NIKË GASHAJ/

Ndarja e Kosovës është opsion i politikës strategjike serbe të cilin Beogradi e mban në tryezë më shumë se tri decenie. Për ndarjen e Kosovës i pari ka folur Dobrica Qosiq, i cili ndër të tjerat ka thënë: “Zgjidhja e antagonizmit shekullor ndërmjet serbëve dhe shqiptarëve në Kosovë mund të gjindet në kompromis në bazë të së drejtës historike dhe etnike. Një kompromis i tillë nënkupton të drejtën e shqiptarëve në Kosovë për t’u bashkuar me Shqipëri, me territore në të cilat janë shumicë. Ndërsa, Serbisë do t’i bashkoheshin territoret me shumicë serbe në Kosovë.

Po përkujtojmë se Dobrica Qosiq, më 2005. e ka publikuar librin në të cilin është përpjekur për shpjegimin e ndarjes së Kosovës. Libri i tij është promovuar pothuajse, në të gjitha qytetet e Sebisë. Kryetari aktual i Serbisë, Aleksandër Vuçiq, si dhe të gjithë të tjerët para tij, një ide të tillë politike mbi Kosovën e kanë miratuar si strategji shtetërore. Andaj, Vuçiqi në vitet 2017 dhe 2018, haptasi ka folur për përcaktimin e Kufijve Kosovë -Serbi, respektivisht për ndarjen e Kosovës.

Për ndarjen e Kosovës, udhheqësia politike e Serbisë për një kohë gjatë ka bë përpjekje për kyçjen e Shqipërisë, por pa sukses. Më në fund, sipas fjalëve të Sonja Biserko, kryetares së Komitetit të Helsinkit të Serbisë, Beogradi në Tiranë e ka gjetur bashkëbiseduesin për realizimin e një strategjie të tillë-për ndarjen e Kosovës, në një udhheqës të lartë të shtetit shqiptar i cili në bashkëpunim me Aleksadër vuçiqin dhe Hashim Thaçin kanë përgatitur planin për ndarjen e Kosovës. Për autorët e politikës të ndarjes së Kosovës ka folur dhe ish – Kryeministri i Kosovës Ramush Haradinaj.

Në lidhje për një plan të tillë, në një intervistë, Vuçiqi është shprehur: gjithëçka ka qenë e dakorduar ndërmjet përfaqësuesëve politikë serbë dhe shqiptar, por një shtet i fuqishëm evropian e ka ndaluar një marrëveshje të tillë. Sipas tëra gjasave, ai shtet ka qenë Gjermania, në krye me Kancelaren Angela Merker.

Ballkani i Hapur, dështim politik

Më 23. 12. 2019, në Novi Sad u miratua iniciativa Mini Shengeni ballkanik. Në takimin e parë morën pjesë Presidenti i Serbisë, Aleksandër Vuçiq, kryeministri i Shqipërisë dhe Maqedonisë së Veriut, Edi Rama dhe Zoran Zaev. Përfaqësuesit e kësaj Nismë kanë deklaruar se ajo do të ketë në “rëndësi të madhe” për Ballkanin Perëndimor.

Me 29 korrik 2021, funkëcionarët e lartpermendur e mbajtën mbledhjen e dytë në Shkup dhe e riemertuan iniciativën “Mini Shengen” në “Ballkanin e Hapur”. Mirëpo, Kosova, Mali i Zi dhe Bosnja dhe Hercegovina nuk i janë bashkuar nismës në fjalë. Për Nismës “Mini Shengen”, respektivisht “Ballkanin e Hapur” kam shkrua në mënyrë kritike në shumë mediume shqiptare, por dhe në ato sllave. Pra, kam qenë kundra një iniciative të tillë, duke e vlerësuar atë si projekt të rrezikshëm politik për Kosovën dhe tërë rajonin ballkanik, meqenëse nismëtari kryesor i saj, Aleksandër Vuçiq, në prapaskenën politike, ka pasur ambicie dhe qëllim të realizmit të projektit nacionalist, të ashtuquajtur “Bota Serbe”, apo “Serbia e Madhe” i cili do të destabilizonte tëra vendet e rajonit ballkanik, por dhe më gjerë.

Ndër të tjera kam thënë se çështje qëndrore për stabilizimin e rajonit ballkanik është vendosja e normalizimit të plotë ndërmjet Kosovës dhe Serbisë, respektivist të njohjes së tyre reciproke shtetërore, sepse pa stabilizim politik në rajon, nuk ka as bashkëpunim të suksesshëm ekonomik. Përkundrazi, gjithë çka tjetër paraqet gënjim apo mashtim politik për qëllime të politikës hegjemoniste të Serbisë.

Ajo që paraqiti befasi, çudi dhe shqetësim ishte fakti se Shqipëria e pranoi këtë nismë të presidentit të Serbisë Aleksandër Vuçiq pa marrëveshje me Kosovën, u rreshtua dhe u bë partner i Serbisë dhe Maqedonisë së Veriut, edhe pse një iniciativë e tillë kishte një prapavijë të dëmshme politike për Kosovën, respektivisht, gjoja e normalizimit të marrëdhënieve nëpërmjet të tegtisë së lirë, pa njohje shtetërore të Kosovës, por si në kohën e ish-Jugosllavisë, si krahinë e Serbisë. Me fjalë të tjera, Serbia kishte për qëllim të bënte manovra për legjitimin e një gjëndje të tillë politike dhe për shtyrjen e njohjes së Kosovës. Ata është dashtë për ta ditur shteti shqiptar, por dhe partitë politike shqiptare në Maqedoninë e Veriut që kanë qenë në koalicion me ish kryeministrin, Zoran Zaev. Në anën tjetër, rajoni nuk ka pas nevojë për iniciativë të tillë rajonale, kur dihet se të gjitha shtetet e Ballkanit Perëndimor janë të përfshira në procesin e Berlinit.

Procesi i Berlinit është emri i procedurave të kombinuara të integrimit të vendeve të Ballkanit Perëndimor drejt Brukselit, e nisur nga dëshira e Angela Merkelit, ish- Kancelares të Gjermanisë, në vitin 2014., që Bashkësia Evropiane t’i kushtojë vëmendjen më të madhe vendeve të rajonit të Ballkanit Perëndimor: Serbisë, Shqipërisë, Maqedonisë së Veriut, Kosovës, Bosnjës dhe Hercegovinës dhe Malit të Zi.

Kryeministri i Shqipëris, Edi Rama, nëpërmjet mjeteve të informimit, më 1. Korrik 2023, deklaroi se Iniciativa rajonale “Ballkani i Hapur” ka përfunduar, dhe se shtetet e Ballkanit Perëndimor duhen t’i përkushtohen Procesit të Berlinit.

Sipas nënshkruesëve të Inicijativës rajonale “Ballkani i Hapur”, Vuçiq, Rama dhe Zaev, ajo duhej të mundësonte një qarkullim më të shpejt të mallrave, kapitali, njerëzve dhe shërbimëve në Ballkanin Perëndimor. Megjithatë, nuk u realizua. Iniciativa në fjalë nuk pati asnjë arritje, por shkaktoi vetëm dëme në marrëdhëniet e Shqipërisë me Kosovën dhe i shërbeu Serbisë. Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, kishte thënë më herët se nisma “Ballkani i hapur” më shumë i ngjan një “Ballkani të hapur për ndikimet nga Lindja”, sesa në nisme për treg të përbashkët rajonal.

Në kuadër të “Ballkanit të Hapur” Vuçiqi donte që Serbia të diktonte shumë gjëra dhe këtë do ta arrinte me hyrjen e BeH dhe Malit të Zi, në këtë iniciativë, të cilat ai i kupton si shtete serbe, që do të thotë “botë serbe” dhe Serbia do ta keqpërdorte atë inicijativë rajonale si një vend më i madh në mesin e antarëve të saj.

Mud të supozohet se kryeministri i Shqipërisë, Edi Rama ka marr një sinjal nga Brukseli për të hequr dorë nga iniciativa “Ballkani i Hapur”. Po ashtu, situata e tensionuar në Mitovicën Veriore të Kosovës mes serbëve dhe organeve shtetërore të Kosovës dhe KFOR-it, ishte një arsye e mirë që Rama të shpallte se Ballkani i Hapur ka përfunduar, meqënse e kishte përmbushur misionin e tij dhe se po vazhdonte t’i përkushtohej procesit të Belinit. Më tutje, presidenti i Maqedonisë së Veriut, Stevo Pendarovski, në disa raste ka thënë se ka rezerva për Ballkanin e Hapur. Prandaj, mud të konstatohet se iniciativa rajonale e Ballkanit të Hapur ka dështua.

Përfundim: politika e “Ballkanit të Hapur” është dëshmi e amatorizmit të pakuptueshëm të Ramës, Vuçiqit, Zaevit( dhe Pendarovskit) nga Shkupi, të cilët një iniciativë të tillë rajonale, e kanë mbrojtur për katër vitet e fundit pa asnjë projekt studimor për kushtet e saj ekonomike dhe politike. Andaj, dështimi i politikës të “Ballkanit të Hapur”, por dhe një sërie të politikave të tjera të gabuara në vendet rajonale ballkanike në politikën e brendëshme dhe të jashtme, në rend të parë, janë pasojë e krizës së politikës kuadrovike. Me fjalë të tjera, sot në shekullin 21, në epokën e revolucionit shkencor dhe teknologjik, kur nga Perëndimi deri në Lindje ka rreth 100 disciplina të shkencave politike, ndëra në anën tjetër, me keqardhje mund të konstatohet se në vendet rajonale ballkanike, me politikë kryesisht merren kuadrat pa asnjë arsimim politik, dmth. kudra politikisht jokompetente, si në kohën parahistorike. Kjo mos të ishte fatkeqësi do të ishte komedi.

Pikërisht për këtë arsye, si dhe për shkak të kulturës së pazhvilluar politike demokratike, vendet rajonale ballkanike kanë një rrugë aspak të lehtë për në Bashkimin Evropian.

Shtetet e Ballkanit Perëndimor në mënyrë deklarative janë përcaktuar për integrime europiane. Por në BE nuk hyhet nëpër rrugë shkurtore, sikurse mendojnë disa politikanë të ballkanit. Por u duhet të përmbushin kriteriet e përcaktuara përkatëse europiane. E gjitha ajo kërkon ekspertë të dëshmuar në fusha të ndryshme të sistemit ekonomik dhe politik, etj. për reformat thelbësore në pajtim me standardet ndërkombëtare.

Njohjet politike tregojnë se nuk është tejkalua ideologjia politike e viteve të 90-ta në Sërbi. Fjala është për ide të njëjta dhe për gjëndjen shpirtërore mitologjike, por në një kohë dhe rrethana plotësisht të ndryshme gjeopolitike. Pra ka të bëj me një mitologji politike dhe ideologji, e cila jithëherë ka qenë e rrezikshme për paq dhe stabilitet rajonal. Andaj, është i nevojshëm diferencimi i plitikës mitologjike dhe i asaj reale.

Ideja e Serbisë së Madhe sikurse një sëmundje epidemike ekziston dhe mbijeton tashmë disa shekuj dhe se gjithmon shfaqet në kohën kur për atë arrihen kushtet e volitshme. Ajo mund të kapërcej dhe gjenerata, periudha të tëra, por kurr në të vërtet nuk shuhet apo vdesë.

Një konkluzë të tillë më së miri e vërteton dhe historiania e njohur serbe, Llatinka Peroviq, e cila ndër të tjerat thotë: “Serbia është e lodhur nga luftërat për pushtimin e e terrotereve të huaja. Brenda 125 vjetësh ajo ka luftuar për çdo 14 vjet… Sot, kur një orientim i tillë do të duhej të jetë i zbrazur, bëhet e qartë se është e nevojshme të ndryshoj ajo që quhet mentalitet. Mirëpo, parashtrohet pyetja: a mund të ndryshoj fare mentaliteti serb? Unë e pranoj se vetë po përmballe gjithnjë e më tepër me këtë pyetje, por akoma nuk kam përgjigje?!

( Autori është antar i Akademisë së Shkencave dhe Arteve të Diokles )

www.vaticannews.va/

Me datën 10.07.2023, Shenjtëria e Tij, Papa Françesku, priti në një Audiencë private, grupin e punës së përgatitjes së librit” Historia e jezuitëve në Shqipëri ( 1841-1946), të autores Ines Murzaku, profesore e religjionit dhe drejtoreshë e studimeve katolike në Seton Hall University në New Jersey.

Libri i përkthyer nga origjinali anglisht, në shqip nga Anna Shkreli, recensuar nga Dr. Markus, W.E. Peters, Prof. Asoc. Dr. Erenestina Gjergji (Halili), si dhe lekturuar nga Dasareta Mitro u botua nën kujdesin e Át Zef Bisha S.J, epror i Urdhërit të Jezuitëve në Shqipëri, i cili kryesoi grupin, në këtë Audiencë.

Ati i Shenjtë u interesua mbi aspekte konkrete të këtij studimi, duke theksuar se” Shqipëria ishte vendi i parë i vizituar në Evropë, prej zgjedhjes së Tij, Papë”, duke nënvijëzuar kështu rëndësinë dhe vëmendjen e Tij ndaj vendit e popullit shqiptar.

Studimi i prezantohet publikut në një vit të rëndësishëm historik, në 10-vjetorin e zgjedhjes te Atit të Shenjtë, Papa Françeskut në selinë e Shën Pjetrit.

Në letrën drejtuar eprorit të Urdhërit të Jezuitëve në Shqipëri, e cila është publikuar në botim, vetë Papa Françesku shkruan se “Jam i lumtur për publikimin e librit të historisë së jezuitëve në Shqipëri,” ndërsa Át Roberto del Riccio S.J, Epror Provincial i provincës Euro Mesdhetare (EUM) komenton, se “Misioni jezuit në Shqipëri u kurorëzua me një trashëgimi shkencore, arsimore dhe misionare, e cila pasohet nga brezi i ri i jezuitëve, si edhe me martirizimin, ku shenjtëruan me gjakun e tyre dashurinë për Zotin Jezus dhe për tokën e popullin shqiptar.”

Libri, si pasqyrë e kontributit të jashtëzakonshëm të jezuitëve në Shqipëri, do të jetë një vlerë e shtuar njohëse, si dhe divulgative për lexuesin e interesuar, si dhe për një publik të gjerë.

Takimi me Papa Françeskun, ishte tejet emocionues e i paharrueshëm, si dhe përkujtues i “ një populli të guximshëm e të fortë, që nuk u përkul para dhimbjes”- siç do të shprehej vite më parë, në vizitën e Tij në Shqipëri, në 21 shtator 2014.

Marrë me shkurtime nga Vatikannews.

Shkrimi i plotë:

https://www.vaticannews.va/…/at-zef-bisha-sj-papa-e…

NGA  NDUE  BACAJ

Ça asht shqiptar i vertet e që i rreh zemra n’dashni t’atdheut të vet . ai edhe do t’rreket e përpiqet për të shëndriturit e kombit vet”.1.  Shtjefen Gjeçovi është njëri nga ata shqiptar që pa dyshim qëndron në përjetësi në vendet e para me veprat e tija të mëdhaja atdhetare. 

NËPËR JETSHKRIMIN E AT SHTJEFEN GJEÇOVIT 

Patrioti, historiani, etnografi, mbledhësi i folklorit, poeti dhe një ndër arkeologët e parë shqiptarë, At Shtjefen Gjeçovi lindi, me 12 korrik 1874 në Janjevë të Kosovës në një familje katolike e patriotike, Me prejardhjen e hershme farefisi i tij e ishte nga Kryeziu i Pukës.  Ishte djali i çiftit Mat dhe Marie (dikun shkruhet Ana) Gjeçit. Emrin e pagëzimit e kishte Mhill ose shkurtimisht e  thërrisnin Hilë, ndërsa emrin Shtjefen do të merrte ( siç ishte zakon)  kur nisi rrugen e bukur , por të vështirë të meshtarisë, si famulltar Françeskan.2.  Atë Shtjefën Gjeçovi që i vogël shfaqi shenja jo të zakonshme zgjuarsie, prandaj famullitari françeskan, me leje të prindërve, e mori një ditë për dore dhe u nis bashkë me të për në Shkodër, në seminarin françeskan të Troshanit. Pasi mori mesimet e para këtu me 1888 Gjeçovi u dergua për të vazhduar shkollimin në institucione arsimore françeskane në Bosnje. Me 15 gusht 1892 hyri në seminarin Fojnicës pranë Sarajevës, pastaj vazhdoj në Derventa dhe Banja Luka (1893) në Bosnjen veriore dhe më pas hyri në seminari françeskan të Kreshevës, përsëri afër Sarajevës, ku studio teologji… Në vitin 1896, Shtjefen Gjeçovi u shugurua prift franceskan dhe po atë vit u kthye në Shqipëri.3.  U kthye në Troshan më 1896, 22 vjeçar, famullitar i ri me fe të gjallë e kulturë të thellë. Atë Shtjefën Gjeçovi predikoi Ungjillin në Rubik, Pejë, Laç-Sebaste, Zarë, Sapë, Theth, Prekal, Shkodër, Zymë e deri në Vlorën e pushtuar nga italianët…   Më 1921 banoi në Shkodër, më 7 qershor 1923 u emërua sekretar i Provincës Françeskane. Më 1926 u caktua famullitar në Zym të Hasit, asokohe pjesë e Mbretërisë Jugosllave. Qe pjesë e një komiteti për pengimin e shpërnguljes së shqiptarëve. Ngaqë nuk e ndërpreu as mësimdhënien e shqipes pas mbylljes së atyre pak shkollave nga autoritetet jugosllave, as punën e tij për mbledhjen e folklorit dhe ekspeditave arkeologjike, i irritoi autoritetet jugosllave dhe e vranë në Zym, ku u ndal për pushimin e mbramë!4.  Atë Shtjefni ishte një nga figurat më poliedrike që njeh historia e kulturës shqiptare, Ai mbeti në kujtesën e të gjithëve si një nga historianët, etnografët, mbledhësit e folklorit, poetet dhe arkeologët e parë shqiptarë…. At Stjefen Gjeçovi interesohej për gjithçka kishte të bënte me historinë e popullit të vet: për fillimet e krishterimit, për arkeologji, etnografi, gjuhësi, letërsi e natyrisht edhe do të hidhte në letër shkrimet e para, pa harruar kurrë se detyra e tij të meshtarit shqiptar… Sapo kujton emrin e Atë Shtjefën Gjeçovit (1874-1929), edhe më të fundmit të shqiptarëve që ka pasur rastin të bëjë qoftë edhe dy klasë shkollë, do t’i vejë menjëherë mendja te “Kanuni i Lekë Dukagjinit“, mbledhur e kodifikuar nga frati i madh. “Kanunin e Lekë Dukagjinit” monumentin e gjuhës e të kulturës, por edhe njërës prej kushtetutave më të vjetra e të vlefshme të atyre kohëve të  Kombit Shqiptar, për të cilin Universiteti i Lajpcigut i dha titullin “Doktor i shkencave in honoris causa”. At Shtjefen Gjeçovi është autor i shumë veprave me karakter kombëtar e më gjërë si:  “Dashnia e atdheut”, “Agimi i qytetnisë” (1910),  “Mark Kuli Kryeqitas” (1905), “Shqiptari ngadhënjyes”, “Përkrenarja e Skënderbeut”, “Trashëgime trako-ilire”, “Jeta e Shën Luçisë, Pajtores s’arkidieçezit të Durrsit” (1904),   Shna Ndou i Padoves (1912), “Moisi Golemi”, Atdhetarët e vërtetë (1915), Atil Reguli”(1912) – si dhe i përkthimit të lirë i dramës me 3 akte të Pjetër Metasatasit, “Vazja e Orleans-it ose Joana (Zhana) d’Ark” (1915), mbas A.F. prej Bergamos, si dhe i veprës e fundit teologjike “Shpërblesi i botës ase  Jeta e Jezu Krishtit”, të cilën e shkroi me qellim që të mësojë dhe edukojë popullin në frymën e gjuhës shqipe dhe në frymën e dashurisë së Jezusit. Gjithashtu bashkëpunoi si korrespondent me Komisinë Letrare  të Shkodrës për materiale të vjelura nga goja e popullit, shkroi një seri shkrimesh në mediat e shkruara të Kohes si “Hylli i Dritës”etjerë, (shpesh edhe me pseudonime). U përpoq që t’u jepte mësime të gjuhës shqipe bashkësisë së Thethit dhe Prekalit. Vlen të cilësohet se shumica e veprave i mbetën në dorëshkrim. Madje edhe “Kanuni i Lekë Dukagjinit” u botua (në vitin 1933) pas asaj dite ogurzezë të 4 tetorit të vitit 1929, kur ra nën plumbat e shovinistëve serb, duke shuguruar me gjakun e vet bucat e asaj toke, për të cilën kishte shkrirë jetën, të cilat nuk lageshin për herë të parë me gjak frati. …. Françeskani Atë Shtjefën Gjeçovi ishte dhe mbeti pishtar i gjallë i ndriçimit të historisë dhe kulturës së kombit të tonë, të cilat u bënë për të pajë shpirtërore dhe qëndresë deri kur dha edhe frymën e fundit.5. 

NË VEND TË EPILOGUT, “GRIMCA” TË PAVDEKSHME  NGA THËNIET E AT SHTJEFNIT:

–Visari i jonë , historia jonë  gjinden të mbulueme nën DHE , se mbi këtë visar mbeshtetet jeta e kombit. Një komb që s’ka histori të veten konsiderohet  i vdekur. Që këtej shtrohet detyra e zbulimit e të studimit të kesaj historie nga vetë shqiptaret…. Sa rrënime faltoresh të vjetra janë dermuar prej të huejve , sa vorre , suka  e qytete janë çilë e shkatërruar, që sot  s’u  duket ma fije , sa tumula 3000-4000 vjeçare  janë rrafshue , sa rrasa , shtylla , kapitoj etjer , që kanë ndejë në gjum të ambel…e sot si gjenë ma aty…Të njitena kah Shkodra ,kah Kopliku e Vuksanlekajt….e do të shohim prej gropash sa visare janë nxjerrë e bajtë prej të huejt…6.  Vlenë të kujtohet se në vitin 1925 me eksponatet e mbledhura nga At Shtjefen Gjeçovi, Shqipëria në ekspoziten misionare të Vatikanit në Romë, bënte një figurë të mirë, me praninë e veshjeve të saj karakteristike (kombetare të veriut N.B.), të armëve të lashta, dhe të objekteve të tjera të bukura të karakterit etnografik. Në vitrinë ishte ekspozuar e vlersuar edhe matriali arkeologjik. Delegati i Gjermanisë në ekspoziten e Romës duke parë këtë koleksion tha : “Me këto vjetersina Gjermania mund të paguaj një kest të madh të borxheve të luftës ( luftës parë botrore). Megjithatë Shtjefen Gjeçovi mbeti i varfër..7. Në vitin 1905 Shtjefen Gjeçovi i kishte treguar arkeologut gjerman dr. Paal Traeger disa objekte të gjetura në një varr në Kodër-Bogëz (Laç-Kurbin), në mes të cilave edhe një unazë të vjeter me mbishkrim, ku Gjeçovi i kerkoi ta ndihmoi për ta identifikuar, arkeologu gjerman nuk i tregoi gjë, por ja vlersoi 7 napolana flori, Gjeçovi me një perbuzje ju pergjigj: “ Me mi dhanë 400 napolona nuk e shes, por veç deshta me ditë kohen dhe çmimin e vjetrsisë..”. 8.  

-Për rolin e nënave në rritjen dhe edukimin e fëmijëve At Shtjefni do të thoshte: “…Sidomos në ju  o mama e në dorë tuej asht mbështet e mira dhe e zeza e fëmisë edhe e atdheut mbarë. Me tamlin e gjinit  tuej rritet fëmija dhe mësimin e parë e thithë prej zemrave tuaja”.9.  

– Ndërsa për gjuhen shqipe do të “porosiste”:  Shqiptar  vëlla duaje gjuhen tande me një dashni të pakufishme , jeto per të e vdis per të… e mos  t’na  dhimbset  jeta  për dashni  të  gjuhës… Sa të  kesh gjuhen ke me kenë edhe ti vetë…. Mua edhe mund të më vrasin, por gjuhën dhe kombin shqiptar nuk do të mund t’i vrasin kurrë.10.  

–Për mergimtarët: Sa vështirë është për një zemër e cilla pervlohet n’dashni t’atdheut vet, kur t’a detyrojnë puna me u mergue prej rrethesh të atdheut.11.  

–Burrnija asht lumnija e jetës….Gjithshka pushon në zemër e në shpirtë, burrnija i qet për fushë.12.  

Mendova t’i mbyllë këto thënie brilante të At Shtjefnit me një poezi therëse, që tingëllon aktuale edhe sot  për ata shqiptarë (kupto shumica shkon për politikanë, qeveritarë e pushtetar), që ia kanë me hile Shqipërisë (Etnike) e Shqiptarisë: 

“…Sot që shqiptari baben ka mohue, 

Zakonin t’vjetër e shqip nuk po flet: 

Duket i poshtem… fare i turpnue, 

Si ai që … nuk di kush kje baba i vet… 

E ndofta ky i shkretë 

Flet gjuhën që ka folë… babai i vertetë , 

Prandaj s’asht shqiptar, 

Por asht si mushku; as kal as gomar”.13.  

Në fletoren “Shqipëria e Re” të dates 10 janar 1933, do të shkruhej ”botërisht” se:  “…Të tjerë klerikë të Shqiperisë  mallkonin shqipen dhe Shqiperinë , kleri françeskan derdhte gjakë , djersë dhe inteligjencë , për të zhvilluar gjuhën dhe ndjejat kombetare të lirisë dhe pavaresisë..”.14. Pa dyshim një ndër më të shquarit e kësaj plejade Franceskane e më gjërë të binomit FE e  ATDHE është At Shtjefen Gjeçovi, edhe sot në ditlindjen e 149-të të tij…

REFERENCAT: 

1.AQSH R.Shqipërisë, fondi 58, dosja 25. Dokumenti 8. 

2.https://www.vaticannews.va/sq/bota/news/2018-10/shtjefen-gjecovi-vdekja.html.

3.Robert Elsie, Fjalori historik i Shqipërisë, fq.232, sh.b. Uegen, Tiranë 2011). 

4.https://www.vaticannews.va/sq/bota/news/2018-10/shtjefen-gjecovi-vdekja.html + Robert Elsie, Fjalori historik i Shqipërisë, fq.233, sh.b. Uegen, Tiranë 2011.

5.https://www.vaticannews.va/sq/bota/news/2018-10/shtjefen-gjecovi-vdekja.html + Robert Elsie, Fjalori historik i Shqipërisë, fq.233, sh.b. Uegen, Tiranë 2011+ https://sq.wikipedia.org/wiki/Shtjef%C3%ABn_Gje%C3%A7ovi. 

6.At Shtjefen Gjeçovi ,Një Argëtim Arkeologjik , botuar në vitin 1920, Ruzhdi  Mata  ;Shtjefen Gjeçovi , Jeta dhe Vepra , fq.67, Tiranë 1982.

7.Luiggi M.Ugolini, SHQIPERIA E LASHTE , gjurmime arkeologjike, fq.70. Sh.b. “Migjeni”, Tiranë 2009.

8.AQSH, fondi 58, dosja 43 -nga dorshkrimi Mnera e Prezës”-Ruzhdi Mata, Shtjefen Gjeçovi, Jeta dhe Veprat, fq.71, Tiranë 1982.  

9.AQSH, fondi 58, dosja 43 -nga dorshkrimi Mnera e Prezës”-Ruzhdi Mata, Shtjefen Gjeçovi, Jeta dhe Veprat, fq.146, Tiranë 1982. 

10.Shtjefen  Gjeçovi, Agimi i Gjytetnisë (1910). 

11.At Shtjefen Gjeçovi, “Agimi i Gjytetnis” 1910. 

12.At Shtjefen Gjeçovi, OFM, Agimi i Gjytetnis , fq.4-42, Botime Franceskane, Shkodër 2018.

13.“Albania”, Bruksel, nr.8 1901.

14.Fletorja “Shqipëria e Re” e dates 10 janar 1933. 

Malësi e Madhe 12 korrik 2023.

Kryeministri i Republikës së Kosovës, Albin Kurti, bashkë me ambasadorin amerikan në Kosovë, Jeffrey Hovenier, ka zhvilluar sot një takim të përbashkët me përfaqësues të bizneseve. Në këtë takim, ku krahas ambasadorit Hovenier, ishin edhe përfaqësues të USAID-it e të Odës Ekonomike Amerikane në Kosovë, kryeministri Kurti theksoi rëndësinë e zhvillimit të qëndrueshëm ekonomik, potencialin që ka Kosova dhe mundësinë e thellimit të bashkëpunimit me sektorin privat.

U diskutua për mundësitë dhe sfidat, në sektorin privat, me theks te financimi i zgjerimit të biznesit dhe fuqia punëtore, si dhe për mënyrat se si të tërhiqen edhe më shumë investime të huaja direkte në vendin tonë.

Kryeministri Kurti nënvizoi punën, veprimet dhe hapat e ndërmarrë nga Qeveria për lidhjen ndërmjet edukimit dhe tregut, përmes arsimit dual, i cili tashmë është pilotuar në këtë vit akademik që po e përmbyllim në gjithsej katër shkolla profesionale, në katër programe në tre komuna të ndryshme. Ai i njoftoi edhe për mundësitë që ofron Fondi Sovran, ligji për të cilin së fundmi është miratuar në Qeveri, dhe potencialin që paraqet sektori i energjisë, duke marrë parasysh orientimin e qeverisë drejt energjisë së ripërtëritshme.

Qëllimi i këtij takimi ishte avancimi i komunikimit ndërmjet Qeverisë dhe sektorit privat, si hap drejt forcimit të bashkëpunimit me sektorin privat për zhvillim të qëndrueshëm ekonomik të vendit.