Prof. Sylë Ukshini/

– Një hap i rëndësishëm për ruajtjen e paqes evropiane

Me 17 dhjetor 1912, në orën katër e gjysmë të pasdites, në Zyrën e ministrit të Jashtëm anglez, Grey, u mblodhën ambasadorët e Fuqive të Mëdha evropiane, të cilët ishin të akredituar në oborrin anglez. Ky ishte një hap i rëndësishëm për ruajtjen e paqes evropiane. Gjatë çajit të përbashkët, të gjashtë ambasadorët diskutuan për të ardhmen e Ballkanit, përkatësisht të Shqipërisë. Veç kësaj, diskutimit kishin edhe një karakter thuajse familjar, meqenëse ambasadorët e Austro-Hungarisë, Rusisë dhe të Gjermanisë, Alberti, konti fon Mendorf, Aleksandri, konti fon Bekendorff (me prejardhje gjermane) dhe Maks princ Lihnovski, ishin të afërm. Krahas këtyre morën pjesë në mbledhje edhe Marchese Gugliemo Imperiali për Italinë dhe Jules Cambon për Francën. Ministri i Jashtëm anglez e drejtori kryesinë e Konferencës së Ambasadorëve.

Me 21 nëntor 1912, Ministri anglez anglez e pranoi propozimin gjerman. Ai propozoi një program me tri pika për këshillime midis Fuqive të Mëdha.

Sipas kësaj, Fuqitë duhej të diskutonin për:

1. pavarësinë e Shqipërisë;

2. për një lidhje të Serbisë me Adriatikun;

3. për të ardhmen e ishujve grek të Egjeut.

Legjenda: fotografitë e 6 ambasadoërve të botuar në revistën vjeneze “Interesante Blatt”, 19 dhjetor 1912.

Ministër i Mbrojtjes Maqedonci, kolegë ambasadorë, gjeneral-lejtnant Jashari, gjeneral-brigade Boziçeviq, gjeneral-brigade Hamerstajn, ushtarë, diplomatë dhe miq:

Mirëmëngjesi. Më vjen mirë që kam mundësinë të flas para jush për mbështetjen tonë për Ministrinë e Mbrojtjes së Kosovës dhe Forcën e Sigurisë së Kosovës.

Qeveria e ShBA-së është e përkushtuar për të mbështetur zhvillimin e FSK-së përmes NATO-s dhe asistencës dypalëshe, ShBA-Kosovë.

Në kontekstin dypalësh, ndër prioritetet tona strategjike është mbështetja e planit 10-vjeçar të tranzicionit të FSK-së në forcë profesionale, shumetnike, të ndërveprueshme me NATO-n, e aftë për të kryer mision mbrojtës territorial, nën mbikëqyrjen civile.

Janë bërë më shumë se katër vjet prej se punojmë për këtë qëllim në pajtim me Planin Gjithëpërfshirës të Tranzicionit të FSK-së.

Vetëm gjatë vitit të shkuar kemi pasur një varg arritjesh në aspektin e asistencës për siguri. Dëshiroj t’i përmend disa prej tyre:

Së pari, FSK-ja ka marrë pjesë në gjashtë ushtrime dhe gara të Forcave të Armatosura amerikane për Evropë. Kjo pjesëmarrje e madhe përfundimisht rezultoi në validimin e regjimentit të parë të këmbësorisë së FSK-së.

Gjatë vitit të kaluar i kemi dhënë 24 milionë dollarë fonde ndihmëse për trajnimin dhe pajisjen e personelit në Ministrinë e Mbrojtjes dhe FSK.

Një shembull i përpjekjeve tona stërvitore ishte vizita e ekipit të stërvitjes mobile të ushtrisë amerikane në Ferizaj, ku mbështetën zhvillimin e kurseve bazike dhe të avancuara të këmbësorisë për nënoficerë në Komandën e Stërvitjes dhe Doktrinës së FSK-së.

Gjithashtu, 47 oficerë të FSK-së përfituan arsimim profesional ushtarak në shkollat ushtarake të ShBA-së krah për krah homologëve të tyre amerikanë, duke zhvilluar aftësitë dhe duke vënë lidhje që do t’i bëjnë liderë më efektivë dhe do të thellojnë partneritetin tonë dypalësh.

Në bashkërenditje me partnerët gjermanë, i kemi dërguar 23 prijës dhe profesionistë kosovarë në Qendrën Evropiane për Studime të Sigurisë „George C Marshall“ për të thelluar edhe më tej lidhjet dhe bashkëpunimin tonë të fortë në fushën e mbrojtjes.

Po ashtu, tashmë kemi financuar ose së shpejti do të financojmë pesë këshilltarë në fushën e komunikimit strategjik, inteligjencës, blerjeve, sigurisë kibernetike, si dhe planifikimit, programimit, ndarjes dhe ekzekutimit të buxhetit. Këta ekspertë janë këtu, duke dhënë këshilla për praktikat më të mira dhe duke ndihmuar Kosovën për përmirësimin e kapaciteteve në tërë sektorët.

Nuk do të bëja punën time siç duhet nëse nuk do të theksoja dhe lavdëroja marrëdhëniet e shkëlqyeshme të Kosovës dhe Ajovës – marrëdhënie që filloi me programin e partneritetit shtetëror me Gardën Kombëtare.

Partneriteti ndërmjet Ajovës dhe Kosovës tashmë ka rezultuar me 26 angazhime (dhe po vazhdojnë) ushtri me ushtri që do të mbahen në të dy vendet, por këto shkojnë përtej angazhimeve ushtri me ushtri.

Në fakt, presidentja Osmani shkon në Ajovë këtë javë, ku e di që do të përforcojë këtë marrëdhënie të fuqishme në një varg sektorësh.

Edhe pse institucion i vogël, MM-ja ka marrë pozitën e saj në skenë globale të sigurisë duke u bërë pjesëmarrëse e rregullt e Grupit të Kontaktit për Mbrojtjen e Ukrainës.

Gjithashtu dëshiroj të shpreh mirënjohje që gjatë sulmit të 24 shtatorit ndaj sovranitetit dhe sigurisë së Kosovës në veri të vendit nga sulmues paramilitarë të armatosur dhe të pajisur, FSK-ja dhe MM-ja demonstruan pjekurinë e tyre profesionale, duke vënë në pah reputacionin e tyre si partnerë të besueshëm të sigurisë duke shmangur retorikën provokuese dhe duke u përmbajtur nga veprimet që do të kishin sjellë përshkallëzim të mëtejshëm.

Dëshiroj të shpreh mirënjohjen time për të gjithë për rolin tuaj në stabilizimin e gjendjes.

Pres me padurim të shoh Kosovën duke vazhduar rrugëtimin e nisur vite më parë me mbështetje të fuqishme nga Shtetet e Bashkuara për të përfunduar Planin Gjithëpërfshirës të Tranzicionit.

Edhe njëherë, ju faleminderit për mundësinë për të folur para jush sot.

Refik HASANI/

Ne shqiptarët, në Serbi jetojmë në kushte pushtimi klasik,u  jemi ekzpozuar frigës, urrejtjes, militarizimit, nën tendenca të vazhdueshme për shpërngulje, asimilim e pastrim etnik. Ndaj nesh  Serbia, vazhdon  shkelje, cenim, mohim të së  drejtës në përfaqësim proporcional me numrin e banorëve, aktualisht jemi  si një ndër Rajonet më të pazhvilluara dhe më të diskriminuara në gjithë Evropën, dhe i themi: STOP-Diskriminimit përmesë pastrimit etnik-pasivizimit, zhvendosjes dhe dëbimit. STOP-Diskriminimit në përdorimin e Gjuhës Shqipe, të Simbolit Kombëtarë, në investime e Përfaqësime.

Në këtë protest paqësore me mbështetje gjithëpopullore, ngrejmë zërin që të pranohet vullneti i shprehur në mënyrë plebishtare-Referendumi i datës 1 e 2 mars 1992, kërkojm zbatimin e marrëveshjes së Konçulit, në jetësimin  e marrëveshjes për formimin e Bashkësive të  komunave  të Preshevës, Medvegjës e Bujanocit, kërkojm themelimin e Institutit për Trashëgimin dhe Krijimtarin Kulturore të Shqiptarëve, themelimin e Universitetit Publik në Gjuhën Shqipe, dhe kthimin  e Lapidarit të UÇPMB-ës në Preshevë.

Ne, nga Krahina shqiptare e mbetur padrejtësisht  nën administrimin e Serbisë, më së shumti kemi arsye të protestojm, të ndalen kurdisjet e gjygjeve politike  ndaj Ushtarëve të UÇPMB-ës,  që të lëvizim lirshëm dhe Beogradi të demilitarizoj dhe heqë bazat e shumta ushtarake nga vendbanimet shqiptare veçmas me zonat kufitare me Republikën e Kosovës, të cilat prodhojnë pasiguri dhe presion të vazhdueshëm për shpërngulje.

Nga kjo protestë paqësore, apelojmë tek mekanizma e instanca të BE-ja, të vlen Reciprociteti, se të drejtat e njëjta të cilat do t’i kenë serbët në Kosovë, duhet t’i kenë edhe shqiptarët në Serbi, kështu  të mbrojn të njëjtat standarde edhe për Preshevë, Medvegjë, e Bujanoc, të vizitojnë e  rrisin prezencën dhe monitorimin si OSBE-ja  duke garantuar të drejtat indviduale dhe kolektive, shqiptarët nga  Krahina e Sanxhakut  dhe Preshevë, Medvegjë, e Bujanoc,  të përfaqësohen me vende të rezervuara në Parlamentin e Serbisë. Prishtina dhe Tirana zyrtare, kan obligim Kombëtarë, me politika proaktive, dhe  të përfaqësojnë interesat edhe të kësaj krahine përmesë një platforme të përbashkët, kur është në pyetje Referendumi i datës  1 e 2 mars 1992, kryengritja e aramatosur dhe sakrifica për liri e UÇPMB-ës,etj. Subjektet politike, nga kjo Krahinë gjithnjë të jenë dhe të paraqiten me kërkesa të artikuluara dhe me qëndrim të unifikuara. Lavdi të gjithë të rënëve e të gjitha kohërave dhe ata që kanë kontribuar për lirin dhe mbajtjen gjallë të Preshevës, Medvegjës, e Bujanocit.       

Shkruan: Eneida Jaçaj/

Situata në Veriun e Kosovës ka përmbysur të gjithë ekuilibrat ndërkombëtare, për një politikë paqësore, bashkëpunuese dhe neutrale, duke çuar marrëdhëniet mes dy shteteve shumë pas në kohë. Veriu i Kosovës është shndërruar në një gjendje të patolerueshme të dhunës, terrorit, vrasjeve, kërcënimeve, duke sjellë në kujtesë varret masive, si në Luftën e Parë Botërore, barbarizmat serbe, ku populli kosovar ende i ndjen në lëkurë, dhe ende nuk ka marrë qoftë edhe një falje nga Serbia. Marrëdhëniet Kosovë-Serbi kanë qenë historikisht në fije të perit, burim konfliktesh dhe arenë lufte, duke cënuar stabilitetin e rajonit të Ballkanit Perëndimor. Së fundmi, Serbia ka shtuar pretendimet e saj të errëta nacionaliste, duke përdorur një politikë tinzare dhe manipuluese, për të aneksuar Veriun e Kosovës, me të ashtuquajturën e famshme “asosacion të komunave me shumicë serbe”. Pra, Serbia ende nuk është e gatshme të thyejë mitin se: “E gjithë Serbia është Kosovë”, por po përpiqet të bëjë një lojë të shëmtuar politike me komunat serbe në veri. Kosova i njeh shumë mirë taktikat serbe, pasi ka mësuar nga përvoja e së kaluarës.

Serbia po kërkon të përfitojë dhe ta shfrytëzojë për qëllimet e saj dashakeqe, propozimin e Bashkimit Europian, duke kërkuar të drejtojë vetë të gjithë punët në komunat me shumicë serbe, në Veri të Kosovës. Kosova zyrtare e ka deklaruar gjithmonë se është në mbështetje të të drejtave të pakicës serbe, duke lejuar integrimin e tyre në veprimtari publike, por kurrsesi nuk mund të lejojë cënimin e integritetit territorial, me politika djallëzore dhe intrigante, nga ana e Serbisë. Aleksandër Vuçiç ka dalë hapur kundër përpjekjeve historike të figurave më të shquara amerikane, si Bill Klinton, Marti Ahtisari, Xhorxh Bush, pa të cilët sot nuk do të arrihej pavarësia e Kosovës, duke krijuar pasiguri në rajonin e Ballkanit Perëndimor, nga e cila përfiton edhe Rusia me Kinën, në politikat e tyre kundër SHBA-së dhe BE-së. Nga ana tjetër, edhe faktorët e fuqishëm ndërkombëtarë, duket sikur po e përkëdhelin paksa Serbinë, pasi nuk kanë ndërmarrë sanksione kundër saj, kur ajo lëshon deklarata me karakter nacionalist, me prapavija të errëta politike, qoftë edhe me rastin e fundit të vrasjes së policit në Veri të Kosovës, qoftë edhe për kërcënimet për të mbyllur kufirin me Kosovën për shqiptarët e Luginës së Preshevës.

Duket se Kosova ka mbetur e vetme dhe e pambrojtur në këtë pikë të diskutimeve, e cila po tradhtohet edhe nga disa politikanë të brendshëm të saj. Asociacioni i komunave me shumicë serbe ka për qëllim bashkimin e dhjetë komuna në Kosovë të banuara me shumicë serbe: Mitrovicë e Veriut, Kllokot, Partesh, Ranillug, Graçanicë, Zveçan, Zubin Potok, Novobërdë, Leposaviç dhe Shtërpcë. Por, Kosova ka refuzuar të themelojë asociacionin, duke shprehur frikë dhe mosbesim, se mund të cenojë funksionalitetin e shtetit. Me aktin e saj makabër të vrasjes së policit në veri, Serbia ka thyer edhe marrëveshjen e BE-së, në të cilën thuhet se: “Të përkushtuara për të kontribuar në bashkëpunimin dhe sigurinë e frytshme rajonale dhe për të kapërcyer trashëgimin e së kaluarës; të vetëdijshme për përgjegjësinë e tyre për ruajtjen e paqes; përderisa kjo marrëveshje bazë përfaqëson një hap të rëndësishëm të normalizimit, të dyja palët do të vazhdojnë me një shtysë të re në procesin e dialogut të udhëhequr nga BE-ja, që do të çojë në marrëveshjen ligjërisht të detyrueshme e gjithëpërfshirëse për normalizimin e marrëdhënieve”. Në këto kushte, BE-ja ka sjellë një propozim të ri modern për asosacionin, duke shpresuar se do të arrihet një marrëveshje mes dy shteteve. Në situatën e deklaratave dhe kundërdeklaratave apo propozimeve, ajo që ka humbur dhe ka ndjerë pasojat, është sërish Kosova e pafajshme.

Astrit Lulushi/

Kjo botë nuk është e jona; ka dritë dhe hije, të nxehtë dhe të ftohtë, ka të mirë dhe të keqe. Diku e dikur kemi bërë një gabim dhe jemi lënë në Tokë. Shpesh, kjo na bën të mendojmë se ndodhemi midis dy botëve – më gjasa ka që bota të jetë ndarë më dysh. Konceptimi dualist ka qenë një fazë e domosdoshme në evolucionin e mendimit. Gjejmë pikëpamje të mira dhe të këqija që mbizotërojnë mes të gjithëve; ke të drejtë, s’ke të drejtë, ka Zot, s’ka zot.

Njeriu përpiqet të unifikojë konceptet e tij. Prandaj, ndërsa njerëzit e mirë priren drejt formimit të doktrinës së monoteizmit, njerëzit e këqinj çojnë natyrshëm në pranimin e një hyjnie të vetme të keqe supreme, të konceptuar si mishërim i gjithçkaje që del se është shkatërruese. Monoteizmi dhe monodiabolizmi, që të dyja e kanë origjinën në tendencat moniste të evolucionit mendor, dhe së bashku përbëjnë një Dualizëm, i cili për shumë është koncepti më i pranueshëm i botës. Megjithatë, nuk është qëllimi përfundimtar i filozofisë njerëzore. Sapo mendimtarët ndërgjegjësohen për Dualizmin e nënkuptuar në këtë interpretim të botës, tendenca përsëri shfaqet drejt një konceptimi më të lartë, që është një pikëpamje thjesht moniste. A do ta eliminojë Monizmi idenë e Djallit për ta bërë Zotin një dhe të gjithë? Apo do të shfuqizojë edhe Perëndinë edhe Djallin, për t’i lënë vend vetëm një bote materiale në lëvizje? A do të jetë e ardhmja e njerëzimit një periudhë në të cilën feja do të zhduket dhe do t’i hapë vendin mosfesë? Ata që nuk e vlerësojnë misionin e Dualizmit në evolucionin e mendimit natyrisht presin që e ardhmja e njerëzimit të jetë jofetare, madje se ateizmi do të zëvendësojë të gjitha konceptet e ndryshme të Zotit. Por kjo nuk është e mundshme. Prirjet moniste të epokës nuk do ta shkatërrojnë, por do ta pastrojnë dhe lartësojnë fenë. Zbutja e të egërit është një fazë e domosdoshme e evolucionit darvinian: megjithëse shfaqet si një gabim a hipokrizi për njeriun më të zhvilluar të një periudhe gjysmë të qytetëruar; por gabimi përmban një të vërtetë që natyrshëm zhvillohet në një konceptim më të përsosur të botës përreth. Në mënyrë të ngjashme, idetë fetare të kohës së sotme janë simbole. Marrë në kuptimin e tyre të mirëfilltë, ato janë të paqëndrueshme, por kuptohen në natyrën e tyre simbolike, ato janë fara nga të cilat do të rritet një konceptim më i pastër i së vërtetës. Tendencat e mendimit filozofik që mbizotërojnë sot çojnë në një konceptim pozitiv të botës, i cili zëvendëson simbolet me deklarata dhe sjell me vete jo një mohim të alegorive fetare, por një konceptim më të thellë dhe më korrekt të tyre. Një gjendje e pafe në të cilën njerëzimi do të adoptonte dhe do të mësonte publikisht një doktrinë të ateizmit është e pamundur, shumë vende kanë provuar, Shqipëria në veçanti, dhe dështuan. Monizmi dhe Ateizmi janë mohim dhe mohimet nuk mund të qëndrojnë, sepse ato kanë kuptim vetëm kur ballafaqohen me çështje pozitive të cilat i refuzojnë.