lirë, kanë treguar se procesi i regjistrimit aktiv të diasporës ka përfunduar, kurse regjistrimi pasiv do të vazhdojë edhe pesë vjetët e ardhshëm, periudhë kjo kur pritet që të bëhen publike të dhënat përfundimtare tëkëtij procesi.

Këshilltari i lartë politik në Ministrinë e Diasporës, Kushtrim Sheremeti, thotë për Radion Evropa e Lirë, se ky proces, tashme është duke përfunduar.

“Procesi i regjistrit pasiv i diasporës do të vazhdojë edhe pesë vitet e ardhshme, ky është vendim i Qeverisë. Kurse, procesi i regjistrimit aktiv ka përfunduar këto dy vite. Do të thotë, vitin e kaluar edhe sivjet kemi pasur një regjistrim aktiv. Shifrat e përafërta mund të them se i kemi identifikuar, rreth400 mijë bashkatdhetarë për këtë proces të regjistrimit aktiv, që është një numër mjaft inkurajues për neve, dhe jemi shumë të lumtur më numrin që kemi arritur”, thotë Sheremeti.

Ai tregon për procedurat e procesit të regjistrimit pasiv, i cili pritet të fillojë vitin e ardhshëm. Ky proces do të realizohet në ambasadat dhe konsullatat e Republikës së Kosovës në vendet e ndryshme të Evropës dhe botës.

“Natyrisht, ambasadat aktualisht janë të furnizuara me fletëregjistrime, por faza e promovimit dhe shpjegimit të mundësive, por edhe të një trajnimi të zyrtarëve nëpër konsullata, do të bëhet deri në fund të këtij viti, që të jemi të përgatitur që prej vitit tjetër të vazhdojmë këtë punë.

Normalisht, që një ndihmë shumë të madhe në këtë drejtim po na jep edhe Ministria e Punëve të Jashtme, e cila të gjithë infrastrukturën e vet të zyrave konsullore, e ka vënë në shërbim të procesit të regjistrimit”, shpjegon Shermeti.

Pjesë e këtij regjistrimi është çdo person që ka vendbanim apo vendqëndrim jashtë Republikës së Kosovës, që ka lindur ose ka prejardhje nga Kosova.

Regjistrimi i diasporës është proces i duhur dhe i nevojshëm për të dhënat e tyre, thonë demografët, sipas të cilëve, autoritete kompetente janë duke e realizuar në nivel të duhur.

Demografi Rifat Blaku, për Radion Evropa e Lirë, thotë se ky proces edhe pse i vonuar, është i domosdoshëm, pasi natyra e emigrimit ka qenë e parregullt në dekadat e fundit, në vendet anëtare të Bashkimit Evropian.

“Në shtetet e Evropës kemi një kontingjent disa breza, dhe numri i tyre do të dalë jashtëzakonisht i madh. Meqë kemi disa breza, fëmijë të lindur në migracion, jo vetëm në Evropë, por edhe në Shtetet e Bashkuara të Amerikës, kështu që projekti i Ministrisë së Diasporës është i një rëndësie të veçantë dhe do të shërbejë që të kemi një bazë të tw dhënave të përafërta”, thotë Blaku.

Sipas tij, qytetarët kanë emigruar pasi në Kosovë kanë munguar burimet dhe mundësitë për t’i përmbushur nevojat dhe aspiratat e tyre.

Në bazë të regjistrimit të deritashëm, vërehet se numri më i madh i qytetarëve të Kosovës jetojnë në shtetin e Gjermanisë, pasuar nga Zvicra dhe Shtetet e Bashkuara të Amerikës.

Ndryshe, sipas disa të dhënave të Agjencisë së Statistikave të Kosovës, vlerësohet se janë rreth 700 mijë kosovarë që jetojnë në vende të ndryshme të botës. (Kortezi:Nadie Ahmeti- REL)

SHABAN OSMANI NDERROI JETE NE SUEDI

by

*Njoftim i Shoqates “Papa Klementi XI Albani”, Suedi/

*Shoqata e Shkrimtarëve dhe Artistëve Shqiptarë “Papa Klementi XI Albani” në Suedi ngushëllon familjen, miqtë dhe bashkëpunëtorët për ndarjen nga jeta të Shaban Osmanit/

Nga Hysen Ibrahimi/Lajmi i hidhur se Shaban Osmani, ndërroj jetë, e muarëm me shumë hidhërim shpirtëror për ne bashkëpunëtorët e Shaban Osmanit dhe për të gjithë shqiptarët që e njohën Shabanin.  Aq më shumë kur dimë se Shabani ishte dhe mbeti një atdhetar i vërtetë i çështjes kombëtare.Sot në këto momente të ndarjes, në moshë relativisht të re, me dhimbje shpirtërore po e themi lamtumirën e fundit për Prindin, vëllain, mikun tonë të çmuar, veprimtarin, aktivistin e palodhshëm të çështjes kombëtare, Shaban Osmani.

Sikurse të gjithë shqiptarët edhe Shabani ishte i detyruar të mërgoj,  sepse për të jetuar në vendlindje ishte bërë e pa mundur nga pushtuesi. Ai, edhe pse mërgoj, ai nuk u ndal kurr së punuar për të krijuar, sensibilizuar opinionin suedez për çështjen e Kosovës ate shqiptare në përgjithësi.Shabani, ishte mbështetës i fuqishëm i thememilit të Shoqatës së Shkrimtarëve dhe Artistëve Shqiptarë “Papa Klementi XI Albani, e më vonë anëtar i saj dhe anëtar i Këshillit Organizativ për mbajtjen e Sesionit të pestë Shkencor, i cili u mbajt në Lund në maj të vitit 2016. Përballë sëmundjes së tij, ai edhe atëherë nuk u ndal së vepruari edhe pse e ndjente se nuk ka jetë.Po ashtu Shaban Osmani, ishte njëri ndër bashkëpunëtorët më të ngusht ta Radio Projektit 21 në Danimarkë me në krye z. Havzi Sulejmani-Xhaxhi. Pra, kontributi i tij ishte zgjëruar edhe në Danimarkë, duke udhëhequr emisione për kulturë plot 17 vite me radhë. Ishte mentor i shumë projekteve në fushën e medias, me intervista speciale, sidomos në fushën e krijimtarisë nga shumë vende të ndryshme, por në veçanti nga Suedia dhe Danimarka. Ishte dhe mbeti miku më i madh i Radio-Projektit 21 në Kopenhagë të Danimarkës dhe i shumë shoqatave kulturore shqiptare.Shaban Osmani, muar pjesë nëpër të gjitha protestat të cilat organizoheshin në Suedi dhe më gjërë, kundër dhunës serbe mbi popullatën e pafajshme shqiptare. I gatshëm të kontribuoj, kudo që ishte dhe kudo që ai gjendej. Reflektoj gjithëherë si njeri i pikëpamjeve nacionale për një unitet kombëtar shqiptarë.  Ai, gjithëherë, përdori gjuhën e tolerancës dhe mirëkuptimit për të qenë të bashkuar shqiptarët kudo që ndodhen.

Të nderuar miqë, vëllezër dhe motra,

Tani, kur po ndahemi, fizikisht nga Shaban Osmani, duhet ditur se jemi duke u nda nga njeriu i atdheut, poezisë, artit, kulturës dhe publicistit. Por duhet ditur po ashtu se ai pas vetes ka lënë gjurmë në fushën e krijimtarisë dhe Shoqata e Shkrimtarëve dhe Artistëve Shqiptarën i ka të evidentuara.  Ishte fitues i shumë shpërblimeve, në fushën poetike, gjatë pjesëmarrjes së tij nëpër festivale letraree poetike. Ishte i pasionuar pas poezisë, artit, pikturës dhe mediave.

I dashur Shaban Osmani,

Amaneti yt, për tu vorrosur në vendlindje, tu realizua, sepse ke lën pas vetes familje të shkëlqyeshme. Kurse në Suedi, për ne shoqërinë, ke lënë një zbrazëtirë të madhe, sepse do të na mungosh dhe vendi yt nëpër tubime tona, sesione shkencore, manifestime letrare, emisione të radiove, do të mbetet i zbrazur.

Tani, ti pusho i qetë në botën e përtejme, se puna dhe veprat tuaja, do ti shkruajm në librat tanë. Përherë do të përkujtojm. Ishe dhe mbete shembull, se si duhet sakrifikuar për atdheun.

I lehtë të qoftë dheu i Kosovës e vendlindjes tënde.

Mëshira dhe bekimi i Zotit qofshin me Ty o miku ynë Shaban Osmani.

Në emër të Kryesisë dhe anëtarësisë së gjërë të Shoqatës së Shkrimtarëve dhe Artistëve Shqiptarë “Papa Klementi XI Albani”, Suedi,

*Z. Hysen Ibrahimi, Kryetar.

Suedi/Ängelholm,  15 shtator 2016