Featured – Page 231 – Dielli

KOSOVA NË BETEJËN NDAJ PANDEMISË GLOBALE COVID -19

June 22, 2020 by dgreca

Prof. Dr. Naser Ramadani, Kryeepidemiologu i zbatimit të Strategjisë së luftimit të COVID-19 në Republikën e Kosovës, Drejtori i Institutit Kombëtar të Shëndetësisë Publike të Republikës së Kosovës, rrëfen ekskluzivisht për gazetën Dielli, Organ i Federatës Panshqiptare të Amerikës VATRA, New York, betejën e shtetit të Kosovës dhe strategjinë shtetërore në luftën ndaj Covid-19, intervistë dhënë gazetarit Sokol PAJA.

INSTITUTI KOMBËTAR I SHËNDETËSISË PUBLIKE TË KOSOVËS: PARAROJË E SHËNDETIT TË POPULLATËS: DJE, SOT DHE NESËR!

Në përballje me pandeminë COVID-19 këtë muaj kemi shënuar 95 vjetorin, ditën kur në kuadër të adresimit të problemeve shëndetësore dhe të përkujdesjes amerikane ndaj popullatës së këtij rajoni të Evropës, Fondacioni i shquar humanitar nga SHBA “Rockfeller” do të mbështesë themelimin e Shërbimit Higjieniko-Epidemiologjik edhe në Pejë. Ky shërbim do të fillojë punën më 5 qershor të vitit 1925 dhe kjo datë konsiderohet se shënon fillet e veprimtarisë së Mjekësisë Preventive në Kosovë, prandaj edhe shënohet si ditë festive e themelimit të Institutit të Shëndetësisë Publike të Kosovës. Në këtë datë, gjithsesi na duhet të kujtojmë periudhat e gjendjes së rëndë dhe rrethanave shëndetësore jashtëzakonisht të vështira nëpër të cilat ka kaluar popullata e Kosovës dhe njëkohësisht përpjekjet e vazhdueshme në mbrojtje dhe përmirësim të shëndetit të kësaj popullate nga profesionistët e shëndetit publik nëpër dekada. Kujtojmë periudhën e gjendjes së rëndë dhe rrethanave shëndetësore jashtëzakonisht të vështira gjatë gjithë gjysmës së parë të shekullit XX dhe Kosovën e shkatërruar tërësisht pas Luftës së Dytë Botërore, me kushte jetese katastrofike kur shërbimet shëndetësore nuk funksiononin pothuajse fare e nga ana tjetër sëmundjet ngjitëse bënin kërdi. Është viti 1948 që në historikun e zhvillimit të shëndetësisë publike në Kosovë do të shënojë themelimin e Entit për Mbrojtje Shëndetësore të Kosovës dhe më pastaj do të vazhdohet me zhvillimin e rrjetit të organizuar të enteve rajonale në Prizren, Pejë, Gjakovë, Gjilan, Mitrovicë e Ferizaj. Më tutje, me themelimin e Fakultetit të Mjekësisë më 1969 do të ngriten kapacitetet profesionale të fushës së shëndetësisë dhe do të trajnohen profesionistë të fushës së shëndetësisë publike që do të mbështesin punën në zhvillimin e rrjetit të institucioneve të shëndetit publik dhe në përmirësimin e vazhdueshëm të gjendjes shëndetësore të popullatës në Kosovë. Në dekadën e fundit të shekullit XX Kosova fatkeqësisht do të përjetojë rrënimin e sistemit shëndetësor, i cili u shkatërrua rëndë gjatë luftës së fundit të viteve 1998/1999. Ndërsa, periudha e pasluftës në Kosovë do të shënojë riorganizimin e sektorit të shëndetësisë publike, në një proces të reformave që do të përcillen me arritjen e rezultateve të cmuara në fushën e shëndetësisë publike në vendin tonë. Për gjithë këto vite Instituti Kombëtar i Shëndetësisë Publike si institucion i lartë shëndetësor, profesional dhe shkencor i Kosovës me veprimtarinë e vet ka zbatuar me sukses strategjinë e shëndetit publik. Në vazhdën e rezultateve të shënuara në shëndetësinë publike duhet përmendur se me zbatimin e programit të zgjeruar të imunizimit janë shënuar suksese evidente në luftimin e shumë sëmundjeve infektive, vaksinë-preventabile duke u radhitur ndër vendet me suksesin më të lartë në mbrojtjen e fëmijëve me vaksinë. IKSHPK bën përpjekje të vazhdueshme në luftimin e sëmundjeve kronike jongjitëse përmes kontrollit të faktorëve të riskut dhe aktiviteteve të promovimit dhe edukimit shëndetësor. Në kuadër të IKSHPK zhvillojnë veprimtarinë laboratoret moderne të akredituara dhe certifikuara të Mikrobiologjisë, Qendra e Laboratoreve Testuese dhe Qendra Kombëtare e Gripit. IKSHPK ka realizuar, poashtu, një varg projektesh shkencore dhe ka një bashkëpunim të gjerë dhe të afërt me institucione ndërkombëtare në fushën e shëndetit publik. Në veprimtarinë e vet IKSHPK kujdeset për implementimin e të gjitha rekomandimeve të OBSH dhe ECDC në lëminë e shëndetësisë publike. Duke pasur parasysh të gjitha të arriturat, sukseset e në vecanti sfidat e mëtejme që kemi përpara, konstatimi ynë i përbashkët në Institutin Kombëtar të Shëndetësisë Publike do të ishte i shkurtër: Të shfrytëzohen të gjitha resurset dhe të gjitha të arriturat shkencore në mbrojtje të shëndetit të popullatës dhe t’i jepet prioritet shendetësisë si dega më rentabile e ekonomisë. Sepse jeta e njeriut nuk ka cmim, por ka vlerë. Duke qenë se Instituti Kombëtar i Shëndetësisë Publike të Kosovës me veprimtarinë e vet mund të konsiderohet pa modesti si një pikë e ndritshme e shëndetësisë kosovare, në këtë ditë solemne theksojmë edhe njëherë se mbetemi të përkushtuar të vazhdojmë angazhimin tonë në mbrojtjen dhe përmirësimin e shëndetit të popullatës. Instituti Kombëtar i Shëndetësisë Publike i Kosovës me Qendrat e veta Rajonale gjithandej Kosovës, do të vazhdojë të jetë i përkushtuar në angazhimin e vet bashkë me të gjitha institucionet e vendit për të përmbushur vizionin për një popullatë të shëndoshë, në mjedisin e shëndoshë, në një shtet të shëndoshë.

KOSOVA NË BETEJËN NDAJ COVID-19

Duke qenë se përgatitjet për parandalim i kemi filluar qysh në janar ne menjëherë në fillim shkurti kur kemi filluar me diagnostikimin laboratorik të rasteve, dhe përcjelljen e situatës epidemiologjike, kemi bërë planin e gatishmërisë, gjegjësisht strategjinë e situatës epidemiologjike dhe parashikimet e mundshme me krejt scenariot e mundshme. Çdo gjë që është bërë në planin e gatishmërisë dhe përgjigjes deri më tani, neve në prognozë na ka shkuar në përpikëri, në vijat dhe në konturat e asaj që është planifikuar, në suaza të situatës epidemiologjike. Andaj sot përkundër numrit të rritur tërasteeve situatën epidemiologjike e kemi nën kontroll dhe është e qëndrueshme dhe e përballueshme, duke vazhduar gjurmimin epidemiologjik tëtë gjitha rastet dhe kontaktet e dyshimta. Ne po shkojmë drejt një normaliteti të ri. Ky normalitet i ri paraqet ndërrimin e sjelljeve tona për të mirë, për të mbajtur higjienën, për të mbajtur distancën, për të mbajtur maskën, për të mos përhapur piklat tona të cilat i qesim nga goja çdo ditë, dikush më shumë e dikush më pak, e që rrezikojnë shëndetin e të tjerëve, por në radhë të parë shëndetin e të afërmve, të familjes, të fëmijëve, të farefisit, të komunitetit, dhe pastaj të gjithë qytetarëve. Zbatimin e rekomandimeve të Institutit Kombëtar duhet ta bëjë çdo qytetar i Republikës së Kosovës, që të ruajë veten, të afërmit dhe të tjerët. Inspektoratet sanitare të AUV dhe Inspektoratet komunale bashkë me shtabet komunale duhet patjetër të zbatojnë Ligjin për Inspektoratin dhe Ligjin për parandalimin e sëmundjeve ngjitëse duke u mbështetur në Manualin për luftimin e COVID-19 dhe të merren masa përgjegjësie në çdo rast të mos zbatimit eventual të rekomandimeve të Institutit Kombëtar. Çdo shkelje e rregullave nga kushdo do të konsiderohet rrezikim i shëndetit dhe jetës së të tjerëve. Nuk ka të drejtë askush të rrezikojë jetën e të afërmve të tyre, të moshuarve dhe personave me sëmundje kronike për shkak të pakujdesit dhe mos zbatimit të rekomandimeve. Instituti Kombëtari Shëndetësië Publike të Republikës së Kosovës do të vazhdojë të jetë i përkushtuar në zbatimin e Planit të Veprimit të Planit të Gatishmërisë dhe Reagimit kundër koronavirusit Covid-19, dhe të ruaj shëndetin publik të popullatës. E ardhmja e COVID-19 akoma nuk është e qartë, por duke u bazuar në njohuritë shkencore dhe përvojat e fituara muajt e fundit, jemi duke shkuar drejt një vetëdijesimi i të jetuarit me virusin sikurse që kemi me jetu me një numër të madh të mikroorganizmave nënje simbiozë. Ky konstatim na bënë të mos kemi vend për vetëkënaqësi por të vazhdojmë të punojmë në strategjinë e pëergjithshme të shëndetësisë publike për të ruajtur shëndetin e qytetarëve të Republikës së Kosovës.

SITUATA EPIDEMIOLOGJIKE DHE GJURMIMI “AGRESIV” I TË GJITHA RASTEVE

Situata epidemiologjike nën kontroll dhe gjurmimi “agresiv” i të gjitha rasteve të kontaktit ka bërë që ta kemi situatën nën kontroll që nga shfaqja e rasteve të para më 13 mars të këtij viti. Pastaj gjithsesi rekomandimet pë përkufizimin e lëvizjes tëmbështeturë në rekomandimet e OBSH të cilët praktikisht kanë ngërthyer përvojat e të gjithë shteteve të avancuara perëndimore, dhe përvojat autoktone të Kosovës. Kosova tashmë ka një përvojë të shkëlqyeshme në parandalimin e sëmundjeve ngjitëse dhe puna ekipore e epidemiologëve, specialistëve të shëndetësisë publike dhe të gjithë profesionistëve shëndetësor ka dëshmuar se një shtet me sistem shëndetësor të brishtë mund t’i bëjë ballë edhe sfidës më të rëndë që e ka kapluar njerëzimin pandemia COVID-19. Suksesi padyshim i faturohet strategjisë së Institutit Kombëtar të mbështetur nga Ministria e Shëndetësisë, profesionistë shëndetësor dhe zbatimit të rekomandimeve nga ana e qytetarëve të Republikë së Kosovës. Kosova padyshim sot rangohet ndër shtetet më të suksesshme në botë në ballafaqim me pandeminë e që për këtë flasin edhe indikatorët epidemiologjik por në radhë të parë kemi vdekshmërinë tejet të ulët që asnjëherë nuk e ka tejkaluar 3% dhe sot aktualisht kemi njeCaseFatality Rate 1.68%. Numri i të hospitalizuarëve me COVID-19 nuk e ka tejkaluar asnjëherë 20 % të numrit tëpërgjithsëm të rasteve me çka kemi parandaluar mbingarkesën e kollabimin e sistemit shëndetësor. Përkujdesja e pacientëve është bazuar në të gjitha protokolet e përdorura në shtetet e avansuara perëndimore. Rastet aktive(80%) e tyre me simptomatologji të lehtë janëpërcjellur në terren nga Ekipet e Epidemiologëve dhe mjekësisë familjare. Të gjitha institucionet relevante shtetërore poe vlerësojnë lartë rolin e Institutit Kombëtar të Shëndetësisë Publike në ballafaqim me pandeminë dhe rekomandimet për Ministrinë e shëndetësisë që kanë pasur efekt të faktuar në parandalimin e sëmundjes. Bazuar në Rekomandimet e Institutit Kombëtar dhe OBSh në nivelin kombëtar nga të gjitha institucionet janë ndërmarrë masa të kontrollit të parandalimit të infeksionit duke ngritur maksimalisht nivelin e vigjilencës dhe gadishmërisë për veprim në situatën e krijuar, duke bërë kontrollin maksimal dhe inspektimet në të gjitha institucionet shëndetësore të vendit, ku të gjitha rastet e dyshimta klinikishtjanë raportuar nga të gjitha Institucionet Publike dhe Private Shëndetësore duke paraqitur në kohë reale situatën epidemiologjike me COVID-19, janë përgatitur dhomat e veçanta (posaçërisht në Klinikën Infektive të QKUK-së si dhe Institucionet tjera Spitalore te vendit), ku personeli shëndetësore ka përdoë masa mbrojtëse konform udhëzimeve dhe protokoleve spitalore. Të gjitha mostrat e dërguara për konfirmim laboratorik në Institutin Kombëtar i cili po punon nga fillimi në tri ndërrime me njësterngarkesë por me një motivim mbinatyror të përballet me të gjitha kërkesat i balafaqur me mungesë te stafit dhe materialit laboratorik por duke testuar tëgjitë personat me indikacione epidemiologjike.

GATI PËR VALËN TJETËR TË VIRUSIT

Duke pasur parasysh se tashmë jemi ballafaquar me pandeminë tëpërgaditur qysh nga janari i këtij viti dhe kemi suksese evidente dhe të matshëm me indikastorët epidemiologjik, gjithsesi se në këtë kronologji kohore kemi fituar përvoja të reja dhe kemi bërë edhe përgaditjet e nevojshme për tu ballafaquar edhe me ndonjë valë tjetër të COVID-19. Situata epidemiologjike mund të përkeqësohet në rast të shfaqjes së rasteve të reja, të gjithë profesionistët shëndetësor janë në krye të detyrës duke përmbushur të gjitha obligimet ligjore, profesionale dhe etike si dhe të përmbushen të gjitha rekomandimet e Institutit Kombëtar dhe Ministrisë së Shëndetësisë për luftimin e COVID-19.

NDËRGJEGJËSIMI QYTETAR NDAJ MASAVE ANTI-COVID

Që nga fillimi i shfaqjes së rasteve të para me COVID-19, qyteraët iu janë bashkangjitur thirjeve për ndërmarrjen e masave dhe rekomandimeve të Institutit Kombëtar me një qytetari të lartë. Qëkur ka filluar lehtësimi i masave për disa aktivitete, kemi gjurmuar raste të reja të COVID-19 duke u shtuar rreziku të shpërthejnë vatra të reja epidemike në disa komuna të Kosovës dhe në institucione e degë të ekonomisë, për shkak të mosmbajtjes së distancës dhe mosmbajtjes së maskave. Duke pasur parasysh se në javën e fundit kemi rritje të rasteve pozitive që në intensitet kanë kaluar muajin prill dhe kemi raste te punëtorët e organizatave publike e private, kemi rekomanduar Ministrinë e Shëndetësisë të ndërmerren masa të redukimit të stafit të sektorëve ku ka raste pozitive dhe të gjitha rastet pozitive dhe kontaktet e tyre të mbahen në vetizolim, ndërsa bartja e maskave mbetet obligative! Këto ditë vërehet fluks i shtuar i lëvizjes së qytetarëve kudo nëpër Kosovë. Kjo është sjellje e rrezikshme dhe lehtësimi i lëvizjes nuk nënkupton mosrespektimin e rekomandimeve të Institutit Kombëtar dhe Ministrisë së Shëndetësisë me mbajten e distancimit fizik dhe mbajtjen e maskave në vendet publike. Pakujdesia e disa qytetarëve gjatë këtyre lëvizjeve dhe aktiviteteve, shton rrezikun e përhapjes së infeksionit përderisa virusi SARS-COV-2 është prezent dhe kështu mund të mbingarkohet sistemi shëndetësor me pasoja të pa parashikuara deri në shpërthim e që mund të paraqes rrezik për jetën e qytetarëve. Si pasojë e mos bartjes së maskave rrezikohet shëndeti i qytetarëve dherëndohet situata e përgjithshme epidemiologjike që po mbahet nën kontroll me mund të madh të ekipeve të profesionistëve të Institutit Kombëtar. Bazuar në këtë, Instituti Kombëtar i Shëndetësisë Publike dhe Ministria e Shëndetësisë rekomandojnë që në mënyrë rigoroze të respektohen masat mbrojtëse të deritashme sipas planit për masat lehtësuese që nënkupton vazhdimin e zbatimit të mëtutjeshëm të rekomandimeve. IKSHPK e kupton shqetësimin e secilit qytetar për statusin e gjendjes së tij shëndetësore kur ata rezultojnë pozitiv në SARS CoV-2, por qytetarët duhet ta marrin seriozisht apelin tonë për t’i zbatuar me përpikëri rekomandimet dhe bartjen e maskave në vende ku ka grumbuj njerëzish. Apelojmë te qytetarët, bizneset, gastronomia, që në mënyrë strikte të respektojnë distancën fizike, përdorimin e maskave, dezinfektimin dhe ajrosjen e lokaleve, duke pamundësuar përhapjen eventuale të infeksionit dhe shmangien e përhapjes në hapësirat e mbyllura. Duke marrë parasysh nevojat e qytetarëve për shërbime shëndetësore, bëjmë apel te punëtorët shëndetësor t’iu përmbahen rekomandimeve të IKSHPK në aplikimin e masave mbrojtëse duke ruajtur kështu shëndetin e tyre, të pacientëve dhe të gjithë qytetarëve të vendit. Rekomandojmë SHSKUK të redukojë shërbimet dhe të ndalojë rreptësisht hyrjen e përcjellësve në reparte, shërbime specialistike dhe klinika. Përpjekja e madhe e përbashkët e derisotme mund të na shkojë huq për shkak të pakujdesisë së mos përmbajtes së tri rregullave themelore, të cilat duhet të jenë përditshmëri e jona edhe pa pandemi, e që nënkupton: mbajtjen e distancës fizike, mbajtjen e maskave dhe larjen e duarve me kujdes disa herë në ditë, për 20-30 sekonda.

SITUATA E PAQËNDRUESHME POLITIKE DHE LUFTA NDAJ COVID

Për të matur çdo fenomen e aq më tepër një impakt të faktorëve në një pandemi të tillë me shumë të panjohura ështe shumë vështirë. Sidoqoftë faktori politik mund të ketë ndikim në të gjitha poret e jetës varësisht nga qasja dhe këndvështrimi i ghithësecilit, por në ruajtjen e dhe ndikimin e virusit në shëndet padyshim se rol më të madh luajnë qytetarët të cilët janë të vetëdijshëm pë efektet e dëmshme dhe fatkeqësisht me pasoja fatale të grupeve vulnerabile. Në bazë të situatës aktuale epidemiologjike krahasuar edhe me situatën në botë situata politike mund të ketëimpakt më shumë në konfrontimet e panevojshme në rrjetet sociale por nuk ka pasur konfrontime profesionale asnjëherë kur është në pyetje shëndeti i njeriut.

MESAZHI PËR LEXUESIT E DIELLIT DHE DIASPORËN NË USA

Të jesh sot epidemiolog në parandalimin dhe kontrollin e sëmundjeve do kurajo dhe të marrësh përsipër tërë rrezikun për tërë popullatën dhe jo vetëm. Epidemiologët gjurmojnë dhe hetojnë në çdo kohë ditën, natën, pa orar. Simboli i epidemiologëve jo më kot është këpucat më tabane të shlyera. Por në këtë pandemi epidemiologët e Kosovës kanë kombinuar epidemiologjinë klasike të terrenit, nëpër baltë, shi e borë me epidemiologjinë modern të teknologjisë së kohës. Epidemiologët dhe mikrobiologët e Institutit Kombëtar po punojnë pa orar të caktuar me një mesatare ditore 15 orë here here deri 20 orë i njejti ekip i cili udhëheq ne dhomën operative te Institutit Kombëtar. Epidemiologu sot në tokatshqiptare ka krijuar kultin e mbrojtësit të shëndetit gjithë kombëtar e Instituti Kombëtar i Shëndetësisë Publike mbetet pararojë e shëndetit të popullatës: Dje, Sot e Nesër. Kam një nostalgji të veçantë për lexuesit e Diellit dhe diasporën ne SHBA dhe me mall i përkutoj themeluesit e Federatës Panshqiptare VATRA, të madhin Fan Noli, Faik Konica, Kristo Floqi, Marko Adams dhe Paskal Aleksi. Andaj bashkëndjej me ju të cilët gjeografikisht jeni larg po shpirtërisht jeni të gjithë me ne! Jeni të mirëseardhur gjithmonë në tokat arbërore!

Policia që ne duam, dhe një shembull shqiptaro- amerikan në Michigan

June 21, 2020 by dgreca

Në mes kohës së protestave një polic shqiptaro amerikan Ermir Vila shpëton, babë e bir afrikano- amerikan nga mbytja /

Esse nga Rafael Floqi/

Vdekja nën arrest e afrikano-amerikanit GeorgeFloyd dhe ngjarjet që pasuan në Shtetet e Bashkuara kundër dhunës së policisë dhe racizmit sistematik kanë shkaktuar mjaft protesta por dhe akte të dhunshme dhe grabitje. Ndërsa protestat vazhdojnë në të gjithë vendin, procedurat policore dhe buxhetet kudo janë duke ardhur për t’u shkurtuar. Thirrjet “ Abolish Police” (Anulloni policinë) apo “Defund Police“ (shkurtoni fondet policore)duket se janë përjashtuese dhe jashtë realitetit të ekzistencës së një shteti. Nevoja për një qëndrim pa para gjykime dhe njerëzor mbi policinë dhe politikat e policimit , i hedh poshtë këto apelime edhe pse disa kryebashkiakë kanë shkurtuar fondet për policinë sa për të qetësuar protestat, por kjo nuk është zgjidhja. Ne kemi nevojë për policinë edhe pasi ne gjithashtu duhet të adresojmë çështjet themelore në mënyrën se si policohen komunitetet dhe si dhe pse përparimi i lë disa komunitete pas.

Shumica e amerikanëve nuk duan të heqin dorë nga mbrojtja e policisë, por duan që oficerët të mbajnë një standard të lartë sjelljeje dhe të largohen për sjellje të keqe. Si rezultat, duke folur gjerësisht, reformimi i politikave të përdorimit të forcës, punësimi, pushimi dhe praktikat e trajnimit dhe ndërveprimi policor me komunitetet duhet të jenë përparësi.

Ekziston një vlerë e madhe në krijimin e kulturave dhe protokolleve që inkurajojnë shërbimin dhe mbrojtjen e konfrontimit. Në vitin 2013, Camden, N.J., dërgoi tërë forcën e policisë dhe e rindërtoi atë me një forcë më të madhe në të gjithë territorin e oficerëve të rikualifikuar, në një polici me një shërbim të komunitetit ose kujdestari tij.Camden kishte qenë ndër qytetet më të rrezikshme në vend. Ndryshimi u arrit kur u caktuanmë shumë oficerë, jo më pak, në rrugë. Krimet, dhuna dhe abuzimet e policisë ranë ndërsa manualet e reja të trajnimit dhe politikat theksuan të shtënat si zgjidhje e fundit. Zyrtarët e qytetit thanë që oficerët morën trajnime për zhvlerësim dhe minimizim e përdorimit të forcës në rend të parë, por që politika e re nënvizoi më mirë fokusin e ri të departamentit tek njerëzit.

Fundi i lojës duhet të jetë krijimi i një force policore më të mirë, më të përgjegjshme në çdo qytet. Në krye të listës sonë të reformave është detyra e ndërhyrjes, e cila kërkon që oficerët të ndalojnë policët e tjerë që të përdorin forcë në mënyrë të pamatur ose të keqpërdorin fuqitë e tyre, si dhe ta përcjellin atë me trajnime dhe dispozita të tjera për të siguruar që kjo përgjegjësi të jetë e integruar në praktikën e përgjithshme të policisë.Një oficer që vë në distinktiv, duhet ta dijë se çfarë është e drejtë dhe e gabuar dhe duhet të ketë mbrojtje kundër hakmarrjes për evidentimin e oficerëve të tjerë që shkelin të drejtat. Dhe qytetet dhe departamentet e policisë duhet të kenë autoritetin dhe vullnetin për të disiplinuar oficerët që meritojnë të pezullohen, pushohen nga puna ose të ndiqen penalisht. Shumë shpesh, sindikatat e policisë e bëjnë më të vështirë disiplinimin siç duhet të oficerëve. Por është e papranueshme dhe ndihmon në krijimin e një kulture destruktive të papërgjegjshmërisë.Duhet gjithashtu të ketë një angazhim për të mbledhur statistikat që mund të zbulohen të vërtetate pakëndshme në lidhje me ndalimet e trafikut dhe ndërveprimet e tjera. Transparenca mund të përmirësojë edhe përgjegjshmërinë dhe shpresojmë që përfundimisht të ndihmojë në ndërtimin e besimit.

Le të mos e shkatërrojmë këtë mundësi për të kuptuar se çfarë po funksionon dhe çfarë jo. Mbledhja e më shumë të dhënave për ndërveprimet policore, do të shërbejë si një përbërës për zhvillimin e politikave më të mira të policisë. Ndalimet e trafikut janë një burim ankthi për oficerët dhe shoferët, dhe shumë takime janë bërë tragjike. Duke pasur një bazë të dhënash gjithëpërfshirëse të ndalimeve të trafikut, përdorimi i forcës dhe ndërveprimet e tjera mund të zbulojnë modele dhe zgjidhje. Me kalimin e kohës, transparenca do të provojë të jetë një përfitim për policinë, si dhe për komunitetet ku ata shërbejnë.

Policimi demokratik tejkalon një zbatim mekanik të ligjit dhe mbështet parimet kryesore të demokracisë. Këto parime përfshijnë integritetin, respektimin e dinjitetit dhe të drejtave të njeriut, mos diskriminimin, drejtësinë dhe profesionalizmin. Ofrimi i shërbimeve për sigurinë, drejtësinë dhe sigurinë këto janë shërbimet themelore që policia ofron në një demokraci. Tani të ndalim tek shembulli ynë mjaft aktual i një polici shqiptaro- amerikan çfarë domethënie ka ai e pikërisht në këto kohë?

GoodCop, badcop

Polic i mirë / polic i keq. Kjo është në fakt është një taktikë psikologjike e përdorur në procedurat hetimore të marrjes në pyetje nga policia po ka hyrë në fjalorin e përgjithshëm. Por sot do t’i përdor këto terma jo për të këtë qëllim, por në kuptimin e për të tyre bazë. Polici i mirë, polici i keq. Kjo esse nuk synon të merret me këtë taktikë të hetimit policor por ta trajtojë një dukuri tjetër sociale, por në zbërthimin e dukurisë sociale të turmës, të përgjithësimit të së keqes dhe të injorimit të pozitives edhe brenda radhëve të forcave të rendit mediave dhe shoqërisë, që vetëm po jep paraqitjen e dhunës, të dukurivetë racizmit duke analizuar dukurinë dhe duke dhënë fakte që ballafaqojë mendimet që vlojnë nga protestat dhe kërkesat për reformimin e policisë në dritën e protestave të fundit.

Por pikërisht në këtë situatë ku vendi është në valën e revoltave mbarë kombëtare kundër racizmit, një veprim i dënueshëm i ish-oficerit të policisë në Minneapolis, DerekChauvin, që u bë subjekt i tërbimit kombëtar që nga muaji i kaluar, kur u shfaqën pamjet që u gjunjëzuan në qafën e Floyd për gati nëntë minuta pasi Floyd iu lut që të ndalonte pasi nuk po merrte dot frymë. Ai u pushua me shpejtësi nga departamenti ku kishte punuar që nga viti 2001, dhe në mes të protestave kombëtare, u akuzua përfundimisht për vrasje të shkallës së dytë. Tre oficerë të tjerë të përfshirë në këtë incident gjithashtu u pushuan nga puna dhe u përballën me akuza për krime.

Por kur një veprim negativ shkakton kaq turbullira dhe është dënuar nga të gjitha palët. Veprimet pozitive të punonjësve të policisë harrohen, nënvlerësohen, quhet të parëndësishme, quhen si të detyrueshëm dhe, madje, dhe kur përfundojnë në faqet e ndonjë gazete lokale, i duken “trash” dikujt të mbushur me mllef ndaj policisë me apo pa arsye. Gjykoni vetë mbi komentuesit e kwtijshkrimi që po e sjell më poshtë të gazetës lokale të një vendi turistik në jug të ishullit Anna Maria, në gjirin e Sarasotas dhe Gjirin e Meksikës, aty ku qyteti Manatee dhe Sarasota qarkojnë përgjatë bregdetit qendror të shtetit të Floridas në Shteteve të Bashkuara, të vendosura dhe të bashkuara në barrierat koralore të ishullit me të njëjtin emër. Po ç’ lidhje ka “heroi ynë i heshtur” që punon si oficer policie në Michigan me Floridën?

Ermir Vila është një oficer shqiptaro amerikan policie nga Michigani, djali i drejtorit të TV ALBTVUSA Gani Vila. Puna në TV më ka bërë që ta njoh prej kohësh Mirin, ta kuptoj natyrën dhe pasionin e tij për punën. A nuk e nisi profesionin duke u nisur thjesht prej akademisë tre mujore të Policisë për pranimin e policëve të zakonshëm, por ai njëkohësisht kreu studime pas universitare. Ai mban një Master për studime të rendit, por i ka ngjitur shkallët e karrierës deri në dedektiv, duke u nisur nga gaveta si i thonë ,si oficer gardian në sistemin e Burgut te Detroit, si oficer policie në Lansing, një qytetin RoyalOak dhe tani së fundi afër shtëpisë, në qytetin ShelbyTownship. Në kohën që Amerika ishte në flakë për shkak të vrasjes të një afroamerikani nga një punonjës policie i bardhë, pikërisht në ato ditë në një lokalitet të qetë pushimi në Florida. një polic i bardhë jashtë detyrës, shpëton jetën e dy personave , të dy afro amerikanëve babë bir, nga mbytja e sigurt në vorbullat e ujit në LongboatKey në Florida. Ja si e përcjell gazeta lokale “Mbytja e afërt e një babai dhe djali kërcënoi të kthente në LongboatKey një mëngjes me diell në tragjedi. Botuar më 13 Qershor ”LongboatKey News” nga SteveReid, Ndiqni linkun në anglisht. http://www.lbknews.com/2020/06/13/visiting-officer-rescues-father-son-from-longboat-riptide// (Është interesant fakti se autori i shkrimit për të shmangur keq interpretimet e ka shmangur për caktimin racor të viktimave R.F.)

Ky lajm u bë e njohur edhe TV lokale të Michiganit dhe ata kërkonin me insistim ta intervistonin Ermirin kur u kthye në shtëpi nga pushimet, ai u shmangej. Ai modest nuk u përgjigjej telefonatave. “Unë bëra një detyrë humane si një njeri i zakonshëm, kjo s’ka lidhje me profesionin tim, unë nuk dua famë, as emër, thoshte ai. Por çfarë kishte ndodhur?

Pas gjithë mbylljes të Pandemisë, Ermiri dhe gruaja e tij, Gina, vendosën të vizitojnë LongboatKeyFlorida me dy vajzat e tyre, sepse ishulli mori vlerësime mjaft të mira nga një koleg si vend turistik dhe familjar.

“Rreth orës 10:30 të mëngjesit të së martës,(9 qershor) një familje pushimesh në SilverSandsBeachResort vendosi të shkonte për të notuar. Babai, një burrë (me ngjyrë R.F) rreth 6 ‘2 feet, u nis në ujërat e parme të gjirit tok me djalin e tij të vogël që ishte rreth dy vjeç. Siç rezultoi më vonë, veprimi i mençur e nënës dhe babait për t’i vënë floaties në krahët e fëmijës, e ndihmuan atë t’i shpëtonte jetwn nga mbytja e sigurt. Brenda disa minutash, një vorbull e fortë e tërhoqi vogëlushin dhe babain e tij shpejt në det të hapur. Babai u përpoq të qëndronte pranë vogëlushit, por shpejt po mbaronin energjitë dhe po mbytej edhe ai.

Për fat të mirë, oficeri i policisë, jashtë shërbimit Ermir Vila nga ShelbyTownship në Michigan sa e pa skenën u zhyt për ta shpëtuar. Oficeri (shqiptaro-amerikan R.F) Vila pati mjaft vështirësi, me vetëmohim nuk mendoi për vete ( dhe as për ngjyrën e lëkurës të atij që po shpëtonte,R.F) i harxhoi të gjitha energjinë duke e çuar viktimën e rraskapitur plotësisht nga fuqia e shqotës, në breg. Viktima ishte shtyrë larg bregut dhe ishte duke u mbytur. Ndërsa oficeri Vila e tërhoqi burrin përsëri drejt bregut pasi kishte nxjerrë më parë fëmijën. Chris Walmsley nga Jacksonville i erdhi në ndihmë. Walmsley së bashku me JenniferHowell e ndihmuan oficerin e policisë Vila që ta tërhiqte njeriun në breg. Burri mezi po reagonte dhe shumë herë koka e tij i zhytej nën ujë. Sapo Howell ishte gati të bënte CPR, burri hapi sytë dhe filloi të përgjigjej. Shumë shpejt erdhi ambulanca e EMS dhe e transportoi atë në Qendrën Mjekësore Blake.

Djali i vogël kishte qenë me fat me që kishte krahët e ajrit dhe, megjithëse ia ishte në det të hapur, ishin në gjendje shpëtohej pa lëndime. Shefi i zjarrfikëseve PaulDezzi tha nëse nuk do të ishte për floaties fëmija do të ishte mbytur.

Oficeri Ermir u nderua nga shefi i policisë Dezzi, dhe Dezzi tha që oficeri u përgjigj menjëherë dhe u përball me një rrezik shumë të madh duke notuar kundër vorbullave rraskapitëse. Dezzi i dha oficerit Vila Medaljen Kryesore të Nderit të Longboat dhe ia dërgoi Shefit të Policisë në Shelby për t’ia dhënë oficerit Ermir Vila.

“Polici shqiptaro amerikan Ermir Vila mbetet qëndroi modest me të gjithë ngjarjen dhe tha se ai nuk e ndjente se meritonte ndonjë vëmendje të veçantë, pasi ai dhe oficerët me të cilët punojnë përpiqen të bëjnë më të mirën për të ndihmuar të tjerët çdo ditë”.

Kjo përgjigje nëse e njeh Mirin nuk duket e thënë sa për modesti. Jeta e tij si oficer policie është mbushur me ngjarje anekdotike të raporteve njerëzore pa paragjykime, dhe atë rolit që duhet të luajë me të vërtetë policia, jo vetëm me elementin e dhunës, por edhe me atë të këshillimit. Këtë histori nuk e kam dëgjuar prej gojës së Mirit, pasi nuk do të mburret. “Një telefonatë nga 991 vjen dhe kërkon që ai të paraqitej në një supermarket, për një rast “vjedhje” në dyqan. Sigurimi i dyqanit kishte ndaluar një grua me ngjyrë shtatzënë, pasi e kishin parë që merrte ushqime dhe hante si e babëzitur. Pasi sheh kamerën , Emiri bisedon me gruan, ajo tregon se ishte e uritur dhe kishte dy ditë pa ngrënë. Emiri i pagoi dëmin e bërë nga e arrestuara dhe e dërgoi atë në spital për trajtim. Ky është njeriu i mirë së pari njeri dhe pastaj polic. A e dinte mirë nepsin e grave shtatzëna pasi asokohe ai dhe Gina prisnin vajzën e dytë.

Pormesh shumw edhe një ngjarje anekdotike tjetër, që siçe tregon Ganiu :“Ishte dita e Thanksgiving, ne kishin blerë dy gjela Amish dhe i kishin në shtëpi. Ai merr njërin dhe për në shërbim në mbrëmje. Kishte vendosur të bënte një gjë atë natë. Një makinë i kalon me shpejtësi para tij, ai ndez dritat dhe ndalon kalimtarin, i merr dokumente shoferit, dhe pasi e kontrollon që nuk ishte shkelje të tjera, e pyet pse po nxitonte. I ndaluari i pohon se kishin lënë një takim darkë për Thankgiving. Pasi i kthen dokumentet, ia zgjat gjelin shoferit, dhe i thotë kjo është për ty “ HappyThankgiving”. Miri nuk e dinte se kush ishte personi në fjalë. Ai kishte qëlluar një avokat që kishte njohje me policinë në RoyalOakdhe kështu ngjarja mori dhenë.

Ndoshta këto ngjarje anekdotike të krijojnë ndoshta përshtypjen e një polici të butë e njerëzor ndoshta liberal mund të mendojë dikush, por pyet një herë sa ndalime ka bërë ai. I huaj,amerikan apo shqiptar para ligjit ai s’të fal. Kur u transferua nga RoyalOak në ShelbyTownship në qytetin ku banon, tregon i ati Ganiu,shefi i policisë, kur ia prezantoi atë kolektivit, tha: “ Kam edhe një vërejtje nga RoyalOak, Miri u befasua , më tej shefi vazhdoi , duhet të punojë më pak. Nëse mesatarisht policët e tjerë kishin bërë 13 ndalime ai kishte bërë 87 atë muaj”

Ky është polici i mirë, ky është njeriu i mirë i ligjit, për të cilin nuk ka rëndësi paragjykimet, apo ngjyra e lëkurës. Të qenit emigrant, edhe pse i bardhë,e ka bërë që edhe ai t’indjejë paragjykimet edhe mes kolegëve, por njeriu mbetet njeri.

Ky është polici që ne duam, kjo është policia që ne duam. Por pse gjykimet për policët e mirë përata që duhet ta reformojnë sistemin e drejtësisë, paragjykohen. Pse?

Në një kohë që GeorgFloyd vdes ai bëhet një martir, dhe gjithë bota me të drejtë ngrihet në këmbë, në kohën që një polic jashtë detyre, shpëton jo një por dy njerëz me ngjyrë, ( as në artikullin në fjalë nuk përmendet që ishin me ngjyrë (për të shmangur siç duket reagimet), por edhe shkrim real,do të thosha human dhe heroik po të kesh parasysh shtjellat “riptides” që krijohen nda dallgët në ishujt e vegël i kësaj gazete lokale, gjen reagime kundërshtuese tek disa komentues. Pse ?

Lexoni këto dy komente . Frank Del thotë :June 13, 2020 at 7:43 pm

Punë e mirë dhe me dedikim nga një vëlla prej bluve! Zoti të bekoftë ty dhe familjen tënde që shpëtove jetën e një të panjohuri duke rrezikuar jetën tënde!

Ndërsa në një koment tjetër negativ : Dan K: Turp për gazetën tuaj që publikoni plehra të tilla.

Këto dy reagime më vunë në mendime. Vërtet ndoshta nuk mund të reformohet policia nuk mund të largohen paragjykimet raciale dhe racizmi, nëse në nuk evidentojmë shembullin pozitiv. Ndaj për këtë arsye edhe pse nuk mora miratimin e mikut tim, modest po e sjell këtë shembull pozitiv për komunitetin tonë . Pasi e mira duhet të prevalojë.

“Abolish Police” nuk është zgjidhja

Në qarqet e reformave policore, shumë studiues dhe politikëbërës diagnostikojnë marrëdhënien e prishur midis forcave të policisë dhe komuniteteve që ata u shërbejnë, si problem i paligjshmërisë, ose i idesë që njerëzve u mungon besimi tek policia dhe kështu nuk ka gjasa të pajtohen ose bashkëpunojnë me ta. Propozimi thelbësor që buron nga kjo diagnozë e paligjshmërisë është drejtësia procedurale, një koncept që thekson detyrimin e oficerëve të policisë, për t’i trajtuar njerëzit me dinjitet dhe respekt, që të sillen në një mënyrë neutrale, të paanshme, të shfaqin një qëllim për të ndihmuar dhe t’u japin atyre një zë për të shprehur veten dhe nevojat e tyre, kryesisht në kontekstin e ndalesave policore.

Kjo esserreket të sqarojë edhe teorinë e shkopinjve të shtrembër apo mollëve të kalbura brenda policisë dhe nevojën e një reformimi në mentalitet, jo vetëm të policisë por dhe të shoqërisë dhe pakicave si dhe të atyre me ngjyrë në kundër veprimin ndaj policisë. Ajo synon të zgjerojë mirëkuptimin mbizotërues të mosbesimit të policisë në mesin e afrikano-amerikanëve dhe të varfërve, duke propozuar që largimi ligjor, mund të ofrojnë një lente më të mirë përmes së cilës studiuesit dhe politikëbërësit mund të kuptojnë dhe t’u përgjigjen problemeve aktuale të policisë.

Zhdukja e ligjit, parulla të tilla si “Abolish Police” është një teori e shkëputjes nga pikëpamja sociale dhe tjetërsimit eventual nga zbatuesit e ligjit dhe reflekton intuitën midis shumë njerëzve në bashkësitë e varfëra e me ngjyrë që ligji funksionon për t’i përjashtuar ata nga shoqëria. Duke u mbështetur në konceptet e cinizmit dhe anemisë ligjore në sociologji, koncepti i largimit juridik siguron një mënyrë për të kuptuar shqetësimet e thella që motivojnë lëvizjen e sotme të reformës policore dhe tregon për qasje strukturore për të reformuar policimin.

Ka një paragjykim të ngulitur në komunitetin mbi ngjyrë mbi policinë. Vini re këtëfragment nga shkrimtarja zezake – Angie Thomas, nga libri “The Hate U Give” (Urrejtja që ju jepni) “Kur isha dymbëdhjetë, prindërit e mi zhvilluan dy biseda me mua shkruan ajo,njëra ishte mbi :”The birdsand the bees” një eufemizëm për të u shpjeguar fëmijëve marrëdhëniet seksuale ne mënyre alegorike. Biseda tjetër ishte se çfarë duhet të bëja, nëse një polic më ndalonte. Mamaja u hidhërua dhe i tha babit që isha shumë e re për këtëlloj bisede. Por ai argumentoi se unë nuk isha shumë e re për t’u arrestuar apo edhe për t’u qëlluar.

“Starr-Starr, ju duhet të bëni gjithçka që ata t’ju thonë “, tha ai. “Mbani duart tuaja të dukshme. Mos bëni ndonjë lëvizje të papritur. Flisni vetëm kur t’ju flasin.” E dija se duhet të ketë qenë bisede serioze. Babi flet shumë më shumë se kushdo tjetër që njoh, dhe nëse ai do të thoshte se isha e qetë, duhet të rija e qetë. “ e përmenda këtë fragment, nga libri i – Angie Thomas, për ta kuptuar, atë që dihet se ka shumë mosbesim midis popullsive me ngjyra dhe policisë. Edhe regjimi ekzistues rregullator i policisë inkurajon që një numër të madh i shoqërisë amerikane ta shohin veten si ekzistues në mbrojtjen e ligjit, por jashtë mbrojtjes së tij.

KareemAbdul-Jabbar, një yll në pension i NBA, dhe aktivist politik zezak, botoi një edicion në L.A. të dielën, dhe ishte një iniciativë e shkëlqyer mes protestave të GeorgeFloyd. Abdul-Xhabbar u bëri thirrje njerëzve të mos nxitojnë në gjykimin e protestuesve. Ai theksoi se ka çështje më të rëndësishme – ose më të ndërlikuara – se distanca sociale. Ai gjithashtu u bëri thirrje njerëzve të mos gjykojnë ata që kryejnë vandalizëm. Ai e kuptoi reagimin se ata që shkatërrojnë ndërtesa dhe biznese janë “duke e cuar shkakun prapa”. Por ai e di se nuk është aq e thjeshtë. Këtu keni një pasazh: “Ju nuk jeni gabim – por nuk keni as të drejtë. Komuniteti i zi është mësuar me racizmin institucional të qenësishëm në arsim, sistemin e drejtësisë dhe në punësim. Dhe, edhe pse ne bëjmë të gjitha gjërat konvencionale për të rritur ndërgjegjësimin publik dhe politik.

Po, protestat shpesh përdoren si një justifikim për disa që të përfitojnë, ashtu si kur tifozët që festojnë një kampionat të ekipit të vendlindjes digjen makina dhe shkatërrojnë shiritat e dyqaneve. Unë nuk dua të shoh dyqanet e plaçkitura ose madje edhe ndërtesat digjen. Por afrikano-amerikanët jetojnë në një ndërtesë të djegur për shumë vite, duke e ndjerë tymin pasi flakët digjen më afër dhe më afër. Racizmi në Amerikë është si pluhuri në ajër. Duket i padukshëm – edhe nëse je duke mbytur nga ai – deri sa ta lësh diellin të hyjë brenda .”

Më pak se 13% e popullsisë apo numrit të përgjithshëm që zë në shkallë federale komuniteti afrikano amerikanë tradicionalisht për shumë dekada, kanë mbetur pjesë e lojës peng e politikanëve të lartë të Kongresit dhe Senatit Amerikan, të cilët së bashku me liderët e të drejtave të njeriut brenda komunitetit të tyre, i përdorin ata sa për t’u marrë votën dhe pastaj i harrojnë…

Hipokrizia brenda komunitetit afrikano amerikanë nuk ka të sosur. Kështu edhe pse JoeBiden kandidat pothuajse zyrtar i Partisë Demokrate për garën presidenciale të nëntorit 2020, bën çdo herë gafa dhe lëshon fyerje ndaj komunitetit me ngjyrë, “liderët” me ngjyrë, bëjnë gjithnjë syrin qorr dhe veshët shurdhër. “Demokratët” në SHBA, nuk duan t’ia dinë se si jetojnë afrikano amerikanët, papunësinë e tyre etj., sepse qëllimi kryesor i tyre është përdorimi i Kartës Raciale kundër të bardhëve për t’i bërë ata që si robot të rrisin numrin e votuesve në dobi të PD.

Populli amerikanë nuk është naiv, sa të mos kuptoj atë që po ndodh sot. Socialistët dhe radikalët amerikanë në Kongres dhe Senat nuk kritikojnë “demostratat” e dhunshme që po përdorin veglat e tyre në terren Antifa dhe BLM, por vazhdojnë të përdorin kartën e racizmit, për të mbajtur të ndezur pa asnjë shkak valën e zemërimit kundër Presidentit Donald J. Trump dhe komunitetit të madh të bardhë në SHBA.

Nga ana tjetër abolicionistët e policisë duke u mbështetur në element historikë argumentojnë se përpjekjet për të zgjidhur dhunën policore përmes reformave liberale si këto kanë dështuar për gati një shekull. Mjaft. Ne nuk mund ta reformojmë policinë. Mënyra e vetme për të zvogëluar dhunën në polici është të zvogëlojë kontaktin midis publikut dhe policisë.

Nuk ka një epokë të vetme në historinë e Shteteve të Bashkuara në të cilën policia nuk ishte një forcë dhune ndaj njerëzve të zi. Policia në Jug doli nga patrullat e skllevërve në vitet 1700 dhe 1800 që kapën dhe u kthyen skllevër të arratisur. Në Veri, departamentet e para të policisë komunale në mesin e viteve 1800 ndihmuan në prishjen e grevave të punës dhe trazirat kundër të pasurve. Kudo, ata kanë shtypur popullsitë e margjinalizuara për të mbrojtur status quo-në. Por kjo është historia, por sot shembjet e statujave nuk synojnëvetëmgjeneralët e Jugut si Robert E. Lee , por dhe rrëzimin e monumentit të George Uashingtonit por dhe të gjeneralit dhe Presidentit UlissiesGrant që mundi forcat e jugut. Duket se amerikanët nuk dinë mirë historinë e tyre , kjo është si të shembësh Koloseun, pse aty ndesheshin skllevërit gladiatorë.

Tani dy javë protesta mbarëkombëtare kanë bërë që disa të bëjnë thirrje për shkrirje të policisë, ndërsa të tjerët argumentojnë se ky veprim do të na bënte më pak të sigurt.Opinionistja e djathtë zezake CandacveOwennë një op/ed kohët e fundit shkruante se oficeri DerekChauvin është portretizuar nga media si të ishte “djall” dhe “nuk është ngritur ose nuk mbrohet nga asnjë amerikan i bardhë”, por GeorgeFloyd është duke u lartësuar si “një qenie njerëzore e mahnitshme“, gjë që nuk është i tillë, sipas filmimeve edhe të para të arrestit”.

“Deri tani thotë ajo, në protesta janë vrarë 10 oficerë policie, ku, 8 prej tyre janë afrikano amerikanë. Media, që ka vdekur në Amerikë dhe liderët e komunitetit afrikano amerikanë nuk flasin për këto vrasje kriminale të policëve me ngjyrë, por ato bërtasin dhe demonstrojnë vetëm kur polici vret një person me ngjyrë”’Pse, reagon ajo.

Një police në NewYork u shtyp brutalisht me makinën nga një “demonstrues“ i zakonshëm “paqësor”. Kështu gjatë ditëve dhunshme të trazirave vetëm në NewYorkState janë plagosur rëndë mbi 300 policë, nga turmat që hidhnin mbi policinë dhe makinat e tyre molotov, gurë dhe tulla, që për çudi u gjenden ditët e protestave në disa qytete të SHBA në trotuar aty ku siç thotë shprehja “s’gjeje një gur të çaje kokën.

Policia ka vrarë në raste të ndryshme edhe njerëz të bardhë, por asnjë individ, grup apo organizatë e bardhë(që nuk ekzistojnë) nuk ka përdorur dhunë apo vandalizma të tjera, për të vrarë policë apo hedhur molotov mbi trupat dhe makinat e tyre, ose për të djegur stacionet e policisë së shtetit, dyqanet dhe supermarketet, kishat dhe rrëzuar bustet e historisë së SHBA

Pra, përtej retorikës, reformat e propozuara, nuk duhet të përqendrohen në shpërndarjen e departamenteve të policisë, por ajo për të cilën ata mund të përqendrohen është zvogëlimi i konfrontimeve që shpesh përfundojnë në dhunë kur ekzistojnë alternativa të tjera. Fatkeqësisht, krimi është një aspekt i natyrës njerëzore, prandaj duhet të trajtohet. Komunitetet kanë nevojë për oficerë të cilët mund të shërbejnë dhe mbrojnë me nder dhe ndershmëri dhe refuzojnë mentalitetin e luftëtarit urban anarkist që furnizon tensionet midis policisë dhe komuniteteve.

Vëllai i tij GeorgeFloyd vdiq në Minneapolis barbarisht. Siç tregohej në një video nga celulari i një kalimtari që u bë virale, ku shfaqej një ish oficer policie, DerekChauvin i cili vinte gjurin në qafën e Floyd, ndërkohe GeorgeFloyd me zë të mbytur lutej: “Unë nuk mund të marr frymë”. Fjalë që janë bërë një himn për lëvizjen “BlackLivesMatter”,së cilës as media as politikanët madje dhe kompanitë nuk guxojnë ta kritikojnë, por vetëm u japin fonde për të paguarkaucionin e atyre që vodhën e dogjën. Ku është fryma paqësore e MartinLutherKingut?

Në këtë situatë tejet shqetësuese për cilindo qytetar amerikan që e do me zemër këtë vend nga më demokratikët dhe më humanët në botë, lutja e vëllait të Gerorge, TerrenceFloyd për ”Paqe” para turmës dashamirëse, gjatë varrimit të vëllait, shpresoj të dëgjohet dhe protestuesit të kërkojnë drejtësinë paqësisht, pa dhunë, barbarizma dhe vrasje të tjera.

Bota qytetare kërkon të jetojë bashkë paqësisht, dhuna e bën botën barbare, hakmarrja është atavizëm, ndaj e vlerësoj dhe bashkohem me lutjen e vëllait të viktimës për PAQE dhe DREJTËSI!

TË GJITHË PËR KONGRESMENIN ELIOT ENGEL!

June 21, 2020 by dgreca

-Kundërshtari i tij është afrikano -amerikani 44-vjeçar, Jamaal Bowman, një drejtor shkolle të mesme, i cili ka siguruar mbështetjen e krahut të majtë ekstrem të Partisë Demokrate, përfshirë Senatorin Bernie Sanders, Senatores Elizabeth Warren, kongresmenes Alexandra Ocasio-Cortez dhe të tjerë, madje ai ka siguruar edhe mbështetjen e gazetës së madhe të Nju Jorkut, “The New York Times”./

Mik u mirë njihet në ditë të vështirë/

Shkruan: Frank Shkreli/*

Thonë se miku i mirë njihet në ditë të vështirë. Në ditët më të vështira, Kongresmeni demokrat nga Nju Jorku, Z. Eliot Engel, ka qenë dhe vazhdon të jetë mik shumë i mirë i shqiptarëve për një kohë të gjatë. Për aq gjatë, në të vërtetë, sa shpeshëherë e pyes veten, se si nuk u lodh ky ligjvënës amerikan me ne dhe me gomarllëqet tona shqiptare, me konflikte politike midis partive dhe udhëheqësve të këtyre partive shqiptare, me korrupsionin, me shkeljet e lirive bazë të njeriut, përfshirë lirinë e medias, dështimit të ndërtimit të një shteti ligjor, dhe të tjera halle që, kryesisht, shqiptarët po ia shkaktojnë vetvetes këta 30-vjetët e kaluara. Lista është shumë e gjatë e problemeve që po pengojnë seriozisht shtet-formimin, duke detyruar shqiptarët të largohen masivisht nga trojet e veta, si nga Kosova, ashtu edhe nga Shqipëria. Kurdoherë që politikanët shqiptarë vizitojnë Washingtonin, nuk largohen kurrë pa u ndaluar tek miku i shqiptarëve, Kongresmeni Eliot Engel, për t’u konsultuar me të dhe për të marrë edhe fotografi, pasi ata janë të vetëdijshëm për popullaritetin e Z. Eliot Engel në radhët e shqiptarëve, anë e mbanë trojeve tona, si njëri prej mbështetësve më të vendosur dhe parimorë, që kemi pasur ndonjëherë në Washington. Po, po, kemi pasur edhe mbështetës të tjerë të njohur të politikës amerikane, nga presidentë e senatorë e deri tek kongresmenë gjatë viteve, kontributin e të cilëve për të drejtat e shqiptarëve, kur shqiptarët ishin në orën më të zezë të historisë së tyre, unë dhe të tjerë, jemi përpjekur t’a vemë në dukje, nga koha në kohë. Shumë prej tyre janë larguar nga politika për arsye moshe, disa kanë ndërruar jetë, e disa të tjerë kanë humbur interesin e tyre të dikurshëm për çështjet shqiptare, qoftë për mungesë të aktivizimit të komunitetit shqiptaro-amerikan, qoftë se pse ndoshta konsiderojnë se Shqipëria, është e lirë nga komunizmi dhe Kosova është çliruar nga okupimi serb dhe sot gëzon pavarësinë dhe si përfundim, nuk kanë më nevojë për një angazhim si dikur. Por, mund të them me bindje të thellë, se si asnjë tjetër politikan amerikan, megjithë qëllimet e mira të tyre dhe punës së tyre të mirë në favor të shqiptarëve gjatë viteve, nuk ishte si Kongresmeni Eliot Engel, i cili e ka trajtuar çështjen shqiptare me seriozitetin më të madh, si një kauzë morale, politike, kombëtare dhe ndërkombëtare të tijën , si një çështje e dinjitetit njerëzor. Për më tepër, Eliot Engel, njëri prej demokratëve më të fuqishëm në Kongresin e Shteteve të Bashkuara, mbetet sot pothuaj i vetmi ligjvënës amerikan, si njohës i mirë i problemeve shqiptare në Ballkan dhe mbështetës i vendosur i interesave kombëtare shqiptare, në pozitën e tij të lartë si Kryetar i Komisionit të fuqishëm të Dhomës së Përfaqësuesve për Punët e Jashtme. Në këtë kapacitet, ai vazhdon të jetë i angazhuar me punët shqiptare dhe nuk demoralizohet nga politikat dhe të bëmat dhe të pa bërat e kësaj klase politike shqiptare të dështuar, në të dy anët e kufirit shqiptaro-shqiptar, por mbetet gjithnjë optimist, për një të ardhme më të ndritur për shqiptarët në Ballkanin Perëndimor.Në këto kohë të turbullta kombëtare dhe ndërkombëtare, Eliot Engel ka thënë se “Shtetet e Bashkuara janë më të forta në skenën globale, kur ne zhvillojmë një politikë të jashtme të rrënjosur në vlerat thelbësore amerikane – në mbështetjen për demokracinë, të drejtat e njeriut dhe sundimin e ligjit.” Një kampion i vërtetë i demokracisë dhe i të drejtave të njeriut anë e mbanë botës, Eliot Engel ka qëndruar dhe vazhdon të jetë pranë shqiptarëve kudo dhe gjithmonë, bazuar në këto parime të politikës së jashtme amerikane. Por, sot, Kongresmeni Eliot Engel, ka nevojë më shumë se kurrë, për mbështejen e miqëve të tij shqiptarë-amerikanë, sidomos të atyre shqiptarëve që jetojnë e punojnë dhe që kanë të drejtë vote si anëtarë të Partisë Demokrate në zgjedhjet paraprake në distriktin e tij elektoral, më 23 qershor 2020. Z. Engel ka nevojë urgjente për votën e secilit shqiptar e shqiptare me të drejtë vote në distriktin electoral, për anëtar Kongresi. Kurrë mos mendoni se vota jote është vetëm një votë dhe si e tillë nuk ka rëndësi. Sot miku ynë i madh, Eliot Engel, gjendet përballë një dite të vështirë në jetën e tij politike dhe ka nevojë për ne, si individë dhe si komunitet shqiptar -amerikan, sepse ia kemi borxh, për të gjitha ato që ka bërë për ne, gjatë 30-viteve të tij në Kongresin e Shteteve të Bashkua dhe jashtë tij!

Ka ardhur koha që shqiptarët t’i gjenden pranë dhe të ndihmojnë mikun e tyre Eliot Engel-in, në ditën e tij të vështirë. Me 23 qershor, mbahen votimet paraprake për të zgjedhur kanditatin e Partisë Demokrate për Kongres, i cili do të përballet me kandidatin republican, në nëntor. Kandidati demokrat që do zgjidhet këtë të martë, qoftë Z. Engel, qoftë kundërshtari i tij demokrat do jetë i sigurt, se do fitojë zgjedhjet e nëntorit, kundër kandidatit republikan, pasi ky distrikt zgjedhor banohet me një përqindje dërmuese demokratësh. Kështuqë, votimet ditën e martë janë kritike për Z. Engel. Analistët thonë, se për herë të parë në 30-vjet, (Kongresmeni Engel është zgjedhur në Kongres për herë të pare, në vitin 1989), Z. Engel gjendet përballë sfiduesit më serioz të karierës së tij politike nga radhët e Partisë Demokrate. Kundërshtari i tij është afrikano -amerikani 44-vjeçar, Jamaal Bowman, një drejtor shkolle të mesme, i cili ka siguruar mbështetjen e krahut të majtë ekstrem të Partisë Demokrate, përfshirë Senatorin Bernie Sanders, Senatores Elizabeth Warren, kongresmenes Alexandra Ocasio-Cortez dhe të tjerë, madje ai ka siguruar edhe mbështetjen e gazetës së madhe të Nju Jorkut, “The New York Times”. Mbështetjen për Kongresmenin Eliot Engel, lajmeve të fundit, e kanë shpallur tanimë, ish-senatorja dhe ish-kandidatja për president, Hillary Clinton, Senatori aktual demokrat i Neë Yorkut, Chuck Schumer dhe të tjerë. Sipas një sondazhi të ditëve të fundit, kundërshtari i Z.Engel, udhëheq tani për tani, me 10 për qind (41-31) ndërsa, 27 për qind e votuesve, mbeten ende të pavendosur se për cilin kandidat do të votojnë të martën më 23 qershor.Shqiptaro-amerikanët me të drejtë vote, që jetojnë e punojnë në këtë distrikt elektroal, mund të bëjnë ndryshimin e këtyre numrave, me qëllim që të sjellin Kongresistin Eliot Engel, edhe për një mandat tjetër në Kongresin e Shteteteve të Bashkuara. Shqiptarët, kudo qofshin kanë ende nevojë për angazhimin e tij të mëtejshëm me çeshtjet dhe kauzat tona, të cilat ai i ka promovuar dhe i ka mbështetur si asnjë tjetër ligjvënës në Ëashington. Duhet të jemi të vetëdijshëm se nëqoftëse humb Kongresisti Engel në këto zgjedhje, shqiptarët do të humbasin shumë si komunitet këtu në Amerikë, por do ta pësojnë keq, edhe marrëdhëniet shqiptaro-amerikane në përgjithësi, marrëdhëniet me Shqipërinë dhe me Kosovën në veçanti. Nuk do të ketë më një zë në Kongresin amerikan që t’i thotë kësaj administrate, ose një tjetre nesër, ndal! kur punët nuk shkojnë në interes të shqiptarëve! Jam i sigurt, se Tiranës dhe Prishtinës zyrtare, nuk ua “ndinë” kjo situatë, për të përdorur një shprehje popullore, sepse janë të “nxanë” me punë shumë më me rëndësi: për karrige e pushtet për vete dhe për partitë e tyre. Më kujtohet kur isha Drejtor i NACC-ut në vitin 2005, grupi i çështjeve shqiptare në Kongres, themeluar nga Eliot Engel, me kolegë të tij, kishte më shumë se dy dyzina anëtarë, gjysma republikanë, gjysma demokratë dhe shumë mbështetës të tjerë. Sot, edhe nëqoftëse ekziston ky grup, ekziston si emër, vetëm sa për sy e faqe. Me humbjen e mundëshme të Z. Engel, “larg o Zot!” – thoni lamtumirë grupit të çështjeve shqiptare, sado i vogël dhe i pa influencë që të jetë aktualisht. Lutemi që Z. Engel të fitojë edhe në këto zgjedhje, se përndryshe, shqiptarëve u humb zëri i fundit me rëndësi në Ëashington. Duke votuar Kongresmenin Eliot Engel, ju, jo vetëm votoni për të dërguar në Ëashington edhe për një mandat tjetër një mbështetës të sprovuar të çështjeve shqiptare dhe një mbështetës i fortë i komunitetit shqiptaro-amerikan, por edhe për të ndaluar shkuarjen në Kongres, të një ultra majtisti socialist, i tipit të Senatorit Sanders, sepse kush fiton të martën në atë distrikt zgjedhor, fiton edhe zgjedhjet e përgjithshme në nëntor, pasi ajo zonë është me shumicë dërmuese demokrate.

Fotot më poshtë janë nga udhëtimi i një delegacioni të Këshillit Kombëtar Shqiptaro-Amerikan KKSHA) në trojet shqiptare, nga data 2 deri 10 Korrik, 2005, (kur autori ishte Drejtor i (KKSHA) – me Kongresistin Eliot Engel, dhe me disa anëtarë të bordit të KKSHA-s, përfshirë aktivistët e njohur të komunitetit dhe të çështjeve kombëtare, Harry Bajraktari dhe Rrustem Gecaj, si dhe disa përfaqësues të komunitetit shqiptaro-amerikan nga Nju Jorku dhe Detroiti. Unë jam dëshmitar i shumë veprave madhore të Z. Engel në favor të shqiptarëve, por kjo vizitë në trojet shqiptare, është vetëm një shembull i angazhimit të pa kursyer të Z. Eliot Engel, për çështjet shqiptare, në përgjithësi, atëherë dhe sot. Ky pra është momenti për të treguar se komuniteti shqiptaro-amerikan, është mirënjohës dhe i denjë i kësaj mbështetjeje prej tri dekadash, për çështjet shqiptare, duke dalë masivisht në votime, për të hedhur votën në favor të kandidaturës së Z. Eliot Engel, në zgjedhjet e ditës së martë, edhe për një mandat tjetër. Gjëja më e vogël që mund të bëjnë shqiptarët në distriktin e tij elektoral, për t’i thënë, “Thank You, Congressman Engel”, për të gjithë ndihmën dhe kujdesin që kini treguar për komunitetin shqiptaro-amerikan dhe për shqiptarët në përgjithësi, gjatë tre dekadave të kaluara, është që të dilni e të votoni për Kongresistin Eliot Engel, ditën e martë më 23 qershor – njërin prej 10 demokratëve më efektivë në Kongresin amerikan, sipas universitetit Virxhinia dhe universitetit Vanderbilt.

Mos ta presim në besë mikun tonë të madh, në këtë ditë të vështirë për të, kur ka nevojë për ne.

*Ish Drejtor i VOAs për Euro Azinë

Më 3 Mars 1931 – “Star Spangled Banner” zyrtarisht bëhet hymni kombëtar i SHBA….

June 21, 2020 by dgreca

-Shqipëroi Elida Bucpapaj

Më 3 Mars 1931, – “Star Spangled Banner” zyrtarisht bëhet hymni kombëtar i SHBA-së; Vargjet vijnë nga “Defense of Fort McHenry”, poezi e shkruar më 17 shtator 1814 nga Francis Scott Key, avokat 35-vjeçar, pasi ai pa bombardimin e fortesës McHenry nga anijet britanike në ujrat pranë brigjeve të Baltimores, Maryland.

Me 13 Shtator 1814, Francis Scott Key vizitoi flotën Britanike në Chesapeake Bay për të siguruar lirimin e Dr. William Beanes, që ishte kapur pas djegies së Washington D.C. Lirimi i sigurua, por Key qëndroi në anije tërë natën për shkak se britanikët bombardonin pa prà Fort Mc Henry, një prej fortesave mbrojtëse të Baltimorës. Kur u gdhi, në mëngjes, Francis Scott Key tejet i lumtur dhe i përndritur teksa shikonte Flamurin Amerikan, që pa pyetur aspak prej predhave vazhdonte të valvitej gjithë krenari mbi fortesë, filloi të shkruajë gjithë frymëzim një poezi nga përjetimi i atij çasti sublim.Kjo poezi e botuar fillimisht nën titullin “Defense of Fort M’Henry” (Mbrojtja e Fortesës McHenry ), dhe më vonë me titullin “Flamuri i spërkatur me yje”, shumë shpejt fitoi popullaritet të gjerë si këngë në kompozimin “To Anacreon in Heaven” (Tek Anakreoni në Parajsë ).

Origjina (zanafilla) e këtij kompozimi nuk është e qartë, por ka mundësi të ketë autorësinë e John Stafford Smith, një kompozitor britanik i lindur me 1750. “Flamuri i spërkatur me yje” u vendos të jetë Hymni Kombëtar i Shteteve të Bashkuara të Amerikës me 1931, edhe pse ai tashmë ishte shndërruar në Hymn Kombëtar nga Ushtria Amerikane dhe nga Marina Amerikane.

Ngjarjet tragjike të 11 Shtatorit 2001 treguan se Hymni Kombëtar i Amerikës “Flamuri i stërpikur me yje”, si dhe vetë Flamuri Kombëtar i Amerikës, është shndërruar në një përmasë themelore shpirtërore për Kombin Amerikan, është shndërruar në një hymn të shenjtë frymëzues për një komb të tërë, të cilit i ka paraprirë morali i fitores për t’u shndërruar në shpresën dhe në ëndërrën e planetit.

HYMNI I SHBA

FLAMURI I STËRPIKUR ME YJE

O thuaj, a sheh ti, në agshol të dritës herët,

Sa krenarë atij iu falëm në të fundmen rreze dite?

Vijave të tij, yjeve të tij, mes betejës rrezikjete,

Mbi fortesa e shikuam, ku plot nur ai valvitet?

Dhe vezllimi i raketave, plasja e bombave mbi krye,

Na dëshmonin përmes natës se flamuri lart qëndronte.

O, thuaj se prapë valvitet flamur’ i spërkatur me yje

Përmbi dhèun e njerëzve të lirë e mbi atdheun e dragojve.

Mbi bregdet i fanitur përmes mjegullave të largësisë,

Ku armiqtë e egër shtrihen nëpër heshtjen lemeritëse,

Çfarë është ai që na flladit, sipër shkrepave të thikët,

Sa hap krahët, sa pulitet, sa prapë ai valvitet?

Tani ai kap të parën rreze që lëshon agu mbi tokë,

Në lavdi krejt i praruar, tani ndrin mbi këto troje:

Ky flamur stërpikur yjesh. Sa të jetë jeta ai valoftë

Përmbi dheun e njerëzve të lirë e mbi atdheun e dragojve.

Pra ku është ajo skotë që me mburrje bëjnë bè

Se kërdia e betejës dhe e luftës janë bezdira,

Pa shtëpi dhe pa atdhe dashkan të na lënë ne?

Gjaku i tyre ua lau gjurmët e thundrave të ndyra,

S’ka strehë që mercenarin as dhe skllavin ta shpëtojë:

Nga tmerri i arratisë a nga terri i varrit gropë:

Dhe flamuri i spërkatur yjesh në triumf po valon

Përmbi dheun e njerëzve të lirë e mbi atdheun e dragojve.

O kështu të jetë gjithnjë kur njerëzit e lirë do qëndrojnë

Në mes shtëpive të dashura dhe furisë së betejës,

Të bekuar me fitore dhe me paqe, lavdi i qoftë

Gjithëfuqisë që e krijoi dhe na e fali ne atdheun!

Dhe sulmues do të jemi, në emër të drejtësisë,

Dhe kjo është motoja jonë: “Në Zot ne besojmë!”

Dhe flamuri i stërpikur me yje në triumf do të valvitet

Përmbi dheun e njerëzve të lirë e mbi atdheun e dragojve!

THE STAR- SPANGLED BANNER

O say, can you see, by the dawn’early light,

What so proudly we hail’d at twilight’s last gleaming?

Whose broad stripes and bright stars, thro’ the perilous fight,

O’er the ramparts we watch’d, were so gallantly streaming?

And the rockets’ red glare, the bombs bursting in air,

Gave proof thro’the night that our flag was still there.

O say, does that star- spangled banner yet wave

O’er the land of the free and the home of the brave?

On the shore dimly seen thro’ the mists of the deep,

Where the foe’s haughty host in dread silence reposes,

What is that which breeze, o’er the towring steep,

As it fitfully blows, half conceals, half discloses?

Now it catches the gleam of the morning’s first beam,

In full glory reflected, now shines on the stream:

‘Tis the star-spangled banner. O, long may it wave

O’er the land of the free and the home of the brave!

And where is that band who so vauntingly swore

That the havoc of war and the battle’s confusion,

A home and a country should leave us no more?

Their blood has wash’d out their foul footsteps’pollution,

No refuge could save the hireling and the slave

From the terror of flight or the gloom of the grave:

And the star- spngled banner in triumph doth wave

O’er tha land of the free and the home of the brave.

O thus be it ever when free-men shall stand

Between their lov’d home and the war’s desolation,

Blest with vict’ry and peace, may the heav’n- rescued land

Praise the Pow’r that hath made and preserv’d us a nation!

Then conquer we must, when our cause it is just,

And this be our motto: “In God is our trust!”

And the star-spangled banner in triumph shall wave

O’er the land of the free and the home of the brave!

HAPPY FATHER’S DAY!

June 21, 2020 by dgreca

Nga Julika Prifti/

This year my Father’s Day wish is distinctively exceptional. In January, I celebrated my 60th anniversary and having both parents at the celebration was truly the most precious gift. My mom and dad married young and had three girls shortly after their wedding year until the late sixties.

My father did not call any of us “Princess” or by any other aristocratic tittle. We were born and raised in socialist Albania where nobility rankings were execrated and vilified. Even if such nicknames would be commonplace, my dad would not have chosen royal terms that would place one “above” the others as if being born in a higher cast. My father did not believe, nor did he own any tittles. Through his works and publications, he earned plenty of professional credentials such as novelist, screenplay writer, essayist, publicist, playwright, comedy and vaudeville writer, children’s author, teacher, professor, storyteller, translator. The versatility of his talents is unsurpassed by any living author in Albania.

My father didn’t choose tittles to make us special. We were his daughters and that made us “one of a kind” in a package of three. Albania’s patriarchal society cherished the birth of a son as a secure way to preserve the name of the family. Traditionally, a son would inherit the parents’ property and was responsible for the parents’ wellbeing. As girls, we thought the family missed having a boy. My mother did express her grievances about it for a long time. She felt that my father’s family regretted the fact that as the daughter-in-law, she did not give birth to a male child. And perhaps there was truth to the rumor that our great-grandmother had said “Girl again!’ when the third one was born to our family. Yet, I never heard my father voice any disappointment ever. In the beginning, it did make me sad that my mother missed having a son. Perhaps, as a middle child, I was the one that was meant to be the boy of the household. About ten years later, I got a bit upset when chances for a male heir were lowered even more as the third girl arrived. Three girls! Zero boys! As time passed, I remember that the mental burden was lifted. I thought to myself that we would be able to keep our maiden names so our father’s last name would live on. We would divide everything in three equal parts. I felt empowered by the fact that I never heard my father complain about having three daughters or have any resentment about us. I really wondered how my father who was raised in a remote village, south of Albania was so free of the patriarchal mentality. To him, a child was a great gift to be loved and cared for, to be cherished and taught about the ways of the world. Aside from being a talented writer, my father was ahead of his time as a thinker and a teacher. Like many males of the village, his father, Rafael, had immigrated to America. It was my grandmother and great-grandmother who raised him while doingmanual work, minding the cattle and taking care of all house chores. His level was emancipation was unique for Albanian men and society in the past and even now. In many respects, my father was a self-made man. When it came to schooling, he was self-taught in several language courses. His job as a reporter for magazines or newspapers took him outside the city and around the country. Yet, he tried to pursue learning in any way he could. I remember his taping on the magneto phone in French, English, Italian and Russian. Years later, as a freelance writer, he brought into Albanian literature translations of classic books like Little Prince, Charlie and the Chocolate Factory etc., that are beloved treasures for posterity.

Curiously, my father never told us to learn this or that language. We learned by example. He was not going to push us to do this or that. He trusted us to choose our vocation as best suited us. By the time I was ten years, my dad was a notable published author in Albania. Yet, he was as down to earth as ever, unlike some writers who saw themselves as ‘important’ at that time. I went to school with the privileged and entitled children of some these influential authors. They have made careers out of their father’s status and have no credits to their names.

In winter, my father would go downstairs to chop wood for the stove. In the time of communist Albania, each family got a rationed firewood delivery. As soon as the utilities truck moved out, we, the kids,carried handfuls upstairs to be used that night and tossedsome in a basement of the apartment building. Our wood-burning stove was the source of heat but since it was an old model, it only fitted well chopped firewood. To start the fire, we also needed some really thinly chopped firewood. Dad made the whole experience enjoyable. He would start cutting and then let us take turns holding the handle and sliding our hands close to the axe’s head. There was a method to it!Another favorite activity of my father was cooking. At the time, very few Albanian men would find themselves in or find their way around the kitchen. My dad prepared the best dishes. Unlike mom’s cooking, his was not a chore. He did it with love and pleasure, Also he applied science to it, like the right temperature and proper measurements. I remember he bought cooking books and looked up recipes. He enjoyed eating and drinking socially. Two of his close school friends, DhimiterXhuvani and Tahir Cenko even produced homemade grape raki. It was a kind of experiment that my father would not pass out on. I remember that when the grapes were fermented and ready to be brewed, his friends came over and tried the first batch. While drinking and laughing, they all enjoyed one another’s company.I believe that it taught me how to pick trusted friends and devoted buddies and how to share a good time with them. Since my father could approach every task from woodcutting to cooking without prejudice, I was educated to appreciate every duty and person with no bias.

Most of all, my father gave us a good life in socialist Albania. After writing the stories and fables, he would read them out loud making us his first audience. He created some of the stories specifically for us. In one of them, the Water Drop(Pika e Ujit) I discovered how circulation worked without even realizing it was Science. In another, Squirrel’s Visit to the Dentist (KetriShkonteDentisti) I realized the importance of dental hygiene as a child. Thanks to his translations, we were introduced to famous world writers like Hans-Christian Anderson. Under a repressive socialist system, my dad created a world of honorable characters, good morals and ethical lessons for life. We went to see his plays, the comedies and movies about patriots like the one about Petro NiniLuarasi. We were touched and moved by his creations. Once you read a novel written by my father, you will remember it forever. In each one, there are genuine and tangible characters that relate to you in a lyrical language that is honest and true, rather than glittery and fake. After one read, his stories live in your memory.

On this Father’s Day, I thank my dad for making the world a better place and our happiness a matter of paramount importance. I thank him for sharing the life’s pain with me and taking some of my suffering away. I thank him for seeing me every time and even noticing how I was deeply troubled by the Rozafa legend. The burying of the youngest, the best and the most loved daughter-in-law caused me immense pain. Why was she the one to be sacrificed? Why did the older brothers tell their wives not to bring lunch to them at the fortress? Why did two of the brothers who made the same pledge break their promise (Besa) and the third one who loved his bride dearly did not? My dad, who is an avid admirer and researcher of Albanian folklore, identified an old version of the legend. Based on it, he created a masterpiece novelette about Rozafa’s castle. It is not a story of a broken promise or betrayal but a story of self-sacrifice. The young bride was told about the plot too. Rozafa sacrificed herself willingly for the good of her people. If she did not go to the castle then who would? She accepted the sacrifice as an honor.

Today, on Father’s Day, in the pandemic era, I cannot give him a kiss or a hug; I have to wear a mask and stay six feet away, yet this card tells him that my life is much better because of my dad.

I hope I am my father’s daughter!

For me, there is no higher title! Thank you, Dad! I love you!