*Akademik Vasil S. Tole/

Kjo kolanë përmban veprat e kompozitorëve më të rëndësishëm të muzikës shqiptare të shek. XX, nga fillimet e deri në ditët e sotme, vepra të drejtuara nga dirigjenti Eno Koço me orkestrën simfonike të RTSH, përgjatë 50 viteve të fundit.

Është një kontribut unik i maestro Koços dhe i orkestrës simfonike të RTSH, të cilët përmes publikimit të kësaj kolane, e vetmja e këtij lloji deri më tani, praktikisht ka themeluar arkivin më të rëndësishëm të muzikës shqiptare në një botim të vetëm, si të thuash ekselencën e muzikës sonë.

Kolana ndërtohet përmes një koncepti që ndërthur, bashkimin në një CD të gjinive muzikore të përveçme (siç janë psh. CD të dedikuara valleve simfonike, ose atyre me suita simfonike), për të vazhduar me CD me muzikë simfonike shqiptare, në të cilën përfshihen gjini tipike muzikore me orkestër (si simfoni, rapsodi, uvertura, fantazi, skerco, koncert per orkester), apo CD dedikuar koncerteve dhe pjesëve për instrument dhe orkestër, atyre për orkestër harqesh, CD me kengëtarë lirike, CD me këngë tradicionale etj.

Një vend të rëndësishëm, kolana i kushton kompozitorit tonë të shquar Çesk Zadeja, veprat e të cilit zënë dy CD të veçanta, dhe një CD me kontributin e At Fan S. Nolit në muzikë. Do të theksoja faktin që kjo kolanë shndërrohet në një kolanë të muzikës sonë mbarëkombëtare pasi pjesë e saj është edhe një CD me krijimtarinë e kompozitorëve shqiptarë të Kosovës, prej Lorenc Antonit, Rexho Mulliqit, Fahri Beqirit, Rauf Dhomit, tek Rafet Rudi e Zeqirja Ballata etj.

Një aspekt tjetër shumë i veçantë lidhet me faktin që 3 CD i kushtohen një përzgjedhjeje të kujdesshme të veprave instrumentale e simfonike të huaja, që dirigjenti Koço dhe orkestra simfonike e RTSH ka interpretuar përgjatë një harku kohor që përfshin një gjysmë shekulli, gjë e cila të bën të mendosh edhe 1 herë për vlerat dhe profesionalizmin e orkestrës simfonike të RTSH dhe të dirigjentëve të saj.

Për mua që e ndjek nga afër kontributin e Maestro Enos nga viti 1988, do të thoja që ky botim është nga më të rëndësishmit, parë në dy aspekte:

1. Si dokumentim i muzikës shqiptare prej gati 1 shekulli, prej fillimeve e deri në ditët e sotme. Kjo është shumë e rëndësishme pasi përmes botimeve të tilla të natyrës antologjike mund të përkapësh më lehtë si shtrirjen në kohë të dukurisë së muzikës profesioniste shqiptare, ashtu edhe autorët e saj më kontribues. Janë këto botime që e bëjnë prezente muzikën profesioniste shqiptare në një publik më të gjerë se ai i koncerteve, qoftë ky publik vendos apo i huaj, duke rrëzuar kështu opinione të ndryshme, pasi për të flet vetë muzika e dokumentuar.

2. Së dyti, nga ana tjetër ky botim vjen si nxitje, që kjo kolanë të mos ndalojë në nr. 18 të CD-ve, por të vazhdojë dhe të shndërrohet në një kolanë që pasurohet dita ditës me CD të tjera, që përfshijnë e dokumentojnë etapat më të reja të zhvillimit të muzikës sonë, si dhe kontributin që kanë dhënë pranë kësaj orkestre edhe dirigjentë të tjerë, shqiptarë dhe të huaj, kuptohet me veprat më cilësore të interpretuara prej tyre me orkestrën e RTSH.

Shpreh një bindje personale, që RTSH si institucioni pa të cilin ky botim as do të ishte i mundur të krijohej e të botohej, në kuadër të vizionit dhe reformimit të tij të vazhdueshëm, do ta mbajë këtë kolanë si një mundësi të artë për të promovuar kulturën tonë muzikore përmes interpretimit, regjistrimit dhe promovimit të autorëve dhe veprave më të mira, ashtu siç maestro Eno i mblodhi këto vepra si bleta nektarin për gati gjysmë shekulli.

Mirënjohje Maestro Enos për këtë vepër unike, për dashurinë e Tij për muzikën tonë kombëtare, për orkestrën simfonike të RTSH, për Edi Balili dhe MUZA, si dhe institucionin e RTSH dhe Bashkinë e Tiranës, për mbështetje e këtij botimi të mrekullueshëm.

*Fjala e mbajtur në promovimin e kolanës me CD: KLASIKË MUZIKORË SHQIPTARË.

See Insights and Ads

Create Ad

Like

Comment

Share

Gazeta “Dielli” – Organ zyrtar i Federatës Pan-Shqiptare të Amerikës Vatra, njofton vatranët, abonentët, komunitetin dhe dashamirësit rreth Numrit Special të gazetës “Dielli” me rastin e Festës së Flamurit Kombëtar:

Çmimet për publikim të njoftimeve, urimeve, reklamave, mesazheve sensibilizuese, botimeve specifike, shpalljeve të ndryshme në gazetë do të jenë si më poshtë:

1 Faqe me ngjyra – 600 Usd

½ Faqes me ngjyra – 400 Usd

¼ Faqes me ngjyra – 250 Usd

1 Faqe pa ngjyra – 400 Usd

½ Faqes pa ngjyra – 300 Usd

¼ Faqes pa ngjyra – 200 Usd

Gazeta “Dielli” fton të gjithë patriotët shqiptarë në Amerikë, Kanada e më gjërë, organizatat, shoqatat, grupimet atdhetare, shkollat shqipe, shoqëritë kulturore, klubet patriotike, rrjetin e bizneseve në mërgatë e mëmëdhe që ti bashkohen kësaj fushate për forcimin e gazetës “Dielli” dhe promovimin e identitetit, vlerave e historisë sonë kombëtare.

Çdo njoftim duhet të vijë në gazetën “Dielli” përpara datës 20 Nëntor 2022 bashkë me pagesën përkatëse.

Të gjitha njoftimet duhet të dërgohen në adresën elektronike zyrtare të gazetës “Dielli”:

gazetadielli@gmail.com dhe pagesat përkatëse të postohen në Adresën e Vatrës: 2437 Southern Blvd, The Bronx, NY 10458.

Mirënjohje dhe falenderim të përzemërt për të gjithë ata që do i bashkohen kësaj fushate.

Për pagesat e shpejta kontaktoni Arkëtarin e Federatës “Vatra” z.Besim Malota cel.+12034557167.

RESPEKTE DHE NDERIME

Nga Frank Shkreli

Themeluesi i arkeologjisë shqiptare

“Këto punë po i shkruaj këtu, o vëlla shqiptar, jo me ndonjë qëllim të keq, por pse po ma ka ënda me e mbështetë në to vjetërsinë e kombit tonë. Le ta marrë vesh bota se hyjnitë, mënyrat dhe sjelljet e besimtarëve, si grekët dhe latinët e vjetër, i patën prej etërve tanë, Pellazgëve”.   At Shtjefën Gjeçovi

Ditën e mërkurë, në sallën “Aleks Buda” në Akademinë e Shkencave të Shqipërisë filloi punimet “Konferenca Arkeologjia shqiptare në 75-vjetorin e krijimit të saj: arritje, risi dhe perspektiva”, organizuar nga Akademia e Shkencave të  Shqipërisë dhe Akademia e Shkencave dhe e Arteve të Kosovës, njofton Gazeta Telegraf e Tiranës. Çelet Konferenca “Arkeologjia shqiptare në 75-vjetorin e krijimit të saj: arritje, risi dhe perspektiva” organizuar nga Akademia e Shkencave të  Shqipërisë dhe Akademia e Shkencave dhe e Arteve të Kosovës | Gazeta Telegraf

Sipas artikullit të mësipërm, me këtë rast, përshëndeti edhe Kryetari i Akademisë së Shkencave të Shqipërisë, akad. Skënder Gjinushi, Në fjalën e tij përshëndetëse, Z. Gjinushi theksoi, sipas gazetës Telegraf, se gjithçka filloi nga viti 1948. Çdo gjë u “institucionalizua si kërkim i specializuar me mbështetje shtetërore në vitin 1948…”, ndërkohë që “brenda dy dekadash u kapërcy romantizmi shkencor”,  citon Gazeta Telegraf,  Gjinushi, i cili përmend emrat e disa arkeologëve të kohës komunizmit, pa dyshim për meritat e tyre në fushën e arkeologjisë shqiptare. Më ra në sy se Z. Gjinushi nuk përmendi At Shtjefën Gjeçovin, françeskanin shqiptar i cili konsiderohet nga shumë ekspertë, të brendshëm dhe të jashtëm, si babai i arkeologjisë shqiptare – “I pari arkeolog shqiptar”, e ka cilësuar Gjeçovin At Zef Pllumi në librin e tij Françeskanët e Mëdhej”. At Zef Pllumi shprehet se mund të thuhet se At Gjeçovi, “pa dyshim që kurrnji udhëtar i shkencës nuk e përshkoi mbarë Shqipninë që nga Veriu deri në Jug ma shumë se ai”. Siç duket Kryetari i Akademisë së Shkencave të Shqipërisë, Z. Gjinushi e konsideron punën dhe veprimtarinë e At Shtjefën Gjeçovit si një “romantizëm shkencor” që duhej, jo vetëm të “kapërcehej”, sipas tij, gjatë kësaj konference, por që edhe të zhdukej e të mos përmendej në vazhdimësinë e historisë “shkencore” të komunizmit. Çdo gjë filloi nga ne, nga viti 1948, thotë Gjinushi me shokë – ne jemi fillimi, ne vazhdojmë të jemi!

Por për fat të mirë, gjithçka nuk është e humbur se Z. Gjinushi e pa të arsyeshme të “kapërcente” emrin e At Shtjefën Gjeçovit në konferencën kushtuar 75-vjetorit të themelimit të Arkeologjisë Shqiptare. Sepse sipas përshkrimit tek Gazeta Telegraf në atë konferenncë mori pjesë e përshëndeti edhe Kryetari i Akademisë së Shkencave dhe Arteve të Republikës së Kosovës, Akad. Mehmet Kraja.  Gazeta Telegraf shkruan se Akademiku Kraja shprehu respekt për të gjithë ata që në çfarëdo mënyre kanë zbuluar se në këtë hapësirë, edhe përkundër furtunave dhe erozioneve të mëdha, toka flet shqip!  Ai foli për arkeologjinë në Kosovë — në trojet dardane — ku sipas tij ajo ka kaluar periudha të errëta, periudha kur dëshmia për vazhdimësinë iliro-shqiptare ndëshkohej herë me plumba, si në rastin e (At Shtjefën) Gjeçovit, ose me helmim, si në rastin e antropologut hungarez Nemeshkeri, i cili supozohet se u helmua, pasi dërgoi një raport paraprak se Nekropoli Mesjetar i Vërmicës dëshmonte për një popullsi josllave, me vazhdimësi nga shekulli II para epokës së re, V dhe VI në mesjetën e hershme dhe më vonë në shekujt IX-XI. Kjo vazhdimësi iliro-shqiptare në ish-Jugosllavi konsiderohej armiqësore, aq sa që mund të ndëshkohej edhe me vdekje. Në lidhje me këtë, sipas Telegraf, Akademiku Kraja theksoi kontributin e “At Shtjefën Gjeçovit, themeluesit të arkeologjisë shqiptare”, siç e cilësoi ai. 

“Prifti françeskan Shtjefën Gjeçovi-theksoi akad.Kraja, sikundër e dini, ka lindur në Janjevë, ku më pas, gjatë kohës që unë mbaj mend, jetonte një komunitet i krishterë katolik. Shtëpia e tij e lindjes gjendet atje edhe sot, vetëm se pushteti jugosllav — ku ishin të përfshirë edhe një numër kosovarësh — nuk e desh Shtjefën Gjeçovin, të cilin jo vetëm që e vrau më 1929, por nuk i bëri as nderimet që i takonin një burri mendjendritur, i cili la trashëgimi dy monumente të pavdekshme: themeloi arkeologjinë shqiptare dhe kodifikoi veprën më të rëndësishme të trashëgimisë zakonore shqiptare, Kanunin e Lekë Dukagjinit”, ka thenë Kryetari i Akademisës ë Shkencave dhe Ar teve të republikës së Kosovës Dr. Mehmet Kraja.

Dr Kraja njoftoi të pranishmit – ndoshta një lajm që ata të Akademisë së Shkencave të Shqipërisë, përfshir Z. Gjinushi– nuk donin të dëgjonin me rastin e 75-vjetorit të Arkeologjisë Shqiptare.  “Ju bëjë me dije, ka thënë Kraja se “Akademia e Kosovës do të kërkojë zyrtarisht nga institucionet e Kosovës, që viti 2024, i cili bie në 150 vjetorin e lindjes së Shtjefën Gjeçovit, të shpallet zyrtarisht si “Viti i Gjeçovit”.  Kjo është më e pakta që mund të bëjmë në respekt të atij që i pari ndër shqiptarët dëgjoi zërat nga thellësia e tokës sonë që flet, ka citohet (nga Gazeta Telegraf), të ketë thenë Kryetari i Akademisë së Shkencave dhe Arteve të Republikës së Kosovës.  Uroj që ky njoftim i përmasave kombëtare nga Dr Mehmet Kraja të mos ketë ra në veshë të shurdhë të akademikëve të Tiranës zyrtare. Por që vitin që vjen, me rastin e 150-vjetorit të At Shjtefën Gjeçovit të kujtohet së bashku në Prishtinë dhe në Tiranë “Emëri i këtíj njeriu të rrallë”, siç e ka cilësuar Faik Konica. 

Ka mundësi që Kryetari i Akademisë së Shkencave të Shqipërisë dhe enti akademik e shkencor që ai kryeson të kenë zgjedhur që me këtë rast të anashkalojnë emrin e At Shtjefën Gjeçovit – të cilin disa ekspertë dhe akademikë e quajnë themeluesi i Arkeologjisë Shqiptare – vetëm e vetëm se ishte prift katolik. Se emri, puna dhe veprimtaria e At Shjtefën Gjeçovit, në sytë, mendjen dhe në përgatitjen e tyre shekncore marksiste-leniniste, mund të jetë një “romantizëm shkencor” që duhet të “kapërcehet” në minimum ose të zhduket fare nga kujtesa, në maksimum.

E vërtetë se At Shtjefën Gjeçovi – për veçse ka qenë prift katolik dhe arkeolog, ai, sipas Dr Syrja Pupovcit, duhet të shikohet dhe të vlerësohet edhe si, mësues e arsimues , puntëror i kulturës dhe shkencës, për kohën në të cilën ka jetuar. “Shtjefën Gjeçovi i ka dhënë kontribut të rëndësishëm kulturës kombëtare dhe shkencës dhe ka lënë në trashëgimi vepra që do të mbeten edhe në të ardhmen gurrë e pashterrur për studime”, ka shkruar pedagogu dhe akademiku i njohur nga Kosova, Dr. Syrja Pupovci (1937-1998)

Ndërsa një admirues i deklaruar i At Shtjefën Gjeçovit, Faik Konica i madh është shprehur kështu për Gjeçovin:

Bir i përulët i Shën Franciskut, e ditur me një diturí pa tingëllìm, po dhe Shqipëtár i kthiellt, At Gjeçovit, që i përkiste çdo mirësí, nuk i mungój asnjë hidhërim, asnjë çpifje, më e çudítshmia e të cilave ndoshta është të mohúarit se ay ish Shqipëtár.  Sepsè ish lindur në një kufí gjúhërash, në një kufí ku sot mbaròn shqípja dhe nis një tjatër, ca mëndje të klasës katërt, të pazonjat të kuptojnë se fólësit e shqipes në vijën me të përparuara janë stërnípërit e atýreve që me qëndrimin e tyre në Kohën e Mesme dhe pastaj ndaluan të mbrápsurit e vijës më tehû, ca mëndje të klasës katërt e përmbysin të vërtetën dhe e kthejnë në të sharë atë që është një lavdí.”

“Sicilidò prej nesh, miq dhe admironjës të tij, do të kishim nevojë që në gjallësí për nga një lotore ku të mbledhim lotët t’ona për At Gjeçovin”.

“Po, At Gjeçovi është përmi çdo sharje.  Emëri i këtíj njeriu të rrallë do të vejë duke u-rritur – dhe një ditë famullia e Gomsiqes do të jetë një nga gurët e shënjtëruar të Shqipëtarësisë.”  — Faik Konica –Kujtime mbi At Gjeçovin — Gazeta “Dielli” e organizatës Panshqiptare Vatra, 18 Mars 1930, nr. 5156, fq. 2.)

Frank Shkreli

                 Françeskani At Shtjefën Gjeçovi, “themeluesi i arkeologjisë shqiptare” ishte dhe mbetet pishtar i gjallë i ndriçimit të historisë dhe kulturës së kombit shqiptar, të cilat u bënë për ‘të vlera shpirtërore dhe qëndrese deri në frymën e fundit.

 “Mua edhe mund të më vrasin, por gjuhën dhe kombin shqiptar nuk do të mund t’i vrasin kurrë…”   

            Kryetari i Akademisë së Shkencave dhe Arteve të Republikës së Kosovës, Akademik Mehmet Kraja duke folur dje në Tiranë me rastin e 75-vjetorit të krijimit të Arkeologjisë Shqiptare.  

Foto nga konferenca dy ditore me rastin e 75-vjetorit të krijimit të Akademisë së Shkencave të Shqipërisë, Tiranë.

EDIT SHKRELI, KRENARI KOMBËTARE. DITË E SHËNUAR PËR SHQIPTARËT. SUKSES HISTORIK.

HISTORIA FAMILJARE: Edita ka lindur në Shkodër, dhe emigroi në Amerikë me prindërit e saj kur ishte 13 vjeçe për t’i shpëtuar trazirave të Mars-it 1997. Babai i saj, Ing. Skender Shkreli, ka drejtuar ndërtimin e rrugëve, urave, uzinave dhe hidrocentraleve kudo nëpër Shqipëri. Po ashtu, Ing. Shkreli ka qënë kryeingjieri i eliminimit të pasojave të termetit të tmerrshëm të vitit 1979 me epiqendër në Dajç të Bregut të Bunës dhe kryeingjinieri i ndërmarrjes së asfaltimeve për të gjithë Zonën e Veriut. Nëna e saj, Elida Shkreli, ka punuar ekonomiste e qarkullimit monetarë në Bankën e Shtetit Shkodër, sot Banka Kombëtare Tregtare.

AVOKATE ME EKSPERIENCE:

Në vitin 2011, Edita përfundoj studimet e avokaturës tek New York Law School duke u diplomuar juris doctor, cum laude. Mbas pak muajsh, ka kaluar me herë të parë një nga provimet më të vështira të liçensimit, provimin e Shtetit të New York-ut (“bar exam”). Edita ka më shumë se tetë ( vite që punon pranë Gjykatave të Bronx-it dhe të White Plains me çështje comerçiale, divorci, etj. Ajo zotëron njohuri të larta juridike që së bashku me eksperiencat e saja e bëjnë atë të kualifikuar për të marrë vendime të drejta për komunitetin tonë.

PEDAGOGE E PËRKUSHTUAR:

Edita është pedagoge e përkushtuar në mësimdhënie, të cilën e ushtron tek New York Law School që në vitin 2019.

LIDER I KOMUNITETIT:

Edita jep kontributin e saj si anëtare pranë Bronx Community Board # 11 si dhe anëtare e bordi-t të organizatave jofitimprurëse, Neighborhood Initiatives Development Inc. dhe Albanian-American Educators Association.