Kulture – Page 481 – Dielli

Konferencë për lidhjet shqiptaro-rumune në një shekull histori

March 29, 2013 by dgreca

Nga Arjan Th. Kallço*/

Një vit më parë më mbërriti si më thënë në tryezë një ftesë për të marrë pjesë në një konferencë ndërkombëtare lidhur me marrëdhëniet rumuno-shqiptare në një universitet të Rumanisë. Koinçidenca e dy konferencave në të njëjtën kohë, bëri që ta refuzoja ftesën, por edhe për vetë faktin se në Rumani do të shkoja disa muaj më vonë. Po një vit më parë ambasadori rumun në Shqipëri, hedh idenë e një konference ndërkombëtare shkencore që mori udhë këtë vit në universitetitn e Korçës nga data 26-27 mars 2013. Është kuptimplote kur konferencat organizohen nga strukturat përkatëse universitare , akademike dhe të institucioneve të tjera që janë pjesë e shkencës. Por kur në këtë event përpiqet të japë kontributin e vet edhe diplomacia, është një lajm i mirë që, nëse respektohen drejt balancat, i hap rrugën një bashkëpunimi të frytshëm dhe të gjerë, sepse në lidhjet midis popujve, pavarësisht nga pozicionet përkatëse institucionale, reciprociteti i njohjes dhe përhapjes së kulturës bëhet më efikas. Nuk ka politikë dhe diplomaci që të mund ta anshkalojë, apo aq më keq ta harrojë kulturën, e vetmja trashëgimi e vërtetë dhe që meriton vëmendjen e qytetarëve. Të tjerat ose janë fjalë dhe vetëm fjalë, o janë interesa të tjera larg nga ato shpirtërore mbarëkombëtare. Më vjen mirë që në këtë ngjarje të shkencës nuk mungoi edhe Ministria e Jashtme dhe Ambasada rumune, pasi historikisht kemi shumë gjera për të nxjerrë në dritë, por së pari kontributin e madh rumun ndaj vendit tonë në ditët e para dhe të vështira të pavarësisë. Konferenca në Korçë me temë Lidhjet kulturore dhe historike shqiptaro-rumune kishte për synim që të nxirrte në pah pikërisht një fakt të padiskutueshëm historik, 100 vjetorin e njohjes së pavarësisë sonë nga Rumania dhe 100 vjetorin e vendosjes së marrëdhënieve diplomatike mes dy vendeve tona. Pra janë dy ngjarje për të cilat Shqipëria nuk mund të mos përfitonte nga rasti që t’i kremtonte këta dy përvjetorë. Por po historikisht mes dy vendeve ka edhe një lidhje humane dhe kulturore, pasi kolonia shqiptare në Rumani ka shekuj që është vendosur aty. Në këtë pikë lidhjet bëhen më komplekse dhe të dukshme, sepse tash nuk janë vetëm takimet diplomatike apo në nivele të tjera qeveritare që vijojnë. Shqiptarët në Rumani kanë brezat e tyre që punojnë dhe jetojnë, bashkëjetojnë dhe bashkëpunojnë me rumunët, duke dhënë e duke marrë nga ky bashkëpunim. Për më tepër po aty është krjuar dhe vazhdon të krijohet një pjesë e kulturës sonë kombëtare, prandaj bëhet e nevojshme që të evidentohet edhe kjo pjesë shpirtërore e jona dhe të studiohet. Por bashkëpunimi bëhet më i bukur kur janë vetë studiuesit rumunë që përmes fakteve të pakundërshtueshme historike sjellin atë kontribut të çmuar të vendit të tyre ndaj një vendi të vogël si Shqipëria. Bëhet edhe më i kapshëm dhe ura lidhëse kur sjellin kontrbutin e shqiptarëve në jetën rumune dhe akoma më i përkryer kur artistët, shkrimtarët dhe studiuesit flasin për lidhjet personale mes tyre. Bëhet më krenar për ne shqiptarët kur e shikojmë sesi gjuha jonë flitet kaq bukur nga disa prej studiuesve pjesëmarrës dhe nga vetë ambasadori Vilorel Stanila. Ja pra sa shumë risi solli konferenca e organizuar këto ditë marsi në Korçë. Natyrisht do të kishte qënë e mirëpritur edhe diplomacia shqiptare, por ajo ka kohë që është jashtë detyrës së vet, jashtë funksionit të vet, jashtë natyrës së vet. Një gjumë i gjatë letargjik e ka mbuluar krejt diplomacinë, por të vjen keq kur mëson lajme që edhe mirëfunksionimi i saj nëpër botë është në mëshirë të fatit. Nuk ka sesi ta promovojë vendin tonë një diplomaci shterpë dhe e vegjetuese. Meritokracia edhe në këtë strukturë shtetërore po vuan pasojat e militantizmit. Për të mos folur për ngjarjen tronditëse të ditëve të fundit që me të drejtë intelektualët dhe studiuesit po e ngrenë zërin e tyre mbarëkombëtar. Por le t’i kthehemi konferencës në ditën e saj të parë, pasditen e datës 26 kur në përshëndetjet e rastit u vu në dukje pikërisht fakti i lidhjeve të hershme mes dy vendeve tona, i kontributit të Rumanisë, por edhe në rastin konkret me dy përvjetorët e cituar më sipër. U shkëmbyen edhe disa dhurata ceremoniale që të dyja palët kishin përgatitur me këtë rast, rektorati dhe Ambasada. Në seancën e kumtesave studiuesit rumunë folen për Mesharin e Gjon Buzukut, për arumanishten në akademinë e Voskopojës apo marrëdhëniet gjuhësore rumuno-shqiptare. Në ditën e dytë u sollën kontribute të tjera në lëmin gjuhësor dhe etnografik, disa prej figurave të shquara rumune në pavarësinë e Shqipërisë, çështja shqiptare në arkivat e MPJ rumune, luftrat ballkanike dhe çështja shqiptare etj. Kumtesat e akademikëve dhe pedagogëve shqiptarë dhe nga Kosova prekën disa çështje gjuhësore, bashkëpunimin mes gjuhëtarëve në kohë, publicistikën, letërsinë, historinë, shoqatat kulturore etj. Në fjalën e mbylljes Ambasadori rumun, Stanila, falenderoi Universitetin e Korçës për mikpritjen, organizatorët dhe e konsideroi konferencën të rëndësishme në marrëdhëniet kulturore, shkencore, intelektuale midis dy vendeve tona. Konferenca ishte e vlefshme dhe e frytshme që do të ketë një zhvillim të mëtejshëm në një takim të dytë më të gjerë në Kostancë. Ai theksoi se kumtesat u përshkuan nga një nivel i lartë shkencor, pati risi me zbulimet e reja që lidhen me pavarësinë dhe gjuhësinë.

Pjesë nga kumtesa që do të mbajta në Rumani

Rumania është një tapë e detyrueshme për të gjithë shqiptarët, sepse lidhjet mes dy vendeve janë shekullore. Gjurmët janë të shumta, pavarësisht natën e errët të kohëve, sepse historia na ka vënë pranë në një Ballkan me një të shkuar të dhimshme. Plagët e saj janë shëruar duke ndihmuar njëri-tjetrin, sipas parimit në rrezik e në nevojë… Historian a thotë se edhe Rumania u shndërrua në një atdhe të dytë për shumë shqiptarë, kryesisht nga Korça, që gjetën aty një mikpritje që ende sot na mahnit. Për mua pak rëndësi kanë datat, por i besoj rrugëtimit shpirtëror dhe magjisë së vendit të legjendave të shumta, dashurisë që ushqente në zemrat dhe shpirtin e emigrantëve në kërkim të një fati më të mirë. Ndoshta daton në vitin 1595 vendosja e parë e shqiptarëve në Rumani, ndoshta më vonë. Kaluan shekujt dhe historia përsëritet, por tash ndryshe, si një urë e gjatë miqësie që i lidh të dy vendet e lashtë. Epoka më e rëndësishme e Shqipërisë ishte rilindja e saj mbi rrënojat e një ngjarjeje me emrin e madh Rlindja kombëtare. Lëvizja më e madhe e ekzistencës së saj po trokiste dhe çështja shqiptare po përhapej ku gjente terren të favorshëm, mes të cilëve dhe Rumania. Vllahia ishte qendra e nismave kulturore e shumë patriotëve dhe personalitetve të shquara shqiptare të kohës, si Naim Frashëri, Jani Vreto, Dora D’Istria, Asdreni, Nahum Veqilharxhi etj. Më vonë gjetën strehë personalitete të tjera të kulturës si poeti Eftimiu dhe Poradeci. Në 100 vjtetorin e Pavarësisë, kujtojmë se në Bukuresht u mbajt takimi më i rëndësishëm që i parapriu asaj në vigjilje të 28 nëntorit, me në krye Ismail Qemalin dhe shumë patriot të tjerë rreth tij, ku dhe u pranua rezoluta e parë e mëvetësisë sonë.

*Pjesëmarrës në Konferencë 2013

BLLOKADA NDAJ EMRIT “PELLAZGË”

March 28, 2013 by dgreca

NGA RASIM BEBO/ Addison/ Çikago/

Dorëshkrimet e shumta të lashtësisë, janë kopjuar dhe rikopjuar në Kohën e Pisistratit (600-527) duke kaluar nga një logograf tek tjetri, deri në përkthimin përfundimtar. Duke përcjellë atë që u dukej e “rëndësishme”, apo e denjë për “kauzën” e tyre, duke hequr, të harruara, të mbuluara apo të djegura në biblioteka të ndryshme emrin Pellazgë. Semito-egjiptianët ”grekë” e kanë fshehur tinëzisht apo na është mbuluar krejt qëllimisht. (Mikena f.17-18).

Është fatkeqësi, ky mohim i stërgjyshërve tanë Pellazgë, që fillon nga shekulli i VII p.e.s. dhe vazhdon edhe sot në vendin e stërnipërve të tyre, pikërisht në Akademinë e Shkencave, të Shqipërisë, kur arkeologu M. Korkuti, Pellazgët nuk i zë në gojë, por vetëm ILIRËT dhe PARAILIRËT. Kësisoj, ky studiues bazohet në atë që thonë “ajatollahët”. Pra, në Akademinë tonë të Shkencave, janë kthyer në pro grekë, apo pro sllavë, kur askush nuk guxon të përdorë emërtimin “PELLAZGË”.

Ka intelektualë të politizuar, që shkruajnë për epokën e lashtësisë dhe nuk e përmendin emrin pellazgë. Si shembull mund të marrim artikullin “Lashtësia dhe shkalla e lartë e zhvillimi të kulturës sonë popullore”, Artikulli ka rreth 2200 fjale dhe nuk flitet asnjëherë për stërgjyshin tonë pellazgë, por vetëm kujtohet disa herë stërgjyshi i afërt Ilir. Mohohet emri pellazgë nga njerëz tërësisht të politizuar.

Le të flasin të huajt, për stërgjyshin tonë pellazgë!

Shtjefën Gjeçovi na e jep të përkthyer: Nga “Vide Plin. H. N. II dhe Juvenali, XII. 46”. “Por, le ta marrë vesh bota se, mënyrat e sjelljet besimtare, si grekët ashtu dhe latinët e vjetër, i patën prej pellazgëve”.

Historiani Amerikan Edwin Jacques shkruan: “Folklori grek e kërkon origjinën e themelimit të “Greqise” te Deukalioni mitologjik dhe e shoqja e tij Pirrha, – dy njerëzit e vetëm që i shpëtuan përmbytjes së madhe. Biri i tyre Heleni, ishte pasardhësi legjendarë i racës Semito-egjiptiane “greke”, që datohet rreth vitit 700 p.e.s. Prej tij njerëzit e këtij populli morën emrin helenë. Kurse atdheu i tyre Hallas. Nga kjo del qartë, përse Homeri nuk përmend emrat Helen, grekë, Hellas ose përmbytje të madhe. (“Shqiptarët”, bot.1995, f. 65).

Ndërsa Prof. Dr. M. Aref i Sorbonës në Francë, jep këtë përgjigje: “Legjenda e Deukalionit u krijua për të fshirë të kaluarën pellazgjike, një përmbytje që përfshinë gjithçka, në mënyrë që të fillohet nga zero. Kështu si me magji, dolën në dritë Heleni i Deukalionit dhe i Pirrhas: Helen. Eponim i stërgjyshit të grekëve”. De Zhubaunvil e thotë më forcë: “Ndërhyrja e një përmbytjeje në fund të historisë pellazge, është pasojë e natyrshme e pushtimit të Greqisë nga raca helene, historia e së cilës fillon me përmbytjen e Deukalionit”. (“Shqiptarët” f. 22).

Homeri nuk i njihte as Deukalionin, as përmbytjen e tij, as Helenin, as Delfin, as Panteonin Olimpik etj. (Shkurt është një gënjeshtër e manipuluar e grekëve, shën. im). (Mikena , f. 77).

Pellazgët hyjnorë: “Të gjithë autorët e lashtë, ndër të cilët Homeri, Scymni, Hesiodi, Hekateu i miletit, Akusilatos, Hellanikos, Herodoti, Tukididi ose Efori, na bëjnë të ditur shkurtimisht por mjaftueshëm, se përpara mbërritjes së semito-egjiptianëve “grekë”, vendi që do të bëhej “Greqi” ka qënë i banuar nga pellazgët hyjnorë. Ata, gjithashtu, pohojnë se këta Pellazgë, nuk ishin “grekë”, por “barbarë”, d.m.th. nuk flisnin greqisht dhe, së fundi, ata u lanë trashëgim grekëve një pjesë të madhe të kulteve dhe të perëndive të tyre” (M. Aref, “Shqipëria”, bot. 2007, f. 13).

M. Aref vërteton: “Ilirët kanë për stërgjysh” pellazgët”, që bashkë me “etruskët” (një fis tjetër pellazg), përbëjnë themelin e dy qytetërimeve më të mëdha perëndimore: atij grek dhe romak. Është provuar, se qytetërimi grek, ka lindur pas shek. të VII- para Krishtit”. (“Pellazget antik…” Paris 7-6-07).

Robert d’Angeli shkruan: “… populli i racës pellazge, kudo fliste, me disa dallime të vogla dialektore, pothuaj të njëjtën gjuhë: pellazgjishten. … Ka qenë po ajo gjuhë kudo në këtë epokë, dhe ne nuk e vëmë në dyshim; kemi gjithashtu, të shohim edhe dëshminë e Biblës, që thotë tekstualisht: “para shpërhapjes, që ndodhi në kohën e ndërtimit të kullës së Babilonisë, gjithë njërezimi fliste një gjuhë të vetme të njëjtë”. (“Enigma”, f. 200).

Studiuesi i parë i kohës sonë, që përcaktoi shqiptarët e sotëm pasardhës të pellazgëve, ishte Johan fon Han, i cili vazhdoi kërkimet e veta historike e gjuhësore gjatë 40 vjetëve… Studiuesi arbëresh në Itali, Jeromin De Rada, mbrojti të njëjtën tezë, duke provuar se toponimet pellazge mund të shpjegohen vetëm nëpërmjet gjuhës shqipe.

Herodoti, “Babaj i historisë”, i ka përmendur shumë herë pellazgët. Të gjitha trevat që më vonë u quajtën “Greqi”, fillimisht quheshin pellazgji…

Ai pohon se vendi i kultit, apo vendi i shenjtë parahelen, më i lashtë dhe i vetmi i njohur, ishte ai i pellazgëve në DODONË. Kjo është vërtetuar nga HOMERI (IliadaXVI. 234), i cili e trajton ZEUSIN, jo vetëm si pellazg për nga origjina, por ai e cilëson për më tepër “DODONAS”. (Aref Mati Mikena, f 67).

Karl O. Myler thotë: “…me shumë mendjemprehtësi të depërtohet në historinë e Greqisë, më shume vëmendje t’i kushtohet elementit pellazg të sakrifikuar deri më tani”. Nieburi zbuloi arsyen kryesore të zhdukjes së qytetërimit pellazg nga pushtuesit “semito – egjiptianë”. Epiqendër e këtij qytetërimi është Tempulli në DODONË. Historia e pellazgëve, një nga popujt më të vjetër të njohur të Evropës, është zanafilla e qytetërimeve më të mëdha Eurpiane: greke dhe romake. (M. Aref “. (Shqipëria”, f. 45).

Plini Plaku Gaius Plinus Sekundus 23-79 e.j.: “Ilirët kanë krijuar të parin alfabet dhe romakët shkrimin e tyre e morën nga Ilirët”.

Në të tre shtetet pellazge, Iliri, Maqedoni dhe Epir, malësitë e pamposhtura dhe relievi tepër i thyer i (lartësia mesatare më e larta e Evropës, rreth 700 m. mbi nivelin e detit, me malet që kulmojnë 2800 m.) kane ruajtur të paprekura: kulturën, gjuhën, zakonet, doket dhe kostumet e lashta të tyre. Kjo është fosile e gjallë e gjuhës pellazgo-Iliro-shqipe të sotme. (M. Aref “Shqipëria, f. 67).

Robet d’ Angeli thotë: “Vetëm pesë shekuj pas Homerit dhe homerikëve, kanë filluar të përkthehen ato që tashmë ishin hartuar e shkruar në pellazgjishten. Poemat janë shkruar në gjuhën pellazge për t’u kënduar nga vetë autori (“to be sung by himself”), thote R. BENTLEY) dhe rrjedhimisht për t’u kuptuar nga e gjithë bota, shumica e së cilës fliste vetëm pellazgjishten: është pikërisht po kjo gjendje shoqërore, që pas vitit 1800 pas K. dhe 1821, në epokën e Pavarësisë së Greqisë, gjatë së cilës popullsitë e quajtura dhe te mbajtura si helene, nuk ishin në të vërtetë veçse shqiptare. (“Enigma”, f 136).

Aref Mati shkruan: “Këto dy poema u përkthyen në gjuhën “greke” Semito-egjiptiane
dhe u përhapën në kohën e tiranisë së Pisistratit (600-527 dhe në vijimësi nga Hiparku i biri Pisistratit dhe nga Pindari (510-438) dhe Eskili (525-456). Dhe në shekullin e II p.e.s. pellazgjishtja u përkthye në gjuhën latine.

Fenikasit pellazgë, të themeluar në vitin 814 p. k., filluan pushtimet koloniale nga viti 775 p.e.s. në Kartagjenë u përhap në perëndim, në lindje në Sidon, Tir, Biblo, El Mina tej. (M. Aref f. 16 Shq.)

Prof. Dr. Vedat Shehu shkruan: “Fatkeqësi! Greqia e Ungjillit Bizantin u ngrit mbi qytetërimin e shtetit pellazgo-Ilir, shqiptar, Arban – Alban, Arnaut- Arvanit. Po ashtu u ngrit duke përvetësuar: kulturën, artin, letërsinë, shkencën e lashtësisë, klasicizmin antik të ngritur në gjuhen antike të qytetërimit pellazg…”. (V. Shehu internet, mars 2013).

Ernest Renan, Arkeollog, në Finiki kishte zbuluar mijëra monedha të vjetra floriri në vitin 1860, qelqi, masa të peshës, lopata, ngjyrën dhe pëlhurën e ngjyrosur. Gjithë Mesdheu u bë toka e gjuetisë për tregtarët e fenikas: Qipro, Kretë, Kartagjenë, Maltë, Sicili, Sardenjë, Kadikës, Mikenë, Korinth, Finiq (afër Delvinës, ndërtuan kështjellën). Themeluan dy banka, të Tirit dhe te Kartagjenës. Pellazgo-fenikasit u morën dhe me tregtinë e skllevërve. Kudo ndiheshin si në shtëpinë e tyre. Semito-egjiptianët “Greket” dhe romakët e shikonin me admirim, të përzier me përbuzje këtë aftësi përshtatjeje të fenikasve. Poemat homerike iu bëjnë homazhe fenikasve për aftësitë artistike. Romakët flasin për besnikërinë fenikase”. (Karl Grimberg , “Historia…” vol. I, f. 210).

M. Arefi citon Emil Miro, J. Berard, Finley … sipas autorëve antike, Pellazgët dhe fiset e tyre të shumta të një trungu, luzmonin në rajonin ballkano-danubian dhe në pellgun e Mesdhetar përpara mbëritjes së semito-egjiptianëve “grekë” në shek. VII p.e.s. (Herodoti 1, 56, 58, / II, … Tukididi 1, 3, etj.): Në Ballkan, duke përfshirë të gjithë pjesën e jugut, ndër të cilat Thesalia, Atika, Argolida, Lakonia,Arkadia… Ilirët, Trakët, Peonianët, Dardanët, Tribalët, Thesprotët, Mollosët, Kaonët, Dakët, Kretasit. Etj. Homeri XIX, 177 / Herodoti 1,56, 57, 58, / VII,94, 95 etj. Ishujt e Egjeut (Pellazgët tirrenian, karianë, lelegë, lisianë.); Azisë së Vogël (pellazgët, trojanë, teukër, lidianë, japodë, dardanë, frigjianë, kaukonë etj.); Itali (pellazgët, ligurë, etruskë, mesapë, japigë, pesenianë, daunianë, venetë etj.); gadishulli Iberik (iberët, baskët); Kaukazi (kolkidianë, kaukazianë etj.); Qipro (driopët); Palestinë (fenikasit, filistinët, girgashitët, jezbuzianët… etj. Ky popull “parahelen” pa dyshim që ishte zhdukur, ndërkohë që ai përvijoi në Shqipëri nëpërmjet thrako-ilirëve të fundit, paraardhës të etnisë pellazge. (M. Aref “Shqiptarët”, f. 39.) Dhe më tej paraqiten dy harta me shtetet pellazge prej shekuiit 8-5 p.e.s. te pushtimeve koloniale për gjatë Detit Mesdhe dhe Detit të Zi: Ilirët me të gjelbër, Thrakët me të verdhë, Lidianët, me vjollcë, Fenikasit me të kuqe. Është vërtetuar se në luftën 7 vjeçare ndërmjet Athinës dhe Korinthit, në fillim të shek VI p.e.s. fituan Athinasit dhe Korintet u shpërngulën dhe krijuan koloni në Iliri: Butrint, Durrës, Apolloni, etj. Kolonizatorët nuk ishin “greke” por pellazgë, të ardhurve nuk u duhej përkthyes, se ishin i të njëjtës racë dhe gjuhë pellazge.

Edwin Jacques thotë: “Një shkrirje unike midis energjive të tokës pellazge dhe kulturës së hollë mionike, solli si rezultat rreth viteve 1600-1400 dhe më vonë, nga vitet 1400-1100 p.e.s. qytetërimin mikenas në Mikenë. Princët Pellazgë u strehuan në Kala të fortifikuara mirë, në maja kodrash. Tukididi na thotë, se Akropoli, më i njohur i botës, ai i Athinës fqinje, nuk u ndërtua nga grekët, por nga këta pellazgë. Banorët e parë u vendosën aty para vitit 2000 p. e. s.; më vonë u shndërrua në një fortesë. (“Shqiptaret”, f. 67). Harta e tregtarëve Fenikas ne Detin Mesdhe dhe në Detin e Zi, përgjatë shekullit te VIII – V, me dy banka ne Tir dhe Kartagjenë.

Shqiptarët kanë bërë karrierë në vende të tjera, duke afruar shërbimin e tyre. Kanë ditur të vlerësohen falë cilësive të tyre si udhëheqës, strategë, me ndjenja miqësie, mikpritje dhe me besën e famshme. Kanë bërë karrierë (perandorë, gjeneralë, mbretër, papë. Guvernatorë, arkitektë, skulptorë, piktorë, mercenare et…) ndër grekët, romakët, venetët, bizantët, turqit, egjiptianët (148 vjet dinasti shqiptare nga Mehmet Aliu dhe 60 vjet gjeneral mercenar Mërkur Bua Shpata në Evropë). Mikena 84.)

Nga shekulli V para Krishtit deri në vitin 168 para Krishtit, data që u pushtuan shtetet pellazge (Iliria, Epiri dhe Maqedonia) nga romakët, të cilëve gjithsesi u kishin dhënë më shumë se 20 perandorë dhe me dhjetëra gjeneralë. Sipas Lukanit romakët kanë mësuar artin luftarak në Ilirinë e Jugut (Shqipëria e sotme), në veçanti në Dyrrahium (Epidami i lashtë, Durrësi i sotëm) dhe në Apolloni (Pojani i sotëm). Cezari zhvilloi në Durrës betejën e tij kundër Pompeut, përpara se ta mundte atë në Farsallë në vitin 48 p. e. s. Gjithashtu Ciceroni u syrgjynos në Durrës. Katula e quan Durrësin taverna e Adriatikut. (Mikena f. 214.)

Probi 276-282 Perandor romak nga Sirmiumi i Panonis së Ilirisë. Ai formoi koloni bujqësore me ushtarë, kur nuk ishin në luftë. Kur ishte komandant në Egjipt, legjionet e tij kryen punime të mëdha për të përmirësuar lundrimin mbi Nil. Në Iliri, që ishte atdheu i tij i lindjes. Probi vuri ushtarë të mbyllnin vreshta. Por ata ishin rebelë në shpirt dhe e quanin një degradim të prodhonin me djersë atë që mund ta fitonin me armë në dorë, se vullneti i ushtarit profesionist ishte lufta, që i sjell fitime dhe jo puna e bujkut dhe e argatit. Kur legjionarët humbën durimin, në një ditë verë të vitit 282 e. j., po punonin për të tharë kënetat e Sirmiumit, vendlindja e Probit, ushtarët flakën tutje shatat dhe lopatat, rrëmbyen armët. Perandori e pa rrezikun dhe u mbyll në një kullë. Turma e egërsuar shkallmuan dyert, u turrën mbrenda dhe një mijë shpata e copëtuan trupin e Probit. (Tajar Zavalani “Historia e Shqipërisë”, bot.1998 f. 41-57).

Ushtarët e Probit e thyen heshtjen dhe e morën hakun kundrejt perandorit. Ndërsa ne, pas 2300 vjetëve heshtim. Duke parë drejtuesin me hosten në dorë që drejton parmendën që e tërheqin dy buaj xanzarë për të shkallmuar këtë vend.

Në këto dy dekada, janë botuar shumë libra që flasin për lashtësinë tonë, të cilët përpara 1990 nuk mund të botoheshin. E vetmja anë pozitive i kohës së “pluralizmit”, është lënia e lirë e shtypit dhe shumë njerëz, si vetë ky artikullshkrues, nuk merrnin asnjë referencë të asaj kohe. Pse? Nuk duan të kujtojnë emrin Pellazg. Kanë marrë referenca edhe nga Akademia e Shkencave, kur kjo Akademi nuk mbrojti figurën e rilindasit të madh Naim Frashëri, që me urdhër të guvernatorit Janullatos e prishën shtëpinë e kulturës “Naim Frashëri” në Përmet dhe në vend të saj ngritën kishën greke, dhe më tej buldozeri natën hodhi për tokë shtëpinë muze të flamurit dhe të Themistokli Gërmenjit në Korçë dhe një mëngjes u gdhi gurë mbi gurë. Dhe ju akademistë shqiptarë, në vend që të luftoni kundra përçapjeve skandaloze greke, keni kaluar në përkrahje të kishës greke, duke shkelur amanetin e Nolit, me tradhti të hapur.

Janullatosi i pranuar nga tradhtari Ramiz Alia, që nga viti 1991 ka uzurpuar kishën Noliane dhe po varros gurë dhe po zhvarros kufoma. Gurët me shkrime greke i vendos në themelet e kishave shqiptare (si te kisha e Linit në Pogradec) për t’i quajtur kisha greke dhe nga ana tjetër zhvarrosur shqiptarë për ushtarë grekë të vrarë para 73 vjetëve dhe sarkofagët i mbushi me kufoma të moshave të ndryshëm shqiptarë. Si është e mundur që qeveria dhe Akademia e Shkencave hesht?!… Kjo gjendje tregon as më shumë as më pak, për parmendën me dy buaj, që ka vënë përpara Janullatosi që e drejton: Këta janë drejtuesit e shtetit tonë që morën vulën e turpit, që do të urrehen gjithmonë nga brezat e ardhshëm, për kthimin e kombit Shqiptar përmbys, për t’u helenizuar, dhe për ta bërë Shqipërinë një provincë greke, kurse ne të gjithë heshtim.

U krijua shoqata “Qendra Studimore Pellazgjike” në Tiranë, më 15-4-2011, u ftuan dhe nuk morën pjesë përfaqësues nga qeveria dhe Akademia e Shkencave. Pse? Bllokadë për emrin pellazg… Po kështu as në Sorbonë, Paris me 3-1-2012 në mbledhjen për marrjen e doktoraturës nga Aref Matit “Kërkime mbi pellazgët, si origjinë e civilizimit grek”, as ambasadori i Shqipërisë në Francë nuk morri pjesë. Pse? Bllokadë kur flitet për emrin Pellazg.

Prof. Dr. Eshref Ymeri flet: “Marrëdhëniet Shqiptaro-greke. Një paqe e armatosur”.

“… Pushtimi i kishës ortodokse fanoliane prej një uzurpatori dhe mashtruesi të thekur, si Janullatosi…

Kjo nepërke greke, ka 21 vjet që po zvarritet nëpër Shqipërinë e Jugut, duke mbjellë gjithandej helmin e greqizimit… Organizon akte terroriste, siç ishte masakra e Peshkopisë e vitit 1994. (ushtarët roje me pushkë pa fishekë. Shën. im)… Ajo nepërkë ka qenë përherë armiqësore, tinëzare dhe e shoqëruar me shfaqje flagrante urrejtjeje dhe agresiviteti… Janullatosi si pararojë e shovinizmit grekomadh, në mënyrë që t’u thuhet breznive pasardhëse se Shqipëria e Jugut është, demek, tokë greke. Prandaj ndërton varrezat e ushtarëve agresorë grekë, manastiret dhe memorialët e ngritur në nderim të tyre, në Përmet, në Gjirokastër, në Korçë e gjetiu pikërisht këtë qëllim kanë.

“Dosjen e zezë të Greqisë” që prej vitit 1913 e deri tani, klasa politike shqiptare duhet ta hapë dhe ta demaskojë botërisht shtetin grekë dhe kishën shoviniste greke, si një shtet kriminal dhe si një kishë kriminale në qëndrimin ndaj kombit shqiptar… Klasa politike shqiptare, duhet ta ndërmarrë, pasi ta ketë pastruar Shqipёrinë krejtësisht nga priftërinjtë grekë, si dhe nga krejt varrezat e ushtarëve agresorë grekë, nga manastiret dhe memorialët në nderim të tyre, për të cilat i duhet kërkuar Greqisë, t’i zhvendosë në territorin e vet. Dhe nëse Greqia nuk pranon, atëherë duhen vënë në punë buldozerët… (nga interneti mars 2013.)

“Një ditë të bukur do të vijë në pushtet një klasë politike me dinjitet të vërtetë kombëtar, ta “skanojë” klasën politike që ka qenë në pushtet që prej vitit 1991. Kjo është e domosdoshme…” .

RASIM BEBO, Addison, Çikago, mars 2013

Sociologët dhe koncepti i trashëgimisë kulturore

March 27, 2013 by dgreca

Nga Arjan Th. Kallço/

Është një sociologe e artit që shkëlqen në rrugëtimin e saj e vetme, indiferente nga kodet tribu universitare. Figurë shumë e njohur në skenën sociologjike aktuale franceze me një krijimtari eseistike të gjerë dhe interesate, shumë prej të cilave kryqëzohen me itinerarin lidhur me konceptin e bukurisë, duke na lejuar ta shohim nga këndvështrime të ndryshme. Në një ese të sociologes franceze ajo merret me përcaktimin e trashëgimisë kulturore që e sheh në ndryshim të vazhdueshëm dhe me një perimetër veprimi në shtrirje apo përfshirjeje çdo ditë e jetës që kalon.

Dikur në konceptet e kulturës dhe të shkencave të ndryshme që lidhen me të, nocioni i trashëgimisë kulturore përqëndrohej tek monumentet historike, si p.sh katedralet, kështjellat apo veprat e artit të mjeshtrave të mëdhenj. Në sajë të interesit në rritje ndaj trashëgimisë, kufizimi i përfshirjes në të apo koncepti i gjithëpërfshirejs pa kritere vlerësimi, sidomos në dy brezat e fundit konstaton se tashmë perimetri i dhënë nga ekspertët dhe nga të apasionuarit nuk ka rreshtur së rrituri dhe zgjeruari. Nëse trashëgiminë do ta ndanim në dy grupe, e madhe dhe e vogël, do të gabonim nëse do ta përqëndronim vëmendjen tonë vetëm tek e para, pasi kohët moderne po e zëvendësojnë të gjithë traditën kombëtare të shprehur qartë në objekte me prodhime të fabrikuara industriale.

Duhet të jemi koshientë se grupimi i parë është i papërsëritshëm dhe unikal dhe e meriton të gjithë respektin dhe përkujdesjen, si një pjesë universale e trashëgimisë kulturore. Grupi i vogël tek cili bëjnë pjesë furrat, lavamanët, urat, kryqëzimet e rrugëve, kanë karakter më të përgjithshëm, janë unike në çdo vend dhe rolin e tutorit e kanë marrë shumë shoqata dhe fondacione. Nëse i referohemi qytetit të Korçës, një traditë e tillë ka kohë që po ruhet në koleksionet private të lokaleve të ndryshëm, duke kryer një rol të pazëvendësueshëm dhe të admirueshëm që për momentin nuk po e kryejnë as institucionet kulturore qëndrore dhe jo më të bashkive dhe komunave.

Pra nga sa reflektuam më sipër del se sot nocioni i trashëgimisë shkon më tej sesa veprat e artit të krijuara në mijëvjeçarë dhe që ende sot na mahnisin me bukuritë e tyre, me talentin e autorëve të tyre, me filozofinë e tyre, me mesazhet e tyre dhe kohëzgjatjen, duke e kapërcyer kohën e vet dhe të shoqërisë kur u krijuan, për t’u kaluar brezave të tjerë dhe përjetësisë. A kemi nevojë vetëm për bukurinë sublime dhe absolute, apo edhe për atë të thjeshtë dhe estetike? Ndonëse absoluten shumë e kanë kërkuar, por askush nuk e ka gjetur, sepse absolutja nuk është e kësaj bote, mbetet ende një synim, ëndërr e të gjithë filozofëve në radhë të parë dhe më pas e të gjithë krijuesve. Nuk do ta shikonim kurrë si një bukuri për bukurinë apo e dalë nga ballafaqime konkursesh, por do të kufizoheshim me maksimën se bukuria është në sytë e atij që e shikon dhe e përjeton. Absolutja do të ekzistonte vetëm në imagjinatën e shumë ëndërrimtarëve, por jo në shoqëri, në jetë, si një realitet i prekshëm, pasi edhe jetë veta në kuptimin cilësor të saj është relative. Bukuria e thjeshtë ndonëse nuk do të na i kënaqte plotësisht ndjenjat, plotësia do të bëntë që të mos kërkonim më realitete të tjera rreth nesh, do të ishte një përmbledhje e variacioneve të ngjyrimeve që do të na i servirte vetë ajo. Bukuria është një fantazmë pas së cilës bota ka rendur dhe do të rendë gjithmonë. Që në konceptin e së bukurës të futet dhe thjeshtësia do të duhen disa kritere, me qëllim që të jetë pjesë e trashëgimisë së një kombi. Cilat mund të jenë? Sipas studiuesve do të përfshiheshin : origjinaliteti, vjetërsia, rrallësia dhe rëndësia. Epistemologia italiane Origgi, duke iu referuar edhe sociologes francize në një intervistë i ka shprehur qartë disa koncepte të mësipërme.

Supremacia duket se është vënë në diskutim :

Në artin bashkëkohor vjen së pari lidhja mes veçantisë dhe trasgresionit, loja ballore midis artit dhe jo artit, midis të ligjshmes dhe të paligjshmes. Vepra që të konsiderohet interesante, duhet të ofrojë një rend të ri diskutimi, një interpretim të ri të realitetit, ndërsa në pikturën klasike, fetare ose profane, duhej të mishëronte figurën e një diskutimi paraekzistues, biblik apo të traditës historike.

Por kjo predita e supremaciasë së bukurisë e ka zanafillë tek arti modern, duke filluar nga impresionizmi, vepra konsiderohet si shprehje e brendësisë së artistit, pra e origjinalitetit. Por kjo nuk e përjashton bukurinë, përkundrazi na lejon të ndërgjegjësohemi për faktin se bukuria nuk përbënte vlerën e vetme të artit.

Pyetja e drejtë është çfarë është arti apo kur kemi art? Po për bukurinë, kur ka emocion, gëzim apo ndjenjë plotësie?

Përgjigjia e sociologut është pashmangërisht empirike : ka bukuri kur perceptohet prania e shprehur në formën e gjykimit. Kur themi i bukur, jo i bukur, i mrekullueshëm, madhështor. Që të hyjmë në këtë ndjenjë duhet t’i drejtohemi investigimit që eksperimentojnë shkencat konjiktive, në sajë të elektrodotëve që të lejojnë të regjistrosh lëvizjet e trurit. Ose mund të kthehemi tek ndjenjat më intime dhe të përpiqemi të vrojtojmë se çfarë ndjejmë përballë diçkaje që e perceptojmë si të bukur. Ndoshta do të gjejmë atë që u evokua më parë : emocion, gëzim, ndjenjë plotësie. Aktualisht nuk besoj se mund të shkojmë më larg.

Tek Loja e trefishtë e artit ju thoni se arti bashkëkohor nuk vë në provë veçantitë, sesa akreditimin, origjinalitetitin. Momenti i parë i bukurisë nuk lidhet me origjinalitetin? Çehovi thotë se mund të gënjesh kudo, veç në art.

Në artin bashkëkohor luhet me formulime të ndryshme, të mundshme të konceptit të origjinalitetit, përfshi dhe fshirjen e rolit të artistit apo këmbënguljen e pozicioneve cinike ose të interesuara që thyejnë imazhin familjar të artistit që i dedikohet krijimit. Por nuk mund të sigurohemi gjithmonë nga kërkesat e origjinalitetit, tek vërtetimi i veprave, kjo është e domosdoshme për vlerësimin në treg.

Eseja juaj e fundit mbi dukshmërinë mund të lexohet si një udhëtim në kalimin nga ekselenca pa veçanti tek veçantia pa ekselencë. Sa ndikon ky pasazh në përhapjen sociale të bukurisë?

Në regjimin aktual mediatik, i dëshmuar nga mbretëria e dukshmërisë, bukuria imponohet natyrisht në skenë, sepse dukshmëria është një privilegj i dhënë ndaj atyre që kanë prirjen të ekspozohen ndaj mjeteve teknike të riprodhimit të imazheve, e vulosur si arsye e bukurisë, si aktorët, këngëtarët, modelet. Problemi është se bukuria e qënieve njerëzore nuk është një vlerë publike, pra nuk mund ta pranojmë në publik si kriter vlerësimi, duke qënë i pavarur nga vullneti dhe meritat e secilit. Nuk merret për bazë që të justifikojmë madhështinë e një personi. Do të flitet për talentin, karizmën, praninë. Në ndryshim nga bukuria e veprave të artit apo pasazhet, ajo e personave ka një vlerë që unë e quaj private që aktivizohet vetëm në intimitet, në raportin me njerëzit më të afërt. Gjëja më interesante që duhet theksuar është se gjatë shekullit të 20-të kjo vlerë private njohu një fuqi të jashtëzakonshme në sajë të forcës në rritje të atij burimi i dukshëm publik që është dukshmëria.

Ju tregoni shumë kontekste të prodhimtarisë shoqërore që në fund të fundit përfaqësojnë po aq depozita të mundshme bukurie.

Nuk janë veç fusha të ndryshme ku ndodh transformimi i një praktike në art dhe të një praktikuesi tek artisti: kjo ndodh në kryqëzimin mes industrisë dhe kinemasë, kohës së lirë dhe sportit tek kërcimi hip-hop, në shumë zanate artizanale. Që të jepet art është e domosdoshme që praktikat të zbardhen nga ato kontekste , meqë nuk ofrojnë statutin artistik të nevojshëm. Kjo edhe kur krijimi artistik ndodh, vlera e bukurisë në këtë pikë bëhet përkatëse dhe qëndrore, kombinohet me vlera të tjera, si virtuozizmi, teknika, kënaqësia, emocioni. Pra bukuria vazhdon të shoqërohet vazhdimisht me format e reja të artit, por sipas modaliteteve të ndryshme, sipas konteksteve dhe dispozitave të atij që i gjykon.

Ideja e bukurisë është e lidhur me fytyrën dhe trupin e femrës. Si po ndryshon sot në shoqërinë bashkëkohore?

Nuk jam e sigurtë se bukuria trupore e mashkullit është më pak e vlerësuar nga gratë dhe homot. Thjesht nuk ka qënë e mundur, në shoqërinë tradicionale, të shprehet publikisht ky interes. Një prej pasojave të dominimit të mashkullit është ajo që u intereson pjesës më të madhe të tyre, pra trupi femëror që ka gjetur vend në hapësirën publike në sajë të traditës së nudos. Publiciteti për qëllime komerciale e bën edhe me trupin e mashkullit. Kështu, pra, asistojmë në shtrirjen e bukurisë, më shumë se tek hapësirat publike. Që të imponohet për arsye sublimimi artistik, por për probleme tregu dhe konsumi, nuk është motiv gëzimi për atë që e kultivon ndjenjën e të bukurës.

Diplomacy: An Insider’s Guide” – Review of LIBERATING KOSOVO by David L. Phillips

March 27, 2013 by dgreca

International crises are not always resolved on the battlefield or at the negotiating table. Sometimes breakthroughs come around a table at a restaurant that is continents away. Or they fall in place because of a thoughtful gesture made by an important player at a cemetery years before.

This is one of the lessons of “Liberating Kosovo: Coercive Diplomacy and U.S. Intervention,” a new book by David L. Phillips, a onetime senior adviser to both the United Nations and the United States State Department who is now director of Columbia University’s Program on Peace-Building and Human Rights.

To read this account of how Kosovo, once a Serb province made up mostly of ethnic Albanians, managed to tear itself free of Serb domination and earn widespread international recognition as an independent nation, is to realize that high-level diplomacy can in many ways resemble a social-media campaign.

Rather than make a viral video, post on Facebook or beg for “likes,” a UN official hoping to start international negotiations on Kosovo’s future had lobbied for international support by wooing a group of diplomats over dinner at Nora’s Restaurant in Washington’s trendy Dupont Circle neighborhood.

Need to raise money for a clandestine rebel army? New Yorkers know that Bruno Ristorante is a popular northern Italian spot in Midtown Manhattan. But its roots are actually Albanian, and Albanian Americans put $1.6 million in cash on the table there when they were invited to help create the Kosovo Liberation Army one night in 1999.

Phillips’s book is meant to be an exploration of Kosovo’s liberation and the American role in the struggle. But it is very much a how-to book.

How to win over US and European politicians? Albanian Kosovars are Muslims, and insular American lawmakers might have been put off by their religion. Jim Xhema, a prominent Albanian American, said he learned to wine and dine senators and their staff members at the Monocle, a steak place right down the street from the Dirksen Senate Office Building, where he would “drink like a fish just to prove that Albanians were not Muslim fundamentalists,” Xhema told Phillips.

Similarly, Ibrahim Rugova, Kosovo’s first president, prohibited Muslim rituals at his 2006 funeral because he feared the many Europeans attending the service might be put off, Xhema added.

Years before his death, Rugova, a Muslim, had taken Rep. Eliot Engel, a New York Democrat and a Jew, to a Jewish cemetery near his home in Pristina, now the capital of Kosovo, where he laid ceremonial stones from the city atop grave sites in Jewish tradition. Long afterward, Engel, one of the strongest supporters of Albanian causes in Washington, showed his appreciation for Rugova by laying stones from Kosovo on his grave.

American politicians hunting for campaign cash also knew to go to Bruno’s, where they could hit up the Albanian-American community. The quid pro quo was their support for a strong US role in the independence campaign.

Among Kosovo’s strongest supporters, along with Representative Engel, were Senator Bob Dole, a Kansas Republican, and Rep. Joseph DioGuardi, a New York Republican, all of whom benefited from Albanian-American infusions of electoral contributions.

What goes around comes around. Engel introduced Albanian-American leaders to Bill Clinton in 1992 when he was running for president; and in March 1999, Clinton personally stopped by a Washington meeting of those leaders to offer tips on how to win NATO backing for their fight.

Kosovo was left on the sidelines when a NATO bombing campaign forced Bosnian Serbs and Croats to end their assault on Bosnian Muslims after the breakup of the Yugoslav Republic. The resulting peace deal, reached in Dayton, Ohio, in 1995, failed to address the question of Kosovo’s fate. It took another war — and another NATO assault — in 1998-99 to end the next war in the region, between Kosovo Albanians seeking independence and the anti-independence forces led by the Serb president, Slobodan Milosevic.

Ten-thousand people were killed in that war and nearly a million Kosovar Albanians driven from their homes in fighting punctuated by ethnic slaughter and other atrocity crimes. But it took literally years to lure the international community to intervene on Kosovo’s behalf. Even then, the intervention fell to NATO after it became clear that the UN would not act; Russia, a historical Serb ally, made clear it would veto any Security Council resolution authorizing the use of force.

After the fighting ended, the UN granted Kosovo substantial autonomy under an international administration. The idea was to eventually proceed to independence, but the Serbs and Moscow continued to oppose such a step even as many officials in Washington and Europe pushed for it. In a “how-not-to” moment, Phillips recounts the sad tale of a 2006 effort by Condoleezza Rice, then the US secretary of state, to persuade the Russian foreign minister, Sergey Lavrov, to quietly consent to Kosovo’s independence even as he publicly backed Serbia’s claim of sovereignty there.

Alas, the Financial Times soon ran a story indicating that Russia and China would not block independence. The leak forced Russia to bolster its support for Serb sovereignty. Even in February 2008, when a frustrated Washington finally gave Kosovo a green light to unilaterally declare its independence, Moscow and Beijing held out, and to this day have refused to recognize its new status.

In another notable how-not-to moment, George W. Bush, who showed no passion during his presidency for the Kosovo cause, named Alphonso Jackson, his secretary for housing and urban development, to lead the US delegation to Kosovo for President Rugova’s funeral. “Jackson was an odd choice,” Phillips writes. “He had no experience or knowledge of Kosovo. He could not even pronounce Rugova’s name correctly during his eulogy.”

While nearly a hundred nations have recognized Kosovo’s independence since 2008, just about as many have not, and Serbia still claims the territory as its own. So Kosovo is no example of a perfect international intervention.

Phillips nonetheless draws three lessons for Washington from the crisis and its handling by other international parties. “First, the United States cannot intervene everywhere, but that does not mean it cannot intervene anywhere,” he writes.

Second, early intervention can prevent a crisis from spiraling out of control. “It is more efficient to prevent conflicts before they occur than to get involved later, when the costs of intervention are far greater,” he says.

Finally, the US must work to maintain credibility by knowing how to use power and how to properly harness the tools available for peacekeeping, peace enforcement and peace-building. On Kosovo, endless international negotiations “represented both a diplomatic failure and moral defeat,” Phillips writes. But then President Clinton concluded that “the business of diplomacy is saving lives” and brought in NATO intervention. “When the United States finally acted in Kosovo, it used power applied with purpose.”

“Liberating Kosovo: Coercive Diplomacy and U.S. Intervention,” by David L. Phillips; 978-0-262-01844-9

Caption: A Kosovo refugee arriving at McGuire Air Force Base in Burlington, N.J., in May 1999, part of Operation Allied Force, the NATO bombing campaign in Yugoslavia during the Kosovo War.

MISIONI I POETIT

March 26, 2013 by dgreca

Nga Artur Vrekaj/

Poeti jeton të sotmen duke vargëzuar më shumë për të nesërmen.

Ai vërtet nuk fle ose fle shumë më pak se të tjerët.

Endërron dashurisht të nesërmen që të jetë e bukur për të gjithë, pa dallim.

Për të bardhët, të zestë, të verdhët e rracëshartuarit.

Edhe për të salindurit, edhe për të palindurit .

Ashtu si lulërimi, edhe trashëgimia e jetës njerëzore ka bukurinë e saj.

Nëse lulet flasin me gjuhën e ngjyrave, njerëzit ua kanë dhënë këtë mision poetëve pa ndonjë testament.

Sepse ata dinë :

të përzgjedhin fjalën që duhet të vargëzojnë;

ta duan dashurisht vargun si nëna – fëmijën;

të plotësojnë sadopak atë zgavërim shpirtëror që krijohet nga plagë të vjetra e të reja.

Poetët lindin vetvetiu. Pa mik.

Kemi fat që pasioni i përzgjedh poetët.

Poetët nuk bien nga qielli. Ata e zbresin qiellin në sytë Tuaj.

Ata dinë ta thërresin Diellin edhe në ditë me re.

Sepse edukojnë e zbukurojnë jetesën në komunitet. Pa detyrim.

Thjesht me respekt njerëzor të njeriut ndaj njeriut por edhe të mirësjelljes së njeriut ndaj natyrës.

Poeti sugjeron më shumë ligjet e pashkruara që e zbukurojnë jetën, sepse ato vijnë përmes gjakut pse jo edhe përmes vargut poetik.

Këtë nënkupton dhe me vargje!

Mirëkuptimin.
Për më shumë harmoni.

Sepse nuk ka shkollë dashurie!

Përvec asaj dashurie që kemi në gene prej prindërve, por edhe permes trashëgimise dashurore po prej tyre ne na duhet ta ushqejmë dashurinë me ëndrra dhe me fjalëmjalta të përditshme!

Vetëm poeti e hymnizon këtë fakt.

Se jeta ka vërtetë kuptim!

Si ligji i gravitetit!

Si dita me Diell!

Si e qeshura e bujkut në arë kur ka marrë frytet e të lashtave që ka mbjellë.

Si buzëqeshja jonë e lindur dashurisht fytyrave tona njerëzore si nënkuptim i sa e sa fjalëve të pathëna për të dashurit tanë.

Ndaj pasioni thërret poetin që ta përsosë edhe fjalën e pathënë!

Ti kemi shpirtrat e lulëruar edhe kur pranvera vjen vonë!

Se ka poetë ndaj edhe lulërimi është ndër ne edhe i pandihur nga ne.

Nëse mbjellim të gjithë nga një lule si shprehje e ëndrrave të bukura që shohim apo duam të shohim, patjetër që do të frymëzojmë më shumë vajza e djem të bëhen poetë.

Dhe shoqëria do të mrekullohet më shumë!

Sikundër cdonjëri nga ne! Do të marrë më shumë erë parfumi të freskët!

Edhe Dielli do të ndritë më shumë kur do të shohë njerëz të lumturuar.

Sepse sheh më shumë dashuri të ripërtërië ndër ne!

Edhe një poet i vetëm përndez ndjenja të forta tek njeriu sikundër tek një shoqëri e tërë!

E thërret koha!

Zoti ja bën më të lehtë misionin kur e ngre edhe këtë të fundit nga gjumi!

Që gjurmët e vargjeve të mbeten edhe gurëve si qemerë të domethënieve të jetëve tona!

Se ka një horizont që pret ta puthë Diellin, ndaj ka njerëz të bukur jetëdashës e vargjedashës që vërtet dinë të lumturojnë shpirtat me lexim të parë!

Ndaj edhe poeti shtegton qielllëndinave të rrëfejë ëndrrën e së nesërmes në rrugëtimin e pandalshëm të kohës.

Një hap më përpara se të gjithë ne!

Për fatin e ëndrrave të bëra! Jo vetëm për vete!

Ndaj edhe vargjet kanë më shumë peshë mendimi kur u këndohen të gjithëve,

ne!

Dhe misioni i poetit vazhdon! Fjalë pas fjale! Varg pas vargu!

Librat e poetit janë një bashkëbisedim në formë amaneti.

Që përjetësia e fjalës poetike të dritohet më shumë!

Ndaj misioni i poetit është i pambaruar!

26Mars 2013