Komente – Page 121 – Dielli

Po me Ministrinë e Diasporës, ç’patën ?

September 5, 2021 by s p

Koment nga Rafael Floqi

Në kulturën e zakonshme urbane të shqiptarëve, apolieaucommunsiç i thonë francezët, kanë mbetur disa shenja e batuta nga ndonjë filmi të real-soc me teme nga lufta Nacional Çlirimtare, siç është batuta, “Po me urën,ç’patën? Që po ta aktualizonim do të thonim po me Ministrinë e Emigracionit ç’patën? Në fund të fundit ajo nuk prishte punë askujt, që është dhe nënteksti i batutës.

Siç duket, edhe për katër vite me radhë shqiptarë do të konsumojnë të njëjtën gjellë, të futur në mikrovalë disa herë. Ndryshimet e emrave të qeverisë, që Rama shpalli dhe lëvizjet në hierarkinë e opozitës, që Basha prezantoi pak ditë më parë, nuk premtojnë asnjë ndryshim thelbësor në sezonin e ri politik. Disa figura mund të jenë të ndryshme, por filozofia mbetet po ajo: ne do të shohim të njëjtën shumicë. që bën sikur qeveris në emër të njerëzve dhe të njëjtën opozitë që bën sikur lufton me sistemin e kapur kleptokrato- oligarkik, shkruante shtypi i Tiranës, që lë të nënkuptohet për marrëveshje të fshehtë mes Ramës dhe Bashës.

Pak emra të rinj e ndryshime të mëdha. Megjithatë një ndryshim rrënjësor. Shkrirjen e Ministrisë së Diasporës. I vetmi institucion, në këto 30 vite qeverisje demokratike, që u ngrit me një qellim të qartë: Fokus për Diasporën. Katër vite janë pak për të rregulluar dhe ekuilibruar problemet dhe çështje të mbartura, jo vetëm në këto tre dekadat e fundit, por në qindra vite histori të emigracionit shqiptar, duke filluar me arbëreshët për të ardhur në migrimin e bluzave të bardha (dhe jo vetëm) ditëve të sotme. Por edhe kësaj here, qeveria e re Rama tregon se nuk është fryt i një mendimi dhe vullneti kolegjial, por vetëm kapriçio dhe tekë e një njeriu të vetëm, që herë zgjedh ministra nga Kosova dhe i heq më pas, herë hap ministri të Diasporës dhe herë e fshin, sipas humorit të tij për t’u dukur sa mbarëkombëtar dhe tani sa më “Ballkanshqyer”.

E parë aposteriori, duket, sikur Ministria e Diasporës u krijua për të hapur vend pune për ish- Ministrin Majko. Dikush mund te thotë se krijimi i Ministrisë së Diasporës, që kryente një punë e cila mund të mbarohej fare mirë nga drejtori përkatëse në ministritë e Jashtme, të Arsimit e të Kulturës, që mund të mos kritikohej si një fryrje e panevojshme e administratës shtetërore në Shqipëri. Por nuk mendoj se ka qenë ky këndvështrimi i kryeministrit shqiptar, Edi Rama i shquar për faktin që krijimi dhe ristrukturimi i kësaj ministrie nuk duhet parë si burokraci. Por le të shohim historikun e marrëdhënieve të shtetit tonë me 1.64 milionë shqiptarë e Diasporës së Re të tij, një nga më të mëdhatë në botë, në raport me popullsinë. Në krahasim me periudhën çerekshekulli 1992-2017, kur doktrina shtetërore për Diasporën mungonte, të katër vitet 2018-2021 kanë njohur një farë zhvillimi,por pa objektiva afatgjata dhe pa perspektivë të qartë. Ministria e diasporës ashtu siç u krijua, bëri diçka që ishte pa mjaftueshme, por megjithatë ishte diçka. Po tani?

A kishte kjo ministri një vizion të përcaktuar mirë e një strategji të ndërtuar me largpamësi e sinqeritet, përtej përfitimeve e propagandës partiake, me shpirt mbarëkombëtar e ideale humaniste do të ishte diçka mjaft e dëshirueshme, megjithëse diaspora nuk kishte iluzione në këtë drejtim. Pse? Se raportet e shtetit amë me diasporën nuk janë raporte interesash ideologjike apo partiake. Kryeministri aktual Rama mendohet e deshte diasporën për mbështetje politike për të marrë mandatin e tretë, e tani, që e mori atë mandat, nuk i duhet. Fakti është që pjesëmarrja e diasporës në zgjedhje nuk u realizua për faj të të dyja palëve politike, pasi asnjëra prej tyre, nuk e di se si do të votojë diaspora, pasi nuk do qëtë votojë diaspora.

Nga ana tjetër, mbyllja nuk është për t’u gëzuar. Ministria e Diasporës në Shqipëri shton listën e gjatë e projekteve të nisura me bujë e të lëna në mes të rrugës. Me investime që mund të ishin menduar e përdorur ndryshe. Jo më kot bashkatdhetarë janë shpesh mosbesues, ndër ta edhe unë. Kohë më parë në një shkrim tim “ Summit-i i diasporës mbështjellje apo pështjellje” botuar më 22 Nëntor 2016, tek Dielli, shkruaja ‘” Çfarë doli nga a gjithë ai organizim i samitit të diasporës? A duhet vlerësuar ai se e arriti qëllimin për të cilin u organizua? Në fund të fundit, ai arriti të tubojë 1000 vetë nga 40 vende, dhe konkluzionet do të duhet të bëhen nga koha, Vërtet, pa qenë nihilist, vetë fakti që për herë të parë në historinë e shtetit shqiptar u mbajt një samit i posaçëm për diasporën, ishte për t’u vlerësuar. Por a ishte kjo përpjekje e qëlluar apo e dështuar kjo është gjë tjetër. A ishte Kryeministri Rama ai që kërkoi që ta ngrinte realisht emrin e emigrantëve në diasporë, apo ai kërkoi t’i përdorë ata politikisht, siç janë shprehur kritikë ndaj tij, kjo mbetet për t’u parë. ( dhe ashtu ndodhi) Apo vallë qëndrojnë që të dyja? Por sidoqoftë, pavarësisht qëllimit, idesë dhe se kush e organizoi dhe qysh e organizoi, është e rëndësishme të themi se nisma për mbajtjen e këtij samiti duhej të përshëndetej. Samiti me gjithë mangësitë, ishte një përpjekje serioze e një dëshirë pozitive, por njëkohësisht, ashtu siç edhe dyshoi edhe një pjesë e opinionit, dhe një krehje e sedrës së Ramës, për të qenë një farë lideri mbarëkombëtar.”

Në fakt kryeministri që ka qenë dhe një farë kohe emigrant, gjë që ai s’ka qejf ta kujtojë, kur ka qenë në opozitë apo në krye të bashkisë, dhe kur ka ardhur për të takuar të vëllain Olsin në Michigan asnjëherë nuk është takuar me komunitetin, por vetëm me miqtë e Olsit. Mjafton të kujtojmë Thoma Gëllçin me gjithë ngërçin e komisionit të medias, vendin ia mbajti hapur për disa vite, gjersa e bëri drejtor të TVSH-së, dhe me vone e pushoi, apo znj. OltaXhaçka që e zgjodhi deputete të PS-së dhe madje ministre te Mbrojtjes e te Jashtme, siç thonë ca zëra, vetëm jo për kontribut kush e di se çfarë, por se ishte komshie me Olsin në Michigan.

Edhe herën e fundit që erdhi për vaksinat në Amerikë, kryeministri i shqiptarëve gjeti kohë të takojë një prift grek dhe asnjë anëtar të komunitetit shqiptar.Pavarësisht mosarritjeve dhe premtimeve politike personeli diplomatik në SHBA i qeverive të PD-së, për të qenë korrekt ka qenë më afër i lidhur me diasporën, duke marrë pjesë në aktivitetet e komunitetit, kujtoj këtu ambasadorë Sallabanda e Galanxhi, apo dhe ish-konsullin Mishto, apo edhe faktin që kryeministri apo presidenti Berisha, Topi e Nishani kanë qenë më pranë diasporës së Amerikës. Ku është ambasadorja aktuale znj. FloretaFaber mjaftohet me statuse ne Facebook, apo punonjësit e diasporës, sa herë kanë ardhur në Michigan, për shembull. Si dhe sa e kanë vlerësuar p.sh. një institucion mediatik të vetëm për gjithëdiasporën kaq të rëndësishme të Amerikës, siç është ALBTVUSA, e tregon mungesën e interesit të rilindësve për diasporën.

Dikush që nuk e njeh thellë diasporën, e sheh diasporën me konceptin si një organizim që duhet të vetë-ofrohet, se po nuk ofrua nuk është më diasporë, se po nuk u vetësakrifikua nuk është diasporë, por emigracion, apo mërgatë apo “turist për vënie dhëmbësh”, duke paragjykuar kështu sidomos mërgatën e sotme, apo emigracionin shqiptar. Jo, diaspora nuk është vetëm “lopë që ka dëshirë të milet”, por një grupim njerëzish herë me formë e herë pa formë, herë i organizuar e herë jo, herë i interesuar dhe herë jo, por me dashuri të madhe për atdheun për arsye që dihen, vital por që ka nevojë për stimuj edhe për lehtësira për të dhënë më shumë, që ka nevojë për ndihmë në organizim të qendrave kulturore apo shkollave, për të mos u shuar. Duhet vetëm një nismë e shprehur nga vendlindja të tjerat diaspora i bën vetë. mobilizimi i lobit shqiptar për çështjen e Kosovën e ka treguar këtë.

Diaspora nuk kërkon ndihmë financiare nga qeveritë shqiptare, por kërkon vlerësim dhe mirënjohje. Kur kjo mirënjohje mungon, kur bashkëpunimi me diasporën shihet politikisht, atëherë ndodh që dhe Federata Pan-shqiptare Vatra të ndihet e fyer, dhe jo pa fajet e veta dhe vetpërjashtohet nga bashkëpunimi me qeverinë. Vatra nuk duhej të vetë-përjashtohej edhe, sepse ishin të vrarë në sedër nga mospërfillja, pasi Vatra është një institucion apolitik mbarëkombëtar.

Një mik para disa ditësh me origjinë nga Malësia e Madhe në Mal të zi, gjatë pranisë së Ambasadorit të Kosovës Valdet Sadiku në një eventnë Michigan, m’u shpreh, se ai dhe një numër aktivistësh nga komuniteti,”ndjeheshin të mosvlerësuar për atë që ka bërë diaspora me origjinë nga Malësia për Kosovën, duke lobuar, duke demonstruar dhe duke luftuar në Kosovë. “Ne nuk duam asgjë, vetëm një faleminderit. Dhe jo një ambasador që sa vjen lexon një deklaratë dhe mendon për të ikur” m’u shpreh ai.

Fakti se qeveria Rama nuk e njeh diasporën, nuk i di madje dhe numrat e saj, nuk e justifikon atë. Nuk mund t’i lihet gjithnjë faji së kaluarës 30- vjeçare dhe qeverive të mëparshme që në fakt nuk kanë bërë asnjë hap të organizuar, por gjithnjë e kanë nderuar diasporën. Nuk mund të shihet diaspora gjithnjë me syza partiake. Kjo vlen sa për qeveritë aq dhe për vetë shoqatat e diasporës. Por duhet që aq më tepër sot edhe diaspora sidomos ajo më e konsoliduara e Amerikës, nuk duhet të bjerë pre e luftës politike në vendlindje, por edhe as të kërkojë fonde nga Shqipëria për aktivitetet e saj.

Qeveritë shqiptare në Shqipëri e Kosovë duhet të kuptojnë një gjë, që pavarësisht nga vend-origjina, pavarësisht nga koha e emigrimit diaspora me gjithë grupimet hatër mbetjet është një. Është në gjë e mirë pozitive hapat që janë hedhur, meqë e lejon edhe legjislacioni ndërkombëar, që Shqipëria dhe Kosova mund të kenë ambasada dhe konsullata të përbashkëta, por kjo duhet çuar dhe më tej. Qeveritë e Republikës së Shqipërisë dhe të Kosovës nuk i pengon asgjë, që në kuadër të kësaj pune atdhetare, të krijojnë një ministri të përbashkët të Diasporës. për të organizuar më mirë punë, për të integruar më mirë një të tretën e popullsisë të larguar pas viteve 90-të, dhe për këtë qeveria e Tiranës le të mësojnë nga pala kosovare që e ka mërgatën më të konsoliduar në vite, pasi diaspora pavarësisht, se nga cili vend vjen, nga: Shqipëria, Kosova, Mali i Zi, Maqedonia, Lugina, Çamëria është një, dhe s’ka nevojë për integrim në BE, se është e integruar.

Pse në Kosovë për shembull ka vende të caktuar për minoritetin serb, pse të mos t’i lënë vende të lira diasporës, në parlament. Kjo vlen për të dy shtete shqiptare. Ndryshe dukurisë së rrjedhjes së trurit,do t’i dihet gjithnjë shkaku dhe kahu, rikthimi i tij nuk mund të bëhet me apele, siçi fton në “standup-komeditë” e tij, kryeministri ynë sa gojëtar aq dhe gojëzgjidhur Rama.

Një shekull me parë, diaspora kishte deri deputetë e saj në Parlamentin shqiptar, sot autoriteti i diasporës në raport me shtetin shqiptar ka ardhur në rënie. “A ka sot krahasim ajo që ka bërë për Shqipërinë shoqata “Vatra” për dekada me radhë me korifenjtë e saj, Fan Noli, Faik Konica, Kristo Dako, MihalGrameno, ParashqeviQiriazi, KristoKirka, KostaqKotta e të tjerë dhe që i dhanë Shqipërisë pjesën më të mirë të bijve të vet dhe që e deshën Shqipërinë atëherë kur nuk kishte fare Shqipëri, duke sjellë pavarësinë, formimin dhe ndërtimin e shtetit shqiptar? A mund të krahasohet diaspora aktuale me atë që kanë bërë shqiptarë e Amerikës e të tjerë për pavarësinë e Kosovës? Po është e njëjta, por do motivim, se sot nuk jemi në atë realitet imperativ si ai luftës e Kosovës, por është po ajo diasporë, e njëjta diasporë që e ka mbështetur, me para, me armë, madje, dhe me vullnetarë luftën.

Por sot nuk ka një situatë ecasus të njëjtë. Nuk është faj i kësaj “diaspore të përgjumur që duhet të zgjohet dhe të rinisë punën për një kauzë të re: “Atë të ndihmës ekonomike, duke investuar në atdheun që prej 30 vjetësh vazhdon të jetë shteti më i varfër në Evropë”, pasi është po kjo diasporë që është zhgënjyer, jo për mungesë fryme idealizmi nga ana e saj, por për një përplasje të pashembullt dhe dekurajuese me murin e korrupsionit si në Shqipëri dhe në Kosovë. Atdhedashuria është atdhedashuri, por biznesi është biznes. Mund të mos fitosh shumë në vendin tënd, por askush nuk do të humbasë, pasi patriotizmi nuk hahet.

Po diaspora e ka një ideal bashkimin kombëtar, por kjo aspiratë shekullore vështirë se ngrohet me zgjidhjet gjysmake, me parullat e bashkimit brenda në BE, apo te Shengenit Ballkanik, kur vendet të fuqishme si Britania dalin. Të qenit evropian nuk mund të barazohet me të qenit shqiptar. Qeveritë shqiptare dhe çdo shqiptar së pari kërkon integrimin brenda gjakut. Kombi është sa bashkim gjuhësor kulturor aq dhe bashkim ekonomik. Por ata të kthejnë krahë, kur pushtetarë apo paria e Tiranës a Prishtinës, nuk ka mirënjohjen, as vetëm për të vlerësuar kontributin, kur nuk ka as incentivën më të vogël, çka ka bërë që edhe kapitali shqiptar të investohet jashtë vendit, dhe këtu nuk ka vend më për idealizëm të diasporës, por për më shumë se faj të qeverive shqiptare dhe të korrupsionit galopant.

Por si mundet Maqedonia apo Mali i zi, apo Maqedonia e Veriut të zhvillojnë zgjedhje edhe në SHBA dhe Shqipëria jo. Ka edhe një përvojë të Parlamentit Italian, që siç ma pohonte kohë më parë prof. Palombo, një ish deputet prej vitesh në Montecitorio në Itali, ka një Komitet të Diasporës dhe Kulturës italiane në botë, me vende të përcaktuara, që nuk janë pjesë të partive politike italiane. Por votojnë për problemet e lidhjeve me diasporën dhe të ruajtjes të kulturës italiane në botë. Mundësitë janë të hapura kur është dëshira e mirë dhe ku nuk i lihet vetën në dorë voluntarizmit,

Sa për lobimin, shqiptarë e diasporës së Amerikës e kanë përdorur këtë mjet të demokracisë amerikane qysh me Nolin dhe Vatrën në kohen e presidentit Wilson, e kanë përdorur edhe me Ligën Qytetare Shqiptaro Amerikane në kohën e Luftës së Kosovës, aq sa dhe vetë Millosheviçi e pohoi këtë në Hagë. Shqiptarë kanë ditur ta përdorin këtë instrument të politikës amerikane, më mirë se diasporat e tjera edhe më të konsoliduara. Qeveri shqiptare nëse do, vërtet, të ketë lidhje me diasporën, duhet të ngrihet edhe në lartësinë e mbretit Zog, që diti të vendoste, edhe pse një kundërshtar të tij një përfaqësues të diasporës, Faik Konicën si ambasador në SHBA.

Ministria aktuale sidoqoftë pati disa arritje, por pa ndikim të drejt për drejte mund të jentë disa hapa të pasigurt të Doktrinës shtetërore shqiptare për Diasporën. Si formimin e Agjencinë Kombëtare të Diasporës, dhe Këshillin Koordinues të Diasporës, ngritjen e Qendrës së Botimeve të Diasporës, me një staf prej 15 punonjësish, që në këta tre vite, ka botuar me dhjetëra tituj librash dhe ka nxjerre me mijëra libra me tekste dygjuhëshe dhe shumëgjuhëshe për mësimdhënien e shqipes për tu theksuar mbetet ngritja e Komisioni i Përbashkët i Shqipërisë dhe i Kosovës për Miratimin e Teksteve Mësimore për Diasporën i cili miratoi kërrikullin e përbashkët të teksteve të mësimin e gjuhës shqipe. Apo ngritjen e Qendra për Studime dhe Publikime Arbëreshe, me një staf prej 12 punonjësish, përfshirë 7 studiues të njohur në vend. Në tetor 2018 u themelua Fondi i Zhvillimit të Diasporës, edhe ky një organ shtetëror brenda qeverisë shqiptare, me një staf prej 22 punonjësish, përfshirë stafin e gazetës “Diaspora Shqiptare” dhe Dhomës së Biznesit të Diasporës. Stafi i Ministrit të Shtetit për Diasporën, edhe pse ministër pa portofol, përbëhej nga një komunitet prej 71 punonjësish me kohë të plotë. Shumë punonjës por fare pak për nevojat e diasporës.Megjithatë kjo duhej të përmirësohej dhe asgjësohej. Qeveria e mandatit të tretë të socialistëve, e cila do të nisë punën këtë shtator, mbetet për tu parë nëse do të punojë për të inkurajuar dhe vazhduar në udhën e përbashkët të lidhjes Diasporës me vendin amë. Deri tani nuk ka asnjë projekt.

Në një plan praktik, të komunikosh dhe bashkëpunosh me diasporën është një mision i papërmbushshëm, mund të justifikohet dikush, sepse diaspora është shumë e shpërndarë gjeografikisht, shumë e decentralizuar, dhe shumë e ndërlikuar. Asnjë qeveri apo parti politike nuk mund ta mbulojë me një batanije te vetme partiake, ideologjike, programore etj. As nuk do të ketë ndonjëherë një udhëheqës apo organizatë që mund të thuash kjo është dhe nuk ka tjetër që flet për diasporën. Ndaj puna duhet bazuar tek ideali kombëtar.

Kjo larmi është edhe mburoja më e mirë kundër çfarëdo manipulimi e përpjekje për kontroll nga politika në Atdhe. Kjo sjell edhe dyshimin e politikës dhe ngurrimin për të na bërë pjesë të proceseve politike e zgjedhore aty. Me diasporën vjen një frymë lirie që nëse ia hap derën vërtet i gjithë kombi shqiptar mund të përfitojë jashtëzakonisht. Nuk do të ndodhë me elitën e tanishme politike sidomos në Tiranë. Ideale do të ishte që nga “rrënojat” e ish-ministrisë së Diasporës të nxirren mësime e të përdoret përvoja për projektet e ardhshme. Se si mund të bëhet nuk e di. Zëri i Atdheut gjithmonë thërret. Por apelet e kryeministrit Rama për kthim të të mërguarve në vitin 2030, janë sa patetike dhe qesharake, kur shqiptarët aktualisht zënë vendin e dytë për azil në BE pas sirianëve.

“Kush e pi këtëujë me akull, në Amerikë, me thoshte një dite një mik, nuk kthehet në Shqipëri. Dhe ndoshta, nuk kthehemi me gjithë apelet e politikanëve si Rama , pasi “The Door of NoReturn – Dera e Moskthimit – është një e vërtetë sa reale aq dhe metaforike, mitike për ne shqiptarët që jemi të shpërndarë në Amerikën e sotme. Pormegjithatë ne duam që dera e mos- kthimit të mos bëhet dera e harrimit. Ndaj i kthehem edhe një herë pyetjes, retorike “Po me Ministrinë e Diasporës,ç’patën?

Konferencë e Donatorëve, do të duhej të mbahet për Medvegjë, Bujanoc dhe Preshevë

August 30, 2021 by s p

Shkruan: Refik Hasani

Konferenca e donatorëve për Medvegjë, Bujanoci dhe Preshevë do të duhej të mbahej së pari nga Tirana e Prishtina e pastaj edhe donatorë ndërkombëtarë. Pse nga Tirana dhe Prishtina? Sepse kjo duhet të bëhet zyrtare nga dy shtete Amë, si dy qeveri Amë, si dy parlamente Nacionale amë dhe të ndajnë mjete të caktuara çdo vit dhe të formojnë një FOND për ndihmë që do të ketë destinacion drejt kësaj krahine që të vazhdojnë të mbeten në shtëpitë dhe tokat e tyre. Është momenti i fundit në këtë periudhë historike që duke u thirrur një Konferencë e dontorëve në radhë të parë të biznesmenëve e afaristëve nga të gjitha hapësirat tonë etnike shqiptare për të investuar në Medvegjë, Bujanoci dhe Preshevë veçmas në investime në ruajtjen e trashëgimisë kulturo-historike,në pajisjen me libra nëpër biblioteka të kësaj krahine, në arsim, kulturë, shëndetësi. Të mbulohen edhe shpenzime për aktivitete të ndryshme që kanë nevojë të zhvillohen. Të gjithë nxënësit që nga parashkollori e deri në shkollat e mesme të pajisen me libra falas nxënësit e këtyre tri komunave.Të gjitha shpenzimet e shkollimit për student ti marrë përsipër Tirana edhe Prishtina zyrtare si dhe përgatitjen e kuadro deficitare që të shkollohen e specializohen nëpër institucione e universitete nëpër hapësirat tona etnike. Pastaj Konferenca e donatorëve të jetë nga afaristë dhe biznesmenë të të gjitha hapësirave tona etnike shqiptare duke vazhduar edhe grumbullim të mjeteve-donacioneve nga të gjitha afaristët vullnetarë të mirë nga i gjithë globi. Mjetet e grumbulluara nga këto donacione do të destinohen në investime në përmirësimin e jetës atje ndërtimin e një spitali-materniteti në një nga këto tri Komuna, në ndërtimin shtëpive për të gjitha ata të dëbuar, zhvendosur dhe shpërngulur shqiptarë që dëshirojnë të kthehen, por paraprakisht t’ju krijohen disa kushte elementare për një jetë normale dhe të mos braktisin shtëpitë dhe vendlindjet për të kërkuar një jetë më të mirë. Vetëm mbajtja e një Konference të Donatorëve ku të mund të grumbullohen mjete të destinuara për shqiptarët në Medvegjë, Bujanoci dhe Preshevë do të ndalte zbrazjen e kësaj hapësire Shqiptare dhe do të kthente motivimin që ata mbeten në tokat e të parëve. Vetëm mbajtja e një Konferencë të Donatorëve si dhe mbajtja e një qëndrimi, me një platformë dhe strategji afatgjatë, do të mbështeste shqiptarët që të përballojnë sfidat me të cilat ata përballen për çdo ditë nën pushtetin e Beogradit që diskriminon në të gjitha sferat e punës dhe jetës.

MOTHER TERESA: FROM SAINT TO SINNER AND BACK AGAIN

August 19, 2021 by s p

Dr. Stuart Derbyshire

Associate professor of psychology at the National University of Singapore

Gëzim Alpion’s previous monograph on Mother Teresa – 2007’s Mother Teresa: Saint or Celebrity? – painted a far from favourable portrait. Alpion described how Teresa had carefully managed her image and ‘brand’ in a similar way to modern celebrities. And he cast her as self-serving and somewhat narcissistic. Alpion’s latest work, Mother Teresa: The Saint and Her Nation, is much more sympathetic towards its subject. In part, this is because Alpion has access to new information and sources. Both Celebrity and Nation place great emphasis on the early part of Teresa’s life, from her birth on the eve of Albanian independence in 1912 to the death of her father when she was 12 years old. And both explain Teresa’s calling and commitment to God as her way of managing her grief. But whereas Celebrity never questioned Teresa’s religious commitment, Nation describes her faith as tormented and plagued by doubt. This shift in perspective is mainly the result of the discovery of a family member previously unknown to Alpion. Teresa’s first cousin, Filomena, who lost her parents and siblings to the Spanish flu, was taken in by Teresa’s mother in 1922. Filomena and Teresa then shared a room for six years and became close enough to consider each other sisters. Alpion travelled to Melbourne to interview Filomena’s surviving family members (she settled in Australia in 1952, and died in Melbourne in 1979). He was also able to review archival documents with new details about Teresa’s background, as well as personal correspondence between Teresa and Filomena. This new material has resulted in some factual changes. For example, in Nation, Teresa is referred to by her childhood name, Gonxhe, rather than Agnes, as in Celebrity. Nation explains that Gonxhe was the name Teresa believed her father gave her, and it was the name she grew up with and the one used by her family members throughout her life. In addition, Alpion also uncovered new material regarding Teresa’s grandparents, which is where Nation really starts to diverge from Celebrity. Celebrity framed Teresa as a product of ‘celebrity culture’, and explored how she actively constructed her celebrity status. Nation, in contrast, seeks to understand her in terms of her cultural and genetic inheritance. Teresa’s Albanian ancestors were among the many Roman Catholics forcibly evicted from Kosovo in 1690, during the period of Ottoman rule. Alpion explains that many refused to ‘forget the places they had been forced to leave behind in Kosovo’. And so, when it was relatively safe to do so, they migrated back. Teresa’s grandparents did precisely this in the mid-19th century. The move was not to last. Teresa’s paternal grandfather, Ndue, was almost certainly involved in one blood feud following the murder of his father, after which he was probably paid off to put an end to any vendetta. Any payment, however, is unlikely to have been sufficient to fund the large house that Ndue built in Kosovo. Rumours spread about a second blood feud, along with more outlandish claims of Ndue being a middleman for feuding families, or even a hitman. In his late sixties, Ndue avenged his father’s death and was then himself killed in retaliation. The blood feud continued via Ndue’s 16-year-old son, who quickly avenged his father’s death only to be himself killed shortly afterwards. Teresa’s grandmother and her remaining two children fled Kosovo and returned to Albania in the early 1890s. Alpion argues that we can understand Mother Teresa ‘through the study of a special “DNA”… so-called “sociological fossils”. Such “fossils” are transmitters of a collective depository, which – sedimented in the subconscious of the members of a particular group – are perpetually passed from one generation to another.’ Alpion argues that these ‘sociological fossils’ – from the long history of Albanian Catholics’ repression to the painful experience of her father’s death – compelled Teresa towards spirituality. By the age of 12, death, mourning, mystery, intrigue and religion had become fixtures in Teresa’s life. It was then that she announced her wish to become a nun, a wish she fulfilled six years later. Teresa characterised this ‘first call’ to God not as a ‘vision’, but as an epiphany. Alpion says this was ‘a subconscious reaction to what was going on in her worldly life when she was becoming a teenager’. Alpion also reveals that Teresa’s effort to resolve her grief through spirituality was never entirely successful. Throughout her life as a nun, Teresa suffered from the ‘dark night of the soul’, doubting God’s existence and questioning her faith. In 1946, Teresa witnessed the Day of the Great Killing in Calcutta, the huge Hindu-Muslim riots in Bengal, India, which left between 5,000 and 10,000 dead. This triggered a ‘second call’ to deepen her devotion to Jesus in service to the poor, and to overcome her ‘dark night of the soul’. Teresa then left her Loreto convent, moved into the slums of Calcutta, and continued her own version of missionary work through her Missionaries of Charity, founded in 1950. Nation casts Teresa as a vehicle through which psycho-social events play out. This makes her more passive than the Teresa of Celebrity, who was an active creator of a persona. In Nation Teresa is no longer acting to protect her celebrity image. Instead she’s motivated by a ‘fossilised’ psychosocial desire to protect her family honour and heritage: ‘Rather than simply an indication of her modesty or piety, her reticence about her private life and family members was related to three “weakest links”. She avoided talking about her childhood as she never came to terms with losing her father. She kept quiet about her brother because he had served in Mussolini’s army. She remained silent about her mother and sister, living in Tirana during the Communist regime, [so as] not to make their life more difficult.’ The Teresa of Nation is a far more sympathetic figure than that of Celebrity. For example, when the then president of Albania, Sali Berisha, offered Teresa an apology for the mistreatment she and her family suffered under the Communist regime, Alpion writes that the ‘offer was declined by the nun with her characteristic humbleness by saying that she had forgiven them all’. The Teresa of Celebrity was never humble, let alone possessed of ‘characteristic humbleness’. What’s remarkable about all this is that Alpion never addresses the profound alteration in his view of Teresa in Nation. Celebrity is not indexed, and is only mentioned in Nation once – in the short conclusion. One might even think the two books were written by separate authors, except for the fact they share the same difficult, dense style. Nevertheless, serious scholars and casual readers alike will find much to ponder in Nation – a book that at the very least enriches our understanding of one of the 20th century’s most enduring figures.

Source: https://www.spiked-online.com/2021/08/16/mother-teresa-from-saint-to-sinner-and-back-again/

Shqipëria drejtë gropës dhe jo drejtë Europës

August 17, 2021 by s p

Nga Agustin Mirakaj/

Në 20 vitet e ardhshme rrezikohet mos që të ngelet më këmbë shqiptari në Shqipëri. Shpopullimi është kthyer në një hemoragji të pandalshme. Qeverisja antikombëtare dhe tradhtarët që kanë drejtuar dhe administruar në 3 dekada Shqipërinë po na lënë pa atdhe. Dallaveret, pislliqet, egoja e sëmurë për lavdi personale, a kanë kthyer Shqipërinë në një stan për hallexhinjtë e botës të cilët pa faj importojnë fatet e tyre të trishta dhe problemet e tmerrshme ne zemer te europes.

Shqipëria duhet të ecë përpara drejt Europës por me sa duket plani i Kryeministrit Rama është që të bëjnë Shqipërinë albanistan dhe ndoshta një ditë ai të jetë mbreti i Albanistanit. Shkëlqesia e tij sillet si sulltan n’ballkan por gjëja me e tmerrshme është se e shuajti popullin, po shkatërron strukturën kombëtare të identitetit tonë. Gënjen sy për sy pa ju prish terezia, një lidër i pabesueshëm, manipulator dhe tradhtar. Shqiptarët ndjehen të tradhëtuar dje, sot dhe neser. Naltmadheni vendimet ti i merr vetëm, pa pyetur njeri, pa referendum, pa teansparencë dhe në fshehtësi të plotë. Shqipëria tregon vlerë që përfshihet në kontribut humanitar, por për shqiptarët që vazhdojnë krizë humanitare prej 30 vitesh në shtetin e tyre JO. Kur thua që vendimet i merr me autorizimin e popullit…kujt populli i ke marrë autorizim o shoki Komisar? A po ke të drejtë deri diku sepse autorizimin e ke marr nga të huajt që të mbushin xhepat dhe të certifikojnë zgjedhjet që vodhe ditën për diell…..Normal.

Ky vendim që ti ke marre nuk është për të mirën e Shqipërisë në një kohë kur ti kokëministër ke tradhtuar interesat e popullit tënd. Dita ditës vendimet e tua baltosin (njësoj si parardhesit e tij të një partie) mundin e të parëve tanë që u munduan kaq shumë ta ndërtojnë vendin. Premtove shumë, saqe zëri jot u dëgjua gjerë në Afganistan. Projekti Shqipëria drejt Europës, në fakt synimi yt dhe i shumë politikanve paska qenë Shqipëria drejt gropës.

Ed Rama, ti je fajtor për shkatërrimin e Shqipërisë. Hodhe jashtë vendit me paramendim gjysëm milioni shqiptarë për ti zëvëndesuar ata përgjithmonë me të huaj. Shqipëria ka nevojë për të rregulluar veten pastaj të tjerët. Je një politikan i paaftë jo vetëm që nuk zgjidh hallet por i shton ato. Deri dje ju si politikë bëtë të pamundurën për të zbrazur Shqipërinë dhe tani ju po dilni si shpëtimtar të një populli të huaj e në të njëjtën kohë po dilni si vrasës i shpresës për një Shqipëri europiane. Një ditë populli do iu gjykojë rëndë, rreziku që po kërcënon më shumë Shqipërinë është frika e një terrorizmi të sjellur nga jashtë me qëllim shkatërrimin e vendit tonë. Ujgurë, Afganistanezë, Iranianë e njerëz me prirje radikale që strehohen në Shqipëri sot, kërcënojnë sigurinë kombëtare të shtetit dhe bëhen problem për rajonin. Ju jeni fajtor përjetë e bashkë me ju do të jeni ju dhe ata politikanë që mbështesin idenë dhe duan të shpërbëjnë Shqipërinë. Shqipëria është në rrezik. Identiteti i shqiptarit tashme është më shumë se kurrë jo drejtë europës por drejtë gropës.

Jam kritik, por assesi kundëramerikan

August 13, 2021 by s p

DR. ARIAN STAROVA*

Që prej 19 majit, kur Sekretari i Shtetit Blinken vendosi që Presidentit Berisha t’i hiqet mundësia për të marrë vizë hyrjeje për në SHBA, debati politik publik në lidhje me të ka vazhduar i dendur dhe i ashpër, duke mos dhënë asnjë shenjë fashitjeje. Ai ka vazhduar sa në median e shkruar dhe atë audiovizive, aq edhe në rrjetet sociale. Dhe kjo nuk ka asgjë të keqe, madje është shumë mirë.

Natyrisht, unë e kam ndjekur me shumë vëmendje këtë debat, përderisa merrem me politikë, por edhe për shkak të kryerjes së studimeve në shkencat politike.

Ajo çka më mërzit dhe dëshpëron (shpeshherë deri në zhgënjim) është logjika e të arsyetuarit e shumë artikullshkruesve, ose shkruesve të rrjeteve sociale, të cilët janë bërë pjesë e këtij debati. [Sa pak qenkan tridhjetë vjet demokraci për kultivimin e mendjeve të hapura e joparagjykuese! Sa vjet të tjera të vështira do të duhet të kalojnë për të shënuar suksese edhe në fushën e mendjes! Megjithatë, si optimist i pazbutshëm, besoj se embrionet e një mendjeje të re tashmë ekzistojnë dhe po përhapen me shpejtësi ndër brezin e ri, para së gjithave dhe këtë e shohim si kudo edhe në media].

Kështu pra, të nderuar lexues, kam vërejtur ndër të tjera se një pjesë e autorëve të shkrimeve që mbështetin vendimin “Blinken” e quajnë çdo qëndrim tjetër, i cili është kritik, ose kundërshtues i tij, si të gabuar dhe shumë të gabuar. Pra, sipas logjikës së tyre, vendimi “Blinken” është i pakritikueshëm, thjesht sepse lidhet me SHBA-në. Dhe përsëri, sipas logjikës së tyre, SHBA nuk gabon asnjëherë. Pra, sipas kësaj logjike, ajo çka thuhet ose bëhet nga një aktor i rëndësishëm shtetëror është gjithnjë e pagabueshme.

Edhe po të lemë mënjanë faktin që një pjesë e këtyre shkruesve nuk e bëjnë këtë gjë me mendjen e vet (por si detyrë të urdhëruar nga “bosi politik”), përsëri mbetet varfëria e skajshme e logjikës së përdorur. Në kohën e sotme, një nga aftësitë kryesore që synohet t’u mësohet studentëve të shoqërive demokratike (dhe një prej kritereve vlerësues të arsimit modern) është aftësia për të qenë kritik, sepse asgjë e kësaj bote nuk është e përsosur dhe e pakritikueshme. Edhe vetë shoqëria pluraliste demokratike mbështetet mbi një themel të tillë, mbi larminë e mendimeve që ndryshojnë prej njeri-tjetrit dhe e kundërshtojnë njeri-tjetrin.

Shkruesit në fjalë shkojnë edhe më tej, i cilësojnë të gjithë kritikët si kundëramerikanë, duke bërë arsyetimin tjetër logjik të pasaktë, duke e shndërruar kritikën për diçka të veçantë të një objekti në kritikë për të gjithë atë objekt. Pa dashur, këta i “hedhin dru edhe një zjarri” ku “gatuhet” një konflikt i rremë ndërmjet pro-amerikanëve dhe kundër-amerikanëve në Shqipëri. Para së gjithash, kjo është qesharake të mendohet për shqiptarët, por në kushtet e ripërtëritjes së vrullshme të konkurrencës gjeopolitike, ky “zjarr” mund t’u shërbejë aktorëve gjeopolitikë që kërkojnë të ushtrojnë ndikim në Shqipëri.

Kam vërejtur edhe diçka tjetër në shkrimet që mbështetin vendimin “Blinken” apo shkrimet kundër-Berishë. Ata kritikojnë kundërpërgjigjen e Presidentit Berisha nëpërmjet institucioneve të drejtësisë dhe çdo gjë tjetër që ai thotë dhe bën kundër këtij vendimi. Si është e mundur që këta njerëz nuk e kuptojnë se njeriu ka dinjitet dhe duhet të gëzojë lirinë për të mbrojtur të vërtetën e tij?

Le të vijmë tani në thelbin e problemit.

Po e marrim të nënkuptuar idenë se Departamenti i Shtetit ka burime të afta dhe të shumta informacioni, që i shërbejnë si themel për të marrë një vendim. Pra, në rastin tonë, edhe për vendimin “Blinken” mbi Presidentin Berisha. Po e pranojmë (në dobi të analizës) edhe rregullin sipas të cilit këto burime informacioni nuk bëhen publike.

Atëherë pyetja shtrohet: si do ta kërkojë njeriu ta gjejë dhe ta mbrojë të vërtetën e tij, nëse e ndjen se ajo është shtrembëruar? A duhet të nënkuptojë kjo (siç thonë shkruesit arsyetimcekët) se Presidenti Berisha nuk ka asgjë se çfarë të bëjë, porse vetëm duhet të heshtë? Kjo ide mund të jetë pranuar në raste të tjera, por Presidenti Berisha është një politikan me personalitet të fuqishëm, ndryshme prej shumë të tjerëve dhe as nuk i shkon ndërmend të heshtë kur bëhet fjalë për të vërtetën. Prandaj ai, në vend që të heshtë (meqë Departamenti i Shtetit nuk gabon) dhe të “kafshojë gjuhën” duke pranuar një vlerësim negativ të cilin nuk e meriton, është duke bërë këtë çka po bën tani duke e futur veten në një “betejë” të vështirë, por jo me SHBA-në, por për të vërtetën.

Tani, po përpiqem ta analizoj duke hyrë më drejtpërdrejt në thelbin e debatit, duke shtruar përsëri disa pyetje, fillimisht.

E përse nuk mund të kritikohet edhe vendimi “Blinken”?! Cila është e keqja e kësaj kritike?! Në fund të fundit, çdo kritikë e argumentuar a nuk ndihmon për saktësimin dhe përmirësimin e gjërave?! A nuk duhet që një mendje e hapur t’u përmbahet vetëm fakteve dhe arsyetimeve të saktë, pavarësisht nëse ato mund të vijnë në kundërshtim me një autoritet çfarëdo?! A nuk na paska mjaftuar ne shqiptarëve e gjithë koha nën komunizëm kur partia jepte udhëzime për gjithçka si në kushtet e një kalifati komunist të përfytyruar, ku e vërteta vinte vetëm prej mendjes së elitës së lartë komuniste dhe drejtonte të gjitha anët e jetës shoqërore deri edhe vetë shkencën, që për nga natyra e saj, nuk pranon asnjë autoritet tjetër përveç së vërtetës?!

Pyetja fare konkrete që vjen tani është: a mund të ketë gabuar Departamenti i Shtetit për rastin e Presidentit Berisha?

Parimisht, po, kurse për rastin në fjalë (për Presidentin Berisha) nuk e dimë, sepse nuk kemi parë asnjë provë, ose fakt. Nëse do të shikonim provat, do të shpreheshim më saktë, por këmbëngulja e vetë Presidentit Berisha parakupton se është gabuar. Si mund të ketë ndodhur kjo gjë? Përsëri dhe të paktën për mua, pa fakte asgjë nuk mund të thuhet.

Diçka megjithatë është krejtësisht e qartë. Vendimi “Blinken” është mbështetur në informacione që parakuptohen si të sakta, kurse Presidenti Berisha ka vënë në dyshim pikërisht saktësinë e informacionit përkatës. Rrjedhimisht, nëse bëhet fjalë për dy shoqëri demokratike, atëherë sqarimi i informacioneve mbi të cilat është mbështetur ai vendim do të duhej të ishte detyrim moral kundrejt publikut shqiptar, i cili në shumicë dërrmuese e vështron SHBA-në si “Earthly God”.

Duam nuk duam, tani në fund vjen edhe një pyetje tjetër: nëse rrethanat e përcaktimit të një politikani të rëndësishëm si “i pazgjedhshëm për të marrë vizë hyrjeje amerikane” (si Presidenti Berisha) qenkan të tilla (edhe të diskutueshme), atëherë përse vazhdon kjo praktikë e Departamentit të Shtetit, e vlerësimit moral të politikanëve të caktuar, pa dhënë shpjegime? Ndoshta, kjo praktikë mund të ishte shumë e dobishme nëse vinte pas kryerjes së proceseve përkatëse të drejtësisë ligjore. Megjithatë, ashtu siç është tani, kjo praktikë edhe nëse mund të ketë ndonjë dobi, çmimi shoqëror i saj duket tepër i lartë, i paguar me imazh publik të SHBA-së. [Këtu nënkuptoj se është diçka e mirënjohur se të paktën 40% e shqiptarëve e vlerësojnë lart Presidentin Berisha dhe mbi të gjitha, si të pakorruptueshëm].

Po e mbyll këtë shkrim duke përsëritur çka kam thënë edhe më parë në një bisedë televizive: “Do të guxoja me shumë modesti t’i këshilloj Departamentit të Shtetit ta rishikojë, ose heqë këtë praktikë të padobishme dhe jodemokratike të përcaktimit si ‘të pazgjedhshëm për marrje vize amerikane’ të individëve të caktuar. Një praktikë e tillë e dëmton imazhin e SHBA-së, por ndikon për keq edhe në mendësinë e shumë shqiptarëve. Ne shqiptarët kemi përvojë prej së kaluarës sonë nën rrëgjimin totalitar se të vërtetat e detyruara në kushte padije nuk zënë asnjëherë rrënjë në mendjet e njerëzve, madje më shumë dëmtojnë.

Dhe ndërkohë që debati mbi vendimin “Blinken” vazhdon, shumë dhe më shumë shqiptarët po vazhdojnë të habiten me heshtjen amerikane mbi “bëmat superkorruptive” të qeverisë së “kryerilindasit” Rama.

Pra, siç e shikoni, unë jam kritik, por assesi nuk jam kundëramerikan dhe dëshiroj shumë t’i shërbej idealit të demokracisë amerikane!

*President i Këshillit Atlantik të Shqipërisë