Sociale – Page 54 – Dielli

VETËVLERËSIMI DHE PAMJA FIZIKE

June 7, 2022 by s p

Enxhi Beqiri

Counseling Psychologist, NY Licensed Aesthetician

Contact: enxhi.beqiri94@gmail.com

-Improving self-esteem by improving physical attractiveness

-Confident/ How Looks Affect Self Esteem

-Educate and prevent Skin Cancer.

Te flasesh ne ditet e sotme per vetevleresimin eshte bere shume sfiduese, duke marre parasysh ndikimin e madh qe social media ka ne mbare boten dhe perdoruesit e saj vijne nga background te ndryshem social, kulturor, arsimor dhe akademik. Por cfare lidhje ka dhe si ndikon paraqitja ne vetvleresim? Si mundet permiresimi dhe rritja e vetvleresimit te realizohet nepermjet permiresimit te pamjes fizike?

Vetëvleresimi eshte menyra sesi ne vleresojme dhe perceptojme veten e vlerat tona. Te shumte jane faktoret qe ndikojne ne vetvleresim, duke perfshire ketu pamjen e jashtme, menyren sesi ne dukemi ne publik , edhe pse bukuria eshte relative dhe ka koncepte te ndryshme, serish njerezit jane te prirur qe te shkojne drejt saj e perfeksionimit. Jo gjithmone kjo lidhje eshte ne menyre te drejtperdrejte, por “presioni” psiko-emocional i koherave te sotme moderne, ben qe shpeshhere shumica e njerezve te bien pre ne kete gracke.

Ka shumë faktorë të ndryshëm që ndikojnë në vetëvlerësimin, duke përfshirë pamjen fizike. Bukuria dhe vetëvlerësimi janë shpesh të lidhura shumë për gratë, megjithëse shkalla e tërheqjes fizike të një burri për të tjerët mund të ndikojë gjithashtu në vetëvlerësimin e tij. Është e vështirë të përcaktohet marrëdhënia midis bukurisë dhe vetëvlerësimit, sepse jo të gjithë e përcaktojnë bukurinë në të njëjtën mënyrë. Për më tepër, është e vështirë të përcaktohet nëse njerëzit e bukur kanë vetëbesim më të lartë ose nëse njerëzit që kanë vetëbesim të lartë ndihen më të bukur. Në përgjithësi, këto dy koncepte janë të ndërthurura dhe te veshtira per tu ndare.

Sipas studimeve, tregohet se përmirësimi i një tipari fizik përmirëson qëndrimin, personalitetin dhe vetëvlerësimin. Mirepo kur flasim per te bukuren, padyshim qe lekura, si organi me i madh i trupit tone ka nje rol shume te madh ne dukjen tone. Shpeshhere jemi gjendur ne vete ose miqte e te afermit tone ne situata ku na eshte dashur te luftojme e permiresojme lekuren ku te dikush shfaqet me akne, te dikush nuk ka teksture dhe ngjyren e njejte, te dikush shpeshhere eshte gjithmone e skuqur, dikush deshiron qe te kete me pak rrudha sepse meriton te plaket me hijeshi etj.

Nisur nga keto dhe factore te tjere personale, pas studimit te gjate dhe te hollesishem rreth ketyre ceshtjeve dhe problematikave, me ne fund sot zoteroj certefikimin dhe licensimin per te punuar me lekuren e njerezve, permiresuar dukjen e tyre, ardhur ne ndihme dhe edukuar me gjeresisht sesi te kujdesemi per organin me te madh te trupit tone. Te mos harrojme se kjo kujdesje dhe edukim qe synojme te japim nuk lidhet vetem me vetvleresimin dhe pamjen e jashtme por gjithashtu me shendetin e lekures.

Sipas statistikave, kanceri i lekures eshte me i shpeshtShtetet e Bashkuara te Amerikes, ku nje (1) nder pese (5) amerikane do ta zhvilloje te pakten nje here gjate jetes se tij.

Me nje background 5 vjecar ne Psikologji dhe licensim per te punuar dhe permiresuar lekuren e njerezve deshiroj tu vij ne ndihme kryesisht komunitet tone Shqiptar, me trajtime por edhe keshilla te perditshme qe ne terma te pergjithshme mund te duken te vogla por luajne nje rol te madh ne ngadalesimin e procesit te plakjes dhe trajtimin e konditave te tjera te lekures.

Lija e maimunëve, (monkeypox), -një panik krejt i pa-nevojshëm

May 23, 2022 by s p

Dr. Zekri Palushi (MD)

Gold Coast, Australia/

Që nga viti 1970, -dimë se nga lija e maimunëve, -me shkaktarë një prej viruseve të familjes së Orthopoxvirus-eve, -mund të infektohen edhe njerëzit. Pra, monkeypox, -një sëmundje infektive zoonotice, është një nga rrelativët e smallpox-it, -një infeksion tjetër, që shkaktohet nga Variola virus, -(në Shqipëri njifet si lija e vërtetë, (Variola Vera), -me origjinë nga Afrika Qëndrore, dhe Perendimore, -që rrallë, mund të infektojë edhe ata njerëz që kanë kontakte me kafshë, apo me materjale të kontaminuara, . Prandaj, -(në krahasim me viruset e gripit, apo influenzës), -infeksioziteti/ngjitshmëria e sajë konsiderohet të jetë e kufizuar.Nuk dihet se pse, -raste me infeksione monkeypox-i, kanë ardhur në Europë. Megjithatë, dihet se virusi ka qenë duke qarkulluar më aktivisht në Afrikën qëndrore, dhe Perendimore prej dekadash, sepse imuniteti ndaj poxviruseve, (që ka qenë krijuar prej vaksinës kundër smallpox-it), është duke u venitur. Kanë kaluar mbi 40-50 vjet, -qysh-kur vaksinimi masiv ndaj smallpox-it ka ndaluar.E them këtë sepse të dhënat e mëparëshme nga Afrika tregojnë se vaksinat kundra smallpox-it, -në 85% të rasteve, i mbronin njerëzit edhe ndaj monkeypox-it. Rastet e tanishme, të gjetura jashtë Afrikës, janë raste tipike të importuara nga udhëtarët e infektuar jashtë shteteve ku jetojnë, (ose, edhe prej njerëzve të infektuar nga kafshët e sjella në vendet e tyre). Por, këto raste njerëzore, shumë rrallë mund të infektojnë njerëzit e tjerë.Të Shtunen, -OBSH, (Organizata Botrore e Shëndetësisë),-rraportoj 92 raste të konfirmuara, në 12 vende të ndryshme, si Angli, Itali, Suedi, Portugali, Begjikë, Gjermani, Francë, Spain, Australi, Kanada, Zvicërr, Izrail, dhe USA.Megjithatë, duhet të dime se, -në 2021, Amerika ka pasë konfirmuar dy raste me monkeypox, një në Maryland, dhe një në Teksas. Të dy rastet ishin persona që kishin udhëtuar, dhe ishin kthyer nga NIGERIA, -ku monkeypox-i, është endemic.Shenjat e sëmundjes:*Fillon me shenjat e një gripi, si: temperature, dhimbje koke, dhimbje shpine, proctitis, (inflamacion i mukozës së rektumit, që mundë të shkaktojë dhimbje rektale, diarre, rrjedhje gjaku, apo mukusi), -si dhe lodhje gjatë përjudhës prodromale 2-3 ditore. Pastaj, brenda pak ditësh, pas temperaturës shfaqet një rash/puçrra me gunga në fytyrë, dhe trup, e që mund t’përfshij edhe zonat gjenitale, e peri-anale. Pra është një rash i shpërndarë, që zgjat deri më 4 javë, e që mund të lërë shenja të përherëshme.Përjudha e inkubacionit, (prej ditës së infektimit, deri tek shfaqja e shenjave të sëmundjes), mundë të jetë nga 5 deri më 21 ditë.Përgjithësisht, është një sëmundje vet-sheruese, që zgjatë nga 2 deri më 4 javë. Megjithatë, -(si shumë sëmundje të tjera), edhe ky infeksion mund të komplikohet deri në fatalitet, (deri në 4%), por shumë rrallë, -bile duhet thënë se është më pak i rrezikshëm se smallpox-i, (Variola Vera). Zyrtarët Anglez dhe Belg, kanë deklaruar se ndër të infektuarit, -numërin më të madh e zënë homoseksualët meshkuj. Trajtimi i kësaj sëmundje: Në përgjithësi, -siq thamë edhe më sipër, monkeypox ikën vet-vetiu, -megjithatë, ekzistojnë edhe anti-viral, por duhet të jepen nga mjeku, pas një analize klinike. Po kështu, -tashmë dimë se vaksinat kundra smallpox-it, mund të mbrojnë edhe kundra monkeypox-it.Megjithatë, -sipas departamentit Amerikan, -FDA, (Food and Drug Administration), -në Shtatorë 2021, është aprovuar një vaksinë, -që quhet Jynneos, -kjo përmbanë një formë të modifikuar, (Modified Vaccinia Ankara), që nuk shkakton sëmundje në njerëzit, dhe se s’mund të riprodhohet në qëlizat njerëzore. -Pra, përbëhet nga një vaccina virus, -që është shumë i afërt me, -por më pak i dëmshëm se sa viruset variola apo monkeypox, -dhe mund të na mbrojë prej të dyja këtyre sëmundjeve.Edhe CDC, (Centers for Disease Control and Prevention), -konfirmon se, -mqs virusi monkeypox, rrelatohet me virusin që shkakton smallpox, -atëherë, -kjo vaksinë do ti mbrojë njerëzit, -(nëse u jepet para se ata të ekspozohen ndaj monkeypox-it).Në këtë kontekst, -Administrata e Biden, me 18 Maj 2022, ka porositur miliona doza nga kjo vaksinë, -që prodhohet nga Bavarian Nordic, me bazë në DANIMARKË, dhe do t’ju jepet atyre që janë më në rrisk.Në përfundim mund të themi se, -infeksionet me monkeypox njifen që më pare, -por janë shumë të rralla, dhe jo-lehtësisht të shpërndashme në mes njerëzve. Infektohen kryesisht ata njerëz që shkojnë për t’vizituar Afrikën Qendrore, dhe Perendimore, -ku ky infeksion është ENDEMIC. Prandaj le të shpresojmë se Marrveshja e Re Globale për Pandeminë, (The New GLOBAL Pandemic Treaty), -nuk do të vendosë për LOCKDOWNS të vazhdueshme. Sipas Dr. David Bell, -ish shkencëtar, me detyra të ndryshme, dhe shumë të rëndësishme në OBSHs, (Organizata Botërore e Shëndetësisë), -kjo marrveshje globale, -edhe pse duket sikur nuk ndryshon direkt sovranitetin, -në fakt e ndryshon atë. Kjo do ti privojë popullit të një vendi, mundësinë për të marrë vendimet e veta, -dhe më e rëndësishmja është se këto propozime do të krijojnë nje burrokraci, -ekzistenca e së cilës do të mvaret në pandemitë. -Ai vazhdon duke thënë se, -do të jetë në interesin e këtyre burrokratve që të gjejnë/krijojnë raste/outbreacks, e ti deklarojnë si pandemic potenciale/të mundëshme, e pastaj ti përgjigjen me masa. -Kjo është rruga që ata mund të mbijetojnë. Dhe siq duke tata do të bëjnë mbyllje/lockdowns, -një tiparë i përherëshëm përgjigje ndaj një pandemie“.Quditërisht, Belgjika është vendi i parë në botë, që ka aplikuar një karantinë të detyrueshme, 21 ditore për rastet me monkeypox, -ku njerëzit e infektuar me monkeypox duhet të vet-izolohen, -ndërsa njerëzit që kanë pasur kontakte, por s’janë infektuar, duhet të qëndrojnë vigjilent!Të lutemi që shembullin e Belgjikës të mos e ndjekë as edhe një shtet tjetër.Dr. Zekri Palushi (MD)Gold Coast, Australia

SUPREME COURT LEAK LEADS THE HEADLINES

May 14, 2022 by s p

by Rafaela Prifti/

Since the first days of May, US headlines are heavily concerned with a draft opinion of the U.S. Supreme Court that was leaked to the press.

Here is a brief summary of what you need to know:

The opinion presents the legal argument for striking down the 1973 landmark decision that legalized abortion in the United States. Immediately, the media focused on the content of the opinion as well as the leak itself. An intense national debate has ensued over the identity of the leaker and whether it is illegal to leak such a document. The short answer is drafts of Supreme Court opinions are not classifies documents like national security and as such their disclosure does not automatically prompt a criminal investigation.

The other important element in considering prosecution is the question of how the document was obtained in other words whether any crimes were committed in obtaining it such as hacking into an unauthorized computer. Chief Justice John Roberts, who said the draft decision was authentic, has directed the court’s marshal to investigate the leak, calling it an “egregious breach.” It is important to note that the Supreme Court marshal is not part of the U.S. Marshals Service or the Justice Department, yet the office can make arrests and the findings of the probe can be referred to federal prosecutors.

In case the leaker is a law clerk, the range of potential sanctions include job termination and ethics violations measures. There have been a series of leaks in the 1970s which prompted the federal courts to adopt a law clerk code of conduct. The code prohibits clerks from disclosing “confidential information received in the course of official duties. It is unclear whether a law clerk had any involvement. Although leaking a draft opinion would be a violation of court confidentiality rules and could be grounds for disbarment, not every federal law clerk is a member of a bar.

If the leaker is identified as an attorney, it would fall to the bar to investigate, experts say. Washington’s Bar Association and others have rules that forbid lawyers to “engage in conduct involving dishonesty, fraud, deceit, or misrepresentation.” Attorney disciplinary officials can investigate matters on their own or respond to complaints. For the attorney conduct provisions to apply, the leak would need to involve a licensed member of a state bar. So, whether we shall see a prosecution or sanctions resulting from a probe into the Supreme Court leak, depends on who did it.

By all accounts, the leak of a draft Supreme Court ruling is unprecedented. Although there have been instances of shared information regarding internal court dynamics or justice’s deliberations after opinions were issued such as the Bush v. Gore case or a tell-all book by a former clerk, experts do not recall any high court leak resulting in prosecution or disciplinary action.

The code prohibits clerks from disclosing “confidential information received in the course of official duties” yet it does not go as far as to make it illegal.

PERKUJTOJME SHQIPTAREN E MADHE ZONJA LUME M. JUKA, E CILA U LARGUA NGA KJO JETE DY VJET ME PARE

April 28, 2022 by s p

Nga Eduard M. Dilo/

Ishte Zoja Lume M. Juka, profesoreshë e nderuar, dhe një shembëll patriotizmi, motër në shpirt dhe bashkëpunëtorja si dhe mike e afërt e Nanës Teresë, Shejtores që jetoi në kohën që jetojmë.Krejt bota shqiptare dhe Kombi ynë humbi një intelektuale, një grua të rrallë, aq sa të huajt këtu në N.Y. kur bisedonin me të, e pyesnin plot kureshtje, kuriozitet e habi : ” na duket sikur takuam e biseduam me Nanën Teresë; ju lutem kush jeni ju, si e keni emrin?”. Ajo me thjeshtësinë, qetësinë, butësine, miresinë dhe dritën që reflektonte në ata sytë e saj plot embëlsi, u pergjigjej:” Jam Shqipetare, ashtu si ishte dhe Nana Teresë, ngjaj si duket me të, se jemi nga një vend, e duke qenë për shumë kohë pranë Saj kam -si duket – diçka të marrur prej Saj!”Zoti e kish sjellë që unë të bisedoja e takohesha shpesh. Kur e takoja dëgjoja mrekullitë e dala nga goja dhe zemra e kesaj Zonje, që nuk nderon vetëm Shkodrën që e lindi, por krejt Kombin tonë. E kompletuar me një kulturë që do t’a kish zili gjithkush( zoteronte 7 gjuhë të huaja), por ishte aq e thjeshtë, e pervuajtur sa dhe e ditur; ishte vetë MIRESIA, si ka qenë motra e saj, Shkencetarja Shqiptare Prof. Dr. Safete S. Juka, apo vellezerit e saj, Burhan e Fiqiret. Gjithë keta intelektualë klasi! U nda nga jeta, duke lenë mbrapa vetëm shembëll e drite-dritësie. Gjithë jetën ja perkushtoi me zemër e shpirt vetëm Kombit,Ishte pjesmarrëse kudo dhe kurdoherë në gjithë aktivitetet veshur hijshëm me kostum Kombëtar, ( kostum i ruajtur në familje mbi 200 vjet) si dhe Flamur të mah në dorë. Ajo paraprinte parakalimet dhe përcillte e predikonte me urtësi e mirësi veç dashurinë e pa kufi që kish per Atdhenë. Ishte e thjeshtë dhe tepër modeste, kurrë nuk beri diçka për tu dukur e rënë në sy, por veç bente atë që ja thosh zemra e shpirti mbrujtur e edukuar në familje vetëm me ndjenje atdhetare. “ Patriotizmin dhe dashurinë për Kombin e quante detyrë , dhe nuk kerkoi kurrë shpërblim e përfitim prej tij”. Bota shqiptare ka humbur keshtu një nga intelektualet e pakta që ka patur në gjirin e vet, ka humbur një personalitet të lartë të kulturës, dijeve dhe patriotizmës.

COVID-19, RREZIKU I PËRHAPJES DHE NJË INTERPRETIM STATISTIKOR…

April 23, 2022 by s p

Dr. Pashko R. Camaj, Doktor i Shkencave të Shëndetit Publik/

Kohët e fundit, ndoshta si një ndryshim në politikë, këshilltari kryesor mjekësor i Presidentit Joe Biden, Dr. Anthony Fauci, duke reflektuar një virus qe eshte më pak virulent dhe nje pakenaqesi publike me shumë kufizime, deklaroi: “Ky virus nuk do të çrrënjoset dhe nuk do të eliminohet…dhe ajo që do të ndodhë është që ne do të shohim se çdo individi do të duhet të bëjë llogaritjen e tij për sasinë e rrezikut që dëshiron të marrë.” Komentet e Fauci-t janë në kontrast me shumë paralajmërime të tjera rigoroze që ai kishte lëshuar gjatë fazave të mëparshme të pandemisë që nga fillimi në vitin 2020. Ndryshimi në qasjen e administratës së Biden ka të ngjarë të jetë edhe politik aq edhe shendetesor: amerikanët janë lodhur nga kufizimet – pothuajse të gjithë tani te shmangura – ndërsa në të njëjtën kohë, imuniteti i nxitur nga vaksina dhe trajtimet e përmirësuara mjekësore po ndihmojnë në mbajtjen e rasteve shumë më pak të rënda. Ndërsa në shkrimet e mia të shumta, jam përpjekur të marr vetem këndin e shëndetit publik dhe të mbaj politikën jashtë, megjithëse herë pas here, kam rënë dakord të mos pajtohem, me politikat e Dr. Fauci, por një gjë është e sigurt, ndërkohë që pandemia Covid-19 mund të jetë aferuar fundit, virusi SARS-CoV-2 është këtu për të qëndruar. Shkurtimisht, këto vendime duhet të bazohen në vlerësimet e rrezikut personal, rrezikut të komunitetit dhe rrezikut të ekspozimit – dhe hapave që mund të ndërmarrim për t’i zbutur ato. Rreziku personal i referohet rrezikut të infektimit me Covid nga një individ dhe anëtarët e familjes së tyre. Rreziku i komunitetit janë gjasat aktuale për të hasur Covid midis anëtarëve të komunitetit të dikujt. Dhe rreziku i ekspozimit përbën shanset e shtuara për të kapur Covid në një vend të caktuar bazuar në karakteristikat e rrjedhës së ajrit të vetë hapësirës dhe sjelljes së njerëzve të tjerë.

SI DUHET TË FAKTORIZOJMË RREZIKUN PERSONAL PËR ASHPËRSINË E INFEKSIONEVE COVID NË VENDIMET TONA?

Rreziku i vdekjes nga Covid-19 varet fuqishëm nga mosha dhe kushtet e mëparshme shëndetësore. Pacientët e moshuar dhe ata me sëmundje kronike shoqëruese, si sëmundjet kardiovaskulare, hipertensioni, diabeti dhe sëmundjet pulmonare, janë shumë më të prirur ndaj rezultateve kritike dhe fatale të sëmundjeve. Duke përdorur të dhënat nga Qendra për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve te SHBAs (CDC) edhe personat e rritur me vaksina të moshës 50 deri në 64 vjeç kanë më shumë se 10 herë më shumë gjasa të vdesin nga një rast i rëndë se sa moshat 18 deri në 49 vjeç me të njëjtin status vaksinimi. Hulumtimi i fundit tregon se, në familjet me një person që ishte i infektuar me variantin Omicron (BA-1) të virusit SARS-CoV-2, 43 deri në 64 përqind e njerëzve që jetonin në të njëjtën familje u infektuan gjithashtu, pavarësisht a i vaksinuar plotësisht apo i pavaksinuar. Ne gjithashtu duhet të llogarisim për rreziqet personale të njerëzve me të cilët jetojmë në vlerësimet tona të rrezikut. Në përgjithësi, njerëzit duhet të diskutojnë rrezikun personal të Covid me mjekun e tyre. Por për shkak të këtyre faktorëve, për disa njerëz, edhe çdo sasi e ekspozimit mund të konsiderohet një rrezik i papranueshëm.

SI DUHET VLERËSUAR RREZIKU I KOMUNITETIT?

Rreziku i komunitetit konsiderohet të jetë i lartë kur ka më shumë se 50 raste javore për 100,000 banorë. Të tjerë sugjerojnë një prag rreziku pak më të lartë prej 10 rastesh ditore (ose 70 javore) për 100,000 banorë. Një paralajmërim është se numërimi i përditshëm i rasteve të qyteteve ose qarkut është shpesh një nënnumërim sepse jo të gjithë po testohen dhe shumë rezultate të testeve në shtëpi nuk raportohen gjithmonë. Si zgjidhje, autoritetet përdorin “normën e pozitivitetit të testit” ose “përqindjen pozitive”. Nëse ky numër kalon 5 për qind, konsiderohet gjerësisht si rrezik i lartë për transmetimin në komunitet (me kusht që sasia e testimit në atë zonë të jetë adekuate). Por kampioni i komunitetit i përdorur për të matur pozitivitetin e testit ka të ngjarë të përfshijë shumë njerëz që kërkojnë testim sepse aktualisht po përjetojnë simptoma të Covid. Pra, pozitiviteti i testit është zakonisht më i lartë se shkalla e infeksionit në mesin e njerëzve që mund të hasni në një kafene apo dyqan ushqimore, shumica e të cilëve nuk kanë asnjë simptomë, por mund të jenë ende infektues.

ÇFARË DIHET PËR RREZIKUN E EKSPOZIMIT NË MJEDISE TË NDRYSHME, SI KAFENETË APO KINEMATË?

Rreziku nga Covid në hapësirat e brendshme ekziston në vazhdimësi. Besohet se zvogëlimi i sasisë së virusit të thithur (d.m.th., dozës së thithjes) i bën infeksionet më pak të mundshme ose sëmundjet më pak të mundshme për të qenë të rënda. Frymëmarrja e rëndë prodhon deri në 10 herë më shumë grimca aerosol që bartin viruse sesa frymëmarrja normale. Në kinema, ekziston rreziku i ekspozimit nga ata që ulen menjëherë përreth jush, por për shkak të të folurit të kufizuar dhe, zakonisht, të një tavani të lartë, ka shumë më shumë hollim të ajrit. Pra, një teatër i tillë mund të jetë më pak i rrezikshëm sesa ambientet e tjera të brendshme të mbushura me njerëz dhe të zhurmshëm. Sipas këtij arsyetimi, muzetë, shitësit me pakicë dhe dyqanet ushqimore me tavane të larta priren të jenë gjithashtu relativisht më të sigurt. Vendet me ritme të shpejta ajrimi dhe filtrimi – janë gjithashtu me rrezik shumë më të ulët. Hapësirat e brendshme të mbushura me njerëz, si klasat, zyrat dhe baret, duhet të ajrosen me ajër të pastër me ritme që i afrohen 12 shkëmbimeve të ajrit në orë për të reduktuar rreziqet deri në nivelin e një dhome izolimi në një spital tipik. Jo të gjitha vendet kanë burimet për ta bërë këtë, por përfitimet rriten me shkallë më të madhe filtrimi, kështu që sa më afër këtij ideali, aq më mirë. Në vendet me ventilim joadekuat, një pastrues portativ i ajrit të grimcave me efikasitet të lartë (HEPA) – mund të përdoret si mjet zbutës.

SI TË KRAHASONI RREZIKUN E VDEKJES NGA COVID ME RREZIKUN E VDEKJES NGA SHKAQE TË TJERA TË LIDHURA ME AKTIVITETET E ZAKONSHME

Rreziku i Covid-it rritet ndjeshëm me moshën dhe me të qenit i pavaksinuar (përfshirë mungesën e vaksinave kundër virusit). Në pjesën më të madhe, falë vaksinave, imunitetit të shkaktuar nga infeksioni, terapisë, kujdesit më të mirë dhe faktorëve të tjerë, rreziku relativ për të vdekur nga Covid nëse e kapni tani, në përgjithësi, është i krahasueshëm me atë të gripit sezonal. I vetmi ndryshim i madh, sepse keni shumë më shumë gjasa të prekeni nga Covid sesa gripi, rreziku absolut dhe i përgjithshëm për Covid mbetet shumë më i madh.

SI MUND TË ZVOGËLOHET MË TEJ RREZIKU I INFEKTIMIT ME COVID NGA AKTIVITETET E PËRDITSHME?

Vaksinimi dhe përforcimi i tyre ka treguar se mbron nga vdekja, shtrimi në spital dhe, në një farë mase, kapja dhe përhapja e virusit. Mbajtja e maskave, veçanërisht e tipit N-95, zvogëlon probabilitetin e një infeksioni. Për shembull, rreziku i punonjësve të kujdesit shëndetësor – të infektohen nga pacientët e tyre ndërsa mbajnë një N95 të përshtatshëm është jashtëzakonisht i ulët. Këta respiratorë i afrohen filtrimit të të gjithë virusit, por nuk filtrojnë 100 për qind. Dhe nëse një N95 nuk formon një vulë hermetike me fytyrën tuaj, ai mund të lejojë ajër të pafiltruar në mushkëritë tuaja.

BALANCIMI I KËTYRE RREZIQEVE ME PËRFITIMET E SHOQËRIMIT DHE TË QENIT ME TË TJERËT

Një nga faktorët më të rëndësishëm në rrezikun e përgjithshëm të Covid-it është nëse personi pranë jush është i infektuar me virus. Nëse dikush është i vaksinuar dhe i përforcuar, nuk është e paarsyeshme që ai person të vendosë këtë: ndërsa rreziqet për t’u infektuar janë mjaft të larta – por rreziqet për t’u sëmurë ose për të vdekur nga Covid janë mjaft të ulëta – ai do të kthehet në normalitet dhe duke jetuar sikur të ishte para pandemise. Ndërsa inkurajojmë vaksinimin për ata që nuk janë vaksinuar dhe përforcues për rritjen e imunitetit tonë të përgjithshëm, veçanërisht ndaj varianteve më të reja të SARS-Cov-2, ne duhet të punojmë për t’i bërë mjediset tona të ndërtuara më të mira në ndalimin e transmetimit të aerosolit. Në fund duhet t’u lihet njerëzve që të bëjnë vlerësimet e tyre të rrezikut dhe të vendosin nëse do të vaksinohen apo do të mbajnë një maskë me cilësi të lartë.