OSLO – I emëruar sekretar i përgjithshëm i NATO-s, ish-kryeministri norvegjez, Jens Stoltenberg, ka hedhur hapat e tij të parë në një organizëm radikal kundër aleancës, përpara se të bëhej kampion i konsensusit të marrëdhënieve të mira me rusët, që mbizotërojnë edhe sot.
Ekonomist në profesion, Stoltenberg, 55 vjeç, nuk ka pasur ndonjëherë prirje të veçantë për çështjet e mbrojtjes dhe të sigurisë por 10 vite të kaluara në krye të qeverive të ndryshme atij i kanë dhënë një bllok me adresa ndërkombëtare shumë të sakta duke sprovuar edhe artin e të negociuarit.
Kreu i parë i NATO-s i dalë nga një vend kufitar me Rusinë, ish-kryeministri norvegjez ka marrëdhënie të mira me Moskën, një element shumë i rëndësishëm në një moment kur kriza e Krimesë rrezikon të sjellë tensione të krahasueshme me Luftën e Ftohtë.
Nën autoritetin e tij, norvegjezët dhe rusët kanë arritur marrëveshje të rëndësishme për përcaktimin e kufijve të tyre në detin Barenc dhe heqjen e vizave për dy popullsitë fqinje.
“Eksperienca e Stoltenbergut dhe e Norvegjisë si fqinje e Rusisë, me siguri do të jetë e nevojshme”, vlerëson gazeta norvegjeze “Aftenposten”.
“Por natyra e marrëdhënieve që Perëndimi duhet të ketë me Rusinë vendoset në vende të tjera dhe jo në organet e NATO-s”, shton e përditshmja norvegjeze duke iu referuar BE-së dhe mbi të gjitha Uashingtonit.
Kur ishte i ri, Jens Stoltenberg ishte kundërshtar i NATO-s dhe BE-së, dy organizata këto për të cilat ai më vonë u kthye në përkrahës.
Kur ishte adoleshent, me flokë të gjata, ai godiste me gurë ambasadën e SHBA-së si protestë ndaj bombardimeve në Haipong (Vietnam) nga “US Air Force” në vitin 1973.
Në vitin 1985, ai bëhet kryetar i Rinisë Punëtore e cila kërkonte daljen e Norvegjisë nga NATO-ja. Por nën udhëheqjen e tij kjo lëvizje më vonë u bashkua me Aleancën e Atlantikut Verior.
“Me sa duket idetë e tij radikale u venitën pak e nga pak me kohën por që nuk janë zhdukur krejtësisht”, shkruhej këtë javë në gazetën “Wall Street Journal”.
“Ministri Stoltenberg kishte protestuar kundër provave bërthamore franceze në Mururoa duke marrë pjesë në një stafetë me biçikleta Oslo-Paris në vitin 1995″, kujton gazeta konservatore amerikane.
Nuk është një “Skifter”
I lindur në një familje të përfshirë në politike, babai ishte ministër i Mbrojtjes dhe më pas i Punëve të Jashtme ndërsa nëna Sekretare e Shtetit. Jens Stoltenberg, i martuar dhe baba i dy fëmijëve, ia ka dedikuar karrierën e tij politikës.
Deputet në vitin 1991, ministër i Energjisë dhe më pas i Financave, ky njeri elegant me sy bojqielli u bë në vitin 2000, një ditë pasi mbushi 41 vjeç, kreu më i ri i një qeverie norvegjeze. Një pozicion të cilin do e mbajë për një kohë të shkurtër por që do e rimarrë sërish nga viti 2005 deri në tetorin e kaluar.
Nën drejtimin e tij, mbretëria nordike do të marrë pjesë në luftën në Afganistan dhe në sulmet ajrore kundër Libisë së Muamar Kadafit.
Vend ku traditat pacifiste bashkëjetojnë më së miri me kulturën atlantiste, Norvegjia është, falë burimeve naftëmbajtëse, një nga të rrallët anëtarë të Aleancës që rrit buxhetin e saj për mbrojtjen kur të tjerët e ulin atë për shkak të krizës.
Shumë popullor në vendin e tij, Stoltenberg habiti të gjithë botën kur bërri thirrje që t’i kundërvihemi me më shumë demokraci dhe më shumë humanizëm sulmeve ekstremiste të Anders Behring Breivik, i cili vrau 77 persona më 22 korrik 2011.
I sprovuar me negociatat e vështira, ai është bërë mjeshtër i artit të kompromisit në atë pikë sa disa të afërm të tij deklarojnë se i bën dalje konflikteve.
“Askush nuk shikon tek Jens Stoltenberg një ‘Skifter’ në çështjet e politikave të sigurisë”, deklaron Gunnar Stavrum, një komentator i gazetës në internet “Nettavisen”.
Sipas tij, “zgjedhja e Jens Stoltenberg tregon se në një moment të intesifikimit të konflikteve ndërkombëtare, fuqitë e mëdha të NATO-s shpresojnë të kenë një sekretar të përgjithshëm që arrin kompromise”./