Featured – Page 134 – Dielli

AMBASADORI I KOSOVËS NË WASHINGTON Z. VALDET SADIKU VIZITOI VATRËN

April 10, 2021 by dgreca

Nga Sokol PAJA/

Ambasadori i Republikës së Kosovës në Washington Ambasador Valdet Sadiku i shoqëruar nga Ambasador Frymëzim Isufaj, Konsull i Përgjithshëm i Kosovës në New York dhe diplomate, Dhurata Selimi, vizituan selinë e Federatës Panshqiptare të Amerikës Vatra në Bronx, New York. Në këtë takim të përzemërt, diplomatët shqiptarë nga Kosova u pritën nga kryetari i Vatrës z.Elmi Berisha dhe përfaqësia më e lartë e Vatrës. Takimi i mirëseardhjes u hap nga editori i gazetës Dielli z.Dalip Greca i cili bëri një panoramë të gjërë historike që nga themelimi i Vatrës, proceset shtetformuese të shtetit shqiptar dhe roli i pa tjetërsueshëm i Vatrës.

Në përshëndetjen vëllazërore të mikpritjes, kryetari i Vatrës z.Elmi Berisha u shpreh: “I nderuar Shkëlqësi Ambasador z.Sadiku, z.Isufaj, e nderuar diplomate Selimi. Jam shumë i gëzuar që ju sot vizitoni Vatrën, shtëpinë e të gjithë shqiptarëve.

Vatra nuk është thjeshtë një Federatë, por një institucion shpirtëror, patriotik dhe atdhetar që ka punuar ditë e natë për kombin shqiptar. Vatra ka qenë dhe do të jetë kurdoherë në çdo qëndër diplomacie si në Uashington dhe në Perëndim, ku merren vendime në dobi të çështjes kombëtare.

Prej më shumë se një shekulli, Vatra ka zhvilluar fuqishëm diplomacinë e saj në dobi të kombit shqiptar. Bashkëpunimi i Vatrës me përfaqësitë diplomatike të shtetit të Kosovës dhe Shqipërisë ka qenë në nivel, por jo aty ku e ka pasur vendin. Uroj dhe shpresoj që me dy prurjet e reja diplomatike të shtetit të Kosovës të rritet niveli i bashkëpunimit. Duhet të ndërtohet dhe të forcohet një urë bashkëpunimi me komunitetin shqiptaro-amerikan, me Ambasadën dhe shtetin e Kosovës që të mbrojmë interesat kombëtare, të mbrojmë fort atë që e kemi krijuar me dekada.

Na duhet një diplomaci e fortë dhe miq të rinj e të fuqishëm në Kongres dhe në Senat, në Washington, në Perëndim dhe Departamentin e Shtetit. Për çështje të jashtëzakonshme duhet të kordinohemi ne si Vatër e ju si përfaqësi diplomatike që të dalim me deklarata të përbashkëta, të fuqishme, në interes të kombit shqiptar. Ju uroj më të mirat përzemërsisht në misionin tuaj të përfaqësimit të shtetit tonë” mbylli fjalimin e tij Kryetari i Vatrës z.Elmi Berisha.

Ambasador Valdet Sadiku gjatë takimit vëllazëror në Vatër u shpreh shumë i entuziazmuar për mikëpritjen dhe atë që i ofroi Vatra për të ardhmen. Ndër të tjera diplomati Sadiku tha: “Jam shumë i lumtur që gjendem në mesin tuaj. Dua ta falenderoj Vatrën dhe përfaqësuesit e saj për punën e madhe që jepni tash 110 vjet në vazhdimësi. Fotografitë historike në Vatër tregojnë shumëçka Vatra ka bërë për çështjen kombëtare. Në emrin tim përsonal dhe të kolegëve të mi, ju falenderoj dhe ju premtoj se ne do ta vazhdojmë bashkëpunimin e shkëlqyer që kemi pasur në vazhdimësi. Do të mundohemi të kemi komunikim sa më të fortë, të pastër e përmbajtësor me ju. Vatra ka dhënë një kontribut të jashtëzakonshëm në të gjitha etapat e formimit të shtetit të Shqipërisë e të Kosovës. Kontributi juaj dhe i të gjithë atyre ndër vite ka qenë i jashtëzakonshëm. Kontributi juaj na bën krenar dhe të lumtur, mbi të gjitha të ndiejmë një obligim shtesë ndaj të gjithë juve, na jep një motiv shtesë me punu e me kontribu për të shtyrë përpara proceset në të cilat ndodhet shteti e kombi ynë. Ju falenderoj për mikëpritjen, për takimin dhe miqësinë. U jemi mirënjohës që na dhatë kohën tuaj. Në të ardhmen do të kemi një komunikim më të ngushtë dhe do të kemi bashkëpunim më të fortë duke bërë organizime të përbashkëta. Mirëpresim idetë e Vatrës, sugjerimet dhe bashkëpunimet tuaja. Si nga Vatra dhe nga përfaqësuesit tanë diplomatik në Washington dhe New York është bërë një punë e shkëlqyer dhe sot nga unë e të gjithë ne lypet një zotim dhe premtim për ta çuar më përpara këtë punë të jashtëzakonshme. Mirënjohje edhe një herë për mikpritjen dhe faleminderit për gjithçka” përfundoi fjalën e tij Ambasadori i Republikës së Kosovës në Washington Ambasador Valdet Sadiku. Gjatë takimit, kryetari i Degës së Vatrës Queens Dr. Skënder Myrtezani i shprehu Ambasador Sadikut dhe diplomatëve shoqërues një problematikë shqetësuese për ikjen e rinisë nga trojet shqiptare, nevoja e kthimit të shpresës në shtetet dhe viset shqiptare dhe ndaljen e emigrimit masiv të rinisë duke krijuar shanse punësimi në vendet ku jetojnë. Sipas doktor Myrtezanit, ekonomia dhe siguria në Shqipëri, Kosovë, Maqedoni e Veriut, Preshevë e Mal i Zi, janë problematika shumë shqetësuese. Ambasador Sadiku u shpreh se në të ardhmen shtetet në rajon duhet të fokusohen në integrimin e tregjeve rajonale, diplomave, certifikatave e profesionistëve të rinj në mënyrë që falë inisiativave ekonomike dhe projekteve serioze të krijohen më shumë mundësi punësimi dhe integrimi mes të rinjve në rajon dhe më gjërë. Takimi u përmbyll shumë vëllazërisht dhe u la që në të ardhmen e afërt të organizohet një tjetër tryezë vëllazërore për të vazhduar së bashku axhendën diplomatike të shtetit të Kosovës e çështjes kombëtare shqiptare.

Aulonë Nuhiu: Dashuria dhe Sakrifica për Baletin

April 10, 2021 by dgreca

Intervistoi: E.B., Nju Jork /

Aulonë Nuhiu është e lindur më 22 prill 1993 në Prishtinë. Ajo ushtron profesionin e balerinës në Trupën e Baletit të Kosovës që nga viti 2008 fillimisht si nxënëse në shkollën e mesme të muzikës drejtimi balet, kurse pas përfundimit të shkollës së mesme, ka vazhduar tutje nga viti 2011 si balerinë profesionale e Trupës. Aktualisht ajo është gjithashtu absolvente në fakultetin juridik. Profesionin e balerinës e ushtron me shumë pasion dhe vullnet duke qenë edhe pjesë e 40 premierave për 10 vite. Ndër shfaqjet më të pikasura nga Aulona janë: “Pushimi i kalorësve”, “Gisele”, “Karmen”, “Andërr”, “Pa mure”, “Le Corsaire”, “Recomposed”, “Spartaku”, “La Sylphide”, “Dasma”, “La fille malgarde”, “Neë born”, “Otaka”, “Exile” etj.

Si e përshkruani jetën e një balerine në Kosovë?

Aulonë Nuhiu: Baleti është një art që kërkon shumë punë, vullnët, angazhim, pasion, dashuri, e specifikisht në Kosovë edhe shumë sakrificë. Them që duhet shumë sakrificë pasiqë në vendin tonë për të ushtruar këtë profesion na mungojnë kushtet elementare për punë. Me këto kushte që ne punojmë, po të na mungonte dashuria dhe vullneti për këtë profesion, baleti në Kosovë do të pësonte ngecje esenciale për të mos thënë dështim total. Të ushtrosh profesionin e balerinës/balerinit në Kosovë, do të thotë të përballesh çdo ditë me luftë për mbijetesë, luftë të cilën ne e fitojmë çdo herë falë përkushtimit tonë maksimal.

Çfarë është baleti për ju?

Aulonë Nuhiu: Baleti për ne fillimisht është sakrificë dhe dashuri e madhe. Është dashuri aq e madhe saqë nuk e braktisim dot, e për të mos e braktisë detyrohemi të bëjme shume sakrifica qe ta mbajmë gjallë si art në Kosovë, ta përfaqësojmë Kosovën në mënyrën më të mirë të mundshme, dhe ta jetojmë si çdo profesion tjetër, sepse për ne baleti është vet jeta.

Ku jeni pregatitur si balerinë?

Aulonë Nuhiu: Në Kosovë e vetmja rrugë për të ushtruar profesionin e balerinës është përmes shkollimit që e ofronte vetem shkolla e mesme e muzikës „Prenk Jakova“. Aty fillon karierën çdo balerinë dhe balerin, e tutje vazhdon në Trupën e Baletit të Kosovës. Kështu ka filluar dhe vazhdon edhe kariera ime si balerinë.

Si e përshkruani stilin tuaj dhe çfarë lloj vallëzimi ju pëlqen?

Aulonë Nuhiu: Si balerinë e Trupës së Baletit kemi pasur rastin të punojmë me koreograf të ndryshëm të stileve të ndryshme, andaj jam ballafaquar të luaj shfaqje thuajse të të gjitha stileve të baletit. Unë individualisht gjithmonë duke mos e anashkaluar baletin klasik, parapëlqej edhe atë modern sepse është mënyrë më e lëhtë për të shprehur dhe shfaqur storien dhe emocionet e një shfaqjeje.

Kur u bëtë pjesë e Baletit Kombëtarë të Kosovës dhe si e konsideroni pjesmarrjen tuaj?

Aulonë Nuhiu: Unë jamë bërë zyrtarisht pjesë e Baletit Kombëtarë në vitin 2011, dhe që nga atëher jeta ime ka ndryshuar rrënjësisht, pasiqë duke e konsideruar si një hap shumë të rëndësishëm të jetës time të qenurit balerinë e Baletit të Kosovës, më ka sjellë sa privilegj dhe kënaqësi ashtu edhe përgjegjësi.

Për cilat shfaqje ruani kujtimet më të mira?

Aulonë Nuhiu: Secila nga 40 shfaqjet që kamë marrë pjesë bartë në vete veçanti speciale dhe kujtime të veçanta. Por ndër shfaqjet që kanë lënë më shumë gjurmë tek unë janë: „Pa mure“ , „Andërr“, „Sisters“, dhe shfaqja që aktualisht jemi duke e përgatitur.

Po për mentorin apo profesorin tuaj?

Aulonë Nuhiu: Çdo moment kur përmendet emri dhe figura e profës Ahmet rrahjet e zemrës bëhen më të shpejta dhe sytë na përloten. Ende është i pashmangshëm malli për të, ende na mungon jasht mase. Kjo do të thotë që ai ka qenë dhe mbetet personi më i rëndësishëm sa i përket karierës sime si balerinë, pasi ishte mesuesi i hapave të parë të baletit për mua dhe kolegët/koleget e mia. Pa angazhimin e tij, Kosova sot nuk do të kishte fare Trupë të Baletit, andaj me këtë besoj kuptohet dhe rëndësia e tij si tek secili prej neve e gjithashtu edhe si figurë jashtzakonisht e rëndësishme e artit dhe kulturës në Kosovë.

A keni luajtur role kryesore në ndonjë shfaqje?

Aulonë Nuhiu: Po kam luajtur. Janë pikërisht shfaqjet që i përmenda më lartë si shfaqjet me kujtime më të veçanta tek une si balerinë, pasi në këto shfaqje mu besua të luaj rolin kryesor. Ka qenë nderë dhe privilegj, por gjithashtu edhe përgjegjësi.

Cilat momente do ti veqonit jashtë vendit dhe si ju kan pritur?

Aulonë Nuhiu: Përgjatë këtyre 10 viteve, thuajse çdo vit kemi qenë pjesmarrës në festival të ndryshme nëpër botë, duke e perfaqësuar gjithmonë Kosovën si shtet. Ndër shumë pjesmarrje do të veqoja: performimi në Paris me shfaqjen “Recomposed”, performimi në Berlin dhe Hamburg të Gjermanisë me shfaqjen “Neë born”, tutje në Itali, Bullgari, Austri, Zvicërr, Finland, Turqi, Shqipëri, Maqedoni etj.

Duhet të theksoj se mikëpritja në secilin prej këtyre shteteve ka qenë mbreslënëse dhe jemi ndi shumë krenarë që po e përfaqësojme vendin denjësisht, pasi në secilin vend publiku me duartrokitje n aka treguar se po e vlerësojnë shumë performancën tonë.

Me cilën shfaqje po angazhoheni tani?

Aulonë Nuhiu: Tani jemi duke punuar me premieren e re të titulluar “Entre dos aguas – the troy game”. Është shfaqje shumë interesantë e ndarë në dy pjesë, e punuar nga koreografi i njohur amerikan Robert Nort.

MJEKËT SHQIPTARO – AMERIKANË DHE KONTRIBUTI I TYRE NË KOMUNITETIN SHQIPTAR NË USA

April 9, 2021 by dgreca

Dr. Nora Gashi, Presidente e Shoqatës Mjekësore Shqiptaro – Amerikane, në një rrëfim ekskluziv dhënë gazetarit Sokol Paja, për gazetën DIELLI, Organ i Federatës Panshqiptare të Amerikës VATRA, New York, analizon nevojën për organizata të tilla që ka komuniteti shqiptar në SHBA ku diaspora në mjekësi luan një rol kritik në mbështetjen e komunitetit të saj profesional dhe emigrant. Në këtë organizatë ka profesionistë të kujdesit shëndetësor me prejardhje shqiptare me synim ndërtimin e një strukture të njohur ligjërisht të pranueshme për standardet e SHBA. Synimi sipas Dr. Nora Gashit është që anëtarët e bordit dhe anëtarët e organizatës do të ndajnë njohurinë dhe ekspertizën me kolegët shqiptarë kudo në botë duke organizuar seanca mësimdhënie dhe shkencore.

SHOQATA MJEKËSORE SHQIPTARO – AMERIKANE

Jam zgjedhur Presidente e Shoqatës Mjekësore Shqiptaro – Amerikane për periudhën 2020-2022. Historikisht jam Presidentja e 5-të. Është nder i madh të jem pjesë e kësaj organizate profesionale, shembull për organizata të tilla në ShBA ku diaspora në mjekësi luan një rol kritik në mbështetjen e komunitetit të saj profesional dhe emigrant. Në korrik 2008, një grup mjekësh me origjinë shqiptare u mblodhën në Boston me ftesë të Dr. Lindita Çoku me qëllim të krijimit formalisht të një organizate të parë profesionale mjekësore. Ky ishte një hap i madh i ndërmarrë pasi kishte diskutime të shumta paraprake midis atyre që ishin integral tashmë në sistemin e SHBA por akoma nuk kishin arritur ne kristalizim të ideve. Në këtë vit Kosova ishte shpallur e pavarur dhe ky ishte një faktor i rëndësishëm në përshpejtimin e krijimit brenda vitit të kësaj organizate në mënyrë që të strukturohej diaspora mjekësore e suksesshme shqiptare në ShBA. Çështjet e adresimit të nevojës për t’u integruar intelektualisht në gjuhën amtare përfshinin ndarjen e përvojave të reja me kolegët në vendlindjen e tyre dhe asistimin e valës së re të pacientëve emigrantë shqiptarë që mbërrinin nga territoret shqiptare të gadishullit Ballkanik të pas viteve 1990. Kjo ishte hera e parë ndonjëherë që profesionistë të kujdesit shëndetësor me prejardhje shqiptare u ulen në një tryezë të rrumbullakët, për të paraqitur idetë dhe sugjerimet e tyre për ndërtimin e një strukture të njohur ligjërisht të pranueshme për standardet e SHBA. Emri dhe formati i organizatës u votuan në mënyrë demokratike nga të pranishmit, dhe në shtator 2008 Shoqata Mjekësore Shqiptaro Amerikane u njoh përfundimisht si një organizatë profesionale mjekësore jofitimprurëse brenda juridiksionit të shtetit së Massachusetts. Brenda një periudhe të shkurtër, kjo organizatë arriti të sigurojë besimin dhe mbështetjen e Dr. Ferid Murad, nobelist në mjekësi dhe fiziologji në 2008. Ai mban titullin e Kryetarit të Nderit prej vitit 2009 dhe në listën e anëtarëve të nderit më tej u shtuan dhe figura të nderuara mjekësh me origjinë shqiptare ose mjekë Amerikanë që përmes kontributit të tyre shembullor të pandalur prej vitesh vulosën fatin e shumë jetëve ose karrierave mjekësore të Shqiptarëve si në ShBA dhe trojet shqiptare. Këtu permendim Dr. Peter Pochi, Dr. Zana Dobroshi, Dr. Anna Kohen, Dr. James Strickler, Dr. Samy McFarland dhe Dr. Shpetim Telegrafi. Shoqata përfshin një rrjet të profesionistëve mjekësorë shqiptarë që punojnë në SHBA, me qëllim të përbashkët të një rrjeti efektiv, në menyrë që të avancojnë njëri tjetrin si dhe brezat e rinj të profesionistëve mjekësorë që synojnë të aplikojnë standartet më të larta në këtë fushë. Unë së bashku me anëtarët e bordit dhe anëtarët e organizatës me kënaqësi do ta ndajmë njohurinë dhe ekspertizën tonë me kolegët shqiptarë kudo në botë duke organizuar seanca mësimdhënie dhe shkencore. Jam po ashtu krenare të ndaj me ju iniciativen e COVID-19 task forcë të krijuar nga shumë disiplina mjekësore të shoqatës që sigurojnë të dhëna dhe burime informacionesh për profesionistët shqiptarë që praktikojnë në territoret shqiptare. Unë falendëroj sinqerisht dhe shpreh mirënjohjen time të thellë për të gjithë anëtarët e kësaj organizate që më kanë mbështetur në maksimum për të kryer punën time me dëshirë por dhe me përgjegjësi të lartë. Anëtarët e kësaj organizate operojnë në mënyrë vullnetare dhe mirëmbajnë aktivitetin e saj me kuotat vjetore të anëtarësimeve, donacionet nga komuniteti dhe kompanitë private. Transparenca në çdo nivel të drejtimit është pika më e fortë e jona.

EKSPERIENCA GJATË PANDEMISË COVID -19

Unë isha në vijën e parë të kujdesit ndaj pacientit gjatë pandemisë COVID-19 e cila goditi shtetin e NY në fillim të vitit 2020. Ofrova kujdes gjatë gjithë kohës në Spitalin White Plains Hospital në NY për 3 muaj dhe më pas u vendosa në Hawaii për të punuar në Queens Medical Qendra në Honolulu, ku jam aktualisht në vijën e parë të kujdesit për pacientin COVID-19. Është vështirë të paramendosh krizën derisa nuk e përjeton. Si mjekë ne jemi të trajnuar ti ndihmojmë njerëzve, është shumë vështirë kur nuk mundesh. Fillimi ka qënë shumë i vështirë duke nisur nga mungesa e pajisjeve mbrojtëse personale ose përballja me shumë raste njëherazi të sëmurëve akutë, mungesa e stafit dhe orët e gjata të punës. Kur më kanë pyetur se si po i kaloj ato ditë, unë jam pergjigjur : sikur ushtarët që shkojnë në luftë me mosnjohje se ç’ka po i pret ashtu edhe mjekët e kanë përjetuar, por kjo ishte thirja jonë dhe jam krenare që jam mjeke dhe që kam qënë prezente gjithë kohës së pandemisë. Në shumë raste në mjekësi i pyesim mjekët me ekperiencë se si të trajtohet sëmundja, me COVID është ndryshe nuk ke dije dhe eksperiencë, je para një sëmundje misterioze të pa raportuar më parë në manualet ose revistat mjekësore. Tani situata është pak më lehtë sepse kemi më shumë të dhëna dhe po kryhet me shumicë dhe shpejtësi vaksinimi i popullsisë Amerikane.

SITUATA E COVID NË USA DHE NEW YORK

Pandemia e Covid-19 ka përfshirë të gjithë globin, ku secili shtet është përpjekur që të krijojë mundësi reagimi dhe parandalimi të përhapjes së këtij virusi vdekjeprurës. Shtetet e Bashkuara të Amerikës ju janë përgjigjur kësaj situate pandemie në të gjitha nivelet, duke përfshirë nivelin federal, shtetëror dhe lokal. Kongresi Amerikan ka krijuar politika të reja që iu janë përshtatur gjëndjes së tanishme të virusit, po ashtu, presidenti paraprak dhe ai i tanishëm kanë nënshkruar një seri urdhërash ekzekutiv për ta parandaluar kolapsin ekonomik dhe menaxhimin sa më të përshtatshëm të kësaj pandemie. Nga ana shëndetësore, CDC, prej momentit të shpalljes së kësaj pandemie, e ka informuar opinionin publik në çdo moment me të rejat e fundit, dhe se si duhet të reagojnë insitucionet shëndetësore më tutje. Rekomandimet publike kanë filluar prej momentit të informimit të opinionit në lidhje me mbrojtjen dhe parandalimin dhe masa që duhet marrë për të identifikuar më tutje simptomat dhe shenjat klinike në institucione të ndryshme. Vitin e kaluar, atëherë edhe kur u shpall gjendja e jashtëzakonshme, numri i rasteve të paraqitura me shenja klinike dhe po ashtu të diagnostikuar me Covid-19 ishte alarmante. Spitalet në të gjitha nivelet ishin të stërmbushura me pacientë dhe sistemi shëndetësor në të gjitha nivelet u detyrua të ndryshojë mënyrën e përballjes dhe të krijojë priroritet se cilët raste shëndetësore duhet të trajtoheshin. Në fillim, gjëndja ishte e rëndë, kur numri i vdekjeve ishte tepër i lartë, ndërsa tani, me miratimin emergjent të vaksinave si Pfizer, Moderna dhe tani me miratimin e vaksinës së tretë të kompanisë Johnson&Johnson, situata është duke shkuar drejt kontrollit. Mos të harrojmë të përmendim se edhe përvoja tanimë një vjeçare rreth menaxhimit të sëmundjës, ka mundësuar që sistemi shëndetësor në të gjitha nivelet të reagojë në menyrë sa më të drejtë, ku përvoja e profesionistëve ka mundësuar që numri i vdekjeve të jetë më i ulët. Pas një viti, New York dhe shtetet e tjera të SHBA-së, edhe pse ka filluar vaksinimi, ende vazhdojnë që ti respektojnë rregullat e miratuara nga CDC dhe organet e tjera përkatëse në lidhje me këtë pandemi.

VAKSINIMI MES FRIKËS, NEVOJËS DHE TEORIVE KONSPIRACIONISTE

Për shkak se prodhimi dhe shpërndarja e vaksinës është e limituar në SHBA, CDC, është duke i dhënë rekomandime nivelit federal, shtetëror, dhe lokal për menyrën e shpërndarjes, që qasje ndaj vaksinës të kenë kategoritë të cilat preken më rëndë nga kjo pandemi. Ekspertët e shëndetit publik dhe mjekësor në të gjitha nivelet kanë krijuar një plan bazuar në rekomandimet e CDC që në vaksinim të kenë qasje sa më të lehtë gjithësecili individ që është kategorizuar në nivele përkatëse në bazë të prioriteteve. Individët të cilët vaksinohen, monitorohen më pas në fazat e post-vaksinimit për efektet anësore me anë të platformave digjitale dhe mënyrave të tjera të cilat janë të rekomanduara nga CDC. CDC-ja në bashkëpunim me institucionet mjekësore në të gjithë SHBA, janë duke vrojtuar edhe efikasitetin me anë të hulumtiveve shkencore. Bazuar në hulumtime klinike, CDC rekomandon që të gjithë individët të vaksinohen, për shkak se vaksinat të cilat janë të miratuara, janë efikase dhe të sigurta. Sa i përket pyetjes rreth teorive konspirative, unë mendoj që ne si profesionistë shëndetësore nuk duhet të humbim kohë që ta keqinformojmë opinion rreth kësaj dukurie dhe të mundohemi që të reflektojmë në mënyrë sa më situatës së krijuar me virusin corona.

KOSOVA DHE SHQIPËRIA, PROBLEMATIKAT E SISTEMIT SHËNDETËSOR

Kosova, Shqipëria, por edhe i gjithë rajoni i Ballkanit, ashtu sikurse e gjithë bota ballafaqohet me një virus vdekjeprurës dhe të paparashikuar. Unë nuk e di se si qëndrojnë këto shtete dhe si e kanë të organizuar sistemin e sigurimit dhe menaxhimit shëndetësor, mirepo, duke e patur parasysh që këto vende në përgjithësi ekonominë e kanë më pak të zhvilluar krahasuar me vendet evropiane dhe po ashtu dhe me SHBA-të, besoj që kanë sfida shumë më të mëdha duke u nisur nga aspekti financiar, kushtet nëpër spitale, mënyra e sigurisë së barnave dhe pajisjeve të tjera shëndetësore, që do t’ua kishte lehtësuar profesionistëve shëndetësorë punën dhe mënyrën më adekuate në trajtimin e pacientëve me COVID-19. Kjo çështje është e lidhur në mënyrë zinxhire dhe duhet një angazhim institucional më gjithëpërfshirës rreth menaxhimit të pandemisë globale.

MESAZHI JUAJ PËR LEXUESIT E DIELLIT

I përshëndes të gjithë lexuesit e gazetës Dielli të Vatrës dhe të gjithë shqiptarët kudo që janë. Edhe pse jemi në rrugën e duhur, të mos harrojmë se pandemia ende nuk ka përfunduar. Virusi vazhdon të jetë agresiv sidomos në shtetet ku ende nuk e kanë marrë vaksinen. Vetëm vaksinimi këput zinxhirin e të keqes. Derisa të presim që mbarë populli të vaksinohet, duhet të jemi shumë të rregullt, të kemi kujdes maksimal, të mos neglizhojmë asnjë çast dhe mbi të gjitha të ruajmë distancën dhe të mbajmë maskat. Kjo periudhë është shumë delikate. Ju kisha lutur të gjithëve që mundohuni të rrini sa më larg moshave të thyera sidomos ata persona që kanë shumë kontakte me mjedisin rrethues në punë apo shoqëri. Kujdes maksimal. Ne do ia dalim të gjithë bashkë.

KUSH ËSHTË DR. NORA GASHI

Nora Gashi, MD është e diplomuar në Fakultetin e Mjekësisë të Universitetit të Prishtinës, Prishtinë, Kosovë. Ajo përfundoi trajnimin e praktikës në Spitalin Kombëtar Universitar të Kosovës dhe u specializua në Mjekësinë Interne në Qendrën Mjekësore Beth Israel në New York, NY në vitin 2009. Për më shumë se një dekadë, Dr. Gashi punon si mjeke e përgjithshme dhe spitalore në disa shtete si NJ, NY, VT dhe HI. Ajo ka fituar kredencialet e çertifikimit dhe licencimit në specialitetin e saj sipas standarteve më të larta të mjekësisë amerikane. Dr. Nora Gashi është një shqiptare e Kosovës e lindur në Beograd, ish Jugosllavi gjatë një kohe që prindërit e saj ishin në specializim. Ajo i kaloi vitet e shkollës së mesme në Durham, North Carolina ndërsa prindërit e saj ishin në trajnime mjekesore për subspecializime në Duke University. Praktika e mjekësisë ka qenë gjithmonë një pjesë integrale e jetës së Dr. Gashi pasi të dy prindërit e saj ishin kirurgë të suksesshëm. Babai i saj i ndjerë ishte një nga kirurgët më të njohur torakal në Kosovë, ku ai mbante tituj si Shef i Kirurgjisë dhe Dekan i Shkollës së Mjekësise në Spitalin Universitar prestigjioz në Prishtinë, Kosovë. Nëna e saj, një OB-GYN në pension është një nga kirurget e para femra në Kosovë. Vëllai i saj, Dr. Valbon Gashi është kirurg vaskular në Prishtinë, Kosovë.

Kosova shënon Ditën e Kushtetutës, në 22 vjet Liri e 13 Pavarësi

April 9, 2021 by dgreca

-“Republika e Kosovës është shtet i pavarur, sovran, demokratik, unik, dhe i pandashëm”, thuhet në nenin 1 të Kushtetutës së miratur para 12 viteve, e cila, sipas nenit të fundit – 162 – “hyn në fuqi në 15 Qershor 2008”/

-Në rrugën drejt pavarësisë Kosova ka një histori kushtetuese edhe para Kushtetutës së saj të parë si shtet i pavarur me njohje ndërkombëtare/

Gazeta DIELLI nga korrespondenti në Kosovë Behlul Jashari

PRISHTINË, 9 Prill 2021/ Kosova në 22 vjet Liri e 13 Pavarësi shënon sot Ditën e Kushtetutës, 9 Prillin.

“Republika e Kosovës është shtet i pavarur, sovran, demokratik, unik, dhe i pandashëm”, thuhet në nenin 1 të Kushtetutës së miratur para 13 viteve, e cila, sipas nenit të fundit – 162 – “hyn në fuqi në 15 Qershor 2008”.

Ishte viti 2008 kur u miratua nga Kuvendi i Kosovës akti më i lartë juridik i shtetit në ditën e 9 Prillit, më pak se dy muaj pas shpalljes së pavarësisë në 17 Shkurtin historik.

“Duke u bazuar në votimin njëzëri të të gjithë deputetëve në sallë, sot në orën 10:45 u shpall solemnisht Kushtetutën e Republikës së Kosovës, e miratuar nga 107 deputetët e Kuvendit të Kosovës”, tha atëherë kryeparlamentari Jakup Krasniqi pas votimit, cituar në raportimin që kam bërë për Agjencinë Shtetërore-Zyrtare të Lajmeve të Shqipërisë – Agjencinë Telegrafike Shqiptare /ATSH/ në 9 Prill 2008.

Raportimi theksonte se kryetari i Komisionit Kushtetues, Hajredin Kuçi, prezantoi përmbajtjen e Kushtetutës, e cila, siç bëri të ditur, ka 14 kapituj dhe 162 nene.

“Kemi synuar të kemi një Kushtetutë moderne, të shkurtër, të qartë dhe të kuptueshme, që garanton vullnetin e qytetarëve të Kosovës dhe zotimet ndërkombëtare dhe që është funksionale”, tha ai.

Për Projektkushtetutën e hartuar nga Komisioni Kushtetues, i cili ishte ngritur nga Ekipi i Unitetit, është zhvilluar debat publik që nga 28 Janari 2008, në fazën e parë, dhe që nga 19 Shkurti – dy ditë pas shpalljes së pavarësië, në fazën e dytë.

Gjatë debatit publik u është bërë e ditur qyetarëve se “Kushtetuta është hartuar mbështetur në dy vullnete, i pari që Kosova të jetë shtet sovran dhe i pavarur dhe i dyti që me Deklaratën e Pavarësisë të 17 Shkurtit Kosova si shtet ka marrë obligime ndërkombëtare për zbatimin e Paketës së Ahtisaarit”.

Dita e Kushtetutës, 9 Prilli, është festë shtetërore, sipas Ligjit për festat zyrtare në Republikën e Kosovës, të miratuar në Kuvend në 21 Maj 2008.

Dekretimi i këtij ligji dhe 40 ligjeve të tjera, të dala nga Paketa e Propozimit Gjithpërfshirës për Zgjidhjen e Statusit të Kosovës të Kryenegociatorit Martti Ahtisaari – Emisarit Special të OKB-së, ishte një nga zhvillimet më të rëndësishme të ditës së hyrjes në fuqi të Kushtetutës, 15 Qershorit 2008. Dekretimin e bëri presidenti i atëhershëm i Republikës së Kosovës, Fatmir Sejdiu.

Deri në hyrjen në fuqi të Kushtetutës ligjet e miratuara në Kuvendin e Kosovës i ka nënshkruar Shefi i UNMIK-ut, Misionit të Organizatës së Kombëve të Bashkuara.

Sipas Kushtetutës së Republikës së Kosovës, presidenti “shpall ligjet e miratuara nga Kuvendi i Republikës së Kosovës”. Poashtu, “ka të drejtën e kthimit për rishqyrtim të ligjeve të miratuara, nëse konsideron se janë të dëmshme për interesat legjitime të Republikës së Kosovës ose të një a më shumë komuniteteve të saj”.

Zhvillimet më të rëndësishme brenda 13 viteve ishin në 2012-tën, kur Kuvendi, në 7 Shtator, ka miratuar amendamentimin e Kushtetutës së Republikës lidhur me përfundimin e mbikëqyrjes ndërkombëtare të pavarësisë së Kosovës, ndërsa në 10 Shtator pasoi vendimi i Grupit Drejtues Ndërkombëtar, i mbledhur në Prishtinë, për përfundimin e mbikëqyrjes ndërkombëtare.

“Përmbyllja e mbikëqyrjes është vlerësimi më i lartë ndërkombëtar, që i është bërë shtetit të Kosovës pas shpalljes së Pavarësisë”, u vlerësua atëherë.

Grupi Drejtues Ndërkombëtar (ISG) për Kosovën, i cili përbëhej nga vendet që e kanë njohur pavarësinë, ishte formuar në 28 Shkurt të vitit 2008 dhe synonte të orientojë dhe mbikëqyrë zhvillimin demokratik të shtetit të ri, të nxisë qeverisjen e mirë dhe shumetnicitetin.

Deri në 13 vjetorin e Ditës së Kushtetutës pavarësia e Kosovës është e njohur nga 117 shtete të botës anëtare të OKB-së.

Në rrugën drejt pavarësisë Kosova ka një histori kushtetuese edhe para kushtetutës së saj të parë si shtet i pavarur me njohje ndërkombëtare.

Kosova prej vitit 1974 ka pasur Kushtetutën e vet, e cila i ka siguruar mëvetësi organizative si njësi konstituive me të drejtë vetoje në federatën e atëhershme, nga shpërbërja e së cilës dolën shtatë shtete të reja të rajonit – edhe Sllovenia, Kroacia, Bosnja e Hercegovina, Serbia, Mali i Zi dhe Maqedona.

Para 32 vitesh, në 28 Mars të vitit 1989, Serbia në Kuvendin e saj miratoi “Kushtetutën e tankeve”, që përgjakshëm, në rrethana tragjike terrori, me forcë e në mënyrë kundërkushtetuese rrënoi autonominë që kishte Kosova.

Kundërshtimi i fuqishëm rrënimit të autonomisë në Kosovë ishin demonstratat gjithëpopullore, në të cilat vetëm brenda dy ditëve, në 27 e 28 Mars 1989, në shtetrrethimin e hekurt ushtarako-policor të vendosur nga Beogradi u vranë 22 shqiptarë e plagosën qindra të tjerë në Prishtinë, Mitrovicë, Zhur e Dushanovë afër Prizrenit, Podujevë, Deçan, Gjilan e në anë të tjera të Kosovës.

Demonstratat pasonin grevën e urisë të 1.300 minatorëve të Trepçës, nga 20 deri 28 Shkurt 1989, e cila ishte në mbrojtje nga sulmet e Serbisë kundër Kosovës e mëvetësisë së saj, rezistencë e fuqishme e përkrahur nga populli dhe në kërkim të lirisë, demokracisë e të drejtave të plota për shqiptarët.

Në vijimësi të kundërshtimeve të fuqishme gjithëpopullore dhe institucionale të “Kushtetutës së tankeve” serbe, në rrethana të okupimit, Kosova në vitin 1990 shpalli Deklaratën Kushtetuese për Pavaraësi në 2 Korrik e më pastaj Kuvendi miratoi në 7 Shtator Kushtetutën e Republikës së Kosovës.

Në vitin 1991, nga 26 deri në 30 Shtator u organizua edhe Referendumi ku kosovarët votuan 99,87 për qind për Kosovën shtet sovran dhe i pavarur, i cili pasohej me zgjedhjet e para pluraliste, parlamentare e presidenciale të 24 Majit 1992, kur President i parë u zgjodh Ibrahim Rugova.

Republika e Kosovës me Kushtetutën e vet e institucionet demokratike të zgjedhura atëherë nuk u njoh ndërkombëtarisht, por megjithatë ishte dhe njihej si deklarim i fuqishëm i vullnetit të popullit mbi 90 përqind shumicë shqiptare, si edhe pjesëtarëve të komuniteteve pakicë.

Kosova e lirë, pas përfundimit të luftës në Qershor 1999, prej vitit 2001 deri pas shpalljes së pavarësisë në 17 Shkurt 2008 ka pasur një Kornizë Kushtetuese, të miratuar nga Organizata e Kombeve të Bashkuara, e cila ishte dokument më shumë inicial kushtetues, por ka mundësuar zhvillimin e vendit nga një krijesë defakto e pavarur, ndonëse nën protektorat, në një entitet shtetëror të pavarur, edhe pse nën mbikëqyrje ndërkombëtare për një kohë.

Para tre vitesh, me rastin e 10 vjetorit të Ditës së Kushtetutës, 9 Prillit, hartuesit e Kushtetutës së Republikës së Kosovës janë dekoruar me Medaljen Presidenciale Jubilare të dhjetëvjetorit të pavarësisë nga atëherë presidenti Hashim Thaçi.

Trembëdhjetëvjetori i hyrjes në fuqi të Kushtetutës së shtetit të pavarur të Kosovës do shënohet në kohën kur nëpër qytetet e fshatrat kosovare do festohet 22 vjetori i lirisë, e cila nisi me Ditën e Paqes e Lirisë – 12 Qershorin e vitit 1999, kur forcat paqeruajtëse shpëtimtare të NATO-s filluan të hynin në Kosovë, nga Maqedonia, e të nesërmen edhe nga Shqipëria, pas ndërhyrjes me aviacion në fushatën ajrore 78 ditëshe të goditjes së caqeve të forcave serbe që bënin masakra e spastrim etnik duke vrarë më shumë se 12 mijë shqiptarë, zhdukur mëse 6 mijë e dëbuar rreth një milion.

——-

Raportim që bëja për Agjencinë Shtetërore-Zyrtare të Lajmeve të Shqipërisë para 13 viteve-9 Prill 2008:

PËRMBLEDHJE – KUSHTETUTA FUQIZON SHTETIN E PAVARUR, SOVRAN, DEMOKRATIK, UNIK DHE TË PANDASHËM TË KOSOVËS

PRISHTINË, 9 prill /ATSH-B.Jashari/ – Kuvendi i Kosovës i mbledhur sot në një seancë solemne të jashtëzakonshme, ashtu si kur shpalli pavarësinë para më pak se dy muajsh, miratoi njëzëri Kushtetutën e Republikës së Kosovës, që, siç u tha, fuqizon shtetin më të ri në botë si të pavarur, sovran, demokratik, unik dhe të pandashëm.
“Duke u bazuar në votimin njëzëri të të gjithë deputetëve në sallë, sot në orën 10:45 u shpall solemnisht Kushtetutën e Republikës së Kosovës, e miratuar nga 107 deputetët e Kuvendit të Kosovës”, tha kryeparlamentari Jakup Krasniqi pas votimit.
Gjithçka ishte unanime në këtë seancë, që nga fillimi i saj, kur ishin të pranishëm në sallë 103 deputetë, të cilët aprovuan të vetmen pikë të rendit të ditës: Miratimin e Kushtetutës së Republikës së Kosovës.
Seanca e Kuvendit të Kosovës, ku merrnin pjesë udhëheqësit më të lartë të vendit, Përfaqësuesi Civil Ndërkombëtar, Pieter Feith, trupi diplomatik në Kosovë, si dhe përfaqësues të arsimit, shkencës, artit e të fesë, hapi punimet pak pas orës 10:00, nën drejtimin e kryeparlamentarit Jakup Krasniqi.
“Kam nderin dhe kënaqësinë e veçantë të hap punimet e kësaj seance të jashtëzakonshme dhe solemne të Kuvendit për miratimin e Kushtetutës së Republikës së Kosovës”, tha ai.
“Kushtetuta jonë sanksionon shkallë të lartë të idealizmit të një shoqërie të lirë, të hapur, demokratike dhe sovrane. Ajo promovon dhe u garanton të drejta të standardeve të larta komuniteteve pakicë në Kosovë. Që nga sot, të drejtat e komuniteteve nuk janë më thjesht vetëm vullnet i mirë dhe i deklaruar i shumicës, por kategori e përcaktuar kushtetuese dhe partneritet solemn e publik. Ato janë të mbrojtura dhe të pacenueshme”, theksoi kryeparlamentari Krasniqi.
Më pas, Kuvendit iu drejtuan presidenti Fatmir Sejdiu, kryeministri Hashim Thaçi, e kryetari i Komisionit Kushtetues, Hajredin Kuçi, të cilët nxjerrjen e Kushtetutës së Republikës së Kosovës e vlerësuan një moment tjetër historik pas shpalljes së pavarësisë më 17 shkurt 2008.
“Në vazhdën e zhvillimeve jashtëzakonisht të rëndësishme dhe historike për Kosovën, pas shpalljes së pavarësisë dhe njohjes ndërkombëtare nga një numër i madh vendesh të botës demokratike, dita e sotme po kështu shënon një moment të veçantë në përmbylljen e ciklit të shtetndërtimit të Kosovës”, tha presidenti Sejdiu.
”Kushtetuta, me peshën e saj të veçantë, sa mund të quhet me të drejtë përmbyllje e procesit shtetndërtues të Kosovës, po kaq, në të njëjtën kohë, në bazament të qëndrueshëm formal dhe juridik dhe esencial e fut Kosovën në rrafsh të ri të zhvillimeve shtetërore, politike dhe juridike”, shtoi ai.
“Kushtetuta e Republikës së Kosovës në të njëjtën kohë hap horizontin dhe mundësinë tonë për përballje me sfidat e shumta që do të kapërcehen duke e dëshmuar fuqishëm qëndrueshmërinë e institucioneve shtetërore të Republikës së Kosovë, të cilat edhe në rrugën e deritanishme kanë dëshmuar seriozitetin dhe këmbëngulësinë për veprim të sukseshëm në realizimin e interesave të qytetarëve të Republikës së Kosovës ”, theksoi presidenti Sejdiu.
Ai u shpreh optimist se mbi bazën e parimeve të Kushtetutës dhe duke pasur parasysh ndërtimin e gjithë strukturës institucionale përgjegjëse për zbatimin e tyre, “Republika e Kosovës do të kapërcejë më shpejt edhe rrugën drejt integrimit të saj në Bashkimin Evropian dhe në NATO”.
Kryeministri Hashim Thaçi tha se Kushtetuta e Republikës së Kosovës është evoluim i historisë së përbashkët të kosovarëve dhe garanton liriëtë dhe të drejtat e të gjithëve.
“Republika e Kosovës është shoqëri shumetnike, e përbërë nga shqiptarët dhe komunitetet e tjera. Vlerat fondamentale dhe liritë e të gjitha kombeve demokratike janë të mbrojtura me anë të kushtetutës. Prandaj, edhe ne sot kemi vendosur që ta ndjekim rrugën e shteteve të lira dhe demokratike”, u shpreh ai.
“Kushtetuta e Republikës së Kosovës, është vullneti ynë, është legjitimiteti dhe vula e shtetit të Kosovës”, theksoi kryeministri Thaçi.
Kryetari i Komisionit Kushtetues, Hajredin Kuqi, prezantoi përmbajtjen e Kushtetutës, e cila, siç bëri të ditur, ka 14 kapituj dhe 162 nene.
“Kemi synuar të kemi një Kushtetutë moderne, te shkurtër, të qartë dhe të kuptueshme, që garanton vullnetin e qytetarëve të Kosovës dhe zotimet ndërkombëtare dhe që është funksionale”, tha ai.
”Sot, në duart tuaja është drafti i Kushtetutës së Republikës se Kosovës si bazë e ndërtimit te sistemit politik, ekonomik dhe shoqëror në shtetin tonë në të cilën kemi shprehur synimet tona, në emër të popullit të Kosovës, për të ardhmen e vendit tonë të lirë, demokratik dhe paqedashës si shtet i të barabartëve”, është shprehur Kuqi.
“Sovranitetin e Republikës sonë Kushtetuta e përcakton se buron nga populli dhe i takon atij. Ajo garanton integritetin territorial të Kosovës si të pacenueshëm,të patjetërsueshëm dhe të pandashëm dhe mbrohet me të gjitha mjetet e lejuara”, siguroi ai.
”Republika e Kosovës është e ndërtuar mbi bazën e konceptit të barazisë qytetare dhe e përcaktuar si shoqëri shumetnike, e përbëre nga shqiptarët dhe nga komunitetet e tjera ku qeveriset në mënyre demokratike dhe respektohet plotësisht sundimi i ligjit dhe barazia e qytetarëve para tij”, theksoi Kuqi.
Kushtetuta e Republikës së Kosovës është nënshkruar të hënen pasdite nga Komisioni Kushtetues në një ceremoni zyrtare në ambientet e Bibliotekës Kombëtare në Prishtinë, e ku morën pjesë udhëheqësit më të lartë të vendit e të komunave dhe përfaqësues të misioneve ndërkombëtare.
Në dy ditët e para të prillit Komisioni Kushtetues i Kosovës e miratoi me konsenmsus të plotë tekstin final të Projektkushtetuës, ndërsa Përfaqësuesi Civil Ndërkombëtar, Piter Feith, e certifikoi atë duke vlerësauar se është në përputhje me Paketën Ahtisaari.
Për Projektkushtetutën e hartuar nga Komisioni Kushtetues, i cili është ngritur nga Ekipi i Unitetit, është zhvilluar debat publik që nga 28 janari 2008, në fazën e parë, dhe që nga 19 shkurti, dy ditë pas shpalljes së pavarësië, në fazën e dytë.
Gjatë debatit publik u është bërë e ditur qyetarëve se “Kushtetuta është hartuar mbështetur në dy vullnete, i pari që Kosova të jetë shtet sovran dhe i pavarur dhe i dyti që me Deklaratën e Pavarësisë të 17 shkurtit Kosova si shtet ka marrë obligime ndërkombëtare për zbatimin e Paketës së Ahtisaarit”.
“Republika e Kosovës është shtet i pavarur, sovran, demokratik, unik, dhe i pandashëm”, thuhet në nenin 1 të Kushtetutës, e cila, sipas nenit të fundit – 162 – “hyn në fuqi më 15 qershor 2008”./
a.jor.

Konjufca: Beteja e Koshares ishte shigjeta jonë e çlirimit dhe lirisë

April 9, 2021 by dgreca

Kryetari i Kuvendit të Republikës së Kosovës, Glauk Konjufca, bashkë me presidenten Vjosa Osmani dhe kryeministrin Albin Kurti, bëri homazhe dhe vendosi lule në Kompleksin Memorial në Koshare, në nderim të 114 dëshmorëve të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës.

Pas homazheve, kryeparlamentari Konjufca tha se Beteja e Koshares, e 9 prillit 1999, ishte shigjeta jonë e çlirimit dhe e lirisë.

“Jemi këtu për t’u përkulur para sakrificës së dëshmorëve të Betejës së Koshares. Në vitin 1999, pikërisht më 9 prill, filloi Beteja e lavdishme e Koshares, e cila ishte shigjeta jonë e çlirimit dhe e lirisë. Në krye me heronjtë e Kosovës Agim Ramadani e Sali Çekaj dhe me shumë luftëtarë dhe dëshmorë të cilët e dhanë jetën për çlirimin e Kosovës, Beteja e Koshares është një ndër momentet më të rëndësishme të luftës së Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës“, ka thënë kryparlamentari Konjufca, duke shtuar se Brigada 138 shembi gurin e kufirit dhe përmes kësaj dha shembullin se kombi shqiptar është një.

“Fakti që kjo ditë koincidon me ditën e Kushtetutës së Kosovës është simbolikë e çlirimit të Kosovës“, theksoi kryetari i Kuvendit, z.Konjufca.

Po sot janë përkujtuar me nderime edhe dëshmorët dhe të rënët në Rakoc e Lagje të Re të Kaçanikut.