Featured – Page 220 – Dielli

DR.NEZIR SELA, KRYEMJEK NË SPITALIN”HERZ JESU” FLET PËR DIELLIN NGA VJENA

July 18, 2020 by dgreca

SI PO PLANIFIKON AUSTRIA TË PARANDALOJË VALËN E DYTË TË COVID-19

Dr.med.univ. Nezir Sela, Kryemjek në spitalin “Herz Jesu” në Vjenë, Austri, rrëfen ekskluzivisht për gazetën Dielli, Organ i Federatës Panshqiptare të Amerikës VATRA, New York, shtetin austriak në betejën ndaj Covid-19. Me Dr. Nezir Selën bisedoi gazetari i Diellit Sokol PAJA.

AUSTRIA PËRBALLË SFIDËS COVID-19

Situata në Austri gjithmonë ka qenë në kontroll, edhe gjatë izolimit por edhe në periudhën gjatë daljes nga izolimi. Dalja nga izolimi ka qenë graduale. Kohët e fundit në regjione të caktuara siç është p.sh. Austria e lartë kemi rritje të numrit të infeksioneve prandaj ishte e domosdoshme rivendosja e disa masave të nevojshme. Për parandalimin e valës së dytë qeveria austriake planifikon që të vendosen masa e sistemit të semaforit ose siç quhet ndryshe “Semafori Corona”. Sa për ilustrim ky sistem funksionon në këtë mënyrë: nëse në një komunë apo vend të caktuar nuk rezulton asnjë me infeksion të ri në 10.000 persona, atëherë ndizet ngjyra e gjelbërt në Semafor, në rastin e kundërt nëse ka më shumë se 10 të infektuar në 10.000 persona, atëherë ndizet ngjyra e kuqe. Si kërkesë themelore për ketë është që të bëhen testime të pakufizuara.

TESTIMET E NJËPASNJËSHME PËR VAKSINËN

Për zbulimin e një vaksinë kundër Covid 19 edhe këtu punohet me intensitet të madh. Zbulimi apo gjetja e një vaksine merr shumë kohë pasi para se të përdoret te pacientët duhet të kalojë nëpër shumë teste. Një vështirësi shumë e madhe siç thonë expertët këtu është edhe mosnjohja e aktivitetit imunitar kundër këtij virusi. Për këtë arsye ende mungojnë studimet shkencore përfundimtare që mund të konstatojnë se një vaksinë e tillë do të funksionojë. Pacientët këtu trajtohen në mënyrë simptomatike pasi për asnjë medikament nuk ka fakte shkencore që ndikojnë në shërimin apo zvogëlimin e mortalitetit. Në raste të komplikuara dhe të caktuara pacientët janë trajtuar me medikamentet që janë përdorur dhe më parë kundër Viruseve si p.sh. Remdesivir. Sipas expertëve punohet me intensitet të madhë në zbulimin e një medikamenti kundër Covid 19.

SHQIPTARËT NË AUSTRI

Nga informatat që kam apo edhe nga takimet me pacientët e mi shqiptarë rastet e të infektuarve janë shumë pak dhe kanë kaluar deri tani pa pasoja. Një statistikë apo grafikë e të infektuarve shqiptarë në Austri nuk e kam në dispozicion dhe nuk e besoj se ekziston në këtë formë. Në Austri jetojnë diku mbi 50.000 shqiptarë të cilët janë të organizuar nepër shumë shoqata të ndryshme.

PASOJAT E COVID NË EKONOMI DHE NË SHËNDET MENDOR

Kjo Pandemi edhe në Austri shkaktoi një dëm të madh në ekonominë e vendit edhe atë një tkurrje prej 2,5% të buxhetit shtetëror dhe shkaktoi një defiçit prej 21,5 Miliardeve dhe rriti papunësinë në 163.200 përsona të papunë. Sa i përket shëndetit mendor te njerëzit është rritur numri i personave me depresion të rëndë (8%), numri i personave me simptomat e panikës (19%), dhe numri i personave me probleme të gjumit(16%).

MESAZHI SENSIBILIZUES PËR LEXUESIT E DIELLIT DHE DIASPORËN NË USA

Të nderuar lexues të Diellit, duke e vlerësuar rëndësinë e situatës dhe rrezikshmërinë e përhapjes së virusit, ju kështu tregoni më shumë kujdes për vete, familjen dhe njerëzit që ju rrethojne .Tanimë ky virus do jetojë me ne dhe mbajtja e maskave, respektimi i distancës dhe higjiena personale është e domosdosshme. Ju përshendes nga zemra dhe ju dëshiroj shëndet dhe gjithë të mirat.

KUSH ËSHTË DOKTOR NEZIR SELA

Dr.med.univ. Nezir Sela është nga Struga e Maqedonisë se Veriut. Është Kryemjek në spitalin “Herz Jesu” në Vjenë. Është Specialist i ortopedisë dhe ortopedisë kirurgjikale. Dr. Sela punon si Specialist i mjekësise së përgjithshme dhe Subspecialist për mjekësi urgjence, chirotherapie/mjekësi manuale. Dr. Sela studimet e mjekësisë i ka mbaruar në Universitetin e Mjekësisë në Vjenë.

DR. SKENDER VELIU FLET PËR DIELLIN NGA SLLOVENIA

July 17, 2020 by dgreca

SI SHPËTOI SLLOVENIA NGA KATASTROFA COVID-19

Skender Veliu, doktor në repartin e kirurgjisë në spitalin e përgjithshëm Splošna Bolnišnica Jožeta Potrča në qytetin Ptuj në Slloveni, rrëfen ekskluzivisht për gazetën Dielli, Organ i Federatës Panshqiptare të Amerikës VATRA, New York, shtetin slloven në betejën ndaj Covid-19. Me Dr. Skender Veliun bisedoi gazetari i Diellit Sokol PAJA.

SLLOVENIA PËRBALLË PANDEMISË COVID-19

Në fund të vitit 2019 në Wuhan të Kinës u paraqit një numër i konsiderushëm i rasteve më pneumoni të panjohur. Shkencetarët erdhën në konkluzion se bëhej fjalë për sëmundje të re infektive të cilën e quajtën COVID-19. Shkaktari i të cilës është virus nga familja e koronavirusëve të cilët shkaktojnë edhe sëmundjet e njohura që më parë – SARS dhe MERS. Për parandalim të përhapjes së virusit është me rëndësi përveç largësisë mbi 1,5m edhe izolimi i kontakteve (pastrimi dhe dezinfikimi i duarve). Virusi fillon të shumohet 24 – 48 orë para fillimit të simptomeve të sëmundjes që domethënë se personi është vektor i virusit edhe pse nuk ka shenja të sëmundjes. Sasia më e madhe e virusit gjendet në hundë, më intenzivisht shumohet në fillim të sëmundjes. Pas 15 ditëve në hundën e të sëmurëve gjendet një sasi e vogël e virusit ndërsa pas 21 ditëve humbet krejtësisht. Inkubacioni zgjat 2 – 14 ditë mesatarisht 4 – 6. Sëmundja mund të shfaqet në 14 ditët e para pas infikimit. Karakteristikë janë dhembjet e muskujve dhe nijeve lodhshmëri, ftohje, në disa raste edhe barkqitje. Simptomat më të shpeshta janë temperatura e lartë trupore dhe kollitje e thatë. Në format më të rënda të sëmundjes paraqitet edhe ndjenja e mungesës së ajrit. Momentalisht nuk kemi në disponim medikamente apo vaksina për shërimin e kësaj sëmundje. Në Slloveni kemi udhëzime nacionale të cilat diktojnë menyrën e shërimit të pacientëve me COVID-19. Përdoren të gjitha metodat dhe medikamentet që janë në disponim dhe që përdoren në vendet e tjera të botës.

COVID-19 NJË INTERPRETIM STATISTIKOR

Sipas informatave të deritanishme 80% e pacientëve e tejkalojnë në mënyrë të lehtë, 15% në menyrë të mesme dhe 5% në menyrë kritike. Vdekshmëria e pacientëve në gjendje kritike është 50%, ndërsa në përgjithësi është vdekshmëria 2 – 4%. Të fëmijët sëmundja kalon në menyrë të lehtë që domethënë se fëmijët nuk janë në grupin e të rrezikuarve përveç fëmijëve të imunokompromituar. Në Slloveni virusi u importua nga Italia ndërsa bartjet sekundare të virusit ndodhën brenda familjeve dhe në disa kolektive pune. Sllovenia është shtet i vogel i cili ka 2.094.060 banorë me dendësi 103 banorë ne kilometër katrorë. Rasti i parë u konfirmua me datë 4.3.2020. Epidemia u shpall në 12.3.2020. Edhe para shpalljes së epidemisë pati aktivitete të shumta drejtuar parandalimit të përhapjes së virusit. Para së gjithash ishin kto rekomandimet për domethënjen e distancës sociale, higjenës së duarve dhe kollitjes dhe rekomandimet që banorët të rin në shtëpi. Shpallja e epidemisë solli heqjen e transportit publik, mbylljen e shkollave, çerdheve, restoranteve, ndalimin e mbledhjes në vende publike, kufizimin e levizjes brenda komunave, mbyllen e kufijve, aeroporteve. Gjithashtu karantinën e domosdoshme pas kthimit nga vendet e jashtme, mbyllja e të gjithë dyqaneve përveç dyqaneve me artikuj ushqimorë. U përcaktuan terminet e blerjes në këto dyqane, sidomos për grupet e rizikuara të popullatës. Dezinfikimi i duarve është tashmë pjesë e jetës, gjithashtu edhe përdorimi i maskave në hapsira të mbyllura. Të infikuarit të cilit nuk kanë nevojë për shërim në spital është i domosdoshëm vetëizolimi në shtëpi. Me masat e lartëpërmendura arritëm që të ndalojmë përhapjen e virusit kështu që në datën 15.5.2020 Sllovenia e tërhoqi shpalljen e epidemisë. Shumë nga masat e lartëpërmendura mbetën në përdorim (distanca sociale, dezinfikimi i duarve, mbajtja e maskave në hapsira të mbyllura). Mundemi të udhëtojmë jashtë shtetit me disa kufizime, pas kthimit prej shteteve të cilat janë në të ashtuquajturën listën e kuqe na pret karantëna 7-ditore dhe testimi për COVID-19.

BARRA E PANDEMISË NË SLLOVENI

Në Slloveni COVID-19 paraqiti problemin më të madh në institucionet ku janë të strehuar të moshuarit. Kemi pasur 3 raste ku numri i të infikuarve ishte tejet i madh por me aktivitete adekvate ia dolem të ndalojmë përhapjen e virusit. Deri me 12.7.2020 në Slloveni kemi evidentuar 1859 raste pozitive me COVID-19. 111 pacientë kanë vdekur dhe janë bërë 116.023 teste. Në institucionet për të moshuarit janë evidentuar 485 raste pozitive. Numri më i madhë i të sëmurëve është në grupmoshën 45 – 54 vjet (314 raste). Më shumë të vdekur ka në grupmoshën mbi 85 vjet (61 rast). Paraqitja e COVID-19 në Slloveni ka pas një ndikim të madh në funksionimit e sistemit shëndetësor dhe kërkon ndryshime dhe adaptacione të shumta. Në kohën e epidemisë kemi pasur 16 pika hyrse ku mjekët familjarë i kanë drejtuar pacientët me simptoma të sëmundjes COVID-19 në testim. Rastet e të infikuarve të cilët nuk kanë pasur nevojë për shërim në spital i kemi drejtuar në izolim shtëpiak dhe me kujdes kemi monitoruar gjëndjen shëndetësore nëpërmjet bisedave telefonike. Në rast të përkeqësimit të gjëndjes dhe nevojës për hospizalizim pacientët e tillë janë drejtuar në spitalet e veçata. Kemi 4 spitale të tilla në të cilat i kemi në disponim të gjitha kushtet për izolimin dhe shërimin e pacientëve të tillë.

FAZAT QË NDOQI SHTETI SLLOVEN NË SHËRIMIN E PACIENTËVE

Në të gjitha spitalet në mënyrë intenzive u pregaditëm për shërimin e pacientëve me COVID 19. Në fazën fillestare Minsistria e Shëndetësisë dha udhëzime për ndërprerjen e të gjitha programeve elektive, kështu që në të gjitha spitalet trajtonim vetëm raste emergjente dhe bënim pregaditje për epidemi me dimenzione më të mëdha. Çdo spital e ndamë në 3 zona. Zona e parë ku trajtohen pacientët pa shenja të COVID-19, zona e dytë ku trajtohen pacientet tek të cilët dyshohet prezenca e COVID-19 dhe zona e tretë ku trajtohen pacientët pozitiv. Më e rendësishmja është triazha në hyrje të spitalit ku çdo pacienti i matet temperatura trupore dhe merrët anketa epidemiologjike. Të punsuarit e kemi të domosdoshme gjatë trajtimit të pacientëve të mbajmë maskë kirurgjike ose mjete të tjera mbrojtëse. Në spitalin tonë me sukses e përdorim edhe dezinfikimin e hapsirave me drit ultraviolete e cila është treguar e sukseshme në parandalimin e përhapjes së COVID-19. Në sallat operative regjimi higjenik është i rreptë, gjatë operacioneve ku rreziku është më i madh përdorim mjete mbrojtëse individuale. Me masat e lartëpërmendura kemi arritur që ta ndalojmë përhapjen e virusit pas hapjes në jetën publike pas 31.5.2020 u paraqitën raste të reja kështu që në korrik shifet rritja e numrit të infikuarve. Shteti dhe institucionet shëndetësore pregaditen për valën e re të epidemisë.

VIRUSI KA NDRYSHUAR PËRGJITHMONË JETËN TONË

Në kohën e paraqitjes së sëmundjes COVID-19 jeta e njerëzve dhe sistemi shëndetsor në Slloveni janë ndryshuar rrënjësisht. Ndryshimet bien pasoja serioze për shëndetin e njerëzve mirëqenjen subjektive dhe kualitetin e jetës posaçërisht për disa grupe të banorëve siç janë fëmijët, gratë, të moshuarit dhe të papunësuarit. COVID-19 përveç ndikimeve në shëndetin fizik, vendet e punës dhe të ardhurat rrit shqetësimin e njerëzve gjë që ndikon në kontaktet sociale, besimin tek njeri-tjetri, besimin tek institucionet dhe siguria personale. Hulumtimet tregojnë se njerzit në Slloveni dhe BE në kohën e epidemisë ndjehen pak më keq, më shumë ka pasur punë nga shpia, besimi në BE dhe në qeverinë aktuale ka qenë i ulët, është rritur numri i paraqitjeve të dhunës familjare, është ulur optimizmi i njërzve në lidhje me ardhmërinë. Shkaku i epidemisë janë luhatur temelet e shëndetsisë Sllovene ku perballohemi me infrastrukturën e vjetëruar. Gjithashtu e kemi të parregulluar kujdesin afatgjatë. Ndërprerja e programeve elektive sjellë zgjatjen e pritjes për trajtime të ndryshme. Janë përkeqësuar disa sëmundje kronike, është përkeqësuar situata financiare. Nuk i kemi të qarta të gjitha pasojat të cilat do ti tregojë e ardhmja. Sigurisht na pret rrugë e gjatë me investime në pajisje, kapacitete shëndetsore, infrastrukturale që të mundësojmë trajtimin e sigurtë për të gjithë shtetasit e Sllovenisë. Në nivel individual është e nevojshme ndërgjegjesimi dhe kuptimi i realitetit të ri – vazhdimisht mbajtja e distancës sociale, rëndësia e higjenës së duarve dhe përdorimi i maskave mbrotëjse.

KUSH ËSHTË DOKTOR SKENDER VELIU

Dr. Skender Veliu ka lindur në vitin 1970 në fshatin Dobri Dol në afërsi të qytetit Gostivar në Maqedoninë e Veriut. Në vendlindje kreu shkollën fillore, arsimimin e mesëm e ka përfunduar në Gjimnazin e Gostivarit. Duke marrë parasysh pozitën e palakmueshme të Shqiptarëve në Maqedoni në atë kohë ka vendosur që studimet ti vazhdojë jashtë vendit. Në vitin 1989 menjëherë pas mbarimit të Gjimnazit regjistrohet në Fakultetin e Mjeksisë në Bratislavë në Sllovaki. Të njëjtin Fakultet e mbaron me sukses në vitin 1995 dhe vazhdon specializimin në Kirurgji po ashtu në Sllovaki. Provimin e specializimit në Kirurgji e mbaron me sukses në vitin 1999. Si specialist i kirurgjisë së përgjithshme vendos të shpërngulet në Slloveni. Para punësimit detyrohet të ekuivalentojë diplomën. Punë kjo që kërkon kryerjen e 10 provimeve diferenciale dhe përsëritjen e provimit të specializimit në Ljubljanë, Slloveni. Prej vitit 2000 punon dhe jeton në spitalin e pergjithshëm – Splošna bolnišnica Jožeta Potrča Ptuj në repartin e kirurgjisë. Preokupim primarë e ka kirurgjinë abdominale – operacionet laparoskopike, miniinvazive. Gjithashtu me sukses i trajton edhe plagët kronike në ambulancën për plagë kronike të cilën edhe e udhëheq. Në dekadën e fundit të karierës profesionale merret edhe me operacionet endovaskulare të enëve të gjakut në ekstremitet e poshtme.

NGA BRUKSELI FLET PER DIELLIN DR. VALBONA SELIMAJ KONTONI

July 16, 2020 by dgreca

KOMPLIKIMET E RRALLA TE FËMIJËT QË PREKEN NGA COVID-19

Dr. Valbona Selimaj Kontoni, mjeke pediatre infeksiologe në Klinikën Saint Jean në Bruksel, Belgjikë, rrëfen ekskluzivisht për gazetën Dielli, Organ i Federatës Panshqiptare të Amerikës VATRA, New York, shtetin belg në betejën ndaj Covid-19 dhe mbi të gjitha fokusohet te problemet e fëmijëve që infektohen me Covid-19. Me Dr. Valbona Selimaj Kontoni bisedoi gazetari i Diellit Sokol PAJA.

COVID-19 DHE FËMIJËT

Aktualisht, pas rreth 6-7 muajsh qarkullimi të pandemisë SARS-CoV-2, ne e dimë që fëmijët e infektuar me këtë virus shfaqin simptoma të lehta e shpesh nuk kanë asnjë ankesë a shenjë infeksioni. Ne kemi të dhëna studimesh në shkallë popullate si në Islande, Kore e Jugut, Itali etj ku mund të shohim se fëmijët kanë sëmundshmëri shumë të ulët nga infeksioni me SARS-CoV-2, si dhe në 80% të rasteve infektohen nga një person i familjes. Pavarësisht nga këto të dhëna shpresëdhënëse, është e rëndësishme të flasim edhe për dy komplikime të rralla të fëmijëve pas sëmundjes Covid-19. Këto janë Sindroma Kaëasaki (SK) si dhe Sindroma Inflamatore Multi-Sistemike tek fëmijët (SIMS-F) e lidhur me Covid-19. Sindroma Kaëasaki në 80% të rasteve prek fëmijët e moshave 6 muaj me 5 vjeç dhe jep një vaskulit (dmth nj inflamacion të enëve të gjakut) të enëve të mesme. Nëse nuk trajtohet, SK mund të japë zgjerim të enëve që furnizojnë zemrën me gjak, por kjo sëmundje njihet shumë mirë nga pediatrët dhe shërohet me trajtimin e duhur. Gjithashtu, SIMS-F shfaqet 4-6 javë pas infeksionit me SARS-CoV-2 dhe jep temperaturë të lartë, mosfunksionim të shumë organeve si dhe shenja inflamacioni të lartë. Që në fillim të pandemisë, këto dy komplikime pas infektimit me virusin SARS-CoV-2 janë raportuar në shtypin mjekësor dhe pediatrët janë plotësisht të informuar për ti trajtuar agresivisht. Megjithatë, studimet japin një numër shumë të vogël rastesh nëse e krahasojmë me numrin total të fëmijëve të infektuar. Një artikull nga popullata në Nju Jork jepte një numër të 2 fëmijëve me SIMS-F për 100.000 të infektuar (nga këta 322 fëmijë), por duhet pasur parasysh se numri i vërtetë i fëmijëve të infektuar por të padiagnostikuar mund të jetë realisht disa herë më i lartë sesa ç’është dokumentuar, por duke pasur parasysh mungesën e simptomave në këto mosha, testimet nuk bëhet rregullisht, duke ulur edhe numrin e rasteve të diagnostikuara. Gjithashtu është e rëndësishme të theksojmë impaktin negativ të mbylljes së shkollave tek femijët. Jemi të ndërgjegjshëm se pas kaq muajsh të mbyllur, po vërehet në të gjitha anët e botës një rritje e rasteve të abuzimit ndaj fëmijëve, rritje të aksidenteve shtëpiake, shumëfishim i kohës së ekspozimit ndaj ekraneve, çrregullime të sjelljes, dhe ankth ; të gjitha këto fenomene paguhen shtrenjtë nga fëmijët sepse vonojnë zhvillimin dhe ndikojnë negativisht në mirëqënien e tyre psiqike dhe fizike. Si prindër dhe si shoqëri ne duhet të kujdesemi për këto aspekte madhore në rritjen e fëmijëve e të jemi positivë ndaj hapjes së shkollave.

COVID-19 DHE INFEKTOLOGJIA

Në fund të dhjetorit 2019, Organizata Botërore e Shëndetësisë (OBSH) u informua se në krahinën e Wuhan, në Kinë u paraqitën disa raste të një pneumonie jo-tipike me origjinë të panjohur. Më vonë, më datën 9 janar shkaku u identifikua si një koronavirus. Korona-viruset janë një familje e gjërë virusesh që shkaktojnë infeksion tek njerëzit dhe tek kafshët. Deri në vitin 2002, koronaviruset ishin një familje që jepte shenja të lehta infeksioni dhe shumë rrallë përkeqësime tek përsonat me imunitet të ulët apo tek fëmijët të vegjël. Në vitin 2002 – 2004 në krahinën Guangdong në Kinë u shfaq një koronavirus (SARS-CoV) që shkaktoi SARS ose Sindroma e Rëndë Respiratore Akute (Severe Acute Respiratory Syndrome). SARS u përhap në rreth 30 vende dhe pati rreth 900 viktima. SARS u ndoq nga një tjetër koronavirus MERS-CoV në 2012 që shkaktoi MERS (Middle-East Respiratory Syndrome) ose Sindroma Respiratore e Lindjes së Mesme. MERS-CoV është një koronavirus zoonotic dmth që transmetohet nga kafshët (njeriu infektohet nga gamiljet e infektuara) dhe dallohet për vdekshmërinë e lartë të pacientëve të infektuar. Sipas të dhënave të OBSH, 35% e të infektuarve nga MERS-CoV, vdesin. Që nga viti 2012 janë raportuar rreth 858 viktima nga MERS. Covid -19 u emërua nga OBSH si sëmundja që shkaktohet nga virusi i ri SARS-CoV-2. Covid-19 u quajt kështu nga bashkimi i Co (corona)- Vi (Virus)- D(Disease)- 19( viti që u shfaq). Mënyra e transmetimit fillestar tek njeriu mendohet se erdhi nga lakuriqët e natës. Tashmë njihet transmetimi njeri-njeri nga pikëzat e vogla të pështymës, nga prekja e objekteve të infektuara por edhe nga ajri gjë që thekson rëndësinë e vendosjes së maskave në ambjentet e mbyllura. Fakti se SARS-CoV 2 transmetohet nga ajri (ku një përson i infektuar ka marrë frymë) duhet pasur parasysh dhe duhet respektuar me fanatizëm dhe maskat duhen mbajtur në ambientet e mbylluara. Mos të harrojmë, se deri tani, pavarësisht punës së palodhur të shkencëtarëve në çdo cep të botës, nuk kemi terapi shëruese për Covid-19, përveç disa të dhënave mbi Dexametazonin (kortizon) që ul vdekshmërinë si dhe sëmundshmërinë, për momentin nuk kemi terapi të tjera shpresëdhënëse. Gjithashtu, dalja e një vaksine është akoma e paqartë si dhe cilat grup-mosha do kenë përparësi. Nuk duhet të harrojmë, se pavarësisht se përballë semundjes jemi të gjithë të barabartë, kjo pandemi do të theksojë pabarazitë midis vendeve e regjioneve të ndryshme të botës.

COVID-19 NË BELGJIKË

Belgjika, ju bashkangjit strategjisë së përgjithshme europiane të mbylljes së popullatës për përballimin e epidemisë de SARS-CoV-2. Pjesa dërrmuese e punonjësve punonte nga shtëpia, shkollat dhe strukturat jo rrënjësore të shoqërisë u mbyllen. Ashtu si edhe shumë vende të tjera europiane, strategjia fillestare ishte testimi vetëm tek pacientet që kishin shënja të infeksionit të rrugëve të poshtme të frymëmarrjes dhe që do të shtroheshin në spital. Në fillimet e pandemisë, mungesa e testimeve masive rezultoi si pikë e dobët sidomos në azilet e të moshuarve, ku u regjistrua edhe numri më i madh i viktimave, e kjo veçanërisht në fillim të pandemisë. Me pas, që në mes të muajit maj në pamë një liberalizim të testimeve dhe një marrje masash drastike sidomos në azilet e të moshuarve. Këto masa dhanë rezultat dhe numri i viktimave u ul drastikisht. Gjithsesi, duhet të kemi parasysh se ky është vetëm një kapitull i ‘luftës’ tonë ndaj pandemisë. Pavarësisht kushteve klimatike që shfavorizojnë shumëfishimin e SARS-CoV-2, si dhe faktit të qëndrimit në ambjente të hapura, rastet e pacientëve të infektuar rriten, gjë që s’është një ogur i mirë për stinët e ardhshme ku pritet të kemi më shumë raste, deri sa të arrijmë atë që quhet imuniteti i tufës (dmth qe 60-90% e popullatës të jenë të mbrojtur nga infeksioni ; ose ta kenë kaluar, ose të jenë të vaksinuar).

MESAZHI PËR LEXUESIT E GAZETËS DIELLI DHE DIASPORËN NË USA

E para gjë që të doja t’ju uroja të gjithë bashkatdhetarëve në Shtetet e Bashkuara është që të kenë durim për të përballuar këtë periudhë të vështirë për të gjithë qytetarët e globit. Covid-19 na e ndryshoi jetën, kjo sëmundje e uli vrapin e të përditshmes, si dhe paralizoi botën. Covid-19 po dëshmon sa i rëndësishëm është shëndeti për secilin nga ne si individë, por edhe për shoqërinë si e tërë. Gjithashtu, do të doja t’ju kujtoja se secili nga ne si qytetarë edhte i përgjegjshëm për kufizimin e pandemisë. Të kujdesemi për njerëzit tanë të dashur, për kolegët e çdo person që takojmë. Të zbatojmë rregullat e higjenes dhe të vendosim maskat në vendet e mbyllura, të ruajmë distancën fizike prej 2 metrash, të lajmë duart shpesh dhe mos të mendojmë se këto masa janë të tepërta. Janë rregulla të domosdoshme dhe shprehje e respektit si dhe e dashurisë tonë për jetën.

KUSH ËSHTË VALBONA SELIMAJ KONTONI MD, MPH

Dr. Valbona Selimaj Kontoni është mjeke pediatre infeksiologe në Klinikën Saint Jean në Bruksel. Dr. Selimaj Kontoni është anëtare e komitetit shkencor pediatrik Covid-19 në Belgjikë si dhe është pjestare e Federatës së Mjekëve Shqiptarë në Europë. Studion Infeksiologji pediatrike në Universitetin e Oxfordit dhe ka përfunduar me sukses një Master në Shendet Publik si dhe është mbartëse e Diplomës në Infeksiologji e Mikrobiologji në Belgjikë. Dr. Valbona Selimaj Kontoni ka prezantuar punime në kongrese kombëtare e ndërkombëtare.

Dialogu Kosovë-Serbi, Hoti-Vuçiç takohen në Bruksel

July 15, 2020 by dgreca

-KRYEMINISTRI HOTI NË BRUKSEL U TAKUA ME KOMISIONERIN PËR FQINJËSI DHE ZGJERIM, VARHELYI/

Visit of Avdullah Hoti, Kosovan* Prime Minister, to the European Commission

-Bashkimi Evropian ka njoftuar se takimi i nivelit të lartë Prishtinë-Beograd në Bruksel do të mbahet të enjten e 16 Korrikut 2020 në orën 16:00/

-Çështjen e të zhdukurve të luftës në Kosovë, të përfunduar para më shumë se 21 viteve, pritet të jetë një nga temat e dialogut në axhendën e nesërme/

-Kryeministri i Kosovës Avdullah Hoti ka mbërritur në Bruksel, sot u takua me Komisionerin e Bashkimit Evropian për Fqinjësi dhe Zgjerim, Oliver Varhelyi, për të dytën herë brenda pak ditësh. Liberalizimi i vizave, temë kryesore e takimit/

Gazeta DIELLI nga korrespondenti në Kosovë Behlul Jashari

PRISHTINË, 15 Korrik 2020/ Kosova dhe Serbia dialogun në Bruksel të ndërprerë para 20 muajsh, pas takimit të 8 Nëntorit 2018, e vijojnë nesër – të enjten e 16 Korrikut 2020 në orën 16:00 me takim të Kryeministrit të Kosovës, Avdullah Hoti, dhe Presidentit të Serbisë, Aleksandar Vuçiç, ndërmjetësuar nga Bashkimi Evropian, pasi e rifilluan të dielën e 12 Korrikut përmes një videokonference.

Bashkimi Evropian ka njoftuar: “Pas rikthimit virtual të dialogut Beograd – Prishtinë të ndihmuar nga Bashkimi Evropian, të dielën më 12 Korrik, një takim i dytë i nivelit të lartë do të mbahet në Bruksel të enjten më 16 Korrik. Nikoqir i takimit me prani fizike të Presidentit të Serbisë, Aleksandar Vuçiç dhe Kryeministrit të Kosovës, Avdullah Hoti, do të jetë Përfaqësuesi i Lartë i Bashkimit Evropian për Marrëdhënie me Jashtë dhe Politikë të Sigurisë, Josep Borrell, i shoqëruar nga Përfaqësuesi Special i BE-së për Dialogun dhe Çështjet tjera të Ballkanit Perëndimor, Miroslav Lajçak. Dialogu është paraparë të fillojë në orën 16:00. Përfaqësuesi i Lartë do të japë një deklaratë për media para fillimit të takimit dhe Përfaqësuesi Special i BE-së, Lajçak, në fund të takimit. Për shkak të kufizimeve të lidhura me koronavirus, nuk do të ketë qasje të mediave në ndërtesën e EEAS-së (Shërbimit të Jashtëm të BE-së)”.

Para këtij zhvillimi, Kryeministri i Republikës së Kosovës, Avdullah Hoti mori pjesë në konferencën virtuale – Samitin e Parisit, në 10 Korrik, të organizuar nga Presidenti Francez, Emmanuel Macron dhe Kancelarja Gjermane, Angela Merkel. Në këtë video-konferencë, Bashkimi Evropian përfaqësohet nga Josep Borrell, Përfaqësuesi i lartë i politikës së jashtme, kurse Serbia nga Presidenti Aleksandar Vuçiç.

Kryeministri i Kosovës, Hoti në 7 Korrik në Paris takoi Presidentin e Francës Macron, i cili në 9 Korrik takoi edhe Presidentin e Serbisë Vuçiç.

Në vigjilje të takimit të së enjtes të dialogut Prishtinë-Beograd, Kryeministri Avdullah Hoti ka pritur përfaqësuesit e institucioneve për çështjen e të zhdukurve të luftës në Kosovë, të përfunduar para më shumë se 21 viteve, e cila çështje pritet se do jetë një nga temat nesër në Bruksel, sipas burimeve të korrespondentit të Gazetës DIELLI.

Sipas Komisionit Qeveritar për Persona të Zhdukur, edhe 1641 persona vazhdojnë të jenë të evidentuar të zhdukur si pasojë e luftës në Kosovë të përfunduar në Qershor 1999.

Sipas Institutit për Hulumtimin e Krimeve të Luftës, në vitet 1998-99 forcat serbe me motive gjenocidale kanë vrarë e masakruar mëse 12 mijë civilë shqiptarë, ndërsa menjëherë pas luftës Kryqi i Kuq Ndërkombëtar evidenconte më shumë se 6.000 të zhdukur.

KRYEMINISTRI HOTI NË BRUKSEL U TAKUA ME KOMISIONERIN PËR FQINJËSI DHE ZGJERIM, VARHELYI

BRUKSEL, 15 Korrik 2020-Gazeta DIELLI/ Pasi ka mbërritur në Bruksel, sot Kryeministri i Republikë së Kosovës, Avdullah Hoti, brenda pak ditësh, ka takuar për të dytën herë Komisionerin e Bashkimit Evropian për Fqinjësi dhe Zgjerim, z. Oliver Varhelyi, me të cilin ka biseduar për zhvillimet politike në vend, si dhe për procesin e rimëkëmbjes ekonomike pas përballjes me pandeminë Covid 19, duke përfshirë këtu edhe bisedën për projektet e mëdha infrastrukturore, të cilat janë pjesë e pakos së rimëkëmbjes.

Temë kryesore e këtij takimi ishte procesi i liberalizimit të vizave. Kryeministri Hoti ka theksuar nevojën urgjente për përmbylljen e këtij procesi, si një ndër çështjet më me rëndësi të Kosovës në raport me Bashkimin Evropian.

Kosova dhe qytetarët e saj janë të përcaktuar në orientimin e tyre euroatlantik, prandaj kryeministri Hoti ka vlerësuar se është e rëndësishme që edhe Bashkimi Evropian të ndërmarrë hapat e nevojshëm, që të sigurohet lëvizja e lirë për qytetarët e Kosovës.

Në këtë takim u fol edhe për nevojën për strategji dhe protokolle të përbashkëta regjionale e evropiane për luftimin e pandemisë, ndërsa z. Varhelyi e siguroi kryeministrin Hoti se Kosova si pjesë e kontinentin është dhe do të jetë pjesë e kësaj strategjie, thekson njoftimi i dërguar nga Zyra për Komunikim Publik-Zyra e Kryeministrit.

NJOFTIMI I DËRGUAR NGA ZYRA E BASHKIMIT EVROPIAN NË KOSOVË:

Belgrade – Pristina Dialogue: Media advisory for second high-level Dialogue meeting taking place on Thursday 16 July

Following the virtual resumption of the Belgrade – Pristina Dialogue facilitated by the European Union on Sunday 12 July, a second high-level meeting will take place in Brussels on Thursday 16 July.

The in-person Dialogue meeting with President of Serbia Aleksandar Vučić and Prime Minister of Kosovo Avdullah Hoti will be hosted by High Representative for Foreign Affairs and Security Policy/Vice-President of the European Commission Josep Borrell accompanied by EU Special representative for the Dialogue and other Western Balkan regional issues Miroslav Lajčák.

The Dialogue is scheduled to start at 16:00. Photo and video coverage will be provided by the EEAS and streamed on Council and EbS channels.

The High Representative will give a press statement before the start of the dialogue meeting and EUSR Lajčák at the end of the meeting.

Both statements will be broadcast on Council and EbS channels at app. 16:30 and app. 20:00.

Due to the coronavirus related limitations, access for the media into the EEAS building will not be possible.

FLET PËR DIELLIN DEPUTETJA E LDK:KOSOVA NË BETEJËN NDAJ COVID-19-

July 15, 2020 by dgreca

Rrezarta Krasniqi, Deputete e Kuvendit të Kosovës nga radhët e LDK, Anëtare e Komisionit për Qeverisje Lokale, Administratë Publike, Zhvillim Rajonal dhe Media, rrëfen ekskluzivisht për gazetën Dielli, Organ i Federatës Panshqiptare të Amerikës VATRA, New York, shtetin e Kosovës në betejën ndaj Covid-19 dhe masat e jashtëzakonshme që po merr qeveria në përballimin me sukses të situatës. Me deputeten Rrezarta Krasniqi bisedoi gazetari i Diellit Sokol PAJA.

KOSOVA NË BETEJËN NDAJ COVID-19

Pandemia e cila ka prekur gjithë botën Covid-19 ka lënë pasoja të mëdha, si në ekonomi ashtu edhe në shoqëri. Tek ne aktualisht gjendja me virusin korona është nën kontroll dhe po menaxhohet mirë nga institucionet e vendit, me gjithë shtimin e rasteve të infektimit nga ky virus përgjatë javëve të fundit që ka arritur në total 5,118 të infektuar, prej tyre 2,370 persona tashmë janë shëruar, ndërsa fatkeqësisht 108 deri më tani kanë vdekur si pasojë e Covid-19.

MASAT QË PO MERR QEVERIA E KOSOVËS

Me rritjen e numrit të infektuarve me virusin Covid-19, Qeveria e Republikës Kosovës në bashkëpunim edhe me Kuvendin e Kosovës dhe organet lokale, tashmë kanë marrë një serë masash kufizuese, për të ndaluar përhapjen e mëtejme të virusit Covid-19, duke nisur me kufizimin e lëvizjes së qytetarëve në qytetet me numër të madh të infektuarve si Prishtina, Prizreni, Ferizaj, Vushtrri, Fushë Kosova, Mitrovica Jugore dhe Mitrovica Veriore, prej 21:00 deri në 5:00, pastaj kufizimin e lëvizjes në nivel vendi për personat mbi moshen 65 vjeçare, të cilët kanë liri të lëvizjhes vetëm në dy orare, 05:00 – 10:00 dhe nga 18:00 – 21:00, bartja e maskave dhe mjeteve tjera mbrojtëse është bërë obligative, janë mbyllur çerdhet dhe parqet, janë ndaluar tubimet në më tepër se pesë persona, është pezulluar puna e tregjeve publike të automjeteve dhe tregjet e kafshëve si dhe janë pezulluar ceremonitë fetare. Këto janë disa prej atyre vendimeve që së fundmi organet drejtuese të vendit i kanë marrë me qëllim të ndalimit të përhapjes së virusit.

HAPJA E INSTITUCIONEVE ARSIMORE

Qeveria e Republikës Kosovës në koordinim të vazhdueshëm me këshillin për menaxhimin e pandemisë Covid-19 po e përcjell gjendjen në nivel vendi dhe deri më tani siç e ceka edhe më herë, situata është nën kontrollë dhe e menaxhueshme. Për rihapjen e çerdheve, shkollave dhe universiteteve, sigurisht se do të merren për bazë edhe rekomandimet e Institutit Kombëtar të Shëndetësisë Publike dhe do të vendoset po ashtu edhe në bazë të situatës epidemiologjike. Pra është ende herët të thuhet se çka do të ndodh, dhe nuk mund të jap një përgjigje hipotetike.

RIMËKËMBJA EKONOMIKE NË KOSOVË

Ekonomia e vendit ka ndjerë dëme të mëdha përgjatë këtyre katër muajve të përballjes me pandeminë Covid-19. Ende nuk është bërë një kalkulim total për të parë dëmet, por llogaritur edhe nga kryerja e obligimeve ndaj Administratës Tatimore të Kosovës, vërehet se ka një rënie të konsiderueshme te të hyrave, që nënkupton dhe dëmtim i bizneseve dhe ekonomisë së vendit. Marrë parasysh situatën reale në vendin tonë dhe duke ditur se virusi vazhdon të jetë i pranishëm, Qeveria e Kosovës ka hartuar një pako të Rimëkëmbjes, e cila do të ndikojë direkt në forcimin e ekonomisë dhe bazuar në vlerësimet e ekspertëve financiar, Kosova do të arrijë ta rimarrë vetën brenda këtij viti në aspektin ekonomik. Një prej veprimeve të rëndësishme në këtë drejtim nga ana e institucioneve është edhe ai i lejimit të tërheqjes së kurismeve pensionale nga Trusti, në vlerë prej 10%, vendim ky që është pritur mjaft mirë nga qytetarët dhe pritet të hy në fuqi brenda pak ditësh. Po ashtu është planifikuar edhe ndarja e granteve dhe subvencioneve të ndryshme, me qëllim të rimëkëmbjes së ekonomisë

KOSOVA DHE GJYKATA SPECIALE

Të gjithë qytetarët e vendit janë krenarë me atë çfarë ka bërë Ushtria Çlirimtare e Kosovës dhe dihet qartë roli i UÇK-së në luftën me Serbinë, pra ka qenë për të ruajtur vendin, pragun e shtëpisë. Ne besojmë në pastërtinë e UÇK-së.

MESAZHI PËR DIASPORËN NË USA

Shqiptarët janë populli më fisnikë dhe bujarë. Ne kemi ditur të ruajmë identitetin tonë dhe duhet të vazhdojmë të kontribuojmë në këtë drejtim. Kur jemi të bashkuar, jemi më të fuqishëm. Shqiptarët duhet ruajtur dashurinë mes vete si dhe respektin për atëdheun dhe para ardhësit tanë, që bën aq shumë sakrificë për të ruajtur identiteton tonë, prej shqiptari. Për fund me lejoni të shpreh falenderime ndaj gjithë diasporës shqiptare në mbarë botën, për angazhimet dhe kontributin e tyre. Ju faleminderit.