Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

Manifestim i shkëlqyer në 2 vjetorin e krijimit të “Illyrian Society of Law Enforcement”

by

Nga Beqir SINA/
BROOKLYN, NY: Në kuadrin e aktiviteteve të nëntorit – në komunitetin shqiptarë, mbrëm në qytetin e Brooklynit – Nju Jork, Shoqata Amerikane Shqiptare e Policisë Iliriane, me punonjësit shqiptaro-amerikanë të ruajtjes së rendit, në uniformat blu të NYPD – ka shënuar dy vjetorin e themelimit të saj.
Kjo, shoqatë, e cila deri tani ka mbledhur rreth vetes më shumë se 100 oficerë policie, shqiptaro – amerikanë, funksionon në bazë ligjeve njujorkeze për shoqatat dhe organizatat jo qeveritare dhe jo përfituese. Me djem dhe vajza në radhët e uniformave blu të NYPD – të cilët shërbejnë çdo ditë e natë me profesionalizëm dhe përkushtim në organet e policisë federale, shtetërore, si edhe në strukturat e tjera që merren me ruajtjen e rendit dhe sigurisë, në nivele lokale, në shtetin e New York-ut, dhe federale në SHBA.
Numri i shqiptarëve të punësuar në fushat e zbatimit të Ligjit, ruajtjes së rendit dhe mbrojtjes së qytetarit, këtu në Amerikë, në dy dekadat e fundit ka ardhur duke u rritur, sidomos dy dekadat e fundit.
Në mesin e tyre, sot ka edhe disa gra e vajza, të cilët janë edhe veterane të policisë së New Yorkut, por edhe nga ato me origjinë Arbereshe, emigruar në SHBA, dhjetra dekada më parë, por që sot pohojnë se janë krenare se janë me gjak shqiptare.
Madje, janë edhe anëtarë të shoqatës “Illyrian Society of Law Enforcement” dhe u nderuan mbrëm me medaljet përkatëse të kësaj shoqate, siç ishte rasti i Zëvendës Komisioneres së NYPD Cathleen S. Perez, e cila pohojë se ka gjak shqiptari nga prejardhja e saj – nga Arbereshët e Italisë.
Mbrëmja e uniformave blu, u mbajt në lokalin luksoz “Russo’s On The Bay” në Howard Beach -një zonë bregdetare në mes Brooklynit dhe Queensit në New York, dhe morën pjesë rreth 500 vetë, përfshirë anëtarë të familjeve të këtyre policëve, miq dhe shok të tyre, mbështetës të uniformave blu .
Festimin e përvjetorit të dytë të themelimit të Shoqatës Amerikane Shqiptare të oficerëve të policisë “Illyrian Society of Law Enforcement”, e udhëhoqi si moderator zëvendës Shef i Prokurorit të Qarkut, Joseph A. Piraino.

Mbrëmja u çel me këndimin e hymnve kombëtare të SHBA dhe Shqipërisë nga këngëtaria e mirënjohur Merita Halili dhe vetëm me muzikë hymni Kosovës, luajtur të tre në fizarmonikë nga mjeshtri Raif Hyseni.

Pjesëmarrësit, mbajtën një minutë zi, për të gjithë ata punonjës të uniformave blu të NYPD, të cilët kan humbur jetën në krye të detyrës, në kohë e rrethana të ndryshme.

Në mbrëmjen festive të uniformave blu – policëve shqiptaro- amerikanë, morën pjesë gjithashtu edhe përfaqësuesit e shtetit shqiptar, diplomatët nga Kosova dhe Shqipëria, Asambleisti i parë shqiptar ne Kuvendin e New Yorkt, z Mark Gjonaj, biznesmeni i suksesshëm Sal Rusi, Preisdenti i Brooklynit Erik L. Adams, mysafirë të lart nga Shqipëria, dhe Kosova, Shpend Maxhuni Drejtori i Përgjithshëm i Policisë së Kosovës, si dhe zyrtar të Policisë së Shtetit, nga Tirana.

Mbrëmjen e përvjetorit të dytë, e hapi Kryetari i sapo zgjedhur i kësaj shoqate, oficeri i policisë Ylli Dautaj, me gradën Lejtnant në NYPD .

Shoqata Amerikane Shqiptare të Policisë Iliriane me punonjësit shqiptaro-amerikanë të ruajtjes së rendit, në uniformat blu të NYPD, me këtë rast ka nderuar me nga një pllakë mirënjohje Shefin e Departamentit nga NYPD – James P. O’Neill – Zëvendës Komisioneren e NYPD Cathleen S. Perez – Shpend Maxhuni – Drejtori i Përgjithshëm i Policisë së Kosovës, Shefi i NYPD James Secreto, Shefi NYPD Jeffrey Maddrey, dhe disa oficerët shqiptaro amerikan nga rradhët e NYPD.
Kurse, më një çmim të veçantë mirënjohe, është nderuar veterani i policisë së NYPD, me gradën Kapiten, shqiptaro amerikani Flamur Cani, i cili ka punuar për më tepër se 25 – vjet në rradhët e uniformave blu të NYPD (Departmenti i Policisë së New York-ut).

Një nderim i veçantë, iu bë me këtë rast në emër të shoqatës “Illyrian Society of Law Enforcement”, edhe Qendres Islamike – Xhamisë shqiptare në Staten Island, Kishës Katolike Shqiptare Zoja e Shkodrës, si edhe veprimtarin e dalluar, biznesmenit e suksesshëm zotin Harry Bajraktari ish botues i gazetës shqiptaro amerikane Illyria.

Ylli Dautaj, me gradën lejtnant në NYPD, i cili pas luftës së Kosovës, shkoi atje nga Amerika me mision për të ndihmuar, në fillim të fjalës së tij- gjeti rastin të falënderoj ish-presidentin e Shoqërisë ilire, të policëve shqiptaro amerikan kapiten Flamur Cani, duke shprehur një kënaqësi , që ai ka punuar me atë gjatë këtyre viteve të fundit , duke u bërë pjesë e kësaj shoqëria ilire, në atë që është sot.

Kreu i shoqërisë Illiriane të uniformave blu – kujtojë atë që bëri në Kosovë gjatë luftës së saj. “Në vitin 1998, tha ai unë i kontaktuar nga NYPD në emër të Departamentit të Shtetit, shkova për të marrë pjesë në Misionin Verifikues të OSBE-së në Kosovë, sepse kam pasur njohuri të dorës së parë rreth Kosovës, dhe kam kërkuar për të ndihmuar popullin shqiptar të Kosovës.”

Me tej ai u shpreh se në të njëjtin vit, aleatët e NATO-s bombarduan Jugosllavinë, gjatë një lufte 78 ditore dhe Kosova kaloi në një mision paqeruajtës të Kombeve të Bashkuara të ngarkuar edhe me themelimin e departamentit të policisë dhe ruajtjes së rendit dhe ligjit, ku unë mbërrita përsëri shkova në Kosovë, së bashku me amerikanët e tjerë, për të ndihmuar policinë dhe gjetur ndërtesat që mund të konvertoheshin në stacionet policore.

“Ne, gjithashtu, tha Dautaj, gjatë asaj periudhe në Kosovë, filluam një fushatë me zyrtarët e pushtetit lokalë, dhe qytetarët kosovar, shumica e të cilëve ishin shqiptarë, për t’u bashkuar me një forcë policore, e sapo krijuar , duke njoftuar ata përmes posterave reklamave dhe takimeve në fshatra dhe qytete të ndryshme të Kosovës . Ne kemi pasur sukses në krijimin e një force të re, të departamentit të policisë, plotësisht funksionale për Kosovën. Një forcë policore ajo e ngritur në bazë të parimeve të ndershmërisë, integritetit dhe guximit, të respektuar nga populli për t’i shërbyer atij”.
Duke folur për Shoqatën Amerikane Shqiptare të Policisë Iliriane me punonjësit shqiptaro-amerikanë të ruajtjes së rendit, në uniformat blu të NYPD, kreu i tyre, tha se Shoqëria ilire e policive shqiptaro amerikan – u formua për të krijuar një frymë të vëllazërisë midis anëtarëve të saj dhe pjestarëve të tjerë të uniformave blu njujorkeze – “promovimin, e një atmosfere të besimit, respektit dhe mirëkuptimit, në mes ruajtëseve dhe zbatuese të ligjit, dhe komuniteteve, që ne i shërbejmë për të siguruar të gjitha komunitetet – ditën e natën”.
Andaj, “Unë jam shumë krenar, tha ai se kjo shoqëri, është rritur dhe është krenare për tu përfaqësuar në uniformat blu. Gjatë këty dy viteve Shoqëria ilire, është rritur nga vetëm një pjesë të vogël të anëtarëve në disa qindra anëtarë. Të cilët janë sot të përfshirë në radhët e uniformave blu- dhe janë individë jo vetëm nga NYPD, por ka nga ata që jan zyrtarë të Policisë, dhe nga departamentet e tjera në Shtetet e Bashkuara dhe në departamente të ndryshme nga e gjithë bota, sa që disa prej këtyre anëtarëve, janë edhe të rangut të lartë, dhe pozicionet prestigjioze”.
Përvjetori i dytë i themelimit të shoqatës “Illyrian Society of Law Enforcement”, u mbyll në një mjedis festiv me këngë e valle shqiptare nga të gjitha trevat. Këngëtarët Merita Halili dhe Agim Gerbeshi – krijuan një atmosferë të mrekullueshme, me këngët e tyre, nën drejtimin e orkestrës së Raif Hysenit.

Posta shqiptare, koleksion 4 piktorëve të njohur në diasporë

by

Nga Beqir SIna/
Një nga këta piktorët të mëdhenj me origjinë shqiptare është Anastas Arthur Tashko, i cili ka lindur në Korçë, Shqipëri, në 1901 u rritë në Amerikë dhe vdiq në Kolumbi
BOSTON MA : Nga koleksioni i pullave postare në vitin 2009, shkruan Rrrjeti i Informacionit Frosina në Boston – ka qenë ai i cili është bërë që të njohëm punën e katër piktorëve të mëdhenj shqiptarë, jeta e të cilëve dhe krjimtaria e tyre ishte vendosur kryesisht jashtë vendit, në diasporën shqiptare.
Ata janë:
1. Ali Rasih Dino – 1913 deri 1993, nga Çamëria;
2. Lin Delija – 1926-1994, i Shkodrës;
3. Lika Janko – 1928 deri në vitin 2001, Sofje, Bullgari, është me origjinë nga Gramshi, Shqipëri, dhe,
4. Anastas Arthur Tashko – 1901 deri në vitin 1994, me origjinë nga Korça, jetonte në SHBA – vdiq në Boogota – Kolumbi.
Për këtë koleksion kaq të bukur të pullave postare, Rrjeti i Informacionit Frosina i pari dhë më i vjetri në internet, i drejtuar dhe i themeluar nga Van dhe Jane Christo në Boston – ka veçuar Postën Shqiptare për këtë nismë për tu njohur me artistët shqiptarë në diasporë.
Ky koleksion u hodhi në tregun e shërbimit postar shqiptare, me një seri të veçantë me pulla poste në vitin 2009 – dedikuar, për këtë grup të piktorëve të mëdhenj, siç ka i quajtur Frosina këta piktorë të shquar në diasporën shqiptare, të cilat tregohen në imazhin e mësipërme të katë pullave.
Kjo seri është postuar në njohjen me kulturën dhe historinë, e një grupi i artistëve shqiptarë, të cilët punën e tyre artistike e ushtruan në Europë dhe SHBA. Piktorë, që duhet të mësojmë më shumë rreth tyre jetës dhe krijimtarisë artistike, ku si shembull ndoshta janë marrë : Ali Dino, Anastas Arthur Tashko, Lika Janko, Lin Delisë, por duhet cekur se janë edhe një grup edhe më i madh i piktorëve të tjerë, me piktorin e madh shqiptar, Ibrahim Kodra, e të tjer, që duhet të jenë në këto koleksione.
Anastas Arthur Tashko :
I përket “armatës” së komunitetit të artistëve shqiptarë në Shtetet e Bashkuara të Amerikës, e cila ka emigracionin më të vjetër shqiptar . Ai është një nga këta piktorët modern të mëdhenj me origjinë shqiptare, i përfshirë në serinë e pullave të postës shqiptare .
Anastas Arthur Tashko, i cili ka lindur në Korçë, Shqipëri, në 1901 u rritë në Amerikë dhe vdiq në Kolumbi.
Ai u zhvendos në SHBA në vitin 1923, ku ka studiuar në Fakultetin Juridik të Harvardit. Ai ishte vëllai i Kostandinit dhe Teftës , dy shqiptarë, personalitete të mëdha amerikane, shkruan Frosina.
Arthuri u zhvendos në Spanjë dhe më vonë në Kolumbi. Me përkushtimin e tij bëri atë që pikturat moderne të shqiptarit, të ndjehen dhe të vlersohen dhe të njihen njikohësisht- duke e bërë Tashkon një nga piktorët më të njohur të Amerikës Latine.
Anastas Arthur Tashko vdiq në vitin 1994 në Bogota.
Kurse, punimet e tij janë ekspozuar në Gallerit në të gjithë botën shkruan Rrrjeti i Informacionit Frosina në Boston, në profilin e saj në facebook.

Shqiptarët, e suksesshëm përsëri në “Tapetin e Kuq”, New York

by

Kësaj rradhe, do të përfitojë nga përfitimet dhe Fondi i Fëmijëve Shqiptarë me Autizëm i Dr. Shpresa Xhaklit/
Shkruan:Beqir SINA/
NEW YORK CITY : Rrugëtimi i nisur një vit më parë në Nju Jork, i vazhduar me udhëtimin e saj në Prishtinë dhe Podgoricë, mbërrriti dje në mbrëmje përsëri në mjedisin amerikanë, i përthekuar në katër fjalë: “Albanian American Success Stories – Histori Suksesi Shqiptaro Amerikane”.Mbi këtë titull dinjitoz dhe motiv – impresionues, e ka ndërtuar projektin e saj – Drejtoresha Ekzekutive e këtij projekti, zonja Vera Mjeku, projekt të cilin ajo do ta shpaloste së bashku me bashkëpuntorët e saj – të përkushtuar dhe të talentuar, në njërën prej ambienteve më të frekuentueshme në New York – qendrën turistike Battery Gardens, lokalin e njohur të shqiptaro amerikanit Paul Nicaj.
Projekti vazhdon të udhehiqet nga i njëjti Bord, një grup entuziast profesionistësh të fushave të ndryshme, si Mjeshtri i madh i fotografisë Fadil Berisha, sipërmarrësi Giorgio Kolaj, financieri Nick Markola, avokatja Beti Beno, Dr. Kujtim Balidemaj, Avni Mustafaj, Etrita Ibroci, Mark Kosmo, Blerta Alikaj, Ismer Mjeku e Simon Vukel dhe Drejtoreshën Ekzekutive Vera Mjeku.
Projekti Histori Suksesi Shqiptaro Amerikan, është produkt i gërshetimit të shanseve, që të jep edukimi dhe kultura perendimore, dhe atyre që vijnë nga vendorigjina e shqiptarëve të Amerikës, prej edhe nga kan ardhur ata; Shqipëria, Kosova, Maqedonia, Mali i Zi, Lugina e Preshevës, Çamëria, Arbereshët dhe disapora, dhe kan bër sukses dhe emër të madh në SHBA, në disa fusha të jetës.
Duke, e jetësuar kështu edhe ëndrrën amerikane, tashmë të hartuar edhe në projektet dhe idetë e tyre, agjendën e përditëshme, të këtyre njerëzve, shume të suksesshëme në jetën, punën dhe veprimtarinë e tyre në Shtetet e Bashkuara. Madje disa nga këta shqiptar pjes të histori suksesit, janë tani në vendin dhe mesin e atyre njerëzve, që i njeh gjithë bota – aty ku janë ngritur lart emra të njohur të fushave të ndryshme të suksesit, në SHBA, në biznes, afarist, art, muzik, kultur, sport, edukim dhe, politik, finance e teknologji bashkohore.
“Albanian American Success Stories – Histori Suksesi Shqiptaro Amerikane”, është projekti, më i madh, deri tani, ku janë mbledhur shumë shqiptarë që kan bër një histori suksesi, dhe, që tani ata e ndajnë atë me detaje dhe këshilla nga historia dhe rruga e suksesit të tyre për të qenë aty ku janë sot, me të gjithë shqiptarët anemban botës.
“Kjo, platformë e nxitjes se bashkepunimit midis profesionisteve, të rinjve dhe studentëve dhe krijimi i mediumeve dhe eventeve të tilla, ka thënë drejtoresha Ezkzekutive, e ketij projekti, zonja Vera Mjeku, është vendi ku ata mund të lidhen dhe bashkëpunojnë, por edhe të frymezohen i cili është shumë i rëndësishëm. Mbrëmja është ideuar me ecje në tapetin e kuq, intervista nga mediat, mundësi për të komunikuar me panelin e zgjedhur, argëtim, pjesëmarrje në ankand dhe mundësi për përfshirje direkte në hapjen e procesit të nominimit për raundin e dytë”.
Parakalimi i thjesht në “Reed Carpet – Tapetin e kuq”, i më shumë se 500 të ftuarve, personalitete dhe figura të njohura të komunitetit, dhe në SHBA, në “breshërin” e blitzve, të aparateve fotografike dhe kamerave, intervistat dhe mesazhet e tyre, ishin pik-kontakti i parë, dhe, më së vonë i “Shpërblimeve!” të kësaj veprimtarie të rëndësishme.
Madje, aty kishin ardhur jo vetëm shqiptar e amerikan nga zona e Tri- Shtetshit, por edhe shqiptarë të suksesshëm këta nga shtete të largta, si Teksasi – Dallas, Miçigan – Detroit, Illinoi – Çikago, Kalifornia – Los Angelos, Ohaio – Klevenland, Uashingtoni dhe Vixhinia, biznesmeni i suksesshëm dhe veprimtari i njohur nga Dallasi- me grupin e tij – zoti Nazar Mehmeti President i Unionit Global i Biznesmenëve Shqiptar në Botë, biznesmen që kan investuar në vendlindje si , z Ismet Smaji, sekretar i këtij Unioni, dhe Ylber Korça, nga Struga, së bashku me shqiptaro amerikanin Dr Naim Dedushaj – Drejtor për Diasporën në qeverinë e Kosovës, ideator dhe kreatori i Rrjetit të Bizneseve Shqiptare në DiasporëKëtë projekt të madh organizatori dhe ideatori i saj, e kishte konceptuar madje si një platformë e nxitjes se bashkepunimit midis profesionisteve, të rinjve dhe studentëve dhe krijimi i mediumeve dhe eventeve të tilla.
Çka, e ka pohuar edhe vet drejtoresha ezkzekutive, e ketij projekti, zonja Vera Mjeku, e cila thotë se ky :” është vendi ku ata mund të lidhen dhe bashkëpunojnë, por edhe të frymezohen – këta njerëz, i cili është shumë i rëndësishëm. Mbrëmja është ideuar me ecje në tapetin e kuq, intervista nga mediat, mundësi për të komunikuar me panelin e zgjedhur, argëtim, pjesëmarrje në ankand dhe mundësi për përfshirje direkte në hapjen e procesit të nominimit për raundin e dytë”.
Madje projetktin “Albanian American Success Stories – Histori Suksesi Shqiptaro Amerikane”, kësaj rradhe (mbrëm në Battery Park ), duke parkaluar në karpetin e kuq dhe intervistave – e ka përgëzuar për suksesin e shqiptarëve të Amerikës, edhe senatori demokrat i Nju Jorkut, Charl Shumer, si dhe asambleisti Mark Gjonaj, i cili është shqiptari i parë në historinë e disaporës në postin më të lart në politik – Asamblenë e Nju Jorkut. Mbrëmja u moderua nga aktorja dhe producentja e Hollywoodit Masiela Lusha, me pjesëmarrjen dhe një performancë nga diva e operës ndërkombëtare Ermonela Jaho përkrah një paneli profesionistësh, më zë në fusha të ndryshme si Dr. Dennis Dimitri, President i Shoqatës së Mjekëve të Massachusetts, Bankieri dhe flinatropisti i njohur Richard Lukaj, Gazetarja e Fox5 Lidia Curanaj, Profesori Peter Christopher, Stilistja Katerina Bocci dhe Sipërmarrësi në fushën e teknologjisë Dr. Donald Leka. Kurse, në vazhdën të përfitimit nga ky projekt, ndërsa vitin e kaluar përfitoi Fondi Kosovar për Arsim, ndërsa nga kjo mbrëmje përfitojë Fondi i Fëmijëve Shqiptarë me Autizëm i Dr. Shpresa Xhaklit. Nëpërmjet një ankandi që u zhvillua në ambjetet e Battery Park Restaurant, gjatë mbrëmjes nën udhëheqjen e Miss Massachusets 2015 u promovuan edhe stiliste shqiptare nëpërmjet stilimeve të tyre apo personazheve nga projekti me produktet e tyre të dhuruara.
Ambasadoria e autizmit në botë Dr. Shpresa Xhakli, deklaroi se ajo po punon me Organizatën Botërore të Autizmit në Doha – që Kosova shumë shpejt të pranohet në këtë organizat, si dhe shtoj që një tenor i famshëm i Kalifornia këto ditë do të jet në Kosovë në një koncert bamirësie per femijet kosovar me autizem.
Drejtoresha e këtij projekti Vera Mjeku, mendon se :”Impakti nga faza e parë kanë qenë shumë pozitiv dhe konstruktiv dhe kjo ka bërë që ky Projekt, të promovohet dhe në Kosovë dhe Mal të Zi, brenda këtij viti. Historitë e suksesit shqiptaro amerikan janë burim frymëzimi dhe bashkëpunimi edhe për shqiptarët në Ballkan dhe për këtë arësye në bashkëpunim me Ambasadat Amerikane në Prishtinë dhe Podgoricë u mbajtën panele në universitete, tryeza të rrumbullakta, vizita në investime shqiptaro dhe amerikane dhe qendra për fëmijë me aftësi të kufizuara për të parë mundësitë se si anëtarë të projektit të inkuadrohen e të ndihmojnë në fusha të ndryshme. Projekti, synon që të krijojë shkëmbime të vazhdueshme grupe profesionishtësh dhe grupe mentorësh për studentë dhe profesionistë të ri” ka pohuar znj Mjeku.
Projekti që synon evidentimin dhe promovimin e historive të suksesit dhe krijimin e një rrjeti bashkëpunues të profesionistëve dhe sipërmarrësve shqiptare, një Mbrëmje e tipit Gala, në raundin e dytë, në lokalin luksoz Battery Gardens në New York, pronë e shqiptaro amerikanit Paul Nicaj, u shqoërua edhe me këngë e valle shqiptare, ku nën shoqërinë e DJ Bex – nga Bekim Xhaferri dhe Aida Gashi – Radio Emigranti, muzikant dhe këngëtar të njohur Merita Halili – Raif Hyseni , tenori Ergin Oda, preformuan për këtë mbrëmje.
Albanian American Success Stories – Histori Suksesi Shqiptaro Amerikane, do të promovohet shumë shpejt në Washington DC në një mbrëmje me anëtarë të Kongresit dhe Senatit , vitin e ardhshëm me anëtarë të organizatave të rëndësishme në Washington dhe më pas në Tiranë në Pranverë të vitit të ardhshëm – 2016.

Veprimtari në Komunitetin Shqiptar në USA- Shkëlqejnë artistët shqiptar

by

Shkëlqen Ergin Oda,që përkrah sopranos Beata Royzman – Fluutistes së njohur Lule Ballata – në Cello talentja nga Shkodra Gjilberta Lucaj – pianisti mjaft i njohur amerikan Gary Norden dhe kitaristi i famshëm Fation Macula me datë 20 tetor në mbrëmje dhanë një show – shfaqje klasike në Nju Jork./
Nga Beqir SINA New York City/
BROADWAY NYC : Bendi shqiptaro – amerikan, me solistin “…my name is Cosmopolitan!”, Ergin Oda- bariton/vokalist, përkrah sopranos Beata Royzman – Falutistes se njohur Lule Ballata – në Cello talentia nga Shkodra Gjilberta Lucaj – pianisti mjaft i njohur amerikan Gary Norden dhe kitaristi i famshë Fation Macula me datë 20 tetor në mbrëmje dhanë një show – shfaqje klasike në Nju Jork.
Koncerti i muzikës klasike ishte mjaftë i larmishëm, mbasi përfshite edhe disa perla të autoreve të ndryshëm nga bota, dhe nuk munguan dhe këngët e pastra dhe burimore shqiptare dhe Arbereshe.
Një mbrëmje për të festuar me artistë dhe muzikë nga e gjithë bota, e quajti këtë shfaqeje moderatoria e saj Etrita Ibroci
“Kur e mendon se çfarë na vjen prej muzikës – nuk ka asnjë arsye të vetme mbasi ajo është një koncept ndërkulturor, universal tek përcaktimi i çfarë do muzike që mund të jetë, tha Ibroci, dhe shtojë se “muzika nuk ka kufij kjo është një “fytyrë” njerëzore dhe shpirterore e çdonjerit”.
Duke e lidhur me shfaqjen ajo tha se muzika, është ajo që mund të ndryshojë botën, sepse ajo mund të ndryshojë njerëzit. Kjo është gjuha universale e njerëzimit. Muzika është bukuria e formës, harmoni, një shprehje e mendimit, ndjenjës dhe pasion. Është multikulturore, shumëdimensionale, globale dhe unike.
Ndërkohë, për ta bërë edhe më të dashur shfaqjen, moderatoria paraqiti Bendin shqiptaro – amerikan, “…my name is Cosmopolitan!”, duke thënë se “sonte, në këtë mbrëmje njujorkeze , artistët tanë të talentuar, të cilët jan të frymëzuar nga eksperienca dhe ndikimet e tyre, do të paraqesën disa nga pjesët më të njohura muzikore me të cilat ata u rritën në jetën e tyre artistike.
Shfaqjen “Unë jamë Cosmopolitan” e moderojë me shumë elegancë Etrita Ibroci
Artsiti i talentuar Ergin Oda bariton/vocal – erdhi mbrëm para një publiku të zgjedhur, duke dhuruar një shfaqje muzikore në një nga kabaret më të njohura të Brodueijt – Broadway në qytetin e Nju Jorkut, Metropolitan Room, dhe, duke u bërë kështu ndoshta, këngëtari i parë shqiptar i muzikës klasike, që do të ngjitej në një skenë ku janë ngjitur yje të mëdha të botës si: Joe Franklin, Kai Hoffman, Liza Minnelli, Dorothy Bishop, Tori Amos, Julie Andreës, Bjork.
Ai do të shkelqente në këtë natë klasike njujorkeze, mbasi solli me talentin e tij në këtë skenë përpos performancave muzikore të autorve të famshëm të huaj, edhe muzikën e kristaltë shqipe dhe atë arbereshe nga Italia si këngët : • Unë biri yt Kosovë! • Margjelo (Prenk Jakova)• Vajta kalova (Arbëreshe) / (Arr. Zeqirja Ballata)• Moj e Bukura More (Arberesh Song – 500 years old)
Artisti Ergin Oda për këtë koncert recital në skenën e Metropolitan Room mori edhe mbështetjen e shumë artistëve, afaristëve dhe biznesmeneve shqiptaro – amerikan, përfshirë edhe atë të çiftit DioGuardi – ish kongresisitin Joe DioGuardi Presidenti i LQSHA, dhe publiciten Shirli Kloyes DioGuardi – Këshilltare e Çështjeve Ballkanike , Dr. Shpresa Zhakli – ambasadoren e Autizmit në botë, z. Shemsi Shehu – Boston,z. Sokol Malushaga nga “Ari Grouping”,z. Neal Asanaj “ DD Interior” , çiftin Maria dhe Zef Dusi nga familja e artistëve të njohur Dusi, veprimtari Zef Balaj – anëtar i Bordit të LQSHA dhe kryesisë së Vatrës, pronar i kompanisë “Balaj Realty Co” dhe Etrita Ibroci – financiere profesionale e kompanisë Kepler Cheuvreux North America.
Moderatoria – ulqinakja, Etrita Ibroci, e cila për ta bër edhe më të dashur muzikën e burimore shqiptare, këtu përtej oqeanit Atlantik, doli në sken e veshur me një kostum folklorik të Ulqinit për të prezantuar muzikën shqiptare, e cila sihte pjesë e shfaqjes me katër këngë. Njëri prej tyre ka qenë pjesë e kulturës dhe traditës sonë për mbi 50 vjet, dhe ne ende e këndojmë me të njëjtin pasion dhe intensitet, tha ajo.
Ibroci :“Muzika shqiptare përbën një ndër pasurit më të mëdha të kulturës sonë. Që nga kohët më të hershme ajo na dha ndienjën e lirës dhe dinjitetit përballë shtypjes në shoqëri dhe familje.Ne shqiptarët indentifikohemi me muzikën nga kengëtarët si Vaçe Zela, Nexhmije Pagarusha, e deri tek artistët e shumtë që kemi tani. Muzika shqiptare nuk njeh fe, pasuri, apo kufijnë – ajo është unike, e gjithanshme dhe magjike. Muzika shqiptare na bashkon të gjithëve! Ajo na shtyjen që të ngrihemi dhe të jemi sa më krenar se jemi shqiptarë.”
Duke folur pas shfaqjes me artsitin e talentuar Ergin Oda – ai tregon se zgjodhi, Metropolitan Room, ngaqë është njëra ndër skenat më të njohura në New York, ku edhe artistët të njohur – kan bërë karier të shëndosh dhe të pasur në Broadway, teksa kan interpretuar në po në atë sken, e cila më pas u ka hapur dyert drejt sukseseve të reja.
“Fakti, që unë interpretoj musical dhe classical music, tha ai i përgjigjet shumë jehona e kësaj skene, poashtu, këtë mbrëmje dëshirova t’ua dedikoj miqëve dhe komunitetit, kështuqë është mjaftushëm intime për një mbrëmje të kësaj natyre”
Këngët Arbëreshe, shprehet Oda, jan pika ime e dobët, poashtu kohë-ekzistenca e tyre është shumë e lasht. Andaj, desha pikërisht përmes këtyre këngëve t’a përçoj mesazhin e kësaj kënge edhe tek publiku amerikan, për të treguar se sa e vjetër dhe me vler është kënga dhe muzika shqipe, kurse kasti i artistëve është përzgjedhur me shumë kujdes, njëherit muzicientet e ftuar jan’ miqt e mi, me të cilët unë kaloj shumë kohë në aspektin muzikor e skenik
Këtë lloj shfaqeje talenti shqiptar në SHBA, e quan si një cak, ndaj vetes së tij, që ta promovoj muzikën shqipe të pastër në skenat Amerikane, ashtu si dhe këngën Arbereshe e cila sipas tij është shumë e denj dhe e pasur për të qen lidere e shfaqjeve të rradhës
“Mendoj, që këtej Oqeanit, tha Oda, është prezantuar shumë pak muzika jonë burimore e pa bastarduar, dhe kjo sikur komunitetin tonë e ka bërë konfuz, ndonjeher, kur bie fjala se çfarë është e jona dhe çfarë e huazuar, fakti që kam studiuar etnomuzikologji në fillet e para më obligon që këtë thesar që posedon kombi ynë ta vë në piedestal dhe t’a prezantoj si pasaport shqiptare përball publikut amerikan”
Duket se në të njëjtën linjë me mendimin e talentit shqiptar në SHBA, poashtu qëndroi edhe publiku shqiptar, mjaft i kulturuar dhe me një shije dhe luks të veçant për muzikën klasike në shfaqjen në Metropolitan Room. Teksa, shihej që publiku të ishte tejet i përmalluar për këngën e pastër shqipe, duke dhënë edhe siniale shprese se duhet vazhduar kjo traditë, edhe këtu përtej Oqeanit, e cila ka traditën e saj prej nga kur kan ardhur shqiptarët e parë në Amerikë, me Bandën muzikore të Federatës Panshqiptare VATRA në Bostonin nolian.
“Megjithatë, na tha baritoni i talentuar Egrin Oda, mendoj se ky ka qen një shfaqje -show tepër e përgatitur në të gjitha detajet e tij dhe publiku ka ngelur i suprizuar dhe i “uritur” njëkohësisht, që shfaqja të vazhdoj ende, në shfaqjen e dytë e cila do jepet këtë fund viti me 6 dhjetor, ku unë mendoj, shpreht ai të përfshij edhe më shumë këng shqipe, ngaqë e shoh si të nevojshme, për këtë komunitet”.
Ai konkludon në fund se :”Nëse do t’a përmblidhja me pak fjal mbrëmjen e këtij show- shfaqeje në cabaren Metropolitan Room “…my name is Cosmopolitan!”, mendoj që ishte një shfaqje “fresh” e freskët, dhe unike në llojin e saj, ky ishte targeti im nga fillimi, të sjell diçka të re në skenën e musikalit në metropolin e botës New York, dhe fakti që unë këndoj në shumë gjuhë më bëri që dhe shfaqjen t’a titulloj ashtu”

Burgu i Spaçit hynë në listën e Fondit Botëror të Monumenteve

by

Beqir SINA New York/
Atë që ua premtojë gjatë fushatës elektorale të burgosurve politik në Shqipëri, Edi Rama, duke i mashtruar ish të burgosurit politik, dhe familjet e tyre se Burgu i Spaçit do të kthehej shpejt në një muze, sot njoftohet se do ta bëj Fondi Botëror për Monumentet duke investuar per restaurimin e saj TIRANE : -Shqipëria, vendi i fundit nga ish kampi socialist në Europën juglindore, me këtë rast do të bëhet me një vend kujtese për ish-të përndjekurit politikë të kohës së diktaturës komuniste, pasi Fondi Botëror i Monumenteve ka përzegjedhur Burgun famëkeq të Spacit si një vend i memories kombëtare në kohën e diktaturës komuniste – 46 vjeçare.
Lajmi bëhet i ditur nga organizata jo-qeveritare Trashëgimia Kulturore pa Kufij –Shqipëria (CHWB Shqipëri)e cila është e përkushtuar për shpëtimin dhe ruajtjen e trashëgimisë kulturore të prekshme dhe të paprekshme të rrezikuar nga konflikti, neglizhenca njerëzore dhe fatkeqësitë natyrore, thuhet në njoftim.
Fondi Botëror për Monumentet, e cila thuhet se është një organizatë private jofitimprurëse e themeluar në vitin 1965 nga individët e interesuar për ruajtjen e përshpejtuar e të rendësishëme të thesareve artistike, dhe gjërave me vlerë në të gjithë botën – duket se tani do të realizojë edhe atë që ka qenë gati për më shumë se dy dekada një nga kërkesat e vazhdueshme të ish të burgosurve politik dhe familjeve të tyre, në mënyrë që Burgu famëkeq e Spaçit të kthehet në një muze kombëtar si simbol i kujtesës sonë kombëtare . Për të mos harruar kurrë ato vujatjet dhe torturat e tmerrshme, që regjimi diktatorial i Enver Hoxhës ja u shkaktojë këtyre njerëzve, për 46 vjet sundim.

Fakti se burgu i Spacit, u përfishi në listën e Fondit Botëror të Monumenteve, argumentohet se përpos vështirësive aktuale të burgut të Spaçit, ai është tani edhe një mundësi unike për promovimin dhe ruajtjen e tij, veçanërisht duke e ekspozuar kampin dhe çështjet e ndërlidhua me të, gjatë 46 vjetëve të regjimit të Enver Hoxhës, në vëmendjen kombëtare dhe ndërkombëtare të specialistëve, studiuesve dhe historianëve – si dëshmi brezave të rinjë në Shqipëri.

Fondi Botëror i Monumenteve (World Monument Fund – WMF), shkruhet se është gjithashtu një organizatë e përkushtuar për ruajtjen e vendeve unike kulturore, ku çdo dy vjet tërheq vëmendjen për vendet e trashëgimisë kulturore përqark globit, që janë në rrezik dhe jan përfshirë, me të drejtë në listën e saj përfshirë më së fundi me të drejt edhe burgun e Spaçit, duke cilësuar atë se “është në një gjendje të avancuar përkeqësimi, por pavarësisht kësaj ai meriton të transformohet në një vend modern kujtese”, duke e bërë atë Muze dhe futur atë edhe në listën e guides truistike shqiptare. Në mënyrë që nesër edhe vizitorët e huaj të ken rastin të njihen me vujatjet dhe toruturat e tmershme të burgosurve politik në Shqipëri.

Burgu i Spaçit, i cili ka hyrë më parë në listën e brugjeve më të tmershme në botë, ​​ishte një kamp i njohur i ndërtuar në vitin 1968 nga qeveria komuniste e Shqipërisë, në vendin e nxerrjes së bakrit dhe piritit, në një zonë të largët dhe të ashpër malore në Mirditë, rreth 150 klimetra larg Tiranës.
Ish i burgosuri politik – Artisti Maks Velo, i cili u arrestua në vitin 1978 dhe u dënua me dhjetë vjet burg në atë kamp, më vonë, mbas ndryshimeve të mëdha që ndodhën me rrezimin e komunizimit, kur fitoi lirinë e tij, e ka përshkruar atë si “kampin më të tmerrshme në Europë dhe shton ai se unë mendoj se edhe në botë gjatë kësaj periudhe Spaçi, ka qenë më i keqi.”
Fondi Botëror për Monumentet, shkruan në njoftimin e saj për Burgun e Spaçit se “Shqipëria, nga shumë vende të tilla, komuniste në Europën juglindore, bën një perjashtim unik. Ajo të burgosurit politikë i keqtrajtonte dhe i përdorte ate për punë nga më të rëndat nëpër galerat e minierave , duke mos kursyer edhe disa nga intelektualët më të shquar shqiptarë të shekullit të njëzetë, patriot e atdhetar, intelektual të njohur, që kan zënë një vend të veçantë në kujtesën kolektive të asaj kohe.
Në maj të vitit 1973 Burgu i Spaçit, u ​​bë vendi i famshëm i revoltës së burgosurve politik, një nga momentet e para të rezistencës ndaj shtypjes së regjimit dhe të parat dhe të vetmet në kampin komunist në Europën juglindore që të burgosurit politik ngriheshin deri në flijim kundra rregjimit komunist të Enver Hoxhës.
Megjithatë, revolta u shtyp me forcë të egër policore dhe Burgu ka vazhduar ​​si një kamp pune me tre turne deri në rënien e partisë komuniste nga pushteti në fillim të viteve 1990, dhe ndryshimeve të mëdha që erdhë në atë kohë.
Burgu i Spaçit mbasi u boshatis nga të dënuarit, u braktis plotësisht disa vite më vonë. Sot, edhe pse ka qenë i caktuar si një vend i trashëgimnisë, nga ish- Presidenti Berisha, ish ndërtesat kompleksi janë në një gjendje jashtëzakonisht të avancuar të përkeqësimit për shkak të elementeve kohor por eshte matreialeve të vjedhura – kështuqë ndërtesat e braktisura kanë humbur pothuajse të gjitha materialet tyre që dëshmonin torturat dhe vuajtjet e tmerrshme.
Fondi Botëror për Monumentet, në vitin 2016 thuhet në njoftim do të shkoj në Shqipëri, në një përpjekje të re që përfshin edhe bashkëpunimin me institucionet, shoqërisë civile dhe qytetarëve privatë për të krijuar një institucion modern të përkujtimit nga mbetjet dhe eshtrat të burgosurve të Burgut Space.
Shqipëria, megjithëse, ka kaluar një nga regjimet më të egra nuk ka një muze kujtese ashtu si vendet e tjera të ish kampit socialit. Aktualisht, nuk ekziston një vend i kujtesës për ish të burgosurve politikë në Shqipëri, porse ekziston një nevojë e ngutshme për të çuar përpara kujtesën sidomos tek brezi i ri, dhe rritjen e ndërgjegjësimit të publikut, dhe për të plotësuar edhe një kërkesë për transformimin e kësaj faqe të turpëshme të kombit shqiptar në qendër të përkujtimit dhe edukimit.
Burgu i Spacit, gjendej në rrethin e Mirditës në thellësit të tij drejt veriut, një vend i izoluar dhe me temperatura të ftohta në dimër. Spaçi ishte burgu me punë të detyruar, i ndërtuar më 1968. Ndërtimi i tij u bë nga Ministria e Punëve të Brendshme në kohën e diktaturës komuniste duke shfrytezuar të burgosurit me punë të detyruar. Burgu i Spacit e nisi me 600 të burgosur politikë, të cilët u sollën në atë kohë duke i traseferuar ata nga kampi me punë të detyruar i Elbasanit. Në fillim kampi i Spaçit, përbëhej nga disa barraka të vogla të ndërtuara nga drejtoria gjologjike në 1956-n. Puna në galeri bëhej në Spaç bëhej me tre turne dhe pa asnjë lloj sigurimi teknik. Norma e punës ishte 4 vagonë mineral për dy të burgosur e ai që s’e realizonte, e lidhnin me kavo të zhveshur në pemët jashtë galerive, edhe e mbanin ashtu në mes të dimrit në borë e shi. Nga trajtimi mizor më 21 maj të vitit 1973 të burgosurit u hodhën në revoltë, e cila më pas u cilësua si revolta e parë me karakter politik në Shqipëri gjatë viteve të diktaturës.
Burgu deri para mbylljes arriti me një kapacitet 3000 të burgosur politike. Ai ka qene ndër burgjet më mizore të diktaturës komunsite, ku përvec torturave nuk kanë munguar edhe vrasjet pa gjyq dhe sot janë qindra varre të humbura në rrënojat dhe honet e rrethinave të burgut të Spacit.