Tomë Mrijaj, New York/

          Viti 1889, ishte viti i gëzimit të papërshkruar në familjen e madhe Mrijaj, mbasi lindja e një mashkulli për rrethanat e kohës, ishte një pushkë më tepër, për t’ju përballuar synimeve pushtuese të fqinjëve grabiqarë…

I ati Prenit, Nikollë Mrijaj (1838-1907), për shkak të rrethaneve të kohës, ishte martuar në moshën 40-vjeçare. Ardhja në jetë e fëmijës së pare, ndryshoi shumë jetën e tij të mëparshëm (si kaçak), duke u endur për shumë vite me radhë me pushkë në dorë, mes malëve, në mbrojtje të trojeve shqiptare.

Preni i vogël, kishte një përkujdesje të veçantë nga familja dhe në veçanti nga babai Nikollë, që e donte si sytë e ballit.

Vitet kalojnë shumë shpejt dhe foshnja, fillon të rritet, mes një ambjenti plot tradita të pastra shqiptare, që respektonte dhe nderonte Kanunin e Lekë Dukagjinit, doket, zakonet, kulturën e mëparshme dhe bashkëkohore të kohës.

Dihet, se askohe në vendin tonë kishin hyrë dhe qëndronin trupat Austro-Hungareze.

Si bashkëpunëtorë i ngushtë Nikolla, njihte shumë prej ushtarakëve dhe ishte njeriu shumë i dashur i tyre.

Preni, sapo kishte mbushur 12 vjeç. Ushtarakët e lartë austro-hungarez, sipas kërkesës së të atit e marrin në Austri, ku, qëndroi për shtatë vite. Ai fillon mësimet në shkollën e ciklit të ulët dhe më pas vijon studimet e shkollës së mesme. I riu nga Kosova, Pren Nikollë Mrijaj, bie në kontakte dhe ushqehet me një kulturë të famshme e të mirënjohur në gjithë botën, muzikën klasike, shkrimtarët, personalitetet e larta të artit dhe kulturës, për historinë, traditën, zakonet, gjuhën e bukur gjermane, filozofët, qysh nga lashtësia, kontributin dhe respektin, që kanë pasur shumë përsonalitete austro-hungareze për shqiptarët etj.

Kështu, në moshën 19-vjeçare, intelektuali i ri kthehet në vendlindje, i paisur gjerësisht me një horizont të thellë kulturorë perëndimorë, falë edhe zotërimit shumë mirë të disa gjuhëve të huaja, si: gjermanisht, italisht, latinisht, frengjishten, të cilat mësoheshin në programet e shkollave të të gjithë niveleve në Austri.

Në historinë e krahinës së Lugut të Drinit dhe më gjerë asokohe, ka mbetur i skalitur emëri dhe vepra e intelektualit të parë Pren Nikollë Mrijaj. Ai, është shquar si një njeri zemërgjerë, i thjeshtë dhe modest, fjalëpak e punë shumë, karizmatik, me të gjithë njërëzit, që e kanë njohur apo kanë punuar me te, në shumë nivele të pushtetit lokal askohe në krahinë.

Ajo që bie në sy është fakti, se intelektuali Pren Mrijaj, kishte një aftësi të veçantë në komunikimin me njërëzit, pavarësisht nivelit të shkollës apo kulturës së tyre, sepse ai nderonte dhe respektonte me dinjitet personalitetin e çdo individi.

Të gjithë ata, që e kanë njohur, thonë se ishte i veçantë në mënyrën se si i zgjidhte me urtësi, zgjuarësi dhe durim problemet apo shqetsimet e bashkëvendasve sa herë që i shkonin në zyrë, për të qarë hallet e tyre të shumëta.

Zyrtari i lartë Mrijaj, asnjëherë nuk premtonte për gjerat, që nuk mund t’i bënte dhe nuk ishin në kopetencën e tij, edukatë dhe kulturë kjo e marrë nga administratat më të përparuara të Europës Perendimore dhe në veçanti ato të Austro-Hungarisë.

Preni, i cili, i donte dhe respektonte bashkëfshatarët e vet, shënonte me kujdes në bllokun e ankesave çdo shqetësim të vendasve dhe shumë shpejt me pjekuri u jepte përgjigje zgjidhjes së halleve të shumta, që kishin banorët, e zonës, për të cilët, ai punonte me përkushtim si funksionari më i lartë askohe në krahinë.

Duke iu rikthyer temës së përshkrimit të biografisë së Prenit, theksoj, se ai me t’u kthyer nga pushimet verore në vitin 1907, i vritet i ati (Nikolla), pabesisht nga disa armiq shekullorë turq e sllav.

Një dhimbje e madhe kishte rënë për familjen e mirënjohur Mrijaj dhe në tërë krahinën. Ishte një moment delikat dhe tepër i ndjeshëm, mbasi, të gjithë sëbashku, duhet t’a kthejnë dhimbjen në forcë dhe të ruajnë gjakftohtësinë, për humbjen e madhe, që i ndodhi familjes.

Duhet thënë, se akohe situata  e re e krijuar nga vrasja e babait të tij të dashur (që kishte bërë shumë për djalin e vet Prenin), për intelektualin e ri do të fillonte një jetë e re me urrejtje. E dhimbshme ishte kjo vdekje e parakohshme e babait. Ky ishte fat i keq, që i ra si plumb derës së familjes Mrijaj.

Gjatë atij viti, sipas traditës asokohe, kur dikush vdiste apo vritej, dyert e shtëpisë ishin të hapura, gjatë tërë viti për miqtë, që vinin gjithnjë, për të ngushëlluar pjesëtarët e familjes.

Për herë të parë i riu Preni, mundi që të njihte shumë të afërm dhe miq të të atit, që kishin ardhur për të ndarë dhimbjen me te, duke qenë kësisoj një kohë e mirë njohje me të gjithë miqtë.

Ai u takua në dhomën e pritjes dhe zhvilloi biseda të ndryshme me shumë prej tyre, si: Kapidani i Mirditës Markagjoni, i cili, kishte ardhur i shoqëruar nga një numër i madh krerësh dhe bajraktarësh nga trevat e Shqipërisë së Veriut dhe Mirditës.

Gjatë bisedave në odën e burrave,  Preni, mësoi shumë për historinë e familjes, dëshmuar nga tregimet e kujtimet e miqve dhe dashamirëve të familjes së madhe Mrijaj, duke filluar me babain e tij Nikollën, gjyshin Markun dhe katragjyshin Çunin.

Gjithashtu kjo fatkeqsi, shërbeu si një shkollë e madhe historie, për të mësuar me detaje për ngjarje të ndryshme, si: kryengritjet liridashëse, kundër pushtuesve shumë shekullorë turq e sllav të hershme të trevës, figurat e shquara të atdhedashurisë ndër shekuj, respektin dhe nderimin, që kishin përherë vendasit, për të parët e familjes së tij, ku, të moçmit i rikujtonin dhe ia thonin me shumë respekt Prenit…

Nuk kanë kaluar as 12 muaj nga tragjedia në familje, Preni, falë respektit dhe admirimit, që kishin vendasit për te, në moshën fare të re (kur nuk i kishte mbushur as 20 vjeç) emërohet si Kryetar i Komunës së Zllakuqanit.

Edhe pse i ri në moshë, ai kishte përgatitjet e duhura si intelektual i formuar dhe edukuar, me kulturë të thellë perëndimore. Por nga ana e tjetër, ai kishte dhe shkollën e jetës të marrë drejtpërdrejtë nga banorët vendas, në takimet e lira të përditshme, në odat e burrave më në zë të kohës, duke e gërshetuar atë me shkollën me tradita familjare, dhënë në mënyrë të vijueshme nga babai i tij Nikolla, që ishte e mbeti një ndër burrat më të shquar të asaj kohe.

Ngjarjet historike të atyre vitëve, zhvilloheshin me shumë shpejtësi. Eshtë fakt, se trojet etnike shqiptare dhe në tërësi i gjithë Gadishulli i Ballkanit, jetonte natën e gjatë të pushtimit të egër të Perandorisë Otomane, që si pushtuese u kishte mohur çdo të drejtë popujve dhe më së shumti popullit shqiptar, mbi të cilin ra shpata e përsekutimit dhe asgjësimit në shumë drejtime.

Për t’i bërë ballë shtypjes së shumanshme asimiluese, fillojnë të dalin në skenën politike lëvizjet kundërturke, të cilat, në vite të mëvonshme vijnë dhe shtohen. Gjatë përpjekjeve për liri, pavarësi dhe frenim të asimilimit të shqiptarëve, ishin vënë në ballë të kryengritjeve drejtuesit e shumë komunave dhe në veçanti fjala e urtë dhe largpamëse e përfaqsuesve të klerit katolik, që me ndërgjegje atdhedashurie, nxiste popullin dhe patriotët e vërtetë, për t’u ngritur në këmbë me pushkë në dorë, dhe dalë zot fateve të brishta të Atdheut.

Në këtë gjendje u gjend edhe kryeari më i ri në historinë e Kosovës, intelektuali i shquar e i vendosur atdhetari sypatrembur Pren Nikollë Mrijaj.

Ai, qysh në ditët e para të punës si Kryetar i Komunës në Zllakuqan, u lidh shumë ngushtë më klerin katolik vendas dhe më gjërë, duke e ditur, se fjala e klerikëve katolikë, ka peshë dhe respekt në popull.

Kësisoj, sikurse flasin edhe burimet historike dhe dokumentet e kohës së Rilindjes Kombëtare (të cilat, për fat të mire, kanë nisur të botohen, në shumë libra biografik dhe historik në Kosovë), aty për më shumë, shohim se Kryetari i ri, krijoi lidhje më të ngushta dhe bashkëpunim të vijueshëm me aktivistin e palodhur atdhetar të Rilindjes Kombëtare në Kosovë, meshtarin Pader Engjell Palaj O.F.M. (1870-), që asokohe vepronte në Kishën e Shën Gjon Pagëzuesit në Zllakuqan.

Ishte koha e rizgjimit të ndërgjegjës kombëtare për liri, kundër pushtuesve turq, që po vihej re përmes përfaqsuesve kombëtar shqiptarë, në fund të shekullit XIX dhe fillim i shek.XX.

Veprimtaria e përbashkët e klerikut Pader Palaj me Kryetarin e ri të Komunës në Zllakuqan Pren Mrijaj, ishte e spikatur dhe dallohej në shumë drejtime. Të dy patriotët, bisedonin shpesh, për bashkëpunim, në të mirë të krahinës së Lugut të Drinit dhe më gjerë, mbasi të dy idealistët, kishin idenë dhe qëllimin e mirë, për të bërë ndërgjegjësimin dhe mobilizimin e forcave kryengritëse kundërturke.

Kështu, gazeta “Vardar”, që botohej në qytetin e Shkupit, e cila mban datën 18 Janar 1909, ndër të tjera citon, se: “Në marsin e këtij viti (1909), At Engjëll Palaj, në bashkëpunim me krerët e vendit dhe Kryetarin e Kominës në Zllakuqan etj., kishin formuar një çetë luftarake antiturke në Budisalcë të Dukagjinit, nën komandën e patriotëve Zef Gjidodës, Zefit të Vogël, Pjetër Qelit etj., të cilëve, u ishin bashkuar me armë në dorë rreth 400 luftëtarë shqiptarë nga Lugu i Drinit, ku, të gjithë ishin të besimit katolikë.”

Nga ana e tjetër, Kryetari Mrijaj, si të gjithë bashkvedasit, kishte kërkuar me këmbngulje, t’i bashkohet me armë në dorë çetës nacionaliste kundërturke. Kjo vinte edhe nga fakti tjetër, se babai i tij Nikolla, ishte vrarë dy vjet më parë nga forcat turko-sllave.

Rilindasi klerik Pader Engjëlli, me të marrë vesht këmbnguljen e Kryetarit, për t’iu bashkuar çetës liridashëse e bindi atë, që të mos shkonte, sepse vendi dhe Komuna kishte nevoj për kujdesin e tij, mbasi ai ishte i vetmi personalitet i shkolluar në Perendim.

Kështu nga familja Mrijaj, iu bashkuan çetës vullnetarisht me armë në dorë dy antarë të saj Preka dhe Lleshi, çetë e cila më vonë me udhëzimet e fratit Padër Engjellit, iu bashkua Çetës së Isa Boletinit, Sadik Ramës dhe Bajram Currit.

Një tjetër bashkëpunëtor i ngushtë i Krytarit të Komunës së Zllakuqanit, ishte këshilltari përparimtar, me vizion përëndimor kleriku katolik Pader Lorenc Mazreku O.F.M. (1872-1944).

Në kundërshtim me politikën ç’kombëtarizuese të Perandorisë Turke dhe Mbretërisë Serbo-Sllave në trojet tona, treshja arsimdashëse e shquar e klerikëve të kohës, si: Pader Shtjefen Gjeçovi O.F.M., Pader Engjëll Palaj O.F.M. dhe Pader Lorenc Mazreku O.F.M., me guxim dhe vendosmëri, hapën shkollën e parë shqipe, në vitin 1907 në Zllakuqan të Lugut të Drinit.

Të njëjtën miqësi intelektuali Mrijaj e vijoi edhe më meshtarët e tjerë franceskanë, që shërbyen gjatë atyre vitëve në Kishën e Shën Gjon Pagëzuesit në Zllakuqan. Këtu po veçoi dy vëllezërit shkodranë Pader Pashk Prela O.F.M. (1877-) dhe Pader Marjan Prela (1887-).

Kulturdashësi Pader Pashku, i erdhi në ndihmë popullit të Zllakuqanit, në ato vite të vështira 1916-1919. Kështu, në vitin 1918, shkolla shqipe e Zllakuqanit (që ishte hapur në vitin 1916 nga Qeveria Austriake, shënimi im T.M.), mbyllet nga rregjimi kolonizator serb dhe përndiqet mësuesi i saj Ndue Vorfi…

Pren Nikollë Mrijaj, gjatë kohës që po kryente me përkushtim detyrën e Kryetarit të Komunës, ka qenë dëshmitar i gjallë i atyre ngjarjeve të ithta të periudhës së vitëve 1918-1919, kur ushtria dhe xhandarmaria serbo-malaziase ua vuri zjarrin shtëpive dhe pasurive të banorëve të Lugut të Drinit, ku, familjet e kësaj famullie, që mundën të shpëtonin, u detyruan t’i braktisin me dhimbje në shpirt vatrat e të parëve të tyre dhe të vendosën në rrethin e Gjakovës, tek miqtë dhe njerëzit e afërm të tyre.

Faktet dëshmojnë, se ato ditë në Zllakuqan, ka pasur shtatë të vrarë dhe shumë të plagosur, ku, midis tyre ishin tri gra dhe katër burra. Edhe në fshatrat e tjera, të Lugut të Drinit, kishte të vrarë, të plagosur, të djegur dhe plaçkitur.

Nga burimet historike dhe dokumentet e familjes Mrijaj, që ruhen prej shumë vitësh, gjatë masakrave dhe plaçkitjeve sllave, është vrarë barbarisht në Livadhet e familjes së saj në Leskoc edhe vjehrra e Kryetarit të Komunës Pren Mrijaj, një bij fisnike e familjes së mirënjohur të Selitëve të Leskocit. Ajo, atë ditë, për fatin e saj të ithtë, u gjend pranë familjes së saj për vizitë…

Duke pare, se gjendja në Zllakuqan dhe rrethina po përkeqësohej gjithnjë e më shumë (nga ndërhyrjet e forcave sllave), Pader Pashk Prelaj O.F.M. e kishte porositur Kryetarin e Komunës, që me shpejtësi urgjente, të bashkoi disa burra të Lugut të Drinit dhe të udhëtonin brenda natës për në Shkodër.

Delegacioni i armatosur lugdrinas, i kryesuar nga vetë Kryetari i Komunës Pren Mrijaj, (mbasi, zotëronte disa gjuhë të huaja) e kishte më të lehtë për të informuar direkt diplomatet. Ata,  që të gjithë ishin të veshur me kostume kombëtare dhe të hipur mbi kuaj shale.

Përfaqësuesit e krahinës zhvilluan bisedime informuese me Konsullatat e huaja (dihet, se Shkodra asokohe kishte mbi 7 Konsullata të huaja, shënimi im T.M.), që ndodheshin aty, duke ua përshkruar situatën e rëndë, që po përjetonte Lugu i Drinit ato ditë të dhimbshme nga largimi biblik i popullatës vendase nga shtëpitë dhe pronat e të parëve të tyre.

Hartimi me shkrim i një informacioni të hollësishëm nga qarqet e larta kishtare, mbi gjendjen aktuale dhe bisedat e drejtperdrejtë të bëra nga vetë kryesuesi i delegacionit lugdrinas kryetari Mrijaj, ndikoi në ndërprerjen e këtij terrori të pashembullt deri asokohe.

Në kulmin e zhvillimit të shpejtë të ngjarjeve, sikurse thonë edhe burimet historike të kohës, i menjëhershëm ka qenë edhe reagimi i Qeverisë Jugosllave. Kjo vinte nga fakti, se përfaqsuesit e klerit katolik dhe delegacioni i përzgjedhur shqiptar lugdrinas, i kryesuar nga kryetari, kishte bërë një punë shumë të mirë, në informimin e diplomatëve të huaj, të cilët kishin ndërhyrë menjëherë në rrugë diplomatike.

Nga ana e tjetër, në kampin shovinist të Qeverisë jugosllave, shohim se kryesia e saj nga zemërimi i zhurmës së madhe, që kishin bërë shqiptarët të bashkuar, nxorri urdhëresën (dekretin), që e gjithë popullata e kësaj treve, që kishin braktisur nga dhuna vatrat e tyre të djegura, të rikthehen në pronat e tyre, brenda një afati të caktuar…

Kjo urdhëresë, ishte një thikë me dy mprese. Kështu, nëse shikohet me kujdes dekreti i lëshuar nga qarqet jugosllave, del se ata e kishin kushtëzuar rikthimin e shqiptarëve në vatrat e tyre të braktisura me një periudhë kohore shumë të shkurtër, nga inati i diplomacive të huaja, pse ata nuk e lejuan realizmin e planit të serbëve, që synonte shkombëtarizimin me shpërngulje të detyrueshme nga vatrat stërgjyshore.

Kjo ishte një fitore dhe sukses i madh, falë meritës së klerit katolik vendas dhe delegacionit lugdrinas, që veproi urgjentisht, për zgjidhjen e çështjes së mprehtë shqiptare.

Në odat e lugdrinasve, u fliste shumë here, për mbresat e delegacionit të Lugut të Drinit, i cili, u takua me përfaqësitë e konsullatave të huaja të akredituar në qytetin e lashtë me histori dhe kulturë të Shkodrës. Gojë më gojë, janë ruajtur kujtimet, të cilat, kanë mbërritur të freskëta deri në ditët tona.

Kështu tregojnë, se si delegacioni nga Kosova, kishte ra në sy të mirë tek banorët e qytetit të Shkodrës, për veshjet e tyre karakteristike, me  larushmëri dhe stil të spikatur tradicionalë popullorë të trevës së pasur të Lugut të Drinit. Kuajt e përfaqsuesve shqiptarë, ishin të gjithë të zgjedhur dhe me shala shumë luksoze (të shtrenjta), me pasqyra e tufa të stolisura, që asokohe ishin karakteristikë e rrallë për udhëtime të gjata.

Midis kujtimeve të shumta, tregohet, se si një burrë i njohur dhe autoritativ nga Thethi i Shalës, i quajtur Sadri Luka, iu afrua me buzëqeshje burrave të delegacionit dhe mbasi i përshënd një nga një, me këmbëngulje i fton të shkojnë në konakun e tij në Theth.

Ai, iu drejtua të porsaardhurve, se sot jeni të gjithë miq tek unë, sepse jeni të lodhur nga udhëtimi i gjatë dhe keni sërisht rrugë për të bërë. Mbas pritjes miqsore dhe shlodhjes, njërëzit  e mi, mund t’ju përcjellin deri në vendin, ku ju doni të shkoni. Për t’ua bërë me të lehtë udhëtimin, njerëzit e mi, mund t’ju drejtojnë në rrugën me të shkurtër për në Kosovë.

Mbas një udhëtimi të gjatë, bjeshkëve të thepisura, të harlisur nga lisat e gjatë të pyjeve pambarim, të gjithë mbërrijnë në kullën e njohur të Sadri Lukës në katundin Theth të Shalës (Krahina e Dukagjinit), ku, i zoti i shtëpisë me familjarët, u bëjnë një pritje me bujari tradicionale tipike shqiptare e spikatur tek malësorët e trevave tona shqiptare.

Atë natë, në shtepinë e madhe Luka, kishte shumë miq dhe dashamirë, që kishin ardhur për t’u përshëndetur me delegacionin nga Lugu i Drinit. U bë vërtetë një sofër e madhe e përbashkët vëllazërore, sikurse e kanë traditë e zakon malet tona. Këto banorë fisnikë, ndër shekuj, kanë ruajtur dhe mbajnë ende sot, të gjallë gjithnjë virtytet më të mira të mikpritjes shqiptare.

Në mëngjez, i zoti i shtëpisë Sadri Luka, u drejtohet mysafirëve, me fjalët: “Më ka bërë përshtypje, se ky më i riu, që ju prin juve, pothuajse gjatë gjithë kohës mbrëmë nuk ka folur fare.”

Një antarë i delegacionit, që ishte më afër të zotit të shtëpisë, i drejtohet Sadriut, se: “Ky djali i ri, që ju ka bërë përshtypje mbrëmë, është Kryetari i Komunës sonë në Lug të Drinit, dhe është i vëtmi njeri i shkolluar jashtë shtetit në Austri. Ai, është ndera dhe krenaria e jonë.”

Ndër të tjerë e merr fjalën edhe Kryetari i Komunës Pren Nikollë Mrijaj, i cili, i drejtohet të zotit të shtëpisë: “Ju falënderojmë, në emër të gjithë delegacionit! Për të mirë të ardhshim. Në konakun tuaj, ne e kushdo që të vijë, të rrisim nderin shumë për mikpritjen. Dhasht Zoti, që sofra të tilla kjo familje bujare të shtroi gjithmonë, për të mirën e kombit.”

Mbas disa vitëve, në familjen Mrijaj, kishte ardhur për t’a vizituar me urdhërin e të zotit të shtëpisë Can Tahiri. Mjerisht Pren Nikollë Mrijaj, kishte vdekur vite më parë (1923). Cani, porositë e Sadriut ia kishte përcjellë djalit të Pren Nikollës, Nikollë Pren Mrijës dhe antarëve të tjerë të familjes.

Ai ndër të tjera, u thotë: “Fjalë pak, por i matur ishte Pren Mrijaj në shtëpinë tonë, të cilat asokohe i kishin lënë mbresa shumë të zotit të shtëpisë tonë Sadriut, i cili, më tha që t’ju them, se dëshiron që në mësin tonë të lidhim miqësi me familjen tuaj mes martesash.”

Sikurse thuhej asokohe, Cani kishte qëndruar mëse një javë si mik në shtëpinë tonë, ku, ishte vizituar nga shumë miq të familjes, të cilëve u kishte lënë përshtypje, sjellja dhe zgjuarësia e atij burri të përgatitur mirë me traditat e malësorit të malësive tona kreshnike.

Pas largimit të At Pashk Prelës, në Kishën e Zllakuqanit, në fund të vitit 1921, vjen vëllai i tij At Marjan Prela, i lindur në Shkodër. Ashtu sikurse vëllai i tij, Pader Pashku dhe Pader Marjani, u përshtatën shumë mirë në një vend, ku, më parë kishte shërbyer i vëllai i Pader Pashkut.

 

Miqësia e të vëllait e lidhi shumë shpejt me Kryetarin e Komunës së Zllakuqanit Pren Nikollë Mrijën.

Në fillim të vitit 1923, Kryetari, mbeti në histori, duke vënë gurthemelin e Kishës së re të Shën Gjon Pagëzuesit në katund.

Në vitin 1924, filloi puna për ndërtimin e Kishës së re të lartpëmendur.

E dhimbshme, por jeta ka të papritura, për të cilat çdo njeri duhet t’i përballoj me vetëdije. Ateherë, kur çdo gjë po shkonte shumë mirë në Komunë, në familje dhe brenda komunitetit të miqve dhe afërmve të Kryetarit enërgjik dhe të palodhur Pren Nikollë Mrijaj, trupi i tij përfshihet nga një dhimbje apendisiti (zorra qorre), e cila duke plasur e goditi rëndë në organizëm…

I pranishëm në frymarrjen e fundit sëbashku me familjarët, ishte edhe françeskani Pader Marjan Prela, i cili, vdekjen e tij e priti me shumë hidhërim.

Pren Nikollë Mrijaj, ka mbajtur gjithnjë lidhje të ngushta miqësie dhe bashkëpunimi me Kapidanin e Mirditës Marka Gjonin dhe Zef Ndocin, të cilët shumë herë kishin bujtur në konakun tonë.

Këto lidhje shumëshekullore miqësie dhe bashkëpunimi, për çështjen kombëtare, Preni i Ri, i vijoi pandërprerje, duke i qëndruar besnik rrugës shembullore të të atit…

Të bijtë e Pren Nikollë Mrijës, Nikolla dhe Ndreca, janë shtuar me shumë familje të reja, duke e zgjeruar pemën gjenealogjike të fisit Mrijaj.

Të sipërmendurit, deri në ditët tona janë shtuar me mbi 100 antarë vetëm, në një periudhë kohore prej disa dekadash, të cilët jetojnë dhe punojnë me familje në vendlinjde në Kosovë, Europë dhe SHBA.