Gjin Markaj- atleti dukagjinas, shkrimtari Lazer Stani – tregimtari ynë!
Nga, Agron PREBIBAJ
Dukagjiniasi, jetën dhe historinë shekullore e ka të vëndosur e të shkruar në prehrin e Alpeve shqiptare, pse jo duhet thënë e mbushur më shumë me dhimbje sesa me gëzime, pasi e kishin vëndosur përjetësisht qëndresën e rezistencën ndaj secilit pushtues ndër shekuj, të vëtëvendosurit e të
kryqëzuarit unikal për atdhe e fe.
Por edhe Dukagjini si krahinë më terren të thyer e malor e infrastrukturë të dobët, me patjeter se do banonte drejt zonave urbane e në emigrim, por ajo çfarë befason në nacionalizmin e tyre të shëndoshë; shikimi nga Dukagjini, shikimi nga kullat e tyre si amanet i të parëve.
Në fakt pishtarët e parë nacionalistë, ishin burrat antikomunistë të cilët e thyen kufirin, e për t’u vëndosur larg përtej oqeanit në SHBA, por gjithnjë të interesuar për Dukagjinin, të interesuar për të vetët; kushririn, kumaren e mikun, madje duke dhënë kurajo se edhe Shqipëria do ndryshojë, gjithnjë pranë tyre edhe me kontribute financiare.
Ndërsa sot në Amerikë kemi edhe një plejadë tjeter emigantësh, të pas “90-es të cilët me intelegjencë e zgjuarsi duke kujtuar vuajtjet e të parëve, bënë mision të mundur integrimin e shpejtë, duke përveshur mangët në punë me mundësinë amerikane, duke krijuar vetë biznese e shkolluar fëmijët në Universitetet prestigjoze Amerikane.
Ky vlerësimi maksimal i ardhur nga Dukagjinasi në “tokën e premtuar”!
Tek po shikoja keto vite shpejtësinë e investimeve në infrastrukture e objektet e kultit, nga protofoli i vetë emigrantëve në Amerikë, përzgjodha si përsonazh të parë zotin Gjin Markaj, i cili tashmë një lubues i fortë për Dukagjinin e tij të dashur dhe më përtej.
Përsonaliteti i botës tonë intelektuali z.Gjin Markaj e nis bisedën me kulturën e historinë dukagjinase: – ne këtu në Amerikë jemi organizuar një grup shokësh nga Dukagjini dhe keto vite jemi munduar të kontribojmë, së pari për historinë tonë që nga kishat e deri tek memoriali i martirëve të kishës katolike, si dhe në infraktrukturën rrugore mes fshatrash, e kontribute për qindra familje, e cila po vijon me projektin tonë human të vëndosur në Shkoder, i cili tashmë një tjeter realitet.
Ndërsa vazhdon, – ju e dini se Dukagjini ndër shekuj është edukuar me shkollën e jetës së ashper: atëherë kur të parët tanë flinin në fier e me kokën në cumer, por kur mblidhej familja, fliste i madhi, e flitej me radhë, ndërsa të vegjlit dëgjonin me vëmendje për tu përgatitur për neser, kjo shkolla e kulturës familjare duke frymëzuar të vegjlit me dashuri njerëzore, por edhe me përgatitjen për qëndresë ndaj çdo pushtuesi; duke përfunduar me mesazhin se ne, do jemi me shikimin nga Dukagjini, po ashtu do frymëzojmë fëmijët tanë në dashurinë e veshtrimin nga vëndi i të parëve tanë.
Kurse shkrimtari, ish themeluesi I RD, ish deputeti i Dukagjinit z. Lazer Stani, pohon me krenari se, Dukagjini është një thesar për gjuhtarin, historianin, kulturologun, shkrimtarin etj, ndërsa për turizmin malor, ajo është pasuri parrallore me të gjitha resurset e florës e faunës, por që infrakrukura rrugore e ka lënë larg shfrytezimit të pasurive natyrore e lidhjes trgtare.
Por Dukagjini ka disa kohë që po lobon e zhvillon betejën për rrugën e cila ka hëngër mbi 60 jetë njerëzore, me popullsi e siperfaqe më shumë se 1/5-ta e Bashkisë Shkoder e cila shrihet nga deti e deri në Jezercë.
Por vetem rruga e premtuar, që lidh Prekal – Breg lumi, e cila për disa kilometra e lidh me qëndren Lekbibaj, kjo rruga e lidhjes me Gjakovën, rruga që kap njëren qafë të alpeve shqiptare, kjo dhe rruga tregtare më shpejtë e me krijim të ardhurash për secilën blegtor e deri të shfrytëzimi pasurisë formaceutike që kanë livadhet, kodrat e pyjet,
janë bimët medicionale, arraoret, geshtenjat e plotë të tjerë, me themel turizmin malor që zhvillojnë ekonominë dukagjinase, por edhe rriten potencialet e tregut shqiptar.
Atletët dukagjinas, gjithëçka për Dukagjinin!
(në foto, Breg Lumi-Shalë, Gj.Markaj & L.Stani)