Analizë nga Rafael Floqi/
Bazuar tek informacionet e medias.
Mbyllja më e gjatë në historinë e qeverisë amerikane ka marrë fund, me pothuajse askënd të kënaqur nga rezultati përfundimtar. Demokratët nuk arritën të përfshijnë dispozitat për sigurimin shëndetësor që kërkonin në marrëveshjen e shpenzimeve. Ndërkohë, republikanët, të cilët kontrollojnë pushtetin në Uashington, nuk shpëtuan nga fajësimi, sipas sondazheve dhe disa zgjedhjeve shtetërore dhe lokale që shkuan keq për ta.
Pasojat e mbylljes goditën miliona amerikanë, duke përfshirë punonjësit federalë që mbetën pa paga dhe pasagjerët e linjave ajrore që u përballën me vonesa apo anulime udhëtimesh. Ndërprerja e programeve të ndihmës ushqimore çoi në radhë të gjata në bankat e ushqimit dhe shtoi stresin emocional gjatë sezonit të festave. Kjo preku edhe një pjesë të familjeve shqiptare të cilat marrin ndihma ushqimore, SNAP dhe WIC.
Marrëveshja përfshin ligje dypartiake të përgatitura nga Komiteti i Appropriation-eve të Senatit për të financuar disa pjesë të qeverisë, ndihma ushqimore, programet për veteranët dhe degën ligjvënëse. Të gjitha financimet e tjera do të shtyhen deri në fund të janarit, duke u dhënë ligjvënësve më shumë se dy muaj kohë për të përfunduar ligjet e tjera të shpenzimeve.
Presidenti Donald Trump nënshkroi ligjin të mërkurën, vetëm disa orë pasi Dhoma e Përfaqësuesve e miratoi. Senati e kishte miratuar të hënën.
Si filloi mbyllja
Demokratët vunë disa kushte për të mbështetur një projekt-ligj afatshkurtër për financimin, por kërkesa kryesore ishte zgjatja e një kreditimi tatimor të përmirësuar, që ul koston e sigurimit shëndetësor përmes tregjeve të Affordable Care Act.
Ky kredi u rrit gjatë përgjigjes ndaj pandemisë COVID-19 dhe më pas përmes ligjit të madh të energjisë dhe shëndetësisë të Presidentit Biden, dhe ishte planifikuar të skadonte në fund të dhjetorit. Pa të, mesatarisht, sipas demokratëve sigurimet shëndetësore do të dyfishoheshin për miliona amerikanë, dhe mbi 2 milionë njerëz do të humbnin mbulimin shëndetësor vitin tjetër, sipas Projektimeve të Zyrës Kongresuale të Buxhetit.
Lideri demokrat i Senatit, Chuck Schumer, tha: “Asnjëherë familjet amerikane nuk kanë përjetuar situate, ku kostoja e kujdesit shëndetësor rritet dyfish në një çast.”
Ndërsa demokratët kërkuan negociata, republikanët thanë, se duhet të miratohej fillimisht një projekt-ligj për financimin.
Presioni mbi demokratët
Viti i parë i mandatit të dytë të Presidentit Trump ka parë largimin e mbi 200,000 punonjësve federalë përmes pushimeve nga puna, zhvendosjeve të detyruara ose programeve të dorëheqjes së shtyrë nga administrata republikane. Agjenci të tëra që nuk përputheshin me prioritetet e administratës janë shpërndarë, ndërsa miliarda dollarë të miratuara më parë nga Kongresi janë bllokuar ose anuluar.
Demokratët kanë mbetur shpesh në dorë të gjykatave për të ndaluar disa përpjekje të Trump-it, por kanë qenë të pafuqishëm përmes ligjit. Ata gjithashtu nuk kanë mundur të ndalojnë uljen e taksave të mëdha dhe ligjet e kontrollit të imigracionit që republikanët mbështetën duke prerë shpenzime të ardhshme për programet e sigurisë sociale si Medicaid dhe SNAP.
Lojrat e fajësimit
Sipas sondazheve, rreth 60% e amerikanëve thonë se Trump dhe republikanët në Kongres kanë “shumë” ose “mjaft” përgjegjësi për mbylljen, ndërsa 54% thonë të njëjtën gjë për demokratët. Të paktën tre të katërtat e amerikanëve mendojnë se të dyja palët kanë një pjesë të përgjegjësisë, duke treguar se askush nuk ka shpëtuar pa faj.
Dëmet nga mbyllja
Zyra Kongresuale e Buxhetit thotë se ndikimi negativ ekonomik do të rikuperohet pjesërisht pas përfundimit, por jo plotësisht, duke vlerësuar humbjen e përhershme ekonomike rreth 11 miliardë dollarë për një mbyllje gjashtë-javore.
Përtej shifrave, mbyllja krijoi vështirësi të shumta për amerikanët: punonjësit federalë mbetën pa paga, udhëtarët përjetuan vonesa ose anulime fluturimesh, dhe përfituesit e programeve të ndihmës ushqimore mbetën pa mbështetje.
Senatori Jerry Moran, R-Kan., tha: “Kjo dështim dëmton të përbuzurit dhe ekonominë tonë këtu në vend, por gjithashtu dërgon një mesazh të rrezikshëm për botën që po na vëzhgon. Tregon se aleatët tanë nuk mund të na besojnë si partner dhe që kundërshtarët tanë mund të shohin se nuk mund të punojmë së bashku për të përmbushur detyrat më themelore të Kongresit.”
Si e gjykojnë njerëzit e zakonshëm mbylljen e qeverisë
Zakonisht përpiqen të përcaktojnë fajtorin duke kombinuar dëshmi të drejtpërdrejta, besimin ndaj institucioneve dhe perceptimet e tyre personale. Ata shikojnë dëshmi vizuale si video apo fotografi, dëgjohen dëshmitë e të pranishmëve dhe ndjekin raportet zyrtare ose rrjedhjet informale nga burime të besueshme. Në të njëjtën kohë, historiku i veprimeve të qeverisë, motivet politike dhe narrativat e komunitetit apo mediave ndikojnë shumë në gjykimin e tyre. Në të njëjtën kohë, historiku i veprimeve të qeverisë, motivet politike dhe narrativat e komunitetit apo mediave ndikojnë shumë në gjykimin e tyre.
Njerëzit gjithashtu gjykojnë punën dhe luftën e partive politike, duke krahasuar premtimet me veprimet reale, ndikimin e vendimeve mbi jetën e përditshme dhe mënyrën se si secila parti menaxhon konflikte dhe kriza. Shpesh, opinionet e formuara pasqyrojnë bindjet ideologjike të individëve, dhe në mungesë të informacionit të qartë, spekulimet dhe teoritë konkurruese marrin vend, duke krijuar një mozaik perceptimesh mbi përgjegjësinë për ngjarjen dhe performancën politike.
Perspektiva për komunitetin shqiptaro-amerikan
Shqiptarët në Shtetet e Bashkuara, të shumtë në sektorët federalë dhe privatë, u prekën drejtpërdrejt nga kjo krizë. Punonjësit federalë shqiptarë përjetuan vonesa në paga, ndërsa familjet shqiptaro-amerikane që varen nga ndihmat ushqimore përballuan një stres shtesë. Për bizneset shqiptare që lidhen me shërbimet, fluturimet e vonuara dhe anulimet e udhëtimeve shkaktuan humbje të konsiderueshme.
Megjithatë, komuniteti u tregua i bashkuar, duke organizuar ndihma vullnetare dhe mbështetje për familjet më të prekura. Ky incident thekson rëndësinë e angazhimit qytetar dhe politik të shqiptaro-amerikanëve për të siguruar që zëri i tyre të dëgjohet në krizat kombëtare.
Në thelb, mbyllja përfundoi, por pa fitues të qartë, ndërsa komunitetet, duke përfshirë edhe atë shqiptaro-amerikane, vazhdojnë të ndjejnë pasojat ekonomike dhe sociale.