By Andy Kiersz/

Përktheu për Diellin: Gjon Kadeli/

Largimi i Britanisë së Madhe nga Bashkimi Europian ka shpërbërë pesëqind vjetë përpjekje për paqë, në Kontinentin më të prekur nga lufta në botë. Europa ka qenë pothuejse gjithmonë në luftë me vetveten. Paqa e kohës Romake, nuk muejti asnjëherë me krijue paqë ndërmjet fiseve Gjermane. Gjatë mesjetës, luftat ishin të shpeshta. Beteja e Agjenkourtit e përforcoi anmiqësinë ndërmjet Anglisë e Francës. Kjo luftë që zgjati tridhjetë vjetë, ishte një nga ma të përgjakshmet në historinë e njerzimit. Luftat gjatë kohës së Napoleonit tronditën botën. Dhe Luftat botnore të qindvjetëshit të njëzetë, shkaktuen vrasjen e pothuejse gjysmës së popullsisë që kishte planeti ynë, kur Jul Cezari pushtoi Britaninë dy mijë vjetë ma parë për t”ia bashkangjitin Perandorisë Romake. Si rrjedhim i këtyne lutave, u banë përpjekje për të sigurue paqë ndërmjet këtyne kombeve Europiane. Paqa e Uestfalias, Kongresi i Vjenës, dhe Traktati i Versait. Të gjitha këto kishin për qëllim, për të krijue një sistem paqeje në Europë.

Të gjitha këto përpjekje dështuen.

Nga gërmadhat e shkrumueme të luftës ma të madhe botnore, dhe nën hijen e një lufte të mundëshme dhe ma shkatrruese, domethanë luftë bërthamore, ndërmjet fituesve gjatë kësaj lufte, doli në pah një,  pikpamje  {vizion] e re, se cka mund të bahet djepi i Qytetnimit Perëndimore.

Mbas një luftë botnore, gjatë të cilës u vranë ma shumë se pesdhjetë milionë njerëz, dhe la vendet që krijuen qytetnimin modern industrial në gërmadha,, palët fituese, të paktën ato të vendeve perëndimore, u përpoqen të krijoshin një botë të re,tuej krijue një sistem të përbashkët sigurimi, që do të kishte për bazë lidhjet ekonomike, kulturore dhe politike të pa cënuesahme. Por ky plan u damtue rand nga referednumi Britanik për t’u largue nga Bashkimi Eurpian.

Britania e Madhe, një vend me një histori të përmendun, ishte vendi ku u krijue një qeveri kushtetuese, një Perandori Botnore, dhe i cili bani një mbrojtje heroike kundër Fashizmit, asht tuëj hi në një rrugë, e cila nuk dihet se ku do t”cojë, me largimin e saj nga Bashkimi Europian.

Britania ka ekonominë e dytë ma të madhe në Europë si dhe fuqi më ma të madhe ushtarake.

Një zadhanës për të ashtquejtunin Shteti Islamik tha në një koment, se dalja e Britanisë Nga Tregu i Përbashket Europian përban fillimin e Shpërbamjes së vendeve të Kryqzatorëve.

Gjatë qindvjetshit njëzetë ngjanë vrasje në masë, si ato të Armenëve nga Otomanët, Ato të Holokoustit, dhe ato që u banë gjatë kohës së Stalinit. Të të gjitha këto njihen si cfarosje në masë.

Udhëheqsi Britanik Kameron , mund të njihet në histori, si njeriu që e humbi Europën, Skotlandën dhe Irlandën Veriore.

Nacionalistët në Europë u gëzuen që Britania u largue nga Bashkimi Europian.

Britania ka jetue në paqë, mbrenda permbrenda vetes, që nga vjeti 1707.

Britania, qindvjetëshe me radhë, ka luejtë një rol ma të madh në cështjet ndërkombëtare, se  sa kishte peshën e saj. Ajo krijoj një Perandori Botnore, mundi forcat Naziste, dhe qëndroi krah për krah me Shtetet e Bashkueme, gjatë rrezikut që paraqiste sistemi komunist Sovjetik.

Britania përkrah interesat dhe cmon vlerat Amerikane, gjana të cilat kanë krijue një urë kyce në Oqeanin Atlantik.

Shtetet e Bashkueme presin që Britania të ndikojë në marrjen e vendimeve nga Europa, dhe Europa pret që Britania të influencojë Amerikën lidhun me marredhanjet dypalëshe.

Britania e Madhe mund të gjindet përpara një problemi të vërtetë, tuej u trnsformue në një Agli të vogël.

Europa mori Cmimin Nobel më 2012, për kontributin që dha gjatë 60 vjetëve të fundit për paqë, rikshillim, demokraci dhe të drejtat e njeriut në Europë.

Bashkimi Europian asht një institucion me shumë të meta, dhe i organizuem në një mënyrë që përmban mbrenda tij shumë gjana, që janë në kundërshtim me njena tjetrën. Një gja e tillë asht gjithashtu e vertetë për 196 shtetet që njëhen nga Organizata e Kombeve të Bashkueme. Cdo qytetar i botës, ka të bajë me një qeveri që kërkon të përfaqsoj interesat e tij, por që dështon në këto përpjekje. Populli i Britanisë së Madhe gjithashtu gjindet përballë problemeve  jo ma të vogla me përfaqsuesit e saj ne Uestminster, sic kishin me ata të Brukselit deri sa u zhvillue referendumi per t’u largue nga Bashkimi Europian Por me gjithë të metat në fjalë, Bashkimi Europian, dhe organizatat e ndryshme të tij, sic asht NATOja, deri tash kanë ba një punë të madhe, që nuk asht ba gjatë një mijë  vjetëve të kalueme,  domethanë paqa në Europë.

Megjithë këtë, Bashkimi Europian nuk asht një entitet i përsosun. Shumë ma shumë mund të bahet për të sigurue që të krijohet një shtet i përgjithshëm kontinental. Sic e kemi pa me krizat e shumta në Greqi, asht e nevojshme të bahet balancim ma i mirë monetar, dhe një politike fiskale në gjithë Europën.

Cështja e rregullave dhe e emigracionit, të cilat ishin ndër ankesat kryesore të fushatës në Britaninë e Madhe për t’u largue nga  Bashkimi Europian, mund të zgjidhen në mënyrë ma të mirë. Por populli britanik ka hequn dorë nga cdo mënyrë, për t’i zgjidhë këto probleme dhe për të cue përpara qëllimin e përbashkët, për paqë e përparim, që Bashkimi Europian kishte prfemtue, por që nuk u mbërrijte, tuej marrë vendimin që të largoheshin nga shoket e tij Europian.

Gjatë ditëve mbas referendumit filluen të dalin në skenë shenja shqetësimesh të mëdha, të cilat do të shtohen gjatë muejve dhe vjetëve të ardhëshme; ndërkohë që ky proces i gjatë dhe i vështirë. gjatë të cilit do të zhvillohen bisedimet për largimin e Britanisë nga Bashkimi Europian. Sterlinës  i ka ra shumë vlefta.Tregjet e aksioneve kanë pësue humbje, dhe Britania e Madhe dhe ndoshta edhe vendet e tjera do të preken, nga një ngadalsim i veprimeve ekonomike.

Me afat të gjatë, largimi i Britanisë së Madhe nga Bashkimi Europian, përban n ji sfidë tejet të madhe, ndaj idealit të një Europe të Bashkueme dhe në paqe, dhe kjo gja mund të përfundojë në  një tragjedi botnore.