Imer Lladrovci/

Aktivitet kulturor për nderë të 27 vjetorit të Betejës së Pashtrikut.

Në këtë fundjavë IKKSH në Shtutgart (Stuttgart) organizoi një aktivitet kulturor për nderë të Betejës së Pashtrikut dhe rënjes së Komandantit Mujë Krasniqi me 41 luftëtarët e UÇK-së në Likenet e Hasit, në Pashtrik.

Aktiviteti i cili u zhvillua në sallën e kinemasë, Atelier am Bollwerk, në Stuttgart, ishte me të vërtetë dinjitoz në çdo pikëpamje për këtë përvjetor, qoftë si nga ana e pjesëmarrjes së mërgimtarëve tonë, ashtu edhe nga ana organizative.

Aktiviteti filloi me intonimin e himnit tonë Kombëtar dhe shtetëror, kurse prezantuesit Rilinda Gega dhe Naser Vrella shkëlqyen në rolin e tyre organizativ. Ata kërkuan nga pjesëmarrësit në tubim që t’i nderonin të rënët me një minutë heshtje si dhe e bënë të njohur programin e aktivitetit, ku përveç pjesës kulturo-artistike në program u tha se janë edhe promovimi i disa librave të Gjeneral Kudusi Lamës dhe shfaqja e filmit dokumentar „Shtegu i lirisë“.

Në aktivitet morën pjesë protagonistë të betejës së Pashtrikut, ish ushtarë të tri luftërave që u zhvilluan në hapsirat shqiptare, si dhe shumë familjarë të dëshmorëve. Në këtë aktivitet morën pjesë në mënyrë masive mërgimtarët tonë nga tri shtetet gjermano-folëse, nga Gjermania me rrethinat, Stuttgarti, dhe nga qytete të tjera, pastaj mërgimtarë nga Zvicra dhe Austria.

Mërgimtarët tonë donin në këtë mënyrë të i nderonin luftëtarët shqiptarë, të cilët 27 vjet më parë ranë në grackën e ushtrisë serbe, pak kohë pasi e kishin kaluar kufirin me 14 dhjetor 1998, kurse, siç dihet, gjashtë muaj më vonë, po në Pashtrik, u zhvillua një betejë e madhe luftarake në të cilën serbët pësuan humbje të mëdha.

Gjeneral Kudusi Lama e nderoi, me pjesëmarrjen e tij, këtë tubim. Gjenerali shqiptar ishte i involuar me Divizionin e Kukësit në Betejën e Pashtrikut.

Në tubim morën pjesë edhe shumë bashkëluftëtar të Komandant Mujë Krasniqit nga Kosova, Shqipëria, Maqedonia e Veriut dhe Lugina e Preshevës.

Në vazhdim të programit pjesëmarrësve iu drejtua Imer Lladrovci, veprimtar politik dhe ish diplomat karriere i Republikës së Kosovës në Gjermani dhe në Austri. Ai në fjalën e tij iu referua Betejës së Pashtrikut, por edhe rënjes së komandant Mujë Krasniqit, nipit të tijë Muhamet Dervishi dhe 41 dëshmorëve të UÇK-së.

Dr.Sali Sefa, ish i burgosur politik, veprimtar politik dhe ish diplomat i Republikës së Kosovës në Zvicër, në Cyrih (Zürich), iu drejtua me disa fjalë pjesëmarrësve në tubim. Të njëjtën gjë e bëri edhe mysafiri special, Gjeneral Kudusi Lama, i cili kishte ardhur në mënyrë të veçantë vetëm për këtë tubim nga Shqipëria.

Para se të merrte fjalën Gjeneral Kudusi Lama, për librat e të cilit foli Arben Veselaj, ish ushtar dhe veteran I UÇK-së, gazetar, publicist dhe autor i disa librave. Për jetëshkrimin e gjeneralit shqiptar Kudusi Lama foli zonja Sofie Shoshi -Sopa.

Fjala e Gjenralit Lama u përcoll me interesim të madh dhe shumë herë u ndërpre nga duartrokitjet e të pranishmëve. Gjenerali, nga ana e tij, tha se tubime të tilla do të nderonin edhe Tiranën e Prishtinën. Duke folur për luftën, Gjenerali Kudusi Lama, tha se në luftë një kontribut të madh ka dhënë edhe mërgata shqiptare. Lufta ishte e të gjithë shqiptarëve, kështu që gjej rastin t‘u shpreh falenderimin tim të gjithë shqiptarëve që e ndihmuan luftën çlirimtare të UÇK-së, në forma të ndryshme. Ju erdhët edhe vetë në luftë dhe e furnizuat atë me armë, por një kontribut shumë të madh e dhanë nënat shqiptare që gatuan bukën çdo ditë për djemtë shqiptarë, që luftuan me armë në dorë në vijën e frontit . Një luftë nuk fitohet kurrë pa funksionimin e mirë të logjistikës.

Vjazat dhe djemtë e grupit “Studio Fenix”, e cila drejtohet nga Arsim Berisha, e bënë tubimin edhe më dinjitoz. Arsim Berisha erdhi me grupin e tij nga Vinterturi (Winterthur) Zvicrës. Vajzat dhe djemtë e këtij grupi performuan me veshjet e UÇK-së Vallen e Pavarësisë, e cila e ngriti në këmbë gjithë sallën. Pjesëmarrësit shpërthyen në brohoritje UÇK, UÇK. Edhe kënga e Rilind Gashit „Kreshtat e Kosovës“ u përcoll me duartrokitje të gjata, ndërkohë që me këngën për heroin Tahir Sinani e entuziazmoi mjaft publikun, të cilët kënduan së bashku me solistin e ri.

Në program të aktivitetit ishin edhe Rifat Mujota dhe Leotrim Mëziu.

Rifat Mujaota, protagonist i Betejës së Pashtrikut dhe bashkëluftëtar i Mujë Krasniqit, foli përmbledhtas për këtë betejë, kurse toger Leotrim Mëziu, djali i Komondant Rifat Mëziut, tha se ndjehet krenarë për luftën që u zhvillua në Pashtrik dhe në fushëbetejat e tjera kudo në Kosovë.

Në fund të tubimit u dha edhe filmi dokumentar „Shtegu i Lirisë“.

Organizatori i aktivitetit , Instituti I Kujtesës Kombëtare Shqiptare në Stuttgart, ndau mirënjohje për gjithë familjarët e Betejës së Pashtrikut, përfshirë këtu në rradhë të parë familjet e dëshmorëve, pastaj ish ushtarët nga tri luftërat çlirimtare dhe disa veprimtarë nga diaspora.

Mirënjohjet i shpërndau djali i atdhetarit Hysen Gega, z.Ylber Gega s’bashku me Imer Lladrovcin dhe Shaban Qelaj.

Këtë shkrim për këtë tubim po e mbyllim me vlerësimin e lartë nga pjesëmarrësit.

Urojmë që Instituti i Kujtesës Kombëtare Shqiptare në Stuttgart të vazhdojë punën e tij të mbarë edhe në të ardhmen.

Prof. Rifat Latifi është zgjedhur drejtor i Qendrës për Kërkime, Simulime dhe Trajnime të Avancuara Kirurgjike dhe Mjekësore të Kosovës (QKSTK) në Universitetin e Prishtinës. Ai është gjithashtu themelues dhe president emeritus i Kolegjit të Kirurgëve të Kosovës dhe ideator i QKSTK-së.

Qendra për Kërkime, Simulime dhe Trajnime të Avancuara Kirurgjike dhe Mjekësore të Kosovës në UP do të ofrojë mbështetje në edukim dhe hulumtim për të gjitha degët kirurgjike dhe do të trajtojë çështje të rëndësishme si diplomacia mjekësore dhe teknologjitë e avancuara. Qendra pritet të angazhojë profesionistë mjekësorë dhe inxhinierë nga vendi dhe bota, me qëllim ofrimin e mundësive për bashkëpunim dhe zhvillimin e programeve të avancuara të trajnimit.

Objektivat kryesorë të QKSTK-së përfshijnë krijimin e programeve gjithëpërfshirëse, përmirësimin e aftësive kërkimore dhe integrimin e teknologjive të avancuara. Qendra do të shërbejë gjithashtu si platformë edhe për publikimet e Kolegjit të Kirurgëve të Kosovës dhe do të zhvillojë bashkëpunime me universitete e institucione ndërkombëtare.

Përfshirja e laboratorëve të simulimit, programeve të telemjekësisë dhe përgjithësisht një qasjeje multidisiplinare ndaj trajtimit të traumës dhe urgjencës, do të jetë thelbësore në punën e QKSTK-së. Në këtë kuadër, QKSTK-ja do të prodhojë edhe literaturë shkencore dhe do të mbështesë diplomacinë mjekësore dhe shëndetin global.

Drejtori i sapozgjedhur i Qendrës, prof. Latifi, theksoi se ajo do të jetë një institucion kryesor për arsimim, kërkim dhe avancim teknologjik në fushën e kirurgjisë, duke përfshirë mjekësinë kirurgjikale, traumën dhe urgjencën.

Rektori i Universitetit të Prishtinës, prof. Arben Hajrullahu, shprehu kënaqësinë e tij për emërimin e prof. Rifat Latifit në funksionin e drejtorit të QKSTK-së në UP.

Prof. Hajrullahu theksoi se QKSTK-ja, si qendra e parë e këtij lloji në rajonin e Ballkanit, do të ofrojë mundësi të reja për studentët dhe profesionistët e kujdesit shëndetësor. Ai theksoi rëndësinë e bashkëpunimit ndërkombëtar dhe integrimin e teknologjive moderne për të avancuar standardet e kujdesit shëndetësor në Kosovë e përtej.

Rektori shfaqi bindjen se nën udhëheqjen e prof. Rifat Latifit, QKSTK-ja do të kontribuojë për zhvillimin e mjekësisë kirurgjikale dhe do të inkurajojë kërkimin shkencor dhe inovacionin për të përballuar sfidat e ardhshme në fushën e shëndetësisë. Profesori Hajrullahu gjithashtu bëri thirrje për mbështetje nga institucionet e ndryshme për të realizuar qëllimet ambicioze të kësaj qendre, duke e vendosur Kosovën si lider në arsimin dhe shëndetin kirurgjik. „Qendra jonë do të jetë një platformë për edukim, hulumtim dhe zhvillim profesional, për të krijuar një të ardhme më të mirë për profesionistët e kujdesit shëndetësor në Kosovë”, tha rektori Harullahu.

Në përfundim, prof. Latifi shprehu bindjen se QKSTK-ja është një nga iniciativat më ambicioze në fushën e shëndetësisë dhe edukimit kirurgjik në Kosovë, prandaj i duhet mbështetje serioze nga shteti i Kosovës për të realizuar potencialin e saj në vend e në tërë rajonin.

Në shtator të vitit 2025, Universiteti i Prishtinës dhe Kolegji i Kirurgëve të Kosovës nënshkruan memorandum mirëkuptimi me të cilin parashihet në detaje se si do të funksionojë Qendra për Kërkime, Simulime dhe Trajnime të Avancuara të Kosovës (QKSTK) në Universitetin e Prishtinës.

Marrë nga Universiteti i Prishtinës.

Në Bukuresht, në një atmosferë të ngrohtë dhe të përzemërt, u promovua romani “Librat e babait” i shkrimtarit të mirënjohur Luan Starova. Promovimi u zhvillua në Bibliotekën “Ion Creangă” dhe u organizua nga Shtëpia Botuese Asdreni (Craiova), në bashkëpunim me Lidhjen e Shqiptarëve në Rumani (ALAR), si dhe në partneritet me Bibliotekën Metropolitane dhe Bashkinë e Bukureshtit.

Në promovim morën pjesë përfaqësues të institucioneve dhe personalitete të kulturës: deputeti Bogdan-Alin Stoica, Dr. Radu-Cosmin Săvulescu (kryetar i ALAR), Dr. Luan Topciu (koordinator i Qendrës Kulturore të ALAR), si dhe Radu Antohi, sekretar shteti në Ministrinë e Arsimit dhe Kërkimit Shkencor të Rumanisë. Nga familja e autorit ishin të pranishme Prof. Dr. Gëzime Starova dhe Prof. Dita Starova-Qerimi, të cilat ndanë emocionet e një mbrëmjeje kushtuar kujtesës së shkrimtarit, profesorit, diplomatit dhe studiuesit, Luan Starova.

Romani është përkthyer në gjuhën rumune nga Cătălina Frâncu. Folësit theksuan se “Librat e babait” është një nga veprat themelore të Starovës, e përkthyer në mbi 20 gjuhë dhe e renditur ndër veprat më të rëndësishme të letërsisë bashkëkohore ballkanike.

Në fjalën e tij, deputeti Bogdan-Alin Stoica falënderoi organizatorët dhe vuri në pah kontributin e Luan Topciut dhe Renata Topciu-Melonashit për përkushtimin e tyre afatgjatë në ruajtjen dhe promovimin e trashëgimisë së autorit në Rumani, përmes botimesh të herëpashershme në periodikë dhe revista letrare nga krijimtaria letrare dhe shkencore e Luan Starovës. Ai theksoi se mbështetja e tyre e pandërprerë ka qenë vendimtare në përpjekjen e përbashkët për ta mbajtur gjallë veprën e shkrimtarit.

Gjatë prezantimeve u ofruan analiza dhe komente mbi romanin, i cili përbën vëllimin e parë të një sage ballkanike. Starova trajton me ndjeshmëri temat e historisë, dëbimit dhe identitetit nën tre prej regjimeve më të trazuara të shekullit XX — osman, fashist dhe stalinist. Përmes rrëfimit që ndjek jetën e prindërve të tij gjatë viteve 1926–1976, autori sjell një perspektivë fëmijërore mbi marrëdhëniet njerëzore në një sfond politik në ndryshim të vazhdueshëm, duke i dhënë romanit një ton elegjiak mbi fuqinë e librave si bartës të kujtesës. Folësit nënvizuan se, në një realitet ku gjithçka tjetër mund të humbasë, janë pikërisht librat ata që i rezistojnë kohës dhe ruajnë shpirtin e personazhit.

Mbrëmja u bë dhe më emocionuese dhe prekëse nga ndarja e kujtimeve për shkrimtarin e madh me të pranishmit nga zonja prof. Gëzime Starova, bashkëshorte e autorit si dhe nga vajza e tij prof. Dita Starova-Qerimi. Libri ka mbërritur në të gjitha bibliotekat e vendit si dhe në Bibliotekat Universitare. U rikujtua figura e Luan Starovës si shkrimtar bilingv, diplomat dhe një nga zërat më të rëndësishëm të kulturës europiane me ndikim ndërkombëtar. Të pranishmit vlerësuan përkthimin dhe botimin e ri si një hap të rëndësishëm në njohjen dhe qasjen më të gjerë ndaj krijimtarisë së tij në hapësirën rumune.

Promovimi la pas një përshtypje të thellë: një mbrëmje reflektimi mbi kujtesën, identitetin dhe dashurinë për librin — një homazh i denjë për trashëgiminë letrare të Luan Starovës.

Zyra e shtypit ALAR

Nëntor, 2025

I dashuri Harry,/

Më lejoni që, në emrin tim personal dhe në emër të Federatës Panshqiptare të Amerikës “VATRA”, t’ju uroj me përzemërsi dhe respekt të thellë dekorimin tuaj me Medaljen e lartë “Urdhëri i Lirisë”, ndarë nga Presidentja e Republikës së Kosovës, znj. Vjosa Osmani-Sadriu.

Kjo dekoratë nderon jo vetëm një burrë të urtë e të urtësuar nga veprat, por një veprimtar të shquar, një patriot të palodhur dhe një familje të tërë atdhetare, e cila brez pas brezi ka mbajtur të ndezur flakën e dashurisë për Shqipërinë dhe Kosovën. Ajo vjen si njohje e denjë për kontributin tuaj të jashtëzakonshëm, për angazhimin e pareshtur dhe për misionin fisnik që keni mbrojtur me dinjitet ndër dekada.

Ky vlerësim i lartë institucional është nder jo vetëm për ju dhe familjen tuaj, por edhe për gjithë komunitetin shqiptaro–amerikan, i cili ndjehet krenar me figurën dhe veprën tuaj. Prej dhjetëra vitesh, zëri juaj ka qenë ndër më të fuqishmit për Kosovën në SHBA — i qartë, i drejtë dhe i vendosur për të mbrojtur të vërtetën, për të kërkuar drejtësi dhe për të afirmuar aspiratat tona kombëtare.

Si mik besnik dhe mbështetës i Presidentit Historik Ibrahim Rugova, si përkrahës i pathyeshëm i luftës çlirimtare të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës, ju keni qenë një nga figurat qendrore që e keni artikuluar kauzën e Kosovës në nivelet më të larta të politikës amerikane: në Shtëpinë e Bardhë, në Senatin dhe Kongresin e SHBA-së, si dhe në mbarë opinionin publik amerikan. Zëri juaj ka qenë urë komunikimi, forcë shtytëse dhe mbrojtje e fuqishme e të drejtave tona legjitime për liri, pavarësi dhe dinjitet.

Duke ju uruar me zemër për këtë dekoratë të merituar, jemi të bindur se ju do të vazhdoni të afirmoni edhe më tej çështjen e Kosovës, duke ndërtuar ura të reja bashkëpunimi, duke forcuar aleancat historike me Shtëpinë e Bardhë, me Senatin dhe Kongresin amerikan, dhe duke mbështetur vendin tonë në çdo moment vendimtar. Roli juaj mbetet jetik për kombin tonë, për diasporën tonë dhe për të ardhmen e Dardanisë sonë të shtrenjtë.

Me konsideratë dhe respekt të veçantë,

Kryetari i Federatës Panshqiptare të Amerikës “VATRA”

Dr. Elmi Berisha

Dr. Xhakli serves as an inspiration to us all, and we are truly honored to have her as the Vice Chair of our society. Dr. Shpresa Xhakli MD, is a licensed physician who earned her medical degree from the Medical University of Pristina in Kosovo. She has served her hometown of Mitrovica across multiple settings—including ambulance services, the emergency department, and hospital care—and has also shared her expertise as an instructor in internal medicine. Shpresa is the founder of United for Autism and a passionate advocate for children with special needs. She immigrated to the United States in 1986 to continue her medical career, but her life’s course changed profoundly when her son, Arben, was diagnosed with autism.

Driven by love and determination, she dedicated herself to raising awareness, improving education, and expanding services for children with autism and their families. Dr. Xhakli began her advocacy work in the United States, serving on the board of The Alpine Learning Group and fundraising for the New England Center for Children with Autism in Boston, Massachusetts. During the Kosovo war, she also played an active role in humanitarian relief efforts—organizing donations, providing housing for refugees, and supporting United Nations initiatives through UNIFEM and HCUND. In 2009, Dr. Xhakli brought her mission back to Kosovo, organizing training programs for teachers and psychologists, equipping schools with essential resources, and ultimately founding United for Autism. Under her leadership, autism centers were established in Peja, Prizren, Ferizaj, Podujevë, Suharekë, and Preshevë. She also coordinated the delivery of supplies to two centers in Tetovë, one in Shkodër, and provided donations to support children in Ulqin, Montenegro.

In 2012, Shpresa achieved a historic milestone by opening the first school for children with autism in Kosovo, which now serves more than 120 students. Her tireless efforts also played a key role in the passage of national legislation protecting the rights of children with special needs, and she continues to advocate for better diagnostic services and improved healthcare across the region. Shpresa’s work is far from over. She is currently organizing specialized training for adults with autism and leading the development of a new day program called Autizmi in Pristina. This center will provide much-needed adult care services, including structured activities and weekly programs—resources that have not previously existed in Kosovo.