Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

ÇAMERIA ESHTE SHQIPTARE

by

Asnjë komision nuk mund të ndryshojë historinë mijëravjeçare të kombit…
Partia Drejtësi, Integrim dhe Unitet ka reaguar lidhur me debatin e ngritur nga pala greke për tekstet shkollore, duke e quajtur atë “artificial” dhe si problem të vetë Greqisë, e cila ka probleme të stabilitetit të brendshëm.
Në një reagim zyrtar, PDIU deklaron se historia mijëravjeçare e kombit shqiptar nuk mund të ndryshohet dhe se qeveria nuk mund të marrë në konsideratë pretendimet e palës greke.
“Nuk ka asnjë komision që mund të ndryshojë historinë mijëravjeçare të kombit tonë, pjesë e pandashme e së cilës është Çamëria, Kosova e çdo trevë tjetër kombëtare. Ne jemi të sigurtë se qeveria shqiptare nuk mund të marrë në konsideratë pretendime të tilla absurde të palës greke”, thuhet në deklaratë.
Megjithatë, në deklaratë theksohet se, në rast të ngritjes së një komisioni të përbashkët, PDIU dhe Shoqata “Çamëria” do të ushtrojnë trysni që debati të përqendrohet në nevojën e shkrimit të historisë së Çamërisë, edhe në tekstet shkollore greke, si një realitet i pamohueshëm historik.
Ndërsa heqja e emërtimeve të trojeve shqiptare në Greqi, sidomos i emërtimit Çamëri, nga pasaportat, dokumente shtetërore dhe tekstet historike konsiderohet e papranueshme. PDIU shprehet e vendosur që një përpjekje e tillë do të gjejë kundërshtinë e çdo shqiptari.
Reagimi vjen pasi deputetët e parlamentit grek kërkuan një interpelancë me ministrin e Arsimit, Andreas Loverdos, në lidhje me disa referime në tekstet shkollore shqiptare, për të cilat ata thonë se janë “propagandë antigreke, me anë të së cilës qeveria “Rama” synon pakicat e minoritetit grek në Shqipëri”.
Bëhet fjalë për librat shkollorë të gjeografisë për klasën e 9-të dhe klasën e 12-të, për të cilat deputetët grekë theksojnë se ka ende referime irredentiste për treva shqiptare brenda territorit grek.

Reagimi i plotë zyrtar i PDIU-së
Partia Drejtësi, Integrim dhe Unitet reagon mbi stisjen e një debati artificial për çështjen e teksteve shkollore. Nuk ka asnjë komision që mund të ndryshojë historinë mijëravjeçare të kombit tonë, pjesë e pandashme e së cilës është Çamëria, Kosova e çdo trevë tjetër kombëtare. Ne jemi të sigurt se qeveria shqiptare nuk mund të marrë në konsideratë pretendime të tilla absurde të palës greke. Nëse të dyja palët do të ngrenë komision të përbashkët, PDIU dhe Shoqata “Çamëria” do të ushtrojë trysninë e nevojshme që debati të përqendrohet në nevojën e shkrimit të historisë së Çamërisë edhe në tekstet shkollore greke, si një e vërtetë dhe realitet i pamohueshëm historik.
Stuhia në gotë është produkt i tentativës greke për të zhvendosur vëmendjen e popullit tek armiku i jashtëm, në këtë rast shqiptarët dhe Shqipëria. Kjo, pasi Greqia ka probleme të stabilitetit të qeverisë sepse ditën e hënë votohet për votëbesimin e qeverisë, ndërkohë që në krye të vitit të ardhshëm duhet të zgjidhet presidenti me shumicë të cilësuar, që qeveria greke nuk e ka. Deputetët grekë harrojnë se jemi bashkë në NATO.
Filati, Paramithia, Gumenica, Margëlliçi, Parga, Preveza dhe akoma edhe Janina, edhe pse sot janë pjesë e shtetit grek, përbëjnë një pasuri historike, kulturore dhe aktuale të shqiptarëve në rajon. Heqja e këtyre emërtimeve, apo akoma më shumë i emërtimit Çamëri, nga pasaportat, apo aq më keq dokumente shtetërore, tekste historike etj., është e papranueshme dhe do të gjejë përballë kundërshtinë e çdo shqiptari, që ndjen në dejet e tij përkatësinë në kombin tonë të përbashkët. Çamëria, e njohur me këtë emërtim, nga dokumentet zyrtare greke së paku deri në vitin 1937, është banuar, banohet dhe do të banohet nga një shumicë shqiptare dhe këtë fakt historik dhe aktual nuk ka të drejtë askush ta mohojë apo ta fshehë.

Çamëria, problem ndërkombëtar që kërkon zgjidhje

by

Nga Neki Babamusta/

Në intervistën për gazetën “Shqiptare” në mars 2012 kryetari i Vatrës Dr. Gjon Buçaj, interpreton mendimin: “Fjala nacionalizëm tek ne nuk ka kuptimin e ekstremizmit, por është sinonimi i shqiptarizmit të kulluar…Zgjidhja e çështjes çame dhe bashkimi kombëtar, janë dy fillime ende të paarritura!..” (Gazeta Dielli, mars 2012).

Krahinat shqiptare të Tesprotisë (Çamërisë) pretendime të padrejta të Greqisë

Konferenca e Londrës, (korrik 1913) bëri padrejtësi historike, duke e ndarë kombin shqiptar në interes të shovenistëve të Ballkanit. Territori i Çamërisë shqiptare bashkë me fshatra i aneksohet Greqisë.

Rilindasi i madh Sami Frashëri shkruan etnogjenezën e Çamërisë në veprën e tij “Fjalori i Përgjithshëm i Historisë dhe i Gjeografisë” botuar në Kostandinapojë në 1889 dhe Vepra 2 e Sami Frashërit botuar nga Akademia e Shkencave në 1988. Të dhënat gjeografike dhe historike shkruar në veprën e lartpermendur:

Tesprotia “Çamëria”, Adionati “Paramithi”, Janina, Konica, Margëlliçi, Parga, Preveza, Suli, janë ndër qytetet kryesore shqiptare të Çamërisë.

“Çamëria është një nga krahinat që përbënin Epirin e Lashtë. Krahina zgjatej nga Ambrakia, pjesa jugore e bregdetit Jon, domethënë gjiri i Nartës, deri në lumin Thiamis, domethënë Kalama.

Tesprotia është emri i vjetër i pjesës jugore të Shqipërisë të quajtur Çamëri. Kufizohet nga Veriu me Mollosinë (Sanxhaku i Janinës) dhe me krahinën e Kaunisë, që përbëhet nga Sanxhaku i Gjirokastrës, Labëria. Nga Jugu me Ambrakinë, domethënë me gjirin e Nartës, nga perëndimi me detin Jon. Kjo krahinë laget nga lumejtë Akeron dhe Kogjin. Lumi Hadaros (Loros) e ndante këtë krahinë nga Mollosia.

Ndër 80 qytetet si Pandosja, Kasapa, Allaka, Haradra, Himran, Efina, Vruka, etj, janë qytete që Kryekomandanti Romak Pal Emili rrafshoi në Epri. Flitet se tempulli i Dodonës ndodhet në këtë krahinë. Romakët themeluan qytetin Nikopolis, një orë larg në veri të Prevezës.” (Sami Frashëri, 1889; Gazeta Dielli, “Sami Frashëri mbi Çamërinë dhe të vërtetat e pamohueshme,” shkurt 2011 – Hyqmet Zane).

Sami Frashëri duke u bazuar në të dhënat arkeologjike, historike, gjuhësore, etj, argumentoi: “Tesprotianët ishin pellazgë me një gjuhë me popullin e Kaonisë dhe të Mollosisë. Qeveriseshin nga krerët e tyre në formën e një republike.” Kjo tregon se Tesprotianët ishin pellazg, njëlloj si Ilirët. Kaonia dhe Mollosia ishin krahina Ilire.

Historikisht dihet se Piro, sundimtari i Mollosëve pushtoi këto krahina (Kaosia dhe Mollosia) të cilët iu aneksuan shtetit Maqedonas, sundimit romak, bizantin dhe më pas u pushtuan nga turqin Osman nga Memeti i II dhe Bajaziti i II.

Samiu vazhdon: “Ajdonati (Paramithi) ishte kaza qendër, pjesa juglindore e Shqipërisë, që varej nga sanxhaku i Janinës, 40 km në jug perëndim të saj dhe 18 km në anën e majt të lumit Vallo, në lindje të limanit Myrtos.”

Sipas regjistrimeve të kohës Samiu argumenton se ky qytet Ajdonati kishte 2500 banorë mysliman shqiptarë, me kështjellën Ajos – Dhonatos dhe me emrin “Ajdonat” në gjuhën zyrtare. Sipas zbulimeve arkeologjike në qendër të qytetit gjenden rrënojat e qytetit të vjetër Uria, ku me çdo 10 shtator bëhet panairi i madh që zgjaste 5 ditë.

Qyteza Ajdonati bashkë me krahinën Kazanë kanë 64 fshatëra: 40 në veri, 24 në jug. Në juglindje ndodhet Suli, ku siç e dinë të gjithë trimat e Sulit luftuan kundër Ali Pashë Tepelenës për të qenë të lirë. Qyteza bashkë me Kazanë kishin 16,000 banorë, shumica shqiptarë, me 22 xhami e mesxhide, një shkollë plotore, një medrese, katër shkolla fillore kuranike, tre punishte për regje lëkure, 13 ura, etj. (Sami Frashëri, 1889).

“Janina është qyteti në qendër të Vilajetit me të njëjtin emër. Ndodhet në jug të vilajetit të Shkodrës, 700 km në jugperëndim të Stambollit dhe 210 km në jugperëndim të Selanikut. Bonohej nga 35,000 banorë. Kishte 30 xhami, 6 kisha, 2 sinagoge, 3 teqe, disa medrese, një biblotekë, një gjimnaz, një shkollë fillore, disa shkolla kuranike (mejtepe) dhe gjimnazin e famshëm me emrin ‘Zosimeja’”. Me këtë gjimnaz kombi shqiptar krenohet si bazë e mësidhënies shqipe, pregaditjen e kuadrove për Rilindasit dhe bazë e patriotizmit. “Njëkohësisht kishte një shkollë fillore për vajza, vetëm një për grekët, një shkollë plotore për vllehët dhe azil grek, spital, etj.” (Sami Frashëri, 1889).

Ali Pashë Tepelena e zgjeroi sundimin e tij dhe Janinën e vendosi kryeqytet të krahinave që kishte nën zotërim. Ai themeloi edhe një kështjellë për mbrojtje që futet brenda në liqen, zhvilloi shumë punishte, tregëtinë, arsimin dhe vendosi rregullin.

Dihet historikishte se Janina bazuar në dokumenta historike, u themelua nga princi vendas Jani. Në vitin 1431 u pushtua nga Sulltan Murati II.

“Nga Janina ka dy nahije, zagor dhe korandos me 233 fshatëra, me 87,507 banorë. Fshatërat më shumë banoheshin nga grekë dhe vllehë. Sanxhaku i Janinës është sanxhaku qëndror i Vilajetit me kufizime në juglindje në kufir me Greqinë, në verilindje me vilajetin e Manastirit, në veriperëndim me sanxhakun e Gjirokastrës, nga perëndimi me detin Jon dhe nga Jugu me sanxhakun e Prevezës. Përbëhet me 6 kaza, 2 nahije, me 439 fshatëra, me 166,691 banorë.

Sanxhaku, kazatë, nahijet, fshatërat:

Janinë Zagore, 233,

Korandos, 49

Leskovik, 34
Janinë Konicë, 3

Meçovë, 62

Ajdonat – Filat, 68” (Sami Frashëri, 1889).

Të krishterët shqiptar që banonin në  këto krahina lartpërmendura ishin krenarë për gjuhën e tyre dhe nuk pranonin t’i bashkangjitesin kombësisë greke, politikë përçarëse të cilën ka mbajtur gjithmonë Greqia ndaj krahinave shqiptare të Jugut.

“Konica ishte qendër kazaje, 45 km në veri të Janinës, në anën e lumit Vjosë me 5,500 banorë. Konica kufizohet nga jugu me Janinën, nga perëndimi me sanxhakun e Gjirokastrës, nga veriu me Leskovikun dhe në lindje me vilajetin e Manastirit, me popullsi shqiptare prej 35,00 banorësh, me fusha pjellore, një lligjë, dhe prodhime blektorale,” (Sami Frashëri, 1889).

Ky qytet ishte plot fusha e bagëti dhe padrejtësisht iu aneksua Greqisë. Konica sot nuk ka asnjë shkollë shqipe dhe ndalohet me ligj të folurit në gjuhën shqipe. Edhe shtëpia e Konicës ishte e rrënuar.

“Margëlliçi, qendër kazaje e sanxhakut të Prevezës, vilajetit të Janinës, 50 km në veriperëndim të Prevezës, me 3,000 banorë shqiptarë. Kazaja e Margëlliçit me nahijen e Pargës e të Fanarit, ka 71 fshatëra, me 25,000 banorë. Këtu ka një popullsi trime shqiptare që gjithmonë kanë luftuar kundër pushtuesve grek dhe turq. Ka toka pjellore dhe skela të vogëla,” (Sami Frashëri, 1889).

“Parga është qyteza në kazanë e Margëlliçit, të sanxhakut të Prevezës, të vilajetit të Janinës. Ndodhet 45 km në veriperëndim të Prevezës dhe 55 km në jugperëndim të Janinës. Ka 5,000 banorë, një kështjellë, kopshte me agrume, banjo deti, skela,” (Sami Frashëri, 1889). Duke qenë vend strategjik dhe prodhimtar, pushtuesit anglez e futën këtë qytezë nën sundimin e tyre në shekullin e 19të. Ali Pasha për qëllimet e veta strategjike ia bleu anglezëve, dhe pas vdekjes së tij u ble nga Ministri i Financave i Turqisë, Rifat Pasha.

“Preveza ndodhet në skajin jugor të Shqipërisë, që mbyll anën perëndimore të gjirit të Artës. Gjendet në vilajetin e Janinës, në krahinën e Çamërisë, 92 km në jugperëndim të Janinës, me 8000 banorë,” (Sami Frashëri, 1889).

Ali Pashë Tepelena për arsye strategjike i dha një zhvillim të veçantë qytetit të Prevezës me agrume dhe ullishte: ndërtoi 4 kala, 2 xhami, teqe, tyrbe, shkolla fillore plotore, 2 shkolla greke, fabrikë sapuni, punishte pëlhure. Ndërtoi limanin e madh që bënte tregëti me Korfuzin dhe Triesten. Historikisht Preveza është themeluar nga Pirrua i Epirit, të cilën me 1789 Ali Pashë Tepelana ua mori me luftë francezëve se e kishin bazë strategjike në Mesdhe.

“Preveza kufizohet nga veriu, sanxhaku i Janinës, lindje kufiri grek, jugu gjiri i Nartës në grykën e Prevezës, perëndimi deti Jon. Lumi i Nartës ndan kufirin me Greqinë. Ka dhe dy lumenj të tjerë: Lorosi dhe Ferari. Banohej nga 55,000 banorë shqiptarë, ku jetonin në 179 fshatëra. Kishte 48 xhami, 2 medrese, 3 shkolla fillore, kisha e manastire, 450 dyqane, 50 mullinjë, agrume, ullinj, bagëti.

Sanxhaku ka tre kaza, 2 nahije fshatëra.

Preveza, 38

Loros Xhemernik, 68

Margëlliç, Pargë, 73

Preveza ka 38 fshatëra me 13,000 banorë shqiptarë. Suli, qytezë, 45 km në jugperëndim të Janinës, trima atdhetarë dhe me armë, (Sami Frashëri, 1889).

Ali Pashë Tepelena nuk i nënshtroi dot trimat e Sulit me 1790. Ndërsa në 1800-1803 Ali Pasha dërgoi forca të shumëta, por suliotët trima nuk i ranë në dorë. Për të mos iu dorëzuar gjallë Ali Pashës pranuan të hidhen nga mali lart kapur dorë më dorë.

Ali Pashë Tepelana, një feudal gjakatar nuk diti të bëj për vete bashkëkombasit e tij suliotët që t’i kishte për vete për interesat ekonomike dhe veçanërisht luftëtarë kundër pushtuesve turq. Por me sjellen e tij mizore ai fitoi urrejtjen e tyre. Robi të gjallë fshatarët në Hormovë. Ali Pasha e shkatërroi nga themeli qytezën e Sulit, më vonë bleu Pargën. Megjithatë suliotët nuk u dorëzuan, o ikën jashtë, ose u vranë.

Ali Pasha Tepelena nuk arriti të kordinojë veprimet me Bushatllijt e Shkodrës kundër Turqisë. Ali Pasha arriti të pushtojë gjysmën e Greqisë siç thekson edhe shkrimtari i madh Ismail Kadare. Edhe Viktor Hugo e krahason Ali Pashën si luan përballë luanit të Francës, Bonopartit. Megjithatë, Ali Pasha mbetet një figurë e madhe historike sepse mbi 30 vjet mbajti të gjallë në zemër lirinë e Shqiptarëve kundër pushtuesve osma. Forcat kryesore të ushtrisë së tij ishin shqiptarët trima dhe besnik të Çamërisë.

 

 

Shqiptarët dhe grekët jetojnë në paqë ndër shekuj

 

Populli shqiptar mban në zemër konsideratat më të larta për popullin grek, heroik, liridashës dhe demokratik. Në momente kulmore historike populli shqiptar i është gjetur pranë popullit grek: me 1821 me forcat e shqipëtarëve dhe shqiptarëve të Çamërisë në rradhë të parë, dhe të Sulit, Greqia fitoi pavarësinë nga Turqia. 3 milion shqiptarë arvanitas jetojnë sot në Greqi që nga shekulli 14, në krahinat e Atikës, Athinë, etj, duke dhënë një kontribut shumë të madh për zhvillimin e ekonomisë, arstim-kulturës, etj.

Në luftën e Dytë Botërore dy popujt shqiptarë dhe grekë luftuan në një front të përbashkët kundër pushtuesve gjerman dhe Italian. Dy batalionet shqiptare të udhëhequra nga komandati trim Spiro Moisiu në pranverën e vitit 1941 u bashkua me forcat greke kundër pushtuesve Italian. Shqiptarët e Çamërisë u bashkuan me forcat çlirimtare greke kundër pushtuesve gjerman. Nuk është e vërtetë argumenti grek se shqiptarët e Çamërisë u bashkuan me gjermanët. Ky është shkaku që edhe sot qeveria greke mban në fuqi ligjin e luftës midis Greqisë dhe Shqipërisë.

Në kohën e tranzicionit demokratik në Shqipëri në vitet 90-të e pas kaluan në Greqi mbi 800,000 shqiptarë, ku 250,000 jetojnë në Athinë. Sipas statistikave të popullisë të Greqisë sot 10 % e popullsisë greke përbëhet nga shqiptarë. Këto qindra mijë shqiptarë japing një kontribut të jashtëzakonshëm në Greqi duke stimuluar ekonominë në disa përqindje. Shqiptarët në Greqi nga populli grek kanë fituar simpatinë e vendase si njerëz të ndershëm, punëtorë, etj.

Por sot, fatkeqësisht në Greqi po ringjallen element dhe segmente ekstremiste nacionaliste, që gjejnë mbështetje edhe në disa qarqe qeveritare edhe fetare, me Kryepeshkopin Janullatos në krye, por jo nga populli grek.

Ekstremizmi i partistë naziste Agimi i Artë ndaj shqiptarëve është vepër kundër frymës së bashkëpunimit dhe miqësisë shqiptaro-greke. Kryetar i Agimit të Artë, Nikolaos Michaloliakos ka deklaruar se shqiptarët duhen vrarë dhe duhen përzënë nga Greqia dhe të minohet kufiri i Greqisë me Shqipërinë. Vetë populli grek, qeveria greke, dhe qarqe politike progesiste i kanë dënuar aktet kriminale ndaj shqiptarëve të nazistëve grek të Agimit të Artë. Kjo parti naziste ka kryer edhe akte terroriste edhe ndaj nacionaliteteve të tjera, për të cilat janë dënuar.

Disa qarqe shoveniste greke edhe sot vazhdojnë të pretendojnë Vorio Epirin shqiptar për tokë greke: Korça, Gjirokastra, Delvina, Himara, Saranda, etj. Ato pretendojnë se në Shqipëri jetojnë 800,000 grekë, ku sipas censusit të regjistrimit viti 2011 në krahinën jugore të Shqipërisë jetojnë vetëm 0.87 % e minoriteti grek. Ndryshe nga minoritarët grekë që gëzojnë të gjitha të drejtat e plota bazuar në kushtetutën e në Republikën e Shqipërisë, shqiptarët e Çamërisë ku sot jetojnë 100,000 shqiptarë ortodoks bashkë me emigrantët shqiptarë, ndodhen dhe punojnë në mënyrë të pabarabartë dhe diskrimin.

Në librin e shkrimtarit Viron Kona për qëndrimin e tij si emigrant në Greqi ai tregon vështirësitë për punë dhe jetesë në vitet 1980të. Që të merrje një pjesë të pagës ditore duhet të shkarkonte nga maunet 1,450 arka me 30 kg secila. Ai dhe shokët tij flenin në barake ndër pyje, mblidheshin në mëngjes nëpër tregjet e punës si dikur tregu i skllevërve në Athinë në kohën e Greqisë të vjetër ku sundonte rendi skllavopronar. Po kishte edhe nga nënat zemërmira greke, tregon Vironi, që kur i shihnin shqiptarët të rraskapitur, duke kujtuar bijtë e tyre emigrantë në Gjermani, u jepnin këtyre djemëve ushqime dhe veshje në mëngjes.

Ministri i Jashtëm i Greqisë, Evangelos Venizelos bëri deklaratë të papërgjeshme sa të kërkojë duke thënë: “të ndryshohet historia e Shqipërisë sepse ka tendenca nacionaliste…!” (gazeta Shqip, 10.2.2012). Ministri grek kërkon të ndryshojë historinë shqiptare shekullore.

Krahas Agimit të Artë është edhe Kisha Ortodokse greke e cila vazhdon me veprimtarinë e përçarjes dhe urrejtjes ndaj shqiptarëve.

Besimet fetare në Shqipëri janë në unitet të plotë me gëzojnë të gjithë të drejtat përpara ligjit, sepse Shqipëria është vendi më tolerant në botë përsa i përket besimeve fetare. Ashtu si myslimanët dhe katolikët dhe ortodoksët e Shqipërisë gëzojnë të drejta të barabarta të konfirmuara me ligj bazuar në Kushtetutën e Republikës të Shqipërisë. Të tri besimet fetare në Shqipëri gëzojnë identitet të pavaruar në veprimtarinë e tyre duke fituar edhe respektin e popullit. Është e padrejtë që kishat ortodokse në Shqipërinë e Jugut nuk kanë kryepeshkop shqiptar, dhe mesha bëhet në gjuhën greke, duke hedhur poshtë amanetin e madh të Fan Nolit që “kishat shqiptare duhet të shërbejnë në gjuhën shqipe”. Populli shqiptar dhe shqiptarët e besimit ortodoks nuk pajtohen me veprimet përçarëse të kryepeshkopit grek në Shqipëri Janullatos, i cili me shembullin e tij deklaron se në Shqipëri jetojnë mbi 800,000 shqiptarë ortodoks, kur dihet se mbi 70% e popullsisë është myslimane, afro 10-15% katolike, plus bektashi, etj. Shteti shqiptar, përndryshe si Greqia ku shteti dhe feja janë një, jo vetëm që nuk ndërhyn në punën e brendshme të secilës fe, por i përkrah, i stimulon materialisht sepse vepra dhe vlerat fetare janë të larta për popullin tonë.

Ç’tregojnë faktet për emigrantët shqiptarë në Greqi dhe shqiptarët e Çamërisë

Bazuar në fakte historike janë të paharruara krimet e gjakatarit gjeneralit grek Zerva mbi popullsinë shqiptare të Çamërisë që i dënuar e tërë bota. Në  masakrën e Panaritit me 10 korrik 1914, u përzunë me forcë nga Çamëria 100,000 shqiptarë, që arritën në ullishtat e Vlorës, pasi grekët kishin egzekutuar në Panarit 350 gra dhe fëmijë dhe pleq. Me 27 qershor 1944 u shpërngulën me force nga Çamëria 20,000 shqiptarë, duke vrarë në trojet e veta në Çamëri dhe në kalimin e kufirit afro 6,000 shqiptarë të pafajshëm, përfshi, gra, fëmijë dhe pleq.

Nga vitit 1990 e në vazhdim janë vrarë mbi 400 shqiptarë duke kaluar kufirin për në Greqi. Janë rrahur dhe ofenduar shqiptarë të pafajshëm nga policia greke. Gazeta Standart 96.3.2012) shkruan: 800 shqiptarë janë detyruar të ndërrojnë emrat, fenë, të ndryshojnë toponimet, prejardhjen si kusht për të qendruar dhe punuar në Greqi.

Emigrantët shqiptarë në Greqi edhe sot u mohohet zyrtarisht shkolla e gjuhës shqipe. Ndryshe në Shqipëri, ku është ngritur një sistem arsimor shtetëror dhe universitet për minoritetet greke. Këto veprime janë në kundërshtim me konventat ndërkombëtare për minoritetet. Sidomos për Greqinë e cila është anëtare e Bashkimit Europian, nuk duhet t’i lejojë këto abuzime ndaj minoriteteve dhe emigracinit shqiptar.

Po ashtu shqiptarët e Çamërisë që janë sot 300,000+ në Shqipëri nuk lejohen nga Greqia të shkojnë në varret e vendëlindjes dhe nuk i japin të drejtën e pronësisë të pronave të tyre shekullore, një e drejtë themelore, në kundërshtim me të drejtat ndërkombëtare të njeriut. Shqiptarët ortodoks në Çamëri nuk i lohen të hapin shkolla shqipe. Gazetarët shqiptarë nuk lejohen të shkojnë në Çamëri, për të bërë reportazhe.

Në vitin 2009 në vende të ndryshme të jugut të Shqipërisë si Boboshticë të Korçës, Bularat të Gjirokastrës, Kosinë, Bularat, etj qeveria greke bëri zhvarrimin e varreve me pretendimin se ishin varret e ushtarëve grek të rënë gjatë luftës me Italinë të rënë në territorin shqiptar nga dhjetori 1940 deri në prill 1941. Sipas deklarimit real të të parëve të këtyre kranihave ato ishin varret e gjyshërve të tyre dhe se historikisht në këto krahina nuk kishin ardhë ushtarë grek për të luftuar. Ky skandal anti-humanist i përdhosjes të varreve të shqiptarëve të Boboshticës rriti tensionet ndëretnike duke ngritur edhe një monument në ushtarit grek në këto varreza. Madje partia “Agimi i Artë” vendosi edhe kryqe edhe flamuj grek në trojet shqiptare të Jugut dhe në manifestimet e tyre në Bularat e Këlcyrë lëshuan thirrje shovensite: “Himara, Saranda, etj janë greke dhe do t’i marrim”.

Këto thirrje ekstremiste shtojnë pa qenë nevoja tensionet ndërkufitare duke tentuar për të prishur qetësinë midis dy popujve fqinjë, përballë Europës.

Këto veprime ekstreme nuk e zhdukin nga harta e Shqipërisë emrin Çamëri sepse ajo historikisht është trevë e Shqipërisë. Me deklaratë të pabazuar, Vangjel Dule kryetari i Partisë për Të Drejtat e Njeriut të Minoritet Grek (PPDNJ) ka thënë se emri Çamëri nuk egziston (datë 27.3.2012). Kryetari i PDIU-së (Partia për Drejtësi, Integrim dhe Unitet), Shpëtim Idrizi e quajti Vangjel Dulen “shërbëtor i zellshëm i qarqeve shovensite”. Edhe Deputeti Pandeli Majko deklaroi me 1.1.2012, “Greqia të njohë Kosovën…Me shqiptarët grekët nuk mund të flasin me gjuhën e sirenave…” Edhe Skënderbeu ishte krenar se e quante veten Epirot, shqipar me prejardhje lashtësie.

Shqipëria do bashkohet me familjen europiane dhe sipas deklaratave të kryeministrit grek Antonis Samaras dhe presidentit grek Karolos Papoulias (me origjinë shqiptare) Greqia mike me qeverinë e saj do të përkahë popullin shqiptar me qeverinë e saj për anëtarisimin në Bashkimin Europian.

Për interes të dy popujve tanë miq politikanët në Greqi duhet të mirëkuptojnë dorën e miqësisë që populli dhe politika shqiptare i ka shtrirë popullit grek për të mos ngritur vatra zjarri. Të parët tanë le të prehen në paqe. Bibla dhe Kurani le të mbeten promotore të mirëkuptimit të jetës për paqë, fqinjësi të mirë dhe respekt për minoritetet.

Çështja çame është jo vetëm problem kombëtar por ndërkombëtar. Çështja çame është ngritur në vitin 1991 dhe 1995 në bisedimet të ish presidentëve Stefanopolos dhe Berisha. Gjykata e Janinës në vitin 1995 nuk gjeti fakte dhe hodhi poshtë pretendimet greke për bashkëpunimin e shqipëtarëve të Çamërisë me pushtuesit gjerman kundër popullit grek.

Për çështjen kombëtare çame, për hir të stabilitetit të paqes në Ballkan është nevoja të krijohet një front i përbashkët ndërkombëtar, ashtu siç bëri thirrje edhe z. Shpëtim Idrizi, kryeatri i PDIU-së me 15.12.2012. I pari që e firmosi këtë kërkesë qe z. Alfred Moisiu, ishpresidenti i Shqipërisë me 16.12.2012, që e quajti “si çështje të drejtave të njeriut”.

Edhe qeveria sot aktuale me kryeministrin z. Edi Rama është shprehur e gatshme të çoj më tej forcimin e marrëdhënieve Shqipëri-Greqi, bazuar në marrëveshje ndërkombëtare dhe të BE-së. Me 25.8.2013 kryeministri Edi Rama deklaroi, “me kufijtë detare me Greqinë kërkojmë reciprocitet…Me Greqinë jemi vende mike dhe na vjen keq për disa akte nacionalizmi.”

Shqiptarët nuk po kërkojnë ndryshim kufijsh. Në Bruksel ne shqiptarët duam të shkojmë pranë familjes europiane, me identitetin tonë, me flamurin tonë, me krenarinë e ligjshme historike dhe aktuale. Ne shqiptarët duam miqësi miqësi mbi baza miqësore të përfitimit reciprok. Dhe natyrisht nuk duam që të na preken as trojet, ujërat detare dhe lumejtë.  Veprimet e mirëkuptimit miqësor bazuar në aleanca reciproke të barabarta i shërbejnë të dy popujve tanë dhe paqes në Ballkan dhe Europë.

Barbarizmat e shekullit, mëritë le t’ia lemë së shkuarës. Por pa i harruar, pa e vrarë mendimin e lirë. Duhet që shqiptarët në Greqi dhe Çamëri të gëzojnë të drejta të barabarta me popullin grek në punësim dhe shkollim. Politika greke duhet të kërkojë falje publike për genonidet që ka bërë ndaj shqiptarëve në Çamëri. Duhet t’i japi çdo të drejtë shqiptarëve të Çamërisë në përputhje me konventat ndërkombëtare, duke përfshirë, lëvizje të lirë të shqiptarëve të Çamërisë të larguar me forcë pas genocidit viti 1944; njohja e të drejtës së pronës së tyre, legalizimi ligjërisht i gjuhës shqipe në Çamëri; hapje shkollash shqiptare në mënyrë zyrtare aty ku jetojnë emigrantët shqiptarë ne Greqi; t’u legalizohet e drejta e punës me ligj dhe dokumenta, njëlloj si nënshtetasit e Greqisë. Të punojmë për mirëkuptim, mirëbesim, paqe, bashkëpunim dhe mirëqenie ekonomike për dy popuj.

 

 

 

 

Mitrush Kuteli i Çamërisë,për Çamërinë

by

  ”Nga një det në tjatrin det, isha zot vetë”/

Nga Pertefe  Leka/

Njerëzit e mençur, të cilët na kanë lënë këshilla e mësime që vlejnë përtej kohës së tyre, duhet të jenë pjesë e vetëdijes  sonë. Më ka tërhequr një shprehje e një humanisti shqiptar,e një njeriu paqësor që luftoi tërë jetën e tij për drejtësi e barazi njerëzore kur shkruan: “Unë kam pasur gjithnjë,si bir i një populli të  vogël,një urrejtje  të madhe  kundër idesë së  zezë “popuj mbi popuj” ose  “të mëdhenj mbi të vegjël”, por popuj përkrah popujsh.Dh.Pasko.

Duke ditur se Dhimiter Pasko rrjedh nga fisi shqiptar Kuteli, nga Arta e Çamerisë,  ideja e Kutelit “popuj  përkrah popujsh”e  nxjerr në pah  vendin e origjinës së tij,Çamërinë  e cila sot  kërkon  jo vetëm  përkrahje kombëtare por edhe ndërkombëtare.E  ky njeri i gjithëvirtytshëm, e ka mishëruar  krenarinë për emrin e fisit me pseudonimin Mitrush Kuteli, që prej  këtij emri  njohim veprimtarinë madhështore të Dhimitër Paskos.

Ai ishte lindur në Pogradec, shkolluar në Selanik  e me vonë në Bukuresht në Akademinë e Shkencave të Larta Ekonomike, prej ku mori titullin “Doktor i Shkencave  Ekonomike,Bankare e Monetare”.

Kjo degë  i hapi perspektiva për një karrierë të shkëlqyer,profesion të cilin e ushtroi në Rumani e në Shqipëri.

Krahas kësaj Ai përparoi shumë edhe  në fushën e letrave duke u vlerësuar si një kapacitet,intelektual i veçantë…

Kuteli,përveç të tjerave, është edhe  autori i “Poemit Kosovar”, botuar me 1944.Në parathënien e librit “Sulm e Lotë”me titull “Një fjalë mbi dy shokë e mbi veprëzën e tyre”,autori nëpërmjet një udhëtimi  mbresëlënës nëpër Kosovë, flet shqip me vetveten,sepse  Izedini(pseudonim i Dh.Paskos) me të cilin bashkëbisedon,  është Kuteli.Edhe  Dr.Pas i cili e përshkruan biseden e tyre deri në fund,  është përsëri  pseudonim i Dh.Paskos.

Qëllimi i këtij  udhëtimi sipas autorit  është:”Do deshnja të  shkruaj një poem të qendrimit shqiptar ball për ball me rebeshet  e historisë.Dhe do desha t’a nis me rrënjën ilirike”M.K. Autori  ka dhënë lidhjet e njeriut të thjeshtë,(që kanë thesarë në shpirtin e tyre.M.K.) me tokën, jo vetëm si burim jetese, por edhe  lidhjet qindra  vjeçare me  Atdheun.

Komunikimi  i poetit është i qartë, i drejtëpërdrejtë,këmbëngulës,me tone të ashpra për ata që na kanë grabitur tokën dhe nëpërkëmbur Atdheun.Vepra  merr sot vlera shumë dimensionale,sepse  trevat shqip-folëse  janë  më të afruara, janë më të ndërgjegjësuara  në vetëdijen kombëtare, pavarësisht kufijëve të cilët për pak kohë do të jenë të kapërcyeshëm,në B.E.

Ai ishte krenar për  Asimët e Qerimët e Kosovës për të cilët ëndërronte lirinë  e pavarësinë e tyre, duke kaluar në disa etapa të paraqitura në poemë: Qëndrimi,Durimi,Sulmi,Ndërtimi,Qëndrimi.

Tani, që populli Kosovar realizoi dëshirën e madhe  të poetit, zëri i tij  buçet triumfalisht:

“Hej! Komb i lirë Kosovar/ti komb shqiptar/ti zot krenar”/.M.K.

Po ky zë do të ketë  të njëjtën ushëtimë edhe  për  bijtë e  Çamërisë,viktima të  gjenocidit grek,kur Kuteli shkruante: ”Dikush guxoj t’i zhdukë,t’i tjetërsojë,t’ju marri tokën,gjënë e gjallë,t’ju marri edhe jetën..dhe pastaj,i thanë të ikte në Stamboll,Anadoll dhe me tej” e gjithë kjo  për t’jua shuar kujtesën historike.

Por, jo.

Ashtu si paraardhësit e Kutelit  të shpërngulur nga Arta dhe të tjerë e të tjerë  të shpërngulur me forcë  nga “Vatani” të cilin e donin  si “xhani”e revoltojnë poetin dhe me tërë energjinë i dënoncon agresorët:“Tokën që e kishte trashëgim nga baba,nga gjyshi,rrënjë pas rrënje prej qindra vjet,prej mijëra vjet ma muar “dhe “Më thanë të ik n’Albani/Vatan i ri /I kombit tim/si shkoj Selmani/Hasani/e Dani/”

Bashkëkombasit e Kutelit, pavaresisht nga religjioni, janë vëllezërit e tij,ndaj   e thotë me zë të lartë “Shaban-vëlla!/Destan-baba”/. Si rilindës i vërtetë ai e përforcon idenë e tij se“përmbi fe e kam Vatan e kam  Atdhe”.

Guximi i këtij njeriu të madh merr shkas nga  fuqia e bindjes historike se “Un’ jam këtu/e do të jem/-dem baba dem-/Sa mali të bëhet hi/E hiri mal përsëri!”M.K.

Kuteli si poet e prozator i bëri nderë kombit shqiptar duke nxjerrë në pah tiparet më të mira  dalluese midis kombeve të tjera,i vendosur thekson”Dhe kam uri/Si s’ka njeri/për Drejtësi/e për Liri/.

Kuteli në fushën e edukimit  i përkiste shkencave ekzakte,shifrave dhe kalkulimeve matematike të cilat kurrë nuk i tjetërsoi. Pra  kemi të bëjmë me një ekonomist  të sprovuar aktiv e shkencor që edhe sot mund   të konsultohen me veprën e tij.Ai  e vuri në jetë doktoraturen, punoi në institucionet më të rëndësishme të ekonomisë duke mos u komprometuar me asnjë regjim,por duke mbetur kundërshtar i vendosur për padrejtësitë që kërkonin t’ia impononin.

Pa u shkëputur nga shifrat si ekonomist  ai kalkuloi  jetët njerëzore,në tokën e trashëguar  nga të parët:”Unë jam këtu kur Mal i zi /Me shumadi/ Me Dallmati/ Sa mban e gjitha  Shqehëri/Ish Iliri.E mbron historikisht  autotoktonine mijëra vjeçare te shqiptarëve.

Tërë jetën  në gjithë veprimtarinë e tij kërkoi  përsosjen e njeriut ndaj të mirës e humanës.Ai vetë ishte model i përsosjes morale,në të gjitha drejtimet.

Modestia e Dhimitër Paskos e shfaqur në shumë pseudonime,Janus,Izedin,Jashar……është një tipar dallues i karakterit të tij,është shkrirja  me njerëzit e thjeshtë.

Si Dhimitri i studimeve të larta dhe Izedini me shkollën e jetës, bashkjetojnë në harmoni duke këmbyer përvojat e tyre.

Kuteli i ka theksuar me të madhe emrat; Hasan,Selman,Jashar e Dan, sepse pushtuesit i kanë trajtuar si të huaj në vendin e tyre.Për poetin nuk ka asnjë diferencë me emrat  Dhimitër,Dhimitraq,Mitrush,sepse kanë një emër të përbashkët,ata janë  shqiptarë.

Ai që e shoqëronte në udhëtimin nëpër Kosovë  ishte përfaqësuesi i urtësisë popullore.

Në një bisedë me te  shkruan :”Izedini rrinte pranë meje dhe vështronte fushën e bleruar që shtrihej gjer tej nër ato brigjet e kaltra.”Kur e pyeti,”Kjo është Kosova?” Izedini u përgjegj: “Edhe kjo edhe ajo përtej,Kosova jonë,gjithmonë shqiptare!”

Duke i besuar personazhit historik,Mitrushi entuziazmohet kur dëgjon se Kosova jonë është, edhe Kjo, edhe Ajo, që shtrihet në brigjet e kaltra.

Kureshtja përforcohet   kur përshkruan se “Përtej kufijëve të sotme,në Shkup e tatëpjetë është një Kosovë tjetër e robëruar”M.K.

Secili mund ta kuptojë se Kosova,Kjo dhe Ajo, plus  një Kosovë tjetër e robëruar tatëpjete Shkupit, që shtrihen  deri ne brigjet e kaltra,  janë   trevat shqiptare jashtë kufijve të cilat i mbron vendosmërisht se ”Nga një det në tjatrin det isha zot vetë”M.K.

Kështu në përceptimin e Paskos,të gjitha pjesët e paraqitura më sipër, me emrin Kosovë, plotësojnë Shqipërinë natyrale.

Gjatë udhëtimit,i lindnin  shumë “pse” lidhur  me  kufijtë e Shqipërisë,Ai e përmend, Shqipërinë e vogël,por nuk përmend,Shqipëri të madhe, të ndarë apo të bashkuar,sepse të gjitha trevat e robëruara të theksuara më lart e plotësojnë të tërën.Vendosmerisht shprehet:“Unë jam këtu”.

Vlen për t’u theksuar se kjo “tjatër Kosovë e robëruar”,”tatëpjetë Shkupit” që  “shtrihet në tjatrin det”,nuk ka emër tjetër,veçse  Çamëri.

Pra  të gjitha trevat e ndara nga trungu,i ka mbiquajtur Kosovë,sepse kanë të njëjtën  histori,si ajo e Kosovës.

Ai ecën me imagjinatën e tij në atë tokë të zhuritur nga masakrat dhe konstaton:”shtëpinë e pashë kur m’u doq/e pashë foshnjën kur m’u poq”.. por pa u përkulur, heroina shqiptare,e mbijetuara e këtij hollokausti,  i lutet  Shënmerise:

“E ‘rgjende je,moj Shërmeri/Ah,fal-më,ti,një mituri/T’a mbaj në gji/T’a mbaj t’a rrit për Shqipëri”(Poemi I Shndaunit)

Padrejtësitë që iu bënë kombit të tij e bënë luftëtar të paepur, padrejtësitë individuale, i përballoi me një karakter të fortë dhe të palëkundur deri në flijim.

Si prind dhe si bashkëshort ishte ideal.Si  ekonomist dhe drejtor  banke ishte i pakomprometuar.

Nuk ishte e lehtë  të luftoje kundra  grabitjeve gjermane,italiane, në kohën e pushtimit nazi-fashist, kur bënin përpjekje  për ndërrimin e monedhës, inflacionin,konçensionet etj.. Po të njejtën gjë bëri edhe në  Rumani  për të mbrojtur kapitalin vendas nga kapitali i huaj.

Vlen për t’u përmendur mbrojtja që i bëri kapitalit të ebrejve,në bankë,siç shkruante,se gjermanet  -desh më varen te bashkia,për këte veprim.

Këte qëndrim mbajti  edhe në vitet e para të çlirimit kundër grabitjeve jugosllave. Kundërshtoi njësimin e monedhës,por për këte  e arrestuan,e burgosen,e torturuan  e internuan …….por ai qëndroi me dinjitet,dhe mbijetoi duke punuar pa pushim.

Të gjitha vuajtjeve qe i dolën në jetë u dha vetëm një përgjigje: “E drejta jonë është të mbrohemi  duke luftuar ndershmërisht”.

Dashuria e flaktë  që kishte ndaj Atdheut dhe njeriut të thjeshtë e përforconte  idenë e tij se për ke duhet të përpiqemi.

Shqipëria në ate kohë kishte nevojë  për ekonomistë por nuk e lanë ta ushtronte  profesionin,për të cilin  kishte investuar dhe  ku dëshironte të jepte dituritë dhe përvojen e tij  në këtë fushë.

Ai mbijetoi,duke punuar me një makinë shkrimi  si përkthyes, falë përgatitjes se tij intelektuale,kulturës së gjerë dhe vullnetit të pamposhtur.

E vetmja mbështetje,ekonomike,morale,familjare ishte e shoqja,Efterpi,një grua fisnike e rrallë e cila ia krijoi te gjitha  kushtet që të punonin së bashku me  harmoni  në shtëpizën- studio.

Rastësisht e kam njohur në një takim me nxënësit, në shkollën 4 Dëshmorët në vitet 1962.

Në programet shkollore planifikoheshin takime me shkrimtarë.Me që shtëpia e tij ishte afër shkollës dhe fëmijet e tij merrnin mësimet në ate shkollë,një mësues i nderuar i asaj shkolle prof.Beqir Dibra ma rekomandoi për ta realizuar   takimin në fjalë.

Vajza e tij Atalanta, ishte nxënëse në atë shkollë dhe me anë të saj u bë lidhja që shkrimtari  të vinte për një bashkëbisedim.

Të gjithë mësues e prindër flisnin me konsideratë të admirueshme për familjen Pasko.

Takimi  me këte personalitet, më ka lënë një impresion  të paharruar.Gatishmëria e tij  për të komunikuar me ata që ishin  të etur për dije e bëri shumë të ngrohtë biseden.

Megjithëse tregimet e tij nuk botoheshin në tekstet shkollore,për arësye të paarsyeshme, shkrimtari  transmetoi me shumë dashuri virtytet e trimëritë e shqiptarit në tregimet e moçme shqiptare e në luftën nacional çlirimtare.

Ai nuk tha asnjë fjalë për “Poemin Kosovar” që e kishte aqë për zemër dhe askush nuk guxonte ta pyeste për ate.

Për koinçidencë,në atë kohë,  dy studente kosovare brilante, Naimja dhe Zymja,ishin arratisur nga Kosova e robëruar me poemin Kosovar në kokë dhe kërkonin me çdo kusht ta takonin poetin duke ditur se poeti  kishte dalë nga burgu, por pa ditur  se “Poemi Kosovar” ishte ende në burg. Në atë kohë nxënësit nuk kishin njohuri për Kosovën  e jo më të mësonin  vargje që i dedikoheshin asaj.

Nga letërsia recitohej Majakovski për të hequr një  paralele me diktatorin  se partia e Lenini ishin një, por askush  nuk guxonte  të thoshte se Shqipëria e Kosova ishin një komb.

Një poet aqë i vrullshëm në Poemin Kosovar ishte aqë i qetë dhe i  drejtëpërdrejtë  në komunikim.  Të impononte respekt me fjalën e ëmbël që depërtonte natyrshëm, me thjeshtësinë e komunikimit, me mirësinë që rrezatonte. Ishte Orakulli i vërtetë.

Tek Ai ishin mishëruar cilësitë  më të mira qytetare të një atdhetari iluminist,një rilindës  që kishte në zemër urtësinë popullore.

Shkrimtari me origjinë nga Çameria,na flet edhe sot se si duhet ta tejkalojmë dhimbjen e vuajtjeve edhe në tokën e shkretë,aty  ku  duhet të gjallohet jeta:  Dhimitri dhe Hasani, bij te Çamërisë,pavarësisht nga religjioni, të dy me besim te Zoti,kërkojnë të jetojnë së bashku, në harmoni me njeri tjetrin,shembull i shkëlqyer i shqiptarëve.Ata kërkojnë  të drejtën,për tokën,trashëgiminë dhe historinë me një fqinjësi të admirueshme, duke thënë se jemi këtu “dem-baba-dem”.Në se një ditë do të ngrihet një obelisk në qendër të Kosovës  dhe të Çamërisë, për lidhjet e shqiptarit  me  paraardhësit, për të afirmuar identitetin kombëtar, duhet të gdhendën mbi te vargjet e pavdekshme  të “Poemit Kosovar” shkruar nga Dhimitër Pasko, që brezat  ta mbajnë si pasaportën  më të vyer të popullit shqiptar.Brezi i ri i sotëm duhet t’i  dijne përmendsh vargjet e poemit,  sepse është historia e karakterit  të popullit tonë në vargje,është shpirti i një populli që do të vazhdojë të kërkojë  drejtësinë e mohuar.

Kjo  figurë shumëplanëshe e kombit shqiptar,duhet të marri vlerat më të larta, si në Kosovë e në Shqipëri,sepse Dhimitër  Pasko,me veprën e tij edhe  sot vazhdon t’u flasi brezave.

MË FAL ÇAMËRI!

by

Gëzuar festat e fund vitit 2013 dhe mbarësi për vitin 2014 !    

 Edhe unë Veneta,  që jam në vitet e dekadës së tetë, flas me indinjatë: Më fal Çamëri !… /     

 Shkrim nga Veneta Çallpani/

  “U bë kohë që ndiej lëngatë dhe dhimbjen tënde, toka ime e shënjtë. U bë kohë që shikoj simptomat e sëmundjes e cila më bën të ndihem keq. Dhe ndonjëherë ndihem kaq e pa fuqishme, madje edhe kundrejt fjalës, e cila fatmirësisht apo fatkeqësisht është arma ime më e fortë. Ndihem e pa fuqishme edhe ndaj mendimeve, të cilat aq sa më japin forcë, aq edhe më bllokojnë, madje ndonjëherë më marrin frymën”.          Kam shkruar dhe shkruaj për ty Çamri, por zëri im mbetet si zë në shretëtirë edhe kur librat e mija kushtuar për ty Çamëri, hiqen nga rafti librarisë dhe çojnë  poshtë në budrum, bile ka raste që “Libraria Agolli” në Tiranë nuk i pranon as t’i shikojë dhe jo t’i vendosë në raftë.  Kaluan plot 70 vjet, prej vitit 1944 deri 2014, që Çamërisë i është vënë drasa e varrit, fill pas Enver Hoxhës deri te Ramiz Allia dhe në keto vjetë të demokracisë nga dy partitë PS dhe PD, që nuk duan të miratojne Rezolutën Çame, se janë bërë palë me grekun dhe me një përulje të pështirë dhe të neveritshme të qeverisë dhe të Akademisë së Shkencave duke i dhenë priotitet tej mase minoritetit grek që perfaqëson  0.87% te popullatës greke të ardhur para 200 vjetëve me trastën e lypësit dhe me shatin në sup, për të punuar  tokat e gjirokastritëve në Dropull dhe në Vurgun e pronarëve të Delvines si bujq çifçinj.  Ndërsa për Çamërinë Shqiptarë të djegur, të vrarë, të therur, të çderuar dhe së fundi të dëbuar, që nga viti 1944 të ardhur të raskapitur të drobitur, aq sa Kllogjeri në jug të Konispolit u kthye në një vend varrimi  masiv, i  çamëve pleq dhe fëmijë që nuk duronin dot, urinë dhe të ftohtit. Enver Hoxha i ka ndjekur Çamët më keq se greku: duke përdorur diskreminim dhe inskenime gjyqesh kundra çameve duke pushkatuar dhe burgosur pa faj,  vetëm pse ishin çamë. Kjo pasqyrohet sot, kur në Shqipëri ka afërsisht gjysëm milioni çam dhe në parlamet ka 5 deputetë  çam dhe asgjë nuk bëhe për rezolutëmn Çame. Ka akoma më keq, kur në Shqipëri vinë autoritete të qeverisë greke dhe thonë plot gojën se “Çamërinë nuk e njohin”. Kjo është një shuplakë e madhe që i jep greku Shqipërisë për pjesën e saj të Çamërisë me 15.000 km2.,  qeverisë, Akademisë së Skencave, pesë deputetëve çamë dhe 500.000 çamëve në Shqipëri.  Për kujtesë: Përpara 10 vjetëve parlamenti dhe qeveria greke dërgoi rezolutën se “Çamëria nuk egziston”, të cilën e bëri të njohur në OKB, BE, dhe në Kongresin Amerikan. Parlamenti dhe qeveria shqiptare u tallën me “Rezolutën Çame” dhe peshkopi grek që ka uzurpuar Kishën Noliane, përplas duartë nga gëzimi.

Edhe unë Venetë.  Që jam në vitet e dekadës së tetë, flas me indinjatë: Më fal Çamëri … !

 Nga Veneta Çallpani:  “Çfarë mund të bëj unë për të shpëtuar nga kjo gjëndje Çamëria ime?  … Ah, sa do të doja të ishte vetëm e imja, kështu nuk do të lejoja askend të të lëndojë, nuk do të lejoja kurrë që ambicjet dhe etja për pushtet të coptojë dhe të luaje me ty, me njerëzit e tu, me dhimbjen dhe historinë tënde.

Çfarë mund të bëj unë?!  Do të doja shume të isha politikane, të kisha pushtet vetëm një minutë, sa për të pranuar atë rezolutë të krijuar nga ata që realisht të duan. … Por nuk mundem, prandaj të kërkoj falje.

Nuk mundem të bëhem si ata. Unë jam thjeshtë një vajzë,  (edhe unë autori i këtij artikulli, sot jam një plak i ndjekur e i survejuar dhe i ndaluar për të shkruar. Librat që kam shkruar për ty, Çamëri janë të moshës 74 vjeçare e këndej. shën. im) që nga dashuria jote marr guzimin të qajë, të shaj, të vuajë, të flasë, të bërtasë dhe të shkruaje për ty. Më fal që mosha ime nuk më jep të drejtën të jem në parlament, por atyre kush ua jep të drejtën të luajnë me ty?!  Vërtet mund të mos e pranojnë atë rezolutë, ama kjo gjë kurrë nuk mund të mohojë egzistencën dhe historinë tënde… Ndoshta një ditë, ata të cilët sot, me indiferencën e tyre hedhin poshtë një të vërtetë dhe një hap të guximshëm drejt saj, ata që sot heshtin kundrejt një padrejtësie, një ditë do të ankohen sërish, do të kërkojnë drejtësi, por atëhere mund të jetë shumë vonë…”   Më fal Çamëri… Të lutem më fal që jam vetëm Një…”  (Gazeta “ILLYRIA”, 19-12-2013, f. 15).

 Jo Veneta jam edhe unë me ty. Mëso Veneta:  se  Ideatori platformës për Shqipërinë Natyrale, Koço Danaj, ka marrë mbështetjen e gjërë nga Shtetet e Bashkuara të Amerikës, sa i takon  projektit për kufijtë natyral të Shqipërisë dhe zhbërjes së Konferencës famëkeqe të Londrës. Platforma për Shqipërinë Natyrale, e cila ka trazuar Sërbinë, Maqedoninë sllave, Greqinë dhe Malin e Zi, ka gjetur mbështetje nga faktorë të rëndësishëm në SHBA.

Prej disa kohësh qarkullon në mediat amerikane, harta për bashkimin e trevave Shqiptare, produkt i ekspertëve të CIA amerikane, parashikohet ndreqia e padrejtësive historike ndaj Shqiptarëve. (Dossier< “Bota Sot”, NEËS, 12-12-2013, 07:33.)                                  Mëso Veneta: Janullatosi është më shumë i avancuar, në  vazhdimin e  misionit të Shën Kozmait për greqizimin e Shqipërisë.  Citojmë historianin Zhan Klod Faveirial: “Murgu Kozma, ka qënë tepër rrënimtarë për kombin shqiptar. Fakti ishte se ky ishte një agjent politik, duke shkuar nga fshati në fshat, nuk predikonte ungjillin, por kërcënonte me shkishërim nga patriakati grek të gjithë shqiptarët që nuk flisnin vetëm greqisht. Arevantini thotë, se ai predikonte edhe kundër çifutëve, dhe se çifutët e denoncuan tek Kurt Pashë Berati dhe ky dha urdhër për ta vrarë duke e ngulur në hu, më 24 gusht 1779”. (“Historia e Shqipërisë”, f. 389).                                                                                                Janullatosi për nder të priftit Kozma (1714-1779) ka ndërtuar kisha të Kozmait në Mursi-Sarandë, Livadhja, në Aliko, Vrisera, Himarë, Çarçovë etj., në mirënjohje për punën e këtij prifti për asimilimin e shqiptarëve në shekullin e XVIII. Këto kisha nuk janë të rastësishme, por janë gur themeli për të shkruar historinë greke, se gjoja Greqia shtrihet deri aty  ku shkeli këmba e Shën Kozmait.  Gjatë këtyre dy dekadave Janullatosi ka ndërtuar 150 kisha të reja me stilin grek. (Gazeta “Dielli”, Janullatosi vazhdon misinin e Kozmait, 22-12-13)            Prof. Dr. Eshref Ymeri shkruan: “…Gjatë gjashtëmujorit që vjen , Tirana zyrtare do të ndodhet nën presione të vazhdueshme të karnavalshtetit grek për falje hapësirash  detare, për ngritje varrezash të tjera ushtarësh agresorë grekë, bashkë me manastiret dhe memorialet në ndërtim të tyre, që nga Karaburuni e deri në Elbasan, Pogradec e Korçë për të ashtuquajturat të drejta të minoritetit grek në Shqipëri, … për vënien përsipër të gurit të rëndë Çështjes Çame,  për përjetësimin e pushtetit të kishës shoveniste greke në Shqipëri …”  (//tribuna shqiptare.net/, 17-XII-2013).

U kerkojmë falje të gjithë atyre të moshuarve  që vdiqën me maraz, që nuk u kthyen në vatrat e tyre në Çamëri.  A ka dhimbje më të madhe kur posta  greke kufirit të kthen mbrapa  moshatarët  çamë,  se nuk e njohin Çamërinë?  Kur greket vinë me qindra e qindra për pelegrinazhe te varrezat e shqiptarëve të marrë kockat për ushtarë grekë. Aka më keq se kaq, të kësaj qeverie tradhëtare, që nuk i kërkon grekut reciprocitet. Atëhere mblidhuni çamë, unë do të jem i pari për të shkuar në Çamëri te shtëpitë tona, se të gjithë na ndjekin pas, kjo u pa me rastin e 100 vjetorit të Pavarësisë, se sa patriotë dhe të bashkuar jemi.

Disa muaj më parë, nisi firmosja e një peticioni për shfuqizimin e vendimeve  të Konferencës kriminale të ambasadorëve në Londër, e cila  në vitin 1913 coptoi trojet shqiptare, duke ua dhënë fqinjëve si dhurata. Peticioni, ka marrë një mbështetje të jashtëzakonshme nga shqiptarët e Shqipërisë, Kosovës, Maqedonisë, Malit të Zi, Luginës së Preshevës  dhe nga e gjithë bota. Koha punon për Shqipërinë Natyrale, moj e respektuara Veneta !… Prandaj beso dhe shpreso, ashtu si gjithë ne, që jetojmë me shpirtin çam brenda shpirtrave tanë !…

                                       Rasim Bebo  Addison  Çikago  dhjetor 2013.

GJENOCIDI NDAJ ÇAMERISE- Një fotografim i rallë!

by

*Shpërngulje masive çame nga Çamëria xhiruar nga aeroplani italian në Luftën e Dytë Botërore

*Çamëria , ana e panjohur e saj !

Nga BEQIR SINA, New York/

NEW YORK : Një fotografimë i rallë! e shpërndar në internnet thuhet se  tregohet për shpërnguljet masive çame nga Çamëria xhiruar nga një aeroplan italian, tregon anët e vërteta se çfarë ka ndodhur mbas Lustës së Dytë Botërore , me spatrimin e shqiptarëve të Çamërisë. Ky është një material i hedhur në rrjetin social Fb që bota të njihet më Çamërinë, dhe të rinjtë tonë të vetedijësohen për Çamërinë, për këtë tragjedi kombëtare!, të paktën kështu thuhet në diçiturën e kësaj fotoje, të shpërndar sot në rrjetin social facebook.

Çamëria , ana e panjohur e saj !

Gjatë Konferencës së Ambasadorëve në Londër në vitin 1913 , një pjesë jugore e Shqipërisë u ndërpre – u nda nga trungu i saj dhe i është aneksuar shtetit grek , pavarësisht nga fakti se shumica e banorëve aty ishin shqiptarë , të të dy prej të besimive fetare ortodoks dhe musliman.

Ndërsa shqiptarët ortodoksë ishin shënjestra e procesit brutalë e helenizimit të tyre , shqiptarët muslimanë u vranë ose u shfarosë, ata që mbetën u dëbuan me forcë nga tokat e tyre stërgjyshore nga qeveria greke, si kjo pamje që paraqitet për herë të parë dhe thuhet se është marrë nga filmimet sekrte të Luftës së Dytë Botërore, ruajtur në arshivat e Uashingtonit dhe Londrës .

Popullsia e Çamërisë, me përkatësi të besimit fetar myslimanë u konsideruan si një minoritet fetar , dhe disa prej tyre u transferuan në Turqi gjatë shkëmbimit të 1.923 njerëzve midis Greqisë dhe Turqisë , ndërsa pasuria e tyre u tjetërsuar nga qeveria greke , si pjesë e marrëveshjes përkatëse ndërmjet Greqisë dhe Turqisë .

Shqiptarët ortodoksë Çam u numëruan si grekët, dhe gjuha e tyre dhe trashëgiminë e Shqipërisë ishin nën një presion brutale të një procesi të sponsorizuar nga shteti që i çoi ata që mbeten dhe u deklaruan si shqiptarë deri vonë drejt asimilimit.Në Çamëri thuhet se u vendosën pastaj popullsi greke të ardhur si refugjatët grekë nga Azia e Vogël për të ndryshuar përgjithmonë demografinë origjinale të Epirit / Çamërisë përgjithmonë.

Në fund të Luftës së Dytë Botërore , pasi duke i akuzuar ata se kanë ndihmuar të fashistëve , grekët filluan një fushatë spastrimesh duke e nisur me fshatrat dhe qytet zbrazjen e Çamërisë së banuara nga shqiptarët autokton. Një nga masakruesit më të mëdhenjë njihet gjenerali famëkeq Zevra, i cili nuk kurseu as gratë , të moshuarit , fëmijët të cilët janë vrarë ose dëbuar përgjithmonë nga toka e tyre .

Ata u bënë viktima të spastrimit të parë etnik në Europë pas Luftës së Dytë Botërore dhe tragjedisë së Çamërisë . Faktet dhe historit e kësaj tragjedie dhe masakra e gjeneralit famëkeq Zevra janë zbuluar në botë , dhe konsiderohen si njëra nga tragjeditë më të dhimbshme të kontinentit evropian .

Dhe megjithse ka gjithë këto fakte, për fat keq Europa hesht, dhe çështja çame është ende e pazgjidhur . Çamët shumë prej të cilëve shkuan në Shqipëri, aktualisht janë duke u përpjekur për të ndjekur rrugët ligjore për të kërkuar kompensim për pronat e konfiskuara nga Greqia, dhe këthyer në tokat e shtëpitë e tyre, por kan hasur në një kundërshti të fort nga ana e qeverisë së shtetit grek .

“E ndihmuar” edhe nga politika anti shqiptare e regjimit të Enver Hoxhës, për më shumë se gjysmë shekulli, sot është bër shumë e vështirë zgjidhja e kësaj çështje, shteti grek vazhdon të thotë se” as nuk e njohin ose nuk ka çështje të  Çamërisë” megjithëse ajo është një çështje e të qënit një realitet historik. Për Greqinë çështja “nuk ekziston ” tha në mes të Tiranës ministri i jashtëm i Greqisë muajin e kaluar Veneziols.     Brezi më i vjetër që ka mbijetuar dhe dhe i përjetojë spastrimin etnik të cilët u vendosën në Shqipëri , vazhdojnë të thonë se ka egzistuar dhe ka një çështje e cila është ” Çamëria ”. Ata kan të shkruar në pasaportat e tyre, ashtu si e kan pasur në kohën e Mbretit Zog se ‘ vendi i lindjes ” është Çamëria, por vetëm për këtë indetifikim këta shqiptarë të Çamërisë nuk janë lejuar të hyjnë ndonjëherë Greqinë për shkak se kan lindur në Çamëri.