Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

Ambasadorin Delawie: Kriza është e sajuar, nuk bisedoj me partitë që nuk refuzojnë dhunën

by

VOA- Kosovë; Intervistë me ambasadorin Delawie/

Ambasadori amerikan në Kosovë, Greg Delawie i tha Zërit të Amerikës se ambasada amerikane nuk do të bisedojë me partitë politike që nuk refuzojnë dhunën. Në një intervistë me korrespondentin tonë në Prishtinë, Besim Abazi, ai tha se zgjedhjet nuk duhet të jenë rezultat i dhunës por i kalendarit kushtetues. Ambasadori Delawie, duke folur edhe për korrupsionin tha se nuk do të takojë as zyrtarët që janë të akuzuar për shpërdorim detyre.

Zëri i Amerikës:  Zoti Ambasador, Kosova ka hyrë në muajin e gjashtë të një krize politike, më e rënda që nga shpallja e pavarësisë së saj. Cila është rrugëdalja nga kjo situatë sipas jush?

Greg Delawie: Më duhet të them se kjo është një krizë e sajuar. Nuk mendoj se është krizë e vërtetë. Problemi është se opozita që ka dështuar t’i përmbushë synimet e saj në kutitë e votimit para më pak se dy vitesh, po provon tani ta përdorë dhunën për t’i përmbushur qëllimet e saj. Rrugëdalja më e mirë nga kriza politike është që opozita ta lejojë parlamentin, deputetët e zgjedhur nga qytetarët e Kosovës ta bëjnë punën e tyre, të mblidhen në parlament dhe të përqendrohen në çështjet e rëndësishme me të cilat përballen qytetarët e Kosovës.

Zëri i Amerikës: A do të thotë kjo se ju e mbështesni vetëm qeverinë?

Greg Delawie: Jo. Unë e mbështes demokracinë në Kosovë, i mbështes qytetarët e Kosovës, e mbështes parlamentin e Kosovës dhe të gjitha institucionet demokratike për të cilat kemi punuar shumë që t’i krijojmë për Kosovën gjatë 16-17 vjetëve të fundit. U kundërvihem atyre që provojnë ta shkatërrojnë demokracinë e Kosovës dhe ta shkatërrojnë rrugën e saj drejt institucioneve euroatlantike.

Zëri i Amerikës: Kishit disa mesazhe për opozitën. Përse nuk takoheni me ta, të bisedoni me ta dhe t’ua shpjegoni atyre drejtpërdrejt ato mesazhe?

Greg Delawie: Pjesëtarët e ambasadës sime janë të gatshëm të takohen me të gjitha partitë politike që heqin dorë nga dhuna. Ne mbajmë kontakte me partitë politike që nuk përfshihen drejtpërdrejt në dhunë. Ne i mbështesim partitë politike demokratike. Nuk jemi të interesuar të bisedojmë me ata që ushtrojnë dhunë.

Zëri Amerikës: Por ata janë aty, janë pjesë e parlamentit, përbëjnë 27 për qind të deputetëve, nuk mund të injorohen?

Greg Delawie: Shtetet e Bashkuara mbeten të gatshme të bisedojnë me të gjitha partitë politike që nuk ushtrojnë dhunë në Kosovë.

Zëri i Amerikës: Zoti Ambasador, ju keni ndjekur nga afër takimin e organizuar nga presidentja Atifete Jahjaga. Gjykuar nga qëndrimet e shprehura në takim, sa janë mundësitë e gjetjes së një zgjidhjeje politike?

Greg Delawie: Mendoj se përfundimisht ka shpresë për zgjidhjen e krizës politike. Nuk mund të jesh diplomat nëse nuk ke vullnet të jesh optimist. Jam optimist. Mendoj se ka hapësirë për zgjidhje politike të këtyre problemeve. Sigurisht që iu bëj thirrje të gjithë udhëheqësve të partive politike në Kosovë që të ulen së bashku dhe të gjejnë zgjidhje për këtë rrugë pa krye politike dhe të fillojnë t’u shërbejnë qytetarëve të Kosovës që i kanë zgjedhur.

Zëri i Amerikës: Ju keni deklaruar se Kosova ndodhet në zgrip. A ka vullnet për ta shmangur humnerën?

Greg Delawie: Më duhet të mendoj se afro tetë vjet pas pavarësisë së Kosovës, ata që luftuan dhe u përpoqën që të arrijnë Kosovën që e kemi sot, do të duhej të jenë të gatshëm t’i lënë anash interesat personale dhe të punojnë për të mirën e qytetarëve që i kanë punësuar ata. Prandaj, besoj se ka shpresë. U bëjë thirrje të gjitha partive politike që të gjejnë mënyrë për të ecur përpara.

Zëri i Amerikës: A jeni i gatshëm, le të themi, të ndërmjetësoni mes partive politike?

Greg Delawie: Kosova është vend sovran e demokratik. I ka mjetet, i ka njerëzit për t’i zgjidhur problemet politike me të cilat përballet. Nuk mendoj se është e domosdoshme për të huajt si unë, që të përpiqen t’i zgjidhin të gjitha problemet e Kosovës. Ne sigurisht jemi të gatshëm të ndihmojmë, t’i mbështesim partitë politike demokratike, sikundër e thashë. Por, Kosova është vend i pavarur, i ka institucionet që duhet të shfrytëzohen për t’i zgjidhur këto çështje politike.

Zëri i Amerikës: Opozita ka paralajmëruar protesta për javën e ardhshme. Si i komentoni ato?

Greg Delawie: Protestat paqësore janë e drejtë thelbësore në demokraci. Është me rëndësi të thuhet se shumë njerëz që protestojnë kanë shqetësime reale e të ligjshme për situatën aktuale dhe duan t’i shprehin ato shqetësime ne mënyrë paqësore. Por, unë tërheq vijën tek dhuna në protestë. Nuk duhet të ketë kokteje molotovi; nuk duhet të ketë shkatërrim të pronës. Për fat të keq partitë opozitare nuk kanë qenë të gatshme të heqin dorë nga dhuna, gjë që është e tmerrshme. Jam i shqetësuar se për shkak të dhunës ndonjë demonstrues, ndonjë polic mund të pësojë lëndime të rënda. Jam posaçërisht i shqetësuar se në ditën e pavarësisë së Kosovës, ata njerëz që po provojnë ta marrin peng ditën e pavarësisë, po ata po provojnë ta marrin peng edhe demokracinë e Kosovës dhe orientimet e saj euroatlantike.

Zëri i Amerikës: Opozita ngulë këmbë për zgjedhje të parakohshme. Çfarë të keqe ka nëse Kosova shkon në zgjedhje të reja?

Greg Delawie: Zgjedhjet që rrjedhin nga dhuna politike do të ishin humbje kohe shumë e shtrenjtë. Ato do ta pengonin parlamentin që të kryejë punët e rëndësishme në emër të qytetarëve të Kosovës. Por, më e rëndësishmja nga pikëpamja ime, është se zgjedhjet që rrjedhin nga dhuna na fusin në një lloj modeli: “Nëse nuk arrini atë që doni në kutitë e votimit, atëherë, le të ketë dhunë për të çuar në zgjedhje të reja”. Filloni ta zbatoni këtë precedent dhe nuk mund të keni gjë tjetër veçse dhunë e zgjedhje, dhunë e zgjedhje përjetësisht dhe Kosova nuk përparon fare.

Zëri i Amerikës: Ta vëmë në një perspektivë më të gjerë. I gjitha rajoni do të jetë në zgjedhje këtë vit. Pse jo edhe Kosova?

Greg Delawie: Nuk kam çfarë të shtoj. Këtu nuk kemi të bëjmë me atë a janë zgjedhjet të mira apo të këqija. Qartazi zgjedhjet janë element thelbësor i demokracisë, por këtu kemi të bëjmë me atë nëse zgjedhjet rrjedhin nga dhuna apo nga kalendari normal i tyre që është pjesë e kushtetutës së çdo vendi.

Zëri i Amerikës: Kriza pasoi marrëveshjen për krijimin e asociacionit të komunave me shumicë serbe, që është arritur në bisedimet për normalizimin e marrëdhënieve me Serbinë. Kritiket druajnë se ky asociacion mund të çojë në federalizmin e Kosovës. Sa mund të dëmtojë Kosovën një mekanizëm i tillë?

Greg Delawie: Jemi të vetëdijshëm për situatën lidhur me asociacionin e komunave me shumicë serbe. Mund t’ju them, dhe e tha edhe sekretari Kerry kur ishte këtu në dhjetor, se Shtetet e Bashkuara nuk do ta mbështesin asnjë marrëveshje apo asgjë tjetër që do të vinte në pikëpyetje tërësinë tokësore dhe sovranitetin e Kosovës. Ky asociacion nuk do ta bëjë asnjërën. Ne vazhdojmë ta mbështesim atë. Vazhdoj të besoj se është shumë me rëndësi për Kosovën që të vazhdojë të zhvillojë marrëdhënie me Serbinë në rrugën e saj drejt institucioneve evropiane.

Zëri i Amerikës: Por, kritikët thonë se Serbia ka përfituar nga bisedimet me Kosovën. Po Kosova çfarë ka përfituar?

Greg Delawie: Çështja e parë është, siç e thashë, marrëdhëniet më të mira me Serbinë janë element i rëndësishëm i rrugës së Kosovës drejt institucioneve euroatlantike. E dyta, ka pasur përfitime vërtetë konkrete që kanë ndihmuar të përmirësohet jeta e qytetarëve dhe për ta forcuar sovranitetin e Kosovës. Po mendoj për gjërat si integrimi i policisë së Kosovës në veri. Pastaj, u mbajtën zgjedhje lokale, përfshirë edhe në veri në vitin 2013 dhe zgjedhjet e përgjithshme parlamentare më 2014. Që kur marrëveshjet e arritura në bisedime u nënshkruan në vitin 2013, Kosova filloi t’i mbledhë doganat në kufijtë verior. Pra, këto janë përfitime të vërteta e konkrete që jo vetëm e bëjnë jetën e qytetarëve më të mirë, por e bëjnë Kosovën më sovrane.

Zëri i Amerikës: Zoti Ambasador, ndonëse me herët pyeta nëse jeni të gatshëm të ndërmjetësoni, nga ana tjetër ju dhe kolegët tuaj nga ambasadat e BE-së jeni kritikuar ndonjëherë edhe për siç është thënë, përfshirje më shumë se ç’duhet në politikën e Kosovës, madje edhe përtej mandatit tuaj. Si u përgjigjeni ju këtyre kritikave?

Greg Delawie: Sigurisht ishte një kohë gjatë pavarësisë së mbikëqyrur deri më 2013, kur Shtetet e Bashkuara dhe aleatët evropianë të Kosovës, luanin një rol të rëndësishëm në këshillimin e qeverisë se si të funksionojë. Ajo periudhë ka përfunduar para disa viteve, sepse ne besuam dhe Kosova besoi se i ka mjetet, se i ka zhvilluar mundësitë dhe strukturat që t’i drejtojë punët e saj. E di se Shtetet e Bashkuara dhe jam i sigurt edhe bashkësia ndërkombëtare donin ta ndihmonin Kosovën sa më shumë që ishte e mundur në përparimin demokratik, por vendi tash është në duart e qytetarëve të Kosovës dhe ata duhet të marrin vendimet për të ardhmen dhe zhvillimin demokratik dhe ne sigurisht e mbështesim këtë koncept.

Zëri i Amerikës: Zoti Ambasador, kur erdhët në Kosovë, në ditët tuaja të para, thatë se përparësi e punës suaj do të jetë lufta kundër korrupsionit. Kosova sërish është radhitur në mesin e vendeve me shkallë të lartë të lartë të korrupsionit. Sipas jush, ku ka ngecur lufta kundër kësaj dukurie?

Greg Delawie: Me të vërtetë më vjen mirë që ma shtruat këtë pyetje, sepse mendoj që korrupsioni është çështje kryesore në mendjen e shumicës së qytetarëve të Kosovës dhe më me dëshirë do ta shihja klasën politike dhe qytetarët e Kosovës duke folur për çështjet e rëndësishme si korrupsioni, sesa për kriza politike të sajuara që i përmenda më herët. Shikoni, korrupsioni është çështje e vështirë. Jemi duke punuar rreth kësaj çështjeje qe një kohë të gjatë, por kohëve të fundit e kemi intensifikuar punën edhe më shumë. Po të kisha një shkop magjik për ta zgjidhur çështjen e korrupsionit, më besoni që do ta përdorja dhe do t’ua jepja kolegëve të mi gjithandej botës sepse korrupsioni është problem botëror. Janë disa çështje. Duhet ta dënoni korrupsionin. Policia dhe prokuroria duhet të punojnë së bashku për t’i identifikuar zyrtarët e korruptuar, për t’i dënuar ata, për t’i burgosur dhe për t’i mbajtur në burg. Kjo është çështje po aq thelbësore lidhur me korrupsionin që e kemi parë anekënd botës. Sundimi i ligjit është mjet i rëndësishëm. Natyrisht jemi duke trajnuar policët, prokurorët, gjykatësit se si të përballen me këto çështje që janë të vështira për t’u përballur për të gjitha vendet. Ka korrupsion edhe në vendin tim.

Një rrugë tjetër është të vështirësohet mundësia e të qenit i korruptuar. Të bëhen gjërat më transparente si prokurimi publik. USAID-i po punon me komunat e Kosovës për ta zhvilluar atë që quhet prokurimi elektronik, gjë që e bënë të qartë që kur qyteti dëshiron të blej diçka, njerëzit duhet të konkurrojnë online, konkurrimi do të jetë transparent dhe të gjithë do ta dinë në fund se kush e ka fituar kontratën dhe çfarë çmimi duhet të paguajë. Kjo e bënë korrupsionin më të vështirë sepse “drita e diellit është dezinfektuesi më i mirë”, siç ka thënë një nga ish presidentët e mi.

Çështja tjetër që dua ta vë në spikamë është se në ambasadën time kemi vendosur se nuk do t’i takojmë zyrtarët publik që akuzohen për shpërdorim të detyrës. Kjo sigurisht e bën jetën më të vështirë. Janë disa kryetarë komunash të Kosovë, të cilët nuk i kam takuar. Ne mendojmë se është shumë me rëndësi që të tërheqim vijën në rërë dhe iu kundërvihemi atyre që vjedhin nga taksapaguesit e Kosovës.

Zëri i Amerikës: Zoti Ambasador, një çështje që lidhet me zhvillimet politike është edhe funksionalizimi i Gjykatës së Posaçme për krime lufte. Sa mund ta dëmtojë kriza politike këtë proces?

Greg Delawie: Shtetet e Bashkuara vazhdojnë të mendojnë fuqishëm se Gjykata e Posaçme duhet të krijohet sa më parë që është e mundur. Sekretari Kerry kur ishte këtu në dhjetor e bëri të qartë se pret që Kosova t’i kryejë procedurat që të hyjë në fuqi dhe të ndihmojë zgjidhjen e çështjeve që ende mbesin pezull mbi krimet e luftës, me të cilat duhet të merret Gjykata e Posaçme. Mendoj se është përgjegjësi e Kosovës dhe qeverisë së saj që të përparojnë shpejt për të mundësuar këtë pavarësisht nga ajo që po ndodhë në situatën e brendshme politike.

Zëri i Amerikës: Shumë gjëra janë në rrezik për shkak të krizës politike, madje dhe çështja e zgjidhjes së presidentit të Kosovës. Çfarë prisni në këtë rrafsh?

Greg Delawie: Jam i vetëdijshëm për dosmdoshmërinë kushtetuese për ta zgjedhur presidentin në një të ardhme të afërt. Unë nuk marr qëndrim se kush duhet të jetë president, cila parti politike kë do të kandidojë. Kjo është në tërësi në duart e qytetarëve të Kosovës dhe parlamentit që ata e kanë zgjedhur për të marrë atë vendim.

Zëri i Amerikës: Kosova është përmendur si një nga vendet që përballet me lëvizjet radikale fetare. Si i vlerësoni masat e marra nga autoritetet e Kosovës për t’u përballur me këto shqetësime?

Greg Delawie: Problemi i ekstremizmit është jashtëzakonisht serioz. Është problem i Kosovës, është problem i Ballkanit, i Evropës dhe madje edhe problem i Shteteve të Bashkuara. Është diçka për të cilin duhet të punojmë të gjithë. Unë mirëpres hapat që Kosova ka ndërmarrë gjatë disa vjetëve të fundit. Parlamenti miratoi ligjin mbi luftëtarët e huaj para një viti. Qeveria e Kosovës morri pjesë në takimin botëror në Nju Jork, në takimin rajonal në Tiranë në mes të vitit të kaluar. Është çështje e vështirë dhe të gjithë duhet të përpiqemi t’i kuptojmë më mirë se cilat janë shkaqet e problemit të ekstremizmit të dhunshëm. Duhet të punojmë së bashku që të përpiqemi ta bëjmë më të vështirë lëvizjen e njerëzve për të ecur drejt Lindjes së Mesme për të luftuar në luftërat e dikujt tjetër. Sërish, nuk është një çështje e lehtë. Me siguri do të bëjmë gabime derisa punojmë në këtë çështje, por është thelbësore që të gjitha vendet të marrin pjesë.

Zëri i Amerikës: Zoti Ambasador, për pak ditë Kosova shënon përvjetorin e tetë të pavarësisë së saj, shpallja e së cilës për shumëkënd ishte e paimagjinueshme pa rolin e Shteteve të Bashkuara. Tetë vjet më pas, si do t’i përshkruanit marrëdhëniet ndërmjet Shteteve të Bashkuara dhe Kosovës?

Greg Delawie: Jam shumë i lumtur që do të jem këtu në tetë vjetorin e pavarësisë së Kosovës që është për pak ditë. Shtetet e Bashkuara kanë luajtur rol shumë të rëndësishëm për pavarësinë e Kosovës dhe për zhvillimin e demokracisë së saj në vitet pasuese. Jemi shumë krenarë për rolin që patëm mundësi të luajmë për të ndihmuar në vendosjen e demokracisë dhe për këtë jemi të përkushtuar që ta mbajmë atë demokraci. Ta përmbledhi: Më duhet të them se marrëdhëniet ndërmjet Shteteve të Bashkuara dhe Kosovës janë po aq të mira sikundër edhe kanë qenë.

Ema QAZIMI:Vaçe Zela mbetet idhulli im

by

INTERVISTA/ Flet këngëtarja e mirënjohur, “Mjeshtrja e Madhe e Punës”, Ema Qazimi/
*Në Festivalin e 8-të, kam kënduar së bashku me Vaçe Zelën/
*Kam marrë pjesë në rreth 4 000 shfaqje/
*Me vajzën time dikur kam eksperimentuar një duet tek “Kënga Magjike”/
*Studjova për aktore dhe pse ndoqa rrugën e këngës/
Nga Albert ZHOLI/
Ka vite të tëra pa u prononcuar në shtyp, njëkohësisht ishte hera e parë që këngëtaren e mirënjohur Ema Qazimi po e intervistoja. Kjo për vetë faktin se shumë kërkesave të gazetarëve ajo u përgjigjej me modesti “Tani skam asgjë për të thënë”. Ndërsa ditët e fundit, ajo për punën e bërë, për zërin e saj melodioz, për punën e saj të përkushtuar në Festivale, në një aktivitet të Institutit të Integrimit të Jetimëve Shqiptarë, ajo merr nga Presidenti i Republikës titullin e nderuar , “Mjeshtre e Madhe e Punës”. Ajo u ngjit në skenë për të marrë dekoratën e akorduar nga Presidenti Topi, me rastin e ditës së 20 Majit, plot emocion, duke u përkulur përpara qindra spektatorëve në TOB, ku ishte dhe trupi diplomatik i akredituar në Tiranë, personalitete të artit, shkencës, sportit, biznesit. Ndërsa intervista me të ishte plot mbresa. Edhe në bisedë, ajo fliste qartë, pastër, bukur, sikur
këndonte. Herë pas here gjatë bisedës, në sytë e saj shihje lotë, që ajo mundohej ti fshihte, por më kot. Jeta e saj e mbushur me ngjarje, zëri i saj i fuqishëm ëndrrat e saj, dekorimi i fundit e ngacmonin, saqë ajo ish e detyruar të përpinte lotët. Emocionet që ajo përcillte në skenat shqiptare, tashmë s’duan koment. Zëri i saj diskutohet me endje mes kolegësh, por më shummë mes fansave të saj, të cilët shprehen hapur se, Ema Qazimi do të mbetet një ndër zërat më të spikatur të muzikës shqiptare..
Znj, Ema, ju para disa ditësh u dekoruat me titullin e lartë “Mjeshtre e Madhe e Punës”. Si u ndjetë në atë moment para Presidentit dhe një auditori të zgjedhur?
Isha shumë e emocionuar, pasi u ndodha para një fakti që ndodh shumë rrallë në jetë. Evenimete të tilla, dhe raste të tilla, ndodhin rrallë, shumë rrallë, jo vetëm në jetën e artistit, por edhe të personaliteteve të ndryshme. Ishte më shummë do të thoja një surprizë, një surprizë nga më të bukurat e jetës sime, pasi thuajse s’isha fare në dijeni. Isha e emocionuar se po vlerësohej puna ime, zëri im dhe më dukej vetja paksa borxhlije para atyre duartrokitjeve, përpara atyre autoriteteve, përpara Presidentit Bamir Topi. Pra më dukej se po vlerësohesha maksimalisht, kur njeriu ka ende për të dhënë, për të arritur përsosmërinë, apo idealen që mendohet por kurrë nuk preket.
Kjo do të thotë që ju s’ishit e përgatitur për këtë dekoratë?
Jo. S’isha e përgatitur, pasi kërkesën për dekorim e bëri z. Ilir Cumani, Kryetar i Institutit të Integrimit të Jetimëve Shqiptarë. Ishte ideja e tij, për ndihmën modeste që kam dhënë unë për këtë shtresë të shoqërisë shqiptare, pasi një pjesë të jetës edhe unë e kam kaluar në shtëpinë e fëmijës “8 Nëntori”, në Tiranë. Unë e mora vesh momentin e fundit këtë dekorim. Jo për të qenë modeste, por është një vlerësim shumë i madh që më është dhënë, por nga ana tjetër, ky titull më vë para përgjegjësive të mëdha. Cdo gjë duhet justifikuar, për të parë para, për të dhënë më shumë për shoqërine, sidomos për fëmijët jetimë. Titulli i marrë më vë akoma përpara përgjegjësisë dhe e bëri akoma më komplekse këtë ditë për mua, pasi dekorata mu dha në prezencë të Presidentit, përpara një auditori shumë të zgjedhur, si trupi diplomatik i akredituar në Tiranë dhe shumë personalitete të artit, kulturës, shkencës, sportit, biznesit.
Ju keni marë pjesë në shumë aktivitete të Instituti të Integrimit të Fëmijëve Jetimë, çfarë ju lidh me këtë Institut?
Më lidhin shumë gjëra. Jo vetëm meazhi dhe misioni i këtij Instituti që ndihmon fëmijët jetimë, por lidhet dhe me fëmijërinë time. Unë një pjesë të fëmijërisë, 4 vjet i kam kaluar në Shtëpinë e Fëmijëve 8 Nëntori, sot “Zyber Hallulli”. Kam bërë 4 vjetët e shkollës fillore aty, duke qenë se familja ime kishte probleme sociale dhe ekonomike. Në jetimore unë kam qenë bashkë me 3 motrat e mia. Në klasën e 5 u shkëputa pasi doli një ligj, që në Shtëpitë e Fëmijës do të rrinin ata fëmijë që s’kishin asnjë prind, ndërsa ata që kishin një prind dhe të afërm, si hallë, dajo, teze, do të largoheshin. Unë kisha babanë, kisha gjyshen, kisha halla, kështu u largova. Ruaj mbresat më emocionale dhe të dhimbshme njëkoësisht, në ato 4 vjet. Kam një nostalgji për atë kohë, për atë jetë, ndjej emocione kur e kujtoj, aq emocione, saqë nuk i kam ndjerë as në skenë.
-Kur keni pasur në jetë, emocione të kësaj natyre?
-Janë të pakta. Kur jam martuar, kur kam lindur vajzën, dhe kur jam ngjitur për herë të parë në skenë.Edhe vajzës i kam folur për këto vite të fënijërisë sime, që ajo të njihej me këtë pjesë jete. Biles e kemi çuar me bashkshortin edhe në Shtëpinë e Fëmijës, kur ajo ishte e vogël. Doja që dhe ajo të dinte se ku kam kaluar një pjesë të fëminisë, kushtet, ambientin, etj… Unë doja që vajza ime të bëhej e ndjeshme ndaj këtij fenomeni, ndaj kësaj pjese të shoqërisë.
-Po kënga si lindi tek Ema, kush ishte zbuluesi i zërit tuaj?
Ishte një ditë e veçantë. Isha në klasë të pestë. Kisha ditlindjen. Mësuesi im kujdestar (na jepte muzikë), në Kamëz organizoi ditlindjen time, pasi unë s’kisha mundësi ta bëja, s’kisha mundësi ekonomike. Të gjithë shoqet dhe shokët e klasës ishin munduar të më sillnin diçka, që unë të ndihesha mirë. Dikush një laps, dikush një gomë, dikush një penë, dikush një fletore, ishin munduar të më sillni çaste gëzimi, duke menduar se isha vetëm, pa njerëzit e familjes siç ishin ata. Mbaj mend, se unë kisha qëndruar në cep të klasës e shikoja një lule që po kacavirrej në murin e dhomës. Isha tejet e emocionuar që ata po përpiqeshin të gjithë të më gëzonin, të më kënaqnin, të më hiqnin vetminë. Në fakt dhe pse isha jetime, ndjeja një lloj krenarie dhe në këto momente mora krahë dhe e ndjeja veten të barabartë, paçka se s’kisha mundësinë t’ju jepja një karamele shokëve të klasës.
S’dija si ti shpërbleja…Ja një moment…I pashë me radhë të gjithë, dhe papritur thashë: Unë do këndoj. Të gjithë në klasë shtangën. Heshtje..S’e besonin. Mësuesi Paulin Mikeli më pa fort në sy. Sytë e tij xixëlluan. Ai ishte mësues muzike dhe gëzimi për të do ishte i shumfishtë. Do këndoj këngën e nënës thashë. Heshtja u bë më e madhe. Do këndoja për nënën. Do këndoja për atë që se kisha. Për atë që më mungonte më shumë. Fillva të këndoj. Të gjithë më shihnin të habitur. Mësuesi më shumë se nxënësit. Fillova të lëviz dhe duart. Të kombinoja lëvizjet me muzikën. Teksti ishte shumë i dhimbshëm. Pra, po intrpretoja. S’kisha më emocione. E gjithë klasa më dukej se ishte në zemrën time. Këndoja lirshëm. Më dukej se isha vetëm me imazhin e nënës sime. Unë dhe ajo. Më dukej se s’isha në klasë…Kur mbarova, gjithë klasa filloi të duartrokasë fuqishëm. Vetëm nga
duartrokitjet erdha në vete. Athere pashë se isha në klasë.Që atë moment, mësuesi më aktivizoi me grupin e shkollës, por edhe me estardën amatore të Kamzës.
-Cfarë kujton nga aktivitetet e shkollës?
Kujtoj atë që kurrë nuk kam kënduar këngë për fëmijë, por këngë për të rritur. Për mua pikë referimi në këngë ishte Vaçe Zela. Ajo ishte dhe është idhulli im. E adhuroj. Ajo mbetet ende busull për mua në mënyrën e të kënduarit. At’here kishte pak radio, ndërsa televizione ku e ku më pak dhe kur më jepej rasti të dëgjoja Vaçen duke kënduar, merrja lapsin dhe një fletore dhe mundohesha të shkruaja tekstin. Mundohesha të kapja fjallët të plota, që, pastaj ti vendosja në gojën time. Pra, kam qenë shumë shumë e apasionuar pas këngës, shumë e gjallë, shumë çapkëne, impulsive dhe aktivitetet me trupën amatore të Kamzës shkoja dhe në turrne ku këndoja këngë të Vaçes. Dhe në këto turrne, kënga e nënës nuk m’u nda.
-Flitet se Ema ka shkelur skenën e Festivalit në Radio Televizion kur ka qenë shumë e re, ndoshta ndër më të rejat e të gjitha kohërave?
Po. Kam qenë shumë e re kur mora pjesë në Festivalin e RTSH-së. Isha në klasë të 8-të., pra 14 vjeç, kur mora pjesë në Festivalin e 8-të në RTSH. Dhe kush është çudia? Unë kam qenë dublante me idhullin tim, Vaçe Zelën. Athere një këngë këndohej nga dy këngëtarë. Atë që unë adhuroja arrita ta kisha në krah dhe ta dubloja. E kupton çfarë emocioni? Kënduam këngën “Ylli Partizan” me kompozim të Agim të Krajkës me të cilën zumë vend të dytë. Këndova dhe një këngë të dytë “Letër nënës” një kompozim i Avni Mulës. Pra që në Festivalin e parë u paraqita me dy këngë. Ishte viti 1968
-Kështu vazhdoi maratona e gjatë e Festivaleve të RTSH-së, ku ju nga viti në vit bëheshit më e pëlqyer?
Emocionet e para kaluan. Festivali i 8-të ishte Festivali i provës për mua. Pas atij festivali u rritën kërkesat për të më dhënë këngë, siç u rrit dhe përgjegjësia ime. Pas atij Festivali kam mmarrë 3 çmime të para, ndërsa në të gjitha festivalet e tjerë kam marrë çmime të dyta dhe të treta. Pra këngët që kam marrë çmim të parë:
Çmimi të parë “Gjurmë të arta””, “Buka e duarve tona”, kompozuar nga Kujtim Laro, “Këputa një gjethe Dafine” . Pastaj dua të them se kam marë pjesë në të gjitha koncertet e Majit, anketat muzikore, koncertet e Pranverës. Në vitin 1982 fillova punë në Estradën e Tiranës, pasi që në klasë të tetë kam kënduar në Esradë si e jashtme.
-Ju këndonit ndërsa studimet e larta i kryet për aktrim…Paksa e çuditshme?
Është e vërtetë…Unë studimet e larta i kam kryer për aktore, pranë Institutit të Arteve (sot Akademia e Arteve) ku pas studimeve kam punaur dy vjet në Teatrin Kombëtar ku kam luajtur role të ndryshme të rinjsh. Pastaj kam punuar 4 vjet në Radio Tirana si redaktore e programeve muzikore. Kisha programet e muzikës popullore që fillonin nga ora 5 e ëfjesit dhe mbaronin në 22-00.
-Aktivietet tuaja janë të shumta. A keni pasur të takoni udhëheqsit e asaj kohe?
Enver Hoxhën se kam takuar asnjëherë. Por pas mbarimit të Liceut Artistik për teori muzike, donin të më çonin në Estradën e Tiranës, pa bërë shkollën e lartë. M’u desh të takoja Manush Myftiun. I thashë që dua të vazhdoj studimet e larta. Estrada kishte nevojë shuë dhe donte patjetër të më merrte. Ai më priti shumë mirë. Menjëherë dha urdhër që të vazhdoja shkollën. Më vonë, i bëra një kërkesë ish-Kryeministit Mehmet Shehu që të më jepte bursë studimi, pasi familja ime nuk e përballonte dot mbulimin tim me shpenzime për shkollën e lartë. Ai më akordoi një bursë speciale, ku unë paguhesha dhe pse isha në Tiranë.
-A ke pas moment të vëvshtirë në skenë?
Skena është e magjisdhme. Unë kam pas emocione, por jo momente të ëvshtira. Kur dilja në skenë e zaptoja të gjithë sallën nga cepi në cep. I shihja të gjithë nga rreshti i parë tek i fundit dhe humbisja në këngë. Spektatorët dhe kënga shkriheshin të gjitha në një. Për mua skena mbetet shumë e magjishme. Emocionet e mia kanë qenë vetëm pozitive dhe se kam ndjerë veten keq. Do të thosha se vetëm në periudhën e seleksionimit të Festivalit, nuk kisha atë entusiazëm sa ditën që dilja në skenë.
-Shumë Festivalee në periudhën postkomuniste janë bërë me CD, jo live. Mendimi juaj për këtë mënyrë të kënduari?
-Këngëtari kurrë nuk mund të formohet nqs nuk këndon live. Ai s’mund të krijoj indetitetin e tij, karierën e tij, mburojën e tij, fansat e tij duke kënduar me CD (superpozim, pleibek) në skenë. Ne, brezi im, se njohim këtë lloj të kënduari, ndaj nuk di çtë them. Ne jemi formuar duke kënduar drejt në skenë. Këngëtari i vërtetë i takon skenëës së vërtetë.
-Shpesh shihen huazime në drejtim të muzikës së lehtë, mendimi juaj për këtë?
Eshtë një krizë në këtë drejtim. Të rinjtë që krijojnë sot kanë shumë hapësira, kanë shumë pika referimi, kanë shumë lidhje me botën, dëgjojnë shumë rryma. Dixhitalizimi dhe në muzikë ka bërë që të shihet shumë nga e huaja, të kopjojnë dhe të largohen nga lapsi, nga krijimtaria e vërtetë, të largohen nga pentagrami dhe të hedhin notën aty. Kjo ka sjellë njëfarë shpërndarje tek krijuesit, të mos shohin më shumë tek vetvetja, por tek ato që shohin si gjysëm të gatshme. Kjor sjell një rutinë dhe anashkalon individualitetet e reja në muzikë.
-Afërsisht 35 vjet në skenë shumë çmime, a keni ndonjë peng në jetë?
Kam këtë peng, që shumë nga aktivitetet tona janë të padokumentuara. Pra flas për këngëtarët e brezit tim. E them këtë sepse shumë herë ku kam kënduar me Estradën e Tiranës apo nëpër rrethe, nuk janë filmuar, nuk janë incizuar. Pra skam një arkiv timin që të shoh ato që kam realizuar në skenë përveç, Festivaleve. Është tragjike…Sepse në koncertet e ndryshme në rrethe ka qenë kontakti direkt me spektatorin e thjeshtë, duartrokitjet e tyre më emocionin. Unë kam marrë pjesë në rreth 4000 shfaqje.
-Vajza juaj a do ndjekë rrugën e nënës, pra rrugën e bukur të këngë?
Jo. Ajo ka ndjekur tjetër rrugë. Ka studiuar për piano, ka mbaruar masterin teori muzike, dhe tashmë punon në Zvicër. Dikur me të kam eksperimentuar. Ishte një ide e Ardit Gjebresë që ne të bënim një duet tek “Kënga Magjike”, Ishte një duet që u mirëprit, por vajza nuk donte të vazhdonte më tej se e ndjente që skishte atë që ajo kërkonte tek vetja. Të jesh fëmijë i një artisti është e vështirë të formosh shpejt personalitetin tënd të veçantë. Kjo sepse të ndjek hija e prindit dhe atë shohin si individ me vete dhe është e vështirë të formosh portretin tënd. Ndaj Eshela (majë mali në Dukagjin) zgjodhi rrugën e muzikës jo të këngës.
-Parë në këndvështrimin tuaj, femra shqiptare a e ka zënë pozicionin e duhur në jetë?
Femra shqiptare po bën shumë përpjekje. Eshtë shumë kurajoze, shumë vitale, me shumë përgjegjësira mbi vete, është shumë aktive, një femër që është për t’u patur zili. Ajo po fiton çdo ditë terren.
-Dmth që shoqëria shqiptare nuk është shoqëri maskiliste?
Femra tashmë po punon, studion, është në politikë, në administartë, kjo do të thotë që maskilizmi nuk ka më atë formën e tij standarte. Femra me punë po imponohet në jetë, shoqëri, familje.
-Po për politikën shqiptare postkomuniste, a ka ndonjë përkufizim apo mendim të veçantë Ema?
Nuk jam marrë dhe nuk mirrem me politikë. Ata që miren me këtë profesion të jenë po aq të përgjegjshëm sa këngëtarët për këngën.
-Sot në Shqipëri ka shumë këngëtarë dhe këngëtare. Eshtë në të mirë të këngës shqipatre ky numër?
Për mua po. Rritet konkurenca. Koha do bëj seleksionimet. Ata që do formojnë individualitetin e vet, do ti rezistojnë kohës dhe do veçohen. Skena e ndan shapin nga sheqeri.
-Megjithatë këngëtaret më të spiaktura dhe më të shumta janë të rreshtuara në këngën popullore. Pse?
Kënga popullore është më e kultivuar. Ka shumë eksperiencë. Kënga e muzikës së lehtë është kultivuar tashmë vonë. Festivali i parë i Këngës në RTSH është bërë në vitin 1961. Por dhe ajo po fiton terren. Bile shumë. Ka fansat e saj. Brezat do ta zhvillojnë më shumë në të ardhmen, duke ruajtur traditën që formoi Vaçe Zela dhe shumë këngëtarë të tjerë. Tashmë kjo këngë themelin e ka të fortë.
-Sot flitet shumë për bashkjetesën. A është Ema për një bashkjetesë para martese?
Vetë jam për një familje tradicionale. Më pëlqen martesa si nocion. Por brezi i ri ka shumë alternativa për jetën. Mund të them se bashkjetesa mund të quhet si fejesa që ka qenë traditë në familjet shqiptare.Eshte diçka e re për familjen shqiptare që dhe brezi im duhet ta pranojë. Por ajo që dua të them, nocioni martesë nuk ka për t’u zhdukur kurrë. Ajo formon familjen, qelizën bazë të shoqërisë në çdo sistem ekonomiko-shoqëror.
-Në kohën e lirë me se merret Ema, dëgjon muzikë, lexon gazeta apo libra?
Më shumë libra. Ndjek shumë dhe dokumentarët historic. Por lexoj dhe gazeta kur kanë artikuj intersant.
-Ushqimi i preferuar?
-Domatja (qesh).
-Si i kujtoni këngëtarët e brezit tuaj?
-Me shumë nostalgji. Kemi pas një shoqëri të shkëlqyer dhe i jepnim forcë njër-tjetrit. Kujtoj me mall dhe dashuri Vaçe Zelën, pastaj ata që kam kënduar vazhdimisht Luan Zhegun, Liljana Kondakçi, Irma Libohovën, Alida Hiskun, Kozma Dushin, Lindita Theodhorin, Myfarete Lazen dhe shumë të tjerë….Secili prej këtyre këngëtarëve kishte individualitetin e vet artistik, ngjyrat e veta të zërit, auditorin e vet, ne kemi dhënë shpirtin në çdo këngë.

SEJDIU: NE NUK KEMI FRIKË NGA E ARDHMJA

by

Foto: Presidenti i Republikës së Kosovës, Fatmir Sejdiu, në 17 Shkurt 2008 pak para shpalljes së Pavarësisë së Kosovës, me drejtorin e përgjithshëm të ATSH në atë kohë, Artur Kopani, dhe korrespondentin në Kosovë, Behlul Jashari/

 17 Shkurt 2008: PRESIDENTI SEJDIU: NE NUK KEMI FRIKË NGA E ARDHMJA/

-Presidenti i Republikës së Kosovës flet ekskluzivisht për ATSH-në pak minuta para se Kuvendi të miratonte shpalljen e pavarësisë-/

PRISHTINË, 17 Shkurt/ATSH-Artur Kopani/- Presidenti i Republikës së Kosovës, Fatmir Sejdiu, në një intervistë ekskluzive dhënë për ATSH-në, pak para se 109 deputetë të pranishëm në Kuvend të votonin në unanimitet shpalljen e pavarësisë së shtetit të ri të Kosovës, deklaroi se “ne nuk kemi frikë nga e ardhmja”./

Zoti President, faleminderit që na pritet në këtë orë historike për Kosovën dhe pranuat intervistën me Agjencinë Telegrafike Shqiptare. Fillimisht, si po ecet me axhendën e Pavarësisë së Kosovës?

Presidenti Fatmir Sejdiu: Janë bërë të gjitha përgatitjet institucionale dhe pak me parë mbaruam një seancë të kryesisë së parlamentit, ku ishin dhe shefat e grupeve parlamentare. Ishte një iniciativë e përbashkët e imja dhe e Kryeministrit Thaçi që të thirret seanca e jashtëzakonshme e Kuvendit. Ishte miratim i rendit të ditës që e kishim propozuar si ide dhe do të procedojmë më vonë me seancën solemne që do të jetë seancë historike për Kosovën, që natyrisht ndan një kufi shumë të qartë me të kaluarën që ka qenë e dhimbshme, e vështirësive të shumta dhe hapjes së një kapitulli të ri të zhvillimit tonë dhe ecjes së Kosovës si shtet sovran dhe i pavarur, të mbështetjes së Kosovës edhe nga miqtë e saj të mëdhenj që ka patur në këtë proces të madh që kemi kapërcyer për të përmbushur ambicjen tonë dhe natyrisht udhëtimin tonë suksesshëm, besoj me qasje të përbashkëta dhe ndihmë po kështu drejt procesit të integrimeve euroatlantike. Ajo është po ashtu synimi jonë që Kosova, bashkë me vendet e tjera të rajonit, shumë shpejt të jetë në kulmin e këtyre integrimeve.

A keni marrë një konfirmim sa vende do të jenë në valën  e parë që do ta njohin pavarësinë e Kosovës?

Unë them se do të jenë shumë vende. Unë që mbrëmë edhe sot kam punuar gjithë ditën që të bëjë letrat me nënshkrimet, ku do t’ju adresoj shteteve, udhëheqësve të shteteve, të qeverive të tyre, në një pjesë të nënshkruara bashkë me Kryeministrin Thaçi, po një pjesë nga unë, natyrisht sipas protokolleve që duhet respektuar. Dhe, mendoj se do të jetë një fluks i madh pozitiv i vendeve që do të na mbështesin. Eshtë shumë e rëndësishme që do të jenë në radhë të parë gjithë këto vende që kanë qenë prijetare në proceset e mëdha, Shtetet e Bashkuara të Amerikës dhe vendet kyçe të Bashkimit Evropian. Po edhe shumë vende të botës demokratike s’do të mungojnë në këtë qasje dhe kujtoj ndonjë prej vendeve që ka pasur ndonjë hezitim të deritashëm do të jetë në kuadër të kompozicionit të përbashkët. Vlerësoj shumë lart rolin e Shqipërisë për pavarësinë e Kosovës

     A jeni në kontakt me autoritetet shqiptare dhe çfarë ndihme po ju ofrojnë ata në këto momente?

      Këto janë kontakte shumë korrekte, shumë të thella. Unë dëshiroj edhe një herë të vlerësoj shumë lart qasjen që ka patur Shqipëria, institucionet e saj, presidenti, kryeministri, parlamenti, pozitë dhe opozitë dhe në të gjitha kohërat. Që nga koha kur Kosova ka hyrë në një rrugë dinamike të zhvillimeve, që nga fundi i viteve ’80 të një procesi institucional, por edhe të rezistencës. Dhe mendoj një përkujdes i natyrshëm për të dhënë ndihma të veçanta edhe në rrjetin diplomatik, për të ndihmuar çështjen e Kosovës, për të arsyetuar ato argumenta që i kemi shtruar dhe janë të natyrshme, që janë pasqyruar gjithashtu edhe nga rrjeti diplomatik, por edhe në mënyra të tjera me angazhimet e drejtëpërdrejta që ka patur qoftë përmes kryeministrit, presidentit, kryetarit të parlamentit, si edhe drejtuesve të tjerë në pozitë dhe opozitë, përmes rezolutave të rëndësishme që ka mirtatuar Kuvendi i Shqipërisë.

      Çfarë dimensioni ka për ju pavarësia e Kosovës, parë në rrafshin kombëtar?

Unë mendoj se është përmbushje e një ambicje të madhe që shqiptarët në Kosovë, si shumicë, të jetojnë të lirë, të kenë respekt ndaj pakicave që i kemi brenda, si një larmi etnike. Është shumë e rëndësishme se ne do të shpejtojmë hapin tonë në ndihmë reciproke për të ecur në rrugën drejt Bashkimit Europian dhe NATO, për të dhënë një shembull të jashtëzakonshëm të asaj që shquhet në identitetin tonë, të respektit të të drejtave dhe lirive njerëzore, të raporteve të mira që duhet t’i kemi me fqinjët, po ashtu edhe në një ndihmë të mirë të përvojave që kanë kapërcyer Shqipëria, por edhe vendet e tjera të rajonit për të shpejtuar edhe Kosova hapin e saj drejt integrimit dhe zhvillimit.
Prandaj unë me këtë rast dëshiroj të përgëzoj njëherësh të gjithë mbështetësit e Kosovës, gjithë Shqipërinë, që ka qenë në të gjitha kohërat ndihmë e veçantë për ecjen tonë, që është edhe ambicja e të gjithë qytetarëve të Shqipërisë për të patur këtë ditë për Kosovën dhe të bëhet gjithashtu edhe pjesë e përkushtimit edhe e vendeve të tjera që nuk na janë ndarë edhe në kohët më të vështira.

A ka Presidenti i Kosovës ndonjë frikë sot?

      Jo unë kam një gërshet emocionesh, siç është tek çdo qytetar i Kosovës në këtë ditë historike. Ne nuk kemi frikë nga e ardhmja. Kemi punuar për të hyrë në këtë kapitull të jetës. Të gjithë sëbashku kemi një krenari të veçuar për të mbajtur me nderim edhe në vertikale ecjen tonë, dhe po ashtu një respekt të vecantë për të gjithë ata njerëz që kanë sakrifikuar veten e tyre për Kosovën, edhe në luftën e armatosur, edhe në lëvizjen e fuqishme politike, që është bërë  dhe ka qenë një kombinim i mirë në ecjen në kohë të vështira, në orët e liga që kemi patur.
Natyrisht dua të çmoj në veçanti këtë pjekuri, këtë maturi, durim dhe kulturë politike dhe shtetformuese që kanë qytetarët e Kosovës. Ndaj, kjo na bën të fortë, na bën që të besojmë në perspektivën tonë, kjo na bën që të reflektojmë me urti edhe me serbët dhe komunitetet e tjera që i kemi në Kosovë, si edhe për ata që mund të kenë një drojë të veçantë rreth këtyre proceseve në këtë kapitull të ri ku po hyjmë. Kosova do të jetë e qytetarëve të saj. Kosova do të shprehë identitetin e vet shtetëror në këtë ecje të suksesshme në trendet e reja që do të ecë dhe shansin e madh e ka. Nga kjo ditë do të jetë një Kosovë e bekuar. Flas edhe në kuptimin ndërkombëtar, sepse vetë populli i Kosovës e ka bekuar me vullnetin e vet të lirë.

Në këtë ditë mungojnë shumë nga ata që kanë dhënë një kontribut të jashtëzakonshëm për Kosovën. Mungon Ibrahim Rugova dhe luftëtarë të shumtë që kanë dhënë edhe jetën e tyre?

      Janë të shumtë ata që mungojnë. Na mungon Presidenti Rugova, na mungon Adem Jashari, gjithë plejada e luftëtarëve të lirisë, që siç thashë edhe më herët, kanë patur një gërshet të fuqishëm të ambicjes politike, për ecjen politike, por edhe të rezistencës, për të qëndruar në kohët e vështira që kemi patur. Gjithashtu na mungojnë edhe shumë e shumë breza që kanë dhënë edhe veten e tyre për Kosovën. Ideja e pavarësisë dhe lirisë së Kosovës nuk ka qenë asnjëherë ide e tëhujësuar, apo jashtë genit, jashtë shpirtit, jashtë idesë themelore të artikuluar, që ka patur një kontinuitet për të patur këtë ditë. Pra, një kontinuitet të organizimeve politike. Ka shumë njerëz që kanë shkuar me syçelë për të parë Kosovën e lirë. Eshtë fat i kësaj gjenerate, pavarësisht moshës, fati i këtyre njerëzve që ta gëzojnë këtë që mbështetet në tabanin e gjithë kësaj të kaluare të lavdishme dhe njëkohësisht që të japë një garanci për të patur një Kosovë të mirë, një Kosovë europiane, një Kosovë që vjen në djepin e vet, pjesë e civilizimit antik të një Dardanie që ka qenë thellësisht e njohur me vlerat e saj. Dhe kjo gjakon në ecjen tonë, në shpirtin tonë.

Rreth muajit qershor është lajmëruar mbajtja e një konference ndërkombëtare të donatorëve. A janë të përgatitura institucionet e Kosovës për të prezantuar projektet e tyre të zhvillimit dhe për të orientuar mbështetjen financiare ndërkombëtare?

Ka një projekt që është bërë më parë nga qeveria paraardhëse. Mendoj se në kontinuitet është marrë hapi që të përfundohet me ekipin aktual të qeverisjes së Kosovës, në një bashkëpunim shumë të thellë me Bankën Botërore dhe me mekanizmat e tjerë ndërkombëtarë. Ne mendojmë se do të jetë një përkushtim i veçantë i vendeve në këtë konferencë për të ndihmuar me një inxheksion të parë Kosovën, por në të njëjtën kohë e kemi thënë se do të jemi të përkushtuar që këto mjete, këto para që do t’i jepen Kosovës nuk do të harxhohen kot së koti, por do të jenë mjete që do të investohen në projekte kapitale për të nxjerrë ciklin e rëndësishëm të zhvillimeve tona. Prandaj ne e besojmë këtë konferencë, e besojmë ndihmën e shumë vendeve që edhe ashtu Kosovës i janë gjendur pranë, pa ndërpreje ne projekte të shumta.
Po ashtu, besojmë se do të kemi edhe shumë qasje të tjera paralele, se Kosova do të ketë një mundësi shumë më të madhe të operimit të saj, si vend i njohur ndërkombëtarisht, që të hyjë në fondacione monetare ndërkombëtare, që të hapë portën e investimeve të guximshme dhe me garanci në Kosovë për investitorët e huaj dhe për diasporën shqiptare, që të jetë shfytëzuese me prioritet e pasurive të shumta që i ka falë zoti. Një basen, apo shumë basene të pashtershme të mineraleve që i ka, të një toke të plleshme dhe të bukur, në kuptimin e bonitetit të saj, sepse nevojiten investime për teknologji moderne për të pasur artikujt ushqimorë të industrisë ushqimore, të agrikulturave që Kosova mund t’i ketë brenda vetvetes dhe të gjejë një shtrat të fuqishëm të veprimit dhe të inkorporimit të kësaj popullsie të re që është një begati e jona. Ne kemi rreth 60 përqind të popullsisë të Kosovës nën moshën 30 vjeçare. Ata njerëz kërkojnë punë, sepse ka një shkallë të papunësisë mbi 40 përqind. Ata njerëz duhet ta kenë shansin e vet.

Ndërkohë që Serbia ka paralajmëruar një bllokadë, a mendoni se Kosova është pak e vonuar në investimet për rrugën Prishtinë-Morinë, ndërsa qeveria e Tiranës ka angazhuar shumë fonde dhe mjete për të ndërtuar këtë rrugë në një kohë rekord?

      Unë mund të them se nuk mund të ketë bllokadë ndaj shtetit të Kosovës. Mund të ketë në kuptimin e një presioni politik, sepse fundja edhe ata që duan të bëjnë bllokadë, sigurisht bëjnë bllokadë edhe ndaj vetvetes.
Së dyti, ne kemi një raport ekzistues, të shkëlqyeshëm të marrëdhënieve të mira me Maqedoninë, me Shqipërinë dhe Malin e Zi, por edhe me vendet e tjera të rajonit dhe do të lëvizim fuqishëm.
Së treti, që është shumë e rëndësishme, mendoj se rruga ka marrë kahun e vet dinamik të përfundimit. Ne na kujtohet Presidenti Rugova kur ka pas dhënë idenë e parë, që të ringjallim këtë rrugë të komunitetit, prej antikitetit, dhe të marrë fuqinë e vet të investimeve dhe është shumë mirë që qeveria shqiptare ka bërë këto veprime kaq të rëndësishme, që kushtojnë, por që nuk kanë aspak peshën e asaj dobie të madhe që do të ketë bota shqiptare, që do të ketë Shqipëria, që do të ketë Kosova me komunkime të tilla. Mendoj se nga ana e Kosovës do të punohet shumë shpejt. Është një rrugë që megjithatë mund të lëvizet mirë, sepse nuk ka ndonjë problematikë të posaçme, sepse është rrugë e kalueshme, që nuk ka probleme të mëdha për të investuar, për të patur magjistralen e re dhe do të bëhet shumë shpejt.

Shumë faleminderit, zoti President dhe urime!

Ju përshëndes dhe urime edhe ju!/klod/s.s./

Angjelina Nika, shtojzovallja Tropojane

by

*Balerina e bukur shtojzovallja Tropojane fluturon magjishëm në kercimet e saj tradicionale shqiptare ne Amerike- Angjelina Nika/

Bisedoi per Gazeten DIELLI ne SHBA, Dr. Liliana PERE/

*Angjelina Nika e lindur në qytetin e bukur të Tropojës, ne vitin 1966 në Shqipëri, nis vallëzimin në moshën 6 vjet dhe ajo nuk ka për të ndaluar se po shkon drejt perfeksionit dhe fluturimit magjik.Kur themi Bajram Curri nuk mund të mos pëmëndim luginën dhe lumin Valbona, e cila nuk është thjesht një destinacion natyror i Shqipërisë, por një kompleksitet dukurish interesante, si e gjithë pjesa tjetër e Alpeve Shqiptare, që mbart të gjitha kuptimet e së bukurës.Valbona tregon madhështinë e saj përmes maleve hijerënda, thellësinë e saj përmes pyjeve e humnerave, pastërtinë e saj përmes ujit të kristaltë ku vallëzojnë troftat e arta, mikpritjen e saj përmes njerëzve të mrekullueshëm që ka, bukurinë e saj përmes veshjeve shumëngjyrëshe të zones, dhe karakteristikave trime e bujare.

Aktiviteti i Angjelina Nikës ne diasporën Shqiptaro-Amerikane pasuron diversitetin kulturor në New York. Me perlat e tradites kulturore Shqiptare, vallet e mrekullueshme nga alpet e veriut deri ne pjeset jugore te vendit. Angjelina përcjell me shume dinjitet kulturën e lashtë Ilire të Ballkanit, dhe është mjaft e pëlqyer në publikun Amerikan.

Vallëzimet popullore dhe koreografia shqiptare janë më shumë një përvojë shpirtërore dhe kulturore me rrënjë të rëndësishme historike.Vallja dhe Koreografia e Angjelines besojmë që do të bëhet një rreze drite e kulturës dhe traditës shqiptare ne perëndim, ajo është nje një model për të gjitha gratë që duan të arrijnë përsosmëri. Amerika eshte vendi i mikpritjes, krijimtarisë dhe kulturës ku të gjithë ndjehen të frymëzuar, të motivuar, të angazhuar dhe krijues, një vendi i quajtur shtëpi për të gjitha gratë që kërkojnë ta takojnë.

Angjelina luan vallen me nje koreografi te bukur , brilante dhe bën lëvizje te bukura rritmike, te shpejta, harmonike, magjepëse që frymëzojnë gjeneratën e ardhshme. Ruajtja e traditave muzikore dhe te valles tradicionale Tropojane të historisë shqiptare ngelet për Angjelinën nje virtyt i vazhdueshëm, për gjeneratën e ardhshme, Amerika u jep mundesi dhe shumë posibilitete grave te shpalosin talentet e tyre.

Ka studiuar dhe është diplomuar ne Koreografi ne kolegj ne Shqiperi .

Gjithashtu ka nje diplomim te dyte ne vitin 2003 ne Criminal Justice ne City University of New York-John Jay College.

Ajo tashmë jeton në   Greater New York City Area bashke me familjen e vet.

Angjelina punon nga viti 2005 e ne vazhdim Choreographer Rozafati Lady of Shkodra Church

Medical Interpreter -February 1999 – 2010 (11 years)New York, New York (CPLI)

Ne vitin 2006-2007- 2008 – 2009 koreografia me e mirë ne festivalin që organizohet çdo vit ne Lehman College Bronx .

Ne 2010 ne festivalin e Bostonit diplomohet si koreografia me e mire.

Angjelina luan vallen popullore që tregon stade te ndryshme te historisë,me passion se e do vallen dhe koreografinë , e do shumë vendin e vet, kjo është arësyeja pse Angjelina Nika i kushton vëmendje punë, me orë te tëra, koreografise dhe valles, plot përkushtim, e palodhur me nje zhdërvjelltësi te jashtëzakonshme për të qënë nje profesioniste e vërtetë, dhe për të patur sukses. Sezon pas sezonit, vit pas viti, ajo ideon , krijon, praktikon koreografi të re.

Vajzat dhe gratë shqiptare ne Amerikë ndihen te lira dhe familjet shqiptare mund të marrin pjesë plotësisht në të gjitha aspektet e jetës, duke u bërë më të forta, dhe më elastike, në tejkalimin e vështiresive, tradita të cilat kanë shtyrë tek ato te kërkojnë nje jetë me te mire përtej marxhinave te shoqërisë.

Ajo u bë një figurë popullore në shoqërinë shqiptare kur ajo u martua me këngëtarin shqiptar Gezim Nika. Ata u takuan gjatë Ansamblit Dardania në Tropojë.

Të dy jane emigruar në Shtetet e Bashkuara me familjen e tyre dhe jetojnë në New York qysh prej vitit 1997 duke ndjekur karrierën e tyre muzikore.

Prej shtatë vitesh Angjelina jep mësime koreografike per Grupin Rozafati, pjesë e Kishes Katolike Zoja e Shkodres.

Ajo me perkushtim te larte profesional dhe dashuri u mëson mbi njëqind artisteve të rinj të diasporës të moshes 4-22 vjec vallet Shqiptare te krahinave te ndryshme.

Angjelina eshte vleresuar:

Ne vitin 2010 ” Gruaja e Vitit ng a Motrat Qiriazi .

Ne vitin 2015 nominuar ne Librin ” Albanian American Success story “

Me këto valltare Angjelina Nika ka prezantuar kulturën Shqiptare në një tërësi aktivitetesh. Grupi i valleve Rozafati nën drejtimin e koreografes është tashmë i njohur me prezëncën e tij në New York, New Jersey, Connecticut, Detroit, Boston e Europë.

* Ju lutem ndjekim bashkëbisedimin:

***

-E dashur Angjelina. Bukuria juaj dhe shkathtësia flasin vet per origjinën tuaj, se ai terren me male te lartë dhe ujë të kulluar, me klimë te paster rrit vajza te bukura, dhe shumë te zhdërvjellëta. Tregoni për njohje te mëtejshme për lexuesit , per femijërinë tuaj, familjen ? Qytetin ku jeni lindur, ku kini ëndëruar pa fund? Cili do të ishte komenti për qytetin tuaj, nga këndvështrimi social-kulturor?

***

-Kam pasur nje femijëri te bukur,te veshtirë por te mbushur me plot gjëra qe kur i kujtoj sot me bëjnë ti mendoj me mall.Në familjen tone kemi qënë disa femije,kemi pasur nje jete me plot halle,nuk kemi qënë te pasur ekonomikisht por kishim pasurine më te madhe ne botë dashurinë e pakursyer te prindërve te mi.Nuk na kane munguar kurrë, prindërit kanë qënë përherë aty për ne,sakrifikonin gjithshka qe ne te ndiqnim shkollën,te mësonim,te ndiqnim aktivitetet kulturore e sportive, etj.

– Une kam lindur ne qytetin Bajram Curri.Emrin original e ka pasur Kolgecaj dhe pak kohë para se te lindja une u shpall qytet me emrin e Heroit te Kombit tone,Baces Bajram Curri.Ne njëfarë kuptimi une jam rritur përnjeheresh me qytetin e ri ,qe sic thashe ishte shpallur qytet po ato vite.Si qytet i ri kishte karakteristikat e moshës rinore,kishte gjallëri,plot dinamizëm,plot optimizëm, shume besim në te ardhmen. Ai qytet kishte per banorë njerëz te mrekullueshëm,njerez shume qytetarë ne cdo drejtim qe me qytetarinë e tyre ja ngritën emrin qytetit ne mbarë vendin.Ka qënë nje qytet shume I dashur dhe te gjithë ata qe kanë jetuar atë kohë e kujtojnë me mall!Jo vetem tropojanet por edhe te tjerët qe vinin nga rrethet tjera me shërbim e gjenin veten si ne shtëpi falë mikpritjes malësore.

-Familja jone e dashur përbëhet prej meje Angjelina e Gezim Nika dhe tre femije, dy vajza dhe nje djalë, qe janë gjithashtu te dashuruar me kulturen Shqiptare. Eliverta, vajza e madhe, ka mbaruar universitetin për shkenca politike, Vajza e dyte Daniela e ka mbaruar shkollën e larre per Psikologe , dhe djali eshte ne vit te trete fakultet per Shkence .

***

– Si do ta pershkruanit rrugën e suksesit, te koreografisë , te qënit një shqiponjë shqiptare? Passionin dhe culturën për koreografinë ‘’Betim’’ se nuk do të largohej asnjehëre prej saj? Apo dhe ure lidhëse me te gjithë bashkatdhetarët në raste gëzimesh e festash?

***

Prej shtatë vitesh jap mesime koreografike per Grupin Rozafati, pjese e Kishes Katolike Zoja e Shkodres. Me perpjekje dhe me përkushtim te lartëe profesional dhe dashuri u mëson mbi njeqind artisteve te rinj te diasporës te moshës 4-22 vjec vallet Shqiptare te krahinave te ndryshme. Me keto valltare Angjelina Nika ka prezantuar kulturën Shqiptare në nje tërësi aktivitetesh. Grupi i valleve Rozafati nen drejtimin e koreografes eshte tashmë i njohur me prezencen e tij ne New York, New Jersey, Connecticut, Detroit, Boston e Europe. Ne fushën e kercimit, ne salla koncertesh, deputon përcejell emocione te mëdha , flet me gjuhen e trupit shoqeruar me ndjenjë   ne mënyre perfekte,.

***

-E dashur Angjelina. Ju jeni nje familje artistësh , keni bashkëshort artistin e madh Gëzim Nika, se bashku transmetoni kulturen e bukur Shqiptare te valles e kënges të të gjitha trevave, ështe për ju edhe nje udhërrefyes dhe inkurajues suksesi, ose me mire te themi suksesi juaj ndahet ne mes ?

***

Per publikun Shqiptar, Angjelina Nika, u bë e njohur me artistin e madh Gezim Nika, bashkeshortin e saj, pikërisht me ansamblin Dardania. Si pjesetare e grupit mori pjese ne shume festivale ne Shqiperi, Europë dhe Amerikë ku u nderua me shume cmime. Dashuria e publikut per interpretimin e artistes koreografe është e madhe edhe ne New York ku ajo jeton që në vitin 1997 se bashku me familjen e saj. Prej shtate vitesh Angjelina jep mesime koreografike per Grupin Rozafati, pjese e Kishes Katolike Zoja e Shkodres.

***

– E dashur Angjelina. Me cfarë pasioni e mjeshtëri bëni këte koreografi? Sa e vështirë është kjo pune per ju ? Puna juaj për kercimin dhe koreografinë eshtë në nivelin superlativ.Bukuria juaj fizike, shpirtërore shqiptare mahnit sa e sa spektatorë, Si tansmetohet kjo teknikë valle, kjo culturë në komunitetin ku jeton?.

***

Angjelina Nika jam lindur ne Tropojë ne Shqiperi ne qershor te vitit 1966. Arti koreografik është pasioni im i jetes artistike, nje aktivitet i filluar heret. Per publikun Shqiptar, Angjelina Nika, u be e njohur me artistin e madh Gezim Nika, bashkeshortin e saj, pikerisht me ansamblin Dardania. Si pjesetare e grupit mori pjesë ne shume festivale ne Shqiperi, Europe dhe Amerike ku u nderua me shume cmime. Dashuria e publikut per interpretimin e artistes koreografe eshte e madhe edhe ne New York ku ajo jeton qe ne vitin 1997 se bashku me familjen e saj. Prej shtatë vitesh Angjelina jep mesime koreografike per Grupin Rozafati, pjese e Kishes Katolike Zoja e Shkodres. Perkushtimi im dhe dashuria ime per koreografine Shqiptare me bën te punoj shumë dhe me nje nivel te larte professional.Me dashuri u mesoj mbi njeqind artisteve te rinj te diaspores te moshes 4-22 vjec vallet Shqiptare te krahinave te ndryshme. Me keto valltare prezantoj kulturen Shqiptare ne nje teresi aktivitetesh. Grupi i valleve Rozafati nen drejtimin e koreografes eshte tashme i njohur me prezencen e tij ne New York, New Jersey, Connecticut, Detroit, Boston e Europe

***

– E dashur Angjelina. Gjithsesi unë jam e interesuar per opinionin tuaj për pozicionin shoqëror dhe filozofik të viteve te shkura ne lidhje me të qënit grua e emancipuar ne shqipëri dhe evolucionin. Jepni nje mesazh per boten e gruas shqiptare ju lutem ..

***

-“Po te kemi parasysh se ne cfare niveli gjendej femra shqiptare ne periudhën mbas luftës se dytë botërore mund te thuhet se shume gjera kane ndryshuar per mire,gjithnje krahasuar me ate kohe!Por pot e krahasojme me nivelin e vendeve perëndimore diferenca eshte e madhe.Jo vetëm ne rolin e gruas ne shoqëri por edhe ne drejtime tjera si shoqëri shqiptare pasi emancimipi demokratik eshte nje process I gjatë dhe kërkon kohe.Mangësite ne emancipimin e shoqerise ndikojne edhe ne emancipimin e femrës ne Shqiperi.Kur them emancipim nuk është fjala per një emancipim siperfaqësor,me elemente si veshjen, modën anen sipërfaqesore te jetes,fjala eshte për emancipimin ku femra te shpalosë aftësite e saj si e barabartë ne shoqeëi.Ne këtë drejtim mbetet shumë per tu bërë dhe “Bota e gruas shqiptare” ka rolin e vet qe duhet peshëndetur pasi po jep kontribut dhe po bëhet nje zë i fortë shprehës per aspiratat e grave shqiptare.

Në këtë botë, pavarësisht nga gjinia, raca, kombi apo feja gratë meritojnë një mundësi të barabartë në jetë … Ekziston nevoja për të dhënë një zë të grave të reja shqiptare dhe të rinjve dhe për të dëgjuar dhe të mësojnë në lidhje me luftërat e tyre dhe idetë e tyre për një të ardhme më të mirë. “një kulturë të paqes”, gjatë integrimit të tyre në shoqërinë amerikane

***

Faleminderit Liliana per e bashkebisedimin e ngrohte qytetar dhe miqesor qe patëm, punen e dukshme te prekshme, na ke bere   të ndjehemi më prane atdheut.Ngrihet dhe lartësohet figura e gruas nga ju ne te gjithe boten…. dhe ndjehemi mjaft mire për emancipimin e saj, pasi ai fillon nga te qënit nënë e mire dhe grua profesionalisht e afte. Falenderime gjithashtu org. qe drejtoni per promovivim e vlerave te gruas shqiptare. Balancat tregojne se une jam realizuar në keto drejtime.

***

Ju faleminderit e dashur Angjelina Nika, shtojzavallja Shqiptare, per bashkebisedimin dinamik. Jeni një model percues , i culturës shqiptare ne bote, nje profesioniste e shkelqyer, keni bukurinë e kërcimit dhe finesën e shprehjes të vlerave te gruas shqiptare nëpermjet koreografisë se valles dhe gjuhës së trupit. Kjo është një vlerë e shtuar per ju, sepse ruhet dhe percillet kultura shqiptare ne brezat e ardhshëm ne te gjithë botën. Ju uroj shume suksese nga zemra.

Dr.Liliana PERE

Ing Informatik

President: International Organization.

” Albanian Woman in the World

Peace Missionary & Honorary Advisor of DMPP

 

 

 

KRIJUESIT E DIASPORES SHQIPTARE NE SHBA

by

Bashkëbisedim me shkrimtarin shqiptaro-amerikan Pierre-Pandeli Simsia me banim në Nju Jork në studion e Televizionit ILIRËT, Chicago/

*“Mbetet enigmë e paspjegueshme, furnizimi me libra në pikat e ndryshme të shitjes së librit jashtë Shqipërisë në Spanjë, në Gjermani… dhe që shiten në euro me dyfishin e çmimit përkatës pa lejen dhe të drejtën e autorit!/

*Mendoj se tani duhet ndjekur rruga ligjore, sepse është cënuar e drejta e autorit (copyright) për të cilën mbahen edhe përgjegjësitë penale. /

– Zoti Simsia, mirseerdhët në studion e televizionit ILIRËT.

– Mirsejugjeta zoti Borova. Ju faleminderit për ftesën që më  bëtë. Falenderoj televizionin ILIRËT, producentin Gëzim Muhaj. Është nder, kënaqësi dhe privilegj të ndodhem këtu mes jush.

-Edhe ne ju falenderojmë që morët mundimin të vinit nga Nju Jorku i largët.

– Zoti Simsia, më parë se të kalojmë tek krijimtaria juaj letrare, është kënaqësia ime dhe e teleshikusit, të dijmë nga vini, çfarë keni studiuar, dhe pastaj do kalojmë tek librat që ju keni botuar në emigracion.

– Unë jam lindur dhe rritur në qytetin e lashtë, në Berat, familje autoktone qytetare beratase. Kam jetuar në Berat deri në moshën tridhjetë vjeçare. Jam diplomuar për ekonomi finacë, por, letërsia dhe muzika, kanë qenë të ngulitura në shpirtin tim, ushqimi shpirtëror që më kanë shoqëruar gjithë jetën time, pa të cilat, nuk mund të jetoj…

– Ju thoni, që keni lindur në Berat. Nuk ka mundësi,  që një qytet si Berati,  të mos ju ketë dhënë atë frymëzim, atë shtytjen e parë për të shkruar diçka. Mund të na flisni pak, ju lutem?

– Është fat i madh të lindesh dhe të rritesh në Berat. Është fat i madh të quhesh beratas. Është nder dhe krenari për cilindo qytetar ta prezantojë Beratin, sepse, Berati njihet për kulturën e tij të lashtë sa ç’është vetë mosha e tij gati 2500 vjeçar. Por, në rininë time, Berati ka patur një jetë të pasur kulturore artistike letrare, madje, të larmishme.

Berati ka patur lidhjen e shkrimtarëve, Berati ka patur estradën profesioniste, Berati ka patur teatrin profesionist, berati ka patur orkestrën simfonike, bandën e qytetit, grupin karakteristik me këngët qytetare beratase, berati ka patur ansamblin e valleve popullore, Berati ka patur poetë, shkrimtarë, aktorë, regjisorë, muzikantë të talentuar dhe të suksesshëm… Pra, jeta letrare kulturore në Berat ka qenë shumë aktive…

– Ju sapo thatë, se letërsinë e keni ushqim shpirtëror. Cili ka qenë krijimi juaj i parë?

– Meqenëse më përmende fëmijërinë, më parë së të përgjigjem për krijimin tim të parë, dua të them se, letërsia lind tek njeriu, por është edhe një shtysë nga familja.

Përshembull, në në  familjen tonë jemi marrë me letërsi. Unë kur shikoja motrat, prindërit e mi, sidomos babin e ndjerë që lexonte shumë, edhe unë kisha njëfarë “xhelozie”. Pra, vetvetiu më lindte edhe mua dëshira për të lexuar. Ne në shtëpinë tonë kemi patur një bibliotekë shumë të pasur me librat e kohës, gjë që më nxiste edhe mua të lexoja. Sa për pyetjen tuaj për krijimin tim të aprë, unë kam qenë një nxënës që vlerësohesha me notën maksimale në  shkollë. Në shkollën tetvjeçare nuk mund të them se kam shkruar vjersha, por, hartimet në shkollë në atë kohë, kanë qenë edhe krijimtaritë e mija letrare të para. Në shkollën tetvjeçare, ne kemi patur këndin e letrarit të ri, ku mësuesi i gjuhë-leximit në atë kohë, përzgjidhte krijimet letrare më të mira dhe i vendoste në këndin e letrarit të ri. Pra, përzgjedhja e krijimtarisë letrare ishte edhe një nxitje. Si gjithmonë, nuk mund të ri pa përmendur dy mësueset e mija të mrekullueshme të lëndës gjuhë letërsi: Parashqevi Sahatçi, Lira Zaka, Elpiniqi Papa dhe Zyma Berisha nga Kosova, të cilat i përshëndes me dashuri dhe respektin më të madh.

-Dhe menjëherë, pas viteve 90-të, si shumica e të gjithë shqiptarëve në atë kohë edhe ju emigruat. Ju, kaluat direkt në SH.B.A. apo në ndonjë shtet tjetër?

– Unë jam larguar nga Berati, nga Shqipëria, më 2 prill, 1991 për në Greqi. Atje u vendosa në Athinë. Sigurisht, si çdo fillim i vështirë me një vend, me një jetë krejtësisht të panjohur, me një sistem krejt ndryshe nga ai që ishim rritur ne dhe që e lamë pas, edhe pse letërsinë e kisha në shpirt, në gjak, nuk mund të shkruaja.Në atë kohë, në Athinë dilte gazeta EGNATIA, një tribunë e shkëlqyer shqiptare për të gjithë emigrantët shqiptarë. Unë atje në fillim u njoha me shkrimtarin Albert Zholi.Por, dua të përmend shkrimtarin Kolec Traboini, i cili në fshehtësi të madhe, në kushtet e tmerrshme, me frikën e madhe, sepse ishta koha kur policia greke zhvillonte operacionin FSHESA dhe ata njerëz të nderuar, i gjithë stafi që punonte për atë gazetë, u munduan të nxirrnin atë tribunë shqiptare. Edhe unë u aktivizova me publicistikë. Shkrimet e mija ia jepja Albert Zholit, meqenëse kishte kontakte më të shpeshta dhe nëpërmjet tij, botoheshin në gazetë.

– Le të kalojmë pak tek letërsia e mirëfilltë në emigracion, sepse edhe qellimi i këtij emisioni ky është. A botuat libër në Greqi, tregime, poezi…?

– Në Greqi nuk botova tregime, por, po i rikthehem edhe njëherë viteve të shkollës së mesme. Unë shkruaja vjersha në ato vite, madje disa prej tyre janë bërë edhe këngë nga kompozitorët: Teki Luari, Asqeri Kadëna dhe Fatmir Agalliu.

Në Athinë, tregimet që shkruaja në fletore i mbaja në sirtarë, në shtëpi. Por nuk mund ti botoja edhe pr arsye të kushteve ekonomike.

Pas gjashtë vjet qendrimi në Athinë, në korrik të vitit 1997, familjarisht, unë, bashkëshortja dhe dy djemtë tanë dy dhe katër vjeçë, emigruam si fitues të llotarisë amerikane për të qenë banor i përhershëm i Amerikës. në Sh.B.A. në Nju Jork, ku vazhdojmë të jetojmë edhe sot.

Atëhere, le të kalojmë tek botimi juaj i parë, që është përmbledhja me tregime: “Le të jem unë Zamira…” Nga e marrin jetën tregimet, mund të na flisni ju lutem?

Para se të botoja vëllimin me tregimie “Le të jem unë Zamira…” siç të thash, kisha shkruar në fletore tregime dhe i mbaja në sirtar për të pritur ditën e botimit. Por, kur erdha në Nju Jork, u njoha me miq dhe shokë të rinj edhe nëpërmjet gruplistave të ndryshme ku shkëmbenim mendime të ndryshme me njëri tjetrin. madje fillova të shpërndaja disa nga ato tregime në ato gruplistat e ndryshme. Miku im, në atë kohë, virtual, shkrimtari Petraq Pali që jeton në Virginia, më informon se në Sh. B.A. është krijuar Shoqata e Shkrimtarëve Shqiptaro-Amerikanë.

Petraq Pali, që në atë kohë ka qenë sekretar i shoqatës më sugjeron që të anëtarësohem në shoqatë. Por, sipas rregullit të shoqatës, për t’u anëtarësuar, duhet të paktën të kesh botuar një libër letrar. Pra, mua më duhej që të botoja libër për t’u anëtarësuar. Ky libër “Le të jem unë Zamira…” është botuar në vitin 2005 nga Shtëpia Botuese ARBËRIA, por jo se unë këto tregime i kam shkruar në vitin 2005. Le të jem unë Zamira… është titulli i një prej tregimeve në libër nga i cili e ka marrë edhe titullin.

Zamira pagon haraçin e njohjeve të moshës. Një dashuri e rastit, i prishi komplet jetën e saj të ardhme sipas konceptit të asaj kohe.

Në libër janë edhe tregime të tjera si: “Mëkati” “Në kërkim të varrit”, “Arturi”. “1 Prilli”, “E vërteta”…

Tregimi “1 prilli”, për vetë titullin që ka, është një tregim humoristik. Ndërsa po të përqendrohem tek tregimi “Arturi”, është një jalë i ri që ëndëron Amerikën dhe pas shumë peripecive në Evropë, arrin ta prekë ëndrrën amerikane dhe vjen në Nju Jork, i cili, në fillim nuk gjen Amerikën e ëndrrave. Por, shumë shpejt amerikanizohet me jetën, madje edhe libersalizohet sipas jetës që bëhet këtu.

Nëse lexuesi do ketë në dorë këtë libër, çfarë mesazhi iu transmetoni ju nëpërmjet tregimeve tuaja?

Po të lexohen tregimet e ndryshme të këtij vëllimi, përshembull, lexuesi do njihet edhe me vështirësitë e jetës së paimagjinueshme që kemi jetuar.

Sot, është e pakonceptueshme, është qeharake, jo vetëm për ne që e kemi jetuar atë kohë, por  edhe për fëmnijët tanë, brezat e ardhshëm, vetë amerikanët nuk e besojnë, se si një familje shqiptare i takonte të shpenzonte vetëm 100 gram kafe në muaj. Ose një rast tjetër; është tepër e dhimbshme, kur një fëmij i sapolindur që i vdes mamaja në lindje e sipër, gjyshi i djalit, mes lutjeve i përlotur kërkon sheqer për ti bërë foshnjes sherbet, meqenëse nuk ka qumësht. Dhe të mendojmë, se edhe sheqeri në atë kohë ishte i racionuar me tollona për familje.

Mesazhin që unë i jap lexuesit sipas pyetjes suaj, është, që ne duhet të kthejmë kokën pas nga e kaluara jonë. Nëse brezi i sotëm rritet mes shumë të mirave, duke lexuar këtë libër, mëson edhe për jetën e vështirë që kanë kaluar prindërit e tyre.

Por nëse një  i ri që është lindur dhe rritur në Amerikë  dhe i bie në dorë libri “Le të jem unë Zamira…” mendon se do emocionohet?

Unë sapo iu përgjigja edhe kësaj pyetje, por, në tregimet në libër ka shumë dhimbje. Më lejo të them edhe diçka; unë shkruaj vetëm me imagjinatën time, por që imagjinata ka lidhje me jetën reale. Nuk më pëlqen të shkruaj një histori të dëgjuar apo edhe një ngjarje të jetuar vetë. Pra, e ripërsëris edhe njëherë, unë gjithmonë shkruaj me imagjinatën time, por që ka lidhje me jetën reale.

Po të jap një  fakt në lidhje me përgjigjen e pyetjes tënde. Kur ky libër u promovua në sallën e Lidhjes së Shkrimtarëve dhe Artistëve në Tiranë, një pjesëmarrës, që unë nuk e njihja fare, pasi mbaroi promovimi dhe ne po bisedonim me miq e shokë, vjen dhe më përqafon dhe më tha: “Të lumtë, 70% në libër jam unë…” Ndërsa një i ri që është lindur dhe rritur në Amerikë, siç më pyete, konceptin e personazheve Aureli dhe Lorenci, do e quaj qesharake, sepse është më se normale…

Le të kalojmë në një tjetër botim, romani “Një dashuri e vrarë” i cili është vlerësuar me çmimin “Pena e Artë” në konkursin e Shoqatës së Shkrimtarëve Shqiptaro-Amerikanë.

Një dashuri e vrarë. Që nga titulli, të fut në një gjendje që diçka është shuar që nuk jeton më…

Romani “Një dashuri e vrarë” është botuar pas vëllimit me tregime “Le të jem unë Zamira…” nga e njëjta shtëpi botuese “Arbëria” në Tiranë. Është ribotuar dhe pritet të ribotohet prap. Kjo tregon se është mirëpritur nga lexuesi dhe nga kritika letrare. Madje një pjesë e mirë e lexuesve janë shprehur se ky libër duhet të bëhet film, sepse nuk ka nevojë fare për ndërhyrje; skenari, pothuajse është i gatshëm.

Para 25 viteve, unë kur jam larguar nga Shqipëria, kam patur dy brenga, dy pengje, në veten time. Janë ato plagë, që edhe sot vazhdojnë të pikojnë dhimbje; pra, janë prostitucioni dhe gjakmarrja. Gjakmarrja ka qenë një plagë e vjetër e dhimbshme dhe, pas viteve 90-të, nëse ajo plagë kishte filluar koren e saj, korja e saj u gërvish dhimbshëm. Prandaj them se ajo plagë vazhdon të pikojë dhimbje. Ndërsa plaga tjetër që iu hap shoqërisë shqiptare pas viteve 90-të, është prostitucioni, trafikimi i vajzave të pafajshme për qellime përfitimi. Dhe unë këtë plagën e dytë, jam munduar ta pasqyroj në romanin “Një dashuri e vrarë”

Pra,  një plagë, që edhe sot e kësaj dite, siç u shprehe edhe ti shumë bukur, vazhdon të pikojë dhimbje.

Kanë kaluar 25 vite dhe e ripërsëris, kjo plagë e rëndë vazhdon të pikojë dhimbje. Por, më i dhimbshëm është fakti, se të gjitha këto zhvillohen në hundën e shtetit shqiptar.

Çdo vajzë e re apo djalë i ri sot kërkon të largohet nga Shqipëria për të studiuar jashtë shtetit, apo edhe për një jetë mëse normale.

Mendoj se ky libër është domethënës, sepse, jo çdokush janë Dorina. Dorina është personazhi kryesor në libër, është ajo vajza e re 17 vjeçare e pafajshme që ëndëronte një jetë të re, të bukur, një të ardhme me perspektivë. Por, e zhgënjyer nga i dashuri i saj, Saimiri, i cili i premtoi jetën e lumtur, jetën e ëndëruar jashtë Shqipërisë. Por, kur të dy me Saimirin mbëritën në tokën e huaj dhe menjëherë mësoi se ajo nuk ishte e fejuara e tij, por ishte gjuetia e radhës që kishte rrënë pre e një grupi të poshtër prostitucioni, ajo mendoi që, më mirë të sakrifikojë jetën e saj, sesa të ushtrojë atë profesion të ndyrë. Nuk janë të gjithë vajzat shqiptare prostituta, ashtu siç mund ti mendojë Evropa hipokrite. Mund të them se jam ndër të paktët që e përmend fjalën Evropa hipokrite në krijimtari letrare.

Po të jetonit në Shqipëri, do ta kishit shkruar këtë libër?

Po!

Me të njëjtat parametra që e keni shkruar në emigracion? Apo kur jeton në një vend si Sh. B. A. ti e ndjen më thellë atë plagë që e miundon vendin tonë?

Unë ju thash, kam 25 vite larguar nga Shqipëria dhe jetën atje e njoh nëpërmjet internetit, nëpërmjet lajmeve. Nëse do isha në Shqipëri, unë ndoshta do ta shkruaja edhe më dhimbshëm, sepse do ta jetoja më nga afër, megjithëse edhe në këtë libër, mendoj se është pasqyruar bukur dhimbja.

Nga romani “Një dashuri e vrarë” ju kaloni në një vëllim tjetër me tregime, të titulluar “KAFEJA”

Unë ju thash që në fletore kisha shkruar tregime të ndryshme që prisnin dritën e botimit, madje ju thash që nuk më pëlqen të shkruaj një ngjarje të jetuar apo të dëgjuar, por vetëm me imagjinatën time. Por, po ua them; i vetmi tregim, pothaujse 100% personal është tregimi Kafeja, titullin e të cilit e mban edhe ky vëllim me tregime.

Pra, në këtë vëllim, po të lexojmë tregimin Kafeja, jeni ju.

Po! Ishte si një “detyrim” ndaj jetës sime, ndaj prindërve të mi të ndjerë, ishte pengu i madh në jetën time…

Mos vazhdo më tej; le t’ia lëmë lexuesit. Përveç tregimit Kafeja, në tregimet e tjera, nga i merrni temat? Janë tema që i keni marrë në emigracion, apo janë tema të marra nga Shqipëria?

Në vëllim me tregime, janë edhe tregimet e tjerë: “Ridi”, ‘Çanta e panjohur’ “Pas festimit të Shën Valentinit”, “Diploma universitare”, “Gazetari”…

Janë tema edhe nga emigracioni edhe nga Shqipëria. Unë kam shpërndarë disa prej tyre në rrjetet e ndryshme sociale. Përshembull, tregimin “Ridi” është një tregim i dhimbshëm, ku, për fatin e tij të keq, nuk i shpëton kthetrave të vdekjes së mallkuar, sepse prindërit e tij nuk kanë mundësi financiare për ta dërguar jashtë shtetit për kurim… Ose tregimi “Diploma universitare” kam trajtuar temën e blerjes së diplomave nga studentë të ndryshëm me një shumë të majme dollarësh, vetëm e vetëm për të patur atë diplomë universitare online, e cila vetëm në Shqipëri mund ta kishte derën e hapur për të gjetur vend pune.

Zoti Simsia! Pse ju pikërisht i përmbaheni temave nga vendi ynë dhe nuk trajtoni temat që shqetësojnë familjet shqiptare këtu.

Unë kam trajtuar edhe temat e shqiptare këtu, madje në romanin tim të fundit: “Nuse në derën e hasmit ” i kam trajtuar gjerësisht. Por, nëse ke qenë i vëmendshëm në shtypin shqiptar “DIELLI” dhe “LLLYRIA”që botohet këtu në Sh.B.A. janë botuar dy tregimet e mija me temën amerikane dhe shqiptaro-amerikane. Por, për ta plotësuar pyetjen tuaj, po ua them se, së shpejti do keni në dorë një roman me këtë temë që cituat ju.

Më pas, ju  dilni përpara lexuesit me një libër tjetër voluminoz: “FALEMINDERIT Shënime nëpër vite” ku janë përmbledhur publicistikë, reportazhe, recensione librash, esse, bashkbisedime… pse kaluat për botim nga letërsia e mirëfilltë tek një libër voluminoz, që ju e keni titulluar me titullin e mësipërm?

U botua ky libër voluminoz, sepse unë shkruaj edhe publicistikë, edhe esse, edhe recensione librash… dhe mendova që të gjitha ato çfarë kisha shkruar nga gjinitë e ndryshme letrare ti përmblidhja në një libër të vetëm. Madje, në këtë libër janë përmbledhur gjysma e kësaj krijitarie; gjysma tjetër do përmblidhet në një vëllim tjetër, sigurisht, që edhe do botohet.

Pra, të gjitha këto përmbledhje janë shkruar në emigracion këtu në Amerikë?

Po! E gjithë përmbledhja në këtë libër është nga emigracioni. madje janë përmbledhur edhe biografia artistike e disa këngëtarëve që unë i kam njohur nëpërmjet ekranit të televizorit si teleshikues në vite të ndryshme. Përshembull, unë kam shkruar: “Lindita Theodhori në udhën e bukur të këngës” kam shkruar për këngëtarë të tjrë si: Alida Hisku, Kozma Dushi, Tonin Tërshana, Frederik Ndoci, Ema Qazimi, Luan Zhegu, Ludmilla Baballëku, Eduard Jubani,Liliana Kondakçi…

Unë kam shumë libra që edhe m’i kanë dhuruar autorë të ndryshëm këtu në Amerikë dhe, sigurisht, ata libra që më kanë tërhequr kam shkruar mendimin tim në formë recensioni. Pra janë përmbledhur recensione librash.

Çuditërisht, hap rastësisht librin dhe lexoj: Në Chicago, në promovimin e dy librave të autores Diana Seitaj. Sinqerisht e them, e hapa rastësisht. Nëse një lexues e merr në dorë këtë libër voluminoz, çfarë do gjej këtu? Pra, a do ketë durim për ta përfunduar së lexuari? Ku është ajo që ju i ofroni bashkatdhetarëve tanë?

Unë kam qenë pjesëmarrës në shumë aktivitete të ndryshme të larmishme letrare kulturore artistike, madje edhe politike në shtete të ndryshme të Amerikës.

Durimi i lexuesit për të përfunduar një libër, varet, nëse ai libër është tërheqës apo jo. Ti, rastësisht, hape një fletë libri dhe lexove titullin e një reportazhi nga promovimi i librave të autores Diana Seitaj në Chicago. Si ky reportazhi kaq i bukur, kaq mbresëlënës që ju e dini edhe vetë, sepse keni qenë pjesëmarrës dhe drejtues, madje. Por, unë, siç e thash edhe më sipër, kam qenë pjesëmarrës në shumë aktivitete të ndryshme të larmishme. pra, një lexues nëpërmjet reportazheve do njihet me jetën letrare kulturore që zhvillojnë shqiptarët në shtete të ndryshme në Amerikë.

A ka gjë më të bukur, kur lexuesi npërmjet reportazheve që unë kam pasqyruar në libër njihet edhe me aktivitetet e ndryshme që zhvillohen në Amerikë? Ceremonia e përvitshme e ngritjes së Flamurit Shqiptar në sheshin Bowllin Green pranë Bashkisë së Nju Jork-ut, organizuar nga Akademia e Shkencave Shqiptaro-Amerikane dhe ku Flamuri ynë Kombëtar valvitet shtatë ditë rresht përkrah Flamurit Amerikan. Dhe shumë aktivitete të ndryshme…

Pra, këto nuk janë të marra shabllon, por ka punuar edhe pena juaj duke i dhënë edhe ngjyrat një aktiviteti.

Po ju jap shembull aktivitetin e përvitshëm “Ditët e Letërsisë Shqipe në Michigan” që zhvillohet nën kujdesin e zotit Pjetër Jaku. Pra, ai aktivitet është një vlerë për komunitetin tonë, ashtu siç është vlerë edhe aktiviteti tjetër i rëndësishëm i përvitshëm “Festivali Folklorik” që zhvillohet në Nju Jork organizuar nga Kisha Katolike “Zoja e Shkodrës”.

Por, unë duke qenë pjesëmarrës për disa vite, duke e jetuar nga afër atë aktivitet, madje kam qenë për gjashtë vite anëtar jurie, si mund të rija unë pa e pasqyruar ato aktivitete kaq të bukura, kaq të larmishme, festa e letërsisë…

Pra, ky libër, sjell atë çfarë kanë bërë shqiptarët në Sh.B.A.

Po! ky është edhe mesazhi që unë i jap lexuesit nëpërmjet kësaj përmbledhje voluminoze; të njihet me jetën kulturore letrare artistike, të njihet me ata shkrimtarë, librat e të cilëve nuk i kanë lexuar…

Në këtë bashkbisedim, nuk do lëmë pa përmendur edhe një libër tjetër monografik që ju keni botuar: “Dr. Selahedin Velaj, Legjenda Vlonjate në Amerikë”

Dr. Selahedin Velaj nuk jeton më, u nda nga jeta në janar të vitit 2015. Unë personalisht, nuk e njihja, këtu në Amerikë u njoha me emrin e tij dhe veprimtaritë e shumta që ai zhvillonte në shërbim të komunitetit, në shërbim të çështjes shqiptare, në shërbim të mbarë Kombit Shqiptar. Bashkatdhetarë të shumtë flisnin me admirim dhe respekt të veçantë për atë njeri. Kishte mbi 70 vjetë që kishte ardhur në Sh.B.A. dhe gjuhën shqipe e fliste dhe e shkruante në mënyrë të shjkëlqyer. Tek ai njeri, unë konstatova një atdhetar të jashtzakonshëm. Para pak vitesh, Dr. Velaj, siç e thërrisnim ne të gjithë, kaloi një ngjarje të dhimbshme në jetën e tij; papritur, i vdes djali i tij me profesionin mjek. Por prap, me gjithë dhimbjen e madhe në shpirt, ai çështjen kombëtare e kishte në plan të parë. Në moshën e tij 90-të vjeçare, Dr. Selahedin Velaj na mblodhi ne një grup intelektualë bashkatdhetarë në Nju Jork, ku, pas diskutimeve të ndryshme, dolëm me një peticion, të cilin ia drejtuam Parlamentit Evropian, Parlamentit Shqiptar, Qeverisë Shqiptare, për mosfaljen e një pjesë të detit tonë Greqisë, tema e diskutuar e asaj kohe. Gjatë gjithë jetës së tij, ai kishte zgjedhur të heshtte, por nuk hesht puna e tij, nuk heshtin dokumentat në arshivat e Vatrës.

Ne sot, shohim dhe lexojmë që shumë njerëz i bëjnë propagandë vetes, punës së tyre për interesat dhe qellimet e tyre personale si me hapjen e shkollave shqipe, etj. etj.

Gjatë gjithë jetës së tij, Dr. Selahedin Velaj hapi tre herë shkollat shqipe, madje edhe duke ndihmuar financiarisht, por asnjëherë nuk e ngriti zërin për ato që bënte. Mua këto të gjitha, m’i kanë thënë dëshmitarët okularë që e kanë njohur nga afër Dr. Velaj. Madje, në fund të librit, unë kam bashkangjitur edhe mendimet e disa bashkatdhetarëve që kanë njohur nga afër veprimtaritë e tij të shumta.

Ky libër pati sukses. Promovimi i tij u bë në Vlorë, nga e ka edhe origjinën, në bibliotekën publike “Shevqet Musaraj”

Tani të kalojmë në botimin tuaj të fundit, romani “Nuse në derën e hasmit” Po ta mendosh pak librin, hasmi, nuk besoj se do të pranoj nuse në derë, sepse është hasëm. Nga e merr temën ky libër?

Tema në libër është, gjakmarrja. Pra, është ajo brenga ime e dytë që unë doja ti trajtoja, plaga e shoqërisë së sotme shqiptare që, bashkë me prostitucionin, ende vazhdojnë të pikojnë dhimbje.

Vetë titulli i librit të bën të mendosh se si janë trajtuar ngjarjet dhe se si do jetë përfundimi.

Unë jam autori dhe nuk më lejohet të flas për librin, sepse, është lexuesi ai që jep vlerësimin e tij, pozitiv apo negativ qoftë.

Përse pikërisht këtë titull “Nuse në derën e hasmit”?

Ishte thjesht imagjinata ime se si unë duhet të trajtoja fenomenin e gjakmarrjes. Gjakmarrja është një fenomen i njohur. Shumë kanë shkruar për gjakmarrjen, por, çdo krijues, çdo shkrimtar (unë nuk e rendis veten time në shkrimtar, unë them jam krijues letrar) ka metodën e tij në trajtimin e ngjarjeve. Edhe unë e mendova kështu siç edhe e kam shkruar në libër. Ngjarjet i kam vendosur, fillimisht në Nju Jork, pastaj deri në mbyllje të librit, ngjarja zhvendoset në Shqipëri.

Në kopertinën e librit prapa është një fragment i shkëputur nga libri. Hasmi është besimtar tek Zoti; shkon në kishë, falet, prek ikonat e shenjta si për të marrë bekimin e tyre dhe, është po e njëjta dorë që shkrep armën vrastare për të marrë jetë njeriu të pafajshëm. Madje, vite të shkuara, unë këtë fenomen e kam trajtuar edhe në shtyp kur Kosova dhe populli i saj ishin në luftë. Faktikisht, kriminelët serbë i përkasin fesë ortodokse dhe, sipas fesë, kryqi bëhet me tre gishtat e dorës që presupozon trininë e shenjtë. Por, si mund të pretendosh ti se je besimtar në Zot, kur, e njëjta dorë vrastare, të njëjtat gishta që bëjnë kryqin, shkrepin edhe armën ndaj një popullsie të pafajshme shqiptare, siç ishte populli i Kosovës…

Botimi i romani “Nuse në derën e hasmit” u mundësua nga Shtëpia Botuese TOENA dhe promovimi i tij u bë në sallën e Ministrisë së Kulturës në Tiranë.

Si mund të bëhet e mundur, që një ditë edhe këtu në Sh.B.A. lexuesi mund të gjejë për ta blerë këtë libër, meqenëse thatë se libri gjendet vetëm në Shqipëri në të gjitha pikat e shitjes me të cilët TOENA ka marrëveshje.

Unë nuk kam ndonjë ide se si mund të bëhet shitja edhe këtu në Amerikë, por, më nxorre vetë në shteg për atë shqetësim të madh që unë kam. Nëse kërkon në google emrin tim Pierre-pandeli Simsia shkruani edhe titullin e romanit Nuse në derën e hasmit, do të shikoni se ky libër shitet në shtete të ndryshme në Evropë, në Spanjë, Gjermani… pa dijeninë time që jam autori dhe pa të drejtën e autorit. Madje shitja bëhet me një çmim të majmë që variojnë nga 18-20 euro libri.

Më fal, por këto kopje libri si kanë rënë në ato pika shitje në Evropë?

Pikërisht! Kjo është shqetësimi dhe enigma që unë mbaj në veten time; kush i furnizon këto pika shitjesh me libra në Evropë të shesin librat me dyfishin e çmimit ekzistues? Edhe ku? Në Gjermani, në Spanjë… Nëse ky libër çmimin e shitjes e ka 10 dollarë, në këto shtete që po të them unë, shitet me 18-20-30 e më shumë euro. Pra dy, trefish e gjysëm me çmimin e shitjes në dollarë.

Ky është një problem shqetësues që unë do ta trajtoj edhe me autorë të tjerë. por, më çudit fakti që, nëse ju keni botuar një libër me një numër kjopjesh të caktuara, kush i furnizon ato pika shitjesh në Evropë.

Unë vitin e kaluar kontaktova edhe me Shtëpinë Botuese TOENA, madje, kjo ishte edhe qellimi i ikjes sime i paparashikuar në Shqipëri. Edhe vetë presidentja e Shtëpisë Botuese TOENA shprehu habi, pra nuk ishte në dijeni të këtij fakti edhe pse ne e gjetëm në google dhe e lexuam.

Mbetet enigmë e paspjegueshme se si furnizohen ato pika shitjesh jashtë shtetit. Mendoj se tani duhet ndjekur rruga ligjore, sepse është cënuar e drejta e autorit (copyright) për të cilën mbahen edhe përgjegjësitë penale. Si mund të shitet libri në një shtet evropian pa lejen dhe të drejtën e autorit…?

Ju faleminderit zoti Simsia për këtë bashkbisedim të ngrohtë dhe miqësor që zhvilluam. Ju uroj suksese në krijimtarinë tuaj letrare dhe, së shpejti me një libër të ri.

Edhe unë ju falenderoj shumë për ftesën që më bëtë. Ishta kënaqësia ime të isha i ftuar, pjesëmarrës në studion tuaj televizive.

Faleminderit.