*Apostol Gegën dënuan me vdekje dhe e pushkatuan në moshën 24 vjecare në orën tetë të mëngjesit të datës 11 nëntor të vitit 1946/
* ISHTE AUTORI I TRAKTIT TË PARË ANTIKOMUNIST/
*Botohet me rastin e 69 vjetorit të pushkatimit të Apostol Gegës/
NGA MAKENSEN BUNGO-New York/
Apostol Gega ishte një djalë i zakonshëm, një nëpunës i thjeshtë,një mësues atdhetar, një antikomunist i vendosur. Në trevën e Elbasanit dhe në mbarë Shqipërinë për mendimet, që ai shprehu, për veprimet,që ai kreu dhe për qëndrimin e tij kundër diktaturës,ai është unikal në gjirin e rinisë shqiptare.
Ai e deshi Shqipërinë si atdhetar dhe i erdhi keq për popullin shqitpar,që do të vuante nën diktaturën komuniste.
Për tradhëtinë ndaj atdheut dhe për vuajtjet,që po kalonte populli shqiptar, ai mori anën e desidencës shqiptare që në ditët, kur filloi të vendosej diktatura komuniste në vendin tonë. Dhe u tregua shumë aktiv, tepër dinamik dhe i gjithëanshëm, duke qenë i ndërgjegjshëm për ato, që bëri dhe për ato, që pësoi
Veprimtaria e tij qe befasuese e dinamike dhe Diktatura u alarmua dhe u mobilizua së tepërmi e mundi ta zbulojë veprimtarinë e tij dhe e arrestuan. Gjatë kohës që e pyetën në hetuesi mes torturave të llahtarëshme,u arratis, si rrallë ka ndodhur atëherë, por e arrestuan prap në fshatin Mlizë dhe u gjykua nga një gjykatë ushtarake me një gjykim të jashzakonshëm në kinemanë e qytetit për të tmerruar popullin, sidomos rininë e Elbasanit. E dënuan me vdekje dhe e pushkatuan në moshën 24 vjecare në orën tetë të mëngjezit të datës 11 nëntor të vitit 1946
Veprimtarinë e tij të shumëllojëshme me fjalë e me vepra, ai e zhvilloi në qytetin e Elbasanit, në Peqin dhe në fshatin Grabovë A të Gramshit, me shokët e tij moshatarë , me nxënësit, me popullin e lirë edhe me të arratisurit politikë. Ai edhe para skuadrës së pushkatimit, atje në Krastë, pranë varrit të hapur, para skuadrës së pushkatimit e cfaqi idealin e tij për të cilin kishte axhituar kur, në fjalën e fundit, ia përplasi prokurorit ushtarak me shprehjen përmbyllëse të veprimtarisë së tij atdhetare se “ Veprimtarinë time e konsideroj ideale dhe duhet të kemi lirinë e mendimit. Vetëm kjo shprehje mjafton, që të kuptojmë idealizmin e këtij djalodshi 24 vjecar .
***
Kulmi i veprimtarisë atdhetare antikomuniste i Apostol Gegës është hartimi i traktit që ai hartoi dhe shpërndau në qytetin e Elbasanit në muajin gusht të vitit 1946.
Kur u largua nga fshati Grabovë A i Gramshit,ku kishte shërbyer si mësues, se e pushuan nga puna si njeri i pandjejë për edukimin e nxënësve dhe u kthye në qytetin e Elbasanit,ai vuri re ndryshime të medhaja , si nga ana ekonomike ashtu edhe nga ato politike .
Në atë kohë Shqipëria po zhytej gjithënjë e më shumë në vorbullën e Diktaturës .
Populli po gëdhihej cdo ditë gjithënjë e më shumë në një varfëri të tejskanjëshme dhe dhe vendi po ngrysej më shumë në mvarësinë e politikës jugosllave .
Dhe nga kjo gjendje e rëndë Apostol Gega për të shpëtuar Atdheun dhe për të mbrojtur popullin . mori një vendim : vendosi të përballet me Diktaturën
Mori një makinë të vjetër shjrimi dhe shkroi traktin e tij , ku shprehu mendimet e tij idealin e tij , shpresën e tij ,
Ai e dinte djaloshi Apostol Gega , se c’mund të pësonte nga ai trakt ? Sigurisht që e dinte.
Por ishte dashuria e një të riu për Atdheun e tij , lshte dëshira e një të riu njëzet e katër vjecar për ta shpëtuar popullin e vet nga një gjendje e mjeruar , ishte qëndrimi i një djaloshi për të realizuar idealin e tij pamvarësisht nga sakrificat dhe vuajtjet , që mind të pësonte , ishte shpirti revolucionar i një revolucionari të ri , që hidhet në xjarr për të arritur fitoren e revolucionit të vet .
Duke u fshehur në errësirën e asaj nate të gushtit të vitit 1946 , me kopjet e traktit në gji , kaloi nëpër rrugët e Elbasanit duke futur në shtëpijat traktet që kishte shkruar . Kopjen e fundit të traktit , ai e ngjiti në derën e ndërtesës së Komitetit Ekzekutiv të Rrethit .
Ja trakti që shkroi dhe shpërndau Apostol Gega :

K U M B O N A E K U S H T R I M I T

T Ë S H P Ë T O J M Ë A T D H E U N N G A D I K T A T U R A KO M U N I S T E

Djalëria shqiptare duhet të ketë kuptuar gabimin dhe rrugën e mbrapshtë , që ka pas ndjekun dhe që ende disa të tjerë fatkeqësisht ndjekin dhe duhet të kenëv kuptuue veprën mashtruese të drejtuesve të kështu quejtëses Republikë Popullore t’Shqipnis , aktiviteti i të cilëve deri më sot nuk ka qenë tjetër vecse në damin e Atdheut dhe në mjerimin e popullit shqiptar Dhe me parimin e tij djaloshar it is nifertate ( kurrë nuk asht vonë ) dhe me hovin e tij guximtar duhet t’i prijë kësaj përpjekje vigane , qëllimi i së cilës asht shpëtimi i kombit dhe i popullit shqiptar nga pesha dhe sgjedha e randë dhe e padurueshme e Diktatorisë komuniste . Në këto ditë kaq të vështira Atdheu i drejtohet Rinisë shqiptare dhe kërkon prej kësaj nji bashkim dhe bashkëpunim total të të gjitha fircave kombëtare rreth flamurit Kuq e Zi njashtu si më 1912 dhe në 1920 në Vlonën Kreshnike , që vetëm trupzimi dhe vllaznimi i të gjithë Shqiptarëve shpëton Atdheu nga nji coptim i sigurt dhe total .
Rini Shqiptare !
Ju që jeni aveniri i vendit , ju që jeni Pranvera e Shqipnisë e që keni barrën e randë të fateve t’ Atdheut , duhet , që ju t’i jepni vendit impresionin e nji force t’organizueme e të disiplinueme , tue pasë për program vetëm shpëtimin e Atdheut dhe naltsimin e Kombit . Duhet që vendi dhe populli Shqiptar të kuptojë që tashma ju do të ndërhyni në një mënyre vendimtare sa herë që fati i Shqipnisë do të jetë në rrezik .
Populli Shqiptar i lodhun dhe i rraskapitun prej gjendjes së mjerueshme që asht krijue nga nji pakicë politikaxhijsh të gabuem , shërbetorë besnikë dhe vegla qorre të Stalinit dhe të Titos , kërkon prej jush të mendoni këtë të vërtetë historike . Ora e juej po afrohet , nesër do të tingëllojë . Ne po mbërrijmë në nji nga ato momente , ku simbas fjalës së poetit të vjetër ‘fati ka me i ndrrue vetë kuajt “ . Duhet që ju të jeni gati me shenjën e parë të rastit , t’i hypni kalit dhe në qoftë se do të evokoni me shpirtin e njerëzve të pavleftë do të ndeshni me brutalitetin shtazarak të aventurierve .
Sbritni në fushën e betejës të pajisun me nji shpirt për përpjekje të forta me idealin e Atdheut me në krye “ Organizatën e Veprimit Shqipnia ‘ dhe hyni në luftë si kur flota Athinase , që shkonte në luftë gjithë e mbulueme me lule dhe plot tingëllim prej kangësh , por që flaka e fortë e nji vullneti të pa thyeshëm të shndrisë në fytyrën tuej . Pse inteligjencë që ma tepër se të tjerë keni pasun rast të kultivoni . Shkenca që ju kanë mësue mësuesit e juej janë pasunim që nuk mund të lihen inproduktive . Janë depozita që shoqnija ju ka besue për të cilat secili prej jush detyrohet me dhanë hesap . Bahuni gati me marrun barrën e ardhëshme , asht për ju që këto pemë po piqen por mos harroni se nuk imponohet nji popull me zjarr e me hekur por me shërbimet që i bahen . Duhet të dinin se me terror dhe me vrasje nuk mund të sundohet vendi dhe me brutalitet nuk mund të pushojë Zani i Kundërshtimit t’Atdheut dhe Opozitës Shqiptare . Ky asht nji ligj fizik dhe i pakundërshtueshëm .
Rini Shqiptare !
Përgjigju Zanit mallëngjyes t ‘ Atdheut dhe !të Popullit Shqiptar dhe shpëtoje nga zgjedha e pa durueshme e Diktaturës komuniste
Rroftë Rinija dhe populli Shqiptar !
K U S H T R I M
NGA ORGANIZATA E VEPRIMIT SHQIPNIJA
Këndoje dhe shpërndaje

Ky është trakti që shkroi dhe shpërndau dëshmori Apostol Gega .
Me këtë trakt ky djalë demaskon veprimtarinë e udhëhëqesve komunistë ,veptimtaria e të cilëve “ nuk ka qenë tjetër vecse në damin e Atdheut dhe ne mjerimin e popullit shqiptar “ dhe ata vetë i quan “ vegla qorre fë Stalinit dhe të Titos . “
Për të shpëtuar popullin nga kjo gjendje ai i drejtohet rinisë shqiptare , që e quan avenirin e vendit e pranvera e Shqipërisë , që si ‘’ një forcë e organizueme dhe e disiplinueme tue pasë për program vetëm shpëtimin e Atdheut dhe naltës9in e Kombit ‘’ , ‘’ t’i prijë një përpjekje vigane , qëllimi i të cilës do të ishte shpëtimi i popullit shqiptar nga sgjedha e egër dhe e padurueshme e diktaturës komuniste “ .
Duke parë gjendjen e popullit shqiptar , ai kërkon ‘’ nji bashkim dhe një bashkëpunim total të të gjitha forcave kombëtare rreth flamurit Kuq e Zi njashtu si më 1912 dhe në 1920 në Vlorën Kreshnike ‘’ , për ‘’ të shpëtuar Atdheun nga një copëtim i
sigurtë dhe total ‘’
Në përfundim ai shprehet , se është i sigurtë për përmbysjen e asaj diktature , ‘’ se me terror dhe me vrasje nuk mund të sundohet vendi . ‘’
***

Mbas leximit të këtij trakti , mund të mendohet , se si arriti ai djalë të vendosi të shkruaj e të shpërndajë një trakt me atë përmbajtje në atë diktaturë të egër ?
A nuk e dinte ai djalë egërsinë e asaj diktature ? A nuk e dinte ai djalë , e po ta diktonin , atë e priste vdekja ? A nuk e dinte ai se si kishin përfunduar më parë kundërshtarët politikë të diktaturës , që ishin ngritur kundër asaj ?
Ai djalë 24vjecar me emrin Apostol , i dinte të gjitha këto . Po pse iu kundërvu atëherë diktaturës ? Pse e shkroi atëherë atë trakt ? Pse nuk heshti , si heshtën shumë të tjerë ?
Apostol Gega ishte një atdhetar , ai ishte një idealist dhe atdhetarit i vjen keq për atdheun e tij dhe idealisti sakrijfikon edhe jetën për shpëtimin e atdheut . Se atdhetari e idealisti jetojnë , mendojnë dhe punojnë për të mirën e popullit të vet , se atdhetari dhe idealisti mbi të gjtha venë interesin e të gjithëve , i venë edhe mbi jetën e tyre . . .
Pse e shkroi Apostol Gega atë trakt e tregoi edhe në lëtrën që i gjeti e ëma , në shtresat e atij , që i muarën dy vëllezërit e tij nga burgu :
“ Nënë , më fal ! Më fal , se fjalën tënde nuk e dëgjova , kur më porosite “” Kujdes , bir ! Por nukështë faji i im . Idealet më kishin mbërthyer rëndë . Nënë , m’i bën hallall të gjitha sakrificat , netët pa gjumë , gjirun , që më ke dhënë . Nënë e baba , më falni , që ju shkaktova plagë të rënda , por jo unë , Diktatura komunste , që më ndoqi këmba këmbës për dy fjalë , që thashë , ‘“ Poshtë komunizmi ! “”

***
Ky është Apostol Gega , një dëshmor i rinisë shqiptare . që duhet kujtuar , një dëshmor i harruar , që duhet nderuar .
Ai nuk rrëmbeu pushkën që të luftojë , por ai përdori fjalën në luftën e tij . Fjala e tij ishte më e përflakur se pushka , ajo të vriste më shumë se cdo armë .
Ai e tha fjalën e tij me gixim dhe trimëri si kur ishte i lirë , ashtu edhe kur ishë në burg i prangosur me pranga hekuri .
Ai e sfidoi vdekjen për lirinë . Për ate më mirë ishte vdekja për liri , se jeta në robëri .
Ai ra për Atdheun , për krenarinë e tij .
Ai ra për popullin e vet , për mbarësinë e të gjithëve .
Ai ra për ty , për mua , për ne , për ju , për të gjithë popullin .
Ai ra për lirinë tonë , për lirinë e Shqipërisë së shumëvuajtur , për Shqipërinë e Skënderbeut , të Ismail Qemalit , të Hasan Prishtinës , të Mujo Ulqinakut .
Ai ra për Kosovën e tradhëtuar dhe për Camërinë e përcëlluar .
Dhe ra me fjalën e artë liri në gojë , për të mos vdekur kurrë !
Diktatura e pushkatoi , por ai me veprimtarinë e tij , me guximin e tij , me sakrificën e tij na mëson neve dhe brezave që do të vijnë , se si duhet menduar , si duhet punuar dhe si duhet sakrifikuar për këtë Shqipërinë tonë shpirtbrengosur dhe e gjithëgjakosur .
Për të gjitha këto , që bëri ky djalosh 24 vjecar duhej të ishte kujtuar dhe nderuar me kohë . Shkolla fillore në fshatin Grabovë A të Granshit , ku ai qe mësues , duhej të ishte pagëzuar me emrin e tij . Intelektualët e Elbasanit duhet të ishin kujtuar për ndonjë veprimtari përkujtimore për këtë dëshmor të harruar . Bashkija e Elbasanit duhej ta kishte sbukuruar qytetitn tonë me një bust të Apostolit . Deputetët e Elbasanit duhej ta kishin kujtuar Presidentin e Shqipërisë , që ta kishte nderuar me ndonjë vlerësim . Me gjithë ate nuk është vonë . Një fjalë e urtë e popullit tonë , thotë : “ Më mirë vonë , se s kurrë . “
Ata , që na kanë nderuar , kemi detyrë t’i nderojmë .
Marrë me shkurtime nga vëllimi i pabotuar i z. Makensen BUNGO“ YJE TË PËRGJAKUR“