Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

LETËR E HAPUR PËR MINISTRIN E PUNËVE TË JASHTME

by

LETËR E HAPUR E ISH-AMBASADORIT TË KOSOVËS, DR. ISLAM LAUKA, PËR MINISTRIN E PUNËVE TË JASHTME, DITMIR BUSHATI/
Zoti Ministër,/
Si shkas për t’ju drejtuar këtë letër shërbeu komunikimi që m`u bë, këto ditë, nga vartësit tuaj për largimin tim nga Ministria e Punëve të Jashtme, si dhe pamundësia e një takimi me ju, me ç’rast do t`ua bëja të njohura disa probleme, me të cilat jam ndeshur në karrierën time diplomatike mbi 20-vjeçare në sistemin e MPJ-së.
Midis tyre, kisha menduar të ngrija shqetësimin e diplomatëve të karrierës për vendin e punës; nevojën e mbrojtjes së diplomatëve profesionistë nga ndërhyrjet arbitrare të politikës; ruajtjen e raporteve të drejta midis prurjeve të reja dhe punonjësve me përvojë e karrierë të gjatë diplomatike; rolin e diplomacisë në sendërtimin e bashkimit kombëtar shqiptar.
Miratimi nga Kuvendi i Shqipërisëi“Ligjit tëri për shërbimin e jashtëm”, me 19.03.2015, i cili, në thelb, përbën një goditje të rëndë për diplomacinë tonë në përgjithësi dhe, diplomatët e karrierës në veçanti, ishte një shtysë tjetër që më bëri,jo vetëm t`ju drejtohem me këtë letër, por edhe ta bëj atë publike.
Me poshtë, po ju paraqes problematikën e takimit tonë të munguar:
Së pari, shqetësim kryesor për diplomatët profesionistë ka qenëdhe mbetet pasiguria e përhershme për vendin e punës. Në rastin tim konkret, pas emërimit në MPJ më 1985, dy herë jam pushuar nga puna, një herë jam detyruar të jap dorëheqje dhe një herë tjetër, pa asnjë arsye,për një vit të tërë, është bllokuar kandidatura ime për ambasador. Nuk është i ndryshëm asfati i kolegëve të tjerë. Si rregull, sa herëqë ndodh ndryshimi i pushtetit politik, apo edhe i titullarit të Ministrisë,brenda të njëjtit mandat parlamentar, institucioni ynë kthehet në “zonë krimi”. Gjashtë muaj para zgjedhjeve parlamentare dhe po kaq pas tyre, diplomatët presin me ankth, nëse do t`u ruhet vendi i punës në Ministriapo do të degdisen jashtësaj, sitë padëshiruar dhe të pavlefshëm.
Vala e parë e spastrimit përfshin ata që nuk shfaqin ndonjë simpati për udhëheqësit e rinj dhe fillon, menjëherë, pas ndërrimit të pushteteve.Diplomatët e karrierës kalojnë në sitën e “ristrukturimit”, të “shkurtimit të organikës” (që në përfundim tëmandatit rezulton të jetë shumë më e fryrë se në fillim tëtij), tërregulloreve dhe ligjeve “të reja”.Për më të “rrezikshmit” hartohen dosje të paqena dhe trillohen akuza që kurrë nuk vërtetohen, por që realizojnë qëllimin e vënë – spastrimin e dikasterit nga të padëshiruarit.
Ata qëi shpëtojnë valës së parë të spastrimit i nënshtrohen procesit të denigrimit, nëpërmjet emërimeve në postet më të ulëta, apo në sektorë jashtë profilit të tyre. Kush ka mundësi dhe vullnet, si rregull, jep dorëheqje.Ata që nuk e kanë as njërën, as tjetrën, shtrijnë qafën dhe kurrizin, duke gëlltitur në heshtje fyerjet dhe poshtërimet e pronarëve të rinj tëinstitucionit.
Megjithatë, ekziston një kontigjent i kufizuar diplomatësh të karrierës që,për ruajtjen e vendit të punës, paguajnë një haraç tepër të rëndë – heqjen dorë nga mendimi i pavarur profesional dhe kthimin në instrumentë të udhëheqjes politike tëMinistrisë. Kjo specie butakësh dhe butajkash profesioniste, fabrikojnë informacione qëi pëlqejnë shefit, duka ia paraqitur faktet në ngjyrat e porositura prej tij. Uriah Hipë të shekullit të 21-të, symbolë të dinjitetit të nëpërkëmbur profesional dhe integritetit të përdhosur intelektual, ata lëvizin nga një drejtori në tjetrën dhe nga një kryeqytet në tjetrin, të imunizuar nga çdo lloj ndryshimi politik. Kjo është arsyeja që në Ministrinë tonëtë Punëve të Jashtme, raca e diplomatëve të vërtetë të karrierës po kthehet në njëracë në zhdukje. “Ligji iri për shërbimin e jashtëm”, që ju zoti Ministër e mbështetët me shumëpasion por pa asnjë argument, në vend që të merrte në mbrojtje këtë soj të rrezikuar, e hedh atë në kthetrat e egra të politikës, duke legalizuar përjashtimin e diplomatëve profesionistë nga postet drejtuese dhe zëvendësimin e tyre me persona që nuk kanë asnjë lidhje me diplomacinë, por thjesht janë pjesë e klientelës që merr hisen e vet të përfitimit në mekanizmin e ri të shpërndarjes së të mirave materiale, të krijuar nga pushteti politik i radhës.
Zoti Ministër,
Unë jam përfshirë në sistemin e Ministrisë së Punëve të Jashtme, në gjysmën e dytë të viteve `80-të, të shekullit të kaluar. Ajo ka qenë një kohë shumë e vështirë për ne si diplomatë të rinj, por edhe kohëëndërrash dhe shpresash. Në fundin e asaj periudhe, filloi proçesi i depolitizimit dhe departizimit të MPJ-së, që ne të rinjve të atëhershëm nuk kish si të mos na gëzonte.
Tridhjetë vjetë më vonë, tashmëi zbardhur nga thinjat, duke qenë në listë pritjeje për një vend pune, përjetova të kundërtën e atyre viteve të shpresës – politizimin e dikasterit të jashtëm. Me ligjin e ri, hiqet kuota prej 20% që kishte si qëllim kufizimin e emërimeve politike. Nuk është vështirë të parashikohet se çfarë pasojash do të sillte hyrja në fuqi e këtij ligji : protagonizmi hipertrofik i titullarëve të Ministrisë, i nxitur nga njëerozion i papërmbajtur i vlerave kombtare që fshihet pas një fasade false të “vlerave” europiane, me gjasë, do tëçonte në vdekjen e diplomatëve të karrierës, duke i zëvendësuar ata me komisarët e popullit për punët e jashtme. MPJ do të vazhdonte të mbetej “zonë krimi”, por këtë radhë, e mbrojtur me ligj.
Çështja e dytë që dëshiroj të trajtoj është ajo e nevojës së kuptimit të diplomacisë si instrument dhe si art.Është krejt i njohur roli i saj si instrument për zbatimin e politikës së jashtme në mbojtje të interesave shtetërore e kombëtare të vendit.Por shpesh harrohet që, në vetvete, diplomacia është art dhe duhet të vihet në jetë si e tillë.Në të kundërt, ajo dështon edhe si instrument. Mjeshtrit e të artit diplomacisë nuk lindin të gatshëm, por formohen nënjë procestë vështirëpune të gjatë e të mundimshme, me pasion dhe përkushtim të përhershëm. Është mirë që sillet gjak i ri, si kudo, edhe në diplomaci, duke kombinuar energjinë rinore me përvojën e më të moshuarve.Por neofitët e ofruar, kohët e fundit, në kabinet apo në sektorë të tjerë të diplomacisë, nuk japin ndonjë garanci për të qenë optimistë se do të ketë shtim të numrit të diplomatëve profesionistë. Diplomacia virtuale është e paaftë për të zgjidhur probleme madhore të politikës së jashtme, apo për të formuar diplomatë produktivë. Aq më tepër që rishtarët e rekrutuar nga ju, në masë të madhe, kërkojnë që, brenda një nate, të gdhihen milionerë dhe diplomatë me përvojë. Nëse dëshira e parë, në kushtet e mungesës së shtetit ligjor, edhe mund të realizohet, e dyta është thjesht utopi.
Së treti, dëshiroj që t’ju bëj të njohur mendimin dhe shqetësimin tim mbi rolin e diplomacisë sonë në sendërtimin e strategjisë së bashkimit kombëtar shqiptar.
Zoti Ministër,
Këto ditë, kam ndjekur me vëmendje deklaratat e Kryeminstrit Rama për bashkimin kombëtar, si dhe reagimet e miqve dhe aleatëve tanë strategjikë rreth tyre. Në gjykimin tim, me pavarësimin e Kosovës, çështjes kombëtare shqiptare, të lidhur nyje për mbi një shekull, iështë gjetur filli i zgjidhjes. Si e tillë, ajo nuk ka nevojë për deklarata të “forta” politike, si ato të Kryeministrit, që kungjatin aleatët tanë strategjikë, apo më keq akoma, tundin para syve të BE-sëgogolin e bashkimit kombëtar shqiptar, si alternativë apokaliptike ndaj “indiferencës” së Brukselit për integrimin europian të Shqipërisë. Deklarata të kësaj natyre nuk e afrojnë, por e largojnëbashkimin kombëtar të shqiptarëve.Ato janë shprehje e mungesës së një vizioni dhe politike të qartë dhe afatgjatë, që ngatërron hapat taktikë me qëllimet strategjike dhe anasjelltas.Bashkimi kombëtar është njëçështje e shenjtë që kërkon shumë përgjegjësi dhe që nuk duron retorikë boshe apo veprime aventurore.Parimisht, ajo është njëçështje e drejtë dhe e ligjshme, historikisht, e pashmangshme. Por zgjidhja e saj nuk mund të bëhet me goditje politike, me shantazhe të tipit “ose…ose”, as me djallëzi apo mistrecllëqe ballkanike, por me ndershmëri dhe punë filigrani diplomatike që mund të vihet nëjetë nga diplomatët atdhetarë të karrierës, të cilët duhet të sigurojnë bashkëpunimin, ose, të paktën, mirëkuptimin qoftë edhe në heshtje të aleatëve tanë strategjikë.
Duke përfunduar, zoti Ministër, më lejoni që t’ju sugjeroj që, si hap i parë për këndelljen e diplomacisë sonë, duhet të jetë rishqyrtimi i “Ligjit për shërbimin e jashtëm të Republikës së Shqipërisë”, gjë që, me të drejtë, u kërkua këto ditë, edhe nga Presidenti i Republikës. Të rikthehen patjetër kuotat ligjore që vendosin kufij të qartë për emërimet politike në diplomaci, si dhe tëfiksohen dispozita të tilla ligjore që do të bënin të mundur kurimin e insuficiensës institucionale aktuale midis Qeverisë dhe Institucionit të Presidentit. Gjithashtu, sugjeroj të shtohen dispozita të reja ligjore për mbrojtjen dhe promovimin e kapaciteteve dhe vlerave më të mira të diplomacisë shqiptare, si pjesë e pasurisë sonë shtetërore dhe kombëtare, për dhënien e vendit që i takon diplomacisë dhe atyre që e kanë pranuar atë si profesion dhe mision jetësor. Jam i bindur se Ministria jonë e Punëve të Jashtme ka nevojë për shumë më tepër diplomaci dhe shumë më pak politikë.
Me konsideratë,
Dr. Islam Lauka
LETËR E HAPUR E ISH-AMBASADORIT TË KOSOVËS, DR. ISLAM LAUKA, PËR MINISTRIN E PUNËVE TË JASHTME, DITMIR BUSHATI

Tiranë, me 14.04.2015

Zoti Ministër,

Si shkas për t’ju drejtuar këtë letër shërbeu komunikimi që m`u bë, këto ditë, nga vartësit tuaj për largimin tim nga Ministria e Punëve të Jashtme, si dhe pamundësia e një takimi me ju, me ç’rast do t`ua bëja të njohura disa probleme, me të cilat jam ndeshur në karrierën time diplomatike mbi 20-vjeçare në sistemin e MPJ-së.
Midis tyre, kisha menduar të ngrija shqetësimin e diplomatëve të karrierës për vendin e punës; nevojën e mbrojtjes së diplomatëve profesionistë nga ndërhyrjet arbitrare të politikës; ruajtjen e raporteve të drejta midis prurjeve të reja dhe punonjësve me përvojë e karrierë të gjatë diplomatike; rolin e diplomacisë në sendërtimin e bashkimit kombëtar shqiptar.
Miratimi nga Kuvendi i Shqipërisëi“Ligjit tëri për shërbimin e jashtëm”, me 19.03.2015, i cili, në thelb, përbën një goditje të rëndë për diplomacinë tonë në përgjithësi dhe, diplomatët e karrierës në veçanti, ishte një shtysë tjetër që më bëri,jo vetëm t`ju drejtohem me këtë letër, por edhe ta bëj atë publike.
Me poshtë, po ju paraqes problematikën e takimit tonë të munguar:
Së pari, shqetësim kryesor për diplomatët profesionistë ka qenëdhe mbetet pasiguria e përhershme për vendin e punës. Në rastin tim konkret, pas emërimit në MPJ më 1985, dy herë jam pushuar nga puna, një herë jam detyruar të jap dorëheqje dhe një herë tjetër, pa asnjë arsye,për një vit të tërë, është bllokuar kandidatura ime për ambasador. Nuk është i ndryshëm asfati i kolegëve të tjerë. Si rregull, sa herëqë ndodh ndryshimi i pushtetit politik, apo edhe i titullarit të Ministrisë,brenda të njëjtit mandat parlamentar, institucioni ynë kthehet në “zonë krimi”. Gjashtë muaj para zgjedhjeve parlamentare dhe po kaq pas tyre, diplomatët presin me ankth, nëse do t`u ruhet vendi i punës në Ministriapo do të degdisen jashtësaj, sitë padëshiruar dhe të pavlefshëm.
Vala e parë e spastrimit përfshin ata që nuk shfaqin ndonjë simpati për udhëheqësit e rinj dhe fillon, menjëherë, pas ndërrimit të pushteteve.Diplomatët e karrierës kalojnë në sitën e “ristrukturimit”, të “shkurtimit të organikës” (që në përfundim tëmandatit rezulton të jetë shumë më e fryrë se në fillim tëtij), tërregulloreve dhe ligjeve “të reja”.Për më të “rrezikshmit” hartohen dosje të paqena dhe trillohen akuza që kurrë nuk vërtetohen, por që realizojnë qëllimin e vënë – spastrimin e dikasterit nga të padëshiruarit.
Ata qëi shpëtojnë valës së parë të spastrimit i nënshtrohen procesit të denigrimit, nëpërmjet emërimeve në postet më të ulëta, apo në sektorë jashtë profilit të tyre. Kush ka mundësi dhe vullnet, si rregull, jep dorëheqje.Ata që nuk e kanë as njërën, as tjetrën, shtrijnë qafën dhe kurrizin, duke gëlltitur në heshtje fyerjet dhe poshtërimet e pronarëve të rinj tëinstitucionit.
Megjithatë, ekziston një kontigjent i kufizuar diplomatësh të karrierës që,për ruajtjen e vendit të punës, paguajnë një haraç tepër të rëndë – heqjen dorë nga mendimi i pavarur profesional dhe kthimin në instrumentë të udhëheqjes politike tëMinistrisë. Kjo specie butakësh dhe butajkash profesioniste, fabrikojnë informacione qëi pëlqejnë shefit, duka ia paraqitur faktet në ngjyrat e porositura prej tij. Uriah Hipë të shekullit të 21-të, symbolë të dinjitetit të nëpërkëmbur profesional dhe integritetit të përdhosur intelektual, ata lëvizin nga një drejtori në tjetrën dhe nga një kryeqytet në tjetrin, të imunizuar nga çdo lloj ndryshimi politik. Kjo është arsyeja që në Ministrinë tonëtë Punëve të Jashtme, raca e diplomatëve të vërtetë të karrierës po kthehet në njëracë në zhdukje. “Ligji iri për shërbimin e jashtëm”, që ju zoti Ministër e mbështetët me shumëpasion por pa asnjë argument, në vend që të merrte në mbrojtje këtë soj të rrezikuar, e hedh atë në kthetrat e egra të politikës, duke legalizuar përjashtimin e diplomatëve profesionistë nga postet drejtuese dhe zëvendësimin e tyre me persona që nuk kanë asnjë lidhje me diplomacinë, por thjesht janë pjesë e klientelës që merr hisen e vet të përfitimit në mekanizmin e ri të shpërndarjes së të mirave materiale, të krijuar nga pushteti politik i radhës.
Zoti Ministër,
Unë jam përfshirë në sistemin e Ministrisë së Punëve të Jashtme, në gjysmën e dytë të viteve `80-të, të shekullit të kaluar. Ajo ka qenë një kohë shumë e vështirë për ne si diplomatë të rinj, por edhe kohëëndërrash dhe shpresash. Në fundin e asaj periudhe, filloi proçesi i depolitizimit dhe departizimit të MPJ-së, që ne të rinjve të atëhershëm nuk kish si të mos na gëzonte.
Tridhjetë vjetë më vonë, tashmëi zbardhur nga thinjat, duke qenë në listë pritjeje për një vend pune, përjetova të kundërtën e atyre viteve të shpresës – politizimin e dikasterit të jashtëm. Me ligjin e ri, hiqet kuota prej 20% që kishte si qëllim kufizimin e emërimeve politike. Nuk është vështirë të parashikohet se çfarë pasojash do të sillte hyrja në fuqi e këtij ligji : protagonizmi hipertrofik i titullarëve të Ministrisë, i nxitur nga njëerozion i papërmbajtur i vlerave kombtare që fshihet pas një fasade false të “vlerave” europiane, me gjasë, do tëçonte në vdekjen e diplomatëve të karrierës, duke i zëvendësuar ata me komisarët e popullit për punët e jashtme. MPJ do të vazhdonte të mbetej “zonë krimi”, por këtë radhë, e mbrojtur me ligj.
Çështja e dytë që dëshiroj të trajtoj është ajo e nevojës së kuptimit të diplomacisë si instrument dhe si art.Është krejt i njohur roli i saj si instrument për zbatimin e politikës së jashtme në mbojtje të interesave shtetërore e kombëtare të vendit.Por shpesh harrohet që, në vetvete, diplomacia është art dhe duhet të vihet në jetë si e tillë.Në të kundërt, ajo dështon edhe si instrument. Mjeshtrit e të artit diplomacisë nuk lindin të gatshëm, por formohen nënjë procestë vështirëpune të gjatë e të mundimshme, me pasion dhe përkushtim të përhershëm. Është mirë që sillet gjak i ri, si kudo, edhe në diplomaci, duke kombinuar energjinë rinore me përvojën e më të moshuarve.Por neofitët e ofruar, kohët e fundit, në kabinet apo në sektorë të tjerë të diplomacisë, nuk japin ndonjë garanci për të qenë optimistë se do të ketë shtim të numrit të diplomatëve profesionistë. Diplomacia virtuale është e paaftë për të zgjidhur probleme madhore të politikës së jashtme, apo për të formuar diplomatë produktivë. Aq më tepër që rishtarët e rekrutuar nga ju, në masë të madhe, kërkojnë që, brenda një nate, të gdhihen milionerë dhe diplomatë me përvojë. Nëse dëshira e parë, në kushtet e mungesës së shtetit ligjor, edhe mund të realizohet, e dyta është thjesht utopi.
Së treti, dëshiroj që t’ju bëj të njohur mendimin dhe shqetësimin tim mbi rolin e diplomacisë sonë në sendërtimin e strategjisë së bashkimit kombëtar shqiptar.
Zoti Ministër,
Këto ditë, kam ndjekur me vëmendje deklaratat e Kryeminstrit Rama për bashkimin kombëtar, si dhe reagimet e miqve dhe aleatëve tanë strategjikë rreth tyre. Në gjykimin tim, me pavarësimin e Kosovës, çështjes kombëtare shqiptare, të lidhur nyje për mbi një shekull, iështë gjetur filli i zgjidhjes. Si e tillë, ajo nuk ka nevojë për deklarata të “forta” politike, si ato të Kryeministrit, që kungjatin aleatët tanë strategjikë, apo më keq akoma, tundin para syve të BE-sëgogolin e bashkimit kombëtar shqiptar, si alternativë apokaliptike ndaj “indiferencës” së Brukselit për integrimin europian të Shqipërisë. Deklarata të kësaj natyre nuk e afrojnë, por e largojnëbashkimin kombëtar të shqiptarëve.Ato janë shprehje e mungesës së një vizioni dhe politike të qartë dhe afatgjatë, që ngatërron hapat taktikë me qëllimet strategjike dhe anasjelltas.Bashkimi kombëtar është njëçështje e shenjtë që kërkon shumë përgjegjësi dhe që nuk duron retorikë boshe apo veprime aventurore.Parimisht, ajo është njëçështje e drejtë dhe e ligjshme, historikisht, e pashmangshme. Por zgjidhja e saj nuk mund të bëhet me goditje politike, me shantazhe të tipit “ose…ose”, as me djallëzi apo mistrecllëqe ballkanike, por me ndershmëri dhe punë filigrani diplomatike që mund të vihet nëjetë nga diplomatët atdhetarë të karrierës, të cilët duhet të sigurojnë bashkëpunimin, ose, të paktën, mirëkuptimin qoftë edhe në heshtje të aleatëve tanë strategjikë.
Duke përfunduar, zoti Ministër, më lejoni që t’ju sugjeroj që, si hap i parë për këndelljen e diplomacisë sonë, duhet të jetë rishqyrtimi i “Ligjit për shërbimin e jashtëm të Republikës së Shqipërisë”, gjë që, me të drejtë, u kërkua këto ditë, edhe nga Presidenti i Republikës. Të rikthehen patjetër kuotat ligjore që vendosin kufij të qartë për emërimet politike në diplomaci, si dhe tëfiksohen dispozita të tilla ligjore që do të bënin të mundur kurimin e insuficiensës institucionale aktuale midis Qeverisë dhe Institucionit të Presidentit. Gjithashtu, sugjeroj të shtohen dispozita të reja ligjore për mbrojtjen dhe promovimin e kapaciteteve dhe vlerave më të mira të diplomacisë shqiptare, si pjesë e pasurisë sonë shtetërore dhe kombëtare, për dhënien e vendit që i takon diplomacisë dhe atyre që e kanë pranuar atë si profesion dhe mision jetësor. Jam i bindur se Ministria jonë e Punëve të Jashtme ka nevojë për shumë më tepër diplomaci dhe shumë më pak politikë.

Me konsideratë,
Dr. Islam Lauka

Pronat ne Shqiperi…Kina komuniste më respekt për pronën?!

by

Nga Besi BEKTESHI /
Po mirë, a kemi qenë ne shteti ku në kapërcyell të viteve ‘90-të ishim më absurdët përsa i përket pronës së individit? A ishim momenti më i keq i pronës private, ku apartamentet ishin për shtetasit “prona të shtetit ku banonin qytetarët”? Ku toka pothuaj e gjitha ishte e shtetit? Ku kolektivi ishte gjithçka dhe individi pothuaj asgjë? Po sot, a jemi katandisur në një histeri individuale ku për hatër të veprimit personal, goditet prej më shumë se 24 vitesh ajo që në kapitalizëm konsiderohet publike? Ku një individ bën si i do qejfi me pronën jo vetëm të shtetit, por dhe individit tjetër, që dikur e ka pasur pronë të tijën? Sidomos toka? Nejse, ka shumë pyetje të tilla e për më tepër janë retorike?
Një nga shembujt që vjen nga Kina, sigurisht me një parti komuniste (pra jo pluripartitizëm) ku tregohet respekti ligjor për individin, edhe kur bëhet fjalë për ndërtime të shumta dhe masive në respekt të zhvillimit të tillë. Aty ndodhin jo thjesht pa një plan të madh si te ne, ndërtime masive për banesa, por kapaciteti i ligjit mbi pronën e individit përbën dhe shembullin se si respektohet ligji i qartë mbi pronën individuale. Në një qytet prej 2 milion banorësh si ai i Naningut është ndërtuar një rrugë e gjërë, shumë ndërtesa të mëdha ku banorët kanë shtëpitë, por në mes të rrugës vazhdon të ekzistojë një banesë e vogël, sepse pronari “nuk ka rënë dakord me pagesën për të cilën duhet të jepte leje prishjeje”! E shembuj të tillë ka shumë dhe në Pekin dhe Shangai, por dhe vende të tjera në qytetet e mëdha. Duket sikur unë jam kundër prishjeve të ndërtimeve pa leje. Jo, kurrën e kurrës, dhe jo vetëm jam dakord të prishen, por duhet të dënohen ata që i kanë toleruar të tilla monstra, por e kam fjalën se si zbatohet ligji mbi pronën nga një shtet komunist, por që pronën e respekton shumë më mirë se sa një medemek shtet kapitalist si puna e këtij tonit. Pra respekti i Kinës për pronën e individët dhe respekti ynë për pronën publike. Këtu e kam fjalën si krahasim. Ne, nuk respektojmë as pronën private dhe as atë publike.

Sa ndërtime idiote dhe pa respekt me pronën janë bërë mbi tokën e individit, por dhe shtetit, duke mos pasur lejen dhe ligjin me vete? Ka një histori të madhe dhe “Mullerin” ose mullixhiun gjerman, i cili ka detyruar Kajzerin të devijojë hekurudhën në Gjermani, sepse nuk donte të jepte mullirin e tij, qoftë dhe për të mirën e zhvillimit! Prandaj kanë dalë ligjet për të respektuar si pronën private dhe atë publike, duke vendosur rregullat e qarta se si veprohet, për të mos pasur idiotizëm urban si te ne. Kjo që ka ndodhur në Shqipëri, nga kalimi prej histerisë kolektive në komunizëm, në histerinë individuale në kapitalizëm, është e pa mëshirshme dhe më radikalja jo vetëm në Europë, por me sa duket dhe në botë. Ne kemi histerinë më idiote anti ligj dhe anti urbanizim.

Nuk është asgjë për të thënë diçka që e pranojnë të gjithë për të drejtë, dhe pastaj pothuaj të gjithë nuk e zbatojnë. Jo, nuk është asgjë, sepse është bërë një zakon i frymëzuar nga politikat e deri 23 qershorit 2013-të (e nuk e di në se akoma jemi futur në rrugë të drejtë) që individi nuk është se pengon si puna e kinezit me shtëpinë, por në këtë vend, individi jo vetëm shkatërron pronën e tjetrit me ligjin e më të fortit, por dhe shteti apo ligji nuk e dënon për këtë akt makabër mbi pronën. Te ne, individi është dhe pronë publike dhe private si …zaptues?! Akoma më tepër kur ky akt bëhet kundër pyjeve, pronës së shtetit, asaj publike në oborre shkollash dhe lulishte, në të gjithë tokën bujqësore. Sidomos kjo e fundit është një llahtarë e vërtetë, sepse mjafton të shikosh nga dritaret e aeroplanit dhe kupton se çfarë imazhi apokaliptik duket mbi tokën shqiptare! Në përballje jo me Gjermaninë dhe botën perëndimore, por dhe me Malin e Zi dhe deri tani edhe me Kosovën?! Individi me lejen e politikës në Shqipëri, jo vetëm ka dhunuar pronën e individit si shtëpi dhe prona toke, por dhe shtetin me shumicë. Ky individ me përkrahje të politikës dhe liderëve “maximus” në PD dhe nganjëherë dhe PS, në saj të bazeneve elektorale, kanë bërë “gjenocid” urban, kundër pronës private dhe asaj kolektive apo publike. Në qendrat e mëdha urbane, sigurisht i është bërë dëm i madh si individit me distancat dhe prishjet e shtëpive për të ngritur shumëkatësha pa kriter, por dhe pronës publike, që edhe në komunizëm ka qenë me e “arsyeshme” me rrugët dhe rrugicat, distancat dhe hapsirat e gjelbërta, apo dhe ato të lira për automjete. Komunizmi në Shqipëri edhe pse ndërtoi keq, nuk llogariti vend pushime për automjete, se nuk kishte (nuk lejonte) privati të tilla, kishte shumë më tepër hapsira të lira urbane për njerëzit dhe lëvizjet pikërisht urbane. Kjo rrëmujë antiligjore, antiurbane dhe anticivilizuese, ka sjellë tani përpara zgjedhjeve vendore, qytete dhe fshatra anti ligjorë, përsa i përket zhvillimit urban. Jo vetëm që janë prishur male dhe lumenj, por janë prishur të gjitha kurorat e gjelbërta që edhe komunizmi kishte ndërtuar me mundin e djersën shumë herë të pa paguar të qytetarëve?!
Sot në Kinë, vetëm një njeri i vetëm, nuk lejon asgjë të prishet për interesat e ndërtimit masiv, kurse te ne, jo vetëm që janë marrë nëpër këmbë interesat publike, duke bashkuar sipërfaqen e ndërtimit dhe atë të lejes, por dhe duke thyer me këmbë si publikun dhe privatin. E si gjithmonë ne e kemi me ligjin. Nuk e zbatojmë atë, si për publiken dhe privaten, si për shtetin dhe pronarin, të cilët “rrihen” nga grupet e të fortëve dhe të interesave politike me të fortë brenda. Kur do të jetë fundi i këtij histerizmi? Duket sikur është frenuar, por është larg së marri fund kjo histeri. Po, është akoma shumë larg.

“PUNË ME QEDER“

by

Nga Fadil LUSHI/
Vështrimet, opinionet, editorialet po edhe analizat politike, jo gjithmonë e domosdo duhet të jenë të qëndrueshme, premtuese dhe realiste dhe jo detyrimisht e dosido duhet të lexohen, të vlerësohen a edhe të shijohen nga ana e lexuesit. Nëse ato nuk e kanë “takatin mental” për të kthjelluar çështje të caktuara politike, kulturore e të tjera, atëherë atyre do t’u mungojë vëmendja e masave, në veçanti e atyre që i lexojnë me përkushtim. Ne, këtë opinion tonin të radhës, do ta fillojmë me atë fjali që në vete përmban mësime të urtësisë sonë popullore: “Bujku që mbjell grurin lëre që di ta korrë, po edhe e di se në ç’kohë duhet ta korrë grurin”! (Që ne e parashtrojmë këtë shkrim tonin as që na bie ndër mend ta barazojmë me urtinë popullore të lartpërmendur, sepse një gjë të tillë, tekefundit, mund ta bëjë vetëm ikona e eseistikës shqiptare, Faik Konica).
Vështrimin tonë do ta vazhdojmë me atë “vakinë” me presidentin e nde-ruar të Republikës së Shqipërisë, zotin Bujar Nishani (besojmë se në asnjë mënyrë nuk do ta keqpërdorim emrin dhe postin që ka), i cili kohë më parë kishte “rruar mustaqet e tij”(!?). Me të marrë këtë “lajm”, thashethemexhinjtë në mënyrë të paturpshme “ia mbathën vrapit“, se kush më i pari “do të fuste hundët” në jetën intime a private të të respektuarit kryepar të shtetit shqiptar (ne që e bëjmë këtë shkrim për lexuesit tanë të nderuar, nuk do të futim hundët). Një “fut-hundje” të tillë nuk “hezitoi” ta bënte edhe “kryeplaku” i fshatit aty pranë Tiranës, edhe analisti, edhe politikani (hiq mënjanë berberët e bllokut), edhe deputeti, por edhe ata që shpërblehen a paguhen nga ana e shtetit, për t’i huma-nizuar standardet, parimet, moralin dhe ligjet e institucioneve, qofshin ato qendrore a vendore, dhe ata në vend që t’i emancipojnë institucionet në fjalë, ata do t’i ngatërrojnë ato, ata nuk shpërblehen që t’i ngatërrojnë afatet, nuk paguhen që t’i ngatërrojnë zyrat, t’i ngatërrojnë vulat, t’i ngatërrojnë suret (secili nga të njëqind e katërmbëdhjetë kapitujt e Kuranit famëlartë), jo të ngatërrojnë vaktet e namazit, jo të ngatërrojnë zërin e myezinit me atë ushtimën e kumarxhiut, jo të ngatërrojnë rrapin me panjën, jo të ngatërrojnë të mirën me të keqen, jo të ngatërrojnë profesionet, jo të ngatërrojnë tragjiken me komiken, jo të ngatërrojnë ngjyrat, jo të ngatërrojnë kompjuterin me televizorin, jo të ngatërrojnë identitetet e nevojtarëve të cilët ditë për ditë frekuentojnë hapësirat ku jepet lëmoshë, jo të ngatërrojnë orarin e punës, jo të bëjnë “punë me qeder”, jo të ngatërrojnë të vërtetën me atë “kambanarin e manastirit pa hair”(!?), atij kambanari, i cili kur t’i teket e si t’i teket e lëshon kushtrimin e rremë për liri”(!??), jo të ngatërrojnë xhepin e zbrazët të xhaketës së fukarasë me xhepat e thellë të pantallonave të nëpunësit të korruptuar…, dhe, së fundi, ata nuk paguhen të ngatërrojnë kompetencat!? Ca ngatërresa kompetencash kishin bërë edhe disa “kryeministra të Gadishullit Ilirik”. “I pari (se i pari, i dyti dhe i treti ç’emra kanë, kjo pak rëndësi ka për ne), në vend që të merret me drejtimin e vendit, në vend që të merret me qethjen e sistemit të drejtësisë hallakamë, në vend që të merret me dertet e miletit, në vend që të merret me varfërinë e…, ai ngatërron antikitetin a lashtësinë e kombit të vet…, ngatërron spiunët vendorë me kodoshët a përgjuesit e huaj. I dyti, në vend që të sikletoset me krimin e organizuar, në vend që të dalldiset me tritolet, merret me mustaqet e presidentit si dhe me ilaçet e doktorit. I treti, në vend që të merret me ekonominë e shkatërruar të vendit, në vend që ta pengojë eksodin e popullatës, ai ngatërron koalicionet joparimore si dhe merret me krijimin e…,”(!?). (unë nuk e them dot se me ç’krijim merret). Që të tre, në vend që krimit të organizuar institucional t’ia vënë teneqenë a legenin në bisht dhe në vend që ta varin për k…, ta varin në çengel (!?)…, ata “bëjnë shtëpi dhe shtete me sehir dhe për sehir”(!?).
Këtë shkrim do ta përfundojmë me atë fjalinë që në vete përmban mësime të urtësisë sonë popullore: “Lumi e ka ujin të pastër në burim”. Po ç’lidhje ka kjo urtësi me paragrafin e fundit të këtij shkrimi. Po besojmë se ka, me kusht nëse lidhet me meselenë dhe shpjegimin e një të moshuari që ka shkelur të shtatëdhjetat. Një ditë ky i moshuar ma lakoi dertin e tij që kishte me një burokrat të një institucioni qendror, i cili edhe pas një dekade, nuk ia kishte larë një borxh të vjetër…, pos të tjerash, më tha: “Ti, miku im, pa më thuaj pse unë duhet të jem i përjashtuar nga turma e njerëzve që janë të barabartë edhe para ligjit, edhe para librit të shenjtë-Kuranit, edhe para drejtësisë, edhe para Perëndisë, po edhe para fjalës së drejtë!”. Vazhdoi të ma shpjegonte të kaluarën fëmijërore dhe adoleshente të burokratit: “Eh, sa i bukur ishte kur i kishte pesë vjeç, sa i bukur ishte kur filloi të mbante mend, sa i bukur ishte kur filloi të këndellej. Eh, sa i bukur ishte kur gocat filluan t’i shkojnë vërdallë, eh, sa i bukur ishte kur për herë të parë filloi të urinojë drejt, eh, sa i bukur ishte kur burrat për herë të parë e ftuan a e gostitën në tryezën a sofrën e tyre, eh, sa i bukur ishte kur pinte ujin e pastër në burim… Eh, ai e humbi burrërinë dhe nurin kur ra në kthetrat e njerëzve shpirtligj dhe ngatërrestarë…, ata të cilët e detyruan që punën ta bënte me qeder…, u bë si njerëzit kur dalin lugat”(!?). Para se të ikte, m’u duk sikur majë gjuhës i ishte ngatërruar një “fjalë fyese”, nuk e shqiptoi dot, kishte marrë avdes për namazin e iqindisë…, kishte larë këmbët, veshët, sytë, duart dhe kishte shpëlarë gojën. Thonë se ai bujku i mirë edhe sivjet do ta korrë grurin, nuk do të ngatërrojë vaktet, siç ne ngatërruam toptan këtë shkrim – dhe siç e turbulluam ujin që nga burimi…, nëse kjo është për njëmend, atëherë le të më ndjejë lexuesi i shkrimeve të mia. Tekefundit, “qari dhe qederi shkojnë bashkë”.
Karikatura Ilustruse nga Bujar Kapexhiu

A KANË “IDEAL” KOMUNISTËT ?!

by

Nga Fritz RADOVANI*/
■HAPNI DOSJET ! Aty keni me gjetë edhe “idealin” e këtyne dy miqëve!
■Kur shkoi në Francë per studime Enver Hoxha deklaroi: “Unë do bëhëm terrorist!..”
Ky ishte “ ideali” i tij, që iu plotsue dhe u realizue mbi 500.000 viktima Shqiptarësh nga viti 1941 e deri 1985, kur drejtoi PKSh (PPSh), terror të cilin, e vazhdoi Ramiz Alia, derisa mbylli sytë tue i sherbye shovenistëve sllavë, sovjetikë, kinezë, arabë e antishqiptarë…
■E bija e Stalinit deklaroi në 1989 se: “Baba im Stalini, ishte vrasës i miljona rusëve…”
E bija e Enverit deklaroi në 1991 se: “U zgjuan kafshët…”
■Enver Hoxha deklaroi në 1967 se: “Shqipëria është shtet ateist..” dhe, në 1984 boton:
në librin “Shenime për Lindjën e Mesme”: “Shqiptarët duhet t’i referohen Kur’anit…”
■Ramiz Alia në vitin 1970 nderton në Shkoder “Muzeun Ateist” i vetmi në Botë… dhe mbasi vrasin, masakrojnë e burgosin me Enverin dhe Nexhmijen 138 Klerikë Katolik…
Me 2 Dhjetor 1992, dy presidentët anadollakë, Ramiz Alia dhe Sali Berisha shpallin: “Republika e Shqipërisë antare e Konferencës Islamike”… Nexhmia zemrohet…e heshtë: “Nuk duhet të zemrohemi, për ideal të partisë, né jemi vëllezër gjaku me turqit…”
■Në vitin 1990 kur Rinia Shkodrane kerkon heqjen e diktatorëve Stalin dhe Enver, asht ky Ramiz Ali terroristi barbar, që lanë me gjak piramidat kufitare dhe Shkodren heroike me Gjakun e Dëshmorëve të 2 Prillit 1991, Arben Broci me shokë.
■Gjaku i paster i Rinisë Shqiptare ishte “ideali” i komunistëve tradhëtarë e terroristë!
Ky ishte dhe asht “ideali” i trashigimtarëve të tyne atëherë dhe sot! A kerkoni fakte?
HAPNI DOSJET !
■Ja fjalimi i terroristit Ramiz Alia, në Byronë Politike të K.Q. të PPSh, në vitin 1989:
Shokë, pushteti ka qenë dhe do mbetet yni!
Strategjia e ndryshimit… “Partitë dhe të tjerët që do të vijnë të kontrollohen nga ne.
Sali Berisha, Fatos Nano dhe pasuesit janë dhe do të mbetën veglat tona besnike…
■Si do ta përjetësojmë komunizmin? – “Të jeni të sigurtë që e ardhmja do të jetë jona. Kurrë nuk do të lejojmë restaurimin e pushtetit politik të armiqve tanë! Sistemi ynë tanimë është drejt kapitullimit përballë sistemit kapitalist. Kështu na lind si detyrë që të ndryshojmë strategjinë tonë. Ndryshimet do të jenë në dy drejtime kryesore: në krijimin e pluralizmit politik dhe në respektimin e të drejtave të njeriut. Me këto të fundit edhe mund të abuzohet, pasi të drejtat janë gjëra që rregullohen brenda për brenda me ligj, por pluralizmi duhet të vendoset patjetër. Le të krijojnë kundërshtarët tanë parti të djathta, të majta apo të qendrës, madje do t’i nxisim dhe ne vetë, por kryesore është që të gjitha këto parti të kontrollohen nga ne vetë. Për këtë, edhe programet e themelimit duhet t’i formulojmë ne. Për drejtimin e këtyre partive duhet të gjenden njerëz që të përkrahin strategjinë tonë. Partia që do të marrë pushtetin, jo vetëm që është e lirë të shajë pushtetin, por këtë ta bëjë fort, sepse kështu do të fitojmë simpatinë e Perëndimit dhe të disidencës antikomuniste. Dhe e dini pse?! Sepse sapo të marrin fuqinë, do të fillojnë të hakmerren…Në zbatim të drejtave të njeriut, duhet t’u japim kompensimin në para, të burgosurit polikë t’i kompletojmë me komoditetet banimi. Të sekuestruarve dhe të shpronësuarve do t’u japim nga një letër në dorë që t’u njihet prona, por prona vetëm në pak duar do të bjerë, pasi ligji do t’i ngatërrojë njëri me tjetrin…Kësaj kategorie mendoj që t’i japim pasaportë për t’u larguar nga Shqipëria më mirë dhe me kaq do të jenë të kënaqur. Pasuria e tyre na përket neve, sëpse ne e bëmë.
■Gorbaçovi më dërgoi disa dokumente e plane dhe po i studioj prej kohësh…Kjo është një mbledhje vetëm për ne më të besuarit, ndaj le të flasim hapur. Ne kemi kuadro sa për shtatë Komitete Qendrore, pra frika nuk duhet të ekzistojë. Shumë intelektualë do të na kundërshtojnë, por me ta do të rregullohemi duke u dhënë punë e ngritur paksa rrogën. Problem mund të jenë intelektualët pensionistë. Këtyre do t’u ofrojmë krijimin e Shoqatës së Veteranëve të Luftës dhe të Punës…
■Kosova është në pragun e shpalljes së Kushtetutës. Është punë e tyre, ne e kemi programin dhe platformën tonë. Strategjia është e qartë dhe kemi përcaktuar rrugët për zbatimin e qëllimit misionit tonë. Nën një propagandë ekstreme kundër komunizmit dhe me disa ndëshkime të vogla, sa për sy e faqe ndaj nomenklaturës së lartë komuniste.
■Ne, komunistët reformatorë, do të zbatojmë strategjinë tonë në ekonomi, sipas së cilës kapitalistët dhe pronarët e ardhshëm në një vend socialist të jemi ne apo njerëzit tanë. Me strategjinë tonë të re, brenda dy-tre legjislaturash do të arrijmë që nga klasa komuniste të krijojmë klasën kapitaliste, e cila do të na përjetësojë ne pushtetin politik të së ardhmes. Të jeni të sigurtë që e ardhmja do të jetë jona. Kurrë nuk do të lejojmë restaurimin e pushtetit politik të armiqve tanë. E ardhmja e fëmijëve tanë do të jetë e mrekullueshme, gjithnjë e sigurt, sepse për këtë kemi derdhur kaq gjak dhe do të derdhim përsëri po të jetë nevoja. Shqipërinë do ta gëzojmë ne dhe pasardhësit tanë. Po rastisi që të na e përvetësojnë pushtetin apo të rrezikohemi, atëhere mos u gëzofshim asnjëherë, nëse nuk do të dimë t’i mbrojmë fitoret e arritura, qoftë edhe me grykën e pushkës, si në rininë tonë të hershme. Ndaj, për të mbrojtur mbajtjen e pushtetit duhet të jemi të përgatitur në të dyja anët; në rrugën paqësore dhe në atë të luftës së armatosur.
■Ne jemi të përgatitur për të dyja rrugët; kemi njerëzit e vendosur dhe guximtarë, të cilët i kemi përgatitur me sakrifica e mund për vite me radhë, por kemi edhe organet tona të dhunës. Ndaj, mjerë ata që do të guxojnë të na kundërvihen. Jua them këtë që të mbani lart moralin dhe asnjëri prej jush të mos ketë frikë. Nëse do të jetë e nevojshme, do të kemi edhe mbështetjen e aleatëve të jashtëm ideologjikë në pushtet, që ju i dini mirë se sa na kanë ndihmuar. Pavarësisht konflikteve të fundit që kemi patur me ta, duhet ta dini se na bashkon kauza e pushtetit të komunistëve, pavarësisht nga nuancat dhe përplasjet e përkohshme. Përveç aleatëve ideologjikë, do të kemi edhe mbështetjen e aleateve të Perëndimit, me të cilët kemi ruajtur fijet e lidhjeve të vjetra për hir të interesave të mëdha. Këta të fundit do t’i përdorim vetëm nëse do të jetë shumë e nevojshme. Shoku Enver dikur, dhe unë sot, i kemi ruajtur këto lidhje që të garantojnë pushtetin tani edhe në të ardhmen, përgjithmonë! Ju garantoj se pavarësisht nga rrethanat e vështira aktuale, sidoqë të shkojnë punët, ujë do të rrjedhë në mullirin tonë. Për këtë jeni të garantuar sot e përgjithmonë. Kërkoj nga ju që të mos keni frikë, të shtrëngoni radhët dhe të mos dekurajoheni… në fund të fundit rëndësi ka pushteti, që do të jetë plotësisht yni. Ju uroj punë të mbarë, mobilizim dhe mendje të kthjellët!
■Mbajeni mend: Fitorja dhe pushteti do të jenë përjetësisht tona! Do bisedojmë prap…
***
■Fanari ndriçues i marksizëm – leninizmit thotë: “Shqiptarët t’i referohen Kur’anit!”…
Shikoni me kujdes foton naltë…Kush ishin ata dy…Dhe, kush po e drejton Shtetin sot!..
■Ka pasë thanë Ai Plaku i Grisë, “qeeeni që han robtë e shpiiisë… Do vraaa!!”
Vazhdon Pjesa XII…
Melbourne, Prill 2015.
* Nga cikli: Në 70 vjetorin e përmbytjes së Shqipnisë…, Pjesa XI

I përbuz këta vasalë antishqiptar të Kishës time

by

Shkruan: Sotir Mano/
Njё mёsues nё moshёn e Hirёsisё Janullatos jam dhe iu drejtova Kryepeshkopit tim me njё letёr ku i bashkёbisedoja disa shqetёsime tё mijat si besimtar qё edhe kur njerёzit antife na i prishёn kishat i qёndrova besnik besimit ortodoks. Zotёrinjtё Aleksandёr Sallabanda, Robert Andoni e më pas Miron Çako shkruan në gazeta shumë gjatë pёr Kryepeshkopin ku lavdёrimet kapnin majat mё tё larta tё mburrjes. Numёronin tё gjitha ato qё ka bёrё nё 23 vjet si Kryepeshkop. Ndёrkohё qё kanё lёnё nё harresё ato gjёrat shumё tё rёndёsishme qё me qëllim Hirёsia Janullatos nuk ka dashur që të bёjё.
Nё replikёn e tyre konstatova me shumë keqardhje se djallëzisht më kanё veçuar dhe injoruar duke iu drejtuar vetëm artikujve të dy autorëve që për nga emrat (Bedri Islami e Skёnder Gjoni) ata i denigrojnё si shqiptarё myslymanë, megjithëse nё shkrimet tona, si ata myslymanë edhe unë ortodoksë, trajtojmë të njëjtin shqetësim shoqëror. Me këtë ndarje qёllim keqe zotёrinjtё Sallabanda dhe Andoni u fryjnёi erërave të veçimit, të prishjes së asaj fryme harmonie fetare që tinëzisht hiqen sikur e duan, ju dhёmb dhe shtiren sikur e mbrojnё.
Mirë Hirësia që nuk më përfilli me një përgjigje, gjë që më pikoi në zemër, po pёrse edhe ju autorët ortodoksë shqiptarë mё shpёrfillёt mua mësuesin e historisë duke dëshmuar vërtetësinë e shprehjes popullore shqiptare: “I yti ti nxjerr sytë”. Po pse o të bekuar të Perëndisë e ulni nivelin e gjykimit tuaj në shërbim të Hirësisë Janullatos deri në atë nivel sa të përçmoni “shenjtërinë e Mësuesisë” !!
Nё jetёn time tё gjatё si mёsues kam fituar njё mёsim tё pa harruar. Sa mё i aftё mёsuesi aq mё pak nё shkrime gazetareske pёrdor para emrit tё tij titujt profesor, doktor, etj. Kjo bёhet akoma mё e panevojshme dhe tё ruan nga turpi kur shikon qё me kёta tituj ka edhe profesora e doktora kunguj me bollёk nё institucionet ku japin e marrin pёrditё zotёrinjtё Sallabanda dhe Andoni. Të më falni mua mësuesin në pension pa tituj e pa ofiqe para emrit por nuk rri dot pa ua thënë se, kur nuk keni argumenta bindëse për temën që trajtoni mos e gënjeni veten me mendimin që me vendosjen e titujve të lartё përpara emrit do të bëheni më bindës. Pastaj çne tё ankoheni kundёr gazetёs dhe jo t’i drejtoheni autorёve tё shkrimeve? Gazetat pёr atё punё janё, qё tё pёrcjellin opinionet e dobishme tё qytetarёve. Si besimtar ortodoksë unë e kuptoj se për ju zoti Aleksandёr Sallabanda, për ju zoti Robert Andoni dhe pёr ju zoti Miron Çako egziston një histori krejt ndryshe nga ajo që unë dhe breza të tërë mësuesish u kemi mësuar nxënësve në shkolla për Papa Kristo Negovanin, për Fan Nolin, At Stath Melanin, për Faik Konicën që shkruante artikullin “Ju tregoj grekërit”, etj.. Nga ana tjetër ju nuk merrni mundimin që të na shpjegoni se ku janë të pavërtetat dhe referimet e gabuara për Papa Kriston. Ndoshta mos jeni duke përgatitur ndonjë artikull tjetër ku të na e përshkruani Papa Kristo Negovanin me tufë lulesh në duar duke pritur ardhjen e andartëve grekë në Korçë? Këto i kërkoja unë në letër që të më shpjegonte Hirësia Janullatos. Në replikën tuaj u jeni referuar disa shifrave si kundërpërgjigje shifrave që jepja unë në letrën time, po mua as denjoni të më referoheni me emër. Ju lutem zotërinj profesora të më thoni se nga këta 160 klerikë shqiptarë që paska përgatitur Hirësia Janullatos nuk paska ndonjë të prokopipsur që të vihet në krye të Kishës Autoqefale shqiptare? Apo Hirësia përgatitë klerikë shqiptarë nё shёrbim tё Greqisё, të stampës “buono per Albania”?. Prandaj ju lutem bëhuni më të urtë në gjykim dhe kur merrni penën bëni mirë të shkruani të vërteta, jo arsyetime që i miratoni në studion e Hirësisë Janullatos. Si mësues i vjetër në moshë, u ripërsëris atë që ju e dini por që e harroni, kur e vini veten në shërbim të një misioni që ua gërryen ndërgjegjen: Gjithmonë mos rreshtni që të respektoni veten në radhë të parë. Ky raport respekti me veten ju bën dinjitoz, edhe të nderuar ashtu si edhe besimtarë apo laikë të respektuar nga ne që u lexojmë.
Në fund të replikës thoni se ndiheni krenarë dhe në emër të mijëra ortodoksëve falënderoni Perëndinë që në emër të kishës sonë qëndron në krye Hirësia Janullatos. Unë nuk jam një nga këta. Ju lurem zotërinj, mos mëkatoni në mënyrë kaq hapur. Mos merrni rol propagandues në favor të njëanshëm. Më vjen në mend këshilla që u jepte Fan Noli atyre që e rrethonin: “ Mos i vishni vetes qyrkun e përgjegjësisë që të flisni në emër të të gjithë besimtarëve. Çdo berr varet në këmbët e veta. Pёrpara Altarit jeni tё vetёm pёrpara Zotit

Njё shkrim shumё, shumё lavdёrues pёr Hirёsinё Janullatos botoi Z. Miron Çako. Unё nuk besoj se Kryepeshkopi i ka lexuar mё pёrpara shkrimet me lavdёrime tё pa kufij. Megjithёse mendoj se duhej t’i kishte lexuar sepse, si njeri me kulturё tё jashtёzakonshme do e pikaste menjёherё se kaq shumё ёshtё tepruar me lavdёrimet sa me siguri qё nuk do i kishte lejuar tё botoheshin. Hirёsia Janullatos e di mirё se çdo tejkalim mase nё mburrjet çon nё efektin e kundёrt, tё pёrbuzjes. Me gjithё konsideratёn e lartё qё kam pёr Hirёsinё Janullatos si njeri prapё se prapё mё duket qё e kanё mburrur kaq shumё sa tё duket sikur ёshtё fjala pёr Atin grek tё engjёjve, njeriun mё perfekt e ideal, tё cilit edhe pse ёshtё njeri mbi kёtё tokё nuk ke se ku t’i gjesh njё mangёsi. E pa një mangësi apo huq asnjë qёnie njerёzore nuk egziston mbi tokë. Do ju pёrmend njё fjalё tё urtё greke: “Topolito qirielejso to variete qeotheos”, Duke pёrsёritur lavdi Zotit mёrzitet edhe vet Zoti. (mё falni pёr ndonjё gabim tё moshёs) E keni gabim o tё bekuarit e Perёndisё. Nuk ndryshon opinioni pёr njeriun e fesё me artikuj lavdёrues pa masё e pa kufij, Veprimet flasin vet me zё mё tё lartё sesa fjalёt. Pёrndryshe kjo e shton deziluzionin dhe dyshimin nё portretin e tij fetar. Njё budallallёk mё shumё shprehu autori Miron Çako i cili donte tё na mbushte mendjen se spitalet dhe kishat e ndёrtuara me kontributin e Hirёsisё Janullatos nuk kanё rrota. Argumenta pёr naivёt. Dale pak more i bekuar. Mbas tёrё atyre padrejtёsive historike qё Greqia ka mёkatuar ndaj Shqipёrisё edhe me rrota tё ishin kishat dhe spitalet me siguri qё shteti grek do ua kishte hequr pёr t’i lёnё tё ngulura siç po ngul varret pa eshtra tё ushtarёve grekё. Mos harroni se efekti ideologjik qё ato prodhojnё dhe injektojne nё mendjet e besimtarёve e tё popullit tё thjeshtё ёshtё me efekt admirues shumё tё shpejtё.Prandaj Hirësia Janullatos nxiton tё bёj kёto dhe jo tё dёnojё ligjin e luftёs apo doktrinёn famёkeqe tё vorioepirit. Dy njolla historike që cënojnë rëndë dinjitetin moral të shqiptarëve. Dihet se shtetet mendojnё pёr 50-100 vjet perspektivё. Asgjё s’bёhet kotё.
Burime financiare misterioze qё nuk u deklaruan asnjёherё janё ato me tё cilat u ndёrtuan kёto kisha e spitale. Mua si besimtar shqiptar mё duhet e vёrteta qё do më sjell paqe nё mendjen e besimtarit, e vёrteta qё largon hijet e dyshimit dhe tё Djallit.
Nuk jam njohёs specialist i kritereve ligjore mbi bazёn e tё cilave mund t’i japёsh nёnshtёtёsinё shqiptare njё shtetasi grek. Por nuk kam asnjё fije dyshimi se nё radhё tё parё kriteri mё kryesor nё dhёnien e nёnshtetёsisё shqiptare duhet tё jetё Dashuria e vёrtetё ndaj popullit dhe shtetit shqiptar. Po tё ishte dashamirёs nё kёto 23 vjet si Kryepeshkop, Hirёsia Janullatos ka pasur nё dispozicion kohёn e mjaftueshme qё nёn frymёn kristiane tё paqes tё bёnte tё paktёn njё herё njё thirrje apo njё meshё tё madhe ku tё lutej e tё lutej me zё tё lartё pёr heqjen e Ligjit tё luftёs me Greqinё. Kryepeshkopi Janullatos me kombësi greke nëse realisht e do dhe punon për popullin shqiptar ka rastin më ideal që të shfrytëzojë autoritetin e tij kishëtar që t’a bëj një lutje të tillë dhe të imponohet për heqjen e këtij ligji fyes. Për fat të keq nuk do që t’a bëj. Dihet gjithashtu se janё qarqe ekstreme fetare e politike greke ato qё ndezin orekset e Vorioepirit. Me kёtё frymё paqeje kristiane tё bёntё njё lutje vёllazёrore pёr qetёsimin e erёrave agresive greke ndaj tё ashtuquajturit Vorioepir. Kёtё dashamirёsi ndaj popullit dhe shtetit shqiptar Hirёsia Janullatos pёr kёto dy nyje gordiane nё raportet greko-shqiptare jo vetёm qё nuk e ka shprehur por si besimtar unё ia konsideroj Kryepeshkopit tё kishёs sime si njё mёkat qё vazhdon tё bёj ndaj popullit shqiptar. Gjëra për të cilat Kryepeshkop Noli do lutej e do punonte natë e ditë.
Qёnia e njё Kryepeshkopi nё drejtim tё Kishёs aktuale “Autoqefale” shqiptare merr njё domethёnie shumё pёrcaktuese nё kontekstin historik shqiptaro-grek. Shqipёria ёshtё pushtuar dy herё nga Italia. Por sjellja e pushtuesve italianё nuk ka arritur asnjёherё mizoritё e masakrave qё grekёrit kanё bёrё nё disa breza ndaj shqiptarёve. Rasti i dhënies së nënshtetësisë shqiptare trainierit Biasi të Kombëtares shqiptare të futbollit dëshmon sesa rol të madh luan ngarkesa e raporteve të zymta historike me Greqinë. Nё njё kohё qё egziston Ligji I Luftёs dhe ekstremet Vorioepiriote ti japёsh nёnshtetёsinё shqiptare njё personaliteti shumё tё lartё grek i cili mund tё bёj shumё, tё luaj rol determinues pёr tё larguar kёtё mjegull lufte midis shqiptarёve e grekёrve ёshtё njёlloj si ti japёsh nёshtetёsinё amerikane njё personaliteti tё ISIS.

Shqiptarёt nuk kanё vrarё kurrё grekё qё prej Rilindjes e nё vazhdim. Masakrat greke ndaj popullsisё shqiptare nuk mund tё krahasohen fare me sjelljen prej pushtuesi tё ushtrisё italiane. Shqiptarёt me shumicё myslymane pёr shkak tё kёsaj sjelljeje ushqejnё shumё mё pak urrejtje ndaj italianёve pushtues tё fesё katolike krahasuar me urrejtjen ndaj grekёve masakrues e pёrvetёsues territoresh.
Vetёm njё moment tё kujtojmё, masakrat ndaj komunitetit çam. Hapjen e barkut me thikё tё grave shtatzёna. Aq tё tёrbuar e kishin arsyen e zhdukjes sё kёtyre refugjatёvё çam sa kur mernin shenjё nё turmat e refugjatёve çam shёnonin dhe qёllonin mbi djepet e fёmijёve qё mbanin nёnat çame nё shpinё. Tё mjerat nёna ecnin me orё tё tёra pa e ditur se mbanin nё djep njё fёmijёn e tyre tё vdekur tё mbytur nё gjak. Nuk janё shqiptarёt qё kanё pёrvetёsuar toka greke, e kundёrta ka ndodhur dhe synohet prej grekёrve pёrvetёsues tokash shqiptare edhe sot. Madje rasti i fundit ёshtё ai i pёrvetёsimit tё detit.

Ngjarjet e fundit nё Greqi dhe artikujt e fundit pёr kryepeshkopin Janullatos nё Shqipёri na zbuluan diçka me shumё rёndёsi. Hirёsia Janullatos jashtёzakonisht i ditur, me shumё diploma dhe kulturё tё jashtёzakonёshme si rrallё kudo, u konsiderua si njeri i vyer pёr momentet e vёshtira politike qё po kalon populli dhe shteti grek. Pra na u zbulua nuanca politike e Kryepeshkopit Janullatos pro, nё interes tё atij qё donte t’a vinte president tё shtetit grek.
Kaq i ditur sa ёshtё Hirёsia Janullatos sigurisht qё kontributi i tij do tё ishte me shumё vlerё pёr vendin e tij atje në Greqi. Grekёt po bёjnё njё sakrificё duke e imponuar Hirёsinё Janullatos qё t’ia falё disa dhjetёvjeçarё nga jeta e tij Shqipёrisё. Falmё o Zot po nuk mё hiqet nga mendja se ky njeri qёndron me urdhёr. Dhe nuk lёshon asnjё fije nga ato qё ka vendosur tё bёj. Rasti i Hirёsisё qё qёndron me urdhёr mё bёn tё mendojё njё analogji. Dihet nga historia se njёlloj si Perandoria osmane edhe Kisha greke u pёrpoqёn me tё gjitha mjetet qё t’a ndalonin dhe e mallkuan gjuhёn “e mallkuar” shqipe. Nё kёto rrethana historike pyesim se, kё do tё angazhonte shteti shqiptar pёr t’ju kundёvёnё kёsaj doktrine famёkeqe antigjuhё shqipe?
Sigurisht qё do tё ishte njё veprim shumё i mençur i shtetit shqiptar qё tё dёrgonte si kryesues tё njё institucioni albanologjik nё Athinё mё tё shquarin gjuhёtar shqiptar, Eqerem Çabej. Pra mё tё zotin e gjuhёtarёve do e sakrifikonte duke e imponuar qё tё qёndronte atje ku kundёrvёnia ndaj keqinterpretimeve, atje ku interesi i kulturёs gjuhёsore shqiptare do tё ishte mё i madh. (Kush mё mirё sesa njё njeri shumё i ditur grek mund tё prishё themelet e Autoqefalisё shqiptare?) Shqiptarёt mburren me Eposin e Veriut dhe grekёt me Homerin, por tё mos harrojmё se Kali i Trojёs ёshtё shpikje e grekёrve.
Në rolin e mësuesit më vjen turp nga vetja kur e imagjinoj veten përpara gjyqit moral që më bën Fan Noli dhe Faik Konica. Njëlloj ne shqiptarët si atëhere kur s’kishim akoma shtet edhe tani që shtetin formalisht e kemi prej 100 vjetësh. Nuk e quaj armik Hirësinë Janullatos, siç aludon autori Çako. Ama nuk e quaj dot mik, sepse jo vetëm që nuk ka bërë gjërat më kardinale për mua is besimtar shqiptar, por edhe sepse si e thotë një proverb anglez “Miku permanent nuk është asnjëherë i mirëseardhur”. Në Bibël e kam lexuar: “Për të ndërtuar një banesë nevojiten duar, por vetëm zemra mund të ndërtojë një shtëpi të Zotit”. Hirësia Janullatos nuk ka ndërtuar në Shqipëri shtëpi të Zotit. Me duar ka ndërtuar shtëpi të interesave greke.