• Home
  • Politics
  • Opinion
  • Culture
  • Sports
  • Economy
  • Interview
  • Reporting
  • Community
  • Vatra

Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

“Njeriu, inteligjenca dhe media sociale”

August 7, 2023 by s p

Irena Kuka Dragoti/

A duhet të ulërasim për ti treguar botës sa inteligjentë jemi? Në Bio-n e facebookut tim kam shkruar një thënie të Rochefoecauld “Është shenjë inteligjence, të dish të fshehësh inteligjencën tënde”. Jo më larg se dje pata një debat konstruktiv me një mike të mirë,me argumente e kundërargumente në lidhje me këtë postulat. Unë mbroja e mbroj mendimin se inteligjenca nuk është shtizë, që duhet tu shpojë sytë njerëzve, që duhet trumbetuar e valëvitur si flamur në rrjete sociale, kurse sipas saj, inteligjenca duhet shfaqur sepse në të kundërt të vendos përposhtë injoranca. Jo rrallëherë mendoj se ulërasin më shumë ata që nuk e kanë, ata që nuk kanë shënuar asnjë arritje në jetë, ata që duan vëmendje të pamerituar, apo ata që duan ti shpëtojnë harresës, ndaj ende më mundon pyetja :

-A duhet të ulërasim për ti treguar botës sa inteligjentë jemi? A duhet ti imponojmë njerëzve, klasifikimin që i bëjmë vetes?

Kur vetë koncepti inteligjencë edhe sot e kësaj dite nuk ka një përkufizim konkret, nga e dimë ne, nëse realisht e meritojmë këtë emërtim? Mos vallë duhet të presim që për inteligjencën tonë të flasë me kohën vepra e jeta jonë? Gjithkush beson, se ka mjaft prej inteligjencës – thotë Rene Descartes. Këtu bëj pjesë unë, ti e kushdo njeri në glob. Inteligjentët e vërtetë, as vetes nuk ia pranojnë këtë. Për ta jeta është një udhëtim i gjatë ku ka shumë për të mësuar kurse pjesa tjetër e njerëzve ia thonë çdo ditë vetes, por njëherazi përpiqen ti mbushin mendjen mjedisit që e rrrethon me deklarata e zhurmë të panevojshme. Inteligjentët e shohin intelektin si një ndërthurje mes trashëgimisë e mjedisit e jo si një dhunti të paarritshme nga kushdo. Këtu më vjen ndëmend thënia: “Nuk është e vërtetë se jam më i mençur, unë u qëndroj më gjatë problemeve mbi kokë” – Albert Ajnshtajn. E kujt i intereson inteligjenca jote kur edhe nëse e ke, e sheh veç si medalje? A je vallë aq inteligjent sa thua, o njeri?

Cili është etaloni me të cilin ti e mat veten? Intelekti nuk është vetëm një diplomë universiteti, as një titull a gradë që një zot lart e di si e ke marrë, sepse shkollimi jorrallëherë ka qenë mundësi e luks për shumë individë që e meritonin. Çdo individ gjatë gjithë jetës së tij nëse do, mund të mësojë nga përvoja e problemet, nga leximi i vazhdueshëm, puna e miqtë apo mjedisi ku jeton. Është në dorën e gjithkujt, gjate gjithë jetës nëse do ta perfeksionojë e maturojë inteligjencën e tij qoftë edhe pa iu imponuar askujt. Është po kaq në dorën e gjithkujt nëse do ta lejojë egoizmin e narcizmin ta mbytë duke mbetur në vendnumëro. Eshtë e pamundur që njeriu të zoterojë dijen për çdo gjë. Eshtë e pamundur fizikisht, por edhe moralisht më mirë që nuk i di, sepse janë mbingarkesë e pavlerë. Mjafton të dish diçka të rëndësishme: Prej nga vjen shpirti yt e drejt kujt shkon. Kjo është dija e të gjithave. Kështu që kudo që të jetosh, shiko drejt pafundësisë e do të kuptosh se kush je ti dhe fundësia së cilës i përket.

Inteligjencë nuk do të thotë të zhbirosh e analizosh cdo ngjarje e individ jashtë teje me vështrimin negativ.

Nuk do të thotë të mbledhësh detaje për të deliruar në fantazi…

Nuk do të thotë krizë besimi e hije dyshimi te gjithkush duke i renditur armiq.

Nuk është një postim bullizues në facebook për të mbledhur duartrokitje, ndërkohë që arti yt nuk merr as një shikim mëshirues.

Nuk është të ndjekësh e gjuash me gurë çdo qen, që del e leh rrugës tënde.

Inteligjenca është pikerisht e kundërta, është heshtja në vend të ulërimës…

Eshtë përmirësimi e leximi i vetes çdo ditë, është largimi nga detajet duke u marrë me thelbin.

Eshtë të mos imponosh tek askush mendimet e zgjedhjet e tua e ca më keq vlerësimet. Është gjetja e së mirës tek çdo gjë sado ligësi e paaftësi të bartë ajo. Është një madhësi mendimi përtej vogëlsisë së dënimit apo poshtërimit. Është një sprovë e vetes po aq sa një udhëtim i vështirë. Është të bësh atë që di më mirë, të ndjekësh pasionin e ëndrrën tënde plot dashuri pa pritur të të ndjekë pas si etalon, askush. Inteligjenca fle e zgjohet me veten, e nuk vuan nga vetja apo deliri i madhështisë. Për hir të inteligjencës që pretendon se posedon përpiqu që e mira jote të tejkalojë veten. Inteligjenca njerëzore është kapaciteti intelektual i njerëzve, që karakterizohet nga perceptimi, vetëdija dhe vullneti. Përmes inteligjencës së tyre, njerëzit mësojnë, kuptojnë, aplikojnë logjikën dhe arsyen, duke krijuar modele e zhvilluar ide, projektojnë ëndrra, zgjidhin probleme, marrin vendime, memorizojnë, dhe përdorin gjuhën e zemrës për të komunikuar. Si përfundim sejcili nga ne duhet të pyesë veten sa përjeton e sa mendon? Ndoshta marrim një përgjigje sa inteligjentë jemi realisht.

Filed Under: Emigracion Tagged With: Irena Kuka Dragoti

UNË, EMIGRANTI…

August 7, 2023 by s p

Kastriot Fetahu/

A do ta njihnim historinë e popujve pa mërgimin e një pjese të tyre, që nga thellësitë e shekujve?

A “erdhi” tek ne Troja dhe Itaka nga një poet shëtitës, “mërgimtar” si Homeri?

A mos vallë historia dhe zhvillimi i Perëndimit janë në nivele përherë më të larta se Lindja edhe nën ndikimin e këtij fenomeni?

Nuk e kisha menduar asnjëherë më parë të lija Atdheun tim, pasi e ndjeja që do të kisha një jetë të trazuar përmes të panjohurave që i ngjanin ecjes si një i vetmuar në një pyll ekuatorial, ku lianet do të dukeshin aleatët e vetëm…

Nuk po largohesha nga një vend me rregjim tiranik, (edhe pse demokracia e pambërritur nuk kishte aromën e saj), por e ndjeja që inteligjenca vlerësohej më pak se muskujt e gangsterrit të lagjes dhe fjala nuk kishte peshë, më dukej se aty radikalizimi i trukuar i jetës politike që derivon edhe në atë sociale, pjell “Robespierë” të vegjël si matrioshkat pambarim…

Politika më vrau ëndrrat, më varfëroi dëshirat, më tjetërsoi objektivat, më humbi besimin dhe ndërtoi një labirinth mendimi fundor ekzistencial, nga i cili për të dalë duhej një “Arianë”, gjithmonë e munguar në vendin tim.

Kur kalojmë kufijtë dhe nuk “kthejmë kokën pas,” jemi ne që bëjmë mëkat ndaj Atdheut, apo ka të tjerë mëkatarë që na induktojnë nga pak çdo ditë idenë e braktisjes me ato çfarë bëjnë dhe nuk bëjnë për ne??

Ikja e një emigranti mbart guxim, kurajo, një aventurë epike me ngulçe të fshehura shpirti, një nisje në errësirën e mëngjesit për të dritësuar errësirën e jetës dhe të gjitha këto vijnë si një protestë për t’ju mohuar ju, se nuk ngjallni më besimin edhe kur pëshpërisni “iku dhe ky” me një lloj dhembje të pangjyrë hipokrite, duke sanksionuar kalbëzimin e inisiativës dhe shpresës për ndryshim, pasi gjithmonë ikin pionerët, ikin ata që ndjekin akoma ëndrrën e “Yukon” të Alaskës së London!

Njeriu, që në lindje të shoqërisë njerëzore me mitin e Evës dhe Adamit, ishte mërgimtar.

A nuk mërguan edhe Poseidoni me Hadin, kur i dëboi (legjendat thonë edhe me short ky mërgim) Zeusi nga Olimpi, pasi eliminoi Kronosin?

Bota jonë duket sikur është një turmë mërgimtarësh të ikur apo të dëbuar për arësye të ndryshme, që dëshpërimin e kthejnë në energji krijuese në historinë e re, kur e fillojnë në vendin e panjohur, i cili i tremb gjithmonë me puzzlet që e rrethojnë si rrethi qarkun e tij në gjeometri.

E kam menduar edhe planetin si një emigrant që ka ndërruar orbitën fillestare në tjetër orbitë…

A është mohimi i të shkuarës së vetvetes, që derivon në rilindje, mërgimi i njeriut nga Adami dhe deri më sot?

Ditën që avioni i “Lufthansa” u ngrit me një uturimë të mbytur në ajër, mendova se koha e streseve vulgare do të mbaronte.

Mbërritja në tokën e premtuar, (tokën e George Washington dhe Abraham Lincoln, që jo më kot është shteti i parë i botës dhe i themeluar nga emigrantë), u shoqërua me ndjesi ku edhe gëzimi bënte pjesë…

Chicago, qyteti ku qielli ka zbritur në tokë!!

Është bukur, është paqe individuale, është siguria që askush nuk të njeh dhe ti nuk je i ndrydhur se po të gjykojnë duke të veshur gjendje të shprehura me fjalë si “egoisti, mediokri, mendjemadhi, përmbledhur me shprehjen tipike bullizuese -ja ky…- pa cituar fundin e saj.

Më ka intriguar gjithmonë historia e këtij vendi dyoqeanik…

Kam pyetur veten se… a është përplasur me fisin e gjuhës Maskóki, që më pas u bashkuan me Seminolët luftarakë (Florida), Christopher Columbus kur zbarkoi me “Santa Maria” në brigjet e “Indisë”?

Kisha lexuar më parë “Osceola, prijësi i Seminolëve”, përkthyer nga profesori im Hajrulla Zonja, madje kisha parë dhe filmin “Osceola”.

Komplekset e tua emocionale të fshehura me kujdes me atë pamjen mistike pa asnjë shprehje në fytyrë në vendin nga vjen, këtu sa vijnë e treten.

Sa fytyra “të ngrira”, si e Sharli Bovari, kam parë në atë vend…?!

Më duket sikur Liria e çliruar dhe e pavëzhguar nga sytë dinakë të atyre që të njohin, është Liria e munguar!

Ndërsa Liria juaj duket sikur ekziston vetëm nën maskën veneciane të shekullit të XVIII…

“Aty ku banon Liria, atje është vendi im,” kjo, një frazë latine që e kishte për zemër James Otis, ligjvënës kolonial dhe mbështetës i hershëm i kauzave patriotike në Koloninë e Gjirit të Massachusetts në fillim të Epokës Revolucionare.

Ne jemi një popull që e përqafojmë shpejt perëndimin, po kur kthehemi në Atdhe se kuptoj pse ndonjëherë bëhemi më “lindor” nga sa ishim, kur morëm udhën e ëndrrës “Londoniane”?!

Duket sikur i ngjajmë rrymës alternative…

Këtu më sundon habia e hutuar, më mban peng fillimisht, e shoqëruar me një frikë manuale pa objekt real.

Heshtjet e mia nuk janë të zhurmëshme si në Tiranë dhe nuk mi dhuron askush, jam unë që i kërkoj për tu fundosur në to…

Sa larg është iluzioni me realitetin në mendimin e një emigranti në vendin e ri ku ai jeton??

Emigranti, një qënie që endet midis luftës dhe paqes handikape në mendjen e tij dhe që herë herë më duket si subjekt i veprës së Engelsit, (filozofit materialist në veprën e tij “Gjendja e klasës punëtore në Angli”), sidomos ata që janë informalë…

Ëndrrat zbehen shpejt dhe ti ridimensionon dëshirat…

Nënqesh hidhur kur kujton se në Shqipëri pëlqeje “Cadillac Escalade” dhe rrjetin e supermarketeve Whole Foods (Jeff Bezos), më i miri dhe natyrisht më i shtrenjti.

Po i arratisemi ne civilizimit, apo po na arratiset ai, neve(?)… përsiata pa artikuluar dot asnjë përgjigje!

Një ditë, pasi rrëkëlleva disa birra, guxova të bëj analogji…

Ku ndryshoj unë nga franko-algjeriani Albert Camus, (edhe pse ai është një emigrant i brezit të dytë),?

A jam më shumë se Camus, multikulturalist?

Çfarë sistemi vizualizimi kishte ai në ndryshim nga unë për vendet respektive?

Kush prej nesh dëshiron më tepër diversitetin se sa homogjenizimin?

A kërkon dikush tjetër ti ngjajë zotit Merso, (i huaji)?

Shpejt u kthjellova, por nuk e harrova Camus…

Në dukje gjithçka është ok, por jo belbëzimi im në anglisht për të thënë çfarë dua…

Një vajzë e bukur po qeshte një ditë, duke më parë në starbucks (kafe) dhe nuk dija çfarë të përjetoja, pasi bullizmi dhe simpatia nuk kuptohen qartë nga unë, një i huaj, në fytyrën e asaj vajzës pa shprehi të deklaruara.

Nuk e di, pse kur dëgjoj gjuhën e vendasve, gjuha jonë më kujton fronin e Bourbonneve?!

Kur më ndaloi një polic, pse kalova me “të kuqe” në semafor, nuk më bërtiti dhe as u shqetësua fare, kur preu fletën e gjobës 200 dollarë…

Më erdhi në vemendje një homolog i tij shqiptar në aksin FushëKrujë – Lezhë, kur për një shkelje, pasi bërtiti sa ju ngjirr zëri, më dha dokumentat e me zë gati të mekur … -ik, mos të shoh më me shkelje…!-

Në restorant kamerierët buzëqeshin, duke të pyetur “mungon gjë(?)”, aq shpesh sa unë “mbytem” të mbaroj sa më parë, të paguaj e të iki…

Asnjë fqinjë nuk më flet, veç të dhurojnë një si lloj ngërdheshje të kontraktuar, që tenton buzëqeshjen e sinqertë!

Emigranti më duket si një madhësi fizike që i jep nxitimin centripet zhvillimit të Atdheut të ri dhe merr si shpërblim nxitimin centrifug, duke ngelur gjithmonë “kloni” i shoqërisë së atij vendi.

Të jesh emigrant, jeton me këtë hije dhe një shpirt në dy botë.

Nuk e kam kuptuar dot, se ku është kufiri midis emigrantit, qytetarit të botës dhe kolonialit?

Statujat këtu janë gjigante, por nuk më ngjallin emocion, sikur të jenë prej argjile të ngjyrosur akoma pa u tharë!

Gjithmonë e kam adhuruar Odhise Paskalin dhe bazaltin e tij!

Ju mendoni se keni ndryshuar kur fëmijët janë rritur e integruar, ose shtëpia juaj e fëmijërisë fillon e dobëson lidhjet me ju dhe kuptoni se e kaluara nuk është kurrë aq e fortë sa një send i shenjtë në të i trashëguar me breza, por si një pasqyrë e thyer, hije njerëzish me fytyra që nuk i shihni dhe kështu, nuk mund ta shpirtërojmë atë lehtësisht.

Ti nuk harron asgjë, as çastin kur mbylle derën e shtëpisë për herë të fundit me një psherëtimë të thellë, fshehur buzëve të shtrënguara nga idetë e turbullta, që donin të shpërthenin nga burgu i tyre, por tani ato janë një masë tuli kujtimesh, një pelegrinazh në varrezën e tyre, ku në vend të qiparisave, janë sende që ecin si në një filëm me metrazh të shkurtër dhe që xhirrón si kaseta në aparatin e vëllezërve Lymier!

Po këngën “Për ty Atdhe”, Pjetër Gaci e ka kompozuar?

Pse disa na konsiderojnë atdhetarë pa Atdhe?

Pse na çnderojnë kaq djallëzisht me emrin “refugjat”, si muhaxhirët klasik beduinë??

Më duket sikur me padurim presin ca, që të na çrregjistrojnë…

Një ndjenjë e zhdrejtë komunikimi të mundon këtu edhe për shkak të gjuhës edhe për zakonet jo të njëjta duke e dramatizuar më shumë dramën e emigrantit.

Nuk më pyet askush se si i kam hallet dhe kjo më detyron t’ju kthehem kujtimeve me miqtë e mi, kur i ndanim ato sëbashku, për të gjetur pak ngushëllim si X i një zgjidhjeje ekuacioni, për ti ikur makthit të errësirës me dritën e miqësisë.

Po Zoti ndihmon më shumë një emigrant, apo një “patriot”?

Rruga e jetës së emigrantit më duket si një kalldrëm me një fund pa mirazh, që në vend të gurëve, ka toptha gjaku e djersë të koaguluar, trotuarët e tij janë shtruar me pllaka psherëtimash dhe anës tyre ca pemë ku degët janë gjymtyrët e tij, gjethet e të cilave pikojnë mëngjeseve të vesuar… vetëm lot!

Të kthehet (?)… një dilemë hamletiane.

Këtu jeton në një shoqëri që e perifrazon mjaft bukur filozofi i famshëm Karl Popper, intoleranca është një gjë që një shoqëri tolerante nuk mund të lejojë të tolerojë.

Dy nobelistët shqiptarë e kanë fituar çmimin në mërgim.

… E kam menduar edhe vdekjen dhe mendimi ka udhëtuar nga urna e hirit deri tek banorët e mëhallës së vjetër, që pëshpërisin për politikën në funeralin tim…

Më duket vetja si emigrant i një populli, që i ngjan një rrapi të palëvizëshëm, nën hijen e të cilit më parë kanë qëndruar popuj të tjerë, në këtë botë emigrantësh!

Mbrëmjeve “arratisem” tek prindërit e mi…

Strukem në fjalët e Nënës me mallin e lotuar, larg syve të njerëzve…

Po këta kanë Nënë?

Pse askush nuk e përmend ndonjëherë?

Më kujtohet një miku im, i cili kohë më parë më tha… “Një ditë, unë, nuk i gjeta më Nënën dhe Babain, kur u ktheva beharin tjetër në Atdhe… !”

Meditoj në heshtje, (nuk e di kush e shpiku heshtjen?).

Po dhembjen time, dhembjen time, që këta nuk e kuptojnë dot, kush do ma shëroj… ??

Filed Under: Emigracion Tagged With: KASTRIOT FETAHU

FUNERALI I BALLKANIT TË HAPUR E MË PAS

July 8, 2023 by s p

Asllan Bushati/

Miq, lutem mos u mërzisni se kjo kronikë mortore, nuk do të jetë e gjatë. Ajo hamendësohet se filloi 2017-ën në Novisad, ku u emërtu “minishengen” e më pas “Ballkani i hapur”. E filluan dy basketbollistë në pension (goxha të gjatë Vucic e Rama) dhe dy pauses të vegjël (jo në moshë), të gjithë burra shteti. Ata paraprakisht thanë do të lozim një lojë basketbolli, por jo si ajo e Berlinit, ama krejt alla ballkanase. Madje vendosën edhe disa rregulla si: vetë do të luajmë dhe vetë do të arbitrojmë. Pjesën e parë do ta arbitrojë Rama (se është dajrexhi i mirë për shfaqje) dhe të dytën Vucici. Tabelat e koshave do të kenë simbolika të ndryshme. Kështu në sfondin e koshit ku do të gjuaj Vucici do të ketë pamje deti dhe një miniport detar. Kurse në ate që do të gjuaj Rama do të ketë një elefant në nockën e të cilit do të vihet një penel piktori. Dhe në fund me mirkuptim lojën le ta fitojë Vucici.

Loja filloi, u grumbulluan edhe spektatorë rajonal, madje u thanë hajdeni edhe disa BE-asve për tu argëtuar. Rama me mjeshtri luante topin me një dorë dhe dajren me dorën tjetër. Kurse Vucici kishte një zakon të keq, që kur Rama tundëte dajren ai ja fuste topin midis kambëve nga para e nga prapa. Loja vazhdoi, ku ca vendas duartrokisnin e ca të tjerë vetëm heshën. Kurse BE-asit u larguan në mënyrë demonstrative duke u thanë të pranishmëve se loja jonë është me rregulla të tjera dhe arbitra të vecantë. Kjo llojë loje nuk mund të luhet në teritoret BE-asve. Në këtë moment një BE-asit në largim e sipër u hodhi një kukull barbi lojtarëve të basketbollit në të cilën ishte shkuajtur fjalas “Ballkani i hapur”. Për dreq kuklla ra në një tollovinë balte të fushës. Loja u ndërpre , kuklla e bukur ishte baltosur keqas dhe në shenjë respekti për te, lojtarët vendosën ta varrosin në këndin e fushës basketbollit. Në epitafin e të cilës është shkruajtur:” vdiq foshnje pa mbush 6 vjec”.

Pa u mbyllur mirë kronika e ceremonisë mortore, ja befën disa mesazhe njëherëshi ku thonin: ” ore a jeni mendërisht në rregull, se ju po bëni ceremoni për gjërat e vdekura e nuk po merreni me ca: delirë, megallomanë, avanturierë, pa shtyllë kurrizore, internacionalistë pa fe e pa ide, pa nderë e karakter. Ku hipur në (kalë) aeroplanin “Albania” tundin shpatat kundër mullijve të erës (edhe fjalët për disa që nuk dëgjojnë) sipas modelit të Don Kishotit të ditëve tona. Se për kë e kishte fjalën ky person nuk u muar vesh qartë.

Një pajtues i vjetër gjaqesh na tha: ” More shqiptarë, disa që nuk kanë haber për kanunin, kushtetutat, ligjet e normat, po thonë edhe hasmi kur të vjen në shtëpi mirpritet”. Po kur dikush anullon njëanëshmërisht një aktivitet madhor midis dy vendeve, dy qeverive, krejt paarsye e në mënyrë fyese a hyn kjo tek kanuni? Askush nuk u përgjigj, se disa kanë cipë e turpërohen e disa skanë cipë fare.

Një ushtarak i vjetër në pension në emailin e tij na shkruajti: “megalomaninë, internacionalizmat, bunkerizimin, shkatrimin e fesë e objektet e kultit, i provuam që të na thonin ne jemi të parët në këtë e atë…por u bëmë gazi i botës. Tani na ka mbetur të merremi së pari me vehten duke u larguar nga postulati: ”vllezrit kinez e revizionistët kosovar”. Jo. Albini dhe dardanët janë vllezër të një gjaku, të një kombi e një të ardhmje të përbashkët, në të mirë e në të keq.

Një mirditor duke bërë hajgare na tha:”more kush mund të më sponsorizojë një udhëtim me avion (me qejf) së bashku me Klintonin për në Tiranë dhe më pas të shkoj në Shkup, Prishtinë, Sarajevë, Podgoricë, Beograd e këthim se kam për dhënë disa deklarata mbreslënëse? Dikush ju përgjigj:” bisedo me Aleksin e GS-së dhe në se ke nevojë për ndonjë këshill drejtoju Tonit.

Një intelektual, fans i Faik Konicës, lëshoi ulurimën:” O meramanë që s’ju kuptova asnjë herë, fillimisht bashkohuni mes vedit, e pastaj bashkpunoni me miqt e dashamirë, por mos u bëni kurrë servilë të tyre”.

Hajde u pjekshim për të mira.

Filed Under: Emigracion Tagged With: asllan Bushati

Të kontrolluara

July 7, 2023 by s p

Astrit Lulushi/

Teoria e Darvinit është kryesisht e saktë, por nuk është 100% e saktë. Nëse mutacionet do të ishin krejtësisht të rastësishme, atëherë disa do të ofronin një avantazh dhe disa një disavantazh, por shumica e tyre do të ishin indiferentë, duke mos ofruar as një avantazh e as një disavantazh. Megjithatë, vërejmë se kjo nuk ndodh në praktikë.

Informacioni në lidhje me nevojat që ka çdo specie kalon në materialin gjenetik. Tani shkenca konfirmon dyshimin në lidhje me kujtesën gjenetike, pasi në studimet e fundit, u vërtetua se një stimul i jashtëm mund të ndikojë në ADN dhe të ndryshojë trurin dhe sjelljen e brezave të ardhshëm. Në veçanti, ky hulumtim u botua në revistën “Nature Neuroscience” dhe tregoi se minjtë të cilët ishin trajnuar për të shmangur një erë mund të “përcjellin” pakënaqësinë e tyre për të tek “nipërit e mbesat”. Ky kalim u gjurmua në gjenet përgjegjëse për atë erë, pasi gjenet specifike u bënë më aktivë kur kafshët mësuan të kishin frikë nga era. Edhe më herët ishte vënë re nga shkencëtarët, por pa u vërtetuar, se kushtet e jashtme ndikojnë në lindshmërinë e djemve dhe vajzave. U vu re se pas periudhave të stresit intensiv, si Lufta e Dytë Botërore, po lindnin më shumë djem se zakonisht. Një tjetër efekt i ngjashëm shkaktohet nga ndryshimi i temperaturës, pasi sa më e lartë të rritet temperatura, aq më e lartë lind përqindja e meshkujve. E gjithë kjo dëshmon se ndryshimet gjenetike janë pjesërisht të kontrolluara dhe jo thjesht të rastësishme, siç besonte Darvini.

Filed Under: Emigracion Tagged With: Astrit Lulushi

Me rastin e trevjetorit të Këshillit Koordinues të Arsimtarëve në Diasporë (KKAD) 

July 5, 2023 by s p

Një imazh që përmban veshje, person, mjedis i brendshëm, mur

Përshkrim i gjeneruar automatikisht

Të nderuar kolegë, ju që edhe atë pak kohë të lirë e sakrifikuat në shërbim të KKAD-së, ju urojmë nga zemra trevjetorin e KKAD-së (4 korrik 2020), trevjetorin e një pune të përkushtuar dhe shumë shpresëdhënëse për të gjithë ne dhe veçanërisht për fëmijët shqiptarë, të cilët kanë lindur dhe rritën larg atdheut. Në rrugëtimin tonë trevjeçar dëshmuam vlerë profesionale, vlerë kombëtare duke fituar besimin dhe respektin e shumë institucioneve, e shumë veprimtarëve, e shumë e shumë kolegëve në mbarë botën shqiptare. 

Në rrugëtimin tonë detektuam një mori problemesh të mësimit plotësues në Diasporë duke sensibilizuar pothuajse të gjithë faktorët në Atdhe dhe në Diasporë. Idetë tona për njehsimin e shkollave shqipe, për tekstet e përbashkëta, për një program të njëjtë mësimor u bënë pjesë e rendit të punës të institucioneve tona, e takimeve, e konsultave dhe programeve të ndryshme. 

KKAD dëshmoi se është një palë konsultuese e dobishme, profesionale dhe e gatshme të sakrifikojë  në shërbim të mësimit shqip në Diasporë. Bashkë me Qendrën e Botimeve për Diasporën (QBD) dëshmuam se aty ku dëgjohet dhe respektohet zëri i profesionistëve të dëshmuar në Mërgatë suksesi nuk mungon. 

Në prezantimin e vizionit dhe misionit KKAD ka ftuar dhe fton të gjithë me radhë:  institucionet, shoqatat, prindërit, bashkatdhetarët t`i  bashkërendisim kërkesat dhe detyrat tona, me qëllim që gradualisht të realizojmë, atë që nuk është realizuar deri më tani. 

Ju përgëzojmë të gjithëve me respektin më të madh, për punën tuaj të vyer, me urimin dalshim faqe bardhë në rrugën tonë, në shërbim të gjuhës dhe kulturës kombëtare, në shërbim të identitetit kombëtar. 

Gëzuar kolegë trevjetorin e KKAD-së, me shpresë që në të ardhmen do të jemi edhe më të bashkuar, edhe më të përkushtuar drejt qëllimit tonë, njehsimit të shkollave shqipe, përhapjes së dritës së diturisë në gjuhën amtare kudo ku ka shqiptarë! 

Gëzuar!

  Këshillit Koordinues i Arsimtarëve

  në Diasporë (KKAD)    

  Dr. Vaxhid Sejdiu – kryetar 

Një imazh që përmban person, pamje çasti, video, kornizë fotografie

Përshkrim i gjeneruar automatikisht

Filed Under: Emigracion

  • « Previous Page
  • 1
  • …
  • 52
  • 53
  • 54
  • 55
  • 56
  • …
  • 177
  • Next Page »

Artikujt e fundit

  • Një ftesë për shqiptarët e Amerikës
  • VATRA ORGANIZON SIMPOZIUM SHKENCOR NË 50 VJETORIN E KALIMIT NË PËRJETËSI TË NACIONALISTIT ABAS KUPI
  • Si e ka portretizuar Kosova sportin në pullat e saj postare
  • Balluku nuk është rasti, është testi!
  • DIAMANT HYSENAJ HAP FUSHATËN PËR KONGRESIN AMERIKAN – FJALA E MBAJTUR PARA KOMUNITETIT SHQIPTARO-AMERIKAN
  • Nga Besa në New York: Shoqata Besi organizoi një mbrëmje të veçantë për Festën e Flamurit
  • Në 90 vjetorin e lindjes së poetit Faslli Haliti
  • Dilemat e zgjedhjeve të parakohshme parlamentare në Kosovë
  • Nga Shkodra në Bejrut…
  • Faik Konica, fryma e pavdekshme e një atdhetari dhe dijetari shqiptar
  • Abetaret e para të shkrimit të shqipes, fillesa të letërsisë shqipe për fëmijë
  • Valon Nikçi, një shqiptar pjesë e ekipit të Kongresistit George Latimer në sektorin e Task-Forcës për Punësimin dhe Ekonominë
  • Dega e Vatrës në Boston shpalli kryesinë
  • VATRA NDEROI KRYETARIN E KOMUNËS SË PRISHTINËS Z. PËRPARIM RAMA
  • NDJESHMËRIA SI STRUKTURË – NGA PËRKORËSIA TE THELLËSIA

Kategoritë

Arkiv

Tags

albano kolonjari alfons Grishaj Anton Cefa arben llalla asllan Bushati Astrit Lulushi Aurenc Bebja Behlul Jashari Beqir Sina dalip greca Elida Buçpapaj Elmi Berisha Enver Bytyci Ermira Babamusta Eugjen Merlika Fahri Xharra Frank shkreli Fritz radovani Gezim Llojdia Ilir Levonja Interviste Keze Kozeta Zylo Kolec Traboini kosova Kosove Marjana Bulku Murat Gecaj nderroi jete ne Kosove Nene Tereza presidenti Nishani Rafaela Prifti Rafael Floqi Raimonda Moisiu Ramiz Lushaj reshat kripa Sadik Elshani SHBA Shefqet Kercelli shqiperia shqiptaret Sokol Paja Thaci Vatra Visar Zhiti

Log in

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Cookie settingsACCEPT
Privacy & Cookies Policy

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT