---

---

Nga Aurenc Bebja*, Francë – 16 Korrik 2024

“La Stampa” ka botuar, të premten e 26 majit 1989, në faqen n°3, intervistën ekskluzive me Ismail Kadarenë në Milano rreth librit të tij të ri ”Kush e solli Doruntinën?”, të cilën, Aurenc Bebja, nëpërmjet blogut të tij “Dars (Klos), Mat – Albania”, e ka sjellë për publikun shqiptar :

Takimi në Milano me shkrimtarin Ismail Kadare rreth librit të ri

Fati shqiptar në një thriller

Milano — “Ju italianët flisni më shumë për Mozambikun se sa për Shqipërinë”. Shkrimtari shqiptar Ismail Kadare nuk tregon as habi dhe as qortim “Përkundrazi, ju jeni popullor te ne. Ne e duam artin, letërsinë dhe kinemanë tuaj. Ne e njohim muzikën tuaj, përfshirë atë të Festivalit të Sanremos”.

Kadareja e di se shumë italianë nuk e kanë parë kurrë vendin e tij, madje as në fotografi. Shqipëria këtu duket e largët, ekzotike, Kadare duhet ta dijë se edhe Shqipëria ka njëfarë përgjegjësie në këtë gjendje. Gjithçka e izoluar, e mbyllur. Ky është të paktën imazhi konvencional. “Saktësisht, konvencional. Ne nga ana tjetër jemi normalë. Sigurisht që shkëputëm marrëdhëniet me BRSS-në 30 vjet më parë. Nuk kemi ende marrëdhënie diplomatike. Por ne kemi marrëdhënie të mira me vendet e tjera”. Me vendet e Evropës Lindore, Perëndimore apo vetëm Evropës? “Evropën dhe kaq”.

Kadare flet për tokën (vendin) e tij të panjohur në Itali dhe peizazhet në jetën e tij. Detin e bukur. Dhe shtëpia e madhe në Gjirokastër ku ka jetuar kur ishte fëmijë : “Për mua ishte një shtëpi e madhe, me dhoma të mëdha dhe plot mistere. Ndoshta që atëherë, në ato hapësira pa kufi, lindi pasioni im për paqartësinë (ambiguitetin – dykuptimësinë). Librat e mi kanë një erë historie dhe legjendash, imagjinate të mundshme”. Ashtu si ky roman, që ndodhet tani në libraritë tona : Kush e solli Doruntinën? (Longanesi).

“E kam shkruar dhjetë vjet më parë, duke u nisur nga një legjendë mesjetare”. Një vajzë, Doruntina, po martohej në një fshat të largët, trembëdhjetë ditë më këmbë. Nëna e saj jep pëlqimin sepse një nga nëntë djemtë e saj, Kostandini, i premton : “Mos u shqetëso, do të ta sjell në shtëpi sapo të të marrë malli për të”. Në vend të kësaj, Kostandini vdes dhe të gjithë vëllezërit e tij vdesin. Doruntina nuk di më asgjë për familjen e saj dhe as në shtëpinë e vjetër nuk ka më ndonjë lajm. Nëna plakë mbi varrin e Kostandinit thotë këto fjalë : “Tani që jam plotësisht e vetmuar në botë, meqë nuk e ke mbajtur premtimin tënd, dheu mos të të përthithë kurrë”.

Një natë trokasin në derën e nënës së vjetër. Është Doruntina. “Kush të solli?” “Kostandini”, “Por ai vdiq tre vite më parë”. Dy gratë i nënshtrohen misterit. Fillojnë hetimet. Kapiten Stresi rindërton disa faza të atij udhëtimi të kthimit, të cilin Doruntina çuditërisht dukej se e kishte realizuar vetëm në atë kohë, në kujtimin e “një nate të pafundme, mes mijëra yjeve që vraponin në tufa nëpër qiell”.  Dhe gjatë rrugës, mbi një kalë të vetëm, ajo vuri re disa herë se “flokët e burrit nuk ishin vetëm të mbuluara me pluhur, por edhe me baltë të sapotharë dhe se trupi i tij lëshonte një erë dheu të lagur”.

Kush ishte ky kalorës? A kishte lëvizur vërtet Kostandini gurin e varrit dhe kishte shkuar të merrte motrën e tij? Apo ishte një mashtrues? Po sikur Doruntina t’i kishte sajuar të gjitha? Në fund, kapiten Stresi zhvillon teorinë e tij mbi “besën”, fjalën që i ka dhënë nënës Kostandini në jetë. Çfarë rëndësie ka nëse ishte apo jo vetë Kostandini që e solli Doruntinën? Gjithsesi ishte ai, Kostandini. Ajo që duhet të bie në sy është respektimi i përbashkët i një ligji që nuk është shkruar në zemrat e të gjithëve. Aty ku një nuk arrin, mbërrijnë të tjerët. Nuk ka më bindje individuale ndaj një ligji të jashtëm, jo më gjykata dhe altarë të ndryshueshëm dhe grindavecë. Shqipëria, e vogël dhe gjithmonë në rrezik Shqipëria, gati e “kapur në ves”, dje si sot, “mes dy botëve, Perëndimit dhe Lindjes”, sheh lindjen e një njeriu të ri në “petkun transparent”, që di të përshtatet me ligjet “të qenësishme në vetë njeriun, të paprekshme dhe të padukshme”. Falë kësaj “besës”, besnikërisë fitimtare ndaj ligjeve më të fshehta e të vërteta, Shqipëria do të mund të dalë e padëmtuar nga vorbulla mes dy botëve të Perëndimit dhe Lindjes.

Ismail Kadare nuk insiston shumë në këtë vizion të heroizmit individual dhe shoqëror. Rrëfimi i tij është para së gjithash një thriller i lehtë dhe mahnitës. Dhe atëherë ndoshta Kadare e konsideron këtë vizion si të vjetëruar. Ai tashmë është shprehur se për të sot Shqipëria është “normale”. Nga ana tjetër, secili roman i tij lindi nga takimi i momenteve të ashpra historiko-politike dhe shpikjes (imagjinatës) së lirë. Ashtu si “Gjenerali i ushtrisë së vdekur” (Longanesi), ku një gjeneral italian kthehet në Shqipëri njëzet vjet pas konfliktit, në kërkim të trupave të ushtarëve të tij për t’i sjellë përsëri në atdhe. Ashtu si “Daullet e shiut” (përsëri Longanesi), një afresk i fuqishëm i rrethimit turk të shekullit të pesëmbëdhjetë në Shqipëri, një metaforë për lakun bashkëkohor sovjetik. Gjithashtu tema mbizotëruese në “Muzgu i perëndive të stepës” (Sei).

Tani është çështja e Kosovës, e diskutueshme mes serbëve dhe shqiptarëve. Ismail Kadare thotë : “Ne shqiptarët e Shqipërisë jemi tre milionë. Dy milionë shqiptarë të tjerë jetojnë jashtë Shqipërisë. Kryesisht në Kosovë. Kjo është e gjitha. Megjithatë, ne duhet të shkojmë drejt një ure miqësie në Ballkan. Nëse dikush më pas sugjeron se Kosova është e trazuar sepse atje po mbërrijnë petrodollarët islamikë, kjo është marrëzi, thjesht marrëzi”.

Kadare në Milano merr pjesë në “Takimin e parë me intelektualë nga jugu i Mesdheut”, promovuar nga Arci Nova. Ai është 53 vjeç. Jeton me paratë që i fiton nga shitja e librave jashtë shtetit. Ndër shkrimtarët bashkëkohorë italianë ai preferon Sciascia-n. Ai jeton në Tiranë me gruan dhe dy vajzat në një apartament pa dhomat e mëdha të fëmijërisë. “Por dritaret kanë pamje nga parku pranë sheshit Skënderbe, heroi kombëtar i Shqipërisë.”

Claudio Altarocca

Fondacioni “Hasan Prishtina” i përfaqësuar nga Drejtori z. Mehmet Prishtina se bashku me përfaqësuesin e familjes se Heroit Kombëtar Azem Galica, stërnipin z. Qamil Sahit, z. Gazmend Boletini – stërnip i Heroit Isa Boletini dhe stërnipin e Shaban Polluzhes z. Xhavit Kastrati, e këtu kishte ardhur enkas nga Kanadaja z. Rexhep Musli Dervina me vajzën e tij Vjollca Dervina. Vlen të theksohet se Musli Dervina ishte djali i birësuar i Hasan Prishtinës dhe familja e Ajet Dervines dhe Dervinajt ishin te lidhur ngushtë me Hasan Prishtinën. Të gjithë bashkë bënë homazhe tek varri i Shote Galicës në Krujë – Shqipëri, ku dhe vendosen lule të freskëta me rastin e shënimit të 100 vjetorit jubilar të vrasjes së Heroit kombëtar Azem Galica. Për homazhe kishte ardhur edhe Kryetari i Vushtrrisë z. Ferit Idrizi, i shoqëruar nga një delegacion prej 10 zyrtaresh të kësaj komune. Përfaqësues të familjeve të heronjve kombëtar, vizituan edhe varrezat e dëshmorëve në Krujën e Skënderbeut, ku morën disa gurë për ti vendosur ditën e nesërme në varrin e Azem Galicës, me rastin e shënimit të 100 vjetorit të vrasjes se tij. Ky delegacion beri homazhe edhe të varri i Elma Omer Prishtinës, mbesës së Heroit Kombëtare Hasan Prishtina si dhe vizitoj shtatoren e Kryeministrit të VIII-të të Shqipërisë, Heroit Kombëtar Hasan Prishtina në Tiranë ku vendosen buqeta me lule. Delegacioni nga Kosova për homazh në varrezat e Tufinës u shoqërua edhe nga veprimtari i çështjes kombëtare, historiani dhe filatelisti me renome ndërkombëtare i cili kohëve te fundit u bë i zëshëm me reagimet e tij në mediat vendore dhe ato ndërkombëtare, duke protestuar kundër heqjes së emrit Hasan Prishtina nga Universiteti i Prishtinës “Hasan Prishtina” qe u votua me 11.07.2024 nga Kuvendi i Republikës së Kosovës.

E veçanta e veprimtarisë kombëtare të Azem Galices në kontributin e tij në çështjen kombëtare ishte edhe fakti se ai u emërua Komandat i Krahut Ushtarak nga Hasan Prishtina në kuadër te Komitetit Mbrojtja Kombëtare e Kosovës me seli në Shkodër. Azem Bejt Galica gjithmonë pas marrjes së urdhërave me shkrim nga Hasan Prishtina, thoshe “Urdhri i Hasan Prishtinës nuk diskutohet- zbatohet!

Lavdi jetës dhe veprës se Heroit Kombëtar Azem Galica dhe të gjithë heronjve të kombit shqiptar!

Analizë nga Rafael Floqi 

Biden duket se në samitin e NATO-s pohon se ai është ende në detyrën e presidentit Presidenti amerikan Joe Biden dhe homologët e tij perëndimorë po shënojnë 75-vjetorin e NATO-s. Samiti po zhvillohet pikërisht në kohën kur Rusia po kryen ofensivën e saj të fundit në Ukrainë dhe forca politike e aleancës po testohet në disa fronte. Udhëheqësit e NATO-s të mbledhur në Uashington duke filluar të martën, planifikojnë të mbështesin mbështetjen transatlantike për Ukrainën në betejën e saj kundër Rusisë. Por për presidentin mikpritës Joe Biden, samiti është bërë po aq për të demonstruar se ai është i aftë të përmbushë kërkesat rënduese të presidencës edhe për katër vjet të tjera. 

Takimi i NATO-s , një Joe- show

Krerët e shteteve nga Evropa dhe Amerika e Veriut po përballen me perspektivën e kthimit të skeptikut të NATO-s, Donald Trump, teksa Biden përpiqet të shpëtojë fushatën e tij të rizgjedhjes, e cila ka qenë në një kthesë pas një debati të frikshëm të 27 qershorit kundër Trump-it. Presidenti tha se puna e tij në samitin, ku NATO feston 75 vjetorin, do të ishte një mënyrë e mirë për të gjykuar aftësinë e tij të vazhdueshme për ta bërë këtë punë. Ai tregoi mbi punën e tij për të mbledhur anëtarët e NATO-s në përgjigjen e saj të ashpër ndaj pushtimit rus të Ukrainës si një shembull kryesor i udhëheqjes së tij të qëndrueshme, dhe ndër arsyet që ai meriton edhe katër vjet të tjerë në Shtëpinë e Bardhë. 

“Aleatët tanë po kërkojnë udhëheqjen e SHBA-së”, tha Biden në një intervistë për MSNBC të hënën. “Kush tjetër mendoni se mund të hyjë këtu dhe ta bëjë këtë? Unë e zgjerova NATO-n. Unë e forcova NATO-n. U sigurova që ne jemi në një pozicion ku kemi një koalicion të … kombeve në mbarë botën për t’u marrë me Kinën, me Rusinë, me gjithçka që po ndodh në botë. Ne po bëjmë përparim të vërtetë.” 

Të frikësosh me imazhin e gogolit “Trump”

Imazhi që senatorët kryesorë të arrijnë marrëveshje për nivelet e shpenzimeve për vitin e ardhshëm, duke krijuar përplasje me Dhomën e Përfaqësuesve Imazhi Trump kthehet në gjurmët e fushatës me afatin e VP-së që po afrohet mes thirrjeve që Biden të tërhiqet 

Biden thotë se nuk do të tërhiqet. Por nëse e bën, ja pse Harris është favoriti për ta zëvendësuar atë Biden po përpiqet të bindë votuesit dhe donatorët se ai është ende në detyrë. Ai e ka bërë çështjen e tij në gjurmët e fushatës, në një letër sfiduese drejtuar ligjvënësve demokratë dhe gjatë intervistave miqësore në media gjatë disa ditëve të fundit. Megjithatë, ai përballet me skepticizëm nga disa aleatë të vjetër. Gjashtë anëtarë demokratë të Dhomës së Përfaqësuesve i kanë bërë thirrje publikisht Bidenit të largohet nga fushata e tij; ligjvënës të tjerë në biseda private i kanë kërkuar atij të largohet dhe disa donatorë të profilit të lartë kanë ngritur shqetësime për qëndrueshmërinë e tij në garën kundër Trump dhe kjo do të jetë një provë për Presidentin Biden. 

Shtëpia e Bardhë shpreson t’u tregojë demokratëve të lëkundur se Biden ka ende atë që duhet gjatë asaj që pritet të jetë disa ditë të ngarkuara me takime zyrtare të nivelit të lartë, biseda mënjanë me liderët, darka dhe pritje të gjata diplomatike dhe një konferencë shtypi në fund të samitit. Disa zyrtarë të lartë të administratës që folën në kushte anonimiteti për të diskutuar bisedat e brendshme thonë se presidenti shfaq një zotërim të fortë të çështjeve më të gjera – pushtimi i Rusisë në Ukrainë, kërcënimi i paraqitur nga Kina – por për veprimet specifike dhe në rritje që vendet ose grupet mund të ndërmarrin porsa i përket këtyre konflikteve, Biden është shfaqur në rastin më të keq ndonjëherë i hutuar ose nuk është dukur se ka një njohuri të mprehta se si t’i trajtojë ato. 

Krizë besimi mbi gjendjen mendore të Biden-it

Sidoqoftë, zyrtarët thonë se nuk ka – të paktën jo ende – një krizë besimi mbi gjendjen e përgjithshme mendore të Bidenit. Kancelari gjerman Olaf Scholz u tha gazetarëve të martën përpara se të nisej nga Berlini për samitin se ai nuk kishte ndonjë shqetësim për shëndetin e Biden. “Nga shumë biseda që kam pasur me presidentin amerikan, e di se ai e ka përgatitur këtë samit shumë mirë dhe shumë saktë së bashku me ne”, tha Scholz. Imazhi 09 korrik 2024, Brandenburg, Sch’nefeld: Kancelari Federal Olaf Scholz (SPD) bën një deklaratë përpara se të niset për samitin e NATO-s në Uashington në Aeroportin BER. 

Samiti do t’i japë Biden mundësinë e tij të parë për t’u takuar ballë për ballë me kryeministrin e ri britanik Keir Starmer. Biden e telefonoi Starmerin javën e kaluar për ta uruar për fitoren e tij dhe planifikon ta presë të mërkurën për bisedime në Shtëpinë e Bardhë. Udhëheqësi i Partisë Laburiste nuk kishte asnjë shqetësim për mprehtësinë mendore të Biden gjatë bisedës së tyre telefonike, sipas një zëdhënësi të kryeministrit i cili foli në kushte anonimiteti për të diskutuar mbi thirrjen private.

Kreu i Partisë së Ligës kundër emigrantëve të Italisë, zëvendëskryeministri Matteo Salvini, ofroi se “gjendja shëndetësore e Biden nuk më duket shumë e mirë”. “Të jesh i shëndetshëm për kreun e SHBA-së më duket shumë i rëndësishëm”, shtoi Salvini, një anëtar i vogël i qeverisë së krahut të djathtë të kryeministrit Giorgia Meloni.

Mbledhja e liderëve nga 32 vendet e NATO-s — plus partnerët e Paqësorit, Australia, Japonia, Zelanda e Re dhe Koreja e Jugut, si dhe Ukraina — pritet të jetë një nga paraqitjet e fundit të Biden në një forum ndërkombëtar përpara ditës së zgjedhjeve dhe përpara javës së ardhshme të 

Konventës Kombëtare Republikane në Milwaukee

E gjitha për 2 përqind

Biden ka kërkuar të nxjerrë në pah angazhimin e tij ndaj aleancës, ndërkohë që u ka bërë votuesve argumentin se Trump do t’i kthente shpinën NATO-s nëse do të kthehej në Shtëpinë e Bardhë.

Trump ka kritikuar në mënyrë të përsëritur anëtarët e tjerë të NATO-s të cilët nuk arritën të përmbushin një objektiv të rënë dakord për të shpenzuar të paktën 2% të prodhimit të brendshëm bruto për mbrojtjen. Ankthi evropian u rrit në shkurt kur Trump paralajmëroi aleatët e NATO-s në një fjalim të fushatës se ai “do të inkurajonte” rusët “të bënin çfarëdo dreqin që duan” ndaj vendeve që nuk i përmbushin qëllimet e shpenzimeve të mbrojtjes, nëse ai kthehet në Shtëpinë e Bardhë.

Trump ka kritikuar Biden për sigurimin e një “rrjedhjeje të pafund të thesarit amerikan” në Ukrainë. Republikani kohët e fundit është shprehur i hapur për huadhënien e parave dhe ka thënë se pavarësia e Ukrainës është e rëndësishme për Shtetet e Bashkuara.

NATO dhe Ukraina 

Ndihmësit e Biden janë tërhequr, duke vënë në dukje njoftimin e NATO-s muajin e kaluar se 23 nga 32 vendet anëtare po arrijnë objektivin e shpenzimeve të mbrojtjes të aleancës këtë vit. Nëntë vende anëtare po përmbushnin qëllimin kur Biden mori detyrën në 2021.

Biden gjithashtu ka marrë meritën për zgjerimin e NATO-s. Si Finlanda ashtu edhe Suedia janë bashkuar pas pushtimit rus të Ukrainës në shkurt të vitit 2022.

“Kjo nuk është rastësisht,” tha zëdhënësi i Sigurisë Kombëtare të Shtëpisë së Bardhë, John Kirby. “Kjo është për shkak të lidershipit. Kjo për shkak të një administrimi të vazhdueshëm të aleancës dhe partneriteteve të tjera në mbarë botën. Të dhënat e presidentit flasin vetë.”

NATO pritet të shpallë detajet e rrugës së Ukrainës drejt anëtarësimit në aleancë gjatë samitit. NATO, e cila është ndërtuar rreth marrëveshjes themelore se një sulm ndaj një anëtari është një sulm ndaj të gjithë anëtarëve, ka pohuar se nuk do ta sjellë Ukrainën në vathë derisa të përfundojë konflikti me Rusinë.

Kirby tha se udhëheqësit do të diskutojnë gjithashtu përpjekjet për të krijuar një qendër koordinimi në Gjermani për të ndihmuar në trajnimin, pajisjen dhe koordinimin e logjistikës për forcat e Ukrainës për pranimin e saj të pritshëm eventual në NATO.

SHBA dhe aleatët planifikojnë të zbulojnë hapat gjatë samitit për të forcuar mbrojtjen ajrore dhe aftësitë ushtarake të Ukrainës për ta ndihmuar atë të pengojë agresionin rus, tha Kirby.

Sa i përket shëndetit të Bidenit, Ian Brzezinski, një bashkëpunëtor i lartë në institutin e mendimit në Uashington, Këshilli Atlantik, tha se ai duhet të përdorë samitin për të “ndryshuar ndjeshëm përshtypjen” që ai la me performancën e tij të dobët të debatit.

Panik në Shtëpinë e Bardhë 

Performanca e tmerrshme e Presidentit Joe Biden në debatin presidencial të 27 qershorit ka ngritur shqetësime për moshën, shëndetin dhe aftësinë e tij për të udhëhequr qeverinë federale. Zyrtarët e administratës kanë fajësuar përgjigjet e tij të ngatërruara dhe ndonjëherë të padeshifrueshme në debatin me republikanin Donald Trump për një ftohje, jet lag dhe përgatitje të dobët në Camp David. 

Por në moshën 81-vjeçare, Biden ka zbuluar se shëndeti i tij është një çështje kyçe për shumë votues që shkojnë në zgjedhjet e nëntorit. Dr. Kevin O’Connor, mjeku i Bidenit, dha komentin e tij të parë që nga debati të hënën vonë, pasi sekretarja e shtypit e Shtëpisë së Bardhë, Karine Jean-Pierre u përpoq të adresonte pyetjet në lidhje me shëndetin e presidentit në konferencën e lajmeve të së hënës. Demokratët kanë qenë në gjendje të plotë paniku për kandidaturën e Presidentit Biden dhe aftësinë për të mposhtur Donald Trumpin qysh nga performanca e zymtë e debatit të Bidenit javën e kaluar. 

A qe vetëm një natë e keqe?  

Në një përpjekje për të shuar këtë shqetësim, Biden u ul për një intervistë televizive me George Stephanopoulos të ABC të premten mbrëma. 

Biden mund të ketë qetësuar disa nerva mes disa aleatëve politikë të tij me atë intervistë, por ai nuk tregoi lehtësinë dhe koherencën që demokratët do të donin të shihnin. Mendimet e tij ishin, nganjëherë, të shpërndara dhe më pak se të qarta.

“Sapo pata një natë të keqe”, tha Biden për debatin. “Nuk e di pse.”

Demokratët nga i gjithë vendi po peshojnë nëse presidenti Joe Biden duhet të mbetet kandidati i partisë për president.

Ai tha se kishte qenë duke udhëtuar javët e mëparshme, kishte një të ftohtë, madje ishte testuar dhe për COVID.

A do ta blejnë këtë zyrtarët demokratë dhe më e rëndësishmja, a janë të bindur votuesit të besojnë se ai do të jetë edhe për katër vjet në detyrë? Biden këmbëngul se ai është i gatshëm për këtë detyrë, por mosha e tij po tregon qartë edhe më shumë se sa ka treguar në vitin e kaluar ose më shumë – dhe pikërisht në kohën e gabuar. Duke hyrë në debat, steka e pritshmërive ishte shumë e ulët. Gjithçka që Biden duhej të bënte për ta sqaruar, ishte të tregonte pak energji dhe vetëm energji. Ai nuk e bëri atë. Dhe tani steka është ngritur. Çdo paraqitje publike, fjalim dhe debat (nëse ka edhe një tjetër) do të zmadhohet.

Biden kokëfortësi presidenciale 

Biden përsëriti përsëri se ai nuk do të dalë nga gara, dhe madje shkoi aq larg sa të pretendonte se në thelb askush tjetër nuk mund ta bënte punën aq mirë sa po e bën ai për të qenë një kandidat më i mirë kundër Trumpit. 

Biden minimizoi pyetjet në lidhje me pozicionin e tij politik, dyshimet për aftësinë e tij për të udhëhequr ose për të mposhtur Trump. “E kam parë nga shtypi.” “Unë nuk mendoj se shumica dërrmuese janë atje.” “Unë nuk besoj se ky është vlerësimi im i miratimit.”

Biden sfidues tha se “vetëm Zoti i Plotfuqishëm” mund ta bindë atë të largohet nga gara e vitit 2024

Ai po shmangte dhe racionalizonte dobësitë e tij, por të kuptosh pse Biden nuk është larguar mënjanë është të kuptosh politikën e tij dhe thelbin e asaj se kush është ai si person. Ai është përballur me një mori sfidash personalisht dhe politikisht, dhe ato pengesa kanë përcaktuar se kush është ai. Biden është mësuar që njerëzit t’i thonë se ai nuk mund ose nuk duhet të bëjë diçka dhe ai beson se kundërshtarët kanë qenë prej kohësh gabim.

Sigurisht, ato pengesa janë të gjitha shumë të ndryshme nga ajo me të cilën ai përballet aktualisht, sepse siç historiani Douglas Brinkley tha dikur për ish-presidentin George W. Bush: “Kokëfortësia është një cilësi pozitive e udhëheqjes presidenciale – nëse keni të drejtë, për atë që jeni kokëfortë”. 

E njëjta gjë mund të thuhet edhe për Biden-in apo ndonjë president, për këtë çështje.

Joe must go !

Vetëm “Zoti i Plotfuqishëm” mund ta detyronte Biden-in nga gara – ose ndoshta aleatët e tij më të afërt në udhëheqjen demokratike.

“Nëse Zoti i Plotfuqishëm do të zbriste dhe do të thoshte, “Xho, dil nga gara”, unë do të dilja nga gara,” tha Biden. “Po Zoti i Plotfuqishëm nuk zbret.”

Po, nuk ka gjasa që të ndodhë një ardhje e dytë për t’i thënë Bidenit të braktisë pozicionin, por Biden duket se e ka lënë derën paksa të hapur për të dalë, nëse aleatët e tij kryesorë të Kongresit ia kërkojnë  këtë, përkatësisht lideri i pakicës në Dhomën e Përfaqësuesve Hakeem Jeffries, ish-kryetarja e Dhomës së Përfaqësuesve Nancy Pelosi. Rep. Jim Clyburn dhe udhëheqësi i Senatit Chuck Schumer.  Por ata në takimin me donatorët theksuam pas takimit se ata e mbështesin Bidenin. Për të qenë të qartë, askush nuk e ka bërë thirrje që ai të braktisë, megjithëse Pelosi ndryshoi melodinë e saj dhe tha se është një pyetje legjitime të pyesësh nëse performanca e Biden ishte një “episod” apo një “kusht”.

“Nëse aleatët tuaj, miqtë dhe mbështetësit tuaj në Partinë Demokratike në Dhomën e Përfaqësuesve dhe Senatin ju thonë në mënyrë të besueshme se ata janë të shqetësuar se ju do të humbni Dhomën dhe Senatin nëse qëndroni brenda, çfarë do të bëni? ?” Stephanopoulos e pyeti Biden-in.

“Unë nuk do t’i përgjigjem kësaj pyetjeje,” tha Biden. “Kjo nuk do të ndodhë.”

Pra, në perspektivë, duket se e ardhmja e Bidenit në këtë garë, nuk është vetëm e tij.

Artefakte Histori: – 415 vite me parë

Nga: Jaho Brahaj

Vula është me Shqiponjen Dykrenare ku ruhet pothuajse e njejtë forma grafike e shqiponjes se vulës se Gjergj Kastrioti Skenderbeu, ka disa shenja shtesë.

Letra në fjalë është hartuar nga Krenet (Kreret) Shqiptar në Kabash, Pukë, 26 mars 1609 dhe i drejtohet Mbretit Filip të Spanjës. Me ane të kësaj letre paraqesin (kreret) ipeshkvin Nikoll Mekajshi si përfaqësues e si Ambasador.

Letra në emër të Krerëve është shkruar dhe vulosur nga Dom Pjeter Zeza, Abat ne Shen Pal, Kabash.

Pjeter Zeza ishte pinjoll i Derës se lashtë fisnike Zeza me titullin Sevast dikur, dhe nga kjo dere ka shume bije që mbanin titullin Abat të ketij manastiri i cili ne dokumente te shekujve me pare vertetohet se nga kjo Abaci jane shuguruar edhe prifterinje, sepse kjo abaci me titullin “Abaci e Mitruar”, pra kishte shkolle teologjike (prifterore).

Per kete vule se pari eshte shkruar ne Revistën Leka, dhe nga dokumentet e hulumtuara ne vazhdimsi i dihet edhe punishtja ku u punu (formesu).

– Eshte Vula me te cilën u vulosen para kesaj date, me 15 shkurt 1602 Aktet e Kuvendit te Dukagjinit nga Kreret, ku ne emer te Zadrimes dhe Lezhës ka firmosur Teta (Shtjefen) Zeza po i kesaj dere nga ështe dhe Pal Zeza Abat – dhe njëkohësisht Sekretar për çështjet që vendosnin Krerët Shqiptarë.

Në Arkivin e Vatikanit ruhet gjurma e saj e vulosur në dyll, sipas praktikave të asaj kohe.

Për këtë vulë kemi shkruar edhe më parë, por në vazhdimësi do shkruajmë, për përshkrimin e saj dhe për disa Akt-kredenciale që janë vulosur me të.

See insights and ads

Create Ad

All reactions:

66

Nga Lutfi Brami, veprimtar i shoqatës “Bijtë e shqipes

Godina e vjetër me kujtime të mëdha

Mbresa nga takimi i fundit në godinën e vjetër të shoqatës “Bijtë e shqipes”

U mblodhëm sot më 3 korrik 2024, si çdo të mërkurë, te Godina e vjetër e shoqatës mbarëshqiptare “Bijtë e shqipes “ këtu në Filadelfia. Takuam njëri – tjetrin përzëmërsisht si gjithmonë.E veçanta e kësaj dite është takimi dhe kafja e fundit në këtë Godinë, pasi pas pak ditësh do të ushtrojmë veprimtarinë në Godinën e re . Na mblodhi edhe këtë herë kjo shtëpi e vjetër, e vogël, por e ngrohtë, kjo shtëpi e dashur e shqiptarit.Sot këtu është : Llazar Vero e Vlashi Fili ,ish kryetari dhe ish Sekretari i shoqatës, shokët e miqtë më të vjetër, që vunë gurët e themelit të saj, pastaj me radhë, anëtari më i vjetër nga Çamëria ,Abedin Teme, Eqerem Murataj,Hamdi Gjana, Anastas Golemi ,Vangjel Haxhistasa ,Adil Likaj,Enver Perllaku,Piro Kondo dhe unë. Llazari e Vlashi, pothuajse çdo ditë, hapin derën e dashurisë, miqësisë e vllazërisë. Kushedi sa kujtime kanë mbetur në këtë sallë, në këtë dhomë , në këtë kafe modeste.Sa takime të përzemërta, ditëlindje shokësh janë festuar, sa vizitorë e miq janë pritur e përcjellë, të cilët kanë lënë mbresat e kujtimet e tyre.

Godinë, moj e vjetra godinë 

Shumë vite të shenjta ke mbi shpinë 

Këtu u mblodhën shqiptarët e rrinë

Për këtë dhuratë, s`e harrojmë Ben Risilinë

Këtu u krijua shoqata, këtu u mësua e u mbrojtë gjuha shqipe. Në çdo hap, që hedh në këtë godinë, në këto mjedise të thjeshta,po historike, të duket sikur dëgjon bisedat, diskutimet sugjerimet e të parëve për krijimin e shoqatës, për statutin e saj, për objektvat, për emrin e për të gjitha problemet që shqetësonin komunitetin. Në sfond na duket sikur dëgjojmë zërin e shqiptaro – amerikanit nga Berati, George Ziu, diskutimet e Llazarit e Vlashit për emrin shoqatës, zërin e Elvira Budos, që siç donte nxënësit donte dhe bashkatdhetarët,Sotiraq Pemës, nga Berati, ish-student i dalluar në atë kohë,i Viktor Furxhiut,që kryente me përgjegjësi detyrat, Laureta Petroshati ,këmngulëse e Ilir Meçaj, që donte t`i zgjidhte detyrat si në fushën e futbollit. 

Në këto mjedise të kësaj godine lexohen gjurmët që kanë lënë këtu, fjalët emocuionuese e mobilizuese të ish- kryetarëve të shoqatës: Llazarit, Petritit, Sadikut,Tajarit, Bujar Gjokës, kryetarit actual, Dritan Matrakut,ish-sekretar Vlashit e i sekretares aktuale Julidës.

Të duket sikur jehojnë këngët e tingujt e muzikës së profesor Hamdiut,rrëfimet e kuriozitetet e Vlashit, kujtimet e ftesat për kafe të Enver Parllakut,dollitë e veçanta të Hys Hasës e takimet per promovimin e librave të tij. E zbukurojnë këtë takim pjesmarrja me dashuri e ëmbëlsi e Cacit, Nikos , “Grupit të të rinjëve” – siç thotë shpesh Llazari, kur i mbledh ata me makine për t`i sjellë në kafe në takimin e përmallshëm me shokët. Fjalët e historitë me vlerë të patriotit Abedin Teme,që megjithëse i thyer në moshë,është i dashur,i kthjellët në mendime e gojëmbël. 

Të pa harruara do të mbeten takimet e përzemërta më të ftuarit intelektualin, të urtin e dashamirësin e kujdesshëm e mirënjohës Abdulla Domi,të antarëve simpatk e kontribues të grupit “Flaka”,e shumë personalitete të tjera këngetarë , intelektualë , shkrimtarë etj.

Këtu kumbuan vargjet e magjisë së dashurise të Profesor Gjekë Marinajt, magjia e penës së shkrimtarit Visar Zhiti me fragmentet nga ‘Këpuca e aktorit”, dhe poezitë e guximëshme të shkruara në dënimin e diktaturës të shkruar që nga koha e burgut e deri sot, shkrimtari Bexhet Asani, me librin “Zjarri arbëror i pashuar “, librat e shkrimtarit Vlash Fili e Hys Hasa etj takimet e vizitat nga diplomatë, deputetë, qeveritarë, artistë etj, Në vesh e në mendje na vijnë tingujt e këngës melodioze të vogëlushes Arita Rukiqi, “Ju këndoftë zemra“për Kosovën, Zëri i mësueseve: Irini Zenelaj, Rajmonda Bardhi, Rudina Bani,Nikoleta Papaj,Afërdita Muzhaqi, e Mimoza Sotiri e të tjera tek u mësojnë me pasion gjuhën shqipe nxënësve nën gumëzhitjen e zërit të 50 – 60 fëmijëve. Na duket sikur takojmë në këto mjedise edhe ata që kanë dale në jetë si: Kristi Zanaj,Xhesika Pajollari,Brendo Agaraj,Besart Cena, Vitjon Fili,Endri Kina,Kevin Matraku e Ardita Koka etj. E ndërsa prekemi nga këto kujtime, përzjehet muhabeti me tema të ndryshme e meditime. Enver Parllaku shoqërohej në këtë takim kafeje nga z. Piro Kondo, me origjinë nga Dardha e Korçës, por banues në Vlorë’, nipi i Vangjel Kondos, një oficer madhor i Gardes se Republikes, shok e mik, kolegu im i respektuar, i ati i peshëngritësit të talentuar shqiptar Aleksandër Kondo.Piro, ka dy vjet që banon këtu në Filadelfia . Z. Llazar e Vlashi vlerësuan kohën e gjatë të kaluar bashkarisht në këtë shoqatë, kujtimet e nostalgjinë që kanë,nderuan dhe vlerësuan aktin e bujarisë e patriotizmit të vëllezërve Risilia, që dhuruan këtë godinë për shoqatën,e cila e rriti rolin e saj dhe tani jetojmë me kujtimet. Të gjithë të pranishmit, që nga Eqeremi, Enveri, Vangjeli, Adili e të tjerë kishin se ç’`të kujtonin e të tregonin, por të gjitha mendimet të çonin në konkluzionin se në këtë shtëpi të shqiptarit, u mësua e u mbajtë gjallë gjuha e ëmbël dhe e bukur shqipe. Ajo u bë shtëpia e nënës së madhe të bashkimit, e vllazërimit, e ndihmës dhe e dhurimit nga antarët e saj të mrekullueshëm,e gjetjes së kënaqësisë shpirtërore e atdhedashurisë, e kafes më të ngrohtë vllazërore.Ajo që mban të lidhura shpirtërat e antarëve të komunitetit, që edukon traditat më të mira të kombit tonë.

Kujtimet janë jeta e mbushur me emocione, 

Shqetësimet ,ëndrrat e realiteti i përjetuar

Gjurmët e thella, pasionet, dashuritë. 

Në ekranin e pafund të jetës…kanë kaluar 

Ne krenohemi me emrin tënd te bukur e domethënës: Shoqata Mbarëshqiptare “Bijtë e shqipes” ,kaq e dashur ndër vite, Këtë përvojë , këto ndjenja, kujtime e këto mësime që muarëm nga kjo godinë e vjetër do t`i ruajmë të pa harruar për të na shërbyer në lartësimin e emrit tënd kudo në botë, edhe në Godinën e re , prandaj me shpirt urojmë :

Ta gëzojmë godinën e re, shoqata “Bijtë e shqipes“dhe shkolla shqipe “Gjuha jonë“ në Filadelfia! 

Ju lumshin duartë e ju këndoftë zemra të gjithë kontribuesëve patriotë, që punojnë pa u lodhur për vënien në funksion të saj në shërbim të komunitetit, nën drejtimin e Këshillit Drejtues të shoqatës.

Urime!…