Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

Shqiptarët në Philadelphia për të dhjetën herë e ngritën flamurin Kuq e Zi në sheshin e bashkisë

by

Dr. Sadik Elshani

Që nga festimi i 100 Vjetorit të Shpalljes së Pavarësisë së Shqipërisë më 2012, shoqata “Bijtë e Shqipes” në bashkëpunim të ngushtë me qytetin e Philadelphias organizon ngritjen e flamurit tonë në bashkinë e qytetit me një ceremoni solemne. Kjo veprimtari nuk është thjeshtë një akt ku ngritet flamuri në mënyrë mekanike, por është shndërruar në një festë të bukur e madhështore ku mblidhen shqiptarët të veshur me rrobat më të bukura, shoqëruar me simbole kombëtare, këndojnë e vallëzojnë, shprehin krenarinë e të qenit shqiptar, shpalosin vlerat tona kombëtare para qytetit të Philadelphias. Edhe këtë vit, në datën 26 nëntor u organizua ceremonia e ngritjes së flamurit në sheshin e bashkisë.  

Vitin e kaluar për shkak të masave të pandemisë numri i pjesëmarrësve ishte i kufizuar, por këtë vit numri i pjesëmarrësve ishte shumë i madh në këtë ceremoni. I tërë sheshi jehonte nga këngët dhe vallet shqiptare. Fjalën e rastit e mbajti z. Dritan Matraku, ndërsa në emër të kryebashkiakut (Mayor-it) të Philadelphias përshëndeti zonja Sheila Hess, Përfaqësuese e Qytetit (City representative) të Philadelphias, e cila edhe i dorëzoi kryetarit të shoqatës, z. Bujar Gjoka, Proklamatën me të cilën kryebashkiaku e nderonte Shqipërinë, kombin shqiptar dhe bashkësinë shqiptaro – amerikane të Philadelphias, për nder të 28 Nëntorit, Festës sonë Kombëtare.

Për këtë veprimtari dhe veprimtaritë tjera të organizuara nga shoqata “Bijtë e Shqipes” për nder të 28 Nëntorit, në ditët në vazhdim do të përgatitet një material pak më i detajuar.

Philadelphia, më 26 nëntor, 2021

Sadik Elshani është anëtar i Këshillit Drejtues dhe ish kryetar i shoqatës “Bijtë e Shqipes”.

The Making of an American Holiday

by

by Rafaela Prifti

A Massachusetts museum dedicated to the English colony of Plymouth and local indigenous tribes has opened a new exhibit to mark the 400th anniversary of Thanksgiving.

“We Gather Together: Thanksgiving, Gratitude, and the Making of an American Holiday” is a newly opened exhibit that marks the 400th anniversary of Thanksgiving. On display there are rarely seen artifacts from Massachusetts museum’s collection. Complete with a replica colonial village and reeanactors in Plymouth, the exhibit explores the relationship between the indigenous people and English colonists to “better understand the events that led to the First Thanksgiving,” announced the museum.

Although the English colony of Plymouth and local indigenous tribes had shared meals together, the harvest gathering in the autumn of 1621 helped inspire the holiday that was nationally recognized in the 19th century, the museum said.

Although Plymouth is home to “America’s Hometown Thanksgiving Parade”, several other states claim to have held the first Thanksgiving. There are reports that organizers of the annual Virginia Thanksgiving Festival have long insisted that English settlers in their state were the true originators in 1619 — two years before the Pilgrims held their famous feast. Some historians in Texas contend that an even earlier Thanksgiving was held in El Paso in 1598. The Jacksonville Historical Society in Florida argues the first feast involving Spanish settlers and Indigenous people occurred in 1565.

The story goes back to a few lines written by English colonist Edward Winslow describing a harvest-time meal event held in the fall of 1621 at Plymouth Colony in what is now Massachusetts.

Four hundred years later, “Instead of perpetuating a myth, institutions like Plymouth’s Pilgrim Hall Museum and Plimoth Patuxet Museums are acknowledging just how little information about the gathering survives, in addition to exploring the layered, devastating ramifications of the ostensibly festive feast. The new dialogue more carefully examines the complicated relationship between early English settlers and the Wampanoag who’d lived in the coastal community they called Patuxet for some 10,000 years by the time of the three-day celebration—probably held in late September or early October, after the crops were brought in.” Smithsonian Magazine, November 23, 2021.

Shkolla shqipe “Alba Life” Ambasador i Kombit kuq e zi edhe në online

by

Sonilda Kadria/

Nëntori mbart datat më të shënuara për kombin tonë. Diaspora feston kuq e zi. Shkolla shqipe “Alba Life” në Nju Jork këtë fundjavë festoi 109 vjetorin e Pavarësisë së Shqipërisë në çdo degë të saj (Bronx, Brooklyn,Queens dhe State Island) , si edhe në online. Shkolla shqipe me një përvojë 14 vjecare, tashmë festimin e festës së 28-29 Nëntorit e ka përvetësuar si një traditë të shënuar në planin e saj vjetor duke organizuar evenimente e programe të mëdha artistike . Klasa jonë me grupin e më të vegjëlve të titulluar si Filizat e Alba Life shkëlqenin si flamuri ynë me veshjet e tyre e gumëzhinin me këngët e vjershat kushtuar atdheut, gjuhës dhe flamurit. Pjesë e atmosferës festive ishte dhe vajza ime e vogël Amla, që akoma nuk ka mbushur dy vjec, e cila po valëviste një flamur kuq e zi me dorë.Nuk di si të përshkruaj ndjesinë që të japin këta fëmijë tek recitojnë vargjet e Asdrenit “Sa te dua o Shqipëri” apo vjershën “Flamuri” të cilën e recitoi Arabella. Po nuk mund të lë pa përmendur sa bukur Keiti, një vajzë e re që nuk ka shumë që i është bashkuar klasës sonë këndoi këngën “Ty flamur të duam shumë” . Këto ndjesi janë të tilla , si ato që të rrënqethin mishin kokrriza -kokrriza! I tillë ishte dhe momenti tek po dëgjonim “Himnin e flamurit “ dhe nxenësit u ngritën në këmbë dhe vunë dorën në zemër në shenjë nderi. Nxënësit kishin pikturuar flamurin më të bukur në botë me dockat e tyre te vogla. Gjithashtu përveç recitimeve, këndimeve e vizatimeve nxënësit mësuan më shumë rreth këtyre datave dhe ngjarjeve. Mësuan për Ismail Qemalin, mësuan për Nëntorin e dytë, mësuan për Skënderbeun, mësuan për Marigonë,mësuan për Çlirimin e vendit etj. Mësimdhënia online ka bërë që prindërit të përfshihen akoma më shumë në mbarëvajtjen e procesit mësimor dhe gjithmonë e më shumë ata po bëhen bashkëpunues për të çuar përpara këtë mision kombëtar. Edhe prindërit festuan së bashku me ne, madje disa prej tyre kishin veshur bluzë me flamurin kombëtar. Të gjithë uruam njëri-tjetrin për Pavarësinë e Shqipërisë.Trekëndëshi prind – mësues – nxënës është mjaft i rëndësishëm. Prindërit shprehen se janë falenderues e janë shumë të kënaqur me punën e shkolles shqipe “Alba Life” . Janë shumë krenarë me fëmijët e tyre që po mësojnë shqip. Edhe unë kam mësuar shumë prej tyre, kam mësuar shumë fjalë dialektore prej tyre gjatë orëve mësimore. Ajo çka pata mësuar gjatë studimeve të mia për shqiptarët në diasporë, arbëreshët, arvanitasit, shqiptarët e Amerikës kudo gjetkë po e shoh tashmë konkretisht te shqiptarët e ardhur herët në Amerikë se si e kanë ruajtur gjuhën shqipe, ata flasin një shqipe të vjetër , flasin shqipen të cilën e kanë marrë dekada më parë dhe e kanë ruajtur të tillë, ndërkohë që gjuha shqipe brenda kufirit , në shtetin amë ka pësuar ndyshimet e kohës nën trysninë e standardit e zhvillimeve historike , politike dhe zhvillimit teknologjik. Shumë prej fjalëve nuk ua dija kuptimin. Te bëhet zemra mal kur kaq larg oqeanit në një komunitet shqiptar me numër jo të vogël bukës i thonë bukë e ujit ujë. Jam shumë krenare dhe e lumtur që po festojmë në këtë mënyrë 109 vjet pavarësi, që së bashku me këta nxënës të vegjël, me zemrën flakë për Shqipërinë, ne po çojmë përpara amanetin e të parëve , të rilindasve e të atyre që luftuan fort për gjuhën e kombin. Gëzuar Pavarësinë Shqipëri! Gëzuar Festën e Flamurit dhe të Çlirimit! Gëzuar Shkolla Shqipe “Alba Life” ! Gëzuar themeluesit e shkollës shqipe, çifti Zylo!Gëzuar të gjithë ju kolegë , nxënës e prindër! Gëzuar festën kombëtare të gjithë shqiptarët anë e mbanë botës! Gëzuar për jetë e mot!New York , Nëntor 2021

Shoqata humanitare “Duart e Hapura” festoi ditën e falënderimeve

by


Sokol Paja/


Në pragun e festës së falënderimeve, vullnetarët e shoqatës humanitare Shqiptaro Amerikane “Duart e Hapura” pasi dhuruan gjela deti familjeve në nevojë, rreth 50 vullnetare u bashkuan për të festuar së bashku dhe falënderuar njëri-tjetrin për punën e palodhur, me përkushtim, e devotshmëri që bëjnë çdo javë për tu ardhur në ndihmë njerëzve në nevojë. Vullnetarët dhe shërbyesit e komunitetit e meritojnë përpara gjithkujt falënderimin dhe respektin për angazhimin dhe sakrificat e tyre. Drejtuesi i shoqatës z.Aleksandër Nilaj në fjalën e falenderimit shprehu vlerësim emër për emër ndaj të gjithë vullnetarëve për punën voluminoze në dobi të komunitetit dhe përkushtimin e treguar sidomos në kushtet e jashtëzakonshme të pandemisë globale. Në drekën falenderuese morën pjesë: State Committee Man Joseph McManus, Presedentja e Brady Court Jeannette Wilson.Perfaqësues nga Vatra dhe Dielli, Christian Amato community organizer si anetar i CB11, përfaqësuesja e organizatës Mutual Aid Organizer dhe autore Adama Bah, Robert Press gazetar në disa gazeta në Bronx dhe Miriam Quin gazetare dhe fotografe e Norwood News. Dreka e falënderimeve u përgatit nga Dila Kocaj, Violeta Yzeiraj, ndërsa pijet nga Tonny Tush Musaj. Për Diellin e Vatrës z. Nilaj u shpreh se kjo drekë vëllazërore do kthehet në një traditë të përvitshme në shenjë respekti, falenderimi dhe vlerësimi ndaj këtyre vullnetarëve e shërbestarëve të dalluar në komunitet.

DERI NE UDHETIMIN E ARDHSHEM…MIKU IM FADIL KRAJA

by


Naum Prifti/


Me Fadilin nuk u bëmë mbarë të bënim një udhëtim në veri të Shqipërisë. Po i shkruaj këto rreshta për mikun tim të vjetër, shkrimtarin dhe dramaturgun Fadil Kraja që u nda nga jeta por jo nga ata që e duan me zemër.  Në verën e vitit 1977, Miço Kallamata dhe unë u takuam me Fadilin në Klubin e Shkrimtarëve të Shkodrës. Muhabeti na hahej mirë për shumë tema dhe subjekte me interes. Përveçse të një zanati, kishim të ngjashëm filozofinë e jetës dhe humorin që më duket se e kishim pjesë të qenies sonë. Miço Kallamata i propozoi Fadil Krajës të vinte me ne për një udhëtim në Bizë, Tropojë dhe Vermosh. Idea na entuziazmoi të treve. Të ulur në tryezë me filxhanet e kafesë përpara, plani u duk i lehtë dhe u miratua me qejf. Mirëpo praktika vërteton se harmonizimet treshe rrallë jetësohen. Në mes të gushtit, Miçoja dhe unë shkuam në Shkodër të takonim Fadilin me itinerarin e gjatë për në veri. Asnjë nga ne nuk kishte komunikua me Fadilin që nga viti i kaluar, por besonim se ai i kishte kryer “planet verore” dhe do bëhej bashkëudhëtar me ne. I telefonuam në shtëpi, por nuk na u përgjegj kush. Prej disa shokëve të tij mësuam se Fadili po veronte me familjen ne plazhin e Shëngjinit dhe do kthehej në fund të muajit. Kësisoj plani i shestuar me entuziazëm një vit me pare mbeti aty ku ishte ideuar në një tavolinë në Klubin e Shkrimtarëve. Shpesh mendoj sesa i këndshëm do kishte qenë ai udhëtim i improvizuar mes tri miqve të mirë. Në atë rrugëtim, qëmtova shumë mite e legjenda si edhe subjekte për disa  tregime të ardhshme. Po çfarë do të shkruante Fadili pas atij udhëtimi? Atë nuk do t’a di kurrë. Shumë vite më vonë emri i tij dhe emri im ishin pranë njëri tjetrit në një dokument të Feçor Shehut drejtuar Ramiz Alia ku ne kritikoheshim për dramat tona të cilësuara “me gabime ideologjike”.Fadilin e çmoja për punën e tij krijuese e veçanërisht vërtetësinë që kishin dramat e tij të cilat shkoja t’i shihja me dëshirë në teatrin e Shkodrës.  Fadilin e çmoja edhe si një bashkëbisedues të dijshëm e të këndshëm me të cilin qeshnim të kënaqur nga shakatë e batutat shkodrane. Dhe pas kaq kohe, çdo kujtim i yni është një udhetimi i paudhëtuar që e shkrinte distancën midis Amerikës dhe Shqipërisë sepse miqtë nuk mund t’i ndajë hapësira. Natyrisht tani Fadil Kraja nuk mund të jetë larguar shumë sepse ai e ka dhënë veten në veprën e tij madhore dhe teatri shqiptar do ta sjellë dramaturgun e dashur e të talentuarsa herë që në skenë të jenë krijimet e tij./