Kulture – Page 447 – Dielli

KALAJA E RRETHUNIT-“NË RRETHIM TË PLOTE”

June 4, 2013 by dgreca

Nga Msc GEZIM LLOJDIA*/

Qyteza antike e Olimpes, në fshatin Mavrovë, 20 km në juglindje të Vlorës . Në toponimet e hershme quhej Olympe i pagëzuar ndoshta për vajzën e mbretërit Pirro .Në një toponim tjetër gjendet Mavrovë-Fitorë. Ne ndërmorëm një ekspeditë, në lartësinë 285metra, ku gjendet qyteti i heshtur ilir i Olimpes. Sipas të dhënave që kishim nga periudha e antikitetit, në këtë zonë të njohur në luginën e Shushicës, ka qytete dhe fortesa te cilat ishin pjese konionit .Një ndër këto është Olympia qytet tjetër i Koinonit Amantia, rrënojat e të cilës ndodhen në fshatin e sotëm Mavrovë në anën e djathtë të lumit Shushica kur rrjedh lumi . Olympe shtrihej mbi një kodër me një sipërfaqe prej 13 ha dhe ishte qytet i pajisur edhe me akropol. Emrin Olympe, qyteti mendohet se e mori nga vajza e Mbretit Pirro, Olimpia. Këtë variant e hodhi për herë të parë arkeologu Olympe u zbulua nga arkeologu Burhan Dautaj, i cili gjatë gërmimeve të zhvilluara në vitet 1960 gjeti tetë monedha me mbishkrimin Olympiastan.Na ishte dhënë një këshillë e mençur, brenda kuadrit të Amantias të futej edhe kjo qytezë, gjurmët e të cilave në i gjetëm edhe pas kaq kohësh aty sipër rrugës automobilistike në kthesën e parë tek varrezat, kur vjen nga gryka dhe 100m më poshtë kur je nisur nga qyteti bregdetar. Fshati aktualisht sot mban emrin Mavrovë . Ndërsa toponimi i saj e hershëm Olympe që ka mbajtur qyteti me monedhën e vet është vetëm historik . Vendasit kanë filluar ti rivënë emrin Olympe shoqatës së fshatit të tyre, ndonjë lokali e magazinë dhe kjo është fare pak në krahasim me historinë e kësaj qendre ilire që i ka rezistuar rrebesheve. Muret e saj ne i gjetëm 285m lartësi mbi nivelin e detit. Poshtë është Shushica , që rrjedh në buronja të Kuce me gjatësi rreth 85 km me derdhje ne Vjosë . Përkarshi ka fshatin Lapardha . Poshtë në Sirokëmbë ka fushat deri tek ura në Sklap . Ka ullinj shekullorë . Aty nga vitet ‘88 kam takuar arkeologun Llambi Durollin në Mavrovë . Nga shkolla e fshatit zbritëm poshtë tek udha . Llambi më tregonte për vendbanimin e hershem dhe monedhën e saj . Në rrjedhën e Shushicës ka edhe një vendbanim si Cerja rerth 60 km nga qyteti i Aulonës dhe ka shërbyer më shumë si qendër e fortifikuar për kontrollin e rrugëve që mbronin nga largësia. Arkeologët thonë se një popullsi ilire ka jetuar pikërisht këtu prej epokës së bronzit. Mirëpo, ajo që na kishte tërhequr më tepër qe kalaja e Mavrovës. Rruga ishte përmirësuar nga qendra e fshatit, deri në lagjen Çakallovaj ku u ndeshëm me gjurmët e para të kalasë.

Kalaja shtrihet në një sipërfaqe të mëdha rreth 13 ha . Vendi dhe gjurmët e saj shfaqen diku heshtin dhe zhduken .Lagjja që ne shkuam në fillim kishte vetëm dy banorë ndërsa ndërtesat ishin ruajtur .Muret vijon brenda disa banesave të familjes Hoxha. Ferrat ishin mbizotëruese duke bërë që trakti i murrit vende-vende të humbiste. Gjurmët më të dhimbshme i kishte nekropoli. Vetëm ca shenja ku ishin gërmuar ndoshta 40 vjet më parë.Ca gurë të hedhur rastësisht. Shumë banorë kanë përdorur ndër kohëra gurët e kalasë për ndërtesat e tyre. Është i çuditshëm fakti se kur u tentua të filmohej nga ajri për të bërë foto të sajën rezultoi një dështim i vërtetë. Muret e kalasë ishin të pushtuar nga bimësia e cila prej vitesh të gjata mos ndërhyrje ishin kthyer në shekullore. Për Olympain nuk një giud turistike. Nuk ka vizitorë,nuk ka punëtorë që të pastronte. Nuk ka është e shënuar në asnjë manual,nuk gjendet kërkund nëpër botime. Nuk ka pasur asnjë ekspeditë arkeologjike pas viteve ’90. Një tentativë ne bëmë për ta marrë në kuadër të parqeve arkeologjike. Qëllimi ynë ishte i thjeshtë, por do të realizonim dy gjëra: E para; do të vendosnim një punëtorë për të përhershëm për të pastruar dhe mirëmbajtur i cili do të paguhej nga fondi 602. Së dyti :Vizitat në Olympe.E përfshimë në guitën e qendrave historike të lumit të Vlorës kur para se turistët të shkonin në Plocë,një vizitë në këtë qytet buzë rrugë do të ishte një mrekulli .Kishte shansin për të njohur,por edhe për të përfituar nga ekspedita arkeologjike të cilat do ti nxisnim për të shkuar atje. Realiteti tregoi të kundërtën. Nuk mjafton dëshira. Përpara ke një murr të madh dhe të pakapërcyeshëm zyrtarësh të rëndë që e bëjnë edhe më të vështirë nga se është.Duke vlerësuar potencialin historik bashkia e Vlorës e ka përfshirë këtë qytete në listën e objekteve historike me gjurme antikiteti dhe të vizitueshme .Të tilla janë ato të “Shpellave të Velçës”, “Shpellave të shkruara të Lepenicës” (nga më të rrallat në Ballkan e Mesdhe), “Shpellat e Spilesë” (Himarë) apo “Mozaikët e Mesaplikut”, pasuri e rrallë kombëtare. Vendbanimet tumulare të Vajzës, Dukatit, Mavrovës, “Pitosa” të Mallkeqit tregojnë për autoktoninë dhe vazhdimësinë etno-kulturore të ilirëve në periudhën e bronxit dhe të hekurit .E njëjta gjë dëshmohet edhe në vendbanimet e tjera të lashtësisë që janë qytete- si Amantia, Olympia, Kanina, Himara, Cerja, Armeni, Hadëraj , Triporti dhe vet.Ka marre statusin e trashëgimisë kulturore ne vitin 1963.

Kalaja ne Rrethun
Ndërkohë që të dhënat më të sakta për këtë kala, i gjetëm tek një shkrimi i autorit vendas Burhan Dautaj .Dautaj ishte arkeologu qe ka gërmuar ne këtë qytete kur u formësua mendimi për ekzistencën e tij . i cili shprehet kështu:“Kërkimet filluan ne dy pika: brenda mureve rrethuese te qytetit ne skajin me jugor te majës se Rrethunit dhe ne nekropol. Nga veri-perëndimi ndërpritet prej rrugës këmbësore qe lidh lagjen Ymeraj me Cakallovaj, deri sa bashkohet me traktin ne piken C.”Ky trakt i ruajtur ne lartësinë e tri radhëve (lartësi 2 m. dhe gjatësi 12 m.) është ngritur nga blloqe trapezoidal e katerkendesh, me faqe pak te sfumuara (fig. 3). Ne fasadën e tij dallohen gurelidhesit tërthore qe përforcojnë strukturën e brendshme te murit. Këtu muri bën një kthese ne kënd te drejte, për tu ngjitur përpjetë shpatit perëndimor te kodrës, ndërpritet nga rruga këmbësore qe lidh lagjen Shahaj me Cakallovaj, për tu lidhur me traktin ne piken
Trakti me gjatësi 21 m, lartësi 3.25 m dhe gjerësi 2.80 m, është ruajtur ne gjendje relativisht te mire, me përjashtim te mesit te tij ku ka çarje e shkarje nga themeli .Muresa është ngritur nga blloqe gur gëlqeror dhe shtufore, pjesërisht te punuar me faqe trapezoidale dhe katerkendeshe te gufuara ne pjesën e dukshme te tyre. Blloqet kane këto përmasa: 0.62 x 0.46 m; 1.08 x 0.60 m; 1.60 x 0.60 m; 1.80 x 0.60 m. Rreshtat ne përgjithësi janë ne linja te drejta me ndonjë shkallëzim qe u është imponuar ndërtuesve me sa duket, edhe nga pjerrësia e madhe e terrenit. Duke filluar nga fundi ne rreshtin e trete, shfaqen gurelidhsit tërthorë te vendosur ne distanca te ndryshme qe lëvizin nga 2.85 deri ne 3 m. Themeli i ngritur nga blloqe te papunuar ku duken qarte gjurmët e nxjerrjes se tyre nga gurorja, është lënë si thembrat me një dalje 0.15-0.20 m nga muri. Nga qoshja ku trakti merr kthesën nga lindja, muri me gjatësi 23 m i është nënshtruar një rindërtimi qe shkon deri ne themel. . Në vendin me emër toponimik “Çezma e plakës”, lartësia e murit sipas arkeologut, Burhan Dautaj “arrin në katër rradhë gurësh, ndërsa më tej kap lartësinë e 6-7 radhëve”. Në këtë zonë, forma e gurit është ruajtur mjaft mirë. Në vendin e emërtuar “Maja e rrethonit” gjendet masivi shkëmbor, ku sipas arkeologëve është marrë materiali për të ndërtuar muret e kalasë së qytetit antik. Bazuar në të dhënat e disa studimeve, ky mur ka ngjashmëri me muret e tarracimit në akropolin e Dimalit, të përdorur dhe për mbështetjen e çative në godinat e shekullit II para Krishtit. Gjurmët e para të kalasë hasen në lagjen e emërtuar “Cakallovaj”dhe vazhdojnë përgjatë kopshteve private, ndërsa sipërfaqja brenda mureve rrethuese të kalasë së Mavrovës arrin në rreth 13 ha, duke e renditur Olimpen mes qyteteve mesatare të antikitetit”. Ç’ka thotë studimi:”Shek.3 e gjen kryeqendrën ekonomike e kulturore të Koinonit, Matohasanajt, Cerjas, Hadëraj”.Janë të gjitha qëndra që shtrihen gjegjësisht,gjithandej si në veri dhe në lindje të kryeqendrës. Lajmi i S.Anamalit është:”Prova e sjelle nga Ugolini se ne afërsi te Plocës mungojnë rrënoja te tjera te lashta, sot nuk mund te përdoret si argument; ne vitet e pas çlirimit rreth Plo¬ces janë zbuluar tepricat e tre qyteteve te tjera te fortifikuara, bashkëkohës me atë te Ploces, dhe pikërisht ne Matohasanaj ne lindje te Ploces, ne luginën e Vjosës, ne Cerje (Brataj) ne juge dhe ne Olympe, ne perëndim, të dyja ne luginën e Shushicës. Por është edhe Olympe soe Mavrova e sotme me kalanë në “Majën e Rrethunit”,dhe kështu katër qytetet të radhitura në sira, Bylys, Amantia, Oriku dhe Olimpe .
Olympe.

*Autori ka drejtuar parqet arkeologjike të Vlorës

“GURGULLIMA” E SHPIRTIT POETIK…

June 3, 2013 by dgreca

Nga Prof. Murat Gecaj/

1.Ka shumë kohë, që njihem me kolegun dhe mikun e letrave, Namik Selmani. Ai ka profesion të parë mësimdhënien e gjuhës dhe letërsisë shqipe, lëndë të cilën e jep me pasion e profesionalizëm. Por, po aq e dashur për të, është edhe krijimtaria letrare. Numri 26 (nga të cilët 9 vëllime poetike), i veprave të tij, sigurisht, nuk është i vogël. Por, kryesorja, duhet nënvizuar se, në to, ai ka derdhur fjalën e ëmbël shqipe, aty rrahë pulsi i një atdhetari të flaktë e krijuesi të talentuar. Jo vetëm në vëllimet me poezi, por edhe në ato me prozë, shquhet për ndjenja të fuqishme dhe për shpirtin shpërthyes.

Në këto çaste, ndërsa shfletoj librin më të ri të Namikut, sjell në kujtesë udhëtimin e përbashkët, në përbërje të një grupi të vogël të Institutit të Integrimit të Kulturës Shqiptare, me qendër në Tiranë. Atë e kryem, në pranverën e vitit 2011, me nismën e të ndjerit Dr.Ibrahim Gashi. Ndërmjet nesh, Namiku u shqua për shkathtësinë e veprimeve, por dhe se krijoi e recitoi poezi të reja, gjatë vizitave në Shkup, Preshëvë, Prishtinë e Ulqin. Ato i përshkonin ndjenjat e forta atdhetare, dashuria për trojet amtare shqiptare stërgjyshore dhe dëshira e pashuar për t’i parë ato të bashkuara, sa më shpejt. Se atë e thërriste dhe e thërret përherë zëri i Çamërisë martire, bir i denjë i të cilës është.

Përmbledhje e shkrimeve, me përshtypje nga ato vizita tonat, ishte libri im publicistik, “Rrahin zemrat arbërore”(Tiranë, 2011). Në faqet e fundit, me kërkesën time dhe pëlqimin e atij, botova poezitë e Namikut: “Zëri i Atdheut”, “Anës lumit të Vardarit” , “Kalaja e gjuhës shqipe” dhe “O,sa mirë, të jeshë në Preshevë!”

Për ato, që shkrova më sipër, bëhesh dëshmitar, që në poezinë e faqes së parë të vëllimit të ri poetik, me titullin shprehës, “Bëj të zë, po të merr era!” Cikli, me të cilin hapet ky libër, është: “Atdheu, brenda vetes”. Pra, në një farë mënyre, e vërteton më së miri edhe mendimin e thënë më lart. Duke shprehur një realitet të hidhur të së shkuarës, ai nisë të ligjërojë: “E donim Atdheun/ edhe kur tratë e doganës na ndalën ëndrrën…”. Dhe më tej: “E donim Atdheun/ edhe kur shkronjat shqipërore na i gjakosën e na i vranë!”(“Zëri i Atdheut”). Me frymëzim e pasion dhe po në këtë linjë, ai shkruan edhe te poezitë: “Aromë Çamërie” e “Këngë e ngrohtë, që vjen nga Joni”, te “Magjia e Beratit”, “Festa e plisit”, “Mani i mëhallës”, “Lulet e Gostivarit”, “Në Shkodër”, “Për ty, Malishevë” (recituar atje, me rastin e “Ditës së Kulturës Çame”) ose “Fjongoja e një libri për Atdheun” etj.

Ndjenja e dashurisë për vendlindjen, për tokën stërgjyshore, është më fisnikja dhe më e madhja për çdo shiptar. Për atë “u shkrinë si qiriri” dhjetëra e qindra atdhetarë, duke mos kursyer mendjen, zemrën as shëndetin e tyre. Njëri nga ata ishte edhe Hasan Tahsini, të cilit poeti ynë i drejtohet me fjalë nderimi e krenarie: “Me fjalën e ëmbël, ligjëruar dikur te djepi,/ti flisje me shekuj si ushtarë të venë në radhë,/ju flisnje djemëve frashërllinj me fjalë të forta lisnajash,/ të stisura në Kalanë e pathyeshme të shpirtit arbëror” (“Trëndafil i diturisë”). Ndërsa për përhapësin e palodhur të shkronjave shqipe, Josif Bagerin, mirënjohja e brezave nuk shterron: “Një hambar me shkronja shqipe paske hedhur/ e Reka, Nistrova, të kanë dhënë një shall flladi,/e Gostivari nxjerr nga sepetet kujtesën dritëndezur…”.

Po, ky poet, i shprehë fjalë nderimi e falënderimi të veçanta edhe kapedanit popullor, Isë Boletinit, i cili u bë gardë mbështetëse e fuqishme, në Aktin e Shpalljes së Pavarësisë së Shqipërisë, mbi 100 vjet më parë, pra më 28 Nëntor 1912. Kryetrimi përbetohej, se ndër breza do ta ruajmë këtë akt të shenjtë dhe këtë fitore historike, të arritur me dituri, djersë e gjak shqiptarësh: “Kur t’i humbë diellit rrezja dhe kur hana të mos ndrisë,/ do na gjeni në bedena, në shërbim të Pavarësisë!” (“Balada e Princit të Pavarësisë”). Ndërsa Flamurin tonë Kombëtar do ta mbajmë kurdoherë lart e më lart, sepse: “Pikën e syrit të patëm, pikën e dritës së shpirtit…”. E bukur është edhe balada për Çelo Mezanin (“Moj martinë, që vrave trimin!”), si dhe ajo kushtuar poetit Din Mehmeti (“Ugari i fjalës”) dhe tjetra për Ali Podrimjen, për të cilin shprehet me fjalë zemre: “Të donim kapiten të patutur, në Anijen arbërore të Fjalës…”.

Si çdo autor tjetër, vargjet më të bukur të shpirtit të tij poetik, N.Selmani i derdhë në kujtim të Nënës, me të cilën: “Në ditënetët kalëruam bashkë, mes borës e prushit/ e kurrë nuk na munguan sytë e saj, ndër mote” (“Kur thehet kroi i jetës”). Po me kaq dhimbje e mall të pashuar i thurë vargje edhe babait, mbetur larg tij, të cilit i drejtohet: “Ti, engjëll krahëhapur, atje ku humbë dhe kufiri…”. Por autori i këtij libri i përjeton edhe mendimet e ndjenjat e trishta të njerëzve me aftësi të kufizuara shëndetësore. Për këtë, ai shprehet në poezinë “Karroca e poetes”. Me gjithë fatkeqësinë, qa ajo ka, dashurinë për jetën e shfaqë, duke shkruar vargje optimiste dhe prandaj shprehet për të: “Oo, gjeni xixëllonja për Zanën, që jetën e sfidoka!”

Në ciklin e dytë të këtij vëllimi, “Gurgullima e shpirtit”, janë 50 poezi, nga gjithësej 86, që ka ai. Gjithashtu, autori e vazhdon aty ritmin e zhdërvjelltë të krijimeve të tij poetike, duke prekur tema të ndryshme jetësore. Ato janë si një ujëvarë mali, që hyjnë thellë në shpirtin e lexuesit dhe ngjallin ndjenja të bukura, të freskëta. Duke e kuptuar mirë shpirtin e ndjeshëm të kolegut poet, me “një trastë ëndrrash”, i drejtohet atij, se ka ditur t’ia lexojë mirë “kodin sekret” (“Ah, poeti im!”). Ndërsa në poezinë “Motiv popullor” shprehet: “Prita, prita shtiza syri,/ sa njëmijë gjyle të nxehta…”. Prej saj e ka marrë emrin tërë vëllimi poetik, ku janë edhe këto radhë të frymëzuara: “Bëj të zë, por të merr era,/ të bën lule dhe polen,/ përmbi buzë çelë luleshqerra,/ përmbi ball një diell zbret”. Por dhe e vijon më tej këtë mendim, te poezia tjetër, “Bëj të zë, me vrap prej ere”. Një vajzë, me sinqeritetin e moshës, i drejtohet mikut të saj: “Sot jam bërë e tëra një pulëbardhë, me krahë të brishtë ëndrre…” (“Besomë, miku im!”).

Pastaj, poezi pas poezie, autori na “zbërthehet” me ndjenjat e natyrshme të dashurisë njerëzore, e cila ia rrëmben mendjen dhe zemrën cilitdo. Të tilla mund të përmendim këtu: “Ç’po ndodhë kështu?”, “Duke të pritur ty”, “Eja”, “Erashka e shpirtit”ose “Këngë pas kënge, zgjova natën”(motiv çam), ku autori i përmbyllë vargjet e tij: “I derdhë rrezet varg te shtrati,/për ty digjem e ringjallem,/ në qerpikun dritë behari”. E pastaj vijojnë poezi tjera “të grunjta”, duke na u paraqitur Namiku një poet lirik, me ndjenjat shpirtërore të një djaloshi (ha,ha). Prandaj nuk ndalet e thurë vrullshëm vargje të kësaj natyre, si te poezia “Mjalti”, ku lexojmë: “Të dy, qenkemi kthyer në hoje mjalti pranvere…”. Duke vazhduar me poezitë: “Moj e bukura, luleshqerrë”(motiv popullor), “Molla, që na bëri të gjithëve, Adamë e Eva”, “Muzeu i përkëdheljeve”…Te poezia “Në flatrat e flaturuara”, shprehë një dëshirë, e cila i pëlqen gjithësecilit: “Dua të shlodhem në lëndinën e gjoksit të zjarrmuar,/ të më këndosh disa ninulla, që vetëm ti ua di burimin e etur…”. Ndërsa te poezia tjetër, “Serenata e pakënduar”, na flet për një ëndërr të plotësuar: “Ooo, sonte jam mbret, me thesare mbushur,/ teksa buzët e përvëluara i zbres gushes…”.

Lexuesi ndjen kënaqësi, duke e vazhduar leximin e poezive me temë dashurie, disa nga të cilat janë përsëri me motive nga Çamëria (“Trëndafil, me gjemba mbushur”), por dhe nga Shkodra (“Eja, eja, luleborë!”). E, si me një himn të bukur për ndjenjën mbarënjerëzore, autori e ka renditur në fund poezinë, “Sot, preka dashurinë”. Aty janë edhe këto radhë të frymëzuara: “Isha bërë pjergull, rreth trupit tënd të lisnajtë,/kishte humbur vetë koha, kur emrin ta pëshpërita!…”.

…Në mbyllje të këtyre radhëve, e përgëzojmë kolegun e mikun Namik Selmani, për vëllimit e ri poetik, “Bëj të zë, po të merr era…” dhe i urojmë shëndet të plotë, krijimtari të frytshme, arritje në detyrën e edukatorit e mësimdhënësit dhe lumturi, vetjake e familjare!

Tiranë, 3 qershor 2013

“NAFTA DHE POLITIKA”,KRYQEZON KORRUPSIONIN SHQIPTARE TE NAFTES

June 3, 2013 by dgreca

-Liber shkruar nga Prof.Dr. Maksim Shuli, ish deputet dhe President I Keshillit Drejtues te Albpetrolit-/

Shkruan- Ing.Ahmet Çollaku/Filadefia/

Oferta që prof. dr.Maksim Shuli ish anetar I parlamentit Shqiptare dhe Presidente I Keshillit Drejtues te Albpetrolit, I bënë publikut tone me librin “Nafat dhe politika”, nuk duhet parë apo ndier si një rrefim a shkundje mekati por si nje armë që ai na jep ne shqiptarëve, kudo ndodhur, brenda apo jashtë per te kuptuar veten tone dhe per te kryqezuar te gjithë hainite dhe perbindshat qe vazhdojne te dhjamosen me naften tone, e qe per me shume, edhe na luftojne.

Libëri I me siperme bije si një meteor tek të gjithë shqiptaret, po me kumbues tek naftëtarët, te të gjithë moshave dhe gradave, për ti zgjuar sado të plakur nga frika apo nga skleroza teksa shtiren gjoja të kënaqur pranën atyre partive antishqiptare. Për ne ky libër është një super bombe qe duhet ta zbrazim kunder kësaj qeverije që na vjedh dhe na lufton.

Me këtë liber dhe me intervistat e tij të mëparshme, qe nga viti 1998 ky specialist, mprehë një karakter shumë të lartë, krejtë ndryshe nga ata që me titujë shkencor ekspozohen pranë partive të tyre, si prostituta rrugësh pa bërë asgjë civile apo profesionale. Maksim Shuli aktivizon valencat e naftëtarëve te ndershem dhe te gjithë Shqipetareve kudo ndodhur, per njohjen e ketij makrokorrupsioni te pa pare dhe degjuar ndonje here deri me sot, ai I ka zhbiruar te gjitha keto, prandaj u hap abuzueseve dyerte e burgut te perjetshem. Sepse nuk behet fjale per dy pula, apo per tri ferra ne ane te rruges dhe as per nje fuci ne ane te lagjes, behet fjale per naften qe ka vlera ekonomike te pa llogaritsheme, fale sa pari asaj morale ne krye te kokes tone.

Qeveritarët dhe gjithë beniaminet e sajë, e shohim me mos perfillje botimin e ketij libri për naftën Shqiptare krejte ndryshe nga gjithë librat e tjera që derdhen në Shqipëri si rëra e Saharasë, shume nga te cilat kullojne ujra te zeza, se jane pa art dhe pa moral. Artin kerkojeni atje tek Kycyku I ri, ne ate “Perlen” e vertete.

Mendojme se ketu është vendi më komod të citojme Eduard Bulwer-Lytton, novelistin, poetin, dramaturgun dhe politikanin anglez te shekujve te kaluar qe thote, ligjet vdesin, librat asnjë herë.

Eshtë e domosdoshëme që Shqiptarët të mirë informohen sa më shpejtë qe te jete e mundur për të kuptuar diabilizmin e qeverisë tone ndaj naftës Shqiptare, të mos e konsiderinë naften si gogol, shumë te vështirë për tu kuptuar dhe manazhuar, qe nafta të mos jetë para e fshehur në xhepat e një kompanije bretkocash, vendas dhe te huaj, por pronë dhe moral i gjithë Shqiptarëve kudo ndodhur. Gjithashtu, eshtë e domosdoshëme të tregohen të gjitha evenimentet e saja, që nga puna e mirëfilltë shqiptare bërë për zbulimin e sajë, si dhe gjithë fazat e tjera teknologjike – nxjerrese nga çdo sistem shoqëror dhe politik, pa lëne jashtë skemat vjedhëse nëpërmjetë marrëveshjeve koncesioniste skllavëruese te cilat jane aktive edhe tani kur po lexoni keta rreshta.

Të gjithe këto problem sa thame me super, autori Maksim Shuli, i trajton shumë saktë, pa harruar data, emëra, shifra, ai citon sikur të jetë në nje auditorë të madh, dhe gjithcka e ka perballe. Në këtë kënd vështrim ky liber ngjan si një ekuacion algjebrike, me koeficianta, te njohura dhe të pa njohura, po ai di te gjeje vlerat e te gjithë ketyre koeficienteve sepse nafta nuk të le të supozosh, se dihet saktë kur nisi shkatërrimi, partitë dhe personat që kërcyen valle, si u pasuruan dhe pronotuan bileta për në planetin Mars. Jane skenuar marrëveshjet hidrokarbure koncesioniste, me data, firma, emëra, me pas bekuar nga qeveritaret dhe skora e tyre te cilet nuk kane ide per naften. E gjithë kjo maskaradë vazhdon te ekspozohet para syve tanë, kurse ne vazhdojmë të bëjmë sehirë. Sehir bënë edhe maja e elitës shqiptare, ata shtiren sikur nuk e ndiejnë dhe kuptojne naftën tonë Shqiptare, e per me shume kerkojne edhe cmime…

Prof. dr. Maksim Shuli, ndryshe nga gjithë të tjerët, këtë denoncim e ka bërë me kohë që nga maja e Albpetrolit, apo Parlamentit Shqiptarë. Trishtohem ne limit ekstrem kur shikoj qe specialistet e naftes, shoket dhe koleget e mi dhe tuajit, shtiremi indifferent me kete liber, ne vend qe te vrapojme ta blejme ate sa me pare. Libri “Nafta dhe Politika”, eshte nje llahtari per naften tone. Ky specialis I di te gjithë horelleqet qe u bene me naften Shqiptare, qe ne fillim, prandaj ai ndryshe nga ne pordhalece, e hedh pertej friken dhe nuk do te ia dije per rrezikun e asnjerit, te madh apo te voget, te majte apo te dajthte, mafioz vendi apo te huaji.

Po, se pari provoni te shfletoni librin, futeni nëpër labirinthat e tij. Neper ato flete ,do te shikoni autostradën e vjedhësave, shpejtësitë dhe korsitë që ata aplikojnë, shpeshë herë kaotikë dhe në drejtime te kundëta. Ishalla nje dite thyejë qafën! Se vjen një ditë, dhe buka e popullit të zë sytë!

Në 262 faqe, autori rrëfehet cfarë është bërë dhe cfarë po bëhet me naftën tonë, nisur nga pozicioni tij drejtues suprem në Albpetrolin Shqiptarë si dhe nga formacione qeveritare, partiake dhe parlamentare me njëherë ne prag te vitit te mallkuar te ’90-tes, ku me një rënie të vetëme trumpete, gjithça u grabit turpshëm. Pra, ky specialist e ka pare mirë këtë lojë tragjike ku nuk u ndez asnjë fishek zare, per te mbrojtur naften Shqiptare. Korrupsion dhe vetem korrupsion. Korrupsin ne hartimin e ligjeve per Hidrokarburet, korrupsion ne marreveshjet me te huuajit, korrupsin ne negociata, korrupsin ne shfrytezimin e vendburimeve… Korrupsion Kompania Sream OIL, kompani fantazem qe shfrytezon vendburimet Cakran-Mollaj, Ballsh-Hekal, Gorisht-Kocul, Delvine e me radhe… Firme disa vjecare… As nje investim… as nje kontrolll… Po me vendburimin e Marinzes, cfare behet?! Kompania Bankers Petroleum Ltd. po e thane Marinzen tone, te huajit duan ti dalin Marinzes ne fund, prandaj e thethijne nate- dite, pa pushim, me te shtuna, me te djela, me festa…Te gjithë ne Shqiptaret duhet te varim nga nje gure ne qafe dhe te hidhemi ne det, te mbytemi te gjalle…

Aplikimet koncesioniste te para me të huajit moren për keq, qeveritë dhe partitë e ndryshëme interferuan me njëra tjetrën për të mbyllur të gjitha saraçineskat, ta çojne ne xero prodhimin e naftës Shqiptare. Te gjitha keta me PD, me PS, me LSI… jane ne kor. Abuzime, shëmbje që arrijne miliarda dollarë… Konkretisht, tani eshte fushate votimesh, qeveritaret jane betuar te mos thone asnje fjale per naften, megjithese ne kutite e votimit do jete kryesisht nafta Shqiptare. E kemi thene para disa vitesh, “Ne kutite e votimit eshte nafta Shqipatre”.

Tragjedia e naftes jepet ne pjesa e dytë, ne kapitullin “Historiku i konçesioneve të naftës në Shqipëri” I cili zë gati 100 faqe dhe është shtylla e këtij libri sepse krahas ekspozimit të konçesioneve, autori nis të rrëfejë trysninë shpirtërore dhe ndikimin direktë në manazhimin e marrëveshjeve, POR këtu gjithashtu, nis përplasja e madhe, perplasje nga te gjithë anë dhe me të gjithë. Në naftë eshtë e vështirë të zëshë shokë për punë të ndershëme. Ai thotë sinqerisht ate që bene dhe ndien, prandaj replikon, diskuton, po muri është i madh. Kundërshtarët jane shumë afër, ngjitur. U shkrun ish K/Ministrave, Nano, Majko, ish Presidentit Mejdani, i drejtohet Parlamentit…Ky Ylli Bufi, sipas Prof. Maksit ka “merite” se e shkterroi si asnje tjeter naften tone dhe me pas e hoqi faqe Maksin nga gjithë funksionet, hakmarrja shqiptare nuk ka limit. Ky eshte ai Bufi, qe tha dikur se kemi buke vetem per disa ore ndersa tani bene ligjin ne kete palo PS. Prof. Dr. Maksim Shuli, ngeli vetem, vetem si Skenderbeu yne.

Ne pjesen e tretë te librit “Kontratat koncesioniste të lidhura me Albpetrolin”, analizohen kontaktet me të huajit, veprimet praktike te shkerdhimit të Shqiperisë, ku shqiptarët shfaqen, si të jene fise të egera indianë. Pushtohen vëndburime nafte me vlera kolosale, ato konvertohen si prona personale të qeveritareve. Ne pjesët e katër dhe te pesë që zenen rreth 25 faqe, vazhdojnë aktet e tjera të masakrës, vidhet naftë, punëtoret flaken në rruge… Specialistët heshtin… Nga je, pyten dikur nje indiferent, ai u pergjegj, jam nga fshati shurdhit dhe memecit(!) Ja, keta jane shoket, koleget, specialistet, pedagoget, profesoret, elita, doktorat tane ne shkencat e naftes. Mjerimi nuk njeh kufi. Ky lejtmotiv e pershkruan tej per tej kete liber ndryshe nga gjithë librat e tjera botuar per naften deri me sot. Poeti I madh Amerikan, W.Whitman u tregon lexueseve librin e tij dhe u thot, kujdes kur prekeni kete liber, me keni prekur mua. Keshtu ndihet ky tundim edhe ne librin e kolegut tone Maksim Shuli., dokumentuar dhe illustruar me grafikë, skema, tabela, me letra. Eshte nje monografi e dokumentuar si nje pasaporte.

KYy liber duhet te jetë në duart e gjithë Shqiptereve, po vecanerisht ne duart e naftëtarëve tanë, per te denojme të gjithë ata mafiozë, të vegjël apo të mëdhenjë që e kane vjedhur dhe vazhdojne ta vjedhin naftën tonë. Prof .Dr. Maksim Shuli na jep nje armë të tillë, tani e kemi radhen ne te tjeret, shqiptare dhe naftetare. Po se pari ta lexojme kete liber shume interesant, te kuptoni varferine tone ekonomike dhe renien morale e shpirterore si as nje here deri me sot. Eshte fjala per naften tone!

POLSIS Mother Teresa Expert on a Sister Act Mission

June 3, 2013 by dgreca

Dr Gëzim Alpion, Lecturer in Sociology in the Department of Political Science and International Studies, was interviewed by the Australian Special Broadcasting Service (SBS) Radio on 23 May 2013.

In the first part of the thirteen-minute interview, the SBS anchor-man Sani Kajtazi asked Dr Alpion to comment on the highlights of his visit to Australia in April.

On 19 April Dr Alpion was a special guest in Melbourne at the fundraising dinner for Moira Kelly’s children. Melbourne-born humanitarian Kelly is known as the Mother Teresa of Australia. Since setting up the Children First Foundation in 1999, Kelly has sent children to Australia for medical treatment from countries around the world.

On 22 April Dr Alpion gave a lecture at the University of Melbourne on the initial resistance to Mother Teresa’s charisma as a ‘natural leader’ from a post-Weberian perspective, a topic he approached also in his lecture at the University of Delhi on 17 April.

During his stay in Melbourne, Dr Alpion, who is considered “the most authoritative English-language author” on Mother Teresa, visited the home of sisters of the Missionaries of Charity, which Mother Teresa opened on 27 April 1970, where he was informed of the sisters’ work with alcoholic and homeless men and women and children in crisis. He also visited the soup kitchen run by the Missionaries of Charity nuns and volunteers in Fitzroy.

In the second half of the SBS Radio interview, Dr Alpion concentrated on the online petition for the construction of the Arbëri Road, which he started on Change.org on 18 March. The road, which will connect Tirana with Peshkopi, Dr Alpion’s native city in the North East of Albania, will improve significantly the lives of some 200,000 people in the Dibra region, and the infrastructure between Albania, Macedonia Kosovo and Bulgaria, thus contributing significantly to the European integration of this part of the Balkans.

The petition, which will be delivered to the new Albanian government after the general election on 23 June, has been signed by thousands of people across the world, including a number of leading academics from the University of Birmingham. The petition has been supported by a large number of newspapers, television channels and radio stations in Albania, Kosovo, Macedonia and the Albanian Diaspora in the UK, the USA, Australia, Canada, Italy, Greece, Romania and Bulgaria.

Dr Alpion emphasised at the end of the SBS interview that the growing support for this non-political petition indicates clearly the important role of social media in creating an effective virtual public sphere in a country like Albania where civil society is still at a rudimentary stage.

Listen to the interview (SBS Albanian):
http://www.sbs.com.au/yourlanguage/albanian/highlight/page/id/268636/t/Interview-with-Prof-Dr-Gezim-Aplion/

SHQIPTARET E GJERMANISE NDEROJNE AZEM SHKRELIN

June 2, 2013 by dgreca

AZEM SHKRELIN E KUJTOJMË DHE E NDEROJMË GJITHNJË NGA SE AI NA E NDEROJ LETËRSINË;KULTURËN DHE MBARË KOMBIN/

SHKRUAN: SHABAN CAKOLLI/

Azem Shkreli,ishte njëri ndër poetët më të mëdhenj,mendjehollë,i mençur,i cili me veprën e tij prej mendimtari dhe guximtari,e shkrou dhe gëdhendi emrin e tij me shkronja të mëdha,jo përse kishte vargjet më të bukura,por ishte burrë edhe kur fliste,fjalët e tij kishin peshë,ishte burrë kur vjershëronte,ishte guximtar kur gjakonte për lirinë,ishte i mbushur me dashuri për kombin dhe letërsinë.

Azem Shkreli ishte njësoj mik,sikur kur rrije me te personalisht,sikur kur e lexoje,ishte mësues,madje mësuesi më i mirë i të gjithë atyre që duanin dhe shkruanin letërsinë.Kohën kur u nda fizikisht nga ne,na ka shkëputur nga një copë shpirti të gjithë neve dashamirëve të fjalës së shkruar,familjes së tij dhe të afërmëve.Ai ishte poeti i cili gjakonte për lirinë,kohën kur u nda nga ne e gjithë përpjekëja e gjakimit të tij mbeti në gjysmë,thënë më qartë kohën kur nisi frymimi i lirë në atdheun tonë,Azem Shkreli u ringjall,ne e përkujtojmë me mall,e rrespektojmë këtë njeri të madh,të guximshëm e mendjehollë,duke e përkujtuar ai mbetet në majë të letrave tona shqipe,e lexojmë,e përkujtojmë dhe jetësojmë veprën e tij brez pas brezi.Shkrimet e tij filluar nga vitet 1960-1997,e kanë bërë poet të rrallë,të veçantë andej dhe këndej kufirit,njeri me sjellje elegante,artitekt i vargut,mjeshtër i veçantë,i dalluar nga mesazhi dhe stili ndër të gjithë poetët shqiptarë.Azem Shkreli,i njohur si më i miri nga poetët,i përkthyar në gjuhë të botës,ishte poet Europian,që e deshën njerëz të mëdhenjë nga bota,që lidhi ura miqësie me njerëz nga Europa dhe bota,që njohu kulturën tonë me botën.

Lidhja e Shkrimtarëve Artistëve dhe Krijuesve Shqiptar në Gjermani,krenohet me këtë njeri të madh,i cili i bëri emër kulturës sonë,ne Azem Shkrelin e përkujtojmë në shumë forma,në shumë tubime dhe orë letrare,por përkujtimi më domethënës është ai”TAKIMET TRADICIONALE LETRARE AZEM SHKRELI NË MËRGATË”,takime këto garuese,ku përzgjidhen veprat më të mira letrare,të cilat nominohen me çmimin letrar Azem Shkreli,bëhet përkujtimi i jetës dhe veprës Shkreli,deklamohen nga poetët poezi të zgjedhura për Azem Shkrelin,si dhe një varg aktivitetesh tjera.

Kështu dje në Shtëpinë e Kulturës në Ennepetal të Gjermanisë LSHAKSH në Gjermani,organizoj takimin tradicional dhe madhështor”TAKIMI LETRAR AZEM SHKRELI PËR MËRGATËN SHQIPTARE”.

Ky takim ishte vërtetë një takim ku, shkëlqeu Arti, Nderimi për Kolosin e Letrave tona Azem Shkreli, dashuria për ruajtje të krenarisë…! Na nderuan shumë pjesëmarrës (krijues) nga Finlanda (Silvana Berki), nga Zvicrra (Brahim Avdyli), nga Malisheva (Shoqata Kulturore e Malishevës me disa përfaqësues), nga Ferizaj (Qëndresa Halili), anë e m´anë Gjermanisë deri në 1000 km largësi, natyrisht përplot dashuri për Artin, Kulturen dhe Kombëtarizmin!

Takimin e kanë udhëhequr Mentor Thaqi,Gonxhe Letmi-Begisholli dhe Muhamet Luma.

Takimi filloj me një mjeshtëri përzgjedhëjesh,si fillim me një këngë të bukur e të dhimbshme”Kënga e turpshme”Qava për tyArbëri,nga poezia e të madhit Azem Shkreli

SONTE

Qava për ty Arbëri

Arbëri

Nuk më vjen turp

Pse qava

Më vjen turp pse s’munda

të bëj tjetër

Nga turpi qava.

Më pas në skenë u paraqit kryetari i LSHAKSH në Gjermani,z.Hasan Qyqalla,me një poezi shumë domethënëse të kolosit të madh Azem Shkrelit

Vargjet që po japim tani,janë shkruar shumë kohë më parë,por kuptimisht tingëllojnë sikur të ishin shkruar në kohën tonë,në prag të ngjarjeve të mëdha historike,të cilat përfshinë Kosovën në fund shekullin që lam pas,e që ndërruan rrënjësisht fatin e saj.Është fjala për një vjershë të hershme të Azem Shkrelit,e shkruar dyzet vjet më parë,e cila në kontekstin e ri historik,vjen si një zë i dalë nga varri,si një zotim solemn e porosi sublime e gjithë atyre që mbyllën sytë pa e parë dritën e lirisë.Vjersha është botuar në përmbledhjen e dytë të Azem Shkrelit”Engjujt e rrugëve” më 1963 dhe quhet:

DITIRAMB
Kemi me u zgjue edhe na të vdekunit

Në dasmën e kuqe të kësaj toke.

Mos na i harroni emnat,

Mos na i harroni vorret.

Me duert e thyeme tonat kemi me shkrue

Hymnin e shekujve n´qiell.

E do të kallen zamaret e gjakut,

Do t´kallen tarabukat e gëzimit

Kemi me u zgjue edhe na të vdekunit

Në dasmën e kuqe të kësaj toke.

Mos na i harroni vorret,

Mos na i harroni emnat…….

Për jetën dhe veprën e Azem Shkrelit,foli Martin Çuni,njëri nga veprimtarët e shquar të kombit dhe letërsisë kombëtare,i cili shtoi:Azem Shkrelin e kam njohur si njërin nga poetët më të mëdhenj të letërsisë shqipe,njërin nga intelektualët me mprehtësi të jashtëzakonshme.Do të ju them diçka krejt të pakët,nga se të thuash ate që meriton figura e tij,është e nevojshme shumë kohë dhe ndoshta nuk do mundeshim të e themi të tëren,vazhdoi më tutje z.Martin Çuni.Ai më tutje tha:Shkreli ishte i çiltër me njerëzit e të gjitha moshave,ishte njeri me preokupim të sinqertë për Kosovën dhe fatin e njerëzve të saj. Ishte njeri me integritet të fortë intelektual,i cili mbeti ana më e ndritshme e fjalës dhe guximit intelektual,letrar e kombëtarë.

Një videofilm disa minutësh,i ngarkuar me një aktivitet të Azem Shkrelit me mërgimtarët,i cili aq me dashamirësi dhe intelektualitet u përgjigjej pyetjeve të mërgimtarët,ishte pjesa më e rëndësishme për të pranishmit,të cilët e ndoqën me vemendje të lartë dhe duartrokitëje.Pastaj shumë poet deklamuan vargje për Azem Shkrelin,si:Mentor Thaqi,Fran Tanushi,Gonxhe Letmi Begisholli, Marigona Bellaina, Qëndresa Halili, Silvana Berki, Seveme Fetiqi,e shumë poete të tjerë………

Në pamundësi të japim të gjitha poezitë të cilat u deklamuan në këtë takim,unë zgjodha njëren e cila më ka lënë mbresa

Xhaketa e poetit,( Dedikuar poetit Azem Shkreli)

Xhaketën tënde, ngjyer me gjak Kosove,

Në një cep të odës e shikoj ulur pranë oxhaku,

Ajo xhaketë ngrohur ka, acaret e Rugovës,

Acaret që koha thyente mërgimit,

Acaret e cdo pragu.

Nuk ishte bezja, as prerja e hijshme që e dallonte,

Nuk ishte as era e duhanit që mbarte nga mërzitë në shekuj,

Ajo xhaketë larë ujëvarave të Mirushës, këndonte

Jetonte, edhe e vdekur.

Ja,

Sot ma ka lëshuar vëndin në krye të oxhakut,

Po kush i bën më bukur traditat se xhaket e vjetër,

Në tym të duhanit disa fjalë m`i hedh tek pragu,

E më kujton atë, fjalën e vjetër.

Fjalën që kuptoi dhimbjen e tokës mëmë,

Fjalën që u flijua për gjuhën e artë,

Fjalën që njerkën kurrë se thirri nënë

E fytyrën se ngjeu kurrë me baltë.

Ecën shtëllungës i lodhur, odës së heshtur

E menduara, e vjetra xhaketë, shtegëtimit pakthim,

Në supet e lodhur, ëndërrën shqiptare ke tretur,

Oh këngë e pambaruar, e Atdheut t`im.

Silvana. Berki/

Më pas juria profesionale nga:Lekë Preçi,Avni Aliu nga mërgata,sidhe Arsim Halili(në mungesë)nga Kosova lindore,të cilët kishin punuar gjatë për të vlersuar konkurentët,kishin ardhur në përfundim për të zgjedhur njëzëri tri veprat më të mira:Çmimi i parë iu nda poetes Silvana Berki,me vendbanim në Holandë,çmimi i dytë Seveme Fetiqit,poetes me vendbanim në Gjermani, kurse çmimi i tretë shkrimtarit dhe poetit Brahim Avdyli ,me venbanim në Zvicërr.Çmimet i ndau i mirënjohuri Valon Shkreli.Më pas vijoi pjesa tjetër e takimit,ku këngë për Azem Shkrelin kanë kënduar këngëtarët tanë të mirënjohur Agim Gashi dhe Driton Gashi.Një atmosferë të kënaqshme këtij takimi i kanë dhënë nxënësit e shkollës me mësim në gjuhën shqipe të Fiersenit,të cilët mësuesi i tyre i paepur Adem Shala,me punën e tij prej përkushtimi,i ka bërë këta nxënës me njohuri të fuqishme,të cilët janë stërvitur me njohëje të gjuhës e kulturës,historisë,traditës,nxënës këta të cilët disa herë kanë zënë vendin e parë në kuizin e diturisë,i cili i përfaqësuar nga të gjitha shkollat,mbahet çdo vit në Gjermani.Këta nxënës kanë kënaqur të pranishmit me këngë,vallee recitale,të zgjedhura ,të cilat një kohë të gjatë janë përcjellur me duartrokitëje.

Në pjesën e dytë të takimit janë promovua librat”ËNDRRA SHETIT PA MUA” e Martin Çunit,referuar nga Dibran Demaku,”NË VALËT E UNIVERSIT” e Avni Bellainës,referuar nga unë(Sh.Cakolli),Ishulli im,e Fran Tanushit, referuar nga Hasan Qyqalla,”Buzëqeshje e Trishtë” e Hasan Qyqallës,referuar nga Avni Aliu.Pas promovimeve,për veprimtari të dalluara u janë nda mirënjohëje disa nga veprimtarët,mysafires nga Ferizaji, Qëndresa Halilit,për veprimtari të njohur letrare,njëra ndër shkrimtaret dhe poetet e dalluara,Shoqatës së Lidhjes së Shkrimtarëve nga Malisheva;rrapsodit dhe poetit Agim Gashit,etj…

Avdi Fejza,një veprimtar i shquar kombëtar,humanist i shquar,kryetar i Shoqatës Atdhetare”Kosova” në Olsberg të Gjermanisë,njeri i cili tani njëzetvite ka nda ndihma humanitare në mbarë hapësirat shqiptare, për skamnorët,të burgosurit politik,invalidët e luftës, shkollat shqipe,fondin e Qeverisë dhe ate “Vendlindja Thërret”,e shumë aktivitete tjera,ndau dy mirënjohëje:Njëren për Martin Çunin,si veprimtar i njohur kombëtar dhe letrar,kurse një mirënjohëje tjetër i ndau LSHAKSH, për aktivitet kulturor-kombëtar. Ky takim përkujtimor për kolosin e letrave shqipe Azem Shkrelin, ka lënë mbresa tewk të pranishmit, gjithësesi deri në takimin e ardhshëm i cili është tradicional dhe mbahet çdo vit.