Dr. Hasan Bello/
Megjithese kane kaluar 31 vite nga renia e regjimit komunist dhe ne median e lire degjojme per dhjetra organizata qe meren me te drejtat e grave, ende sot e kesaj dite nuk kemi asnje studim per 450 gra te ekzekutuara dhe 23.000 te tjera te burgosura dhe te internuara per motive politike. Ketu nuk duhet harruar as diskriminimi qe i behej gruas shqiptare ne emer te barazise ne pune, duke e detyruar ate te ushtronte profesione nga me te veshtirat edhe per vete meshkujt. Por nuk duhen harruar as vuajtjet e atyre grave dhe vajzave, qe per arsye politike dhe per shkak se ishin nena dhe motra te kundershtareve te regjimit komunist, u burgosen dhe internuan padrejtesisht. Sipas deshmise se Vera Demes, dhene Agim Mustes, e cila ka qene ne kampin e Tepelenes, vajzat dhe grate i dergonin cdo dite ne gryken e Mezhgoranit, per te sjelle dru ne kamp. Kater ore rruge, me nje barre te rende ne kurriz. Nga lodhja dhe stermundimi, shume gra ishin rrezuar ne humnerat e Vjoses. Ne vjeshte dhe ne dimer, ato ktheheshin te lagura dhe te ngrira nga i ftohti. Per kete arsye, nxirrnin teshat dhe i vendosnin mbi batanije per t’i thare. Por policet e kampit, me komandantin e tyre, Xhafer Pogacen, u hiqnin batanijet, per te pare trupat e tyre lakuriq. Ato qe protestonin, i lidhnin me pranga ne shtyllat para kampit dhe i linin ne mes te shiut e te ftohtit me ore te tera. Nje nga te denuarat e ketyre viteve ishte dhe Marta Doda, mbesa e Preng Bib Dodes. Ajo kishte lindur dhe ishte shkolluar ne Austri. Marta ishte zoteruese e pese gjuheve te huaja. Ne vitin 1912 kishte qendisur flamurin kombetar dhe kishte krijuar ne Shkoder “Shoqaten e gruas shqiptare”. Ne vitin 1947 ajo u arrestua dhe u denua me 12 vite burg. Ajo do te lirohet ne vitin 1954 ne moshen 82 vjecare, duke mbetur rrugeve, sepse askush nuk u kujdes per te. Ne nje mengjes te ftohte dimri e gjeten te vdekur perpara portes se kishes, ne rrugen e Kavajes. Te njejtin fat pati edhe bashkeshorti i saj, mjeku i njohur turk Ahmed Sadedini, te cilin diktatura e burgosi 10 vjet dhe vajza e saj e vetme Frida.Prandaj, ekzistenca e ketyre shoqatave qe meren me te drejtat e grave me duken instrumenta perfitimi meskin. Po aq meskin eshte edhe ligji per hapjen e dosjeve te ish-Sigurimit te Shtetit. Ky ligj mbron xhelatet e persekutoret dhe dhunon viktimen. Nje pergjegjesi morale dhe ligjore kane edhe ata qe kane ne dore per t’i ndryshuar keto ligje. Por heshtin, justifikohen, gjoja per te ruajtuar ekuilibrat social, ndersa ne te vertete per nje grusht vota, apo interesa te caktuara politike, klanore dhe partiake. Kjo te dhemb me shume, kur gjysma e me teper e qeverise, parlamentit etj., tashme, per fat i kemi gra.