• Home
  • Politics
  • Opinion
  • Culture
  • Sports
  • Economy
  • Interview
  • Reporting
  • Community
  • Vatra

Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

URIM në 70 vjetorin e Lindjes

November 17, 2016 by dgreca

*KUJTIM GJONAJN,  Filmat dokumentarë dhe skenarët që ka realizuar e vendosin në piedestal të artit.Në këtë 70-të vjetor të ditëlindjes suaj ju urojmë nga Nju Jorku: “Jetë të gjatë sepse sa më shumë vite të kesh aq më shumë vepra me vlerëdo tësjellësh”!…/

gjonaj-21492587_977866562225742_9106368773345122687_o719Një urim nga Nju Jorku në 70-të vjetorin e regjisorit Kujtim Gjonaj “Mjeshtër i Madh”/

1551551_10202953420898973_803697481_n Nga Keze Kozeta Zylo/12553090_1748227942073669_6952050826834347007_n

Arti nuk njeh kohë, nuk njeh kufij, nuk njeh mure e për më tepër moshë.  Arti dhe krijuesi i artit është si vera e vjetër, qësa më shumë qëndron aq më e dashur bëhet. Ja kështu po ndodh dhe me regjisorin e shquar z.Kujtim Gjonaj në 70-të vjetorin e lindjes së Tij, rritur në kryeqendrën shqiptare në Tiranë me origjinë nga Mezhgorani i Tepelenës.  Nuk kishte sitë ndodhte ndryshe me Kujtimin, përveçse të dashurohej me artin, sepse të kesh parë nga afër muzgun e mëndafshtë blu mezhgoranas, borën e bardhë majave si vello transparente e nuseve në ditën e dasmës, lulet e bardha të kumbullave me një vijëzim rozë anash si qëndismë paje, gurgullimën e përroit që derdhet si argjend nëlumin Vjosa dhe ndërkohë tëdëgjosh për luftrat, bëmat heroike, për shkollën shqipe dhe mësuesit e saj që shpërndanin dritën e diturisë, për avokatin e Pavarësisë Feim Bej Mezhgoranin patjetër që diçka do të futet në rremba të gjakut dhe do të ngacmojë gjer në lulëzim marramendës një ditë…Mjaft dokumentarë me figura nga më të ndritura historike dhe të artit kanë vlera të padiskutueshme, kanë shpirtin e një artisti me veshje të argjendtë poetike.Nuk e di sepse kam një ndjesi të ndaloje së pari tek filmi dokumentar me titullin “MARGARITA”, ku vetë emri i saj plot shkëlqim nuk e ka munduar fare për titullin, sepse çdo shkronjë ndriçon, bën dritë.  Margarita është ikona e bukurisë femërore dhe e artit njëkohësisht.  Binomi bukuri dhe art i kanë dhënë perëndeshën e frymezimit regjisorit për tësjellë për publikun këtë film të realizuar mjeshtërisht.  Figura brilante e Margaritës, aktrimi i saj mahnitës me siguri në se do të jetonte në botën e lirë medoemos do të kishte tërhequr vëmendjen e Hollivudit…13403822_10208175636100848_4486082663849462926_o-1

Margarita edhe pse i ka kaluar të 80-at ajo qëndron si një hyjneshë e bukur dhe virtuoze në aktrim.  Loja e saj aktoreske është siç thotë Bokaçio për poezinëse: “Sa më shumë ikin vitet, aq dhe mëbrilante bëhen tercinat e Dantes”.12485963_1750736121822851_562148055194698113_oVetë Margarita është POEZI!…

Dokumentari për Çamërinë të titulluar “Endrra e Çamërise” duket sikur vjen nga lashtësia homerike, ku së bashku me skenaristin Enver Kushin trokasin fort në zemrat shqiptare, në ndërgjegjen kombëtare për zgjimin e saj, për Sulin, Prevezën, Paramithin e gjithëÇamërinë.  Çamëria në këtë dokumentar me gjithë materialin e sjellë nga arkivat e ndryshme jepet e plotëështë një frymëzim për brezat, ështëprush që qëndron i ndezur, është dëshmi në ninëzat e syrit çam…

1185326_1379113568985110_1252442891_n

Endrra e Çamërisë duket sikur mbledh rreth oxhakut ne Ninat në fshatin e lindjes së Hasan Tahsinit, Burrat e saj duke filluar me Hoxha Tahsin, poetin Bilal Xhaferri etj…  Me të drejtë filmi dokumentar është quajtur “Deti i diturisë”, ku Hoxha Tahsin nga rektori i Universistetit në Stamboll shkon dhe me studime nëUniversitetin e Sorbonës në Francë etj.  Filmi dokumentar është një libër i dijes që të ngërthen pas ekranit dhe përsëri kërkon që tëmos mbarojë aq shpejt…  Eshtë populli çam i martirizuar, i dëbuar nga trojet qëtë sjellë pranë poetin Xhaferri me baladën çame i cili shkruan:  “Matanë largësive u zhduk e përflakur Çamëria dhe të gjitha rrugët tona shpien në veri/ Ulërin era e Mesdheut mbi trojet e lashta epirote/ mbi të shtrenjtat troje tona stërgjyshore/… Pas shpinave tona përplas tufani dyert e shkallmuara të shtëpive dhe rrugët zgjaten e zgjaten si veri/ Ne, popull muhaxhir, ecim nëpër shi…Lamtumirë, Çamëri”!Regjisori Gjonaj ka punuar në nje nga institucionet më të mëdha të artit kombëtar në Kinostudio dhe padyshim vazhdon të sjellëme atë pasion, profesionalizëm artin e bukur shqiptar.  Të realizosh një sërë dokumentarësh filmik me figurat më të shquara historike do të thotë të bësh një punë voluminoze, cilësore të bredhësh gati fusha e male, shtete, dete e oqeane sepse e tillëështë gjeografia e lëvizjes së shqiptarëve nëpë botë, nga historia, fati dhe vetja…Dokumentari filmik “Ditët e fundit të një luani” për Ali Pashë Tepelenën me skenar nga poetët e mirënjohur Petrit Ruka dhe Sadik Bejko është një kontribut tejet i vyer i regjisorit Gjonaj dhe shtëpisë botuese “Bota Shqiptare”, është nje kontribut për të gjithë shikuesit e shumtë, sepse Ali Pashë Tepelena është burri që drodhi dhenë, është burri qëi vuri kufirin tek thana hordhive turke që pas vdekjes së Gjergjit të Madh, është burri që ka tërhequr vëmendjen e më shumë historianëve dhe diplomatëve të huaj në histori për Shqipërinë…

Ndonëse është e pamundur qët’i përmledhësh në një shkrim të gjithë filmat dokumentarë që ka realizuar Gjonaj përsëri do të ishte e udhës sëshenjtëtëpërmendnim Shenjtoren e Kombit shqiptar dhe të gjithë botës Nënën Terezë të sjellë nëpërmjet një dokumentari tejet special nga Gjonaj.  Sa here që e transmetojmë në TV “Alba Life” në New York filmin dokumentar për Nënë Terezën shikues tëshumtë na marrin dhe na kërkojnë që ta ritransmetojmë dhe ne shpesh here jua kemi realizuar dëshirën, sepse ështënjë etje e tyre, është dashuri emigrantësh për kulturën, për figurat e shquara historike, ku mids tyre Nëna Terezëështë pasaporta e identitetit, eshte mirësia e popullit të shumëvuajtur shqiptar.

Duke i parë të gjithë filmat dokumentarë nga regjisori Gjonaj dhe realizimet marramendëse të cilat janë histori sepse kanë brenda zjarrin, hirin dhe vullkanin e kohërave, sjellin zëra dhe jehona të maleve kryelartë, pohoj se kjo krijimtari përbën një pasuri që do tëruhet përjetësisht në shpirtin e popullit.

Eshtë një pasuri që të kujton regjisorin e famshëm hollivudian Steven Spielberg i cili thotë:  “I’ve always wanted to tell a story about Lincoln. I saw a paternal father figure; I saw someone who was completely, stubbornly committed to his ideals, to his vision”, që përkthehet: “Unë kam dashur gjithmonë për të treguar një histori rreth Abraham Lincolnit. Unë pashë një figurë tebabait.  Unë pashë dikë që ishte i kompletuar dhe me kokëfortësi mbronte idealet, sipas vizionit të tij.

Në dokumentarët me figurat më brilante të Kombit ai eksploron me një perceptim të qartë intelektual,  vizual, me një levizje të ndjeshme estetike dhe me nje shije të lartë elitare.Në moshën më të pjekur dhe më të re të 70-ve pasi ka shijuar vitet e arta të rinisë, tashmë ka arritur pjekurinë maksimale për punë dhe më të bukura që e presin përpara.  Projektet befasuese që ka përpara e sfidojnë moshën, harrojne vështirësitë, lodhjet dhe të kujtojnë aktoren e famshme Sofia Loren e cila thotë se: “There is a fountain of youth: it is your mind, your talents, the creativity you bring to your life and the lives of the people you love. When you learn to tap this source, you will have truly defeated age”, qe perkthehet se:

“Atje është një burim i të rinjve: ai është mendja juaj, talenti juaj, kreativiteti që sjellë në jetën tuaj si dhe jetën e njerëzve që ju duan. Kur ju mësoni  të trokisni lehtë në këtë burim, ju do të keni moshën e vërtetë të mposhtur.

Të gjitha këto i bëjnësfidë kohës nëper tëcilën kaloi dhe po kalon.  Filmat dokumentarë dhe skenarët që ka realizuar e vendosin në piedestal të artit.Në këtë 70-të vjetor të ditëlindjes suaj ju urojmë nga Nju Jorku: “Jetë të gjatë sepse sa më shumë vite të kesh aq më shumë vepra me vlerëdo tësjellësh”!…

Krijimtaria e Kujtim Gjonaj “Mjeshtër i Madh”

Skenare

Këshilltarët, (1979)

Ata ishin katër, (1977)

Thirrja, (1976)

Regjisor

Shëmbja e idhujve, (1995)

Djemtë e Valiasit, (1984)

Dokumentarë

Ali Pasha Tepelena, Faik Konica, Jeronim de Rada, Naim, Mother Teresa and Sulejman Pitarka, Margarita, Hasan Tahsini, Gjithcka per Kosoven, etj

Vlerësimet

Mjeshtër i Madh nga Presidenti i Republikës së ShqipërisëBujar Nishani

Nderi i Tepelenës nga Bashkia me k/bashkiak Tërmet Peci

Në vitin 1982 do të nderohet me Çmimin e II-të në Konkursin Kombëtar Letraro – Artistik për skenarin e filmit “Kryengritjet e Mëdha”, filmi “Më e madhja dashuri” do të vlerësohej si filmi më i mirë i vitit, 1986, filmi “Kështjella e këngëve” do të vlerësohej me Kupën e Festivalit në Festivalin e VIII-të të Filmit Dokumentar dhe Vizatimor Shqiptar, filmi “Shembja e idhujve” do të vlerësohej me Çmimin e I-rë në Festivalin Ndërkombëtar të Filmit të shkurtër në Palermo (Palermo Film Festival), 1995, me Çmimin e I-rë në Konkursin e V-të Ndërkombëtar të Mesdheut të Filmit Dokumentar dhe Reportazhit (Premio Internazionale del Documentario e del Reportage Mediterraneo), 1998.

 

16 Nëntor, 2016

Staten Island, New York

 

 

Filed Under: Histori, Kulture Tagged With: 70 Vjetori i Lindjes, Keze Kozeta Zylo, Kujtim Gjonaj, Mjeshter i Madh

ME TA! ME NJEREZIT E VERTETE !

November 15, 2016 by dgreca

1-fone-dilpNga Foni Male DILO/
 Rastësia nganjëherë është nëna e surprizës dhe të befason aq shumë, sa të duket se edhe pse e jeton, e prek dhe e dëgjon, ajo është e pabesueshme.
Për një rastësi të tillë dua të them dy fjale, për atë që ka disa ditë që e mendoj e, që me bukurinë dhe forcën e saj, duket se më ndryshoi jetën, më mbushi me optimizëm, dhe, pse jo: duke më çuar larg , tre çerek shekulli përpara, tani ndjehem i ri e i fuqishëm, mendimi im mori krahë e fluturoi dhe, e çuditshmja është se , duke rijetuar momente të atëhershme , tani ju jap një tjetër dritë vështrimi, janë nën prizmin e një kritike të pjekur dhe… pse jo? Krenohem për atë që kemi jetuar, sepse nuk ishte vetëm e vështirë:Absurde , abstrakte, e tmershme goditëse dhe e pamëshirshme deri në tmer gjithçka i përket asaj kohe, pa asnjë bazë apo mbështetje, me jetën tonë në duar katilash të pamëshirshëm , ashtu si u shpreh dhe Pandora e mirë, -Bënë çdo gjë të keqe, pa u menduar, sa mundën e më keq me ne…Nuk kish mundësi të bënin më tepër…
I kishin vrarë babanë …kot.Lete Koçi kurrë nuk kish trazuar njeri. Ishte i qetë ,puntor dhe si bir i denjë i Kostikës,, patriotit të mirënjohur ishte një familjar shembullor. Trim si i ati dhe kjo i thoshte të gjitha. Pse e kishin vrarë???E kishin lënë Sofien e shkretë të ve me 4 kërthinj në duar, duke u dredhur në acar të tmerit, dhe pa kuptuar akoma se përse.Që nga ajo ditë ishin të destuinuar të dëgjonin krismat e armëve që vranë babanë e tyre të mirë, ishin të destinuar t’i ndjenin ato krisma t’i ndiqnin e, të kishin ndjesinë se çdo herë do të ishte e fundit për ‘ta se ata plumba të zinj, do të shuanin edhe jetën e tyre…Por , jeta i bëri të kenë, përveç ndjesisë së tmerit edhe atë të krenarisë dhe sidomos të dëshirës për të jetuar e për ta nderuar kujtimin e atij babe , të cilin e bënë kurban në altarin e shenjtë të familjes së ndershme. . tani Pandora, ngjan aq krenare pranë Nolit bashkëshorit të saj në dukje të qetë, sepse në të vërtetë, edhe ai është një vullkan që duket sikur fle, por që shpërethen , e ato që thotë ngjajnë me llavën vullkanore, pra Pandora duket se ja ka arritur qëllimit të saj madhor. Është e lumtur mes fëmijëve e, fëmijëve të fëmijëve të saj të mrekullueshëm, dhe gjithmonë energjike të të japë të kuptosh, se jeta e vështirë jo vetëm që nuk e përkuli, por e bëri më të fortë, e bëri një shembull të njeriut që luftoi çdo ditë për të mbijetuar në ferrin komunist dhe…ja arriti qëllimit.
-E mbajtën mamanë –tha duke folur e qetë, por kjo në dukje sepse dukej që brenda saj vlonte –e mbajtën gjithë natën nëpër zyrat e tyre të qelbura dhe Xhevua, një qen i tyre e torturoi gjithë natën duke i thënë se, si grua e një të pushkatuari politik , mund t’i besonin e t’i thoshin fshatarët gjëra kundër …pushtetit diktator.. më falni popullor. Ajo , si e penduar e si grua e mirë duhej të vinte tua thoshte të gjitha atyre. E shkreta mëmë!Sos ishin pak vuajtjet e lufta e saj, donin ta bënin dhe spiune.
-Po ç’thoni more, – ngeli duke thënë gjithë atë natë- sos kam shkollë e di nga këto gjëra. Shihni e gjeni njerëz të tjerë për këtë punë. Unë e vafra boll kam hallet e mija..
Gjithë natën e torturuan e më pas, në mëngjes kur e lëshuan duke e kërcënuar ,me të arritur në shtëpi mu si ajo luanesha që është liruar nga kafazi, Sofia mori një këlysh qeni e …e quajti …Xhevo. 
Se sa doja të qeshja me këtë, vetëm një Zot e di , e , se sa respekt kam për këta njerëz të mirë që i takova krejt papritur e që i kam vazhdimisht në mendje e në zemër, edhe këtë e di Zoti. Ka akoma njerëz të mirë.Lum kush i ndesh e i bën miq, sepse unë sot jam me të vërtetë shumë shumë i lumtur e, pres me durim kur do t’i takoj përsëri,për të folur me ‘ta ashtu si rralë herë flasim në kohët e sotme, me zemër të hapur!!!
                                      
 

Filed Under: Histori Tagged With: e vërtetë, Fani Male Dilo !, ME NJEREZIT, ME TA!

Dhjetë presidentë të SHBA në një ekspozitë

November 15, 2016 by dgreca

Presidentë amerikanë dhe marrdhëniet shqiptare, një retrospektivë nëpërmjet lentes së Xhorxh Tejmzit, fotoreporterit shqiptaro-amerikan të Nju Jork Tajms/

hyrja-e-ekspozites-shkNga Shefqet Kërcelli/Nga data 8 deri më 21 nëntor 2016, në hollin e katit të dytë të Muzeut Historik Kombëtar është hapur një ekspozitë me fotografi të disa presidentëve amerikanë që kanë bërë historinë e shekullit të XX, në momentet e tyre zyrtare, gjatë bisedave, takimeve apo jetës e kohës së tyre të lirë e intime. “Presidentë amerikanë dhe marrëdhëniet shqiptare” është ekspozita e parë në Shqipëri e Tejmzit, që bën bashkë presidentët, që nga Ruzvelti e deri te Bushi, shoqëruar me përshkrimet e gazetave shqiptare për secilën presidencë amerikane. Xhorxh Tejmz, fotograf për Shtëpinë e Bardhë i New York Times në vitet 1945-1985, ishte një nga fotoreporterët më të shquar të epokës së tij. Ndërkohë që fotografitë e tij janë të njohura në mbarë botën, të paktë janë ata që e dinë se Tejmzi ka rrënjë shqiptare. Natyrisht për vetë afeksionin që ka populli shqiptar ndaj SHBA dhe presidentëve të saj, kjo ekspozitë tepër e vecantë ngjalli kërshërinë e vizitorëve të shumtë që nga dita e parë.  Zoti Tejmz zhvilloi një stil të kundërt me “instiktin e tufës” së fotografëve të shtypit, duke shpërfillur syrin e tij artistik, sensin e tij të hapësirës dhe intimitetin e vecantë me subjektet e tij. “Mendova se është shumë e rëndësishme që të bëhej një lidhje ndërmjet asaj se, çfarë ka qenë jeta e tij, duke u rritur si një emigrant shqiptaro-grek, e deri te fotografimi i presidentëve amerikanë, që i kemi sjellë këtu”, tha Stephanie Tejmz, shkrimtare, vajza e George Tamez, gjatë hapjes së ekspozitës. Dhjetë presidentët e paraqitur në këtë ekspozitë-nga Frenklin D.Ruzvelt deri tek Xhorxh H.W.Bush, dhanë ndihmesën e tyre në formësimin e shekullit të 20-të. Eskpozita vë përballë imazhet e këtyre presidentëve me raportime lajmesh lidhur me ngjarjet ndërkombëtare që kanë qenë të rëndësishme për secilën presidencë. Dhjetra fotografi në celuloidin e Tejmzit, Nikson duke tërhequr çorapet, Karter duke notuar në “vaskën” natyrale të tij, apo imazhi i paharrueshëm i varrezës kombëtare “Arlington”. Fotot e Xh.Tejmz, krijuan një histori pamore të banorëve më të shquar të Washingtonit, në caste triumfi dhe tragjedie, caste të shpengura dhe të ciltra reflektimi e shlodhje. Ndërsa Tejmz fiksonte pamje me aparat, ndarja ndërmjet vendeve kapitaliste dhe komuniste thellohej. Ashtu si edhe me vendin tonë, Shqipërinë. Nëpërmjet kësaj pune identifikohen sesi këto identitete historike u përthyen nën shtypin komunist tonin. “Fotografitë e Tejmz, janë vetëm një pjesë e kësaj ekspozite. Ne kemi një grup të tërë studentësh, të cilët përgjatë verës kanë kërkuar në arkivat e Bibliotekës Kombëtare, gazeta të ndryshme, që nga “Bashkimi”, “Zëri i Popullit”, “Luftëtari”, etj. Pyetja kryesore e kësaj ekspozite është se, si janë formëzuar mendjet tona në vite?”, tha Dr.Lori  E.Amy, Drejtore akademike dhe koordinatore e të drejtave të njeriut “OTTOnomy”. Në një farë mënyre ekspozita shtron një dialog që përfshin vështrimin e të shkuarës për të kuptuar më mirë të ardhmen. Ky kontakt me ngjarje historike që brezi i ri nuk i ka njohur, kërkon prej nesh të kuptojmë se si këto histori kanë formësuar identitete të cilat duhen sendërtuar sërish, kësaj here së bashku për të mbajtur në këmbë komunitetet tona. Ne shpresojmë thellësisht që kjo ekspozitë do hapë një bashkëbisedim që do na lejojë të gjithëve të kapërcejmë kufijtë në mendjet tona, për të folur haptazi dhe me integritet me njëri-tjetrin. Ky është misioni i OTTOnomy, të gjallërojë pëlhurën sociale të grisur nga lufta dhe diktatura, të gjejmë hapësirën tonë të përbashkët për rivendosjen e hallkave që na bashkojnë. Natyrisht cdo ekspozite ka vlerat e veta artistike, ideore dhe kohore. Mund të ishte bërë në vitet ‘90, ‘2000, por dhe tani nuk është vonë. Një vlerësim që unë e shkrova tek libri i përshtypjeve  për vizitorët e saj.

Por cfarë nënkuptojmë përtej përmasave të saj?

Kjo ekspozite interesante është një dallëndyshe e parë, që pasuron larminë e fushave të bashkëpunimit e miqësisë tradicionale midis popullit shqiptar e atij amerikan, përfshi liderët e tij. Është fakt, që pamvarësisht qëndrimeve që ka mbajtur shteti shqiptar në vite, klaneve, fiseve apo grupimeve të ndryshme mes shqiptarëve, përfshi demagogjinë e propogandën komuniste, presidentët amerikanë kanë mbajtur një qëndrim paqësor ndaj popullit shqiptar. Në një farë mënyre na i kanë qarë hallin ose në segmente kohore na kanë lënë në hallet tona, për të mos imponuar zgjidhje të vështira për popullin. Nuk kemi dëgjuar që nga goja e tyre të dalë një fjalë e keqe për shqiptarët, sepse kundërshtarët  tanë do e kishin reklamuar e shfrytëzuar me të madhe, qoftë dhe një fjalë të vetme. Ndërsa historia na tregon se disa presidentë në fillim të shekullit të XX-të dhe në mbyllje të tij, kanë pasur rol determinant në ekzistencën e shtetit shqiptar. Ka pasur një investim mbi shekullor që llogaritet në miliarda dollarë. Nuk dua të zgjatem në këto, sepse opinioni ynë mbarëkombëtar është njohur në një farë mase me kontributin e Washingtonit, Wilsonit, Bushit, Klintonit, e gjithë presidentëve të tjerë amerikanë në dobi të cështjes shqiptare. Në këtë gjeohapësirë lirie që po gëzojnë shqiptarët këtë fillim shekulli, ndihma e këtyre burrave është e pazvëndësueshme. Historikisht, për kushtet e tyre gjeografike fqinjësore, shqiptarët kanë parapëlqyer miqtë larg, kryesisht ata përtej oqeanit. Ëndrra për amerikën i ka shoqëruar bijtë e shqipes, gjithë kohës, pamvarësisht zhvillimeve politiko-ekonomiko-shoqërore. Midis të tjerave cdo shqiptar ka krijuar një vizion, imagjinatë, lidhje, këndvështrim, përshtypje, raport ose kontakt real ose virtual me presidentët e SHBA. Psh. Unë në vitin 1986, duke shërbyer në një repart që mbronte Gjirin e Durrësit,  për një fjalë goje desh hëngra burgun, pasi thashë një fjalë që ulte vigjilencën ushtarake gjatë kalimit tranzit të një kryqëzori amerikan për në Split, në bordin e të cilit ndodhej vetë Presidenti Regan.{Ma shpjeguan ushtarakët amerikanë gjatë stërvitjeve të para në rajonin Durrës-Kavajë, 1992.}. Kuptohet që shqiptaro-amerikanët janë më konkretë në këto lidhje, pasi janë ata që përjetojnë më mirë se kushdo realitetin amerikan, mbi të gjitha janë dhe votues të liderve ose subjekteve partiakë atje. Janë me mijëra shqiptaro-amerikanë që kanë pasur kontakte, biseda, ose kanë mbështetur “x” ose “y’”president me votë ose dollarë. Në shtëpitë ose lokalet e tyre krahas flamujve shqiptarë dhe amerikanë gjen foto apo kujtime nga këto kontakte të paharuara, të cilat ata ja tregojnë me krenari cdo miku. Po të shtojmë këtu dhe dokumetacionin e arkivat e Shtëpisë së Bardhë se si e trajtonin ose vlerësonin popullin shqiptar presidentët e SHBA, libri del një nga studimet më të vyer për kombin shqiptar. Ndaj hapja e kësaj ekspozite më nxiti të hedh një ide më të gjerë, do ishte me fat cdo studjues apo historian shqiptar ose amerikan që do sillte një libër të vecantë: “Shqiptarët në syrin e presidentëve amerikanë”. Kjo kërkon një punë të mirëfilltë shkencore në arkivat amerikane, Librarinë e Kongresit, shqyrtimin e dokumenteve, memo, shkresa zyrtare, opinione, kujtime dhe intervista me shqiptaro-amerikanët, etj. Libri do sillte një tablo të plotë të këtij kujdesi shekullor të liderve e politikës zyrtare të Shëpisë së Bardhë ndaj popullatës shqiptare, përpjekjeve të tyre për liri e prosperitet. Pra, do i kalonte përmasat kohore e përmbajtsore të ekspozitës brilante të Xhorxh Tejmzit.

Nga Roma tek Zoti Trump

Ajo që doja të shtoja dhe që më ngacmoi mendimet ishte koincidenca e hapjes së ekspozitës në ditën e zgjedhjes së presidentit të 45-të të SHBA, zotit Donald Trump. Por, si studjues i historisë ushtarake mëndja shkon më larg. Kam studjuar historitë e gjithë perandorive që kanë sunduar territorin Iliro-arbëror-shqiptar. Natyrisht historia e Romës është më e gjerë, sepse ngërthen një mori zhvillimesh shtetërore, ushtarake, zhvillimesh e dështimesh aktuale për cdo shtet të sotëm. Nuk kam të ngopur me historinë e Romës së lashtë dhe për një fakt tjetër, Iliro-shqiptarët në atë perandori ishin të barabartë me kombet e tjerë, madje nxorrën dhe tre perandorë. Gjatë kontakteve të mija me ushtarakët amerikanë këtyre 25 viteve, krahas detyrave tona, prezantimit të historisë e turizmit të vendit tim, në mënyrë konfidenciale midis të tjerave, i pyesja ushtarakët miq: a e keni studjuar historinë e Romës, me të mirat dhe të këqijat e veta?!  Yes! ma kthenin. Sigurisht që në shkollat ushtarake amerikane, Roma studjohet me imtësi. Këto diskutime dhe studimet e disa liderve ushtarakë zgjeruan njohuritë e mija për strategjinë ushtarake. Roma dështoi për shumë arësye, midis të tjerave një elitë politike e shkëputur nga populli, korrupsioni, shtrirja e legjioneve larg, në pamundësi për të mbrojtur kufijtë e tij, e plot arësye të tjera, të cilat strategët amerikanë i kanë analizuar në të gjitha planet. Pra, Hallet e Amerikës i dinë më mirë ata dhe qytetarët amerikanë. Më qëlloi që të jem në SHBA në kulmin e fushatës zgjedhore. Për shkak të afërsisë së vendin ku qëndroja, ndoqa të dy konventat, atë të republikanëve dhe demokratëve. Njëra më e mirë se tjetra, elokuencë, argumenta, tolerancw, festë. Rezervat e mija ishin kryesisht për cështjet e racizmit dhe lirisë fetare. Duke dëgjuar diskutantët e këtyre konventave bëja dhe krahasimin me atë cfarë ndodh në Shqipëri. I filmova të dy konventat dhe mund t’ja jap falas cdo subjekti politik në Shqipëri. Njëkohësisht takova dhe mjaft shqiptaro-amerikanë. Natyrisht për shkak të situatës dhe afërsisë së zgjedhjeve, biseda i tejkalonte hallet familjare dhe dilte tek kandidati i preferuar, Hillary ose Trump. Thjesht, duke ndenjur me njerzit e mi në NYC ose Konekticat pashë këndvështime të ndryshme. Disa pëlqenin Hillaryn për qëndrimin e Klintonëve ndaj cështjes shqiptare, disa të tjerë donin ndryshim, punonin ditë e natë në ndërtim, madje vëllai im i madh dhe një nga dhëndrat e tij mbanin bluzë me logon e firmës së zotit Trump, “Atlantic”. Ata punonin për kompaninë e zotit Trump, ishin nënkontraktorë të tij. Kështuqë gjatë bisedës kalonin në heshtje cdo argument plus për zonjën Hillary. Me një llogari të thjeshtë matematikore thashë me vete se, votat e miqve të mi shqiptaro-amerikanë janë të ndara gjysëm për gjysëm. I dyzuar sic isha, republikan në bindje, por me një respekt të vecantë për zonjë Klinton, nuk ju imponova askujt për votën. E dinë më mirë ata që jetojnë këtu për kë do votojnë. Pra, jam i sigurt që votat e shqiptarëve janë ndarë 50 me 50 %, në këto zgjedhje. Populli amerikan donte ndryshimin e situatës, të cilën e realizoi nëpërmjet votës. Në këtë zgjidhje vendimtare u bashkua mendimi intelektual, strategjik me votën popullore. Kjo e garanton suksesin dhe jetëgjatësinë e SHBA, si promotor i ekonomisë dhe demokracisë në botë. Në këndvështrimin tim, nëqoftëse Zoti Obama parandaloi rënien e SHBA, zoti Trump do realizojë ringritjen e saj dhe fuqizimin e saj përballë fuqive të tjera botërore. Ndërkohë nëse diskutojmë se a i njeh zoti Trump shqiptarët, as që bëhet fjalë. Jo vetëm prej erudicionit të tij, por dhe prej faktit se shumica e shqiptarëve në NYC dhe rrethina punojnë ose kanë punuar në kompanitë e tij. E njëjta situatë ishte fillimisht dhe me zotin Obama, por më vonë pamë se në sajë të vijimësisë së politikave të Shtëpisë së Bardhë dhe lobimit të shqiptarëve, cdo gjë ndryshoi. Kështu do ndodhë dhe me zotin Trump. Mos harrojmë se fqinjët tanë kanë lobingje më të forta se ne. Gjithashtu mos kujtojmë se rrethi vërtitet rreth ne shqiptarëve ose të presim që uji të rrjedhë vetëm në kanalin tonë. Duhet të shfrytëzojmë të gjitha njohjet, mundësitë, talentin, profesionalizmin dhe aftësitë tona për tju imponuar administratës së zotit Trump. Pra, duhet një strategji e jona që të përfshijë gjithë fushat e bashkëpunimit. Dhe këtë, në radhë të parë e bëjnë shqiptarët dhe shqiptaro-amerikanët e thjeshtë, me integritet moral e profesional, e jo politikanët. Tabani i miqësisë shqiptaro-amerikane i ka rrënjët në popull, në lidhjet e miqësitë e shumta që kanë krijuar shqiptarët përgjatë një shekulli në cdo cep të SHBA, në sajë të punës, intelektit, qytetarisë e ndershmërisë së tyre.

 

Filed Under: Histori Tagged With: Dhjetë presidentë të SHBA, në një ekspozitë, Shefqet Kercelli

15 NANDOR 1946:DOSJA E SIGURIMIT 1302/II – A

November 14, 2016 by dgreca

Nga Fritz RADOVANI/

 Ne FOTO: 1946- DERA E  BURGUT  TË  KISHËS/

1-qela

 DOSJA E FUTJES SË ARMËVE NË KISHEN E FRETENVE NË SHKODER/

Duhej zbatue urdhni i qeverisë jugosllave i dhanun me 20 Shkurt 1946: “Si mbas porosisë që kam prej qeverisë sime, të zhdukni Shllakun dhe të shkatrroni kulm e temel çerdhen e Klerit Katolik në Shkodër, me në krye Françeskanët!” Shkruen At Daniel Gjeçaj O.F.M. tek libri “Martirizimi i Kishës Katolike Shqiptare 1944 – 1990” fq. 36, 1993.

Dhe, ja si u mendue dhe veprue nga Enver Hoxha per me realizue këte veper kriminale: Kryetari i Degës së Punëve të Mbrendshme në Shkoder ishte krimineli Zoj Themeli.

  • Në ndihmë të tij erdhën nga Tirana, direkt nga Ministria e mbrendshme edhe Hulusi Hako e Dilaver Sadikaj, që do të organizonin futjen e armëve në Kishen e Fretenve.

Kishin marrë edhe disa informacione rreth Françeskanve prej një xhakoni Ndoc Vasili, dhe një agjenti të njohun Tano Banushi, që sillej gjithnjë andej nga Kuvendi…

  • Me 10 Nandor 1946, mbas një pretku që kishte ba në Reç ku, ka folë Don Luigj Pici per pafajsinë e klerikëve të pushkatuem me Organizaten “Bashkimi Shqiptar”, e vrasin mbas shpine agjentët e sigurimit, per të cilët shpjegon Atdhetari Caf Jonuzi…

Me daten 12 Nandor, arrestohet At Donat Kurti, Don Anton Muzaj e Don Mark Hasi…

Me 14 nandor 1946 hapet në Shkoder lajmi i zi i vrasjes së Imz. Nikoll Tushës, në Tuz, ku njihej si Atdhetar që me ngritjen e Flamurit të Shqipnisë me Cafo Beg Ulqinin…

  • Arrestojnë edhe At Çiprian Nikën, i cili ato ditë interesohej per shkollen në Tiranë.

Të nesermen me 15 Nandor nga dreka shkojnë në mensen e Kuvendit Dulaq Lekiçi dhe Pjerin Kçira, dhe porsa kishte hy At Mati Prennushi, Provinçiali i Françeskanëve, janë drejtue nga Ai dhe i komunikuen se “kishin ardhë per arrestimin e Tij”!… At Matia u çue në kambë dhe i kerkoi hallallin shokëve, mbasi e dinte se nuk shihet ma me ta…

U ngjitën nalt në dhomen e At Matisë, bane kontrollin, e mbasi nuk gjetën asgja ikën në Degën e Mbrendshme (tek shtëpia e Pjeter Çiurçisë) ku baheshin hetimet… Aty ishte në pritje Nesti Kopali, me të cilin u zhvillue hetuesia e Tij, ku vuejti si Krishti prej torturave.

  • 15 NANDORI 1946 mbyllet me arrestimin e Fra Ndue Vilës, nga Oroshi i Mirditës, le në 1879. Sherbente në Kishen e Fretenve, i binte kumonëve dhe hapte e mbyllte Kishen e Tyne. I kerkojnë çelsat e Kishës, po Fra Ndou i parapergatitun, nuk i dorzon se “nuk i mbaj unë!”… Pak kush asht torturue si Fra Ndou, shpjegon At Gjolaj, po, si Burrat vendosi me vdekë dhe gjithnjë persëriste: “Armët në Kishë i ka futë vetë sigurimi, se mi kanë kerkue çelsat mue dhe nuk ua kam dhanë.” Ka vdekë në Kuvendin e Arrës së Madhe në vitin 1956, tue persëritë të verteten e “futjes së armëve në Kishen e Fretenve!”

***

  • Sigurimit të shtetit i mbetë vetem një mundsi me “sigurue çelsat” per hapjen e Kishës,                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                               

me anen e kuzhinjerit të kuvendit Martin Tarri. E arrestojnë Martinin me datën 16, dhe në mengjesin e datës 17 Nandor, rreth orës 2 deri në 3 natën për terr e me shi, shkarkojnë tek Kisha e Fretenve arkat e armëve të përgatituna per me akuzue Fretnit per “mëshefjen nder Elterët e Kishës së Tyne”… Arkat me armë i hapin në mesin e Kishës, dhe atë mengjes thrrasin disa “vizitorë” per me pa tek Kisha “vepren e Klerikëve” per të cilën, jo vetem, që Prelatët u pushkatuen, por pasojat vazhduene me vite të tana…

Per dorzimin e çelsave nga kuzhinjeri Martin Tarri, më ka folë At Vinko Malaj, i Tuzit dhe At Konrrad Gjolaj, të cilët e dinin të sigurt këte veper që në vitin 1946 – 47.

  • Shtypi i kohës pasqyron edhe “mendimet e vizitorëve” të asaj kohë, që fatkeqsisht sot sternipave të tyne edhe kjo veper terroriste u quhet “meritë”, ndonse nuk janë pak!
  • Me 17 Nandor 1946, rreth orës 04.00 e rrëthojnë Kishën me ushtarë të Ndjekjës, tue mos lanë asnjë njeri me u afrue në ora 05.00 kur thohej mesha e mëngjezit. Atë kohë rrëthohet edhe Kuvendi me të gjithë Françeskanët e xhakojt që ishin aty. Ditën bahen vizita edhe nga autoritetët e organizatat e ndryshme për me pa armët e mëshefuna nga “fretnit”. ●Kuvendi u kthye në burg dhe thirrej “Burgu i Kishës së Fretenve”…
  • Kuvendi i Françeskanëve në Gjuhadol ishte burgu ma i mnershëm i komunizmit në Shqipni, e pse jo, i krejt Lindjës komuniste…
  • Në darkë rreth orës 20.00 nga hetuesia sjellin tek Kisha Provinçialin At Mati Prennushi, dhe me Ate janë: At Donat Kurti, At Çiprian Nika, At Pal Dodaj, At Aleks Baqli, të gjithë fretën që ishin arrestue. Sillën me pranga në Kishë, ku mbasi vëndosen ndër vendet ku janë “gjetë” armët, afër Eltërit të Shna Ndout dhe të Zemrës së Krishtit, dhe xhirohën në film nga operatorët jugosllavë… Sigurisht, duhej knaqë edhe “regjizori”…
  • Ky film jugosllav asht “Dosja 1302/II-A”.

Njëfarë Gjeneral Gjin Marku, perkthyes i Enverit në Beograd kapardisej si Qark komandant. Sekretar i Partisë në ilegalitet ishte Spiro Pano, një kriminel që vriste shokët e vet si të gjithë komunistët me vulën e Frontit, maskës së Partisë. Furrtari Zoi Themeli, mbante furrën ndezë tue shkri pezhgëve në Degën e Punëve të Mbrendshme, ndërsa zv. shef ishte samarxhiu Zoi Shkurti, torturues katil, bashkëpuntorë i kriminelit Petrit Dume në Korçë, kur u mbërthenin njerëzve ndër thembra patkoj. Komisari politik i tyne ishte krimineli Nesti Kopali, i sëmurë patologjik për krime, imoral ashtu si prokurori Aranit Çela. Ligji zbatohej nga Esat Ndreu, Tonin Miloti, Nestan Ujaniku, Misto Bllaci etj., vëlleh endacakë e mushkarë, barijë analfabet, që ua dhanë rasa me pushkatue filozofë, profesorë e ingjenjerë. Asnjeni nuk dijnë me shpjegue se cilës  rracë i përkasin, të gjithë kujtojnë se Tito, Stalini dhe Enveri janë kafshë të përjetëshme që nuk ngordhin kurrë. ●Sejcili në kurset e analfabetëve mendon me vra mësuesin e vet, si Juda. Bardhok Biba, asht i pari që kryen porosinë e Partisë dhe futë armë në Kishën e Oroshit, tue akuzue Imzot Gjinin e Dom Mark Xhanin (sekretar i Abatit të Mirditës), për mëshefje armësh.

Këtij grupi terroristësh të etshëm për gjak i shërben Arif Gjyli, Qamil Gavoçi, Qazim e Fadil Kapisyzi, Rahman Perllaku, Toger Baba, Zija Dibra, Ali Qorri (Bushati), Kasem Troshani, Lilo Zeneli, Thoma Karamello, Mentor Xhemali, Elez Mesi, Dulaç Lekiqi, Vaskë Koleci, Ali Xhunga, Ndrek Nallbani, Jonuz Dini, Xhemal Selimi, Hysni Ndoja, Asllan Lici, Bilo Bregu etj. që pasohej nga grupi i të rinjve Pjerin Kçira, Nush Baba, Lin Çollaku, Alush Bakalli, Gjovalin Mazrreku, Shyqyri Qoku, etj., që fëmijtë e nipat e tyne ishin dhe janë të gjithë bashkë tradhtarë, që edhe sot drejtohen nga oficerët jugosllavë të Pashiqit, Titos e Millosheviqit dhe zbatojnë urdhnat e tyne antishqiptare.

  • I vetmi njeri i penduem që kam njohtë në vitin 1982, pjesëmarrës i Sigurimit të Shtetit në këtë vepër të shemtueme asht kenë Zef Bardhoku, i cili më ka tregue krejt mënyrën si kanë hy në Kishë me armë dhe, si i kanë vendosë arkat aty. Tregonte se Fra Ndue Vila, nuk i kishte dhanë çelsat dhe ishte torturue mizorisht. Ai pohonte se dyshohej për armë përsonale ndër fretën… Të pakten kështu i kishin thanë “eprorët”.

Në fund të bisedës, thonte: “Nuk dij sesi, Zoti nuk ka premtue për të gjithë ne që kemi futë armët në Kishë, me na varë Populli katolik në traun e sipërm të derës së Kishës së Shna Ndout, për atë vepër të ultë që kemi ba, tue çue në plumb At Mati Prennushin e At Çiprian Nikën krejt të pafajshëm, e sa të tjerë, me vite të tana në kampet e burgjet e mnershme të shfarosjës ku edhe kanë vdekë. Kur rashë në burg vetë, kishte edhe priftën që më njifnin mirë, e dinin se shka i kam ba klerit dhe më jepnin cigare e bukë që ma shumë më mungonin, pa ua kërkue …”

  • Vetëm në muejt fundit të vitit 1946 Sigurimi i Shtetit i drejtuem nga Partia Komuniste, tue krijue proçese fallso gjoja për futje të armëve në Kishë, për formim te “Partisë Demokristjane”, të pakenun kurrë, dhe për organizim të kryengritjes së armatosun të Postribës, më 9 shtator 1946, kur asnjë klerik nuk dinte asgja për këto ngjarje, u arrestuen: Imzot Frano Gjini, Imzot Gjergj Volaj, Imzot Nikoll Deda, At Mati Prennushi, At Çiprian Nika, At Donat Kurti, At Frano Kiri, At Pal Doda, Don Tomë Laca, At Karlo Serreqi, At Çiril Cani, At Filip Mazrreku, Don Pjetër Gruda, Don Mark Xhani, At Augustin Ashiku, At Bernardin Palaj, Don Ndoc Nikaj, Don Ndue Suma, Don Nikoll Mazrreku, Don Jak Zekaj, Don Ded Plani, Don Pal Gjini, Don Ejëll Deda, Don Luigj Prendushi, At Serafin Koda, Don Nikoll Shelqeti, At Gjon Karma S.J. At Mark Harapi S.J. At Florian Berisha S.J. Fratel Gjon Pantalia S.J. Don Anton Muzaj, Don Mark Hasi, Don Nikoll Laskaj, Don Pashko Muzhani, At Gaspër Suma, At Aleks Baqli, Fra Ndue Vila, Fra Zef Pëllumbi, At Mëhill Miraj, At Rrok Gurashi, Don Ndoc Sahatçija etj.
  • E cili ka kenë fundi i mnershem i Tyne?!

Askush nuk pergjegjet… Askush nuk di as per të kaluemen e Tyne, as per të sotmen…

Nuk dijnë gja as ata që i çuen në Zallin e Kirit, e as ata që mbi Eshtnat e Tyne ndertuen shtëpijat e banimit per trashigimtarët e vet…, ata mos i gzofshin!

  • Talluni me Dosjet talluni!..
  • Nuk ka tiran në Botë që nuk ka ngordhë… E, ne kemi pasë fat se ju vritni njenitjetrin!

E mandej, Shqiptarët, kanë edhe një “urim” per ju: “Ata dalshin faret!”…

            Melbourne, 14 Nandor 2016.

Filed Under: Histori Tagged With: 1302/II – A, 15 NANDOR, 1946:DOSJA E SIGURIMIT, Frtiz Radovani

11 NANDOR 1990- SHKODRA FESTON LIRINË E FESË

November 10, 2016 by dgreca

Nga Fritz RADOVANI/

imgres

Ne Foto:Don Simon JUBANI (1927 – 2011)/

 ■Mbas ramjes së Murit të Berlinit dhe ngjarjeve në Rumani, edhe Shqipnia e mbetun e fundit në Europë filloi që me 14 Janar 1990, kur Rinia Shkodrane mendoi me rrëzue me forcë bustin e diktatorit Stalin, me dhanë shenjat e para se “edhe këtu komunizmi mori fund” me Demostraten e “heshtun” në Sheshin e Deshmorëve…

■Protesta e bame me arkivolin e djalit të vramë Pllum Pllumbaj, me rasen e varrimit të Tij nga Burrat e Malësisë tue fillue nga komiteti i PPSh e deri nder varrezat e Stom Golemit, trandi thëmelet e komitetit qendror, e bani me folë me vete Nexhmije e Ramiz, që as në anderr nuk e kishin pa një turmë Burrash, që ua shtini mneren.

■4 NANDOR 1990, ora 9.00 p. dr…Ishte Java e të vdekunve, që Shkodra nuk i harron…

Shoferi Mark Morana trokiti në deren e Don Simon Jubanit dhe i tha këto fjalë: “Don Simon, Populli asht mbledhë nder vorreza dhe po të pret per Meshë!..” Dhe, Don Simoni shkoi. Kjo ishte Mesha e Parë mbas “Revolucionit Kultural të 1967”, në Kishëzen e vogel të Vorrezave të Rrëmajit, e cila u pat djegë pak vite perpara nga sigurimi komunist…

Shkodra u dynd nder Varreza të Rrëmajit dhe filloi riparimin e Kapelës së djegun…

■Me daten 6 Nandor 1990, Don Simoni u thirrë në Degen e Mbrendshme të Shkodres nga kryetari Çapajev Taçi dhe shefi policisë Dilaver Papare, që e kercnuen per mos me thanë me daten 11 Nandor, Meshen që kishte njoftue Popullin e Shkodres me daten 4.

Don Simoni ishte pergjegjë: “Doni a nuk doni ju, unë Meshen me 11 do ta them!”…

Shkodra nuk këthehej ma mbrapa!

■Me daten 10 Nandor, katet e siperme të apartamenteve perballë Rrëmajit dhe tarracat e tyne ishin të mbushuna me tyta automatikësh dhe armatime. Po ashtu edhe vagonat e trenit që lidheshin me depon e hekurudhës, vlonin nga sampistët… po me 10 Nandor, nuk dij a i ka shkrue në kujtimet e veta sekretaria e PPSh, Maria Gjoni, vizitat e bame tek i Ndjeri Sander Troshani dhe disa familje të tjera në lagjen Ballabane, nga të cilët ajo kerkonte që me u angazhue nder disa gjipsa sigurimi të shtetit per me fotografue dhe me mbajtë shenime per njerzit që do të kalonin nga shkolla Pyjore, rruga Canej e andej nga rruga Skenderbeg…, per me marrë pjesë në Meshen e ditës së diele, ora 11.00 p.dr.

Besoj, nuk e ka harrue pergjegjen që mori ajo dhe shoqnuesi i saj nga Sander Troshani!

■Me daten 10, rreth orës 19 në darkë, më ka thirrë një klerikë që njihshe prej kohësh, Don Zef Hardhija (Simoni), dhe më ka “porositë mos me shkue të dielen në Meshë, mbasi do të rrezikojshe jeten…” I kam thanë: “Unë do të shkoj familjarisht!!”…

Dhe kam shkue e kam marrë pjesë në Meshen që tha Don Simon Jubani…

■Në darkë ka ardhë tek unë një person e më ka tregue zhvillimet e ngjarjeve mbas orës 22.00 të darkës së datës 10 Nandor 1990… Në komitetin e PPSh së Shkodres, ku ishte atë natë roje. “Shkonin e vinin njerëz të besimit të PPSh në komitet dhe takonin sekretarin e komitetit shokun Xhemal Dymylja. Bisedonin dhe merrnin urdhën si me veprue. Asht dhanë urdhen i premë nga Ramiz Alia që gjatë ceremonisë së Meshës, me veprue me armë dhe me ba gjakderdhje mbrenda varrezave, ku do të nderhyjnë edhe sampistët që ishin nder vagona. Po iku kush nga varrezat, nga tarracat e apartamenteve me goditë…

Fiks në ora 23.30 kur isha tue pi kafe me shokun Xhemal, ka ra telefoni i tij dhe, ai ka fillue me folë me shokun Ramiz Alia, të cilit i thonte gjithnjë: “Si urdhnon sh. Ramiz!”. ■Kur mbylli telefonin më tha këto fjalë: “Me urdhën të OKB, neser duhet me u sigurue qetsia e plotë nder Varrezat e Shkodres. Terhiqni të gjitha vendimet e marruna deri tashti, dhe siguroni të mos ngjasi ndonjë e papritun me armë, mbasi do të mbajmë pergjegjsi per veprimet e pakontrollueme… Tashti, më tha mue, merr ketë listë emnore dhe mi thirrë të gjithë këtu. Ai në telefonin e vet dhe unë me të timin, kemi thirrë rreth 150 vetë gjithë naten dhe kemi vazhdue me dhanë udhzime deri kah ora 9 para dreke të së dieles. Ishte fat i madh që nuk ngjau ndonjë akt i pakontrolluem.”

***

■Fjala e Ramiz Alisë në Byronë Politike të K.Q. PPSh, tregon haptas mendimi i tij per Klerin Katolik në vitin 1990: “Në Shkoder Vatikani ka agjenturat e veta…!”

■Don Simoni shkruen: “Spiunat e mbrendshem e të jashtem të paguem nga sigurimi per të më poshtnue e per të ulë rrolin vendimtar që Shkodra ka luejtë në të gjitha aspektet e jetës shoqnore këtu në Shqipninë tonë…, kanë shkrue dhe perhapë fjalen mbrenda dhe jashta Atdheut, se unë paskam kenë i autorizuem nga Ramiz Alia…”

Asht e vertetë se ka qarkullue kjo shpifje, po koha vertetoi se kush ishte Prifti Trim i Shkodres Don Simoni, që mbas vdekjes së Tij nuk la asnjë si veten Trim e të vendosun!

■Asht kenë nisiator per Lirinë e Fjalës dhe të Drejtat e Njeriut me pikpamje Europjane.

Mbas Vepres Madhshtore të Meshës së Parë, me 4 dhe 11 Nandor 1990, Don Simoni asht

i Pari Klerik Katolik Shqiptar, që asht thirrë në Vatikan me u takue me Papen Gjon Pali II, vizitë e cila, asht pasue nga disa Personalitete Botnore në Belgjikë, dy herë nga vetë Administrata Amerikane, Parlamenti Rus, Franca, Gjermania, Italia, Spanja, Stambolli, Kajro, Izraeli dhe shumë institucine jokristjane Botnore.

■Universiteti i San Franciskos në Kaliforni i ka akordue Don Simon Jubanit diplomen “Honoris Causa” si protagonist i “një Epoke të Re në Shqipni”.

Shteti i Miçiganit e ka nderue Don Simonin me një “Special Tribute”.

■Don Simon Jubani ka shkrue: “Ateizmi në Shqipni gjoja e kishte gjetë supernjeriun, Enver Hoxhen, dhe ky donte të fitonte me gjak e terror çka Kisha e kishte fitue me lutje, zotësi, mund e djersë. Dhe si të gjithë tiranët që skllavnuen Popullin e Perëndisë, edhe ky mori mallkimin e Popullit të Zotit, u shtyp si miza dhe perfundoi në koshin e plehut të historisë, e megjithkëte, salvuesit nuk kanë mësue nga historia!..

■Komunizmi na bani edhe ma të famshëm, se na shtoi numurin e Martirëve.”

            Melbourne, 10 Nandor 2016.

 

 

 

 

 

 

Filed Under: Histori Tagged With: - SHKODRA FESTON, 11 NANDOR 1990, Fritz radovani, LIRINË E FESË

  • « Previous Page
  • 1
  • …
  • 385
  • 386
  • 387
  • 388
  • 389
  • …
  • 693
  • Next Page »

Artikujt e fundit

  • Bahamas njeh Kosovën!
  • Legjenda e portës shkodrane, Paulin Ndoja (19 dhjetor 1945 – 16 prill 2025) do të mbushte sot 80 vjeç
  • “Roli dhe kontributi i diplomacisë shqiptare në Maqedoninë e Veriut nga pavarësia deri sot”
  • Marie Shllaku, kur një jetë e re u shndërrua në përjetësi kombëtare
  • Në sinoret e Epirit…
  • Mbrëmë hyri në fuqi Ligji i SHBA për autorizimin e mbrojtjes kombëtare
  • Skënderbeu “grek”, ose si të bëhesh grek pa e ditur
  • A historic moment of pride for the New Jersey Albanian-American community
  • U zhvillua veprimtaria përkujtimore shkencore për studiuesin shqiptaro-amerikan Peter Prifti
  • Dashuria që e kemi dhe s’e kemi
  • “Jo ndërhyrje në punët e brendshme”, dorëheqja e Ismail Qemalit, gjest atdhetarie dhe fletë lavdie
  • Arti dhe kultura në Dardani
  • Gjon Gazulli 1400-1465, letërsia e hershme shqipe, gurthemeli mbi të cilin u ndërtua vetëdija gjuhesore dhe kulturore e shqiptarëve
  • “Albanian BookFest”, festivali i librit shqiptar në diasporë si dëshmi e kapitalit kulturor, shpirtëror dhe intelektual
  • VEPRIMTARI PËRKUJTIMORE SHKENCORE “PETER PRIFTI NË 100 – VJETORIN E LINDJES”

Kategoritë

Arkiv

Tags

albano kolonjari alfons Grishaj Anton Cefa arben llalla asllan Bushati Astrit Lulushi Aurenc Bebja Behlul Jashari Beqir Sina dalip greca Elida Buçpapaj Elmi Berisha Enver Bytyci Ermira Babamusta Eugjen Merlika Fahri Xharra Frank shkreli Fritz radovani Gezim Llojdia Ilir Levonja Interviste Keze Kozeta Zylo Kolec Traboini kosova Kosove Marjana Bulku Murat Gecaj nderroi jete ne Kosove Nene Tereza presidenti Nishani Rafaela Prifti Rafael Floqi Raimonda Moisiu Ramiz Lushaj reshat kripa Sadik Elshani SHBA Shefqet Kercelli shqiperia shqiptaret Sokol Paja Thaci Vatra Visar Zhiti

Log in

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Cookie settingsACCEPT
Privacy & Cookies Policy

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT