• Home
  • Politics
  • Opinion
  • Culture
  • Sports
  • Economy
  • Interview
  • Reporting
  • Community
  • Vatra

Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

HISTORIANI MEDVEDEV: “PUTIN DON TË KTHEJË RUSINË NË KUFIJTË E PJETRIT TË MADH”

March 15, 2022 by s p

Nga MARCO IMARISIO/

“Çfarëdo të ngjasë, ju bëni krahasimet me Bashkimin Sovjetik dhe ktheheni menjëherë në formalitetin e luftës së ftohtë”. Më shumë se një intervistë është një trup me trup. Nëntëdhjetepesë vjeç, në shtëpinë e tij, pak jashtë qytetit, I rrethuar nga betulat dhe katërmbëdhjetë mace, Roj Medvedev, historian i stalinizmit, “fëmija I tmerrshëm” gjatë regjimit sovjetik, kundërshtar i paepur i “amerikanizimit “, të futur nga Boris Jelcin, nuk e shijon privilegjin e shkëputjes. Profesori plak, me çehre luftarake dhe kokë ende të kthjelltë, edhe se e mbushur me ide të diskutueshme, deklarohet “idealisht i lidhur” me atë Rusi të thellë që përbën bazën e miratimit të Vladimir Putinit. “Nuk ka asgjë të keqe mundimi I rikrijimit të një Rusije që, së paku si territor, të kujtojë kufijtë e Carit Pjetri I Parë”.

  A nuk ju duket se projekti po del gjithshka, por jo i parrezikshëm?

“Ndoshta i trembesh pasojave ekonomike, por shumica e rusëve është dakord me atë që po ndodh. Por ju perëndimorëve nuk ju pëlqen t’a pranoni. E kështu e përcaktoni Rusinë si një regjim, duke mos mbajtur parasysh se në Duma vendimet merren njëzëri, edhe nga ajo pak opozitë që, po të mos ishte kështu, do të kishte çdo lloj leverdie për të kundërshtuar”.

Edhe sepse kush kundërshton duket se ka ndonjë problem.

“Ekzistojnë shumë lloj demokracish, jo vetëm një. Pranoj se e jona është shumë e kontrolluar. Por vetëm me dhjetë vite demokracie perëndimore, në vitet e Jelcinit, Vëndi po hidhej n’erë. Por edhe ajo ju nuk i u pëlqente. Me përjashtim t’asaj periudhe rusët nuk kanë provuar kurrë demokracinë “tuaj”. Nuk janë mësuar.

Në historinë ruse cili do të jetë vëndi i Putinit?

“Është një figurë absolutisht e veçantë. Ai është i djemnuar nga përballimi me të shkuarën, don të jetë i kujtuar, të bëhet një ikonë e jona. Në këtë drejtim ai është i shtyrë edhe nga ambicia vetiake. Ukraina është mbi të gjitha orvatja për të rishkruar historinë, duke i shmangur rrjedhën.

Sigurisht nuk është një car, një figurë që për të merr ngjyrime mitologjike. Sigurisht nuk i shëmbëllen Leninit, por as Stalinit me të cilin shpesh krahasohet me keqdashje”

Kjo që po ndodh a do të ndryshojë gjykimin tuaj?

“E përcaktojnë si një operacion special. Pranoj se është një përcaktim i mjegullt por sigurisht nuk bëhet fjalë për një luftë të përgjithëshme. Rusët nuk e jetojnë kështu.

Po viktimat kujt t’i a regjistrojmë?

“Janë shumë, fatkeqësisht. Lufta është më mizorja e ngjarjeve historike. Ne rusët jemi mësuar.

Çfarë ka në kokë me të vërtetë Putini?

“Në këtë rast jam në një mëndje me ndërpretimin perëndimor. Don t’a verë Rusinë ndërmjet fuqive të mëdha të botës, pavarësisht nga pozitat e Kinës dhe të SHBA. Ai mendon atë që thotë dhe vërtetë i beson. Problemi është gjithmonë i njëjti. Për Evropën Rusia do të jetë gjithmonë shumë e madhe, për shumicën dërmuese të rusëve jo.

Çdo të bëhet me Ukrainën?

“Si zonë ndikimi, do të kthehet gjeografikisht në kohët e Gogolit, shkrimtarit tonë të madh, që kishte lindur në atë që sot është territor ukrainas, por të gjithë e quajnë rus. Historia nuk kalon kurrë kot. As Putini nuk mendon të rimarrë të gjithë Ukrainën. Vetëm atë rusofone. Ndërsa për kërcënimin bërthamor, asnjë nuk mendon me të vërtetë. Janë vetëm fjalë”.

Çfarë u ka ndodhur, profesor Medvedev?

“Duke u plakur humbet durimi. Nuk mund të duroj më retorikën perëndimore. Ekzistojnë modele shoqërish të ndryshme nga ai amerikan. Duhej t’ishit ju evropianët të parët që duhej t’a kuptonit. Por asnjëherë nuk keni pranuar të njihni këtë fakt kaq të dushëm. Bota nuk është më dypolëshe dhe po shkon në një tjetër drejtim. Putini dhe Rusia u kanë pritur gjatë. Pastaj kanë vendosur të veprojnë vetë”.

“Corriere della Sera”, 7 mars 2022   Përktheu Eugjen Merlika    

Filed Under: ESSE

SHUMICA FOLI EDI RAMA, E PE, E DËGJOVE ?

March 13, 2022 by s p

Nga Abdurahim Ashiku, gazetar/

Një dron i një televizioni të kamur fluturon mbi bulevardin “Dëshmorët e Kombit” si për të ushqyer fjalën e zotit Rama se “një pakicë e çartur është që shan, mallkon, abuzon, paturpësisht fare”.
Unë, në atë pamje pashë shumicën, apo më saktë gjithë Shqipërinë…
Pashë 673.542 pensionistë  që “Përditë shohin qartë e ma qartë dhe vuejnë thellë e më thellë” e të luten përkulur në kënd nëntëdhjetë gradë “ma fal ndoj send”.
Të gjithë në shesh ishin, edhe unë me ta në kërkim të ndonjë “sendi” prej teje për një kore buke, një pako ilaçe, një llambë elektrike në tavan, një rrjedhë uji në çezmë, pak respekt, më shumë dinjitet.
Pashë mbi një milionë fshatarë, fermerë siç i quan ti, njerëz që soji jot u dhanë një dynim tokë në fushë, një në kodër e një në mal. E përkundrejt kësaj i shkatërruat kanalet kullues e ujitës, institutet shkencore ku prodhohej farë elite gruri, misri, orizi, patate, perime. I shkatërruat e dërguat për skrap uzinën që plotësonte nevojat e vendit dhe eksportonte nitrat amoni e ure, uzinën e prodhimit të superfosfatit, e katandisët bujqësinë në atë derexhe sa u kthyet për të punuar tokat me gomar në parmendë, nuk latë gjë në këmbë nga ajo që e kishte bërë me djersë e gjak ky popull martir.
A e din zotrote se sot në ditët tua Shqipëria mbjell dy herë më pak grurë se sa mbillte në vitin 1950 kur vendi jetonte me triska buke, ushqimi e veshmbathje?
Ata ishin atje zotëri, para zyrës tënde, kërkonin mbulim të shpenzimeve në bujqësi nga shteti që mos i shtrijmë dorën serbit për grurë, misër, vaj, mish, qumësht…
Zëri i tyre ushtoi fort dy kate poshtë zyrës tënde ku rrije dhe u thoshe brutalisht se jeni “një pakicë e çartur, që shan, mallkon, abuzon…”
Pashë të jenë atje mbi një milionë e gjysmë mërgimtarë që duan të kthehen, emigrantë që ka tridhjetë vjet që e ushqejnë ekonominë tuaj me mbi një miliard dollarë në vit, që ngrenë shtëpi e pallate që ju i lejuat ti ndërtonin dhe u vutë ruspën ti shkatërroni, që shuajnë urinë e prindërve dhe të afërmeve nga pensioni juaj qesharak  e nga ndihma sociale skandal.
Emigrantët duan të kthehen zotëri, duan derë të madhe kthimi në vend të derës së madhe të ikjes. Duan ti punojnë vetë tokat, duan që ti ndërtojnë vetë bizneset, duan që të jenë zot në vendin e të parëve të tyre. Nuk duan që tokat e tyre ti punojnë bangladeshasit, afganët, sirianët, iranianët… e tash, siç i ftove në Antalia, edhe nigerianët… 
Nuk është faji vetëm i yti zoti kryeministër që Shqipëria është katandisur në këtë derexhe, është faji i një klase politike që ka tridhjetë vjet që vjedh, shkatërron, që i ka bërë këtij populli atë që nuk ia kanë bërë as armiqtë më të egër e të përkushtuar për ta nxjerrë fare, ta shuajnë si komb, si vend, si njerëz, si gjuhë, si kulturë…
Faji jot është se pret mbi kalli, që nxjerr zë kur duhet të heshtësh, që shan kur duhet të përkulesh me respekt para këtij populli që në pamundësi kujt t’ia besojë fatin e vet ta ka dhënë për tre mandate atë ty.
Dhe shuaje nga zëri dhe nga mendja atë që na the: “Sa për fuqinë e popullit, unë jam në këtë detyrë pikërisht falë asaj fuqie…”
Populli ka një fjalë të urtë: “SOT JE, SOT NUK JE”… 
Mbaje mend!
Nuk jemi pakicë zoti kryeministër. Jemi shumicë. Tunde kokën fort se mbase të vjen shikimi dhe i llogarit gjërat me syun e popullit.
Jemi shumicë zotëri, shumicë e çartur për drejtësi, për mirëqenie, prosperitet, për një Shqipëri tjetër, demokratike, popullore, pa padronë e hajna, Shqipëri e denjë për të qëndruar në krah të demokracive përparimtare në botë.
Ky është vetëm fillimi zoti kryeministër, nuk ke parë gjë akoma.
Nesër do të na shohësh të gjithëve para dyerve të SPAK, këtij organizmi amorf që tash pesë vjet po tjerr fill mbi furkë pa bashkë, nuk ka çuar para hekurave as edhe NJË nga ata që e dogjën dhe e shkatërruan, e vodhën dhe e shitën, e torturuan dhe e mbytën Shqipërinë,  pse jo edhe para dyerve të Juri Kim e ambasadës amerikane që  vazhdojnë të na mbushin me gënjeshtra për “reformë në drejtësi” e për dënim të “peshqve të mëdhenj”.
Nesër dibranët do të jenë Luginës së virgjër të Drinit të Zi për të të thënë se ajo tokë e djegur në beteja të jashtëzakonshme kundër Perandorisë Osmane, Serbisë e Serbo-Jugosllavisë, diktaturës, që mbeti dhe do të jetë qendra gjeografike e Shqipërisë, do të mbetet e bukur dhe pjellore siç e ka krijuar Zoti dhe siç e ka begatuar dora punëtore e bujkut dibran. Nuk ka pse të zhytësh e mbytësh me gjithçka një trevë të tërë të lavdishme për një hurdhë që shpëton Shkodrën nga përmbytja e kaskadën nga përzhitja. Shqipëria ka burime dielli e ere që japin më shumë disa “Skavica” dritë pa prekur tokën, burimin e vetëm të jetës, burim që se zëvendëson asgjë.
NUK KE PARË ASGJË AKOMA…
Ta thotë këtë një mërgimtar që e do më shumë se ti ta shohë SHQIPËRINË ZONJË.

Abdurahim Ashiku

Gazetar
Athinë 12 mars 2022

Filed Under: ESSE

ALARMI, SPIUNËT, KINA: HISTORIA E FSHEHTË E LUFTËS

March 13, 2022 by s p

Nga GUIDO OLIMPO/

Vallja e hijeve për rreth Ukrainës është zhvilluar mbi tre pista. Në mezin e nëndorit SHBA lajmëruan drejt për së drejti aleatët mbi planin e mësymjes, drejtoresha e National Intelligence, Avril Haines, erdhi n’Evropë për të shpjeguar. U prit me mosbesim.

Lajmërimi

Muajin tjetër, në fillim të dhjetorit një tjetër lajmërim: me njoftim dhe nëpërmjet një artikulli të Washington Post, që inkuadron përsosmërisht operacionin, duke treguar në mënyrë të saktë përbërjen e forcave të mobilizuara. Mendojnë se ora x do të jetë në ditët e para të vitit. Hollësitë janë të rëndësishme por nuk bindin. Zgjedhja për të dhënë njoftimet, kaq të sakta, përmban katër vështrime: është një hap i pazakontë sepse i zbulon Moskës atë që dijnë në Washington; nënvizon rëndësinë; tregon se CIA ka burime të çmueshme e të nivelit të parë; është një orvatje e dëshpëruar për të shtyrë Putinin të heqë dorë.  

Agjensia është e drejtuar nga William Burns, diplomat karriere me një të shkuar prej ambasadori në Rusi. E njeh dosjen. Shkon vetë në kryeqytetin rus për të përballuar çështjen e kush e di nëse ka nxjerrë të tjera letra, për t’i dhënë të kuptonin bashkëbiseduesve se Shtetet e Bashkuara janë të vetëdijshme për atë që është duke u përgatitur. Një skenë gjuetie në Tetorin e Kuq. Ajo e drejtorit është vizita e katërt, duke filluar nga korriku, e zyrtarëve të lartë amerikanë, një tregues i mundimit të vënë në veprim. Përplasen me muret e Kremlinit. Cari është i bindur se ka gjithshka në anën e tij, madje – një tjetër zbulim – don të kalojë Olimpiadën dimërore që zhvillohet në malet kinezë. Dje New York Times ka shkruar se Pekini i paska kërkuar favorin, edhe se nuk ka siguri në këtë lajm. Zbulimi ndjek një tjetër: amerikanët kishin kërkuar prej muajsh ndihmën e Kinës për të ndaluar katastrofën duke paraqitur edhe të dhënat. Por Republika popullore nuk i ka besuar alarmit. Hakerat e Anonymous-it kanë përhapur një dokument të hamendësuar rus, ku thuhej se urdhëri i sulmit ishte parashikuar për në 18 janar, por pastaj ishte zhvendosur. Një datë pranë asaj të caktuar në fillim nga Shtetet e Bashkuara. 

Grumbullimi

Zbulimi amerikan paralelisht ka vazhduar vjeljen e prodhimit. Është rritur mbikqyrja e satelitëve dhe ajo elektronike. Është e mundëshme që burimet nga toka ruse të kenë kaluar të tjera hollësi mbi qëndrimin politik e vetiak të Putinit. Nga ana e tij shërbimit të  fshehtë rus i është dashur të mbarështojë tre fronte: 1) SHBA dijnë shumë, kush ka tradhëtuar? 2) Ukraina është e njoftuar, cili do të jetë kundërveprimi i saj? 3) Në rast sulmi si do të përgjigjet bashkësia ndërkombëtare? Simbas New York Times Putini, mbas mësymjes, kishte shfryrë kundër bashkëpuntorëve sepse i kishin paraqitur skenarë ngjyrë rozë. E pohonte këtë një burim i FBI që, nga ana e tij, njeh ndonjë në rrethin e Kremlinit. Një shtjellë e dredhur që duhet të mbrojë grykën e thellë duke e devijuar atë që lexon, por që duhet të mbjellë dyshime në shtëpinë e armikut. Ende më e dyshimtë arena ukrainase. Rusët kanë depërtuar në aparatet e tyre të Sigurisë, pra duhej të luanin si t’ishin në oborrin e tyre. Çfarë kanë treguar miqtë në Kiev? Hamëndje: hyni me njësitë tuaja, Zelenski do të ikë. “Mjegulla” ka çoroditur shikimin e carit? Mos janë helmuar nga lajme të pathemeltë? Filorusët mezi ç’prisnin orën e një goditjeje dhe kanë mbështetur projektet e Ariut. I kish ndodhur amerikanëve në Irak kur u besuan personazheve pa gjasë shiitë. Pastaj nuk ka asgjë më të lehtë se sa të besohet një histori që përputhet me dëshirat. Në mes mund të jenë futur lojra të spiunëve, madje edhe vetë Zelenski, në prag të sulmit, nuk fshihte zëmërimin për lajmet alarmante që dilnin nga Shtëpia e Bardhë. I besonte apo ishte taktikë? Shefi i Shtatmadhorisë i tij, Valerij Zaluzhni, më 18 nëndor, ka patur një bisedë me gjeneralin amerikan Mike Milley, homologun e tij, kushtuar ”veprimtarive të Rusisë në Rajon”. Tre ditë më vonë, shefi i zbulimit ukrainas Kirilov Budanov, në një intervistë Military Times-it, vërteton rrezikun e mësymjes ndërmjet fundit të janarit e ditëve të para të shkurtit. Artikulli është shoqëruar nga një hartë. E dinin. E u a tregojnë të gjithëve që nuk i marrin seriozisht. Sepse ekspertët kanë kuptuar qartë pasojat e një lufte të tillë – është shpjegimi i një komentuesi rus të Russia Council – mendonin se mjaftonin për të ndaluar luftën. “Kemi gabuar sepse nuk kemi gabuar” për të parashikuar katastrofën. 

Vrasësit

Një histori aventurore ka treguar më vonë për një operacion për të vrarë pikërisht Zelenskin, që i ishte besuar një grushti çeçenësh. Për t’a zbuluar qe fryrja në vesh e një agjenti rus, thuajse për të vërtetuar artin e lojës dyfishe, në të cilën nuk mund t’i besohet askujt. Gjithmonë nëse edhe kjo përpallje mos të jetë një orvatje për të ushqyer dyshime apo paranoja. Dy shtëpitë mëma të spiunazhit – SHBA dhe Rusia –  gjithmonë kanë patur një frikë të madhe se mos mashtroheshin nga një spiun kundërshtar që ofrohet për të bashkëpunuar. Më të maturit – në ndonjë rast, madje të djemnuar – ishin amerikanët, deri në atë pikë sa të mos i pranonin. Në rastin e presidentit ukrainas, është e pranueshme që Moska do t’a heqë qafe. Ndërsa për vrasësit, pështjellimi i çeçenëve është “ekzotik”, kujton vendosmërinë e tyre të njohur mirë, mban parasysh rolin e tyre në veprimtari të paligjëshme për llogari të shërbimeve të fshehta. Në të njëjtën kohë, duke parë kushtet e tashme, është më e lehtë që të jetë ndonjeri pranë udhëheqësit se sa një “i huaj”. Megjithatë kurrë nuk duhet thënë kurrë. E gjithë historia ukrainase është plot befasi.

“Corriere della Sera”, 4 mars 2022   Përktheu Eugjen Merlika

Filed Under: ESSE

KOZETA ZYLO, NJË SHKRONJË SHTESË NË ALFABETIN E DIASPORËS SHQIPTARE NË AMERIKË 

March 12, 2022 by s p

Nga Gjekë Marinaj Ph.D

Botohet libri: “Albatare dhe Abetare” Poezi për fëmijë

Duke pasë parasysh aktivitetin e pakrahasueshëm të ALBA LIFE në diasporën shqiptare të Amerikës dhe rolin e Kozeta Zylos në këtë burim të pashtershëm kulturor, menjëherë i propozova Kozetës që titulli i këtij libri të ishte: “Albatare dhe Abetare”. Albatare sepse së bashku me bashkëshortin e saj të nderuar, inxhinierin mekanik dhe për kompjuter si dhe mjeshtrin në fushën mediatike Qemal Zylo, kishin krijuar dhe po mbajnë gjallë Alba Life, një prej institucioneve më të rëndësishme të kulturës shqiptare në Amerikë. Dhe Abetare, sepse roli i saj si mësuese kryesore e departamentit të shkollës shqipe brenda këtij institucioni ka qenë dhe mbetet si oksigjen në frymëmarrjen kulturore të fëmijëve shqiptarë në zonën e Nju Jorkut, ku ajo jeton. Por barriera e modestisë së Kozetës, që nuk qe surprizë për mua, më dha frymëzim për një titull tjetër.  Mirëpo, ngaqë me të dhe familjen e saj jemi shumë miq, përfitova nga kjo miqësi dhe insistova që libri të titullohej: Një shkronjë shtesë. Këmbëngula për vetë faktin sepse Kozeta, të paktën metaforikisht, është kthyer në shkronjën njësuese KZ (paralelisht me shkronjat Dh, Gj, Ll, Nj, Rr, Sh, Th, Xh dhe Zh.) shkronjë e munguar e alfabetit shqip të diasporës deri me ardhjen e saj në Amerikë. Edhe për këtë titull nuk i mungoi hezitimi.

Sidoqoftë u ra dakord që libri të pagëzohet me titullin “Albatare dhe Abetare”, titull që merr mjaft kuptim në këtë mision shumë vjeçar të institucionit “Alba Life” në Amerikë.

Ky libër është një sfond poetik i përshtatur me kujdes për moshat e vogla dhe të reja. Në çdo poezi duket qartë roli kolatik i poetes si sofiste në filozofi e mësuese në praktikë. Ajo i jep prioritet absolut gjuhës shqipe dhe nevojës për përvetësimin sa më të mirë të saj, duke frymëzuar rrugën e vështirë drejt këtij fenomeni si udhën drejt Afërditës apo Yllit të Mëngjesit që më parë shihet dhe shijohet dhe pastaj shfaqja e dritës bëhet e pandalshme. Kjo ndikon për mirë në aspektin psikologjik ngaqë me përvetësimin e gjuhës shqipe lexuesit e saj të vegjël, të lindur në Amerikë, bëhen menjëherë bilingual, një shtysë ky drejt mundësisë për të hyrë më parë si studentë, e pse jo më vonë si profesorë, në botën akademike. Në poezinë abetarja, këtyre cilësive ajo u vë çmim të lartë dhe i lidhë direkt me vlerat njerëzore: 

Abetarja ime,

Të mbaj fort tek zemra,

Po nuk të mësova,

S’di sa do kem vlera?

Këtë tërheqje të vëmendjes Kozeta nuk e bën vetëm në rolin e poetes apo mësueses, por edhe të prindit. Në poezinë titulluar “Me Ëvetarin e Veqilharxhit” flet me përvojën e saj si nxënëse dhe e frymëzuar për të bërë atë që të tjerët, të cilët ajo i respekton, i sugjerojnë. Çdo gjë e mirë do guxim dhe me guxim dhe qëllim të mirë mund të bëhet çdo gjë:   

Kur të shohësh nipi im,

Se disa nuk flasin shqip,

Merr guxim dhe bëhu trim,

Hap shumë shkolla krejt pa frikë.

Ajo jo vetëm që ka hapur shkolla, por ka hapur edhe zemrën e saj prej nëne shqiptare, shembull i nënës së dytë për fëmijët e zonës së saj. Si e tillë ka fituar besimin e fëmijëve dhe të prindërve të tyre njëherësh. E kujdesshme në çdo veprim, në çdo fjalë në poezi, në klasë dhe në jetë, ka bërë të mundur ndarjen e dashurisë njerëzore me fëmijët e saj. Them të saj, ngaqë të gjithë fëmijët që e njohin mund ta vlerësojnë si një nënë jashtë shtëpie që mundohet që ata të rriten dy herë më njerëzorë, më të respektueshëm, më të edukuar dhe të vyer për veten, familjen, dhe shoqërinë të cilës i përkasin.

Në poezinë e bukur “Fluturat” Kozeta e intensifikon rolin e poezisë dhe kuptimin e së bukurës në përditshmërinë e fëmijëve: 

Në pushin e krahëve,

Ka si pluhur fosfori,

Lehtëz ndër petale,

Vallëzojnë tek oborri.

Këtë interpretim të së bukurës dhe njohjes së botës së fëmijëve e gjejmë edhe te poezia “Kukulla ime”: 

Dhe kur një femijë,

Që grindet dhe qan,

Sapo i jep Barbin,

Të ka shpirt dhe xhan.

Të dyja këto poezi manifestojnë fuqinë e saj sofiste për të ndërhyrë me kujdes dhe maturi në labirintet e inteligjencës emocionale të fëmijëve. Duke i veshur me ngjyrat e larmishme të fjalës artistike, i kthen ata në një mozaik human drejt një mundësie shtegtimi për në majat e artit dhe letërsisë. Në mos gjë tjetër, poezi të tilla ngjallin dhe zhvillojnë mirënjohjen e fëmijëve ndaj këtyre fushave esenciale të jetës. Gjithmonë, me guxim pra, mund t’i frymëzojë ata që të fillojnë nga përgatitjet për të qenë poetët e ardhshëm të Kombit tonë.

Pikërisht në këto sfera të realitetit sillet edhe largpamësia e saj autoriale. Suksesi i një gjëje të tillë kërkon tamam atë që bën Kozeta për fëmijët. Ajo i njeh ata si krijesa njerëzore të veçanta dhe individuale, përpiqet t’i rrisë si të tillë, dhe frymëzon të jenë lule të bukura në kuptimin më shqiptar të fjalës. Kozeta i mban krahët e hapur për ta, u krijon një saksi të kristaltë me dashurinë e përkujdesjen e saj. Ndaj fëmijët i shohim gjithmonë t’i bëhen buqetë në krahët e saj. Me atë buqetë të bukur ajo zbukuron Amerikën dhe që andej Amerika merr aromë të mirë shqiptare. 

Për të jeta në Amerike është mirënjohje e ndërsjellët herë e madhe sa një kontinent herë e vogël sa një zog:

Si gjetëm folenë

Ai cicëroi,

Në shenjë mirënjohje,

Tërë natën këndoi.

Ama, mirënjohja kërkon zemër të madhe dhe njohje të mirë të origjinës dhe vendit ku jeton. Çdo poezi e këtij libri e konfirmon këtë impuls të fortë të saj në përpjekje për ta bërë Atdheun epiqendër e dashurisë së secilit. Në disa raste ajo kërkon ndihmë tek mentorët e saj si në poezitë “At Gjergj Fishta” dhe “Fan Stelian Noli. Gjuha për bashkim e alfabet të përbashkët është sa e Kozetës aq edhe e Fishtës në këtë poezi:

Është Ati i Gjuhës Shqipe,

Në Manastir i mblodhi bashkë,

Ballë i lartë kudo i ndriste,

Me një Alfabet të përbashkët. 

Ndërsa tek Noli kërkon dhe gjen lajtmotivin e guximit për të merituar bekimin e Zotit në kërkim të njohjes sa më të mirë të gjuhës shqipe. 

Për këtë arsyeja është e thjeshtë. Kozeta ka besim të plotë që nëse studentët dhe lexuesit e saj të vegjël edukohen me virtytet më të larta gjuhësorë dhe kulturore shqiptare, bota do pyesin njëri-tjetrin: nga është ky apo ajo? Gjithmonë pas një vepre të mirë e kurrë pas një veprimi të keq të tyre. Në këtë frymë ajo po përgatitë fëmijët tanë në Diasporë për të përballuar me sukses sfidat e së ardhmes. Gjithmonë me shpresën që një ditë, një prej studentëve të saj të tanishëm do të zënë vendin e saj në të ardhmen duke punuar me aq ndershmëri, përqendrim, dhe dashuri njerëzore sa po punon ajo.  

Me fjalë të tjera, përveç vetë fëmijëve, Albatare dhe Abetare mund të jetë nga gjërat më të domosdoshme për fëmijët tanë, në shtëpitë tona. Le ta gëzojmë dhe celebrojmë këtë përmbledhje të rëndësishme poezish për fëmijë dhe ta pranojmë, të paktën nga ana metaforike, shkronjën KZ si shkronjë shtesë në alfabetin e ndërgjegjes sonë kombëtare. Vërtetë, Kozeta, nuk është e vetmja që ka bërë gjera të mëdha për diasporën shqiptare në Amerikë, sepse shumë njerëz kanë kontribuar lartësisht në mënyra të ndryshme, shpesh edhe duke vënë në dispozicion të komunitetit paratë e tyre të fituara me mund dhe djersë. Por Kozeta Zylo ka dhënë dhe jep shpirtin dhe dijen e saj për filtrimin dhe perfeksionimin e gjuhës shqipe në diasporë; gjë që kurrën e kurrës as nuk mund të blihet me para as nuk mund të shitet për para. Kjo është Kozeta e gjithanshme dhe ky është libri i saj largpamës. Lexim të këndshëm. 

2022

Texas, Amerikë

Filed Under: ESSE

Presidentja e Kosovës, mesazh shprese për bashkëpunimin e botës demokratike për ruajtjen e paqes

March 12, 2022 by s p

PRISHTINË, 11 Mars 2022-Gazeta DIELLI/ Presidenca e Kosovës dërgoi sot këtë komunikatë:
Presidentja Osmani në Forumin Diplomatik të Antalisë: Bashkëpunimi rajonal dhe global, mundëson paqen dhe stabilitetin. Presidentja e Republikës së Kosovës, Vjosa Osmani në kuadër të punimeve të Forumit Diplomatik të Antalisë, sot ka marrë pjesë në panelin e liderëve ku u diskutua për temën “Rrugët rajonale dhe globale drejt paqes dhe prosperitetit”.
Sipas Presidentes Osmani, paqja dhe prosperiteti janë të lidhura ngushtë dhe parakushte për një shoqëri progresive e të zhvilluar.
“Një mjedis paqësor dhe i begatë është çelës për çdo shoqëri, sepse ndikon në të gjitha aspektet e zhvillimit shoqëror të një vendi”, ka theksuar Presidentja Osmani. Por, sipas saj, qëllimet e tilla asnjë vend nuk mund t`i arrijë i vetëm.
“Vendosja e bashkëpunimit rajonal dhe global do ta mundësojë paqen dhe stabilitetin, i cili favorizon zhvillimin ekonomik, prosperitetin dhe përparimin”, është shprehur Presidentja Osmani.
Në këtë kontekst, Presidentja Osmani ka potencuar se rajoni i Ballkanit Perëndimor domosdoshmërisht duhet t`i bashkohet strukturave euroatlantike. Më tej, Presidentja Osmani ka thënë se e vetmja mundësi për ta ruajtur paqen është komunikimi i qartë dhe i drejtpërdrejt, megjithëse sipas saj, paqja është gjithnjë e kërcënuar.
“Përkundër përparimit të jashtëzakonshëm që ka bërë Kosova si shtet, por edhe kontinenti ynë, sot të gjithë i shohim qartë kërcënimet ndaj paqes dhe sigurisë, të cilat janë të vazhdueshme dhe aktive”, është shprehur Presidentja Osmani.
Diskutimin e saj, Presidentja Osmani e përmbylli me një mesazh shprese për bashkëpunimin e botës demokratike për ruajtjen e paqes: “Ashtu siç u mblodh bota demokratike për t’i dhënë fund vuajtjeve dhe gjenocidit në Kosovë në 1999, jam e sigurt që këtë do ta shohim edhe në rastin e Ukrainës dhe kudo tjetër në botë ku ka luftë dhe vuajtje”.

Filed Under: ESSE

  • « Previous Page
  • 1
  • …
  • 185
  • 186
  • 187
  • 188
  • 189
  • …
  • 607
  • Next Page »

Artikujt e fundit

  • “Shënime për historinë antike të shqiptarëve”*
  • Si funksionon sistemi juridik në Shqipëri dhe pse ai ka nevojë për korrigjim?
  • Emisionet postare festive të fundvitit në Kosovë
  • JAKOBSTADS TIDNING (1939) / MBRETI ZOG, SHUMË BUJAR ME BAKSHISHE. — EMRI I TIJ NUK DO TË HARROHET KAQ SHPEJT NGA PRONARËT DHE PERSONELI I HOTELEVE NË VARSHAVË.
  • HAFIZ SHERIF LANGU, DELEGATI I PAVARËSISË TË CILIT IU MOHUA KONTRIBUTI PËR 50 VJET ME RRADHË, KLERIKU DHE VEPRIMTARI I SHQUAR I ÇËSHTJES KOMBËTARE
  • RIPUSHTIMI I KOSOVËS – KUVENDI I PRIZRENIT 1945
  • Nikola Tesla, gjeniu që u fiksua pas pëllumbave dhe u dashurua me njërin prej tyre
  • Bahamas njeh Kosovën!
  • Legjenda e portës shkodrane, Paulin Ndoja (19 dhjetor 1945 – 16 prill 2025) do të mbushte sot 80 vjeç
  • “Roli dhe kontributi i diplomacisë shqiptare në Maqedoninë e Veriut nga pavarësia deri sot”
  • Marie Shllaku, kur një jetë e re u shndërrua në përjetësi kombëtare
  • Në sinoret e Epirit…
  • Mbrëmë hyri në fuqi Ligji i SHBA për autorizimin e mbrojtjes kombëtare
  • Skënderbeu “grek”, ose si të bëhesh grek pa e ditur
  • A historic moment of pride for the New Jersey Albanian-American community

Kategoritë

Arkiv

Tags

albano kolonjari alfons Grishaj Anton Cefa arben llalla asllan Bushati Astrit Lulushi Aurenc Bebja Behlul Jashari Beqir Sina dalip greca Elida Buçpapaj Elmi Berisha Enver Bytyci Ermira Babamusta Eugjen Merlika Fahri Xharra Frank shkreli Fritz radovani Gezim Llojdia Ilir Levonja Interviste Keze Kozeta Zylo Kolec Traboini kosova Kosove Marjana Bulku Murat Gecaj nderroi jete ne Kosove Nene Tereza presidenti Nishani Rafaela Prifti Rafael Floqi Raimonda Moisiu Ramiz Lushaj reshat kripa Sadik Elshani SHBA Shefqet Kercelli shqiperia shqiptaret Sokol Paja Thaci Vatra Visar Zhiti

Log in

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Cookie settingsACCEPT
Privacy & Cookies Policy

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT