• Home
  • Politics
  • Opinion
  • Culture
  • Sports
  • Economy
  • Interview
  • Reporting
  • Community
  • Vatra

Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

NDËRKOHË QË NË SHBA KUJTOHEN VIKTIMAT E KOMUNIZMIT-NË SHQIPËRI GLORIFIKOHET REGJIMI I ENVER HOXHËS

March 28, 2021 by dgreca

NGA FRANK SHKRELI/

Madje edhe gjatë një fushate elektorale për Kuvendin e ri të Republikës së Shqipërisë – një vendi anëtar të NATO-s, një aleancë ushtarake kjo më e fuqishmja që ka njohur ndonjëherë bota dhe e cila 70-vjet më parë u themelua pikërisht me qëllimin për të luftuar diktaturat e regjimeve komuniste të lindjes, si ai i Shqipërisë enveriste. 

Duhet të flasim me emëra.  Këtë fushatë, të ditëve të fundit, për glorifikimin e komunizmit e hapi Kryeministri aktual, Edi Rama në Parlamentin Shqiptar para disa javësh, me deklaratën e tij famëkeqe dhe të turpshme se, “komunizmi ishte në anën e duhur të historisë”.  Pasuar nga të tjerë, përfshir kohët e fundit, veteranën e kësaj partie Luljeta Bozo — të parën e listës socialiste në Tiranë dhe Ministrin socialist, Damian Gjiknurin në Vlorë, i cili ditët e fundit, po ashtu si Bozo deklaroi se “komunizmi kishte bërë më shumë të mira sesa të këqia”.  Nuk më çudit aspak fakti se brenda Partisë Socialiste nuk ka më njerëz që tu thonë këtyre nostalgjikëve të komunizmit, “ore mjaft me deklarata të tilla të pa përgjegjëshme se jemi anëtar të NATO-s dhe kemi pretendime t’i bashkohemi Bashkimit Evropian…”.   

Është e qartë tani pas 30-vjet post-komunizëm se Shqipëria nuk e ka ndër mend të distancohet nga e kaluara e saj komuniste dhe as nga krimet e atij regjimi – më famëkeqit në Evropë dhe në botë.  Deklaratat e fundit të nostalgjikëve kokëfortë të komunizmit shqiptar dhe të përfaqësuesve të regjimit aktualë të Shqipërisë e bejnë mjaft të qartë se partia në fuqi, shpresat e fitores i ka tek promovimi i vlerave enveriste.  Me këto deklarata, filluan të na mësohen edhe veshët tashti, ç’pret më prej tyre.  Por megjithë pretendimet e tyre se ata ndajnë vlerat amerikano-perëndimore, hipokrizi më të madhe nuk ka, sepse e vërteta është se vlerat e Amerikës nuk janë ato të komunizmit ndërkombëtar dhe të komunizmit stalinist enverist, jo se jo.  Nëqoftse votuesit shqiptarë dëshirojnë një frymë të vazhdueshme enveriste në shoqëri dhe në qeverisjen e tyre – ta gëzojnë – pasi këtë të drejtë ua jep demokracia – ama vetëm nëqoftse fitojnë me vota të lira e të ndershme, sipas standardeve ndërkombëtare.

Por ajo që vërtetë më çudit pa masë është heshtja e përfaqësive diplomatike perëndimore në Tiranë ndaj shprehjeve të tilla pro-komuniste nga udhëheqsit më të lartë të Shqipërisë, me të cilët diplomatët komunikojnë pothuaj çdo ditë.  Me të drejtë, Shtetet e Bashkuara dhe Bashkimi Evropian po përpiqen të luftojnë korrupsionin ekonomik dhe të ndërtojnë diçka që deri diku i përngjet një shteti ligjor në Shqipëri. Por megjithë respektin që kam për punën e tyre nuk besoj se do të dalin me sukses në reformën e drejtësisë dhe as në luftën kundër korrupsionit nëqoftse, të pakën, nuk deklaroheni publikisht edhe kundër krimeve të një ish-regjimi kriminal, pasojat e të cilit vazhdojnë të ndjehen edhe sot — jo vetëm në politikë dhe në ekonomi — por në çdo fushë të veprimtarisë së vendit.  Është pikërisht trashëgimia e komunizmit dhe njerëzit që i kanë shërbyer atij sistemi – ish-zyrtarë me disa prej të cilëve kini në mend të reformoni sistemin e sotëm të drejtësisë.   Heshtja e diplomatëve perëndimorë ndaj deklaratave të tilla pro-komuniste të udhëheqsve më të lartë të qeverisë shqiptare dhe të kandidatëve për në parlamentin e ri të Shqipërisë – “flet vëllime të tëra” — 30-vjet pas shembjes së Murit të Berlinit.  Vrasja, burgimi, internimi, dënimi — gjyq e pa gjyq — puna e detyruar e njerëzve të pafajshëm në komunizëm besoj se duhej të ishte aq e dënueshme, të pakën të kritkohej, sa edhe vjedhjet e një hajduti sot.

Të nderuar përfaqësues diplomatikë perëndimorë në Tiranë, HESHTJA ndaj këtyre dukurive, në një vend si Shqipëria, nuk u bën nder ju si individë dhe as vlerave të shteteve demokratike perëndimore që ju përfaqësoni në atë vend.  Sa i përket të kaluarës komuniste në Shqipëri, megjithëse vonë, ka ardhur koha t’i thoni të bardhës e bardhë dhe të zezës e zezë, ashtu siç kanë bërë ish-vendet e tjera komuniste të Evropës Lindore dhe Qendrore.  Shqipëria ka nevojë për ndihmën tuaj që të distancohet seriozisht nga e kaluara komuniste ashtu siç i ka hije një vendi anëtar të NATO-s dhe një vendi që pretendon t’i bashkohet vlerave të botës perëndimore.

Një prej këtyre vlerave është pikërisht kujtesa kushtuar viktimave të komunizmit botëror, përfshir kujtesën e viktimave të komunizimit në Shqipëri.  Në një njoftim për median, Fondacioni i Viktimave të Komunizmit me qëndër në Washington, përshëndet hapat që mori ditët e fundit Dhoma e Përfaqsuesve e shtetit Teksas në Shtetet e Bashkuara, duke organizuar një sesion dëgjimor me qëllim të miratimit të një ligji për të përcaktuar “7 Nentorin si Ditën e Kujtimit të Viktimave të Komunizmit” në atë shtet.  Megjithëse amerikanët, fatbardhësisht, nuk i kanë përjetuar kurrë “gjërat e shumta pozitive të komunizmit”, siç pretendojnë nostlagjikët komunistë në Shqipëri, Teksasi po i bashkohet 12 shteteve të tjera amerikane që kanë vendsur me ligj tanimë përkujtimin e kësaj date për nder dhe respekt ndaj viktimave të regjimeve të komunizmit  në botë, të gjallë e të vdekur.

          Përfaqësuesi i shtetit Teksas, Tom Oliverson (djathas) me dëshmitaren e Fondacionit të Viktimave të Komunizmit, shqiptaro-amerikanën, Dr. Elida Dakolin (majtas)

Sponsorizuesi i këtij projektligji, Z. Oliverson u shpreh me këtë rast se, “Lartë nga 100-milion njerëz të pafajshëm janë vrarë nga regjimet komuniste ç’prej themelimit të regjimit të parë komunist më 7 nentor, 1917, në Rusi. Kjo është humbja më e madhe në njerëz në krahasim me çdo ngjarje tjetër në historinë e njerëzimit dhe si rrjedhim ne nuk guxojmë ti harrojmë tmerret e komunizmit.  Ashtu siç na kujtojnë edhe memorialet në kujtim të holokaustit që brutaliteti nazi-fashist të mos përsëritet kurrë më, gjithashtu ky memorial shërben si një kujtesë e qartë e premtimeve boshe të komunistëve kudo si dhe e trashëgimisë brutale të vuajtjeve njerëzore, që kanë lënë pas komunistët”, ka thenë ligjvensi i shtetit Teksas, Tom Oliverson.

Në njoftimin për median, Fondacioni i Kujtimit të Viktimave të Komunizmit në Washington, thuhet se ishte një nder për këtë organizatë që të përfaqësohej në sesjonin dëgjimor të Dhomës së Përfaqsuesve të shtetit Teksas, nga Këshilltarja e këtij Fondacioni, shqiptaro-amerikanja, Dr. Elida Dakoli, e cila dëshmoi disa ditë të shkuara para ligjëvensve të Teksasit përvojën e familjes së saj nën regjimin komunist të Shqipërisë.

“Kurë gjyshi im kishte refuzuar t’i dorëzonte partisë komuniste shqiptare pasurinë dhe mallin, ai u burgos, shtëpia e tij u shkatërrua dhe gjyshja ime dhe katër fëmijt e saj të vegjël të moshës 2-12 vjeç – përfshir babain tim – u hodhën në rrugë pa asgjë të tyren. Vëllai i saj tregoi guxim për atë kohë duke strehuar gjyshen time dhe fëmijtë e saj, por gjyshin tim e kishin vrarë në burg. Sot e kësaj dite ende nuk dimë se ku e ka varrin.  Persekutimi i familjes time nga komunizmi vazhdoi, pa ndërprerje, për katër breza”, u tha shqiptaro-amerikanja Dr. Elida Dakoli ligjëvensve të shtetit Teksas të Shteteve të Bashkuara.

Fondacioni amerikan i Kujtesës së Viktimave të Komunizmit përshëndeti nismën e shtetit Teksas për të njohur, “7 Nëntorin si Ditën e Kujtimit të Viktimave të Komunizmit”, ashtuqë krimet e kësaj ideologjie imorale komuniste të mos harrohen kurrrë, përfundon njoftimin për media, Fondacioni për Kujtimin e Viktimave të Komunizmit, me qëndër në Washington. 

 Duan a s’duan nostalgjikët e sotëm dhe mbështetsit e djeshëm të regjimit diktatorial të Enver Hoxhës, e vërteta e krimeve të atij regjimi immoral, po del në dritë dal ngadalë për ta parë e gjithë bota. Askush nuk i beson më pretendimet e disa nostalgjikëve të përmendur më lartë se ai regjim kishte më shumë gjëra pozitive se sa negative”, e më së paku ta besojnë vet shqiptarët. Një pretendim i tillë është aq i pa përgjegjëshëm dhe i pa moralshëm, qoftë edhe në zhvillimin e një fushate elektorale, nga udhëheqsit më të lartë të vendit.  Shqipëria dhe shqiptarët meritojnë më shumë se kaq nga udhëheqsit e tyre por edhe nga ndërkombëtarët të cilët heshtin përball dukurive dhe prirjeve të tilla arrogante  që sprovojnë keq durimin e një populli tepër të vuajtur, atëherë dhe sot.

Filed Under: Politike Tagged With: Frank shkreli, ShBA nderon viktimat e Komunizmit, Shqiperia glorifikon Enver Hoxhen

ZGJEDHJE LOKALE ME PËRMASA SHTETËRORE

March 28, 2021 by dgreca

Ndonëse zgjedhjet  në Nikshiq  ishin lokale, në sajë të kohës dhe vendit të mbajtjës së tyre, ata kishin peshë të veçantë, duke marrë përmasa shtetërore,  që u dëshmu me angazhimin e partive politike në vend por edhe të faktorëve relevant nga jashtë, sidomos ata serbë, duke dëshmuar se Mali i Zi vazhdon të jetë mjedis i pakonsoliduar me ambient polarizues politik më përmasa shqetësuese gjeopolitike për vendin dhe regjionin

Shkruan: Nail  Draga

Në asnjë qytet në Mal të Zi, mbajtja e zgjedhjeve lokale nuk ka pasur jehonë sikurse në Nikshiq, i cili është i dyti në vend  pas Podgoricës për nga numri i banorëve dhe elektoratit votues. Angazhimi i subjektëve politike pjesëmarrëse në zgjedhje me lista të veçanta zgjedhore dëshmoi se skena politike në Mal të Zi vazhdon me kursin e më parshëm, me ndarje dhe përçarje politike, në baza nacionale e fetare  kësaj here në popullsinë ortodokse(malazeze e serbe) e cila të përkujton vitët 90-ta të shekullit të kaluar në ish Jugosllavi. Dhe në një atmosferë të tillë të tensionuar  u realizu fushata zgjedhore për zgjedhjet lokale që i ngjante  një referendumi për popullatën lokale.

Rotacion në pushtetin lokal

Në zgjedhjet lokale në Nikshiq të cilat u mbajtën me 14 mars kanë marrë pjesë 6 lista zgjedhore, ku të drejtë  vote kanë pasur 58.833 qytetarë, ndërsa  këtë të drejtë e kanë shfrytëzuar 48.160 persona, apo 81.85%. Në sajë të rezultatëve të publikuara nga CEMI,  subjektët politike kanë arritur këto rezultate; DPS  19.293 vota apo 40.40% dhe 18 mandate të  këshilltarëve, Fronti Demokratik(DF) 12.387 vota(25.90%),11 mandate, Demokratët(DCG) 11.094 vota (23.20%), 10 mandate, URA 2138 vota(4.50%) 1 mandat, Narodni Pokret(NP) 1558 vota (3.30%) 1 mandat si dhe SDP, 1269 vota(2.7%) pa mandat këshilltari.

Nga këto të dhëna del së partia që ka fituar më shumë mandate është DPS-i e cila kësaj here ka pasur në koalicion edhe disa subjekte të vogla(SD, LP dhe PK), dhe ka fituar 18 mandate të këshilltarëve në pushtetin lokal, por të pamjaftueshëm për shumicën parlamentare lokale prej 41 këshilltraësh. Nga ana tjetër të gjitha subjektet tjera  politike kanë marrë  gjithsej 23 këshilltarë që së bashku do të formojnë pushtetin lokal, duke e larguar nga aty  pas njëzet vitëve DPS-in. Pasi, dy partitë kryesore të opozitës DF e DCG kanë së bashku 21 këshilltarë  që janë të mjaftueshëm për të udhëhequr pushtetin lokal,  iu mbetët atyre të  për t’i ftuar edhe dy partitë tjera(me nga 1 këshilltarë) që t’iu bashkangjitën shumicës në parlamentin lokal.

Votimi si në  zgjedhjet parlamentare

Pas zgjedhjeve paralamentare me 30 gusht 2020, ku u realizu në mënyrë demokratike rotacioni i pushtetit pas tridhjetë vitëve ku fitoi ish opozita parlamentare, provimi i parë i shumicës së re parlamentare ishte në Nikshiq, më 14 mars me rastin e zgjedhjeve lokale. Ishte ky një rast tipik për të dëshmuar seriozitetin e zgjedhjeve parlamentare, se ato nuk kanë qenë të rastit, por të vetdijës politike të qytetarëve se janë përkushtuar për ndryshim të pushtetit. Dhe ate që e realizuan me 30 gusht 2020, e përseritën në Nikshiq, duke dëshmuar edhe këtu shumicën në parlamentin lokal, duke bërë rotacionin e pushtetit lokal të cilin e ka pasur  DPS-i për njëzet vite. Fitorja e opozitës lokale në Nikshiq, dëshmon se nuk është rastësi por vazhdim i kursit politik të qeverisjës se re  edhe në këtë qytet i cili për nga pesha politike e numri i banorëve është i dyti në Mal të Zi, pas Podgoricës. 

Barometri tregues i zgjedhjeve

Si barometër tregues të rezultatit të tyre zgjedhjeve lokale shërbejnë zgjedhjet paralamentare të 20 gushtit 2020, ku krahasimi për këtë periudhë kohore dëshmon disponimin të elektorati votues në mbeshteje të subjektëve politike pjesëmarrësi në zgjedhje.

Në këtë aspekt partia e DPS-it e cila ka pasur pushtetin lokal për njëzet vjetë, ndonëse ka humbur pushtetin që ishte paralajmëruar me zgjedhjet parlamentare, megjithate arriti të ruaj elektoratin votues(40,40%) edhe pse më një rënie prej 294 votash, duke mbetur subjekti më i votuar në këtë qytet.

Nga ana tjetër ndonëse ka pasur mbeshtetje logjistike nga Beogradi zyrtar e gjetiu, Fronti Demokratik(DF) edhe pse është pritur të përsërisë rezultatin  e 30 gushtit 2020, ndodhi e kundërta sepse pësoi  rënie  nga 37,46% në 25,9%, apo  për 5685 vota.  Ndërsa e kundërta ka ndodhur me Demokratët(DCG) të cilët nga 14,32% arritën në 23,37% përkatësisht  u rritën për 4.257 vota, duke qenë befasia e tyre zgjedhjeve. Nga ana tjetër rezultat identik me zgjedhjet parlamenatare ka pasur edhe URA, ndërsa SDP mbeti jashtë pushtetit lokal, që ishte  paralajmëruar që në zgjedhjet parlamentare, si parti e vogël pa mbeshtetje në elektoratin votues. 

Zgjedhjet lokale të mbahën për një ditë

Ka kohë që në lidhje zgjedhjet lokale në Mal të Zi subjektët politike por edhe analistë të ndryshëm kanë shprehur mendimin se do të ishte e arsyeshme që ata të mbahën për një ditë, sikurse mbahen zgjedhjet parlamentare. Dhe një qendrim i tillë arsyetohet me faktin se në sajë të rrjedhave aktuale  politike, pothuaj në çdo vit do të kemi zgjedhje lokale, andaj, për të elimiminuar një dukuri të tillë, është të udhës që të punohet në këtë drejtim nga ana e faktorëve politikë, sepse qytetarët janë të ngopur me zgjedhje.

Ligj i veçantë për zgjedhjet lokale

Pikërisht, në këtë aspekt në kuadër të Komisionit për reformën zgjedhore duhet të trajtohet çështja e zgjedhjeve lokale. Bëhët më dije se ky komision do të punojë deri në fund të qershorit, andaj ekziston kohë e mjaftueshme në këtë drejtim. Por, për të arritur këtë qellim, duhet të ekzistojë vullneti politik i pushtetit, por edhe i opozitës parlamenatare, sepse për tu votuar në parlament duhet mbeshtetja e 54 deputetëve. Në lidhje me këtë çështje ekziston ideja e miratimit të ligjit të veçantë për zgjedhjet lokale, që do të ishte risi në jetën parlamenatare pluraliste. Po ashtu risi do të jetë edhe votimi me lista të hapura, duke iu mundësuar qytetarëve që të votojnë në mënyrë të drejtpërdrejtë përfaqësuesit  e tyre e jo si deri më tash që janë votuar listat e partive politike. Një veprim i tillë do të ishte në favor të qytetarëve dhe të demokracisë pluraliste.

Relaksim për qytetarët

Nëse do të realizohej kjo ide, do të ishte një relaksim për qytetarët dhe skenën politike në Mal të Zi, sepse do të ishte në favor të uljes së tensioneve politike dukuri kjo e pranishme kur kemi zgjedhje të veçanta për një komunë, ku rasti i Nikshiqit është shëmbull tipik i kësaj dukurie. Andaj, mbajtja e zgjedhjeve lokale në një ditë, do të ishte në favor të eliminimit të dukurive të tilla, por edhe të konsolidimit të skenës politike dhe  elektoratit votues në tërë vendin.

(21 mars 2021)

Filed Under: Politike Tagged With: Nail Draga, permasa shtetrore, zgjedhjet lokale

VOC Applauds Texas’ Steps To Pass Key Legislation, Commemorating, Victims of Communism

March 26, 2021 by dgreca

WASHINGTON, D.C. — This past week the Texas House of Representatives held a hearing on legislation to establish November 7thas the annual “Victims of Communism Memorial Day.” Texas will join 12 other states in recognizing VOC Day to bear witness to those who have died and suffered under communist regimes.Representative Tom Oliverson, the bill’s sponsor, remarked that “more than 100 million innocent people have been killed by communist regimes since the creation of the first communist regime on November 7th, 1917 in Russia. This is the greatest loss of human life of any event in human history, and we must not forget the horrors of communism. Just as the Holocaust memorials remind us to never again indulge the brutality of fascism, so too, this memorial serves as a sobering reminder of the empty promises of communists everywhere, and the brutal legacy of human suffering they leave.”VOC was honored to have Advisory Council member Dr. Elida Dakolitestify before the Texas House of Representatives and bear witness to her family’s experience under the communist regime in Albania.
Texas Representative Tom Oliverson (right) and VOC witness Dr. Elida Dakoli (left).
“When [my grandfather] refused to turn his wealth over to the communist party, he was jailed, his homes were destroyed, and my grandmother and her four young children ages 1-12—including my father—were thrown in the street with nothing. Her brother bravely took my grandmother and the children in, but my grandfather was killed in jail. We still do not know where his grave is. The persecution of my family members went on for four generations.” 

VOC applauds Texas’ steps to establish November 7th as the “Victims of Communism Memorial Day.” The crimes of this evil ideology must never be forgotten. 

For more information and to become involved in VOC’s local educational and advocacy efforts in Dallas, please complete this form. 

Don’t forget to add info@victimsofcommunism.org to your address book or safe sender’s list.

The Victims of Communism Memorial Foundation is an educational, research, and human rights nonprofit devoted to commemorating the more than 100 million victims of communism around the world and to pursuing the freedom of those still living under totalitarian regimes.

Want to change how you receive these emails?
You can update your preferences or unsubscribe from this list.

Filed Under: Politike Tagged With: Commemorating, Dr. Elida Dakoli, Texas’ Steps, To Pass Key Legislation, Victims of Communism, VOC Applauds

SOFRA Movement: The Birth of Albanian LGBTQ+ Activism in America

March 25, 2021 by dgreca

By Anila Duro, LGBTQ+ Ally and Partner, Adjunct Professor, Researcher & Doctoral Candidate/

Valentina Djelaj, LGBTQ+ Ally and Partner, Director of Program Services at Health Emergency Lifeline Programs and Corktown Health Center, Michigan’s first LGBTQ+ health center./

Ariana Elezaj, LGBTQ+ Ally and Partner, Deputy Director at Lenox Hill Neighborhood House/

“I have dreamed of this movement where our Albanian and LGBTQIA+ identities come together as ONE. The two headed eagle not only as a symbol of strength and courage but also a symbol for resilience and inclusion. To authentically reconnect to our Albanian roots and fully come into our true selves.” These are the heartfelt words of a rising community activist RremidaShkoza, whose bravery and commitment towards the LGBTQ+ community has sparked a movement of breaking the stones of oppression in the Albanian-American community and the Diaspora.

Albanian-Americans’ perception towards the LGBTQ+ community is unknown; however, our lived experiences show us that our LGBTQ+ brothers and sisters struggle with acceptance and at times live in isolation and/or experience abuse. Despite these challenges and the unknown, we are seeing a rise in activism and support towards the LGBTQ+ community. Activism is very important to support this marginalized group. For some of us, our activism comes through leadership, research, program development and community education. For members of the community, activism is inclusiveness and visibility, with a focus on diversity, equity, and integrity.

We see change happening right before our eyes for a group of individuals that our Albanian-American community has neglected to accept and celebrate in the past. The positive change we have observed in the past few months has been as simple as community members coming together and having open and honest conversations and new allies desiring to celebrate and collaborate on LGBTQ+ activism work. Listening, giving space, and committing to not harm but support one another are notable changes we have recently seen within our Albanian-American community and for that we are proud. Many of our friends, family members and colleagues identify as LGBTQ+ and as much as we want to intellectualize the topic, for many individuals, it is their current reality. Thus, we need to do some soul searching, to overcome our obstacles and unconscious biases to improve our loved ones lives by becoming individuals that respect human rights for all. We invite you to join this movement and liberate yourself.  Spread love, not hate.  

We will leave you with the lovely words of RremidaShkoza, “To my beautiful and courageous Albanian LGBTQIA+ community: You are a blessing and a gift. You matter and our time to be part of the liberation is HERE. Please join the SOFRA movement to uplift our voices and have a seat at the communal TABLE.” 

Filed Under: Politike Tagged With: Anila Duro, Ariana elezaj, SOFRA Movement, The Birth of Albanian LGBTQ, Valentina Djelaj

COVID-19, NJË INTERPRETIM PSIKOLOGJIK

March 24, 2021 by dgreca

Natalja Marolli, Long Island University of Brooklyn, në një bashkëbisedim me gazetarin Sokol Paja, analizon për Diellin e Federatës Mbarëshqiptare të Amerikës VATRA në New York, përjetimet e kategorive të ndryshme shoqërore në këtë kohë pandemie, transformimin e përditshmërisë së njerëzve dhe tronditjen psikologjike që Covid -19 solli në jetën e gjithësecilit prej nesh.

COVID -19 KAPËRCEU TERRITORET GJEOGRAFIKE

Covid -19 tronditi botën teksa kapërceu territoret gjeografike në një kohë rekord dhe u shpall Pandemi nga Organizata Botërore e Shendetësisë në Mars të vitit 2020. Pandemia ishte një koncept i padëgjuar për shumë njerëz dhe për shumë të tjerë një fjalë e harruar. Gripi Spanjoll dukej si një ngjarje e largët edhe pse miliona njerëz humbën jetën gjatë asaj periudhe. Pandemia shpesh përceptohej si diçka që nuk mund të përsëritej në shoqërinë e zhvilluar dhe moderne në të cilën jetojmë. Pavarësisht përceptimeve të gabuara, pandemia u bë pjesë e përditshmërisë sonë duke paralizuar jetën ekonomike, politike dhe sociale të të gjitha vendeve në mbarë botën. Jeta jonë ndryshoi rrënjësisht në një periudhë shumë të shkurtër kohore. Ndërkohë që numri i përsonave të infektuar dhe viktimave rritej në mënyrë marramendëse, paralelisht rriteshin dhe masat shtërnguese nga vende të ndryshme për të parandaluar përhapjen e mëtejshme të virusit. Sirenat a ambulancave zëvendësuan zhurmat e trafikut monoton të qyteteve. Ekonomia botërore u gjunjëzua para virusit dhe statistikat e njerëzve që humbën punën u rritën frikshëm. Sistemet më të mira shëndetësore në mbarë botën pësuan kolaps dhe vërtetuan se sa të papërgatitur ishim për tu përballuar me këtë pandemi. Distancimi social u bë pjesë e përditshmërisë për të frënuar përhapjen e virusit. Njerëzit filluan të mos takohen, të mos përqafohen, hoqën dorë nga gjera të vogla të përditshmërisë por në të njëjtën kohë shumë domethënëse për ta.

VIRUSI VRAU JETËN SOCIALE

Virusi vrau jetën sociale, shtoi më shumë dyshimet dhe frikërat në jetën tonë të përditshme. Kishat dhe xhamitë mbyllen dyert dhe besimtarët kthyen sytë drejtë qiellit dhe menduan se apokalipsi ishte më afër se sa e kishin menduar. Lutje të thëna nën zë, heshtje dhe deri diku dyshim i ligjëruar për ekzistencën e Zotit që braktisi njerëzimin atëherë kur ata kishin më shumë nevojë për të. Të braktisur nga Zoti njerëzit filluan të ndihen të vetmuar e gjithnjë e më shumë të izoluar. Bashkë me gjithë ndryshimet e reja që ndodhën për t’ju përshtatur jetës së re, filluan të bien dhe këmbanat e para të shëndetit mendor. Ankthi, depresioni dhe stresi postraumatik u rritën në menyrë domethënëse gjatë kësaj periudhe dhe për fat të keq shumë pak vëmendje iu kushtua gjatë pandemisë. Distancimi social, kaq shumë i vlerësuar në këto kohë pandemie, anashkaloi rëndesinë e socializimit të qënies njerëzore dhe impaktin që izolimi social do të kishte në mirëqënien psikologjike të individit. Mungesa e informacionit dhe shpesh herë abuzimi i mediave me lajmet në lidhje me pandeminë gjeneroi më shumë panik tek njerëzit. Frika për humbjen e njerëzve të dashur, frika për shëndetin personal, frika për humbjen e vendit të punës dhe për më teper frika e të ardhmes së pasigurtë shkaktuan dhe vazhdojnë të shkaktojnë ende pasiguri.

KUSH E PËRJETOI DHE PO E PËRJETON MË KEQ PANDEMINË?

Më të rinjtë duket se janë disi më të shqetesuar për të moshuarit dhe shpesh virusi ju duket si diçka inekzistente. Të moshuarit mendojnë se sa keq ju vjen për brezat më të rinj që po kalojnë këto kohë të vështira. Të ngujuar brenda apartamenteve të tyre me sytë nga dritarja shpresojnë të kenë mundësinë të përqafohen sërish me nipërit dhe mbesat.

PO FËMIJET SI PO E PËRJETOJNË KËTË PERIUDHË?

Ata duken pak si më të shpenguar por sërish mund ta kuptosh e s’ke se si të mos e vësh re një trishtim të lehtë në vështrimin e tyre kur shohin këndin bosh të lojërave dhe shokët që mungojnë aty. Pastaj nuk është vetëm loja dhe shokët realë që mungojnë, po në pandemi ata mësuan se si të bëjnë mësim onlinë, duke u ulur ashtu para kompjuterit për orë të tëra dhe duke e zëvendësuar atë botën e tyre të bukur reale me botën e ftohtë virtuale.

BLUZAT E BARDHA, HERONJTË E HESHTUR

Herë pas here mendoj se sa e vështirë duhet të jetë të shohësh njerëz që mposhten, njerëz që dorëzohen dhe nuk ja dalin mbanë e ndërsa çdo ditë sheh pacientët e tu të vdesin, shpirtërisht vdes dhe ti, çdo ditë pak e nga pak bashkë me ta. Mendoj gjithashtu se sa e vështirë duhet të jetë të vendosësh në kushte të vështira se kujt do ti japësh respiratorin e fundit, kujt do ti japësh dorën dhe do ta ndihmosh dhe kujt për fat të keq nuk ja del ta ndihmosh. Mendoj edhe për agoninë në momentet e fundit të jetës së pacientëve. Të mposhtur nga virusi tinezak, rrethuar nga tuba dhe aparatura që ju mundësojnë të marrin frymë, rrethuar nga njerëz të huaj për ta që në mungesë të familjes ju shtrëngojnë duart dhe ju përgjërohen të mos dorëzohen. Për fat të keq vdekja triumfon, pacientët bëhen numra dhe numrat statistikë dhe beteja bëhet gjithmonë e më e vështirë ndërsa ditët kalojnë. Sa vështirë duhet të jetë të duash ti japësh lamtumirën e fundit njeriut të zemrës dhe të mos mundesh dot. E megjithatë jeta vazhdon, duhet të vazhdojë.

TEORI KONSPIRATIVE DHE MENDJE SKEPTIKE

Shpesh dëgjojmë se asgjë nuk do jetë si më parë pas kësaj pandemie. Kjo pandemi na ka ndryshuar, na ka bërë më vulnerable, na ka tjetërsuar. Izolimi social na ka bërë më të vetmuar dhe më dyshues. Njerëzit e kanë humbur besimin tek shkenca, tek humanizmi dhe në gjithë këtë situatë kaotike duket sikur teoritë konspirative japin gjithnjë e më shumë një shpjegim të kënaqshëm për mendjet më skeptike. Aludimet për kontrollin e njerëzimit nga të plotëfuqishmit e botës jehojnë në shtypin e ditës dhe ndërkohë njerëzit bëhen akoma dhe më shumë dyshues dhe irracionalja mposht arsyen. Sa të vërteta janë këto konspiracione? Jane këto konspiracione të frymëzuara nga një grup i caktuar njerëzish apo janë skenare të vërtetë të periudhës që po jetojmë? Dilema ka gjithashtu dhe në lidhje me vaksinimin dhe sigurinë e këtij procesi. Sa mundësi do të kemi të kthehemi sërish në normalitet? A do munden vendet e varfëra të vaksinohen në kohë? Për fat të keq askush nuk di të japë një përgjigje dhe shpresojmë që për herë të parë bota të solidarizohet dhe të kuptojë që për ironi të fatit, të varfër dhe të pasur jemi një dhe se vdekja nuk di të bëjë dallime. Ndërkohë që ende nuk dihet se kur kjo pandemi do përfundojë, duhet që në këto kohë të vështira të mos humbasim kurrsesi shpresën tek shkenca, tek ajo shkencë që udhëhiqet nga etika dhe humanizmi njerëzor. Besimi se do ja dalim duhet të na bashkojë të gjithëve më shumë se kurrë. Kemi kaluar ditë shumë të vështira, mbase do na duhet të kalojmë ditë të tjera dhe më të vështira. E megjithatë ka ende shpresë.

MALL PËR NDJESINË E LIRISË

Shpesh mendoj për ditët e bukura që lamë pas. Kujtimet e ditëve normale duken të largëta në këto ditë pandemie. Kam nostalgji për kohën kur mund të përqafoje nënen, kohën kur mund të kaloje orë të tëra në shoqërine e miqve dhe mund të ecje e shkujdesur rrugëve të qytetit pa patur frikën e distancës fizike. Më ka marrë malli për ndjesinë e lirisë që ndjen kur je në aeroport në pritje të udhëtimit të radhës apo kur rri e pret e përmalluar njerëzit që vijnë dhe të vizitojnë nga larg. Sa mall kam për të qënë sërish e lire, mall për tu rikthyer në normalitet. Ndërsa mendoj këto, kthehem sërish dhe mendoj rutinën e re, tashmë të përditshme. Klasa onlinë, takim me doktorin onlinë, intervista pune onlinë dhe për ta permbyllur ditën me pak argetim një vizitë në muzeum dhe kjo sigurisht onlinë. Të gjithë këto aktivitete ndodhin në tavolinën e punës nëpërmjet kompjuterit, a nuk duket paksa absurde? Megjithë shqetësimet dhe pyetjet që kam në kokë shpeshhere mendoj që sërish ka dritë në fund të tunelit. E në fund të fundit a nuk është e krijuar e tillë qënia njerëzore, të shpresojë edhe atëherë kur nuk ka shpresë? Dëshira për jetën më bën të shpresoj se do ja dalim, do mbijetojmë ashtu siç kemi mbijetuar që nga fillesat e jetës njerëzore. Çdo gjeneratë ka patur sfidat e veta dhe ne do na duhet të përballemi me këtë sfidë. “E gjithë kjo do kalojë” thotë një shprehje e vjetër persiane, çdo gjë është kalimtare dhe ne duhet të mos dorëzohemi. Ne mund të humbasim disa beteja por ne nuk do humbasim kurrsesi luftën.

Filed Under: Politike Tagged With: COVID-19, Interpretim Psikologjik, Natalja Marolli

  • « Previous Page
  • 1
  • …
  • 287
  • 288
  • 289
  • 290
  • 291
  • …
  • 654
  • Next Page »

Artikujt e fundit

  • PREJARDHJA ILIRE DHE AUTOKTONIA E SHQIPTARËVE
  • Fitoi “Gold Winner” në konkursin ndërkombëtar “New York Photography Awards”, Erion Halilaj: “Promovim i talentit shqiptar në një skenë ndërkombëtare”
  • Kur filozofia dhe psikologjia ndërveprojnë për të shpëtuar njerinë
  • BALFIN REAL ESTATE HAP ZYRËN E PARË NË SHBA, NJË MUNDËSI E RE INVESTIMI PËR DIASPORËN SHQIPTARE
  • Konferenca “Diaspora 2025” organizuar nga Federata Kombëtare Shqiptare në Itali ( FNAI)
  • Koncepti i lumturisë dhe Krishtlindjet sot
  • Nxënësit e shkollës shqipe “Gjuha Jonë” në Philadelphia festuan Festat e Fundvitit
  • Vatra Tampa Bay organizoi piknikun tradicional me rastin e festave të fundvitit
  • VATRA URON TË GJITHË SHQIPTARËT: GËZUAR E PËRSHUMËVJET KRISHTLINDJEN
  • SHQIPTARËT DHE CILA ËSHTË DOMOSDOSHMËRIA STRATEGJIKE E MAQEDONISË SË VERIUT?
  • Fondacioni Çamëria “Hasan Tahsini” përkujtoi shkrimtarin Bilal Xhaferi në 90 vjetorin e lindjes
  • SHBA, Ligji për Autorizimin e Mbrojtjes Kombëtare (NDAA) dhe Aleancat në Ballkanin Perëndimor
  • Shqipëria, Kosova dhe Boshti Shqiptar si Gurthemeli i NATO-s dhe i Strategjisë Amerikane
  • MORGENAVISEN (1931) / RRËFIMI I PIKTORIT HUNGAREZ MÁRTON HOSSZÚ : “GJASHTË JAVË NË OBORRIN MBRETËROR TË SHQIPËRISË PËR TË REALIZUAR PORTRETIN E MBRETIT ZOG I…”
  • “Histori e vajzës rebele”

Kategoritë

Arkiv

Tags

albano kolonjari alfons Grishaj Anton Cefa arben llalla asllan Bushati Astrit Lulushi Aurenc Bebja Behlul Jashari Beqir Sina dalip greca Elida Buçpapaj Elmi Berisha Enver Bytyci Ermira Babamusta Eugjen Merlika Fahri Xharra Frank shkreli Fritz radovani Gezim Llojdia Ilir Levonja Interviste Keze Kozeta Zylo Kolec Traboini kosova Kosove Marjana Bulku Murat Gecaj nderroi jete ne Kosove Nene Tereza presidenti Nishani Rafaela Prifti Rafael Floqi Raimonda Moisiu Ramiz Lushaj reshat kripa Sadik Elshani SHBA Shefqet Kercelli shqiperia shqiptaret Sokol Paja Thaci Vatra Visar Zhiti

Log in

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Cookie settingsACCEPT
Privacy & Cookies Policy

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT