Dr. Anna Kohen – Dielli

“Një jetë…disa Histori “-DR.ANNA KOHEN

January 24, 2021 by dgreca

Marjana Bulku:Doktoreshë Anna kohen , jeta juaj ka kaluar përmes Shqipërisë, çfarë ka mbetur e paharruar në kujtesën tuaj nga ai vend ?
Ana Kohen :Unë kam lindur edhe jam rritur në Shqipëri .Kujtimet më të bukura janë ato të fëmijërisë, jeta jone si jehudi në Vlore, shoqet dhe shokët e shkollës së mesme. Por vetëm kur u largova nga ai vend kuptova se zemrën time unë e lashë në Shqipëri.Si pa kuptuar ai vend kuptova se kishte qenë dashuria ime e parë e cila nuk harrohet dot kurrë edhe sot e kësaj dite.
Marjana Bulku :Gjuha shqipe mbeti kaq e gjallë dhe e pastër tek ju? Si ia dolët të mos e harroni atë as në Amerikë?
Në fakt gjuhën shqipe e kisha harruar sepse gjithmonë flisnim greqisht në familje dhe siç dihet familja është baza e çdo lloj zhvillimi dhe kultivimi gjuhësorKur u ktheva në Shqipëri pas shumë vitesh , pata rastin të jepja leksione në degën e stomatologjisë të Universitetit të Tiranes . Aty e ndjeva të nevojshme që të kisha ndihmën e një përkthyesi nga greqishtja.Në vitin 1990-të pas shumë përpjekjesh arrita të sjell në Amerikë gjithë familjen time prej 37 vetash të cilët jetonin ende në Shqipëri . Duke komunikuar me ta fillova ta ripërdor edhe ta përmirësoj dukshëm përdorimin e gjuhës shqipe .Më vonë , pasi u zgjodha kryetare e AAWO Motrat qiriazi, fillova ta përdor më lirshëm gjuhën shqipe kuptohet nga takimet e shumta me shqiptarët .
Marjana Bulku :Ju i doni shqiptarët , e keni vërtetuar këtë me vepra , pse i do shqiptarët kaq shumë Ana Kohen?!
Ana Kohen :Prindërit e mi kishin ardhur nga Janina e Greqisë në Vlorë . Gjate luftës ata u strehuan në Fshatin Trevllazer ku arritën që të mos zbulohen dhe arrestohen nga nazistët gjermanë.Këtë fat nuk e pati familja e mamasë time e cila jetonte në Janinë të Greqisë , ata për fat të keq u shfarosën në Kampet e Përqëndrimit.Kjo e ka dhe shpjegimin e pyetjes tuaj brenda , prandaj unë nuk kam se si të mos i dua shqiptarët në sajë të të cilëve ne ekzistojmë .
Marjana Bulku :Doktoreshë, humanistë , aktiviste në jetën e komunitetit shqiptaro-amerikan çfarë tjetër do ta bëjë të paharruar për ne shqoptarët Ana Kohenin?
Ana Kohen: Unë i dua njerëzit prandaj dhe trajtoj të gjithë njerezit me respek dhe dashuri , kjo është shkak pse unë jam mjeke në profesion ose ndoshta edhe pasojë e profesionit .
Marjana Bulku:Motrat Qiriazi , Nju Jorku, Florida , projekte të shumta me në qendër familjen, gruan ,fëmijën, çfarë e ushqen kaq fort humanizmin tuaj; profesioni , apo shpirti juaj tërësisht human?
Ana Kohen:Nuk ka qene e lehtë per mua që të drejtoj organizaten “Motrat Qiriazi “ për më shumë se 25 -vjet . Vetë historia e familjes time më ka mësuar që ta vlerësoj humanizmin edhe gjithmonë të përpiqemi të ndihmojmë njerëzit në nevoje .Që kur isha e vogël gjithmonë i kam ndihmuar shokët dhe shoqet e shkollës . Mbaj mend një herë kur duke dashur ta ndihmoj me çdo kusht një shok të klasës i tregova në provimin e frengjishtes. Si pasojë mësuesi më nxorrri jashtë nga klasa .Ky konsiderohej një turp për një studente të shkëlqyer .Dëshira për t’ju shërbyer njerëzve Ishte një nga arsyet kryesore në zgjedhjen e profesionit tim.
Edhe unë kam kaluar një periudhë të vështirë në vitet e para të emigracionit. Kêshtu i kuptoja vështirësitë që kalonin shqiptaret pasi kisha kaluar edhe vetë nëpër to.Nuk mohoj që edhe familja ime ishte një shembull për mua , historitë e saj natyrshëm na kishin imponuar modelin e vet.
Marjana Bulku:Modeli juaj njerëzor, profesional dhe estetik ka frymëzuar kaq shumë miqtë sidomos ato që ju njohin nga afër , çfarë mesazhi ke për ata që pak ju njohin dhe duan të ndjekun udhën tuaj altruiste?
Sa herë të keni mundësi ndani njohuritë tuaja me të tjerët!Dhuroni sipas mundësisë tek organizatat që ndihmojmë komunitetin tuaj por edhe njerëz të tjerë në nevojë .Gjithmonë përpiquni të ndihmoni njëri-tjetrin edhe jo të armiqsoheni . Trajtoje me dashuri jo vetëm mikun por edhe armikun. Tregoju që ti ke një zemër më të madhe se ata që nuk të duan, apo të kanë zili. Vitet kalojnë shpejt e kur të plakesh dhe ta pyesesh vehten: Çfarë kam bërë unë në jeten time…(?!) do të ndjehesh mirë kur din se i ke dashur edhe i ke ndihmuar gjithë njerëzit , përndryshe do ndjehesh shumë keq. Por do jetë vonë.
Marjana Bulku : Si ndjehet Ana Kohen gjyshe , na përshkruaj një ditë nga jeta juaj brenda asaj që konsiderohet e paprekshmja Mbretëri ; Familja ?
Unë jam bërë gjyshe në moshë të re nga fëmijët e burrit .Fëmijët tanë na kanë dhuruar dy nipa dhe një mbesë Vajza jeton në Florida shumë afër nesh duke na dhënë kënaqësi që ta kemi gjithmonë pranë mbesën e ta shijojmë rritjen e saj. Alana më kujton veten time kur isha femijë dhe rrija gjithë ditën pas gjyshes time e ajo kujdesej për mua me aq shumë ashuri . Ajo përpiqet të më imitojë dhe e quan veten Mini NonaGjyshi shkon në ballkon edhe pi cigare Ajo e din që unë shqetësohem më shikon dhe më pyet: -“Where is Papu? Let me go and check on him.
Oh, Papu you are smoking. Please stop , is not good for you.
Than she comes back inside and tell me. Nona, Papu is smoking and he does not listen to me.
I will become a dr like nona, but Papu are you going to be alive when I finish school?”
Kur unë sëmuren ndonjëherë , ajo shqetesohet edhe me një pamje serioze më pyet:Nona, when are you going to die? Well I don’t know, only god knows.Oh, but after that the only thing left is for you to go to heaven correct?Yes.Ne të dyja kuptohemi me sy , ajo din të dallojë kur diçka nuk shkon ,marrdhënia ime me Alanën plotëson kohën kur unë rrisja time bijë, midis karrierës profesionale dhe angazhimeve ne humbasim kohën më të artë të jetës atë të rritjes së fëmijëve.Megjithatë unë dua të pohoj që kam punuar shumë për të qenë mama, bashkëshorte , grua në karrierë në të njejtën kohë dhe gjithmonë pyes veten :-A ia kam dalë ?!

Dr. Anna Kohen, a Jewish daughter of Albania is recognized by Albania’s Head of State in Washington DC.

February 7, 2014 by dgreca

In one of the conference rooms at the American Jewish Committee (AJC) in Washington Mr. Bujar Nishani, President of Albania awarded Mrs. Joanna Neumann and Dr. Anna Kohen the medal of Recognition for Civil Merits.

President Nishani was accompanied by Mr. Gilbert Galanxhi, Ambassador of the Republic of Albania to the USA. Among the distinguished guests at the ceremony were Mr. Enver Hoxhaj, Kosova’s Foreign Affairs Minister and Mr. Akan Ismaili, Kosova’s Ambassador. ACJ’s leadership and many personalities of the Jewish American community were present as well, along with representatives of the Albanian-American Diaspora and the awardees’ family and friends.

The ceremony began with a warm and welcoming introduction by Mr. Jason Isaacson, the AJC’s Director for Government and International relations. Then the audience watched the documentary film “Rescue in Albania”, by director Dardan Islami, a very touching piece, based on survivors’ testimonies, about Jews in Albania and Kosova during World War II.

Mr. Bujar Nishani spoke of the special relationship between the Jewish and the Albanian nation and he elaborated on Albanian hospitality, on the importance of “Besa” and on the value and dignity of human life. He then awarded the medals for Civic Merits to the two outstanding ladies, Mrs. Johanna Neumann and Dr. Anna Kohen.

Several questions were posed to the President, some from the AJC and some from the public, including one by a VATRA member about Israeli policy towards Kosovo. In response to this question, Mr. Nishani graciously shared Albanian’s efforts to lobby on the issue. The President also shared future plans for honoring those Albanians and their families who directly rescued the Jews, in response to a question raised by another VATRA activist. It is a fact that the number of Albanians honored at Yad Vashem as Righteous Among the Nations does not reflect the real figure, which is significantly higher. Dr. Kohen recognized in her accepting speech, for example, the late Mr. Behxhet Reso of Tirana, and the grandfather of Dr. Indrit Reso of Williamsburg, VA. The elder Reso had run an underground network to assist, provide shelter and rescue many Jews of former Yugoslavia in Tirana in 1943-1944, but has yet to be recognized at Yad Vashem.

Mrs. Johanna Neumann, who spent several years in Albania and whose family was protected by the Pilku family, shared her touching testimony. She quoted Talmud by stating that “he who saves one life saves the entire humanity”. Her family spent more than six years in Albania moving from town to village through 17 houses in total. She has four children, 17 grandchildren and 12 great-grandchildren. Their lives are dedicated to the people of Albania who protected and saved Johanna and her family during the Holocaust.

Dr. Anna Kohen, the sweet daughter of Vlora, Albania, the sister of many who know her or have heard about her, the President of the Albanian-American Women’s Organization “Motrat Qiriazi”, was as lovely and cheerful as ever. Surrounded by her family and friends, supported by all who have come to know her, friends from childhood and friends from her professional life, she surely was touched. With a trembling voice, with teary eyes, and with a lot of love and appreciation, she expressed her deepest and overwhelming gratitude to all Albanians. She spoke from the heart, remembering her childhood and her friendships, manifesting her dreams as the realities, inviting Jewish people to visit Albania and invest in Albania. “Dielli” would not miss out on her acceptance speech and is publishing it in full.

The pictures speak for themselves. Dr. Kohen was as caring as always as she asked about everyone’s health, welfare and family. She kindly posed with VATRA members and thanked them all. It was a night to remember! Congratulations to both Mrs. Neumann and Dr. Anna Kohen!

DR. ANNA KOHEN:”TRE VLLAZEN” U BE FOLE MBROJTJE PER FAMILJARET E MI HEBRE

February 7, 2013 by dgreca

Dy takime me dr. Anna Kohen, ne Manhattan dhe ne Tirane. Mbresa dhe mesazhe…./

Nga Angjelina Xhara/

Mesazhi i dr. Ana Kohen per 100 vjetorin e Pavaresise:”Gezuar nje Shqiperi Demokratike pergjithmone!”/

Mesazhi i kesaj Zonje te nderuar,Presidente e shoqates se grave “Motrat Qiriazi” ne Amerike,mbeshtetet ne nje ide te madhe qe rrezaton nga Rilindasit tane te medhenj,nga intelektualet korifej te Vatres se Amerikes,Noli e Konica e del krejt natyrshem nga shpirti i saj demokratik dhe dashuria e madhe per Shqiperine!Ajo u dashurua me Shqiperine qe kur ishte femije…ardhur nga vitet tronditese te luftes se dyte boterore,kur per te shpetuar nga Holokausti,gjeti strehe ne atdheun e shqiponjave.Fshati “Trevllazen” u be fole mbrojtjeje per familjaret e saj hebrej.

Pata fatin ta intervistoj dr.Kohen ne Manhatan, Nju Jork, gjate xhirimit te filmit per Vatren e shqiptareve te Amerikes dhe me erdhi rasti ta takoj ne mjediset e hotel”Rogner”,kur ajo kishte planifikuar nje takim me shoqet e saj te matures te gjimnazit”HALIM Xhelo”Vlore,viti 1961.

Ishte nje atmosfere magjike,nje takim i ngrohte shoqesh,qe edhe pse te ndara per 40 vjet,flisnin me njera tjetren sikur te ishin ne vazhdimsi bashke…”he,moj gjitonja ime e dashur,Ana,do ta fillosh ti, tregimin me te rejat tona qekurse jemi ndare?’-e hap biseden Ani,keshtu i therisnin shoqet Ana Kohen.

Flasin me radhe te gjitha hoqet,Eli,Teuta,,Eleni,Urania,Valentina…Sjellin kujtime nga vite te veshtira te dikurshme,por me sukseset ne jete te femijeve ne vitet e reja te demokracise.Eshte nje tryeze e thjeshte e rrumbullaket,me kafe,caj.leng portokalli,por sikur ne te, te ishin gjithe te mirat e botes…

Ani ,e buzeqeshur dhe me syte qe i shkelqejne nga gezimi vete,tregonte per veten e saj dheper familjen,per punen e saj e mbi te gjitha per menyren si u largua nga Shqiperia.

Ajo flet thjesht e me detaje te tilla qe e bejne biseden shume intime.Eshte nje rrefim I sinqerte e shume interesant.

“Kur u largova nga Shqiperia,doja te harroja cdo gje ,fillimisht,dhe truri me ndihmoi …Por erdhi casti tjeter i mallit per shoqet e mia,per njerzit e dashur, qe kisha lene pas,dhe kur e lashe veten te lire I kujtova te gjitha…Ja sa afer jemi tani, keshtu ju kam menduar gjithmone…’Syte e saj mbushen me lote dhe pergezimet e perqafimet vazhdojne…

“Kishim me vete vete 1 dollare.ishim 7 pjestare te familjes,babai mamaja,gjyshja e ne 4 femijet..””Po,po me kujtohet dita kur iket,kam qene edhe une me familjen time ne ate tren drejt Tiranes,shton Eleni.”ti bije ne sy, se ishe e gjate e me floke kacurela si tani”

Ana Kohen e ve theksin tek veshtiresite e jetes,qe e bene me te mire njeriun…” Kur isha ne Greqi ,kurseja shume, se nuk kisha para. Kur vazhdoja shkollen,me ndihmonte dhe vellai qe me dergonte20 dollare ne muaj,ndersa une mezi rregulloja deri parate e autobuzit…Por edhe kur vajta ne Amerike,shkolla me fillonte ne oren 9,une isha gati qe ne oren 7,me bluzen e bardhe te veshur dhe punoja,qe te nxirrja shpenzimet e Universitetit…”

Ajo flet ngrohte per familjen e saj me bashkeshortin e dy femijet e saj,dhe ka nje merak ,qe s’eshte bere akoma gjyshe…”

Biseda vazhdon gjate,fillon me dite e me pas mbremesohet e ne cepin ku jane ulur “vajzat “e gjimnazit “Halim Xhelo”,nuk ka dhe drite shume…Kamarieri sjell 4 qirinj dhe atmosfera behet me romantike e mallengjyese. Flasin aq bukur me njera tjetren e mundohen te marrin edhe keshilla apo mendime per jeten.Sejcila ka pervojen e saj dhe kane cfare te thone.Diku, diku biseda prek edhe ne ndonje humbje jete te te afermeve,por me shume ato flasin per gjerat e bukura te jetes,per realizimet personale e familjare.dhe biseda natyrshem vjen edhe per festen e madhe te 100 vjetorit por edheper festen e 50 vjetorit te matures se tyre,qe ishte matura e pare e gjimnazit’”Halim Xhelo”.

Mendimi i tyre ishte ta festonin sa me mire bashke,se keto gezime jane vertete jubilare.

Ana Kohen eshte tipi i njeriut kerkues per vete e per te tjeret.Ajo tregon si mori jeta e saj nje dimension te ri me shoqaten “Motrat Qiriazi” qe drejton ne Ny Jork.Dhe mendjen e ka vazhdimisht edhe per ne Shqiperi.

Nga biseda e pare me te ne Amerike me kishte mbetur ne mendje nje fjale e saj.Dua te bej dicka per fshatin qe na strehoi ne vite te veshtira, per”Trevllaznit” e mi…

Ajo kenaqet me petkun e festes qe ka veshur Tirana e Vlora historike…Dr,Ana Kohen flet shume e emocionuar per 100 vjetorin e Pavarsise…”nje vit i madh i paharruar per te gjithe shqiptaret kudo qe ndodhen ne bote dhe miqte e tyre.Ne fund thote mesazhin qe drejton per Shqiperine:”te jete gjithmone demokratike!”