Këshilli i Bashkëpunimit Rajonal, bashkëorganizon me Konferencën e Sigurisë së Mynihut, një event të nivelit të lartë mbi Ballkanin Perendimor. Mynih – “Integrimi evropian dhe bashkëpunimi transatlantik nuk duhet të jenë të shkëputura në Ballkanin Perëndimor. Është koha për të vënë në qendër të vëmendjes procesin e anëtarësimit të Ballkanit Perëndimor në BE, përpara se të jetë shumë vonë. Kjo është qendra e gravitetit për të ardhmen e rajonit. Perspektiva evropiane është shtysa që e bën procesin e bashkëpunimit të dobishëm për të gjithë e për një kohë të gjatë. Rajoni ynë nuk është perfekt, por ne mund të nxjerrim më të mirën” tha Sekretarja e Përgjithshme e Këshillit të Bashkëpunimit Rajonal ( RCC), Majlinda Bregu, në hapjen e evenimentit “Mos u duk i shkëputur: Hartimi i një rruge për BE-në dhe Ballkanin Perëndimor”, të bashkëorganizuar me Konferencën e Sigurisë së Mynihut (MCS), në Mynih. “Potenciali rajonit për t’u zhvilluar, mund të arrihet vetëm përmes integrimit ekonomik rajonal. Ky është qëllimi kryesor i axhendës së Tregut të Përbashkët Rajonal (CRM) që koordinon RCC. Zvarritjet a pengesat e ndeshura në këtë proces, kanë qenë për arsye politike dhe jo teknike. Integrimi ekonomik rajonal nuk është një proces i pavarur. Ai do të mbetet i copëzuar nëse nuk bëhet pjesë e rrugëtimit të përbashkët drejt anëtarësimit në BE, si dhe përfshirjes në politikat dhe tregun e përbashket të BE-së. BE-ja ka të gjitha mundësitë për të qenë aktori kryesor ndikues në rajon. Kjo pasi më shumë se 62% e qytetarëve të Ballkanit Perëndimor mbështesin BE dhe për më tepër në vend të parë /“pole position” si investitori më i madh”, shtoi Bregu.
Aktiviteti mblodhi zyrtarë të lartë nga rajoni dhe BE: Kryeministri i Bullgarisë, Kiril Petkov; Kryeministri i Maqedonisë së Veriut, Dimitar Kovaçevski; Kryeministri i Kosovës*, Albin Kurti; Ministrja e Jashtme e Shqipërisë, Olta Xhacka; Ministri i Jashtëm i Kroacisë, Goran Grlic Radman; Ministri i Jashtëm i Sllovenisë, Anze Logar; Ministri gjerman i Shtetit, Tobias Lindner; Sekretari i Përgjithshëm në EEAS, Stefano Sannino; Kryetar i MSC, Ambasadori Wolfgang Ischinger; Përfaqësuesi Special i BE-së për Dialogun Beograd-Prishtinë, Miroslav Lajcak; Senatorja e SHBA-së, Jeanne Shaheen; Ndihmës Sekretari i Shtetit në detyrë i SHBA-së, Naz Durakoglu; dhe zyrtarë të tjerë të lartë të BB-së, BE-së dhe Kongresit të SHBA-së. Veprimtaria u moderua nga Majda Ruge, Eksperte e Lartë në Këshillin Evropian të Marrëdhënieve me Jashtë.
“Integrimi europian i Ballkanit Perëndimor nuk është vetëm një axhendë territoriale, por edhe transformuese. Të gjithë jemi dakord që zgjerimi nuk është një proces metodologjik, por politik dhe i tillë duhet të vazhdojë të mbetet. Tani është koha për të vepruar. Nëse kjo mundësi humbet, Ballkani Perëndimor rrezikon një tjetër dekadë të humbur të shënuar nga paqëndrueshmëri të reja. Nëse të rinjtë e aftë dhe të arsimuar nuk shohin një perspektivë evropiane në shtëpi, ata do të zgjedhin mundësitë për të emigruar dhe për të gjetur kushte më të mira jetese në BE”, përfundoi Sekretarja e Përgjithshme e RCC, Bregu.Më herët të shtunën Sekretarja e Përgjithshëm e RCC pati disa takime dypalëshe, në margjinat e MSC, me Ministren Gjermane të Shtetit, Anna Luhrmann; Sekretarin e Përgjithshëm të Organizatës Botërore të Doganave, Kunio Mikuriya; dhe kryeministrin e Maqedonisë së Veriut, Dimitar Kovacevski.

Zenel Celiku

TIR-FAX News Agency

Mbas shumë e shumë përpjekjesh në mbrotje të familjes, sot në Tiranë filloi rrugëtimin “Konventa e Parë  për Familjen” me temë ; “Familja Shqiptare Përgjatë Dekadave dhe Modeleve të reja”. Kjo lëvizje mbarë kombëtare shumë e rëndësishme, interesante në mbrojtje të familjes dhe jetës, ndiqet me vëmëndje të madhe nga mbarë shoqëria shqiptare, por jo vetëm. Pjesmarës në këtë Konventë ishin Presidenti I Republikës Z. Ilir Meta, deputetë të Parlamentit të Shqipërisë, diplomat të huaj të akredituar në Shqipëri, pushtetarë, udhëheqës të gjitha besimeve fehtare, gazetarë dhe organizata civile vendase dhe nga Kosova, SHBA, Italia, Suedia, Brazili, MKV, të cilat e konsiderojnë shumë të rëndësishme këtë inciativë për mbrotjen e familjes dhe të jetës në Shqipërie kudo. E gjithë kjo armatë personalitetesh-civile-shoqërore vëndas dhe te huaj, është pjesë mjaft aktive e kësaj iniciative shumë të rëndësishme për familjen. 

Ideatori I kësaj lëvizje shumë fisnike, parimore, njerëzore dhe mjaft interesante në mbrotje të familjes dhe të jetës, është Z. Akil Pano, Pastor Ref. Pedagog, I cili është I përkushtuar maksimalisht për të mbrojtur familjen shqiptare nga devijimit e lancuar nga disa organizata dhe indivitë  të larguar nga rruga e Zotit. Z. Akil Pano, Pastor i “Kishës Ungjulli i Krishtit”, I mbështetur edhe nga personazhe të nderuara të lartpërmendur, këtë lëvizje tashmë e kanë pagëzuar me emrin “Kualicioni Shqiptar Pro Familjes dhe  Jetës”. Ideja e kësaj lëvizje mbarë shoqërore, në themel ka mbrotjen e familjes si gjëja më e shenjtë për shqiptarët, ku fëmijët janë gëzimi I familjes. Devijimet dhe tjera teori në dëm të familjes, janë apsolutisht të pa pranueshme nga “Kualicioni Shqiptar”. Në fjalën e hapjes të “Konventës së Parë  për Mbrotjen e Familjes dhe të Jetës”, Pastor Akil Pano nder te tjerave tha:

“Kualicioni Shqiptar Familjes dhe të Jetës”, është I vetëdijshëm dhe mirnjohës për historinë dhe vlerat e familjes që na kanë përcjellë të parët tanë, por kombëngulës e të vendosur për t’i ruajtur, kultivuar dhe përçuar brezave që do të vijnë-shenjtërinë, dinjitetin dhe paprekshmërinë e institucionit të familjes për dobi të mbarë shoqërisë tonë. Të mbrojmë familjen, të  ç’mojmë familjen, të ruajmë lirinë, të kultivojmë vlerat-këto janë shumë të rëndësishme për ne. Ne besojmë dhuratën e jetës dhe përgjegjësinë për të ruajtur atë që në fillimet e saj. Ne besojmë në shenjtërinë e martesës natyrore mes një burrit dhe një gruajë. Ne besojmë privilegjin e rritjes, edukimit, kujdesit dhe mbrojtjes së fëmijëve. Ne besojmë se interesi më I lartë I fëmijëve është që të rriten në familje të shëndetshme ku modeli prinderor është babai dhe nëna. “Kualicioni Shqiptar Pro Familjes dhe  Jetës”, angazhohet në ndërtimin e një kulture nderimi, miqësie dhe solidariteti në familje dhe në shoqëri. Ne jemi kundër dhunës, të flasim përballë dhunës  të çdo forme, të kujdesemi për viktimat e saj, ne të përgatisim mbrojtje dhe rimëkëmbje për tërësinë e qënies njerëzore-tha Pastor Pano. 

Tashmë në shoqërinë tonë post komuniste, ndërt të tjerave kemi pranuar edhe fenomenin homoseksual apo lezbuzmin. Nëse dy persona mashkuj homo apo dy femra lezbike (të flasim pak hapur që të kuptohen nga të gjithë) dëshirojnë që të bashkëjetojnë, pra nga I njëjti seks, ata janë të lirë dhe askush nuk I ndërhyn në jetën e tyre. Por I gjithë problem është se ky kontigjent duke krijuar shoqata përkatëse kërkojnë që të birësojnë femijë ku në dokumenta të thuhet prindi-një dhe prindi-dy, pra jo babai dhe nëna, ashtu sikurse e ka shpikur Zoti. Kjo ide e tyre është kthyer në debat mbarë shoqëror sepse kësaj I thonë të deformohet familja në mënyrën më negative.Të gjithë e dijmë se njerëzimi është pjellë e  Adamit dhe Evës. Si shumë e shumë personazhe të kësaj shoqërie, edhe un jamë shumë I ndjeshëm nga këto teori shoqatash apo individ që e quajnë si të zakonshme, normale dhe njerëzore që një femijë të birësohet nga bashkëjetesa e dy njerëzve të të njëjtit seks. Të kesh një familje të lumtur është shumë e rëndësishme. Imagjinoni një fëmijë të porsalindur  i vogël dhe i bukur, por i paaftë për të ngrënë, për tu kujdesur për vetën. Konkretisht, kur ky  femijë do të filloi e të kuptoi, ai do të kërkoi nënën dhe babain dhe kur të shikoi se nena dhe babai janë të dy burra, mendojeni se me Çfar ndjehsie do të rritet ai fëmijë. Ose tjetra, ku femija do të filloi të kuptoi, ai do të kërkoi nënën dhe babain, ndërkohë që ai do të shikoi se babai I tij është një grua. Kjo do të jetë një traum I madh psikologjike e atij fëmije, ndaj I tërë opinion është tej I shqetësuar. Të jesh pjesë e një familjeje është një përgjegjësi e madhe. Eshtë fat i madh që brënda familjes kemi femijë, është bekim nga Zoti, prandaj fëmija është kaq i rëndësishme në jetën tonë, që do të thotë se që në krijimin e kësaj bote, fëmija është lindur dhe rritur nga një nënë dhe nga një baba. Shfaqja e institucionit familjar ku fëmijët janë lulja dhe gezimi i  jetës, përkon me historinë e njerëzimit. Familja e përbërë nja një grua dhe një burrë kërkon impenjim,angazhim dhe përgjegjësi të madhe. Megjithëse familja ka pësuar ndryshime strukturore përgjatë historisë, ajo ka mbijetuar deri në ditët e sotme duke patur Brenda saj nje burrenje grua dhe femijet e tyre. Nëse ky institucion i përmbush pritjet e tij, do të dalë një shoqëri miqësore, kulturore, ekonomike dhe plot moral. Janë prindërit ata që formojnë themelin e institucionit familjar. Për këtë arsye, nëse roli prindëror më fëmijët është i rregullt, kjo është shumë e rëndësishme sepse ajo familje do të jetë paqësore dhe e lumtur që nga momenti që u krijuan dhe do t’i shërbejnë shoqërisë me dinjitet. Kujdesi,formimi dhe edukimi I fëmijëvë nga një grua dhe një burrë është e do të jetë përgjegjësi madhore dhe jetike për të mos lejuar devijimin e familjes dhe të njerëzimit.

Zenel Celiku

TIR-FAX News Agency

Av. Ylli Manjani/

Janë disa pika të kuqe që duhen mbajtur në konsideratë, sa herë flitet për banorët e 5 Majit:1. Nxjerrja me forcë nga shtëpitë e tyre është akt dhune shtetërore dhe ska asnjë lidhje me mbrojtjen e rendit publik. Policia ka hyrë në ato shtëpi private jo për betejë me krimin, por në betejë me njerëzit dhe pronën e tyre të ligjshme! Asnjë ligj nuk justifikon atë sjellje!2. Shteti nuk i shpronësoi pronarët, por u rrëmbeu dhe në sytë e tyre ua shkatërroi pronën! As nuk ua shkëmeu me një pronë tjetër. Thjesht i nxori jashtë shtëpive të tyre me forcë!!!3. Ato banesa nuk i shembi tërmeti, por pushteti. Ndaj trajtimi i banorëve me ligjet e skaduara të tërmetit nuk është ligjshmëri, por poshtërsi! Asnjë lidhje me rendin kushtetues!4.Prona private nuk u mor në shërbim të një interesi publik, por për biznes privat. Aty nuk do ndërtohet as rrugë, as shkollë apo qoftë dhe park apo vepër infrastrukture që ti shërbejë publikut. Jo! Aty do ndërtohen pallate nga privatë që do shiten në treg!!! U rrëmbyen pronat e njerëzve për interes thellësisht privat!! 5.Po shpërngulen 5000 banorë nga banesat private për të sjellë 15000 të tjerë që do bljenë shtëpi aty!!! Asnjë lidhje me interesin publik. As me zhvillimin e qëndrueshëm urban. Me ligjshmërinë jo e jo!6.Çertifikata e pronësisë nuk është më “e shenjtë”. Pushteti i ka dhënë vetes të drejtë të marrë pronën private sipas qejfit, pa pyetur fare për titullin e pronësisë!!!Enver Hoxha në 1946 ka bërë shumë më pak sesa kaq.Ky është alarm. Nesër pushtetit, i cili duhet të mbajë me bukë e pare edhe opozitën, mund ti duhet shtëpia jote!!!!

Fran Gjoka

Vitet e fundit, ngjarjet kriminale nё shoqёrinё tonё, kanё qёnё tё shumta. Ne duhet të jemi të ndërgjegjshëm që shenjat në jetën tonë shoqërore janë të tilla, që tregojnë se në shumë aspekte shëndeti i shoqërisë është dëmtuar nga sasia dhe intensiteti në rritje i krimit. Madje ai po shfaq patologji të reja sociale, pikërisht nga ndikimi negativ dhe theksimi i nuancave të forta të krimit, intolerancës, dobësimit të solidaritetit social dhe komunikimit human. Kjo nga që në mënyrë të drejtpërdrejtë apo të tërthortë, krimi po dëmton keq “mekanizmat” socialitetit human, aftësinë për të jetuar në mënyrë normale me tjetrin në çdo situatë, dhe për pasojë ka pësuar rupture evidente edhe sociabiliteti, si kërkesë e njeriut të qytetëruar, për të qënë i integruar në mënyrë normale në jetën shoqërore. Krimi është duke u bërë një e keqe sociale shumë e madhe, që ka përfshirë të gjithë llojet e konflikteve personale e interpersonale në “luftën” për hapësira jetike e pronësi, që vijnë nga kolapsi urban apo varfëria, depresioni social në zgjerim. Bashkë me to është zgjeruar konfliktualiteti i politikës, mungesa e diskutimeve të qeta dhe dialogut konstruktiv, që rrit tensionet dhe shfaqjet militanteske të shpërthimit alogjik të një lloj neurotizmi social, i cili gjithashtu shpesh herë është kthyer në faktor që gjeneron krime me natyrë politike apo elektorale. Padyshim, shumë nga fatkeqësitë e tjera që kemi kaluar në të kaluarën, i kemi shpjeguar herë në mënyrë thelbësore e herë në mënyrë të sipërfaqshme dhe justifikuese, kryesisht me ekzistencën e sistemit totalitar. Por si shpjegohet që në shoqërinë tonë, vazhdojnë çuditërisht shumë efekte sociale, edhe pse shkaku i tyre është larguar nga jeta jonë e përditshme. Paradoksalisht fjala vjen, krimi në shoqërinë shqiptare në vend që të “zbutej”, për fat të keq kohët e fundit përkundrazi po zgjerohet dhe agravohet. Ai gati ka marrë përmasat e një çmenduarie sociale, është shtuar jo vetëm në sasi, por është bërë akoma më i sofistikuar, barabar edhe si “cilësi”.

        Për pasojë, jemi në momente sociale, kur jeta urbane është turbulluar pikërisht nga shfaqja e krimit si patologji e zgjeruar e jetës. Situata kriminale në shoqërinë tonë është një realitet imediat, i prekshëm, gati i përditshëm, që po e bën jetën e shqiptarëve të vështirë, të parehatshme për ta jetuar atë si duhet. Krimi është kthyer në një “teh” të mprehtë, i fortë dhe kërcënues për jetën urbane. E keqja më e madhe është se sasia në rritje e tij, po shoqërohet me shfaqjen gjërësisht të ndjenjës së pesimizmit social, që ushqehet nga ideja disfatiste, se kjo e keqe e madhe sociale po bëhet e papërballueshme. Midis shumë arsyeve me natyrë objektive dhe të kuptueshme, krimi në shoqërinë tonë po zgjerohet, nga një tendencë negative e deformimit dhe reduktimit të mënyrave të komunikimit social, qytetar dhe të qytetëruar. Për fat të keq jemi në një situatë kur përditë shtohen dhe zgjerohen format e krimit, duke kapur formatin e trajtave më të përbindshme. Po qe se vlerësojmë shtrirjen, gjërësinë dhe intensitetin e krimit në shoqërinë tonë, besoj se treguesit sasiorë janë në nivel maksimal dhe të patolerueshëm. Nganjëherë të duket sikur kjo kohë na ka vënë në një situatë paradoksale, të vështirë për ta kuptuar ontologjinë e saj. Padyshim, statistikat në rritje të krimit në shoqërinë shqiptare, janë pasqyrë e një lloji krize të “moralit publik”. Sepse demokracia që solli lirinë për të gjithë, duket se solli edhe “çlirimin” e krimit dhe praninë e zgjeruar të njerëzve asocialë e kriminelë. Kjo ka bërë që shpesh herë të bëhet evaziv kufiri i ndarjes, midis sjelljes normale sociale dhe humane nga ajo patologjike, irracionale e kriminale. Sipas gjykimit tim, lufta me krimin nuk është betejë e lehtë, as e thjeshtë. Jo vetëm në aspektin e dominimit, si veprim fizik kriminal por mbi të gjitha në kuptimin metafizik e konceptual, si anomali me pasoja të zgjeruara sociale dhe efekte përkeqësuese të cilësisë në jetën tonë të përditshme. Madje ky “rrezik metafizik” i krimit në shoqëri është më ndikues dhe thelbësor, sepse përpjekja e errët, strategjia okulte e tij, synon ta kthejë dhunën, krimin dhe vrasjen në një “normë sociale”, që duhet konsideruar si “gjëndje normale” në jetën e shoqërisë tone. Kjo përpjekje retrograde e destruktive është ajo që unë mendoj se duhet kundërshtuar e para, radikalisht, në mënyrë të vendosur dhe vazhdimisht nga e gjithë shoqëria jonë. Sepse sulmet me natyrë konceptuale kanë “prapavijë morale”, dhe në një farë mënyre janë pjesë e strategjisë diabolike dhe me pasoja të rënda, afatshkurtra dhe afatgjata.

        Padyshim në këto momente krimi, dhuna dhe shumë të këqija sociale, jo vetëm që ekzistojnë (ekzistojnë edhe në shoqëri të tjera), por tek ne krimi dhe e keqja sociale është masivizuar dhe banalizuar. Ndaj duhet të heqim dorë nga semplifikimi i sfondit social dhe peshës fizike e metafizike të shumë të këqijave sociale, sidomos të atyre që janë të lidhura dhe burojnë prej krimit. Sepse e vërteta është që kohët e fundit, krimi po bëhet një nga “karakteristikat e tmerrshme” të kohës sonë. Madje, në jetën e përditëshme po shfaqen shenja të thella të mungesës së stabilitetit social, pikërisht nga determinimi destabilizues i krimit, dhe për pasojë edhe nga shtimi njerëzve, që me sjelljen asociale e kriminale, tregojnë qartë se janë në pozitat e veprimit pa busullën personale të orientimit human. Një pjesë e njerëzve me prirje e sjellje kriminale, e përdorin krimin si mënyrë për të shfaqur “trimëri”, por gjithnjë e në çdo rast kjo “trimëri” përdoret vetëm për arsye të liga individuale. Prania e tyre në shoqëri është një ndër arsyet e shumta, që midis nesh janë shtuar “objektet e konflikteve”, subjektet e krimit që gjërat konfliktuale preferojnë t’i zgjidhin në rrugë kriminale, duke ngushtuar në këtë mënyrë hapësirat dhe rrugët e mundshme të zgjidhjes së tyre me dialog, mirëkuptim qytetar, nëpërmjet rrugës “paqësore” dhe përdorimit të “instrumenteve” të bashkëekzistencës dialoguese. Është dukuri tejet shqetësuese, fakti që në shoqërinë tonë është duke lulëzuar një kundërkulturë sociale, që determinon shfaqjet e intolerancës, mungesën e “hapësirave dialoguese” të mirëkuptimit në raportet njerëzore interpersonale. Në të gjitha rastet, sjellja kriminale është rezultat I konfliktit të paarsyeshëm, në konfliktin e krijuar me “palën tjetër”. Krimi është rezultat edhe i faktit që janë zgjeruar disa difekte sociale në sjelljen e njerëzve tanë, sikurse janë shfaqjet e forta të egoizmit, shenjat evidente të “kokëfortësisë ballkanike”, të cilat në përgjithësi nxitin “kulturën e dhunës”, shfaqjen evidente të karakterit destruktiv të sjelljes njerëzore. Kultura e dhunës dhe agresiviteti janë shfaqjet nga më të shëmtuara, që pengon përpjekjen sociale që krimi në shoqëri të mund të frenohet. Të gjitha këto dukuri kanë marrë përmasa shqetësuese, pikërisht gjatë procesit tranzitiv të kalimit nga totalitarizmi në situatat sociale të një lloji “liberalizmi eksentrik”.

          Këto sjellje e veprime anormale e kriminale, të shoqëruara me dhunë, vrasje e sjellje sociale neurotike, janë faktorë, ndoshta nga më kryesorët, më të rëndësishmit që e kanë cënuar dhe dëmtuar “shëndetin social” të shoqërisë shqiptare. Ato e kanë prekur cilësinë e jetës së njerëzve, duke tentuar ta bëjnë shoqërinë tonë një ambient social të vështirë për të jetuar normalisht. Kjo është arsyeja pse pikërisht sasia e lartë e dhunës, numuri në rritje i krimit dhe vrasjes e kanë bërë të ulët “çmimin e jetës” së shqiptarëve, duke e konsideruar krimin si një gjë që mund të ndodh dhe të cilit nuk kemi çfarë t’i bëjmë, përveçse duhet të mësohemi me këtë kundërkulturë dhe të “mësohemi” që të bashkëjetojmë me të në mënyrë të “natyrshme”. Krimi dhe vrasjet njeriun normal, qytetarin e arsyeshëm, individin me sjellje rracionale, e kanë vënë përballë dilemës: A mund të jetohet normalisht në një “shoqëri të kriminalizuar”, në të cilën krimi është bërë gati si “buka e përditshme”? Ku duhet të jetojmë në një shoqëri që funksionon normalisht apo në një shoqëri që vazhdon të pësojë metamorfozë e të transformohet, sikur të jetë “kopësht zoologjik”? Pse familja është bërë kaq e dhunshme dhe me sasi të larta të krimit brenda saj? Familje apo çmendinë? Duhet të bëjmë jetë të qetë sociale, apo shoqëria po mbushet me të “çmendur” duke marrë trajtën dhe formën e një spitali psikiatrik? Pse kaq shumë njerëz në shoqërinë tonë vriten, humbin jetën për motive banale dhe gjëra pa vlerë? Këto janë pyetjet që i lindin çdo qytetari që jeton në këtë shoqëri, përballë me dhunën dhe krimin e përhapur kudo, në familje, shkollë, ambiente sociale e vende publike, për të gjitha llojet e shkaqeve dhe motiveve personale apo sociale qofshin. Sasia e zgjeruar e vrasjeve dhe krimit në familje e jashtë saj, janë kaq të zgjeruara e intensive, saqë në mënyrë intuitive të duket sikur jemi në një shoqëri, në të cilën krimi dhe vdekja janë bërë “nevoja natyrale” e shoqërisë, shumë pak shqetësuese, duke harruar të vërtetën humane që në jetën e njeriut dhe shoqërisë biofile, normale, të humanizuar “vdekja biologjike në formë natyrale është nevoja e fundit e njeriut”. Analiza sociologjike e ontologjisë dhe fenomenologjisë së krimit në shoqërinë tonë, sipas mendimit tim, tregon për një prirje shumë delikate që ka lidhje me një lloj “strukturimi homogjen”, midis fenomenit antisocial të krimit dhe veprimit të kriminelëve, të cilët kanë tendencën e thellimit të sjelljes kriminale, duke u shfaqur si “qenie të degraduara”, të cilët nuk kanë kurfarë sensi human, nga që kanë nxjerrë “jashtë përdorimit” dialogun, komunikimin, humanitetin apo tolerancën. Kjo është arsyeja pse duket qartë që në disa drejtime, shoqëria jonë ka marrë karakteristika të dhunshme, që shfaqet shpesh si krizë sociale me difekte serioze në mënyrat e komunikimit social dhe personal. Kjo e bashkuar me një proces të përshpejtuar të dehumanizimit dhe desolidarizimit të lidhjeve njerëzore, janë arsye të zgjerimit të konflikteve, dhunës, krimit. Në qëndrimin ndaj krimit dhe gjykimin e merituar ligjor të kriminelëve, shpesh herë ndeshemi me analiza sempliste të shkaqeve, shoqëruar me argumentime ngushëlluese e moralizuese të atyre që i kanë kryer ato, duke zbutur fajin dhe përgjegjësinë penale të kriminelëve, nën arsyetimin ngushëllues të “ekzistencës së përjetshme” të së keqes, krimit në shoqërinë njerëzore, faktit që vrasjet kanë qënë pjesë përbërëse e jetës. Këto qëndrime, qoftë edhe në trajtë latente janë tejet të rrezikshme, të papranueshme. Në se justifikojmë krimin dhe kriminelët me argumentin banal të “ekzitencës së përjetshme” të së keqes dhe vazhdimësisë së vrasjes në shoqëri, “…kështu vëmë veten në rrezik; dhe rrezikojmë në rradhë të parë njerëzoren te ne, e cila në thelb është pjesa jo kafshërore, aspekti etik i vetes”. (Z. Bauman, “Moderniteti dhe Holokausti”, f. 314. Besoj se krimi është një nga aktet më të shëmtuara, shoqërisht shumë i rrezikshëm. Nuk ka propagandë sado liberale qoftë që të mund ta justifikojë ekzistencën e tij, ta trajtojë atë si “zakon të ligjshëm” apo që veprim që mund të tolerohet. Koncepti për shoqërinë liberale, për kufirin moral, human dhe ligjor midis asaj që lejohet dhe asaj që ndalohet, është fare i qartë. Profesor Claudio Magris i Universitetit të Triestes sociologjikisht mendon me të drejtë, se “Një shoqëri liberale duhet t’i lejojë një individi thuajse çdo gjë – idetë, kënaqësitë, dëshirat, fiksimet e tij- dhe kategorikisht t’i ndalojë ato pak gjëra që mund ta shndërrojnë atë në një persekutues, të madh a të vogël, të individëve të tjerë; këto akte të dhunshme duhen bërë tabu, të ndërpriten përpara se të na paraqiten si opsione konkrete”. (C. Magris, “Panairi i Tolerancës”, f.36)

Faton Bislimi, PhD

Siç ka thënë njëri nga presidentët më ikonik të SHBA-ve, John F. Kennedy, “mos pyet se çfarë mund të bëjë vendi yt për ty, por se çfarë mund të bësh ti për vendin tënd,” unë sot në mëngjes i kam dërguar një letër të gjithë atyre Kongresistëve të nderuar të SHBA-ve që më 4 shkurt i shkruan Presidentit Biden për Serbinë duke lartësuar atë si një vend mik e aleat të SHBA-ve që nga Lufta e Dytë Botërore e deri më sot. Askush nuk do e tregojë të vërtetën tonë historike nëse ne heshtim. Serbia për shekuj të tërë ka ndërtuar trillime nga më të çmendurat kundër popullit tonë nëpër krejt botën. Jo më! Këtu e keni letrën time të përkthyer në shqip:Kongresistes Claudia TenneyKongresistit Emanuel CleaverDhoma e Përfaqësuesëve të SHBA-veBashkë-Kryesuesë të Grupit SerbWashington, DC 20515E nderuar znj. Tenney dhe i nderuar z. Cleaver, Po ju shkruaj sot në cilësinë time si ish-Deputet i Kuvendit të Republikës së Kosovës dhe si Anëtar Ekzekutiv i Bordit të Ligës Qytetare Shqiptaro-Amerikane për të shprehur brengosjen time të sinqertë në lidhje me letrën tuaj drejtuar Presidentit Biden për Serbinë të datës 4 shkurt 2022, e cila u nënshkrua edhe nga 14 kolegë tuaj.Jam lindë e rritë në Kosovë, kam përjetuar okupimin brutal serb të vendlindjes sime si fëmijë, e si i ri (adoleshent) kam qenë refugjat i ndarë prej familjes sime gjatë luftës së Kosovës 1998-99. Më vonë, kam pasë mundësinë që të studijoj e jetoj në SHBA, duke përfshirë edhe angazhimin në stafin e Komitetit për Marrëdhënje Ndërkombëtare të Kongresit nën udhëheqjen e të ndjerit Tom Lantos në fillim të viteve 2000. Si person që sheh në Kongresin e SHBA-ve gardianin e demokracisë dhe të drejtave të njeriut, jam thellësisht i shqetësuar me përmbajtjen jo të saktë të letrës suaj e aq më shumë me prezentimin skajshmërisht të pasaktë që i bëhet Serbisë. Të dhënat historike për Serbinë të thëna në letër mund të jenë të vërteta pjesërisht, por ato nuk munden t’i lënë nën hije krimet serbe ndaj hebrejëve në periudhën kohore që ju i referoheni, gjatë Holokaustit respektivisht. Hebrejtë e zënë nga serbët u janë dorëzuar menjëherë nazistëve, gjerësa e kundërta është e vërtetë për Kosovën dhe shqiptarët në përgjithësi. Realisht, Shqipëria është vendi i vetëm në botë që ka pasë më shumë hebrejë pas luftës sesa para saj. Secili hebre që kishte arritur të futej në Shqipëri ishte shpëtuar, dhe ata kanë mundë të arrijnë në Shqipëri kryesisht përmes ndihmës së shqiptarëve të Kosovës të cilët kishin rrezikuar jetën e vetë vetëm e vetëm që të shpëtonin hebrejtë në nevojë. Kjo storje e jashtëzakonshme e orëve më të errëta të histories njerëzore buron nga tradita e vjetër shqiptare, besa. Tutje, letra juaj sikur harron të theksojë diçka që përmendet në secilin takim apo shkëmbim letrash nga zyrtarët amerikanë me Serbinë: vrasjen brutale të tre qytetarëve amerikanë me prejardhje shqiptare, vëllezërve Bytyçi. Ata u vranë në fund të luftës në Kosovë më 1999. Serbia ende nuk i ka sjellur para drejtësisë kryesit e këtij krimi. Të lihet anash ky fakt është thuajse përpjekje për të fshehur një krim serb ndaj qytetarëve të SHBA-ve. Asnjë Anëtar i Kongresit nuk duhet të lë anash një krim të tillë ndaj shtetasëve amerikanë. Letra juaj pretendon se Serbia dhe SHBA-të gëzojnë një marrëdhënje të sinqertë në aspektin e sigurisë dhe mbrojtjes, por kjo nuk qëndron. Realisht, Serbia e konsideron NATO-n agresore dhe historikisht ka shërbyer si dorë e zgjatur e Rusisë për t’u përzier në çështjet e brendëshme të Evropës. Në krejt Evropën, nuk ka aleat më të madh e më lojal të Rusisë sesa Serbia. Ju rikujtoj se është po kjo Serbi që më 2019 bleu sistemin e mbrojtjes raketore ajrore S-400 nga Rusia përkundër kërkesës amerikane që të mos e bënte një gjë të tillë. Është po kjo Serbi që më 2011 i lejoi Rusisë të ndërtonte një bazë ushtarake në Nish, duke i dhënë kështu Rusisë mundësinë të balancojë prezencën ushtarake amerikane në Bondsteel të Kosovës. Deklaratat tuaja në letër për investimet ekonomike amerikane në Serbi, edhe njëherë dështojnë të tregojnë se këto investime janë shumë më pak të rëndësishme politikisht sesa miliarda dollarë që Serbia ka përfituar nga Kina përmes Iniciativës së Rrugës dhe Rripit (RBI). Realisht, Serbia është përfituesja më e madhe e fondeve kineze të RBI-së, përmes së cilës ka ndertuar shumë projekte infrastrukturore nëpër gjithë vendin. Dihet botërisht se ky projekt financues kinez është një mënyrë përmes së cilës Kina po e rritë influencën e vet politike në disa vende evropiane – influence kjo që sigurisht do të përdoret kundër interesave amerikane në rajon. Në fund, por jo më pak e rëndësishme – mos të harrojmë se kur ndodhi 11 shtatori, shqiptarët në Kosovë po ndeznin qirinjë për të ndarë dhimbjen me SHBA-të, kurse serbët po festonin e po digjnin flamurin amerikan nëpër rrugët e Beogradit. Anti-amerikanizmi i tyre buron nga vëllazëria e kahmotshme me Rusinë dhe nga fakti që SHBA-të parandaluan Beogradin për të bërë më shumë krime kundër njerëzimit, më shumë krime luftë, e më shumë gjenocid (siç kishte bërë në Bosnje), kur Amerika udhëhoqi fushatën e bombardimeve ajrore kundër Serbisë për t’i dhënë fund luftës në Kosovë. Tutje, secili sondazh kredibil ndërkombëtar tregon se janë shqiptarët populli më pro-amerikan në Evropë, e jo serbët. Si bashkë-kryesuesë së Gurpit Serb në Kongres, unë e kuptoj se roli juaj është të ndihmoni në lartësimin e marrëdhënjeve në mes SHBA-ve dhe Serbisë. Edhe unë e përkrah idenë e një Serbije vërtetë demokratike, në paqe me fqinjët, dhe të penduar për të kaluarën. Por, ky qëllim fisnik nuk mund të arrihet nëse nuk e flasim të vërtetën e plotë, sepse “vec e vërteta do t’i çlirojë ata.” Nuk kam dyshim se këto të dhëna të shtrembëruara dhe të pasakta ju janë ofruar nga kontaktet tuaja me qeveritarët e Serbisë, të cilët vazhdojnë të mohojnë të kaluarën dhe të injorojnë realitetin. Rrjedhimisht, kërkoj që ju të tërhiqni nënshkrimin tuaj nga letra në fjalë ngase ajo nuk reflekton të vërtetën historike, por portretizon një Serbi që ende nuk ka lindur. Përzemërsisht juaji, Faton Bislimi, PhDIsh-Deputet i Kuvendit të Republikës së Kosovës– Në foto: letra origjinale e dërguar tek bashkë-kryesuesit e Grupit Serb në Kongres. E njeta, por e personalizuar për secilin Kongresist individualisht, i është dërguar edhe 14 kongresistëve të tjerë.