Vdiq në moshën 91-vjeçare anti-komunisti më i vjetër në SHBA, inxhinieri i NASA – Sejfi Protopapa/
Historia Bostonit, nuk mund të shkruhet pa historinë e emigracionit shqiptar!/
NGA BEQIR SINA, New York/
Boston, Massachusetts : Vdiq pas një sëmundje në moshën 91-vjeçare Sejfi Protopapa, anti komunisti dhe Ballisiti më i vjetër në SHBA, ish inxhinieri i NASA. Ai jetonte në Shtetet e Bashkuara të Amerikës, në qytetin Wayland të Massachusetts ku ishte vendosur aty së bashku me familjen e tij qysh në vitin 1944, kur u arratisë nga Shqipëria, pas ardhjes së qeverisë komuniste.
Në Shtetet e Bashkuara, Protopapa, duke iu bashkëngjitur grupeve anti komuniste në diasporë, së bashku me shqiptar nga Kosova, Shqipëria, Lugina e Preshevës, shqiptarëve të Maqedonisë, Malit të Zi, Çamëve dhe Arbëreshëve, lujatën një rol historikë, për më shumë se gjysmë shekulli – duke mbajtur gjallë frymën patriotike dhe kombëtare.
Sejfi Protopapa ishte bir i një avokati patriot me origjinë nga fshati Protopapë i Korçës. Ai ka lindur në Berat më 20 shkurt 1923. Arsimohet në fillim në vendlindje dhe vazhdon shkollimin në Itali . Në vitin 1943, kur ishte vetëm 20 vjeç, emërohet komandanti i një çete të Ballit, që vepronte në zonën e Roskovecit, e ndodhur midis Beratit dhe Fierit.
Në vitin 1944 ai largohet përfundimisht nga Shqipëria për tu rikthyer vetëm në vitin 1991 pas rënies së komunizmit. Fillimisht vendoset në Itali dhe më tej në Shtetet e Bashkuara të Amerikës. Këtu në SHBA, ai vazhdoi studimet dhe diplomohet për Fizikë Bërthamore, duke punuar si inxhinier . Ishte i martuar me një estoneze dhe baba i tre fëmijëve.
Protopapa : ” Nga e keqja duhet të ndahemi menjëherë dhe përfundimisht”.
Sejfi Estref Protopapa u largua prej atdheut të tij, në nëntor të vitit 1944 me ardhjen e “farës së keqe” komunizmit, siç e quante ai, si një nga kuadrot e Ballit Kombëtar, si një nga personat e padëshirueshëm të Partisë Komuniste Shqiptare, sepse ai kishte bërë publike Direktivën Sekrete të Enver Hoxhës të datës 10 shtator 1943, ku ky porosiste organizatat e partisë të qarqeve të Shqipërisë që të fillonin luftën kundër organizatës së Ballit Kombëtrar, për ta quajtur atë shkaktar të mosbashkimit dhe të vllavrasjes…
Në kujtimet e tij lexojmë :”Unë me kushërirën time Diturinë, tregon Sejfiu, pasi mbaruam studimet në Itali në qershor të vitit 1943 u kthyem në Berat me dëshirën e madhe që të merrnim pjesë me armë në luftën Antifashiste”.
Historia Bostonit, nuk mund të shkruhet pa historinë e emigracionit shqiptar. Në historin bostoniane, kanë zënë vend tashmë dhe ngjarjet shpirtërore të kombit tonë. Dhe si të tilla janë edhe tre ngjarjet më të rëndësishme të muajit Mars. Janë data këto, të cilat, na bëjnë ta quajmë këtu në Boston, “Marsi Nolian” Janë përvjetorët e Nolit, të cilat kremtohen nga kisha shqiptare ortodokse në SHBA-së, dhe gjithë komuniteti shqiptarë në Amerikë. Janë pikërishtë tre përvjetorët historikë, që mbledhin rreth vetes jo vetëm besmitarët Orthodokës, por edhe Vatranët e kulluar, patriotët e atdhetarët mbarëshqiptarë.
I tillë ka qenë në kujtimet e mija edhe, 8 Marsi 1908 – i cili përkoi në 2008 gjashtë vjetë më parë me 100-vjetorin i dorëzimit të Fan Nolit në prift, gjë që shënon dhe ringritjen e kishës shqiptare në Shtetet e Bashkuara të Amerikës. Ndërkohë që po në atë vit, më 22 mars 1908, është 100-vjetori i të parës Liturgji Hyjnore në gjuhën shqipe nga At Theofan Stilian Noli, gjë që shënoi dhe themelimin të kishës shqiptare të Shën Gjergjit në Boston. Ndërsa po në mars – më 13 mars 1965 në Florida do të mbyllte sytë Theofan Stilian Noli .
Më 22 Mars 2008, tek varri i Kryepeshkopit Theofan Stilian Nolit, ditën kur shqiptarët e Amerikës përkujtuan 100 vjetorin e ditës kur u mbajtë Mesha për herë të parë në gjuhën Shqipe në sallën “Knights of Honor” të Bostonit në kujtimet e mija është edhe përshëndetia e inxhinier Sejfi Protopapa, patriot dhe veteran i diaspores, i cili ka punuar e kontribuar për demokracinë, lirinë dhe pavarësinë e Kosovës gjatë gjithë jetës së tij, së bashku me shumë shqiptarë patriot dhe atdhetarë të shquar të çështjes kombëtare në Shtetet e Bashkuara të Amerikës.
Ai foli plot pathos, duke nënvizuar se gjënia e Peshkop Nolit, ishte se ai përcaktoj gjuhën Shqipe, në meshërimet kishtare si themelin e kombit Shqiptar, që do të kërkonte pavarësinë . Më tej ati thënë në këtë fjalim Protopapa, :” unë e përfytyroj lehtë zërin baritonë të Peshkop Nolt, duke dhënë liturgjinë e shënjtë në gjuhën Shqipe. Zëri i tij në gjuhën Shqipe në atë kishë të thjeshtë si edhe shkrimet dhe botimet në atë periudhë, ishin ndër pjesët kryesore të mureve për ndërtimin e shtetit të ri Shqiptar që shpalli pavarësin e vet në 28 Nentor 1912 “, ka thënë ndër të tjera një ndër anti komunistët më të vjetër në diasporë, Sejfi Protopapa.
Simbas professor Thanas Gjikës, thuhet se :” Menjeherë mbas shkërmoqjes së diktaturës komuniste, Sejfi Protopapa u angazhua në luftën për mbrojtjen e Autoqefalisë së Kishës Orthodokse Shqiptare. Ai u bashkua me z. Antoni Athanas, Very Rev’ Arthur Liolin, etj dhe shkoi në Shqipëri për të mbrojtur Autoqefalinë e Kishës Orthodokse Shqiptare. Ai ka shkruar artikuj të ndryshëm për këtë problem dhe investoi për të shugurar priftërinj orthodksë shqiptarë në Rumani, Maqedoni dhe këtu në Amerike, priftërinj që punojnë në rrugë të pavarur prej Hirësisë së tij Janullatos. Z. Protopapa në këtë drejtim punon në përputhje me rrugën e ideuar prej Sami Frashërit, i cili kur e ngriti i pari problemin e Autoqefalisë së Kishës Orthodokse Shqiptare si vepër me rëndësi kombëtare, tha se atë duhej ta kryenin së bashku shqiptarët e krishterë në bashkëpunim me shqiptarët myslimanë…” lexojmë në shkrimin me titull “Tre mësime nga jeta 90- vjeçare e Sejfi Protopa” nga Prof. Asoc. Dr. Thanas L. Gjika
Pasaporta
Emri: Sejfi
Mbiemri: Protopapa
Datëlindja: 20 shkurt 1923
Vendlindja: Berat
Origjina: Familje bejlerësh në fshatin Protopapë të Korçës
Vendbanimi: Wayland, Massachusetts, SHBA
Larguar nga Berati më 1944
Kthyer në vitin 1992
Arsimi
Tetëvjeçar në Berat
Shkollën e Mesme Tregtare në Vlorë
Ndërpret studimet në Universitetin e Peruxhias për Financë
Diplomohet për Fizikë Bërthamore në SHBA