• Home
  • Politics
  • Opinion
  • Culture
  • Sports
  • Economy
  • Interview
  • Reporting
  • Community
  • Vatra

Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

Fëmijët shqiptar instrument eksperimental për të jetësuar projektet e Beogradit

January 8, 2013 by dgreca

Kjoft mallku ai bir shqyptari, qi ket gjuhë t’perëndisë , trashëgim q’ia la i pari trashëgim s’ia len ai f’misë.(At Gjergj Fishta)/

 SHKRUAN: Teuta Kamberi-Llalla/

 Prej shumë vitesh shqiptarët në trojet etnike në ish-Jugosllavisë ishin kthyer në mjete eksperimentesh nga pushteti sllavo-serb-maqedonas. Ku u eksperimentua me ndjenjat shpirtërore dhe kombëtare të shqiptarëve, por populli ynë rezistoj duke sakrifikuar tej masë sesa të poshtërohej dhe të asimilohej.

Pas viteve 1990, me ardhjen e pluralizmit u mendua se projektet-eksperimentale u ndaluan dhe nuk do të zbatoheshin më. Por viteve të fundin dikush i shpalosi këto projekte duke i nxjerrë nga arkiva e shtetit sllavo-maqedonas për ti praktikuar përsëri mbi popullatën shqiptare, konkretisht mbi elektoratin që e votojë.

Më 29 Dhjetor 2012 u tha se libri ,,Shoqëria,, për klasën e pestë do të tërhiqet nga qarkullimi, por qeveria nuk lajmërojë që kur do të tërhiqen edhe librat ku ofendohet kombi shqiptar. Por përse qeveria nxitoj të tërheqë librin ,,Shoqëria,, dhe jo edhe librat e tjerë? Sipas informacioneve në media ky libër u tërhoq pasi u vërejt se në këtë tekst shkollor nuk janë përfshirë të dhëna për Kuvendin, Qeverinë dhe Bashkimin Evropian. Pra, librat ku preken interesat e shtetit dhe BE tërhiqen nga qarkulli, ndërsa ato ku ofendohen shqiptarët dhe etnitë e tjera vazhdojnë të qarkullojnë nëpër shkollat tona. Për fat të keq ende vazhdon odisea e zhdukjes së termit Abetare për fëmijët shqiptar, mungesa e librit të Shenjtë të gjuhës shqipe dhe askush nga deputetët dhe partitë tona nuk ka reaguar, por kanë heshtur sikur nuk ka ndodhur asgjë.

Me vetë dhënien e librave falas nga ana e shtetit të Maqedonisë doli qartë se shteti kishte për qëllim të edukojë nxënësit me tekste ku injorohet kombi dhe gjuha shqipe. Këto janë projekte të vjetra, të njohura për shqiptarët, të cilat kur ekzistonte ish-Jugosllavia nuk gjetën terren që të zbatoheshin sepse intelektualët, studentët, por edhe klasa vasale politike shqiptare i bojkotuan. Ndërsa sot në Maqedoni ne po i pranojmë me qetësi duke mos i kundërshtuar këto tekste të shëmtuara, pra mungon zëri i kundërshtimit nga ana e ministrave, deputetëve shqiptar, intelektualët në përgjithësi janë strukur në guackën e interesave personale, ndërsa shoqëria civile është e izoluar, diku me anë të joshjes në të holla, por edhe të proceseve të montuara gjyqësore. Gabimet e ashtuquajtura teknike në librat shkollor nuk janë të rastësishme, por qëllimdashëse duke na asocuar në ndarjen e filozofisë së mendimit kombëtar. Fëmija im që mëson në shkollat në Maqedoni do të edukohet ndryshe nga një fëmijë shqiptar që mëson në shkollat shqipe në Mal të Zi, Preshevë, Kosovë, Shqipëri dhe Diasporë.

Në kohën e sotme kur të gjithë shqiptarët nga kryeministrat Sali Berisha, Hashim Thaçi, analistë, politikanë etj., po flasin për bashkimin kombëtar me rrugë të ndryshme, kulturore dhe sportive, sllavo-maqedonasit e nxorën me strategji projektin e teksteve shkollore ku shqiptarët paraqiten njerëz mali dhe heqjen nga qarkullimi të ABETARES. Pra në formë diplomatike të pandishme për opinionin, sllavët i lanë armët, filluan përçarjen për ti shkëputur nga trungu vogëlushët shqiptar të Maqedonisë. Ka më se 6 vite që është zhdukur termi ABETARE, nuk ka zyrtarisht libër ABETARE, ministria e arsimit e ka zëvendësuar me termin libri i Gjuhës shqipe. Me librin e gjuhës shqipe nxënësit do të punojnë deri në vitin e katërt në shkollë të mesme. Dhe jo rastësisht ministria e arsimit në Maqedoni e ka zhdukur termin Abetare, sepse për Abetaren është bërë gjithë ajo luftë, është derdhur shumë gjak, është libri i Shenjtë i gjuhës shqipe. Libri i Abetares ka një histori të veçantë. Qeveria sllave arriti të preki në një vend delikat, duke e zhdukur një pjesë të rëndësishme të historisë së gjuhës shqipe, kjo nuk është pa qëllim, por habiten se si kanë pranuar shqiptarët që punojnë në byronë e arsimit të cilët kanë firmosur zhdukjen e termit Abetare.

Prandaj ne si Lëvizje me qendër në SHBA, Programi Unik Shqiptar dhe me degët e saj në Maqedoni dhe Itali u bëjmë thirrje të gjithë shqiptarëve që të na përkrahin për tu siguruar nxënësve të klasave fillore librin e dashur, Abetaren e gjuhës shqipe falas deri sa përfaqësuesit tanë në Kuvendin e Maqedonisë dhe në qeveri të bëjnë përpjekje që emri ABETARE të zyrtarizohet. Nuk është e drejtë që libri i Abetares të zhduket, të zëvendësohet me një emër tjetër vetëm për fëmijët shqiptar në Maqedoni. Shqiptarët vërtetë janë të ndarë territorialisht në disa shtete, por ne jemi të gjithë vëllezër të një gjaku dhe gjuhe, prandaj nuk duhet të tolerojmë që në foshnjore të na ndajnë dhe të mësuarin e gjuhës amtare.

 

Eksperimenti me mësimin e gjuhës sllavo-maqedonase

 

Paraqitja e projektit eksperimental nga qeveria sllavo-maqedonase me vasalët shqiptar 2008-2011, që vogëlushët shqiptar me detyrim të mësojnë në moshën gjashtë vjeçare gjuhën sllave-maqedonase e ka fillin e projektit në Beograd. Bartësi i këtij projekti antishqiptar ishte një njeri i quajtur Sasho nga Dellçeva. I cili para se të zbatohej projekti eksperimental në fshatin Shemshovë, dërgoj 5 ditë në ekskursion prindërit shqiptar të cilët kishin vendosur që fëmijët e tyre të bëheshin mjet eksperimenti duke i dërguar këta vogëlushë për të mësuar në një shkollë sllavo-maqedonase në një fshat që banohet nga sllavo-maqedonasit dhe jo në shkollën shqipe të Shemshovës. Projekti eksperimental filloj të zbatohet në shtator të vitit 2009 me një klasë të përzier që përbëhej nga rreth 26 nxënës të cilët 16 i përkisnin etnisë shqiptare dhe të tjerët etnisë sllavo-maqedonase. Një pjesë e madhe e prindërve të këtyre fëmijëve shqiptar u punësuan në institucionet shtetërore, në veçantë në polici pasi bënë kurban fëmijët e tyre për tu asimiluar që në foshnjore.

Projektet eksperimentale me klasa të përziera vazhduan duke hapur klasa të shkollave të mesme afër fshatit Shemshovë ku shqiptarët të nënshtruar tashme të mësojnë me sllavo-maqedonasit. Atë që nuk u realizua në fund të viteve 1980, sllavët e realizuan me triumf pas vitit 2008. Për fat të keq shumë shqiptar u kthyen në laborator eksperimentesh të ndjenjave kombëtare, gjuhësore dhe vlerave njerëzore të tyre. Neve si qytetar të Republikës Multietnike të Maqedonisë nuk na “pengon” mësimi i gjuhës që përdoret dhunshëm në administratën shtetërore, por në fillim duhet të mësojmë dhe të dashurojmë gjuhën tonë amtare shqipe. Sepse pa mësimin e gjuhës sonë amtare, do mbetemi të egër e në errësirë. Do të jemi si ai njeriu në male që ka veshë, por nuk dëgjon, ka sy por nuk shikon, ka mend e gjë nuk dinë.

Është derdhur shumë gjak, janë therur shumë shqiptar, janë helmuar shumë mësues të shkollës shqipe. Pra këto që kemi arritur janë fituar me sakrifica të mëdha ndër shekuj dhe sot dikush për të ruajtur karrigen e tij politike dhe për shijuar erën dhe çorbën qeveritare sakrifikon fëmijët, një brez të tërë vogëlushësh shqiptar për të arritur qëllimet e tij personale në dëm të çdo gjëje shqiptare, të gjuhës, kulturës dhe traditave të bukura që janë trashëguar nga gjyshi tek nipi.

Filed Under: Featured Tagged With: Gjergj Fishta, gjuha shqipe, Teuta Llalla

KOHA E MIRE DUKET QE NE MENGJES, VITI I MBARE DUKET QE NE START

January 4, 2013 by dgreca

Nga Arjan Th. Kallço/

Kanë kaluar vetëm pak ditë nga trokitja e vitit të ri 2013 dhe ja ku gjendemi përsëri para kompjuterit që të fillojmë të shkruajmë letërsi sipas prirjeve. Dikush tjetër ndonjë koment për libra dhe poezi që ka lexuar nëpër faqet e panumërta të internetit. Kritikët si gjithmonë me majën e mprehtë, kështu më uronte një mike në rrjet, janë gati të thonë fjalën e tyre për veprat që janë në qarkullim, por edhe që në një hark kohor 360 ditë do të dalin. Pra puna tashmë ka filluar, ose më mirë të themi se pas një dite feste planetare, rifilloi me më shumë energji. Shmë prej nesh kanë kohë që e kanë përgatitur shprehjen : Viti i ri, librër i  ri dhe janë duke ideuar apo u dhënë dorën e fundit bocave para botimit. Por si do të veprojnë në një treg shqiptar të varfër dhe kaotik? A do të jenë shtëpitë botuese që do ta marrin përsipër riskun e botimit dhe të shpërndarjes, apo si gjithmonë do të jetë vetë autori që duhet të preokupohet për foshnjën e vet? Çfarë librash do të lexojmë këtë vit? Çfarë kritike do të kemi? Janë disa nga pyetjet që na shtyjnë të mendojmë shumë para se ta harxhojmë kohën plot apo kot. Nuk e di nëse tek ne shkrimtarët tanë në shekullin e kaluar guxonin e vepronin si kolegët e tyre në botë që me të dalë libri, nuk prisnin dhe të veshur ndryshe, të kamufluar, vizitonin të gjitha libraritë, jo për qëllime letrare, për ndonjë prezantim apo takim, por të “përgjonin” komentet e lexuesve dhe sjelljet e tyre në lidhje me librin e ri. P.sh e merrinin dhe e shfletonin të gjithin apo lexonin ndonjë faqe hyrëse dhe më pas mblidhnin buzët apo në sytë e tyre shihej një lloj tërheqje nga ngjarja. Një lexues i papërtuar ka dy momente të rëndësishme kur del një libër i ri: shkon në librari që ta blejë, në rast se autori nuk është ndonjë miku i vet, dhe nuk qëndron  vetëm një çast me librin e ri në dorë. Ka të tjerë që edhe pse janë të rregullt, nuk e kanë mundësinë që t’i blejnë dhe do të presin derisa autori ta dhurojë në bibliotekën e qytetit. Një prej shoqërive më të mëdha në internet që lidhet me editorinë, Amazon, ka menduar që të ndryshojë taktikë: t’i fshijë të gjitha komentet positive që shpesh shkruajnë të afërtit apo miqtë e shkrimtarit. Tregu i blerjes së sendeve, nuk përjashtohen dhe librat, kanë një ligj të zbatueshëm nga blerësit: do flas dhe do shpreh mendimin për mallin që bleva. Por kur bëhet fjalë për një tjetër mall që shpesh nuk është konsum për të gjithë, si kultura, atëherë mund edhe të lindin debate deri në artikuj pro apo kundër, shkrime fyese dhe denigruese midis vetë autorëve. Të mësuar me komentet pafund në internet apo me lajme shpesh të pavërteta, na lind në mendje mosbesimi lidhur me vërtetësinë e tyre. Rregulli thotë se jo gjithçka që gjendet në rrjet është e vërtetë. Vërtetësia virtuale është vetëm e mundshme. Interneti është shndërruar në një mjet njohës absolut dhe më e keqja se e kemi ngatërruar lirinë me qënësinë falas, kur dihet fort mirë se liria na kushton lodhje dhe sakrifica dhe arrihet gjithmonë me revolucione – shprehet një autor Italian.

Lexuesi e ka të drejtën që ta thotë gjithmonë fjalën e vet, edhe pse herë jo profesionale dhe kompetente, por sepse një vepër që sapo lexoi i pëlqeu, sepse autori është një mik i tij, sepse në mishmashin e komenteve dhe kritikave duhet ta bashkojë edhe ai zërin e vet me të tjerët. Kohë e humbur kot. Sa prej nesh e bëjnë pyetjen : sa kohë më kushtoi leximi i këtij apo atij romani? A ia vlente e gjithë koha e shpenzuar? Këtë pyetje duhet ta bëjnë edhe shumë të ashtuquajtur shkrimtarë që me vend dhe pavend botojnë gjithëfarë librash, pa më të voglin kujdes për një korrektim, redaktim. Përvoja e këtyre viteve të fundit më ka bërë të mundur që të lexoj dhe redaktoj shumë syresh, port ë paktë janë ata që ndihmën e mirëpresin dhe e vlerësojnë, pasi u duket e panevojshme në “shkëlqimin e veprës” së vet që do t’i japë mundësin ëtë hyjë në elitën e penëtarëve kombëtarë. Shpërblimi gjithmonë vjen edhe nga lexuesi edhe nga tregu, aq më tepër në vendin tonë si për shkrimtarin ashtu dhe për botuesin nëse i referohemi hyrjes së artikullit. Të hapësh një libër është një akt besimi, pra të jesh në duart e dikujt pa e ditur se ku do të të çojë ngjarja dhe nëse më në fund koha do të jetë përdorur mirë – vazhdon autori Italian. Shumë bukur. Pra kur i hyjmë një libri që ta lexojmë, i hyjmë si një i verbër që kërkon pak dritë të panjohur në faqet e librit dhe këndvështrimet e tij në ballafaqim me tonat. Do të na duhet shumë pak kohë që të shohim dhe kuptojmë se libri na duhet apo nuk vlen fare. Apo më keq akoma na sjell dëme të pallogaritëshme në kostelacionin e letërsisë. Një libër nuk është vetëm një numër faqesh që duhen lexuar, por ka më pas një sërë vlerësimesh që duhen marrë parasysh, nga ato estetike e deri tek ato filozofike. Ky mendoj se është një vlerësim i drejtë për librat që botohen. Shkrimtari Italian vazhdon më tej duke thënë: Unë nuk flas kurrë keq për librat sepse mund ta privoj dikë nga mundësia që të zbulojë në histori diçka që unë nuk e kam ditur apo nuk e kam gjetur. Kufizohem me ndonjë këshillë për ata që më kanë dhuruar diçka për të lexuar. Ka libra që nuk janë shkruar për ne, sepse janë për të tjerët. Një lloj tolerance dhe diplomacie e shkrimtarit Italian që lë shteg edhe për ndonjë “gabim” të mundshëm apo edhe për ndonjë “inat” personal me kundërshtarin tënd, nëse ai e merriton vërtet që të jetë i tillë. Viti 2013 do të jetë i gjatë sa dhe të tjerët dhe po t’i përmbahemi shprehjes se do të rrojmë dhe shikojmë, do të presim përveç vlerësimeve dhe kritikat lidhur me botimet, gjithmonë nëse do të zgjohemi nga e keqja që ka mbi dy dekada që po na godet: mungesa e kritikës. Urimi im për të gjithë ata që lodhen seriozisht me veprat që shkruajnë është : Një vit të mbarë dhe një penë të fuqishme.

 

 

Filed Under: Featured Tagged With: Arjan Kallco, koha e mire, vit i mbare

NJOFTIM PËR TË PAME

January 4, 2013 by dgreca

NË FOTO: GANI (BAJRAM) HOXHA(12 shkurt 1955-19 Dhjetor 2012)

-Lindur në Savër (Lushnjë, në Kampin e Internimit)/

I ndjeri u varros me nderime në Tiranë me datën 22 Dhjetor 2012.

Vëllai i të ndjerit, Beslim Bajram Hoxha me Familje me mixhën Avdullah Tahir Hoxha, motrat Servete Mulosmanaj, Myrvete Kotaj, me vllazninë Hoxha, nipa e mbesa, hapin të pame për burra e gra me datën 6 Janar 2013 (Ditë e Dielë) prej orës 10 AM deri në Ora 5 PM në restorantin “ROZAFA”, në adresën :

621 Crescent Avenue, Bronx, NY 10458

TELEFONI I FAMILJES HOXHA: (718) 882-8467 dhe Cel(646) 318-7164

 

Filed Under: Featured Tagged With: Gani Hoxha, Noftim per te pame

Albanian American Success Stories, a new way to share and showcase Albanian achievements.

January 4, 2013 by Administrator

At the turn of the century for Albanians, we have a lot to celebrate and be proud of, especially Albanian Americans. We have come a long way and apart from the upheavals of where we come from, we have managed to adjust and succeed in almost every field of life here in the United States. It is time for us to showcase and share our achievements and successes with others. This was a starting point of Albanian American Success Stories, a new multimedia project designed to highlight the successes of Albanian Americans. The project is being spearheaded by Albanian Media Group, an ethnic marketing, advertising and public relations company in New York, the parent company of Albanian Yellow Pages, Albanian.com, AlbanianDeals.com and more. Albanian Media Group specializes in ethnic marketing, direct marketing, public relations and other areas of strategic marketing. Albanian Media Group has been serving the Albanian American Community for 18 years in promoting, advertising, and generating positive public images from the days of war torn Kosova to the dynamic evolving field of promoting ethnic marketing.

 

The Albanian Media Group has joined in partnership with Fadil Berisha Studio in NYC and American Councils for International Education and its Kosovo American Education Fund. Fadil Berisha, the Albanian American top fashion and celebrity photographer, who has a career that has spanned over three decades and continues to be a leader in the industry. Mr.Berisha, is the Exclusive photographer for ROLEX since 2007, he is also the Official Photographer of Miss Universe and Miss USA. He has become the Ambassador of the Albanians in the industry, and recognized for his work in documenting the devastation of the war in Kosova and in promoting Albanian beauty, tourism, culture and in supporting the careers of young artists. American Councils for International Education and their Kosovo American Education Fund is another important player in the project. They are a leader in international education, academic exchange, creating opportunities that prepare individuals and institutions for success in an increasingly interconnected world. American Councils manages the Kosova American Education Fund, to promote the economic development of Kosova through the education of its people.

 

The multimedia project will feature individuals, their stories and photos in a deluxe bound publication. Individuals will have their story filmed and made into a documentary and there will be an event to celebrate achievements through networking, sharing of success stories and more. Individuals can be nominated through the website  www.AlbanianSuccessStories.com and are reviewed and selected for inclusion by an Advisory Board.

 

“We are proud of the contributions and achievements Albanian Americans have made in the areas of art, entertainment, education, science, business, and government. Documenting the stories of successful Albanian Americans adds so much to the canvas of the American society and also encourages younger generations to follow these steps of success” says Vera Mjeku, Executive Director of the project.   “As we celebrate Albania’s 100th anniversary, it is important that we recognize these great contributions and tell our story of success.” adds renowned photographer, Fadil Berisha.

 

From a Noble prize winner Dr. Ferid Murad to successful entrepreneurs such as the Kolaj Brothers and Harry Bajraktari, to an American household name in film and entertainment industry such as Eliza Dushku, to human impact stories of helping kids with Autism and Cystic Fibrosis through the works of Shpresa Zhakli and Jeri Celaj, to Richard Lukaj, a visionary investment bank owner, to Beqir Gjoka who was deployed four times to Afganistan and Iraq, to the political representation of Joseph DioGuardi, Mark Gjonaj and Lisa Milicaj, to the successful designer runaways of Katerina Bocci, Ema Koja and Mirela Nurce, to Professor Laura Mersini’s achievements, to DC United soccer player Hamdi Salihi,  to the nightly Fox5 news reports of Lidia Curanaj, to the persistence of Gac Filipaj, a janitor, to get a Bachelor of Arts degree from one of America’s ivy league colleges, to the mirror trophy ball winner of Dancing with the Stars’s Tony Dovolani, to the groundbreaking appearances  in film and TV of Marsiela Lushaj and Alma Saraci, to the beautiful  cover magazine of top model Emina Cunmulaj, to Donal Leka’s  technology invention of the Glide OS and many, many more…,they all have one thing in common, they are Albanian American Success Stories. They are shaping and molding the face of the potential Albanian American Community, so we are proud of who we are and what we have achieved in the United States and be an inspiration to the future generations.  If you want to nominate someone or have questions about the project, please visit www.AlbanianSuccessStories.com or follow the project in Facebook at Albanian American Success Stories.

 

Filed Under: Featured

A unique partnership between Dartmouth and Kosovo pays dividends for students—and a fledgling democracy.

January 4, 2013 by Administrator

Trading Places

BY JUDITH HERTOG

“It was like a window opening up,” says Dafina Pruthi, Adv’10, about her 2002 visit to Dartmouth as a medical exchange student from Kosovo, the small, ethnically Albanian nation that was once part of Yugoslavia. “It gave us an opportunity to observe very high-quality medical care. It truly gave us hope we weren’t forgotten.” The Serbian occupation of Kosovo had ended just three years earlier, and Dartmouth Medical School had initiated an exchange program with the Pristina School of Medicine.

Since then, hundreds of students and faculty from Kosovo and Dartmouth have visited each other’s institutions. What started as a small exchange program to help medical students from an isolated, war-torn nation has blossomed into a multi-faceted relationship: Through student and faculty exchanges—among other programs—the Geisel School of Medicine has been a major influence in helping build Kosovo’s healthcare system and has succeeded in raising more than $4.5 million for the development of health programs in Kosovo. This fall Kosovo’s minister of health, psychiatrist Ferid Agani, visited Dartmouth to discuss with students and faculty ways to further expand these healthcare initiatives.

In 2011 Dartmouth signed a partnership agreement with the American University of Kosovo (AU Kosovo), which has led to a wealth of additional collaborations. These include Tuck support for a new M.B.A. program at AU Kosovo, a Shakespeare production in Kosovo by Andrew Garrod, professsor emeritus of education, a Dartmouth Hillel initiative to work with local Kosovar students to restore the Jewish cemetery in Pristina, and funding from the Dickey Center for two Dartmouth students to attend AU Kosovo’s annual summer program in peace-building, led by AU Kosovo faculty member Bill Wechsler ’78.

“If you read the newspapers in Kosovo, you realize that Dartmouth is becoming a well-known name,” says Ekrem Maloku, a Kosovar student who studied at Dartmouth in 2001 and who is now a postdoc in neuroscience at the Geisel School. Like Pruthi, Maloku had begun his medical studies in secret under Serbian occupation—after ethnically Albanian Kosovars, who make up 90 percent of Kosovo’s population, had been expelled from institutions of higher learning, and Kosovar faculty were teaching secretly in safe houses in Pristina. “It was difficult to study under such conditions,” recalls Maloku. “We were constantly afraid of being caught by the police.” Even when Kosovars regained control of their universities in 1999, conditions were far from ideal: The library of the Pristina School of Medicine held only a few outdated textbooks, and lectures were being held in rooms with broken windows.

For Maloku, it was not Dartmouth’s donations of textbooks and medical equipment that affected him the most, but its interactive pedagogic style—a dramatic change from the lectures offered in Pristina. “I saw students interacting with their professor in class. That was the biggest thing I learned,” says Maluko. “It was a great inspiration to see this.” It made him want to learn more, and inspired him to apply for a Ph.D. program in psychiatry at the University of Illinois in Chicago. He hopes to return to Kosovo to start his own research lab and promote the culture of learning and research that he first encountered at Dartmouth.

“For Kosovar students, having access to education is a rare privilege,” says Laurel Stavis, who coordinates Dartmouth’s partnership with AU Kosovo in her role as assistant provost for international initiatives. When she visited Kosovo in 2011 with then Provost Carol Folt, Stavis was moved by the idealism of a student who explained that she wanted to get a good education to “make my country better.” Stavis describes her own infatuation with Kosovo as “the Kosovo flu” and claims that it is rapidly infecting others at the College eager to visit the country because of its rich history and engaging people.

The Hanover-Kosovo connection began in 1999 as hundreds of thousands of Kosovars were fleeing to Macedonia and Albania to escape ethnic cleansing. Two retired faculty members of the Dartmouth Medical School traveled to the region as volunteers. James Strickler ’50, DMS’51, dean emeritus of Dartmouth Medical School, was touring refugee camps for the International Rescue Committee, while Dean Seibert, former associate dean for regional medical affairs, provided medical care to Kosovar refugees in Albania. Seibert still tears up when he recalls the horrors he witnessed in the refugee camp: families that had been separated, elderly and sick people who had walked across mountains to escape terror, and men who had been tortured in prison camps.

By coincidence, shortly after Strickler’s and Seibert’s return to Hanover, Joe O’Donnell, senior advising dean at Dartmouth Medical School, got a phone call from his friend Ed Cohen of the Blessing Way Foundation. Cohen had been watching news about the Kosovo refugee crisis and wanted to know if Dartmouth could channel a charitable contribution. Cohen’s donation of $150,000 initially funded a team of orthopedic surgeons and equipment to help treat injuries sustained by refugees returning to Kosovo.

Strickler, in turn, wanted to make sure that the relief efforts would not be limited to short-term emergency aid and decided the longest-lasting contribution to Kosovo would be to invest in the education of young people in the country, where 60 percent of the population is under 25. With the administrative support of John Baldwin, then dean of DMS—and with financial support from James Lawrence ’60—the exchange program with the Pristina School of Medicine was established.

One of the faculty exchanges was designed to reform primary health services in Kosovo by applying an innovative approach developed at the Dartmouth Institute for Health Policy and Clinical Practice. After observing that Kosovo suffered the highest infant-mortality rate in Europe, Strickler initiated a program to improve antenatal and neonatal care, supported by the Global Development Alliance that brought together Dartmouth, the financial consulting firm Webber Associates, and AmeriCares, a private nonprofit run by Curtis Welling ’71, Tu’77. With Strickler’s leadership, the program has evolved into a Kosovo-based nonprofit, the Foundation for Healthy Mothers and Babies.

In March 2012 Kosovo president Atifete Jahjaga visited Dartmouth to present Strickler with the Humanitarian Medal of Mother Teresa.

Folt, now Dartmouth’s interim president, is personally connected to the region through her mother’s Albanian family. She foresees opportunities for additional projects in Kosovo, such as collaboration with President Jahjaga to promote women’s leadership and further academic exchanges. She sees the relationship with Kosovo as a “two-way learning experience” and emphasizes that for Dartmouth students and faculty this is a rare chance to observe firsthand the development of an emerging democracy.

“Dartmouth has played an enormous role in the rebuilding of the health sector in Kosovo,” says Ilirjane “Lili” Bajraktari, Adv’14, the second medical exchange student from Kosovo to arrive at Dartmouth for a two-month summer term in 2000 and now a member of the foundation’s board. She is also enrolled in Dartmouth’s master of healthcare delivery science program.

“My generation was basically hermetically isolated during the occupation,” Bajraktari says. Her term at Dartmouth connected her to the larger world of medicine and showed her what the role of healthcare professionals can be in society, she adds.

Dartmouth has also inspired Kosovar students such as Gent Salihu ’11 to pursue careers outside healthcare. Salihu applied to Dartmouth unaware of the relationship between the College and his country. A government major, he was hired as an advisor to Jahjaga upon his graduation and assigned the task of helping create a council to tackle corruption in the public sector. He is now pursuing graduate studies at Oxford.

Fjolle Metag, the first AU Kosovo student to attend Dartmouth on a student exchange, during the summer of 2012, is focused on education. “Kosovo needs a better system,” she says. “To establish a democratic country it takes a culture in which people understand the concepts of democracy.”

Metag first dreamed of attending Dartmouth when she was in high school, reading about the College on the Internet. When Stavis visited AU Kosovo in the fall of 2011, Metag approached her to ask about opportunities for an exchange visit. When Metag was allowed to enroll in two government courses, she packed a copy of the Kosovo constitution—and an endearing supply of idealism. She recounts her fellow students questioning why it would be in the interest of the United States to donate to developing countries. “Guys,” she responded, “you have no idea how much the people in Kosovo love America.” She realizes that Kosovo still has a long way to go, but says her experience at Dartmouth has taught her that nothing is impossible. “I thought I would never be a part of Dartmouth…but here I am,” she says with a bright smile. “It’ll be the same for Kosovo: Dreams do come true.”

Judith Hertog is a regular contributor to DAM. She lives in Norwich, Vermont.

 

http://dartmouthalumnimagazine.com/trading-places/

 


Filed Under: Featured, Interviste Tagged With: american university kosovo, auk, dartmouth, dartmouth medical school, exchange program, judith her tog, kosovo medical students

  • « Previous Page
  • 1
  • …
  • 892
  • 893
  • 894
  • 895
  • 896
  • …
  • 900
  • Next Page »

Artikujt e fundit

  • NDJESHMËRIA SI STRUKTURË – NGA PËRKORËSIA TE THELLËSIA
  • Si Fan Noli i takoi presidentët Wilson the T. Roosevelt për çështjen shqiptare
  • TRIDIMENSIONALJA NË KRIJIMTARINË E PREҪ ZOGAJT
  • Kosova dhe NATO: Një hap strategjik për stabilitet, siguri dhe legjitimitet ndërkombëtar
  • MEGASPEKTAKLI MË I MADH ARTISTIK PAS LUFTËS GJENOCIDIALE NË KOSOVË!
  • Veprimtaria atdhetare e Isa Boletinit në shërbim të çështjes kombëtare
  • FLAMURI I SKËNDERBEUT
  • Këngët e dasmës dhe rituali i tyre te “Bleta shqiptare” e Thimi Mitkos
  • Trashëgimia shqiptare meriton më shumë se sa emërtimet simbolike të rrugëve në New York
  • “Unbreakable and other short stories”
  • ÇËSHTJA SHQIPTARE NË MAQEDONINË E VERIUT NUK TRAJTOHET SI PARTNERITET KONSTITUIV, POR SI PROBLEM PËR T’U ADMINISTRUAR
  • Dr. Evia Nano hosts Albanian American author, Dearta Logu Fusaro
  • DR IBRAHIM RUGOVA – PRESIDENTI I PARË HISTORIK I DARDANISË
  • Krijohet Albanian American Gastrointestinal Association (AAGA)
  • Prof. Rifat Latifi zgjidhet drejtor i Qendrës për Kërkime, Simulime dhe Trajnime të Avancuara Kirurgjike dhe Mjekësore të Kosovës (QKSTK) në Universitetin e Prishtinës

Kategoritë

Arkiv

Tags

albano kolonjari alfons Grishaj Anton Cefa arben llalla asllan Bushati Astrit Lulushi Aurenc Bebja Behlul Jashari Beqir Sina dalip greca Elida Buçpapaj Elmi Berisha Enver Bytyci Ermira Babamusta Eugjen Merlika Fahri Xharra Frank shkreli Fritz radovani Gezim Llojdia Ilir Levonja Interviste Keze Kozeta Zylo Kolec Traboini kosova Kosove Marjana Bulku Murat Gecaj nderroi jete ne Kosove Nene Tereza presidenti Nishani Rafaela Prifti Rafael Floqi Raimonda Moisiu Ramiz Lushaj reshat kripa Sadik Elshani SHBA Shefqet Kercelli shqiperia shqiptaret Sokol Paja Thaci Vatra Visar Zhiti

Log in

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Cookie settingsACCEPT
Privacy & Cookies Policy

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT