Analizë nga Rafael Floqi
Trump ia arriti sërish. Ai ka një mandat. Duke pranuar me dashamirësi fitoren në skenën në Mar-a-Lagos –në orën 2 të natës “të gjithë këtu janë të mrekullueshëm”– tha Trump se ai drejtonte “lëvizjen më të madhe politike të tëgjitha kohërave” dhe JD Vance paralajmëroi “kthimin më të madh politik në historinë e Amerikës”. Duket se Amerika e ka bërë Trump-in sërish të madh. Ai falenderoi klasën punëtore që fitoi pasi doli e votoi. Asgjë nuk do më ndalë mua të punoj për ju!
Në fjalimin e tij në Qendrën e Konventave në Palm Beach në Florida, Trump u zotua të mos pushojë “derisa të kemi bërë Amerikën e fortë dhe të begatë”.
-Kjo është një fitore e autentikut mbi jo autentiken, deklaroi një mbështetës i Trumpit të mërkurën në mëngjes.
“He won fair and square”….shtoi një tjetër. Ne duhet të respektojmë rezultatin.
Ky është një rikthim historik ajo jo vetem mori 277 votat elektorale por ai fitoi edhe voten popullore me 5 milione vota por edhe senatin me 51 senatore me 43 dhe republikanet mbajten kongresin 197 me 177.
Sondazhet kishin të drejtë: Trump kundër Harrisit ishin afër me një avantazh të lehtë të Trump-it, duke siguruar Sun Belt dhe duke fituar ngushtë disa nga shtetet veriore të të ashtuquajturin ‘Muri blu”. Një përsëritje e vitit 2016, ndoshta më vendimtare. Edhe kur fituesi u shfaq në mikrofonin e tij – “ne të gjithë mendojmë se fëmijët tanë janë të mrekullueshëm” – ekspertët nuk donin t’u besonin veshëve. Një heshtje funebër në CNN. Organizimi i fushatës demokratike në Washington DC u zbraz.
Kjo nuk një fitore për Donald Trump, dhe jo një hedhje poshtë e Kamala Haris. Kjo është një marsh funebër për makinerinë e mediave të majta ,si CNN, MSNBC .
Si mundi Trump-i, ai plaku i çmendur gojështurur – në gjyq për krime të panumërta – me dy tentativa për vrasje të fitonte një mandat të dytë? Sepse për miliona amerikanë, ai nuk është aq i çmendur. Kur u qetha disa dite me pare vetem 30 dollarë 23 plus 7 bakshish. Për të cilën me parë paguaja 13 plus bakshish. Por mendoni sa kushton një pulë sot, sa kushton një gallon qumësht, një bikierinë me vezë , sa kushton një gallon benzinë.
Kjo është arsyeja pse shumë votuan për republikanët për herë të parë në jetën e tyre. Demokratët janë shumë të kushtueshëm.
Exit poll-et nxorën në pah tri çështje kryesore: abortin, demokracinë, ekonominë. Dy të parat ishin pikat e forta të Harrisit, e fundit ishte e Trump-it – me kujtimet e mandatit të tij, para Covid-it, kur tregu i aksioneve u rrit dhe papunësia ra në nivelet më të ulëta historike. Nën Joe Biden-in, amerikanët duruan inflacionin në rritje. Biden economics. Kjo, së bashku me rënien fizike të Biden-it, e vendosi vendin në një spirale në rënie emocionale. Demokratët dukeshin të paaftë, të hutuar nga liberalizmi. Të pamundur për të sjellë paqen në Ukrainë apo Izrael; të poshtëruar në Afganistan.
Me fjalë të tjera, kushtet për një fitore të Trump-it u vendosën shumë kohë para se Biden të tërhiqej nga gara, disa javë melodramë që ndoshta na shpërqendroi nga dinamika thelbësore e garës: pushtetarët nuk fitojnë kur votuesit janë të mjerë. Hareja që duhet të sillte e qeshua e Kamalës u shua shpejt, pavarësisht apeleve të celebriteteve si Opera Humphrey…
Harrisi zuri vendin e Biden-it dhe ka meritën për një rritje të mbështetjes për demokratët. Por ajo nuk arriti të ndiqte një axhendë të qartë apo politika transformuese. Me arrogancë supreme, ajo u përpoq të hynte në Shtëpinë e Bardhë vetëm me atmosferë – një premtim për t’i dhënë fund dram-a-lës, por nuk qe në gjendje të shpjegonte politikat e saj.
Dhe mediat amerikane i përkeqësuan gjërat. Ngatërruan dashurinë e tyre për një liberale patetike me entuziazmin kombëtar – duke e ngritur Harrisin aq lart sa kjo gjë mund të ketë kontribuuar në humbjen e saj. Njerëzve nuk u pëlqen t’u thuhet se çfarë u pëlqen. “Mamala”? Jo faleminderit-ala.
Ndërkohë, Trump zhvilloi një fushatë mjaft të disiplinuar. Ishin shpërthimet e tij të zakonshme: “Ngrënia e kafshëve shtëpiake”. Dhe plagët e vetëshkaktuara pa dashje ai mund të mos shkelë kurrë më në Porto Riko. Por portorikanet ne Florida votuan per të. Por Trump iu përmbajt temave të tij të thjeshta të gjendjes së keqe demokratike dhe rinovimit të republikanëve, dhe asnjëra prej tyre nuk dukej aq e frikshme sa në vitin 2016 – sepse ndryshimi i madh mes asaj kohe dhe tani është se tani ai është normal. Edhe paraqitjet e pafundme në gjykatë the Mugshot u dukën banale me kalimin e kohës; sidomos pas fotos të atentatit.
Votuesit kanë mësuar të bëjnë dallimin mes batutave dhe komenteve serioze, mes Trump-it që i jep gojës dhe asaj që Trump do të bëjë realisht. Është e çuditshme të shkruash se ai është një “burrë shteti i moshuar”, por me kalimin e kohës, i tillë është bërë ai. Dhe koalicioni i tij personal, i cili dikur dukej me fat dhe i dobët, duket se është forcuar në diçka si riorganizimi i Marrëveshjes së Re ose i Reganit. Vota e vjetër e klasës së mesme republikane – jo më e mjaftueshme për John McCain-in apo Mitt Romney-in – është shndërruar në një koalicion votuesish ruralë, me arsim të ulët, me jakë blu, me xhepa të konsiderueshëm të hispanikëve, ndoshta edhe me mbështetje të zezakëve (ne kemi kohë ende për t’u analizuar numrat). Trumpizmi ka një bazë të madhe Maga. Ai ka një lëvizje …
Kjo mund të tingëllojë e çmendur nëse jeni një amerikan më i ri, por dikur ka qenë një kohë kur të gjitha votat numëroheshin në ditën e zgjedhjeve, dhe më pas dikush shpalli fitoren me gëzim, ndërsa dikush tjetër pranoi me mirësjellje, dhe vendi u zgjua të nesërmen në mëngjes duke e ditur se demokracia ishte e sigurt edhe për katër vite të tjera. Kjo nuk është normalja e re.
Trump është në rrugën e duhur për t’u bërë i vetmi president përveç Grover Cleveland-it që të fitojë dy mandate radhazi. Në një vështrim të mëvonshëm historianët do ta quajnë të mrekullueshmen të dukshme. Amerikanët mendonin se Trump-i ishte një president i mirë. Biden i dëshpëroi; Kamala i mbrojti ata. Kamala u përpoq të shfaqej unifikuese, po mënyra si e anashkaluan Bidenin tregonte të kundërtën. Kështu ata vendosën ta kthejnë Trump-in