Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

PERËNDIMI PO IA VESH LËKURËN E QENGJIT UJKUT TË DIKURSHËM TË MILLOSHEVIQIT!

by

Perëndimi po gabon kur nuk po e ndihmon Serbinë por Vuçiqin, duke e lënë vathën e deleve në gojën e ujkut dhe me këtë pa nevojë po humb kohë dhe para. Serbia mund të demokratizohet një ditë, por pa Vuçiqin, prandaj Perëndimi duhet t’i ndihmojë atij të bie sa më shpejt nga pushteti. Në të kundërtën, Serbia një ditë ka rrezik të shndërrohet në një vathë ujqish të tërbuar.

Nga Emin AZEMI

Raportet Kosovë-Serbi nuk po komplikohen për shkak të qëndrimeve të forta të Kurtit, por për shkak të qasjes së njëanshme e joproprcionale të Perëndimit ndaj këtyre raporteve. Nëse para 24 viteve Perëndimi e bombardoi Serbinë për ta larguar atë nga marshimi hegjemonist në Kosovës, sot i njëjti Perëndim po e dekonstrukton kauzën e vet të drejtë. I njëjti Perëndim po ia vesh lëkurën e qengjit ujkut të dikurshëm të Millosheviqit.
Duke e mbështetur qorrazi një pinjoll të Millosheviqit në Beograd (lexo: një këlysh ujku), Perëndimi nuk po i ndihmon Serbisë që të largohet nga Rusia, por po ia zgjatë jetën një regjimi autokratik, i cili u ngrit kryesisht duke pasur frymëzim politikat antiperëndimore të Kremlinit.
Perendimi po gabon kur nuk po e ndihmon Serbinë por Vuçiqin, duke e lënë vathën e deleve në gojën e ujkut dhe me këtë pa nevojë po humb kohë dhe para. Serbia mund të demokratizohet një ditë, por pa Vuçiqin, prandaj Perëndimi duhet t’i ndihmojë atij të bie sa më shpejt nga pushteti. Në të kundërtën, Serbia një ditë ka rrezik të shndërrohet në vathë ujqish të tërbuar.
Perëndimi ka përvojë të mjaftueshme se si duhet të sillet në rrethana të caktuara me politikanët serbë. Millosheviqi ishte një shembull shkollor që ia kujton Perëndimit mendësinë e një politike e cila nuk e njeh dialogun por vetëm forcën e bombave të NATO-s.
Vuçiqi tani po sillet njësoj, si Milosheviqi dikur, ndërkohë që Perëndimi ka ndryshuar. Vuçiqi refuzon të vë sanksione ndaj Rusisë, dhe të trashë miqësinë me kinezët, instrumentalizon serbët e Kosovës për llogari të “botës serbe”, kontrollon dhe shantazhon media dhe intelektual, aeroportin e “Surçinit” në Beograd e ka shndërruar në parajsë transiti të hajdutëve të kamur të Kremlinit që ndodhen në listat e zeza amerikane, u krijon kushte që papengueshëm të helmojnë eterin mediat e Putinit – “Sputnik” dhe “Russia Today” etj. etj.
As vet Vuçiqi nuk ka pritur se Perëndimi do të jetë kaq zemërgjerë me të edhe pas krejt këtij qëndrimi antiperëndimor që ka ai. Vuçiqi thjeshtë po habitet me katarsisin negativ të Perëndimit, i cili ka zgjedhur të kompensojë politikat e drejta ndaj Kosovës me njëfarë shfajësimi absurd ndaj Serbisë. Prandaj Vuçiqi papengueshëm kidnapon policë në territorin e Kosovës dhe urdhëron huliganët të rrahin gazetarët shqiptarë të Prishtinës. Vuçiqi tani saktësisht e di se çfarë qëndrimi do të mbajë Perëndimi pas çdo padrejtësie që i bëhet Kosovës. Prandaj ai përmes Listës Serbe ngulfat pluralizmin politik te serbët e Kosovës, duke minuar çdo urë bashkëpunimi konstruktiv me Qeverinë e Kosovës. Kjo e fundit po sillet normalisht, si çdo qeveri që ka synim të pastër administrimin e gjithë territorit, përmes ligjeve dhe rregullave të mirënjohura demokratike.
Në veriun e Kosovës aktualisht kryqëzohen dy mendësi politike: Ajo mesjetare e përfaqësuar nga politika proruse e Vuçiqit dhe Perëndimore, Demokratike përfaqësuar nga Albin Kurti.
Disa burokratë të Brukselit, në krye me Josef Borrelin, kanë zgjedhur të mbështesin politikën mesjetare proruse të Beogradit në Kosovë dhe të shantazhojnë politikën properëndimore të Qeverisë në Prishtinë.
Borreli dhe Lajçaku në fakt nuk kanë lidhje me parimet demokratike mbi të cilat është ngritur Europa e bashkuar, sepse ata, para se të jenë evropianë, parapëlqejnë të jenë spanjollë dhe sllovakë. Me valixhet diplomatike të BE-së ata kontrabandojnë thërmia të rrezikshme të mendësisë politike të vendeve të tyre që nuk e njohin shtetin Kosovës.
Për rrjedhojë, Borreli dhe Lajçaku janë duke ia nxirë imazhin Europës demokratike, e cila është bërë peng i një politike të jashtme që vazhdon ta sheh Kosovën me syzet e Vuçiqit!

Shkup, 18 qershor 2023

Diplomats and their sanctions come and go, the violation of sovereignty and territorial integrity is irreversible

by

OPEN LETTER TO THE PRIME MINISTER OF KOSOVA Mr. ALBIN KURTI

From MSc. Agim Aliçkaj

Dear Prime Minister Kurti,

You have chosen the difficult path, the path of state building and national glory. All the rest of us, who love our country with our hearts and understand the situation correctly, are at your service and your governance coordinated with President Vjosa Osmani and the Speaker of the Assembly Glauk Konjufca.

The most important thing is to stay unique together and not lose the extraordinary support of more than 75% of the people of Kosova and more than 90% of Diaspora, especially here in the USA.

The open injustice and undermining of the Republic of Kosova by European and American officials and diplomats has crossed all limits, it has become senseless, disgusting and unbearable. Their futile desire to take fascist Serbia from fascist Russia at any cost, at the expense of Kosova, has turned them into failed but dangerous politicians for Kosova.

This Serbian deception and lie is being forcefully pushed by the American Ambassador in Belgrade, Christopher Hill, who has openly put himself at the service of the criminal Vucic. His apology for the bombing of Serbia by NATO to stop the Serbian genocide against the Albanians is against the decision of the American Congress and the interests of the American people. The connections of Mr. Escobar’s wife with Belgrade are very suspicious. While Mr. Lajçak is not a mediator, but a Serbian representative in the dialogue.

As an American, I was filled with shame, watching the Serbian criminals sent to Kosova by the master criminal Vučić beat innocent NATO soldiers. Their beating with batons were slaps in the faces of Mr. Hill, Mr. Escobar, Mr. Lajcak and other diplomats who are flattering them. As an Albanian, I am disappointed and surprised with their efforts to justify the Serbian criminals, blaming you, instead of demanding their arrest.

Their ultimatum to forcibly meet the conditions of Serbian bandits is flagrant interference in the internal affairs of the Republic of Kosova and exceeds all diplomatic norms. You have already fulfilled the normal requirements, you have announced the early elections in the four municipalities and you have accepted the Ohrid Agreement as a whole. This is an extraordinary contribution to the de-escalation of the situation. Fascist Serbia does nothing for de-escalation, only makes conditions, and the international community calls this “constructive behavior”.

The withdrawal of the special police from the northern part and the handing over of state facilities to Serbian gangs means a loss of sovereignty. Therefore, the security forces need to be increased until the criminals disappear, not reduced. The creation of any Serbian association as a precondition opens the way for endless other preconditions and leads to the destruction of the state. These conditions should not even be considered.

Please draw an association without executive powers, based on the constitution of the Republic of Kosova, give the photocopy to Mr. Escobar and Lajcak and assure them that the implementation will begin within the framework of the agreement, after it is signed and accepted by fascist Serbia. And, let them know that the participation of the Serbian minority in the elections cannot be considered a concession, but it is a democratic obligation and privilege. At the same time, Serbian criminals should go to prison, not to elections.

In the historic hearing in the US Senate, organized by the powerful Senator Bob Menendez, the Counselor of the US State Department, Mr. Derek Chollet officially admitted that the Serbian dictator Vucic and his regime are connected to organized crime in Serbia and northern Kosova.

In Senator Menendez’s question why, even after a year of his asking, there is no information to guarantee that the Serbian association will not turn into a “republika srpska”, the Deputy Assistant Secretary for Eurasian Affairs and the Balkans, Mr. Gabriel Escobar, had no answer. His statements that the association aims to integrate the Serbian minority in Kosovo is an illusion or a deliberate deception.

This hearing was made possible by the extraordinary commitment of the Albanian American Civic League led by historic figures Joe DioGuardi and Shirley Cloyes DioGuardi, the League’s Board and its many supporters. We will continue to lobby Washington even more strongly, for our just cause. To see the main part of the hearing you can click the link:

Continue with public presentation of the facts documenting that Kosova is the victim and Serbia the aggressor, in the international and constructive press of the country. Speak none stop about issues only with facts and arguments, with skills and competence that you possess, such as democracy, well-being, respect for human rights, inclusion, equality, law and order, and Kosova’s pro-American orientation.

Destroy the criminal Vucic with facts about the Serbian genocide, current Serbian criminal behavior, their support for Russian aggression in Ukraine and their pro-Russian orientation. There is a pocket book of Dr. Nusret Planës and MSc. Agim Aliçkaj, in which 200-year-old Serbian crimes against Albanians can be learned in just twenty minutes. Take it handy with you and use it as needed

Expressing disagreement with diplomacy and respect on various issues with Western diplomats is your right and obligation, especially in closed meetings. Make it clear to them, that they cannot ask for concessions from you just to please the criminal Vucic, they must present and try to convince you with facts and arguments. Leave it to the rest of us, especially in the Diaspora to expose them, openly oppose them and criticize them by name, regardless of their position.

We all love America with all our heart and forever, but if certain American officials in current positions, for different or geo-political reasons, harm the interests of Kosova which they themselves created, our answer must be absolutely NO. Not by our will. If they find a way to force us, it is their historical shame and responsibility. Freedom is freedom and cannot be considered a debt to anyone.

We don’t need friendship with anyone if we have to cripple the state of Kosova. If a friend asks us to kill ourselves, we should not listen to him because he is no longer a friend. We are never allowed to step on the blood of 1,432 children massacred by the Serbian terrorist army, hundreds of thousands of civilian victims, thousands of martyrs and heroes of freedom led by the legendary commander Adem Jashari and his martyred family who gave their lives in defense of the threshold of the house and the Albanian lands.

Diplomats come and go, along with possible sanctions, injustices, interests and their caprices. But, if the sovereignty and territorial integrity of the state is violated, the damage is irreversible and permanent. Stand by your decision not to hand over the democratic Republic of Kosova to Serbian criminal gangs. You can only do this with a strong and well-prepared army and police. Serbia only understands the language of force.

The Albanian-American community is very concerned and irritated beyond measure with the recent actions of representatives of the State Department. The effects of this anger will be quickly felt by American officials in the short term but also in the presidential campaign which has just begun.

Demands for your resignation due to Serbian criminal behavior and the fault of others are absurd. You are working with wisdom, courage and dedication in dealing with fascist Serbia. Even if you wanted to, you have no one to hand Kosova over to. Most of the opposition of Kosova and Albania’s government headed by PM Edi Rama, as well as their supporters in the media are among the main culprits who have given and are giving courage to fascist Serbia to continue with aggressive actions in the hope of subjugation of Kosova.

The fate of the country of Kosova and the future of the Albanian nation depends on your success. You will have a hard time for a while, but together we will make it. Justice may be delayed but it will prevail over injustice. Victory is ours.

Albanians of America honor their martyrs

by

By Merita B. McCormack/

Washington DC

The 16th Annual Rroll Call of Nation – Wreath Laying Ceremony took place in Washington DC on June 9th 2023.

Many Embassies of former captive nations and representatives of ethnic groups, based in America, gathered at the crossing of Mass Ave and New Jersey Avenue in the nation’s Capital and participated in the beautiful ceremony, organized by VOC.

In the program booklet one reads:

“Every year the Victims of Communism Memorial Foundation hosts a ceremony on the anniverssary of the dedication of the Memorial. Our purpose is to honor the memory of more than 100 million victims of communism, to celebrate liberty where it has triumphed and to further our pursuit of a world free from communism”

This year Milda Boyce , Director of Fellowships opened the ceremony , she spoke about VOC’s role and also the importance of this event.

Dr. Lee Edwards, the founder of the Foundation reminded the participants of many nations past and present, suffering under Communism.

Dr. Elizabeth Spalding , current chairman of the Foundation held the keynote speech. Among other things she remarked on the VOC’ museum.

Dr. Paula Dobriansky introduced the recipient of Truman Reagan Medal of Freedom Recipient for this year: he is an activist from Tibet.

The roll call of nations began with representatives of Bulgarian and Croatian embassies and followed by other embassies and organizations.

From the Albanian community there was only one organization represented, that being Albanian Community in Diocese of Arlington .

There was also a wreath on behalf of Albanian American Council , their wreath was carried by VOC staff members due to the representatives being on travel.

We owe respect, reverence and honor to the memory of those who gave their lives under communism . They resisted, they prayed, they stood up and they died. God, family and country were their first and foremost love.

Their voices cry out: Remember us!

Our deeds say: We will never forget you!

“AULONA FESTIVAL” DHE VLORA, SËRISH JA BËNË FORA

by

Nga Ramazan Çeka/

“AULONA INTER FOLK FESTIVAL” finalizoi me sukses edicionin e 15-të në qytetin e bukur të Vlorës, aty ku flamujtë ndërkombëtarë i bashkoi arti e kultura e kombeve.

Ukraina – fituese e Kupës së Festivalit

Sërish në Vlorë për të shijuar nga afër kompeticionin më të madh kulturor ndërkombëtar të folkut, atë të “AULONA INTER FOLK FESTIVAL” i cili këtë 6 maj 2023 startoi me edicionin e tij të 15-të.
Megjithëse rrugëtimin e ka nisur në maj 2009-tës, ky festival ndërkombëtar sa vjen e bëhet edhe më madhështor, falë vëmëndjes së pareshtur dhe pëkrahjes së Bashkisë Vlorë, por edhe kujdesit të jashtëzakonshëm të ideatorit të këtij festivali, “Mjeshtrit të Madh” Sejmen Gjokoli, që është njëkohësisht edhe organizator dhe drejtor i përgjithshëm i tij.
Për 15 vite me radhë ky festival, tashmë tradicional, e ka kthyer Vlorën në një amfiteatër kulturor ndërkombëtar duke bërë që performancat dhe vlerat kulturore të dalin jashtë kufijve ndërshtetërorë nga vijnë grupet pjesëmarrëse për t’u përngjarë yjeve në hapësirën e qiellit dhe valëve të detit që përkëdhelin këndshëm sheshin në bregdetin e bukur të Vlorës.
Në bisedat paraprake me organizatorin dhe mikun tim Sejmen Gjokoli, mësova se falë këtij aktiviteti kaq madhështor në gjithë këto vite, Vlora ka qenë mikpritëse e rreth 115 Ansambleve Folklorike me mbi 4100 pjesëmarrës nga 35 vende të Ballkanit, Evropës dhe Azisë, gjë që e bën këtë qytet mjaft të njohur e të vizituar edhe falë jehonës së këtij aktiviteti, por edhe resurseve me potencial të jashtëzakonshëm kulturor, natyror dhe kulinar që ai mbart.
Këtë spektakël, të cilin shumë kush do ta ëndërronte ta shihte nga afër, unë prej kohësh kam privilegjin edhe ta filmoj e dokumentoj me fotografi ç’ka më bën edhe më të privilegjuar që emocionet e tij, jo vetëm t’i ndjej prezent, por t’i përjetoj edhe për shumë kohë tek merrem me përzgjedhjen dhe publikimin e tyre në të përditshmet e kohës por edhe në rrjetet sociale.
Ndryshe nga vitet e tjera, kur ekskluzivitetin e ka patur RTSH, sivjet kam filmuar edhe për Televizionin ACTV “Kultura Shqiptare në Amerikë” në ekranin e të cilit këto ditë do të shfaqet një reportazh i detajur për teleshikuesit e këtij kanali prestigjoz, e ku do pasqyrohet hollësisht gjithçka nga ky festival ndërkombëtar.
Në skenën e këtij festivali, këtë vit, u ngjitën grupet folklorike nga Shqipëria, Austria, Greqia, Kosova, Maqedonia e Veriut, Sllovakia, Ukraina, Turqia e Zvicra, ku secili veç përgatitjeve të numrave me të cilët performuan, shpalosen mrekullitë e kostumografisë e kulturës popullore që përfaqësojnë, tek të cilat spikatte larmia dhe diversiteti etnofolklorik.
Kështu institucionet e qeverisjes vendore vazhdojnë të bashkëpunojnë dhe vlersojnë këtë aktivitet me vlera shumëpalëshe, i cili përkon edhe me hapjen e sezonit të turizmit bregdetar, të gërshetuar kaq bukur edhe me turizmin kulturor nëpërmjet të cilit Vlora vazhdon të promovojë vetveten me gjithçka të bukur që gjindet në brendësi të saj.
Skena është njëra anë, por në ditët e festivalit në Vlorë “skenë” shndërrohet gjithçka; edhe sheshet, edhe trotuaret, edhe mjediset e bukura të krijuara së fundi, si: Sheshi Flamurit dhe Pylli Orbital në Skelë.
Në këtë edicion u kthye në një skenë më vete edhe sheshi përpara Muzeut Kombëtar të Pavarësisë, si dhe sheshi përpara Piramidës, fare pranë bregdetit.
E jashtëzakonshme do të mbetet ngjitja e festivalistëve në Piramidën Vlonjate, ku flamurmajtësit u vendosën në majë, ndërsa rreth treqind pjesëmarrësit e edicionit të pesëmbëdhjetë mbushen shkallaret e saj.
Për festivalistët e ardhur nga vende të ndryshme të Ballkanit e Evropës mbetën befasuesë vizitat e bëra në Parkun Kombëtar të Llogarasë, por edhe në Kompleksin Turistik “Bojo” në Radhimë, duke plotësuar kështu një dimension tjetër, që ky aktivitet ka në lidhje me turizmin kulturor, natyror e atë bregdatar.
Ky festival i organizuar nga Qendra Kulturore “Aulona” – Vlorë ka prekur majat e suksesit falë mbështetjes nga ana e Bashkisë së Vlorës, Ministrisë së Kulturës, Dhomës së Tregëtisë Vlorë po edhe subjekte të tjera dashamirëse të këtij eventi kulturor ndërkombëtar, tashmë tradicional.
Sikurse është bërë traditë media partnere e këtij festivali ishte RTSH, e cila ka një kontribut të jashtzakonshëm në evidentimin dhe promovimin e vlerave që mbart ky festival folklorik ndërkombëtar.
Për tri mbrëmje me radhë në skenën e këtij festivali u shpalosën vlerat më të mira të trashëgimisë kulturore e shpirtërore të grupeve dhe ansambleve konkurente të ardhura nga vende të ndryshme të Ballkanit dhe Europës, ndërkohë që, siç thamë, festivali u shtri edhe në sheshe, në rrugë e trotuare, si dhe në mjediset historike e turistike të qytetit, duke e kthyer qytetin e bukur bregdetar në një skenë madhështore gjigande.
Seicili grup më i mirë se tjetri, çdo artist me të veçantat e tij, si vetë trashëgimia e popujve që përfaqësojnë.
Një skenë ku u përfaqësua me shumë dinjitet folklori shqiptar nga të zotët e shtëpisë, si: Ansamblet “Krahu i Shqiponjës Taip Madani” e vëllezërve Bajrami, Vlorë por edhe valltarët e ansamblit “Arjan Plaku”, Durrës, grupet polifonike “Gjergj Arianiti” të Mallakastrës e “Fushëbardha” të Gjirokastrës.
Siç u derdh vallja e “Grykës së Kaçanikut”, ashtu edhe kënga e “Mjeshtres së Madhe”, Shkurtë Fejza, grupi artiatik “Hareja”, Zvicër, valltarët e Janinës, grupi i grave valltare të Ankarasë, të Austrisë, studentët e ansamblit nga Universiteti i Bratislavës e mbi të gjithë folkloristët e ardhur nga fronti i luftës, Ukraina.
Dy ansamble u bënë bashkë për të ardhur në Vlorë; “Dibrova” e “Goritsvit”, të dy ansamble studentore të qytetit Lviv të cilët mrekulluan me artin e tyre.
Folklori ukrainas befasoi dhe mrekulloi të gjithë qytetarët që ndoqën festivalin. Valltarët ukrainas ishin të gjithë të magjishëm, plot vrull, dinamizëm e profesionalizëm. Ata sollën në qytetin e Vlorës një “furtunë” të vërtetë folklorike dhe u bënë të dashur për të gjithë spektatorët.
Ata shkëlqyen e njëkohësisht përmes performancës së tyre përcollën mesazhet që popujt përcjellin për liri e paqe.
Organizatorët e Festivalit, si dhe artëdashësit vlonjatë u janë atyre mirënjohës dhe luten për atdheun e tyre, Ukrainën.
Pikërisht këto dy ansamble të ardhur nga Ukraina do të ishin edhe fitues të Kupës së edicionit të 15-të të Festivalit e cila nga organizatorët iu dorëzua ambasadorit të Ukrainës në Tiranë, i pranishëm në natën e fundit të festivalit, Z. Volodymyr Shkurov, i cili në fjalën e tij vlerësoi aktivitetin, por edhe paraqitjen e shkëlqyer e plot mesazhe të artistëve nga vendi i tij.
Ambasadori i Ukrainës Shkurov në fjalën e tij të përshëndetjes shprehu mirënjohjen për drejtorin e përgjithshëm të festivalit, studiuesin e njohur të vlerave kombëtare shqiptare të këtyre aktiviteteve “Mjeshtrin e Madh” Sejmen Gjokoli dhe gjithë ekipin e tij, si dhe ekipet e jashtëzakonshme të grupeve pjesëmarrëse, që me artin e tyre përcjellin në botë bukuri, talent dhe vlera trashëgimie.
“Lavdi Ukrainës”! -U bë slogani i vetë festivalit të 15-të ndërkombëtar të Vlorës dhe kjo thirrje popullore për tre netë me radhë elektrizoi qiellin vlonjat.
Koreografi dhe primovalltari i Ansamblit Kombëtar të Këngëve dhe Valleve Popullore, Tiranë, Genc Kastrati, e vlerësoi kështu festivalin: “Aulona Interfolk Festival” është një ngjarje e rëndësishme në kalendarin kulturor të Shqiperisë dhe një shembull i mirë për krijimin e një marke të fortë të turizmit kulturor shqiptar. Sejmen Gjokoli, organizatori i këtij festivali, ka ndikuar në rritjen e nivelit artistik të tij, në rritjen e numërit të artistëve dhe turistëve që e vizitojnë Vlorën dhe Shqipërinë.
“Aulona Interfolk Festival” dhe organizatori i tij janë një pasuri e rëndësishme për kulturën dhe turizmin shqiptar. Është një ngjarje e rëndësishme që i bashkon artistët dhe kulturat nga e gjithë bota, duke krijuar një atmosferë të jashtëzakonshme të bashkëpunimit dhe shkëmbimit tepër të vlefshëm të ideve dhe eksperiencave evropiane e botërore”.
Maryia Kolobych, drejtoresha e Ansamblit Artistik të Ukrainës, shumë e emocionuar falenderoj për ftesën Z. Sejmen Gjokoli në këtë fastival të mrekullueshëm. “Një atmosferë e jashtëzakonshme krijuese, ku ajri mbushet me art, njerëz miqësorë që duartrokasin fort, fjalë mbështetje dhe zemra të bëra në formë duarsh, i takuan kërcimtarë nga Ukraina. Faleminderit popullit shqiptar për mirëkuptimin dhe mbështetjen”!
Ndjekja e këtij aktiviteti për tre netë me radhë nuk ishte e lehtë për mua, pasi kërkoja që të mos më kalonte asnjë detaj. Në këtë ngarkesë arrita gjithsesi të marrë opinionet edhe nga tre artistë të shquar të skenës dhe ekranit, këngëtares së shquar Shkurte Fejza, moderatores së mrekullueshme Afërdita Krasniqi, si dhe regjisorit të shquar të Radio Televizionit Shqiptar Z. Llesh Nikolla.
Këngëtarja e mrekullueshme Shkurte Fejza, shprehet me fjalë zemre dhe vlerësime për festivalin dhe organizatorin kryesor të tij Z. Sejmen Gjokoli: “Jam shumë e kënaqur dhe e vlerësuar nga kjo atmosferë, ku ne shpalosim traditat tona kulturore e fisnike. Ndaj dua të falenderoj në mënyrë të veçantë Sejmen Gjokolin si themelues të festivalit, por dhe popullin e Vlorës dhe gjithë Shqipërisë që na kanë dashur dhe duartrokitur gjithmonë.
Aferdita Krasniqi, moderatore e festivalit, tha këto fjalë me shumë emocion: “Dua të përshëndes të gjithë lexuesit e gazetës suaj, si Kryetare e Shoqatës së Komunitetit Shqiptar të Gjenevës, në Zvicër, si dhe si drejtuese e Grupit Artistik “Hareja”. Është kënaqsi e madhe të jesh pjesë e një Festivali të tillë Ndërkombëtar, këtu në Vlorën tonë të bukur, por kënaqësia rritet akoma më tepër kur jam edhe në detyrën e prezantueses së programit dhe kjo më jep një kënaqësi të jashtëzakonshme. I falenderoj organizatorët, në radhë të parë për besimin që kanë pasur për mua dhe i uroj nga zemra për suksese të mëtejshme”.
Miku im i çmuar Llesh Nikolla, “Mjeshtër i Madh”, regjisor në Radio Televizionit Shqiptar, u shpreh me kënaqësi, duke thënë: “Janë disa vite që jam prezent në Festivalin “Aulona Inter Folk”, i cili të impersionon, të emocionon, por të bën dhe kranar, sepse Vlora për disa ditë shndërrohet në kryeqytetin e kulturës evropiane dhe më gjërë.
Në këtë festival marrin pjesë grupe përfaqësuese nga shtete të ndryshme të Evropës dhe më gjërë. Ky pra është edhe suksesi, sepse atë që bën kultura, atë që bën arti, nuk e bën as politika, as institucionet shtetërore. Janë tingujt, janë këngët e vallet që i bashkojnë zemrat, bashkojnë kulturat, bashkojnë popujt.
Këtu qëndron dhe vlera më e madhe e këtij festivali, i cili ka si kryefjalë “Mjeshtrin e Madh” Sejmen Gjokoli, një njeri i aposionuar, njeri i përkushtuar, njeri me fantazi dhe një nga realizuesit më të mirë të gjithë festivaleve. Prezenca ime me telereportazhe, me regji, me angazhim, është modeste karshi punës që bën stafi drejtues i Sejmen Gjokolit”.
Madhështia dhe suksesi i këtij festivali kishte injektuar në gjithë qytetin e Vlorës, magjinë e pavdekshme të krijimtarisë popullore dhe spektatorët e të gjitha moshave, vendas, vizitorë apo turistë të huaj e ndoqën dhe shijuan me ëndje këtë event kulturor, historik dhe tradicional, që çdo vit gjallëron perlën e bregdetit shqiptar, Vlorën e Flamurit.

Më 1 qershor 1850 lindi ideologu Sami Frashëri

by

Bledi Filipi/

• Njerëzit e mirë janë të gjykuar të bëhen skllevër të të këqijve.

• Çdo mizori e ka ditën e vet të gjykimit.

• Dituria dhe shkenca i jep njeriut një armë në dorë, edukata e stërvit në përdorimin e asaj arme. Njeriu që nuk është i zoti të përdorë armën, po t’i jipet në dorë mund të vrasë shokët e vet; edhe një dijetar pa edukatë dhe me vese të liga, me diturinë e tij dëmton veten dhe të tjerët.

Sami FRASHËRI (1850-1904). Ideologu kryesor i Rilindjes Kombëtare Shqiptare dhe veprimtar i saj, dijetar enciklopedist, gjuhëtar, shkrimtar dhe publicist. Në literaturën e huaj, sidomos turke, është njohur me emrin Shemseddin Sami. Lindi në Frashër të Përmetit më 1 qershor. Është vëllai i vogël i Abdyl e Naim Frashërit . Mësimet e para i mori në vendlindje. Më 1865, bashkë me vëllezërit e motrat u vendos në Janinë, ku kreu gjimnazin Zosimea, së bashku me Naimin. Atje, përveç kulturës së përgjithshme, mësoi krahas greqishtes së re e të vjetër edhe latinishten, frëngjishten e italishten. Nga mësuesit e medreseve të Janinës mësoi arabishten dhe persishten. Më 1872 u vendos në Stamboll ku zhvilloi një veprimtari të gjerë atdhetare për çlirimin dhe bashkimin kombëtar të popullit shqiptar dhe bashkëpunoi me përfaqësuesit më përparimtarë të lëvizjes liberale turke. Ishte një ndër organizatorët kryesorë të Komitetit Qendror për mbrojtjen e të drejtave të kombësisë shqiptare dhe me themelimin e Shoqërisë së të Shtypurit Shkronja Shqip u zgjodh kryetar i saj. Drejtoi revistat e para në gjuhën shqipe Drita dhe pastaj Dituria , ku shkroi një varg artikujsh. Për nevojat e shkollës shqipe hartoi librat Abetare e gjuhësë shqip (1886) Shkrontore e gjuhësë shqip (Gramatikë, 1886) dhe Dheshkronjë (Gjeografi, 1888). E këtij mendimtari të shquar është edhe vepra Shqipëria çka qënë, çështë e çdo të bëhetë (shih), botuar më 1899 në Bukuresht pa emër autori. Ky traktat u bë manifesti i Rilindjes Kombëtare Shqiptare, vepra që sintetizoi programin e lëvizjes, strategjinë dhe taktikën e saj. Në të u shprehën idetë demokratike të tij për zhvillimin politik e shoqëror të vendit, për zhvillimin e arsimit, të kulturës e të shkencës. Hartoi dhe një fjalor të gjuhës shqipe që mbeti i pabotuar, la gjithashtu në dorëshkrim një përmbledhje këngësh popullore shqiptare. Çështjen shqiptare S.F. e mbrojti edhe në organet e ndryshme të shtypit që drejtoi sidomos në gazetën turqisht Terxhuman-i Shark. Samiu është autor i 57 veprave në gjuhën shqipe, turke dhe arabe duke përfshirë këtu edhe revistat e gazetat që i drejtoi duke botuar vetë në to. Çështjen shqiptare dhe historinë e popullit shqiptar ai i trajton edhe në veprat në gjuhën turke e sidomos në artikujt e botuar në shtypin e kohës, si edhe në veprat letrare me motive nga jeta shqiptare. Si dijetar i madh dha kontributin e tij të vyer në disa fusha të shkencës, ku u dallua si përfaqësues i mendimit të përparuar jo vetëm për Shqipërinë, por edhe për vendet e Lindjes. Është autor i fjalorit normativ të gjuhës turke (Kamus-i turki, 1901) i cili ruan vlerën e vet të madhe edhe në ditët e sotme. Fjalori Kamus-i turki përmban mbi 40 mijë fjalë e shprehje gjuhësore dhe është pajisur me një parathënie të gjatë të shkruar nga vetë Samiu, ku parashtron parimet e tij mbi fjalorin e një gjuhe letrare. Samiu është edhe autor i disa fjalorëve dygjuhësh frëngjisht-turqisht (Kamus-i fransevi, 1882); turqisht-frëngjisht (Kamus-i fransevi, 1885); arabisht-turqisht (Kamus-i arabi). Vepra madhore e tij në gjuhën turke është fjalori enciklopedik Kamus-ul alam (1900) në 6 vëllime, ku Samiu u jep një vend të dukshëm botës shqiptare, figurave të rëndësishme që ka nxjerrë populli shqiptar gjatë historisë së tij. Në fjalorin enciklopedik të Samiut gjenden njoftime për institucionet shtetërore, arsimore, fetare etj., si edhe të dhëna gjeografike për qytetet dhe qendrat administrative më të rëndësishme të Shqipërisë, si edhe për fshatrat më të njohura.
Si shkrimtar ami Frashëri shkroi në gjuhën turke drama e romane. Vepra më e rëndës-ishme tregimtare e S.F., drama Besa e botuar më 1875, e ka marrë subjektin nga jeta shqiptare. Ajo u shfaq në teatrin perandorak në Stamboll më 1874, një vit para se të botohej. Për përhapjen e dijeve shkencore shkroi disa libra dhe broshura, të cilat i përmblodhi në Bibliotekën e xhepit; hartoi tekste të ndryshme, botoi antologji me pjesë të zgjedhura nga letërsia botërore dhe kryesisht orientale. La në dorëshkrim 11 vepra kryesisht nga fusha e gjuhësisë dhe e letërsisë. Samiu ishte edhe një gazetar i talentuar. Ai ka bashkëpunuar me shkrime dhe ka qenë redaktor dhe kryeredaktor në disa gazeta Sabah (Mëngjesi, 1876), ku për një kohë ishte kryeredaktor, Hafta (Java). Në punën krijuese të S.F. një vend të rëndësishëm zënë edhe përkthimet, kryesisht ato nga frëngjishtja. Ai shquhej për kulturën e tij të gjerë në shumë fusha. Biblioteka personale e tij kishte 20.000 vëllime. Për veprimtarinë e tij në të mirë të lëvizjes kombëtare shqiptare Porta e Lartë e izoloi Samiun duke e ndaluar vitet e fundit të dilte lirisht nga shtëpia. Vdiq në Stamboll.
(Bibl.: FESh I, 2009; HLSh 1988)
Foto: https://www.kultplus.com/libri/sami-frasheri-njeriun-e-bejne-te-perhershem-veprat-e-tij/