Nga Beqir SINA – New York/

Është ndarë nga jeta në moshën 91-vjeçare në Nju Jork, shkrimtari i madh i letërsisë shqipe, Naum Rafail Prifti.

I njohur edhe si skenarist, eseist, dramaturg dhe një figurë e rëndësishme e letërsisë dhe kulturës shqiptare, Prifti jetonte në Shtetet e Bashkuara të Amerikës që nga viti 1991.

I lindur në Rehovë të Kolonjës, fillimisht ka studiuar për mjekësi dhe ka punuar si asistent mjekësor në Sanatoriumin e Korçës.

Megjithatë, pasioni për letërsinë e bëri që të vazhdonte studimet për Gjuhë dhe Letërsi Shqipe në Universitetin e Tiranës.

Ka punuar si redaktor në revistat “Hosteni” dhe “Ylli”, ka pasur karrierë pedagogjike në Divjakë, ka qenë inspektor teatri në Ministrinë e Arsimit dhe Kulturës, si dhe ka dhënë mësim si profesor i jashtëm i Letërsisë Shqipe në Universitetin e Tiranës.

Në vitin 1991 emigroi në SHBA, ku zgjidhet sekretar i Federatës Panshqiptare “Vatra” në kohën që vatra udhihqej nga inxh. Agim Karagjozi dhe figura të njohura të saj, duke ndjekur në lidhjet e tij me Vatrën, rrugën e vatranëve të hershem si vëllai i tij Peter Prifti, më pas u zgjodh kryetar i Shoqatës së Shkrimtarëve Shqiptaro-Amerikanë, prej fillimit të kësaj shoqate.

Naum Prifti ka fituar çmime të shumta për veprat e tij letrare, duke përfshirë vëllime me tregime, romane, letërsi për fëmijë, humor dhe skenarë filmash.

Në vitin 2001 është nderuar nga Ministria e Kulturës dhe Lidhja e Shkrimtarëve me çmimin “Pendë e Argjendtë” për vëllimin e legjendave “Nëna e Diellit” (“Nëna e Diellit”).

Mori edhe çmimin “Penda e Artë” për vëllimin me tregime dhe skeçe humoristike “As Miço, as Muço” (“Si Miço, si Muço”) nga Shoqata e Shkrimtarëve Shqiptaro-Amerikanë në Nju Jork, në vitin 2003.

Për veprën e tij të gjerë dhe të vazhdueshme letrare të nivelit të lartë artistik, u dekorua nga Kuvendi i Shqipërisë me Medaljen e Punës dhe Urdhrin “Naim Frashëri, klasi II”.

Naum Prifti la pas një krijimtari të larmishme letrare në zhanre të ndryshme si tregime të shkurtra, drama, komedi, romane, skenarë filmash, pjesë teatri të kukullave, skenarë filmash të animuar, biografi, artikuj kritikë, gazetari etj.

I konsideruar si një nga shkrimtarët shqiptaro-amerikanë më me ndikim, Naum Prifti punoi si autor i pavarur në Nju Jork për tridhjetë vjet. Hulumtimet e tij të thella dhe subjektet që përshkruajnë realitetin e ashpër të përditshëm të diktaturës dikur dekadash në Shqipëri, i kanë bërë atij krahasimin me veprat e Solzhenicinit. Pavarësisht periudhës në të cilën janë shkruar, apo nëse janë krijuar në Shqipëri apo SHBA, tregimet e tij konsiderohen edhe sot një standard letrar i moskonformitetit.

Bibliografia e Naum Priftit përfshin Grinding of the Soul botuar nga Columbia University Press 2009 “një roman i fuqishëm historik që eksploron jetën nën regjimin ekstrem stalinist-maoist të Enver Hoxhës”. Koleksionet e tij me tregime të shkurtra, drama dhe kujtime përfaqësojnë vetëm një pjesë të trashëgimisë së tij letrare me ndikim. Puna voluminoze e Naum Priftit është një demonstrim i mjeshtërisë së tij krijuese, si dhe një manifestim i tipit të tij të shkëlqyer të humanizmit të endur së bashku me zgjuarsinë e mprehtë dhe stilin lirik.

Ai ka lënë pas gruan e tij 71-vjeçare, Rina, vajzat Loreta, Julika, Rafaela dhe nipërit Dorian dhe Rea.